Quan niệm về con người của Hồ Chí Minh | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 61601435
Quan niệm về “con người” của Hồ Chí Minh khác với
truyền thống dân tộc và các tôn giáo như thế nào?
1. Quan niệm về “con người” của Hồ Chí Minh
Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người là một vấn đề rất lớn, bao gồm nhiều
nội dung phong phú, cả một quá trình phát triển từ thấp đến cao và ngày
càng được hoàn thiện thêm từ phạm vi dân tộc vươn tới nhân loại, hướng
tới việc giải phóng con người và mưu cầu hạnh phúc cho mọi người.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, con người được khái niệm vừa là mục tiêu
của sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, vừa là động lực của
chính sự nghiệp đó. Tư tưởng này được thể hiện rất triệt để và cụ thể trong
lý luận chỉ đạo cách mạng của dân tộc dân chủ nhân dân và xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở nước ta.
Đối với Hồ Chí Minh, con người vừa tồn tại với tư cách cá nhân, vừa là
thành viên của gia đình và cộng đồng, có cuộc sống tập thể và cuộc sống
cá nhân hài hòa, phong phú.
Con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh không tồn tại như một bản thể
luận có tính trừu tượng hóa và khái quát hóa, mà được đề cập đến một cách cụ thể.
Tóm lại, quan niệm về con người, coi con người là một thực thể thống
nhất giữa “cái cá nhân” và “cái xã hội”, con người tồn tại trong mối quan
hệ biện chứng giữa cái cá nhân với cộng đồng, dân tộc, giai cấp, nhân loại;
yêu thương con người, tin tưởng tuyệt đối ở con người, coi con người vừa
là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp giải phóng xã hội và giải phóng
chính bản thân con người, đó chính là những luận điểm chính về con người
trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Xuất phát từ những luận điểm đúng đắn đó,
trong khi lãnh đạo cả nước tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và
xây dựng đất nước, Hồ Chí Minh luôn tin ở dân, hết lòng yêu thương, quý
trong nhân dân, biết tổ chức và phát huy sức mạnh của nhân dân. Tư tưởng
về con người thông qua thực tiễn cách mạng đã trở thành một sức mạnh lOMoAR cPSD| 61601435
vật chất to lớn và là nhân tố quyết định thắng lợi của chính sự nghiệp cách mạng ấy.
a. Con người là một chỉnh thể thống nhất
b. Yêu thương, tin tưởng tuyệt đối con người
c. Con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh vừa là động lực,vừa
là mục tiêu của cách mạng
2. Quan niệm về con người của Hồ Chí Minh với truyền thống dântộc
a. Chủ nghĩa Mác - Lenin và Quốc gia:
Hồ Chí Minh tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lenin, một lý thuyết chính của
phong trào Cộng sản. Trong quan điểm này, quốc gia được coi là một công
cụ để thực hiện cách mạng xã hội chủ nghĩa. Trái với quan niệm truyền
thống dân tộc có thể coi quốc gia như là một tượng trưng của sự đoàn kết
dân tộc, Hồ Chí Minh nhấn mạnh vào tính chủ nghĩa quốc gia như là một
công cụ để đạt được mục tiêu xã hội chủ nghĩa.
b. Phương tiện đoàn kết và giáo dục:
Hồ Chí Minh với quan điểm "Không có giáo dục, không có văn minh" đã
đặt nặng vai trò của giáo dục và văn minh trong xã hội. Nếu truyền thống
dân tộc chỉ nhấn mạnh về việc giải phóng dân tộc khỏi ách đô hộ và ngoại
xâm thì Hồ Chí Minh còn đề cao việc nâng cao trình độ tri thức và nhận thức của nhân dân.
c. Chủ nghĩa nhân quyền và công bằng xã hội:
Hồ Chí Minh đã đề cao quan điểm về nhân quyền và công bằng xã hội
trong quá trình xây dựng xã hội mới. Bác hướng dẫn Đảng và nhân dân
Việt Nam theo hướng tối cao nhân quyền, chủ nghĩa dân chủ, và công
bằng xã hội, không chỉ làm cho dân tộc độc lập mà còn làm cho mỗi cá
nhân có quyền và tự do của mình.
3. Quan niệm về con người của Hồ Chí Minh với tôn giáo a. Trong Phật giáo lOMoAR cPSD| 61601435
Quan niệm về con người của Hồ Chí Minh và các giáo lý Phật giáo có
những điểm khác biệt lớn vì cả hai đến từ bối cảnh văn hóa, lịch sử và
triết học khác nhau. Dưới đây là một số điểm so sánh giữa quan niệm về
con người của Hồ Chí Minh và các giáo lý Phật giáo:
 Tư tưởng triết học cơ bản:
Hồ Chí Minh: Tư tưởng của Hồ Chí Minh chủ yếu lấy cảm hứng từ chủ
nghĩa xã hội Mác - Lenin và tư tưởng yêu nước. Ông hướng dẫn theo
đường lối chủ nghĩa xã hội, nhấn mạnh vào sự công bằng xã hội và quyền
tự do cá nhân trong bối cảnh của cuộc đấu tranh giành độc lập quốc gia.
Phật giáo: Phật giáo tập trung vào ý nghĩa của sự giác ngộ (nirvana) và
giải thoát khỏi chuỗi luân phiên tái sinh (samsara). Triết lý Phật giáo coi
sự kiện và đau khổ là không tránh khỏi trong sự tồn tại, và mục tiêu cuối
cùng là đạt được giải thoát từ chuỗi luân phiên.
Nirvana (giác ngộ) samsara (luân hồi và tái sinh)
 Quan điểm về sự đau khổ và sự thay đổi:
Hồ Chí Minh: Quan niệm của Hồ Chí Minh chủ yếu xoay quanh sự đau
khổ của dân tộc Việt Nam do ách đô hộ và ngoại xâm. Bác mơ ước về một
xã hội công bằng và tự do, nơi mọi người không phải chịu sự bất công và áp bức.
Phật giáo: Phật giáo coi sự đau khổ là một phần tất yếu của cuộc sống và
tìm kiếm giải thoát từ nó thông qua con đường tập trung vào sự giác ngộ
và nhận thức về tính không cố định của mọi thứ. b. Trong Thiên Chúa giáo lOMoAR cPSD| 61601435
Quan niệm về con người của Hồ Chí Minh và tư tưởng Thiên Chúa giáo
có những điểm khác biệt lớn, đặc biệt là ở mức độ tôn giáo và triết học cơ
bản. Dưới đây là một so sánh giữa quan điểm về con người của Hồ Chí Minh và Thiên Chúa giáo:
• Nguồn gốc của quyền lực và chính trị:
Hồ Chí Minh: Quan điểm chủ nghĩa xã hội của Hồ Chí Minh lấy cảm hứng
từ Mác - Lenin, coi sự chia rẽ xã hội dựa trên mối quan hệ sản xuất và
nhấn mạnh vào sự đoàn kết giai cấp lao động để chống lại ách đô hộ và
xây dựng một xã hội công bằng và tự do.
Thiên Chúa giáo: Thiên Chúa giáo thường coi Thiên Chúa là nguồn gốc
của quyền lực và chính trị, và các nhà lãnh đạo thường được xem là người
đại diện của ý muốn của Thiên Chúa trên trái đất. Chính trị và tôn giáo
thường liên kết chặt chẽ trong tư tưởng Thiên Chúa giáo.
• Quan điểm về sự đau khổ và tình thương:
Hồ Chí Minh: Quan niệm của Hồ Chí Minh xoay quanh việc giải thoát
con người khỏi sự đau khổ và bất công xã hội, chủ trương sự tự do và
công bằng dựa trên nền tảng xã hội chủ nghĩa. lOMoAR cPSD| 61601435
Thiên Chúa giáo: Thiên Chúa giáo thường nhấn mạnh tình thương và lòng
nhân ái, dựa trên nguyên tắc "yêu thương hàng xóm như chính mình." Sự
đau khổ của con người thường được nhìn nhận trong bối cảnh của niềm
tin và hy vọng vào sự hướng dẫn và bảo hộ của Thiên Chúa.
• Vai trò của cá nhân và tự do:
Hồ Chí Minh: Hồ Chí Minh nhấn mạnh vào quyền tự do cá nhân và quyền
lợi của nhân dân. Ông thường coi sự đoàn kết và tự do cá nhân là chìa
khóa để vượt qua ách đô hộ và xây dựng một xã hội mới.
Thiên Chúa giáo: Thiên Chúa giáo thường coi con người có sự tự do thông
qua sự tuân thủ ý muốn của Thiên Chúa. Tự do thực sự thường được xem
xét qua góc độ tôn giáo và việc tuân thủ các nguyên tắc và quy tắc tôn giáo.
Tóm lại, quan niệm về con người của Hồ Chí Minh khác với truyền thống
dân tộc và các tôn giáo ở điểm là bác thường theo đuổi tư duy chủ nghĩa
nhân bản và quan tâm đến cuộc sống của người dân. Bác tỏ ra quan tâm
đặc biệt đến việc cải thiện điều kiện sống và quyền lợi của người dân, điều
này phản ánh tinh thần yêu thương người khác và tôn trọng giá trị con người.
Truyền thống dân tộc và các tôn giáo thường coi trọng sự kính trọng và
tuân theo các giá trị truyền thống, đạo đức, và quy định. Trái với điều này,
Hồ Chí Minh thường coi trọng sự độc lập tư duy, sự tự do cá nhân và quan
điểm cá nhân. Bác khuyến khích người dân phát triển theo hướng tự chủ
và không hoàn toàn chấp nhận sự kiểm soát từ bên ngoại.
Ngoài ra, Hồ Chí Minh thường tạo nền tảng cho sự đoàn kết vượt qua ranh
giới tôn giáo, dân tộc, và tầng lớp xã hội. Bác mang tới tinh thần đoàn kết
và nhất quán, đồng thời khích lệ sự hợp tác và đồng lòng dân tộc.
Cuối cùng, bác luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ vững tình
thân và tình đồng lòng dân tộc, coi trọng việc xây dựng một xã hội công bằng và bình đẳng.