Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Ngữ văn lớp 10

Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Ngữ văn lớp 10
Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Mẫu số 1
Nguyễn Bính, tên thật là Nguyễn Bính Thuyết, sinh năm 1919 tại thôn Thiệu
Vịnh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, trong một gia đình nhà Nho nghèo. Ông
là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của thi ca Việt Nam hiện đại, được
biết đến với biệt danh "nhà thơ của tình quê" nhờ giọng điệu thơ rất riêng,
mang sắc thái quê mùa, dân dã khó trộn lẫn. Người đọc yêu mến Nguyễn
Bính bởi ông đã tạo ra một phong vị thơ độc đáo cho riêng mình: phong vị lục
bát ca dao. Tuy nhiên, bài thơ "Xuân Về" lại mang đến một hương vị khác,
đậm chất thơ mới thất ngôn.
Mùa xuân là đề tài quen thuộc với nhiều tác giả, ít ai bỏ lỡ cơ hội để ghi lại
những nét thơ ca về mùa xuân qua góc nhìn của mình. Mỗi người có một
cách nhìn, một phong vị văn thơ khác nhau, nhưng hầu như ai cũng ca ngợi
sức sống mãnh liệt của đất trời và con người khi xuân về. Với Nguyễn Bính,
mùa xuân bao trùm lên tất cả. Trong bốn khổ thơ bảy chữ, tác giả quan sát và
miêu tả mùa xuân qua những câu thơ trong sáng, nhẹ nhàng. Những nét
xuân đầu tiên mà nhà thơ cảm nhận là từ một vị trí gần gũi nhất:
Đã thấy xuân về với gió đông
Với trên màu má gái chưa chồng
Bên hiên hàng xóm cô hàng xóm
Ngước mắt nhìn giời đôi mắt trong.
"Xuân Về" là một bức tranh sống động của làng quê Bắc Bộ vào những năm
đầu thập niên 30 của thế kỷ trước. Mùa xuân đã về trên từng cành cây ngọn
cỏ, trên đôi má ửng hồng của những cô gái xuân thì. Cô gái hàng xóm bên
hiên nhà, đôi mắt trong ngước nhìn trời xanh, như thổi hồn vào cảnh vật, làm
cho nhà thơ cảm nhận rõ nét sự hiện diện của mùa xuân. Sự tươi mới và
trong sáng của mùa xuân được tác giả miêu tả qua hình ảnh cô gái tuổi đôi
mươi chưa chồng, đầy sức sống và dịu dàng:
Từng đàn con trẻ chạy xun xoe
Mưa tạnh giời quang nắng mới hoe
Lá nõn nhành non ai tráng bạc
Gió về từng trận gió bay đi.
Khung cảnh làng quê thật tươi sáng và trong lành. Trời quang mây tạnh,
nắng mới hoe, gió xuân thổi về mang theo hơi thở của sự sống. Hình ảnh "lá
nõn nhành non ai tráng bạc" đẹp như một bức tranh, làm phong phú thêm sắc
màu tươi trẻ của ngày xuân. Những đứa trẻ nô đùa trên đường, tiếng cười
rộn rã, tất cả như hòa quyện vào bản giao hưởng mùa xuân.
Thong thả dân gian nghỉ việc đồng
Lúa thì con gái mượt như nhung
Đầy vườn hoa bưởi hoa cam rụng
Ngào ngạt hương bay, bướm vẽ vòng.
Từ cô em gái hàng xóm, những đứa trẻ nô đùa, tác giả chuyển sang cái nhìn
tổng thể hơn về bức tranh mùa xuân. Những người nông dân nghỉ việc đồng
áng, chuẩn bị đón xuân về nồng đượm. Cánh đồng lúa xanh mướt, những
bông lúa mượt như nhung, như những cô gái mới lớn, tươi trẻ. Hoa bưởi,
hoa cam rụng đầy vườn, hương thơm ngào ngạt, bướm vẽ vòng tròn, biểu
hiện cho vòng tuần hoàn của tự nhiên.
Trên đường cát mịn một đôi cô
Yếm đỏ khăn thâm trẩy hội chùa
Gậy trúc dắt bà già tóc bạc
Tay lần tràng hạt miệng nam mô.
Khổ thơ cuối là hình ảnh người dân làng quê miền Bắc đón xuân về. Các cô
gái diện yếm đỏ khăn thâm, dắt tay bà già tóc bạc, tay lần tràng hạt, miệng
niệm nam mô. Họ cùng nhau đi trẩy hội chùa, một hình thức đón xuân truyền
thống. Những dòng thơ trong sáng, gần gũi vang lên thuần khiết, thấm đẫm
tình quê, tạo nên bức tranh mùa xuân đầy sức sống.
"Xuân Về" của Nguyễn Bính là một bài thơ tuyệt đẹp, ghi lại những hình ảnh
đặc trưng của quê hương Việt Nam vào những năm đầu thế kỷ XX. Những
dòng thơ về cảnh sắc mùa xuân không chỉ phản ánh tình cảm sâu sắc của
nhà thơ với quê hương, mà còn là minh chứng cho tài hoa của một người nghệ sĩ chân chính.
Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Mẫu số 2
Mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng bất tận trong các tác phẩm văn học của
nhiều nhà thơ và nhà văn. Mỗi trang viết về mùa xuân là một lời ca tụng sự
sống của đất trời và con người trong mùa xuân. Đối với Nguyễn Bính, mùa
xuân mang một ý nghĩa vô cùng đặc biệt, như một dòng chảy tự nhiên len lỏi
vào từng câu thơ của ông, tạo nên những bản hòa ca dịu dàng của Xuân.
Ngay từ đầu bài thơ, Nguyễn Bính đã mở ra một khung cảnh thật nhẹ nhàng:
"Đã thấy xuân về với gió đông
Với trên màu má gái chưa chồng
Bên hiên hàng xóm cô hàng xóm
Ngước mắt nhìn giời đôi mắt trong."
"Xuân về" đầu tiên mà Nguyễn Bính cảm nhận không phải qua mùa màng
hay thời tiết, mà qua hình ảnh "gió đông" và "màu má gái chưa chồng".
Những chi tiết này gợi lên hình ảnh của một cô thiếu nữ mới lớn, đôi má hồng
hào và đôi mắt trong trẻo, biểu thị cho sức sống dạt dào của mùa xuân. Xuân
đến không chỉ là trong không gian mà còn là trong lòng người, ở đôi mắt
ngước nhìn trời của cô hàng xóm.
Tiếp theo là khung cảnh rộng mở hơn một chút:
"Từng đàn con trẻ chạy xun xoe
Mưa tạnh giời quang nắng mới hoe
Lá nõn nhành non ai tráng bạc
Gió về từng trận gió bay đi."
Cảnh xuân hiện ra thật tươi sáng và trong lành. Trời không còn mưa, nắng
mới hoe, và từng cơn gió nhẹ nhàng mang lại sự mát mẻ, không gợi lên sự
mạnh mẽ của gió bão. Hình ảnh "lá nõn nhành non ai tráng bạc" đẹp về cả
hình thức lẫn nội dung, gợi lên sự tươi trẻ và tràn đầy sức sống của ngày
xuân. Sắc xanh non mỡ màng của lá, những cành non tràn đầy nhựa sống,
tạo nên một bức nền hoàn hảo cho niềm vui của những đứa trẻ chạy nhảy.
Bức tranh xuân tiếp tục mở rộng:
"Thong thả dân gian nghỉ việc đồng
Lúa thì con gái mượt như nhung
Đầy vườn hoa bưởi hoa cam rụng
Ngào ngạt hương bay, bướm vẽ vòng."
Không gian xuân mở rộng với cánh đồng lúa đang thì con gái, mượt mà như
nhung, và khu vườn ngào ngạt hương hoa bưởi, hoa cam. Những cánh
bướm bay lượn vẽ vòng, tạo nên một bức tranh sống động, tươi đẹp của làng quê Việt Nam. Trên đường làng:
"Trên đường cát mịn một đôi cô
Yếm đỏ khăn thâm trẩy hội chùa
Gậy trúc dắt bà già tóc bạc
Tay lần tràng hạt miệng nam mô."
Nếu trong những khổ thơ trước, Nguyễn Bính tập trung miêu tả cảnh sắc
thiên nhiên và đời sống nông thôn, thì ở khổ thơ này, ông đã khắc họa hình
ảnh con người đón xuân, với cảnh đi hội chùa của các cô gái và các cụ bà.
Cảnh vật và con người hòa quyện, tạo nên một bức tranh xuân đầy màu sắc và cảm xúc.
Ba khổ thơ đầu miêu tả xuân đang về, còn khổ thơ này thì xuân đã đến, con
người thực sự đón xuân. Một trong những hình thức đón xuân đặc trưng là đi
hội chùa. Cảnh làng quê miền Bắc vào những năm trước Cách mạng tháng
Tám được hiện lên rõ nét, với các cô gái diện "yếm đỏ khăn thâm", dắt bà già đến chùa cầu phước.
Có thể nói, "Xuân về" là một tác phẩm xuất sắc trong chùm thơ của Nguyễn
Bính, không chỉ thể hiện tài năng thơ ca của ông mà còn biểu thị sâu sắc tình
yêu quê hương, yêu mùa xuân. Nguyễn Bính xuất hiện trong phong trào "Thơ
mới" trước năm 1945, với những tác phẩm miêu tả phong cảnh đồng quê, cô
thôn nữ, bến đò ngang, phiên chợ Tết... bằng ngôn ngữ giản dị, thân mật và
đáng yêu. Những bài thơ như "Tương tư", "Chợ Tết", "Mưa xuân", "Xuân về"
đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc.
"Xuân về" là một bức tranh xuân với bốn cảnh xinh xắn, thân mật về đồng
quê Việt Nam hơn 60 năm trước. Thiên nhiên và con người được Nguyễn
Bính miêu tả với nét thơ lãng mạn, tài hoa, làm sống dậy trong lòng người
đọc tình yêu quê hương và niềm vui đón xuân.
Cảnh xuân đầu tiên với hình ảnh cô thôn nữ khi gió xuân thổi về, làm hồng
đôi má "gái chưa chồng", tạo nên bức tranh xuân trẻ trung, tình tứ. Tiếp đến
là cảnh thiên nhiên tươi đẹp với nắng mới, lá nõn, nhành non, và từng đàn
con trẻ chạy nhảy. Khung cảnh càng thêm sinh động với cánh đồng lúa mượt
mà và khu vườn hoa cam, hoa bưởi ngào ngạt hương thơm.
Cuối cùng, bức tranh xuân hoàn thiện với hình ảnh con người đi trẩy hội, các
cô gái duyên dáng trong trang phục dân tộc và các bà già phúc hậu, thánh
thiện. Cảnh trẩy hội xuân vừa náo nhiệt, vừa dân dã, hồn hậu, gợi lên không
khí lễ hội mùa xuân làng quê từ những năm xa xưa.
"Xuân về" là một bài thơ xuân đẹp, gợi lên trong lòng người đọc nhiều ấn
tượng và cảm xúc yêu thích. Nguyễn Bính đã dùng tình yêu mùa xuân, tình
yêu quê hương để viết nên những câu thơ tuyệt bút, mang lại cho người đọc
cảm giác ấm áp, thân thuộc và mặn mà. Bức tranh xuân trong "Xuân về"
không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một bức tranh sống động về
tình yêu và cuộc sống của con người Việt Nam trong những ngày đầu xuân.
Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Mẫu số 3
Nguyễn Bính, tên thật là Nguyễn Bính Thuyết, sinh năm 1919 tại thôn Thiệu
Vịnh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, trong một gia đình nhà Nho nghèo khó.
Mất mẹ từ khi còn trong nôi, Nguyễn Bính lớn lên trong sự thiếu thốn tình
thương và sự chăm sóc của người mẹ. Đến năm 10 tuổi, ông đã phải cùng
anh trai là Nguyễn Mạnh Phác (nhà văn Trúc Đường) lên Hà Nội mưu sinh.
Cuộc đời ông là một hành trình gian truân, ba lần vào Nam để tránh sự truy
đuổi và làm khó dễ của chính quyền Pháp. Để bảo vệ bản thân, Nguyễn Bính
đã đổi tên trong căn cước thành Nguyễn Bính Thuyết.
Nguyễn Bính bắt đầu sáng tác thơ từ rất sớm. Bài thơ đầu tiên của ông, "Cô
hái mơ", đã được đăng báo và từ đó, ông liên tục ghi dấu ấn trong lòng độc
giả. Năm 1937, ông đạt giải thưởng Tự lực Văn đoàn với tập thơ "Tâm hồn
tôi". Phong cách thơ của Nguyễn Bính được yêu mến bởi sự giản dị và đậm
đà bản sắc dân tộc, phong vị lục bát ca dao. Tuy nhiên, bài thơ "Xuân về" của
ông lại mang đến một phong vị khác, phong vị thơ mới thất ngôn.
Trong làng văn chương, ít có nhà văn hay nhà thơ nào không ghi lại cảm
nhận về mùa xuân. Mỗi người có một cách nhìn, một phong vị văn thơ khác
nhau, nhưng tựu chung lại, họ đều ca ngợi sức sống của đất trời và con
người trong mùa xuân. Đối với Nguyễn Bính, mùa xuân là một bức tranh bao
trùm lên tất cả, được ông vẽ nên bằng những câu thơ trong sáng, nhẹ nhàng
trong bốn khổ thơ bảy chữ.
Nguyễn Bính bắt đầu bức tranh xuân từ những gì gần gũi nhất:
"Đã thấy xuân về với gió đông
Với trên màu má gái chưa chồng
Bên hiên hàng xóm cô hàng xóm
Ngước mắt nhìn giời đôi mắt trong."
Cảm nhận đầu tiên của Nguyễn Bính về xuân là từ gió đông. Gió đông không
còn lạnh buốt nữa, thay vào đó là hơi ấm nhẹ nhàng của mùa xuân. Xuân
hiện lên qua màu má hây hây của cô gái chưa chồng, đôi mắt trong veo của
cô hàng xóm lơ đãng nhìn trời. Xuân không chỉ đến với đất trời mà còn đến
với lòng người, mang theo sự tươi mới, sức sống dạt dào.
Tiếp đó, không gian mở rộng hơn:
"Từng đàn con trẻ chạy xun xoe
Mưa tạnh giời quang nắng mới hoe
Lá nõn nhành non ai tráng bạc
Gió về từng trận gió bay đi."
Khung cảnh trở nên tươi sáng và trong lành hơn. Trời không mưa, nắng mới
làm cho lá nõn nhành non trở nên lấp lánh như được tráng bạc. Trẻ con nô
đùa, chạy nhảy xun xoe, tất cả tạo nên một bức tranh mùa xuân sống động và đầy màu sắc.
Không gian tiếp tục mở rộng với cảnh đồng quê:
"Thong thả dân gian nghỉ việc đồng
Lúa thì con gái mượt như nhung
Đầy vườn hoa bưởi hoa cam rụng
Ngào ngạt hương bay, bướm vẽ vòng."
Người nông dân có thể tạm nghỉ ngơi, ngắm nhìn cánh đồng lúa xanh mượt,
vườn tược ngát hương hoa bưởi, hoa cam, và bướm bay lượn đầy màu sắc.
Mọi thứ hòa quyện lại, tạo nên một không gian yên bình và trù phú của làng quê Việt Nam.
Cuối cùng là cảnh người dân đi trẩy hội chùa:
"Trên đường cát mịn một đôi cô
Yếm đỏ khăn thâm trẩy hội chùa
Gậy trúc dắt bà già tóc bạc
Tay lần tràng hạt miệng nam mô."
Những cô gái diện yếm đỏ khăn thâm, dắt tay bà cụ già tóc bạc, cùng nhau đi
trẩy hội chùa. Hình ảnh này phản ánh một nét văn hóa truyền thống của làng
quê miền Bắc, nơi mọi người cùng nhau cầu phước và tận hưởng niềm vui đầu năm mới.
Nguyễn Bính đã khéo léo kết hợp giữa phong vị thơ mới và nét đẹp truyền
thống của làng quê Việt Nam trong bài thơ "Xuân về". Bài thơ không chỉ là
một bức tranh mùa xuân đầy màu sắc mà còn là lời ca ngợi sự sống, niềm
vui và tình yêu thương. Chính sự kết hợp này đã tạo nên một phong vị riêng
biệt cho thơ ca của Nguyễn Bính, làm nên tên tuổi của ông trong lòng độc giả.
Nhìn chung, đề tài mùa xuân không còn xa lạ trong văn học, nhưng qua ngòi
bút tài hoa của Nguyễn Bính, mùa xuân hiện lên với vẻ đẹp giản dị, gần gũi
và đậm chất trữ tình. "Xuân về" sẽ luôn là một tác phẩm tiêu biểu và ý nghĩa,
ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng người yêu thơ.
Document Outline

• Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Ngữ văn lớp
  • Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Mẫu số 1
  • Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Mẫu số 2
  • Phân tích Xuân về chọn lọc hay nhất - Mẫu số 3