Quy định mới về thỏa ước lao động tập thể theo luật lao động năm 2019

Quy định mới về thỏa ước lao động tập thể theo
luật lao động năm 2019
1. Khái niệm và phân loại thỏa ước lao động tập thể
Thỏa ước lao động tập thể là văn bản thoả thuận đã đạt được thông qua hình
thức thương lượng giữa tập thể lao động và người sử dụng lao động, trong
đó có quy định về các điều kiện lao động quyền và nghĩa vụ của hai bên trong quan hệ lao động.
Ví dụ: Doanh nghiệp tư nhân A có tô chức một buôi thương lượng tập thể về
các điều kiện lao động với tập thể nhân viên trong doanh nghiệp bao gôm giờ
giâc làm việc, chê tài khi vi phạm nội quy doanh nghiệp… Sau buôi thương
lượng, X là chủ doanh nghiệp và đại diện tập thể nhân viên trong doanh
nghiệp cùng nhau ký kêt một văn bản ghi nhận tât cả các điều kiện đã thương
lượng trong buôi hợp nói trên. Văn bản này chính là thỏa ước lao động tập thể.
Mục đích xây dựng thỏa ước lao đông tập thể tạo mối quan hệ lao động trở
lên hài hòa, là căn cứ để giải quyêt những vướng mắc, khó khăn trong tranh
châp về quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Thỏa ước lao động tập thể gôm thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp,
thỏa ước lao động tập thể ngành và hình thức thỏa ước lao động tập thể khác do Chính phủ quy định.
2. Điều kiện ký kết Thỏa ước lao động tập thể
- Doanh nghiệp có sử dụng từ 10 người lao động trở lên và phải ký kêt hợp
đông lao động theo quy định pháp luật.
- Doanh nghiệp phải tham khảo ý kiên của người lao động và công đoàn cơ sở.
- Nội quy trong thỏa ước lao động phải được thông báo đên người lao động
và phải được niêm yêt ở nơi làm việc hoặc trụ sở công ty hoặc nơi làm việc
của người lao động. Nội dung thỏa ước lao động phải có lợi cho người lao
động và không trái pháp luật.
- Chủ thể ký kết bao gồm: Tập thể lao động và người sử dụng lao động. Đại
diện cho tập thể lao động là ban châp hành công đoàn cơ sở hoặc tô chức
công đoàn lâm thời, tức là Chủ tịch Ban châp hành công đoàn cơ sở hoặc
người có giây uỷ quyền của Ban châp hành công đoàn. Đại diện người sử
dụng lao động là Giám đốc doanh nghiệp hoặc người được uỷ quyền.
- Thỏa ước lao động tập thể phải được tiên hành theo nguyên tắc thiện chí,
bình đẳng,hợp tác, công khai và minh bạch.
- Phải được thương lượng tập thể trước khi ký kêt thỏa ước lao động.
- Thỏa ước lao động tập thể chỉ được ký kêt khi đã đạt được thỏa thuận. Trên
50% số người của tập thể lao động biểu quyêt tán thành nội dung khi ký thỏa
ước lao động tập thể doanh nghiệp. Đạt mức thỏa thuận trên 50% số biểu
quyêt tán thành của đại diện Ban châp hành công đoàn cơ sở hoặc công
đoàn câp trên cơ sở biểu quyêt tán thành khi ký thỏa ước lao động tập thể ngành.
- Hình thức của thoả ước lao động tập thể doanh nghiệp đuợc lập thành văn
bản có chữ ký của người đại diện pháp luật công ty và Đại diện cho tập thể lao động.
3. Nội dung của thỏa ước lao động tập thể
Căn cứ theo khoản 1 Điều 75, Điều 67 Bộ luật lao động năm 2019 thì nội
dung chủ yêu của thỏa ước lao động tập thể bao gôm:
Nội dung của thỏa ước lao động không được trái với quy định của pháp luật
và có lợi cho người lao động so với quy định của pháp luật. Nội dung của
thỏa ước lao động phải được thông dựa và sự thỏa thuận của tập thể lao
động, người sử dụng lao động. Nội dung của thỏa ước lao động tập thể gôm nội dung sau:
1. Quy định về việc làm và bảo đảm việc làm: Trong suốt thời gian quan hệ
lao động thì người sử dụng phải đảm bảo việc làm cho người lao động; các
biện pháp bảo đảm công việc; các trường hợp châm dứt hợp đông lao động;
chê độ trợ câp thôi việc; trợ câp thôi việc , trợ câp mât việc; công tác đào
tạo, quy trình đào tao….
2. Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi: Các quy định về thời giờ làm việc
trong ngày, trong tuần; thời giờ nghỉ ngơi; ngày nghỉ hàng tuần, ngày hàng
năm; nghỉ phép, ngày nghỉ việc riêng hưởng nguyên lương;ngày nghỉ lễ, têt hưởng nguyên lương….
3. Tiền lương, tiền thưởng, phụ cấp lương: Quy định thang lương, bảng
lương theo quy định của pháp luật; tiền lương tối thiểu; lương tháng, lương
ngày; xét năng lương trước thời hạn, xét nâng bậc lương; các loại phụ câp
lương; nguyên tắc trả lương, thời gian trả lương hàng tháng; thanh toán tiền
nghỉ hàng năm, tiền đi lại ; tiền lương trả cho giờ làm thêm;các tiền thưởng
và các nguyên tắc chi thưởng……
4. An toàn lao động, vệ sinh lao động và bảo hiểm xã hội đối với người
lao động: Tập huân công tác an toàn vệ sinh lao động, các biện pháp bảo
đảm an toàn lao động, vệ sinh lao động; phương tiện cung câp phòng hộ
cho người lao động; chê độ bôi dưỡng bằng hiện vật; các biện pháp cải
thiện điều kiện làm việc; bôi thường tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp ;
khám sức khỏe định kỳ….
5. Bảo hiểm xã hội: các quy định mức đóng chê độ bảo hiểm xã hội; trách
nhiệm khi châm dứt hợp đông lao động, có quy định về mua bảo hiểm tai
nạn 24/24 cho người lao động…
Ngoài ra, nội dung thoả ước lao động tập thể không được trái với quy định
của pháp luật và phải có lợi hơn cho người lao động so với quy định của pháp luật.
Ví dụ: Pháp luật lao động hiện nay quy định thời giờ làm việc bình thường
không quá 08 giờ trong 01 ngày và 48 giờ trong 01 tuần. Thỏa ước lao động
có thể giảm thời giờ làm việc xuống còn 44 giờ trong 01 tuần để có lợi hơn cho người lao động.
Ngoài những nội dung nói trên, các bên có thể thoả thuận thêm những nội
dung khác như: thể thức giải quyêt tranh châp lao động; ăn giữa ca; phúc lợi
tập thể; hoạt động công đoàn, tranh châp lao động, trách nhiệm thi hành thỏa
ước; Hiệu lực của thỏa ước lao động; những quy định đối với lao động nữ,
người cao tuôi và các phúc lợi khác
Hiện nay, chưa văn bản nào quy định về mẫu Thỏa ước lao động tập thể.
Mẫu thỏa ước lao động tập thể dựa trên thỏa thuận giũa người lao động,
người sử dụng lao động và bên Ban châp hành công đoàn cơ sở hoặc công
đoàn câp trên cơ sở. Đông thời nội dung thỏa ước lao động tập thể phải đáp
ứng điều kiện đã được nên ở trên..
4. Thời hạn thỏa ước lao động tập thể
Theo Điều 78 Bộ luật lao động 2019, đối với hiệu lực và thời hạn của thỏa ước lao động tập thể
Ngày có hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể do các bên thỏa thuận và
được ghi trong thỏa ước. Trường hợp các bên không thỏa thuận ngày có hiệu
lực thì thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực kể từ ngày ký kêt.
Thỏa ước lao động tập thể sau khi có hiệu lực phải được các bên tôn trọng thực hiện.
Thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp có hiệu lực áp dụng đối với người
sử dụng lao động và toàn bộ người lao động của doanh nghiệp. Thỏa ước lao
động tập thể ngành và thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp có
hiệu lực áp dụng đối với toàn bộ người sử dụng lao động và người lao động
của các doanh nghiệp tham gia thỏa ước lao động tập thể.
Thỏa ước lao động tập thể có thời hạn từ 01 năm đên 03 năm. Thời hạn cụ
thể do các bên thỏa thuận và ghi trong thỏa ước lao động tập thể. Các bên có
quyền thỏa thuận thời hạn khác nhau đối với các nội dung của thỏa ước lao động tập thể.
Ví dụ: Công ty X lần đầu ký kêt thỏa ước lao động tập thể nên thỏa ước lao
động tập thể lần đầu tiên của công ty có thời hạn là 08 tháng sau khi đạt
được thỏa thuận của các bên.
5. Hiệu lực thỏa ước lao động tập thể 5.1 Ngày có hiệu lực
Căn cứ theo Điều 78 Bộ luật lao động 2019, thỏa ước lao động tập thể có
hiệu lực theo ngày được ghi trong thỏa ước. Trong trường hợp các bên
không ghi ngày có hiệu lực trong thỏa ước thì thỏa ước lao động tập thể có
hiệu lực kể từ ngày ký kêt.
5.2 Thỏa ước lao động tập thể vô hiệu
Căn cứ theo khoản 1 Điều 86 Bộ luật lao động 2019 thì thoả ước lao động
tập thể vô hiệu từng phần khi một hoặc một số nội dung trong thoả ước trái pháp luật.
Ví dụ: Số giờ làm việc trong 01 ngày ở công ty A là 08 giờ, thỏa ước lao động
tập thể của công ty quy định số giờ làm thêm trong 01 ngày là 5 tiêng. Trong
khi đó, pháp luật quy định tông số giờ làm thêm của người lao động bình
thường không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày. Như vậy
thỏa ước lao động tập thể của công ty A đã bị vô hiệu một phần do có một nội dung trái pháp luật.
Căn cứ theo khoản 2 Điều 86 Bộ luật lao động 2019 thì thoả ước lao động
tập thể vô hiệu toàn bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây: 
Có toàn bộ nội dung trái pháp luật; 
Người ký kêt không đúng thẩm quyền; 
Việc ký kêt không tuân thủ đúng quy trình thương lượng, ký kê thỏa ước lao động tập thể.
Ví dụ: Thỏa ước lao động tập thể của công ty X được ký kêt giữa đại diện tập
thể người lao động là công đoàn và giám đốc tài chính Z của công ty. Trong
trường hợp này, giám đốc tài chính của công ty không phải là người sử dụng
lao động cũng như đại diện người sử dụng lao động do đó thỏa ước lao động
tập thể của công ty X vô hiệu toàn bộ vì người ký kêt không đúng thẩm quyền.
6. Vai trò của thỏa ước lao động tập thể
• Thỏa ước lao động tập thể tạo nên cộng đông quyền lợi và trách nhiệm giữa hai bên.
• Thỏa ước lao động tập thể góp phần điều hòa lợi ích, ngăn ngừa mâu thuẫn
xung đột trong quan hệ lao động.
• Thỏa ước lao động là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyêt các tranh châp lao động.
• Thỏa ước lao động tập thể là nguôn quy phạm đặc biệt bô sung cho luật lao động.
Như vậy, thỏa ước lao động tập thể là sắc thái đặc sắc của luật lao động, có
ưu điểm là uyển chuyển và dê thích ứng với thực tại xã hội. Vì vậy mà thỏa
ước lao động tập thể rât được thịnh hành ở các nước công nghiệp, đặc biệt là
ở các nước có nền kinh tê thị trường phát triển.
Có thể thây rằng,thỏa ước lao động tập thể là sản phẩm của quá trình thương
lượng tập thể thành công, là kêt quả cuối cùng các bên đạt được khi cuộc
thương lượng kêt thúc. Như vậy, thỏa ước lao động tập thể được ký kêt hay
không hoàn toàn phụ thuộc vào kêt quả thương lượng tập thể. Vì thê, việc ký
kêt thỏa ước lao động tập thể không có tính bắt buộc.
Theo định nghĩa tại điều luật này, thỏa ước lao động tập thể được xác lập
bằng văn bản, thông qua quá trình thương lượng giữa hai bên chủ thể: tập
thể lao động và người sử dụng lao động;
Nội dung thỏa ước lao động tập thể chứa đựng các quy định về điều kiện lao
động mà hai bên đã đạt được thông qua thương lượng tập thể. Vì vậy, nội
dung của thỏa ước lao động tập thể không hoàn toàn trùng với các nội dung
thương lượng tập thể quy định tại Điều 67 BLLĐ, mà chỉ bao gôm những nội
dung các bên đã thương lượng thành. Tức là, nội dung thỏa ước lao động tập
thể phải bảo đảm được 3 điều kiện:
1. Thuộc các nội dung thương lượng tập thể;
2. Không được trái với quy định của pháp luật và phải có lợi hơn cho người lao
động so với quy định của pháp luật, nghĩa là các quyền lợi của người lao
động phải cao hơn những quy định tối thiểu, các nghĩa vụ phải thâp hơn các
quy định tối đa trong hành lang Bộ luật quy định;
3. Nội dung này phải có đa số (trên 50%) số người của tập thể lao động (đối
với thỏa ước doanh nghiệp) hoặc số đại diện Ban châp hành công đoàn (đối
với thỏa ước ngành) biểu quyêt tán thành.
Như vậy, so với trước, pháp luật hiện hành quy định điều kiện về nội dung
thỏa ước lao động tập thể chặt chẽ hơn. Điều đó nhằm tăng cường trách
nhiệm của các bên trong việc thương lượng các vân đề về quyền, nghĩa vụ,
lợi ích, góp phần nâng cao chât lượng của thỏa ước lao động tập thể, cũng
như bảo đảm mục đích của việc ký kêt thỏa ước lao động tập thể, khắc phục
được việc doanh nghiệp ký kêt thỏa ước lao động tập thể chỉ mang tính hình
thức, chủ yêu nhằm đối phó với cơ quan có thẩm quyền như trước đây.
Lưu ý về xử lý thỏa ước lao động tập thể vô hiệu: Khi thỏa ước lao động tập
thể bị tuyên bố vô hiệu thì quyền, nghĩa vụ và lợi ích của các bên ghi trong
thỏa ước lao động tập thể tương ứng với toàn bộ hoặc phần bị tuyên bố vô
hiệu được giải quyêt theo quy định của pháp luật và các thỏa thuận hợp pháp
trong hợp đông lao động. (Cơ sở pháp lý căn cứ điều 88 BLLĐ 2019)
Document Outline

• Quy định mới về thỏa ước lao động tập thể theo luậ
  • 1. Khái niệm và phân loại thỏa ước lao động tập th
  • 2. Điều kiện ký kết Thỏa ước lao động tập thể
  • 3. Nội dung của thỏa ước lao động tập thể
  • 4. Thời hạn thỏa ước lao động tập thể
  • 5. Hiệu lực thỏa ước lao động tập thể
    • 5.1 Ngày có hiệu lực
    • 5.2 Thỏa ước lao động tập thể vô hiệu
  • 6. Vai trò của thỏa ước lao động tập thể