



Preview text:
Phương pháp tính Chỉ số phát triển con người HDI?
1. Chỉ số HDI hiện tại ở Việt Nam là bao nhiêu?
Trong báo cáo Phát triển Con người (HDR) toàn cầu 2021/2022 được công
bố bởi Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam vào ngày
9/9/2022, nước ta đã đạt Chỉ số Phát triển Con người (HDI) là 0,703 vào năm
2021, tăng hai bậc trong bảng xếp hạng toàn cầu, đứng ở vị trí 115/191 quốc gia.
Đánh giá từ UNDP tại Việt Nam trong Lễ công bố Báo cáo Phát triển Con
người (HDR) toàn cầu 2021/22, mang chủ đề "Thời đại bất định, Cuộc sống
bất an: Xây dựng tương lai trong một thế giới đang chuyển đổi", đã nhấn
mạnh rằng Việt Nam đã thuộc vào Nhóm Phát triển Con người Cao từ năm
2019. Chỉ số HDI dựa trên tổng thu nhập quốc gia chia cho số dân, tuổi thọ
trung bình và số năm đi học trung bình, cung cấp cái nhìn tổng quan về sự
phát triển của con người.
Nước ta đã có tiến bộ ổn định trong cả ba khía cạnh của HDI kể từ những
năm 1990. Mặc dù tốc độ tăng trưởng HDI đã chậm lại trong thập kỷ qua,
nhưng đây chủ yếu là do Việt Nam đã trở thành một quốc gia có tuổi thọ và
trình độ học vấn tương đối cao so với mức thu nhập.
Chỉ số Bất bình đẳng giới của Việt Nam, đo lường sự sụt giảm phát triển con
người do bất bình đẳng giữa nam và nữ, đã tiếp tục được cải thiện vào năm
2021. GII của Việt Nam là 0,296, xếp hạng 71 trong số 170 quốc gia, với việc
xem xét sức khỏe sinh sản, trao quyền và sự tham gia vào lực lượng lao động.
Việt Nam đã đạt được những kết quả tích cực trong việc giảm tỉ lệ tử vong
mẹ, tăng tỉ lệ đi học của trẻ em gái và tăng cường tham gia của phụ nữ vào
lực lượng lao động. Tuy nhiên, tỷ lệ đại diện của phụ nữ trong quốc hội vẫn còn thấp.
Về chỉ số PHDI - áp lực lên hành tinh, Việt Nam chỉ bị trừ 5,8%, giúp tăng 17
hạng so với nếu không điều chỉnh về áp lực lên hành tinh. Tuy nhiên, cần lưu
ý rằng con số này được tính dựa trên lượng khí thải CO2/đầu người (theo
sản xuất). Việt Nam bị trừ ít không có nghĩa là nước ta đã làm tốt trong việc
giảm khí thải CO2, mà chỉ đơn thuần là do chúng ta không có nhiều ngành
công nghiệp thải khí so với một số quốc gia khác.
2. Quy định về phương pháp tính Chỉ số phát triển con người (HDI)?
Căn cứ Chỉ số phát triển con người (T1801) được hướng dẫn tại các Phụ lục
ban hành kèm theo Quyết định 05/2023/QĐ-TTg và Phụ lục 1 ban hành kèm
theo Nghị định 94/2022/NĐ-CP thì phương pháp tính Chỉ số phát triển con
người (HDI) được tính theo công thức sau: Trong đó: HDI:
Chỉ số phát triển con người; Isức
Chỉ số sức khỏe, được tính thông qua chỉ tiêu tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh; còn được gọi là khỏe:
tuổi thọ bình quân hay triển vọng sống trung bình khi sinh; Igiáo
Chỉ số giáo dục, được tính thông qua 2 chỉ tiêu: Số năm đi học bình quân của những người từ 25 dục:
tuổi trở lên và số năm đi học kỳ vọng của trẻ em trong độ tuổi đi học; Ithu
Chỉ số thu nhập, được tính thông qua chỉ tiêu tổng thu nhập quốc gia (GNI) bình quân đầu người nhập:
theo sức mua tương đương (PPP).
HDI nhận giá trị trong khoảng từ 0 đến 1 (0 ≤ HDI ≤ 1). HDI đạt tối đa bằng 1,
thể hiện trình độ phát triển con người ở mức lý tưởng; HDI tối thiểu bằng 0,
thể hiện xã hội không có sự phát triển mang tính nhân văn. Bảng xếp hạng
phát triển con người của các quốc gia, vùng lãnh thổ hoặc các vùng, miền,
địa phương, bộ phận dân cư trên địa bàn của một quốc gia, vùng lãnh thổ được phân thành 4 nhóm:
- Nhóm 1: Đạt mức rất cao với HDI ≥ 0,800;
- Nhóm 2: Đạt mức cao với 0,700 ≤ HDI < 0,800;
- Nhóm 3: Đạt mức trung bình với 0,550 ≤ HDI < 0,700;
- Nhóm 4: Đạt mức thấp với HDI < 0,550.
3. Chỉ số HDI có ảnh hưởng đến người lao động Việt Nam không?
Chỉ số phát triển con người (HDI) được hướng dẫn trong Phụ lục ban hành
kèm theo Quyết định 05/2023/QĐ-TTg được xác định trong khoảng từ 0 đến
1 (0 ≤ HDI ≤ 1). HDI đạt giá trị tối đa là 1, thể hiện trình độ phát triển con
người ở mức lý tưởng; trong khi đó, HDI đạt giá trị tối thiểu là 0, thể hiện xã
hội không có sự phát triển mang tính nhân văn. Dựa trên HDI, các quốc gia
và vùng lãnh thổ được phân loại thành 4 nhóm:
- Nhóm 1: Đạt mức rất cao với HDI ≥ 0,800;
- Nhóm 2: Đạt mức cao với 0,700 ≤ HDI < 0,800;
- Nhóm 3: Đạt mức trung bình với 0,550 ≤ HDI < 0,700;
- Nhóm 4: Đạt mức thấp với HDI < 0,550.
Chỉ số phát triển con người (HDI) có mối quan hệ tích cực với mức thu nhập
của người lao động theo các khía cạnh sau:
HDI càng cao cho thấy nền kinh tế phát triển và thu nhập bình quân đầu
người cao. Điều này thúc đẩy việc nâng cao mức lương và thu nhập của người lao động.
HDI phản ánh trình độ nhân lực, với những nền kinh tế có nhân lực có trình
độ cao thì năng suất lao động cũng tăng, từ đó cải thiện thu nhập của người lao động.
HDI cao thể hiện chất lượng cuộc sống tốt hơn, tạo động lực cho người lao
động phấn đấu nâng cao kỹ năng và tăng thu nhập.
HDI cao đi kèm với môi trường pháp lý, chính sách ổn định và hỗ trợ người
lao động. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc nâng cao đời sống vật
chất và tinh thần của người lao động.
Tuy nhiên, nhiều yếu tố khác như chính sách tiền lương, mức độ đầu tư cho
lao động cũng đóng vai trò quan trọng trong ảnh hưởng đến thu nhập của người lao động.
4. Làm thế nào để cải thiện chỉ số phát triển con người
Để cải thiện Chỉ số Phát triển con người (HDI) của một quốc gia, cần triển
khai một loạt các biện pháp từ cả chính phủ và cộng đồng quốc tế. Dưới đây
là một số cách mà các bên có thể thực hiện để nâng cao HDI:
- Đầu tư vào giáo dục: Cải thiện chất lượng và tiếp cận giáo dục là một
phương tiện quan trọng để nâng cao HDI. Điều này bao gồm việc xây dựng
và nâng cấp hạ tầng giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực giáo dục
chất lượng cao, và tăng cường quyền truy cập và chất lượng giáo dục cho mọi người.
- Đầu tư vào sức khỏe: Đảm bảo dân số có quyền truy cập vào chăm sóc sức
khỏe cơ bản là quan trọng để tăng tuổi thọ và cải thiện HDI. Cần xây dựng và
nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng y tế, cung cấp dịch vụ y tế cơ bản và tiếp
cận với các biện pháp phòng ngừa bệnh tật.
- Phát triển kinh tế: Tăng cường phát triển kinh tế có thể mang lại lợi ích cho
mức sống và HDI. Điều này bao gồm thúc đẩy môi trường kinh doanh thuận
lợi, khuyến khích đầu tư trong các ngành công nghiệp đa dạng, tạo ra việc
làm và tăng thu nhập cho dân số.
- Giảm đói nghèo và bất bình đẳng: Đối phó với đói nghèo và bất bình đẳng
xã hội là một yếu tố quan trọng để cải thiện HDI. Cần thực hiện các chính
sách và biện pháp như chính sách phân phối thu nhập công bằng và tăng
cường an ninh thực phẩm.
- Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững: Đảm bảo sự cân bằng giữa phát
triển kinh tế và bảo vệ môi trường là quan trọng để đạt được phát triển bền
vững và nâng cao HDI. Cần thúc đẩy sử dụng và phát triển nguồn năng
lượng tái tạo, bảo vệ đa dạng sinh học, và quản lý tài nguyên thiên nhiên.
Ngoài ra, cần tạo ra các chính sách công bằng và hiệu quả, tăng cường quản
lý chính quyền, tham gia vào cộng đồng quốc tế và xây dựng đối tác hợp tác
để đạt được sự tiến bộ trong cải thiện HDI. Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt
chẽ giữa các bên liên quan, từ cấp chính phủ đến tổ chức xã hội và cộng đồng quốc tế.
Document Outline
- Phương pháp tính Chỉ số phát triển con người HDI?
- 1. Chỉ số HDI hiện tại ở Việt Nam là bao nhiêu?
- 2. Quy định về phương pháp tính Chỉ số phát triển
- 3. Chỉ số HDI có ảnh hưởng đến người lao động Việt
- 4. Làm thế nào để cải thiện chỉ số phát triển con