Phương pháp giải Bài 5: Trung điểm của đoạn thẳng Toán 6 CTST

Phương pháp giải Bài 5 Trung điểm của đoạn thẳng Toán 6 CTST. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF bao gồm 4 trang tổng hợp các kiến thức tổng hợp chọn lọc giúp các bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới. Mời các bạn đón xem!

Trang 1
§ 5. TRUNG ĐIỂM CỦA ĐOẠN THẲNG
A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Trung điểm của đoạn thẳng
Trung điểm của đoạn thẳng điểm nằm giữa hai đầu mút của đoạn thẳng cách đều hai đầu mút
đó. Trung điểm của đoạn thẳng còn được gọi điểm chính giữa của đoạn thẳng đó.
2. Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng
Gisử cần vẽ trung điểm
M
của đoạn thẳng
AB
độ dài
5cm
.
Cách 1:
- Đặt mép thước trùng với đoạn thẳng
AB
sao cho vạch 0 trùng với điểm
A
, khi đó điểm
B
trùng
với vạch chỉ số 5 trên thước.
- Ta lấy điểm
trùng với vạch chỉ số
2,5cm
trên thước. Khi đó
M
trung điểm của đoạn thẳng
AB
(hình dưới).
Cách 2:
Vẽ đoạn thẳng
AB
trên giấy can. Gấp giấy sao cho điểm
B
trùng với điểm
A
. Giao của nếp gấp
đoạn thẳng
AB
chính là trung điểm
M
cần xác định.
B. I TẬP HƯỚNG DẪN
DẠNG 1: Xác định, chứng minh một điểm là trung điểm đon thẳng
Bài 1. Nhng phát biu o sau đây là đúng?
a) Đim
I
là trung đim ca đon thng
MN
t
IM IN=
.
b) Khi
IM IN=
thì
I
là trung điểm của đon thng
MN
.
c) Đ
I
là trung điểm của đoạn thẳng
MN
thì
I
thuộc đoạn thẳng
MN
IM IN=
.
ng dn:
S dụng định nghĩa trung điểm.
Bài 2. Cho đoạn thng
5OA cm=
. Hãy v điểm
B
sao cho:
a)
A
là trung điểm của đon
OB
.
b)
O
là trung điểm của đon
AB
.
ng dn:
a) Khi
A
là trung điểm của đoạn
OB
thì tha:
A
nm gia
O
B
; và
AO AB=
.
b) Khi
O
là trung điểm của đoạn
AB
thì tha:
O
nm gia
A
B
; và
OA OB=
.
Bài 3. Trên tia
Ox
đặt các điểm
,AB
sao cho
4 , 2OA cm OB cm==
. Chng t rng
B
trung điểm
của đoạn thng
OA
.
ng dn:
- V hình.
- Chng t
B
nm gia
O
A
; và
BO BA=
.
Trang 2
DẠNG 2: Tính độ dài đoạn thẳng liên quan đến trung điểm
Bài 4. Cho biết đoạn thng
MN
trung điểm
K
. Gi
E
trung đim của đoạn thng
KN
. Biết
5EN cm=
, em hãy nh độ dài các đoạn thng
,MK ME
MN
.
ng dn:
- V hình.
- Da vào tính chất trung điểm, nh độ dài
KE KN MK ME MNÞ Þ Þ Þ
.
Bài 5. Cho ba điểm
,,O A B
thẳng hàng sao cho điểm
O
nm gia
A
B
,
10OA cm=
,
6OB cm=
.
Gi
,MN
lần lượt là trung điểm ca
OA
OB
. Tính độ dài đoạn thng
MN
.
ng dn:
- V hình.
- Da vào tính chất trung điểm, nh trc tiếp độ dài
,OM ON MNÞ
.
DẠNG 3: Chứng minh các đẳng thức liên quan đến trung điểm
Bài 6. Trên tia
Ox
ly
, ( )OA mOB n m n= = >
.
C
là trung điểm của đoạn
AB
. Chng minh :
2OA OB OC+=
.
ng dn:
- V hình.
- Biu din
,OA OB
theo h thc có cha
OC
.
C. BÀI TẬP TỰ GIẢI CÓ ĐÁP SỐ.
Bài 7. Khi nào ta kết luận được điểm
I
là trung điểm ca đoạn thẳng
AB
? Em hãy chn c khẳng định
đúng trong các câu tr lời sau:
a) Khi
IA IB=
; b) Khi
AI IB AB+=
;
c) Khi
AI AB AB+=
và
IA IB=
; d) Khi
2
AB
IA IB==
.
ĐÁP ÁN: Câu c), câu d) đúng.
Bài 8. Trên tia
Ox
lấy hai điểm
M
N
sao cho
3 , 6OM cm ON cm==
.
a) Trong ba điểm
,,O M N
điểm nào nm giữa hai điểm còn li?
b) Điểm
M
là trung điểm của đoạn
ON
hay không? Vì sao?
c) Ly
K
trung điểm của đoạn
OM
,
H
trung điểm của đoạn
MN
. Điểm
M
trung điểm
ca
KH
không? Hãy gii thích.
ĐÁP ÁN:
a) Điểm
M
nm gia
O
N
.
b) Điểm
M
là trung điểm ca
ON
.
M
nm gia
O
N
; và
MO MN=
.
c) Đim
M
là trung điểm ca
KH
.
M
nm gia
K
H
; và
MK MH=
.
Trang 3
Bài 9. Trên tia
Ox
lấy hai điểm
P
Q
sao cho
4OP cm=
,
8OQ cm=
.
I
trung điểm của đoạn
PQ
. Tính
OI
.
ĐÁP ÁN:
6OI cm=
.
Bài 10. Người ta mun thiết kế các chiếc bập bênh như hình vẽ để đặt trong khuôn viên trưng hc,
công viên...cho c em thiếu nhi vui chơi. Biết rng khong cách t trc bập bênh đến hai tay cm
bng nhau khong cách t trc bập bênh đến hai đầu mút ca bập bênh cũng bằng nhau. Cho biết độ
dài chiếc bp bênh
250cm
khong cách gia hai tay cm
130cm
như hình vẽ. Hãy tính độ dài
của hai đoạn thng
CM
CI
.
ĐÁP ÁN:
125CM cm=
;
190CI cm=
.
Bài 11. Cho đoạn thng
AB
với trung điểm
C
.
M
là điểm nm gia
B
C
. Chng t:
2MA MB MC-=
.
Bài 12. Trên đường thng
xy
lần lượt ly bốn điểm
, , ,A B C D
sao cho
AC BD=
.
a) Chng minh:
AB CD=
.
b) Gi
,PQ
lần lượt là trung điểm ca
AB
CD
. Chng minh
2
AC BD
PQ
+
=
.
D. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1. Vẽ đoạn thẳng
7AB cm=
.
C
là điểm nằm giữa
A
B
sao cho
3AC cm=
.
M
là trung điểm
của đoạn
BC
. Độ dài đoạn
BM
là bao nhiêu
cm
?
A.
4cm
. B.
3,7cm
. C.
3cm
. D.
2cm
.
Câu 2. Cho đoạn thẳng
10AB cm=
.
M
điểm nằm giữa
A
B
. Gọi
C
D
lần ợt trung
điểm của các đoạn
AM
,
MB
. Độ dài đoạn
CD
là bao nhiêu
cm
?
A.
4cm
. B.
5cm
. C.
6cm
. D.
7cm
.
Trang 4
Câu 3. Quang gánh vật dụng phổ biến trên mọi vùng miền Việt Nam. Trong mỗi gia đình làm
nông, lâm hay ngư nghiệp, người thị thành cũng vẫn dùng quang gánh khi bán hàng quà, hay đi chợ
hoa, chợ rau…
Khi khối lượng hàng hóa ở hai bên bằng nhau thì người ta sẽ gánh ở vị trí chính giữa của cái gánh.
Khi vị trí gánh tại điểm
M
thì độ dài của đòn gánh trong hình vẽ bên dưới bằng bao nhiêu
cm
?
A.
150cm
. B.
75cm
. C.
105cm
. D.
57cm
.
Câu 4. Kéo co hay kéo dây mt môn th thao
mt trò chơi dân gian thông dụng đơn giản trên thế
gii hin nay. Kéo co môn th thao mang tính đồng
đội môn trng vào sc mnh. Kéo co không ch
môn th thao rèn luyn sc khỏe, còn trò chơi
th hin tinh thần mang nh đồng đội cao, đem lại
nim vui, s thoi mái cho mọi người khi tham gia
những trò chơi trong các dịp l hi.
Để chun b ngưi ta buc mt sợi y đ vào si dây thng để chia đều cho hai đội. Nếu si dây thng dài
7m
thì si dây đỏ buc v trí cách mi đu mút ca si dây bao nhiêu mét?
A.
2,5m
. B.
3,5m
. C.
4,5m
. D.
5,5m
.
Câu 5. Cho điểm
O
thuộc đường thẳng
xy
. Trên tia
Ox
lấy điểm
M
sao cho
4OM cm=
. Trên tia
Oy
lấy điểm
N
sao cho
2ON cm=
. Gọi
A
B
lần lượt trung điểm của
OM
ON
. Đdài
đoạn
AB
là bao nhiêu
cm
?
A.
1cm
. B.
2cm
. C.
3cm
. D.
4cm
.
ĐÁP ÁN TRẮC NGHIM
CÂU
1
2
3
4
5
ĐÁP ÁN
D
B
A
B
C
| 1/4

Preview text:

§ 5. TRUNG ĐIỂM CỦA ĐOẠN THẲNG
A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Trung điểm của đoạn thẳng
Trung điểm của đoạn thẳng là điểm nằm giữa hai đầu mút của đoạn thẳng và cách đều hai đầu mút
đó. Trung điểm của đoạn thẳng còn được gọi là điểm chính giữa của đoạn thẳng đó.
2. Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng
Giả sử cần vẽ trung điểm M của đoạn thẳng AB có độ dài 5cm . Cách 1:
- Đặt mép thước trùng với đoạn thẳng AB sao cho vạch 0 trùng với điểm A , khi đó điểm B trùng
với vạch chỉ số 5 trên thước.
- Ta lấy điểm M trùng với vạch chỉ số 2,5cm trên thước. Khi đó M là trung điểm của đoạn thẳng AB (hình dưới). Cách 2:
Vẽ đoạn thẳng AB trên giấy can. Gấp giấy sao cho điểm B trùng với điểm A . Giao của nếp gấp và
đoạn thẳng AB chính là trung điểm M cần xác định.
B. BÀI TẬP CÓ HƯỚNG DẪN

DẠNG 1: Xác định, chứng minh một điểm là trung điểm đoạn thẳng
Bài 1. Những phát biểu nào sau đây là đúng?
a) Điểm I là trung điểm của đoạn thẳng MN thì IM = IN .
b) Khi IM = IN thì I là trung điểm của đoạn thẳng MN .
c) Để I là trung điểm của đoạn thẳng MN thì I thuộc đoạn thẳng MN IM = IN . Hướng dẫn:
Sử dụng định nghĩa trung điểm.
Bài 2. Cho đoạn thẳng OA = 5cm . Hãy vẽ điểm B sao cho:
a) A là trung điểm của đoạn OB .
b) O là trung điểm của đoạn AB . Hướng dẫn:
a) Khi A là trung điểm của đoạn OB thì thỏa: A nằm giữa OB ; và AO= AB .
b) Khi O là trung điểm của đoạn AB thì thỏa: O nằm giữa A B ; và OA= OB .
Bài 3. Trên tia Ox đặt các điểm ,
A B sao cho OA = 4c ,
m OB = 2cm. Chứng tỏ rằng B là trung điểm
của đoạn thẳng OA. Hướng dẫn: - Vẽ hình.
- Chứng tỏ B nằm giữa OA ; và BO= BA. Trang 1
DẠNG 2: Tính độ dài đoạn thẳng liên quan đến trung điểm
Bài 4. Cho biết đoạn thẳng MN có trung điểm K . Gọi E là trung điểm của đoạn thẳng KN . Biết
EN = 5cm , em hãy tính độ dài các đoạn thẳng MK, ME MN . Hướng dẫn: - Vẽ hình.
- Dựa vào tính chất trung điểm, tính độ dài KE Þ KN Þ MK Þ ME Þ MN .
Bài 5. Cho ba điểm , O ,
A B thẳng hàng sao cho điểm O nằm giữa A B , OA = 10cm , OB = 6cm .
Gọi M , N lần lượt là trung điểm của OA OB . Tính độ dài đoạn thẳng MN . Hướng dẫn: - Vẽ hình.
- Dựa vào tính chất trung điểm, tính trực tiếp độ dài OM,ON Þ MN .
DẠNG 3: Chứng minh các đẳng thức liên quan đến trung điểm
Bài 6. Trên tia Ox lấy OA= , m OB= ( n m> )
n . C là trung điểm của đoạn AB . Chứng minh :
OA+ OB = 2OC . Hướng dẫn: - Vẽ hình. - Biểu diễn O ,
A OB theo hệ thức có chứa OC .
C. BÀI TẬP TỰ GIẢI CÓ ĐÁP SỐ.
Bài 7. Khi nào ta kết luận được điểm I là trung điểm của đoạn thẳng AB ? Em hãy chọn các khẳng định
đúng trong các câu trả lời sau:
a) Khi IA = IB ;
b) Khi AI + IB= AB ; AB
c) Khi AI + AB= AB IA = IB ; d) Khi IA = IB = . 2
ĐÁP ÁN: Câu c), câu d) đúng.
Bài 8. Trên tia Ox lấy hai điểm M N sao cho OM = 3c , m ON = 6cm . a) Trong ba điểm ,
O M, N điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại?
b) Điểm M có là trung điểm của đoạn ON hay không? Vì sao?
c) Lấy K là trung điểm của đoạn OM , H là trung điểm của đoạn MN . Điểm M có là trung điểm
của KH không? Hãy giải thích. ĐÁP ÁN:
a) Điểm M nằm giữa ON .
b) Điểm M là trung điểm của ON . Vì M nằm giữa ON ; và MO= MN .
c) Điểm M có là trung điểm của KH . Vì M nằm giữa K H ; và MK = MH . Trang 2
Bài 9. Trên tia Ox lấy hai điểm P Q sao cho OP = 4cm, OQ = 8cm. I là trung điểm của đoạn PQ . Tính OI .
ĐÁP ÁN: OI = 6cm.
Bài 10. Người ta muốn thiết kế các chiếc bập bênh như hình vẽ để đặt trong khuôn viên trường học,
công viên...cho các em thiếu nhi vui chơi. Biết rằng khoảng cách từ trục bập bênh đến hai tay cầm
bằng nhau và khoảng cách từ trục bập bênh đến hai đầu mút của bập bênh cũng bằng nhau. Cho biết độ
dài chiếc bập bênh là 250cmvà khoảng cách giữa hai tay cầm là 130cm như hình vẽ. Hãy tính độ dài
của hai đoạn thẳng CM CI .
ĐÁP ÁN: CM = 125cm; CI = 190cm.
Bài 11. Cho đoạn thẳng AB với trung điểm C . M là điểm nằm giữa B C . Chứng tỏ:
MA- MB = 2MC .
Bài 12. Trên đường thẳng xy lần lượt lấy bốn điểm , A , B ,
C D sao cho AC = BD .
a) Chứng minh: AB= CD . AC + BD b) Gọi ,
P Q lần lượt là trung điểm của AB CD . Chứng minh PQ = . 2
D. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1.
Vẽ đoạn thẳng AB= 7cm. C là điểm nằm giữa A B sao cho AC = 3cm. M là trung điểm
của đoạn BC . Độ dài đoạn BM là bao nhiêu cm? A. 4cm .
B. 3,7cm . C. 3cm . D. 2cm .
Câu 2. Cho đoạn thẳng AB = 10cm. M là điểm nằm giữa A B . Gọi C D lần lượt là trung
điểm của các đoạn AM , MB . Độ dài đoạn CD là bao nhiêu cm? A. 4cm . B. 5cm . C. 6cm . D. 7cm . Trang 3
Câu 3. Quang gánh là vật dụng phổ biến trên mọi vùng miền ở Việt Nam. Trong mỗi gia đình dù làm
nông, lâm hay ngư nghiệp, người thị thành cũng vẫn dùng quang gánh khi bán hàng quà, hay đi chợ hoa, chợ rau…
Khi khối lượng hàng hóa ở hai bên bằng nhau thì người ta sẽ gánh ở vị trí chính giữa của cái gánh.
Khi vị trí gánh tại điểm M thì độ dài của đòn gánh trong hình vẽ bên dưới bằng bao nhiêu cm?
A. 150cm.
B. 75cm .
C. 105cm . D. 57cm .
Câu 4. Kéo co hay kéo dây là một môn thể thao và là
một trò chơi dân gian thông dụng và đơn giản trên thế
giới hiện nay. Kéo co là môn thể thao mang tính đồng
đội và là môn trọng vào sức mạnh. Kéo co không chỉ
là môn thể thao rèn luyện sức khỏe, mà còn là trò chơi
thể hiện tinh thần và mang tính đồng đội cao, đem lại
niềm vui, sự thoải mái cho mọi người khi tham gia
những trò chơi trong các dịp lễ hội.
Để chuẩn bị người ta buộc một sợi dây đỏ vào sợi dây thừng để chia đều cho hai đội. Nếu sợi dây thừng dài
7m thì sợi dây đỏ buộc ở vị trí cách mỗi đầu mút của sợi dây bao nhiêu mét?
A. 2,5m . B. 3,5m.
C. 4,5m . D. 5,5m.
Câu 5. Cho điểm O thuộc đường thẳng xy . Trên tia Ox lấy điểm M sao cho OM = 4cm. Trên tia
Oy lấy điểm N sao cho ON = 2cm. Gọi A B lần lượt là trung điểm của OM ON . Độ dài
đoạn AB là bao nhiêu cm? A. 1cm. B. 2cm. C. 3cm. D. 4cm.
ĐÁP ÁN TRẮC NGHIỆM CÂU 1 2 3 4 5 ĐÁP ÁN D B A B C Trang 4