Sinh học 11 Cánh diều bài 24: Một số ngành nghề liên quan đến sinh học cơ thể Mở đầu
Kiến thức về sinh học cơ thể có thể được sử dụng trong các ngành nghề nào trong
đời sống? Tương lai của ngành nghề bảo vệ - chăm sóc sức khỏe con người là gì? Bài làm
Kiến thức về sinh học cơ thể là rất quan trọng trong nhiều ngành nghề trong đời
sống. Dưới đây là một số ví dụ:
Y học: Kiến thức về cơ thể, bệnh tật và điều trị là rất quan trọng trong y học. Các
chuyên gia y tế cần hiểu về các cơ quan, tế bào, gen và hệ thống cơ thể để chẩn
đoán và điều trị các bệnh tật.
Nghiên cứu y khoa: Kiến thức về sinh học cơ thể là rất quan trọng trong nghiên cứu
y khoa. Các nhà khoa học cần hiểu rõ về các cơ chế, tế bào và phản ứng cơ thể để
phát triển các phương pháp điều trị mới.
Thực phẩm và dinh dưỡng: Kiến thức về cơ thể là rất quan trọng trong ngành thực
phẩm và dinh dưỡng. Các chuyên gia phải hiểu rõ về cơ chế tiêu hóa, hấp thu và
chuyển hóa chất dinh dưỡng trong cơ thể để phát triển các sản phẩm thực phẩm và dinh dưỡng tốt nhất.
Thể dục và thể thao: Kiến thức về cơ thể là rất quan trọng trong ngành thể dục và
thể thao. Các huấn luyện viên và chuyên gia thể hình cần hiểu rõ về cơ chế hoạt
động của các cơ bắp và hệ thống cơ thể để tối ưu hóa hiệu suất và tránh chấn thương.
Về tương lai của ngành nghề bảo vệ - chăm sóc sức khỏe con người, có thể thấy
rằng nhu cầu về các chuyên gia y tế và các chuyên gia liên quan đến sức khỏe sẽ
tiếp tục tăng lên. Với sự phát triển của công nghệ và kiến thức y học, ngành y tế sẽ
có nhiều cơ hội để phát triển các phương pháp điều trị mới và cải thiện sức khỏe
con người. Ngoài ra, các chuyên gia về dinh dưỡng, thể dục và thể thao cũng sẽ trở
thành một phần quan trọng trong ngành chăm sóc sức khỏe con người.
I. Một số ngành nghề liên quan đến sinh học cơ thể
Quan sát hình 24.1, cho biết kiến thức sinh học cơ thể có tiềm năng như thế nào
trong việc lựa chọn nghề nghiệp. Bài làm
Kiến thức về sinh học cơ thể là rất quan trọng trong việc lựa chọn nghề nghiệp trong
nhiều lĩnh vực liên quan đến sức khỏe con người và động vật. Một số ví dụ về các
lĩnh vực sử dụng kiến thức sinh học cơ thể bao gồm:
● Y tế: Bác sĩ, y tá, dược sĩ, chuyên gia xét nghiệm và nhiều ngành nghề
khác trong lĩnh vực y tế đều cần có kiến thức về sinh học cơ thể để chẩn
đoán, điều trị và quản lý các bệnh tật.
● Khoa học thực phẩm: Kỹ sư thực phẩm, chuyên gia dinh dưỡng, nhà
nghiên cứu thực phẩm đều cần có kiến thức về sinh học cơ thể để tìm
hiểu tác động của các loại thực phẩm đến sức khỏe con người.
● Nghiên cứu khoa học: Nhà khoa học sinh học, nhà nghiên cứu y học, nhà
nghiên cứu vật lý học, nhà nghiên cứu sinh học phân tử đều cần phải có
kiến thức về cấu trúc và chức năng của cơ thể để có thể nghiên cứu và
giải quyết các vấn đề trong lĩnh vực của mình.
● Giáo dục: Giáo viên sinh học, giáo viên y học, giáo viên giáo dục thể chất
đều cần có kiến thức về sinh học cơ thể để giảng dạy và hướng dẫn học
sinh về cơ thể con người và động vật.
● Thể thao: Huấn luyện viên thể thao, vận động viên đều cần có kiến thức
về cơ thể để tối ưu hóa hiệu suất thể lực của mình.
Trong tương lai, với sự phát triển của công nghệ, ngành y tế và khoa học sẽ tiếp tục
tăng trưởng, đặc biệt là với việc tập trung vào chăm sóc sức khỏe cá nhân và phòng ngừa bệnh tật.
Do đó, ngành nghề bảo vệ và chăm sóc sức khỏe con người sẽ có tiềm năng phát
triển lớn, với nhu cầu ngày càng cao về chuyên gia có kiến thức về sinh học cơ thể
để giải quyết các vấn đề liên quan đến sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật
II. Triển vọng của lĩnh vực sinh học cơ thể thực vật, động vật và
người trong tương lai
Những thay đổi lớn nào đã diễn ra trong nhân giống cây trồng, vật nuôi và chữa bệnh ở người? Bài làm Nhân giống cây trồng:
● Di truyền dựa trên quần thể đã được ứng dụng từ hàng ngàn năm để cải
tiến các giống cây trồng nhằm tăng năng suất, kháng bệnh, đề kháng,
thích nghi với điều kiện địa hình, khí hậu và môi trường, giảm thiểu tác
động của sâu bệnh và tăng năng suất.
● Công nghệ tế bào gốc và kỹ thuật gắn gen đã được sử dụng để tạo ra các
giống cây trồng có tính năng mới và giúp nâng cao năng suất. Nhân giống vật nuôi:
● Nhân giống vật nuôi đã được sử dụng trong hàng ngàn năm để cải tiến
các giống vật nuôi nhằm nâng cao năng suất, tăng cường kháng bệnh và
đề kháng, và tạo ra các tính năng mới.
● Công nghệ tiên tiến hơn, chẳng hạn như kỹ thuật tế bào gốc, tạo ra cơ hội
để tạo ra các giống vật nuôi với các đặc tính mới và giúp cải thiện sức khỏe và năng suất. Chữa bệnh ở người:
● Công nghệ y tế ngày nay sử dụng những khái niệm về di truyền và sinh
học phân tử để cải thiện quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh.
● Công nghệ tiên tiến hơn, chẳng hạn như kỹ thuật CRISPR-Cas9, cung
cấp cơ hội để điều trị các bệnh di truyền bằng cách sửa đổi các gene bất thường gây ra bệnh.
● Nghiên cứu trên tế bào gốc cũng cung cấp các triển vọng để phục hồi và
tái tạo các cơ quan, tạm thời xử lý một số bệnh ung thư, tăng cường chức
năng của hệ thống miễn dịch và hỗ trợ phục hồi sau chấn thương. Luyện tập
Câu hỏi 1: Dựa vào hình 24.1 và bảng 24.1 hoàn thành bảng 24.2 về yêu cầu cho
các vị trí việc làm liên quan đến Sinh học cơ thể thực vật, động vật và người Bài làm Nghề nghiệp Nơi làm việc
Hoạt động nghề nghiệp Bác sĩ tim mạch
Làm việc tại các cơ sở y ● Tiếp nhận bệnh
tế như bệnh viện, phòng nhân, lấy lịch sử
khám, trung tâm y tế cộng bệnh và thăm đồng và có thể tham gia khám.
vào các hoạt động nghiên ● Yêu cầu các xét cứu y khoa nghiệm và chẩn đoán bệnh tim mạch. ● Điều trị bệnh tim mạch bằng thuốc hoặc phẫu thuật nếu cần. ● Đưa ra lời khuyên về chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh để phòng ngừa bệnh tim mạch.
Dược sĩ sản xuất thuốc Làm việc trong các nhà
Phân tích, lựa chọn và thử máy sản xuất thuốc,
nghiệm các hoạt chất để phòng thí nghiệm nghiên
tạo ra các sản phẩm thuốc
cứu và kiểm định chất
chất lượng cao, thiết kế lượng thuốc.
quy trình sản xuất thuốc
và giám sát quá trình sản
xuất để đảm bảo đạt được
các tiêu chuẩn chất lượng. Hộ sinh
Làm việc tại các cơ sở y
Giúp đỡ phụ nữ trong quá
tế như phòng khám, bệnh trình chuyển dạ, hỗ trợ cho
viện, trung tâm y tế cộng các hoạt động chăm sóc đồng và có thể tham gia
sức khỏe sau sinh, tư vấn vào các hoạt động chăm
cho bà mẹ về các vấn đề
sóc sức khỏe cộng đồng. liên quan đến dinh dưỡng, chăm sóc trẻ sơ sinh và
giáo dục về sức khỏe sinh sản. Bác sĩ phẫu thuật thú y
Làm việc trong các phòng Tiếp nhận, chẩn đoán, khám, bệnh viện, trung
điều trị và phẫu thuật cho tâm chăm sóc thú y hoặc
các bệnh lý của động vật,
có thể làm việc độc lập giám sát và chăm sóc cho
với chủng loại động vật
các loài động vật cần đặc khác nhau. biệt quan tâm về sức khỏe.
Kĩ sư công nghệ sinh học Làm việc tại các công ty ● Nghiên cứu và nghiên cứu phát triển phát triển sản công nghệ sinh học, phẩm sinh học phòng thí nghiệm nghiên ● Thiết kế, xây cứu hoặc các cơ quan dựng và vận
chính phủ quản lý và kiểm hành hệ thống soát các sản phẩm sinh sản xuất học. ● Kiểm soát chất lượng ● Giám sát và quản lý các hoạt động sản xuất ● Giải đáp các vấn đề kỹ thuật và hỗ trợ khách hàng ● Nghiên cứu và phát triển công nghệ sinh học mới
Kĩ sư chế biến thực phẩm Làm việc trong các công ● Thiết kế, nghiên ty chế biến thực phẩm, cứu và phát phòng thí nghiệm nghiên triển các quy cứu hoặc các cơ quan trình chế biến
chính phủ quản lý và kiểm thực phẩm, từ soát chất lượng thực các thành phần phẩm. đến quá trình sản xuất và đóng gói. ● Đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm thông qua các quy trình kiểm soát chất lượng, phân tích thực phẩm và giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm. ● Nghiên cứu và áp dụng các công nghệ mới nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất, cũng như cải thiện chất lượng thực phẩm. Kĩ sư chăn nuôi Làm việc trong các trang ● Thiết kế và trại chăn nuôi hoặc các quản lý các hệ
công ty sản xuất thức ăn thống nuôi trồng
chăn nuôi, có thể tham gia động vật.
vào các hoạt động nghiên ● Nghiên cứu và
cứu và phát triển mới về áp dụng các chăn nuôi. phương pháp chăm sóc động vật, bảo vệ sức khỏe và phòng chống dịch bệnh. ● Đảm bảo sự an toàn và chất lượng thực phẩm từ động vật, bao gồm cả thịt, sữa, trứng và các sản phẩm khác. Kĩ sư trồng trọt Làm việc trong các trang ● Thiết kế và
trại, công ty sản xuất nông quản lý các hệ nghiệp hoặc các cơ quan thống trồng trọt,
chính phủ quản lý và kiểm từ việc lựa chọn soát sản xuất nông giống, quản lý nghiệp. đất đai, đến phân bón và quản lý mùa vụ. ● Nghiên cứu và áp dụng các kỹ thuật trồng trọt mới nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất, cũng như cải thiện chất lượng sản phẩm. ● Đảm bảo sự an toàn và chất lượng các sản phẩm nông nghiệp, bao gồm cả rau quả, thực phẩm chế biến từ cây trồng và các sản phẩm khác.
Câu hỏi 2: Quan sát hình 24.3, kể tên một số thành tựu và triển vọng của công nghệ
tế bào gốc trong khám chữa bệnh ở người Bài làm
Công nghệ tế bào gốc đã đạt được một số thành tựu đáng chú ý trong khám chữa
bệnh ở người, bao gồm:
● Điều trị bệnh ung thư: Tế bào gốc được sử dụng để chữa trị bệnh ung thư
bằng cách thay thế tế bào ung thư bằng các tế bào khỏe mạnh.
● Điều trị bệnh tim: Tế bào gốc đã được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh
tim bằng cách phục hồi mô cơ tim bị hư hại.
● Điều trị bệnh Parkinson và bệnh Alzheimer: Tế bào gốc có thể giúp phục
hồi một số tế bào não bị hư hại, cải thiện các triệu chứng của bệnh
Parkinson và bệnh Alzheimer.
● Điều trị bệnh tiểu đường: Tế bào gốc có thể được sử dụng để điều trị
bệnh tiểu đường bằng cách thay thế tế bào beta bị hư hại trong tụy.
Triển vọng của công nghệ tế bào gốc cũng rất lớn trong tương lai, khi các nhà khoa
học đang nghiên cứu các ứng dụng mới của tế bào gốc trong điều trị các bệnh khác,
như bệnh tuyến giáp, bệnh viêm khớp, bệnh lupus và các bệnh lý khác. Vận dụng
Tìm hiểu các vị trí việc làm có liên quan đến sinh học cơ thể thực vật, động vật và
người trong bệnh viện hoặc trang trại nông nghiệp công nghệ cao Bài làm
Các vị trí việc làm có liên quan đến sinh học cơ thể thực vật, động vật và người
trong bệnh viện hoặc trang trại nông nghiệp công nghệ cao bao gồm:
● Bác sĩ chuyên khoa tim mạch: chuyên trách chẩn đoán và điều trị các bệnh về tim mạch.
● Dược sĩ sản xuất thuốc: nghiên cứu và sản xuất các loại thuốc để điều trị
bệnh cho người, động vật hoặc cây trồng.
● Bác sĩ thú y: chuyên điều trị và chăm sóc cho động vật bệnh tật.
● Kĩ sư công nghệ sinh học: sử dụng các phương pháp và công nghệ sinh
học để nghiên cứu và phát triển các sản phẩm mới cho ngành nông
nghiệp, y tế và môi trường.
● Kỹ sư chế biến thực phẩm: nghiên cứu và phát triển các phương pháp
chế biến thực phẩm để cải thiện chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm
và tăng hiệu suất sản xuất.
● Kỹ sư chăn nuôi: quản lý và điều hành các hoạt động chăn nuôi, bao gồm
tìm kiếm phương pháp nâng cao năng suất, giảm chi phí và đảm bảo sức khỏe động vật.
● Kỹ sư trồng trọt: quản lý và điều hành các hoạt động trồng trọt, bao gồm
nghiên cứu các giống cây mới, cải tiến kỹ thuật canh tác, đảm bảo sản
lượng và chất lượng nông sản.
● Bác sĩ chuyên khoa nội tiết: chuyên về các bệnh liên quan đến nội tiết,
bao gồm tiểu đường, rối loạn tiền đình, bệnh tuyến giáp và bệnh về hormone.
● Nhân viên y tế: bao gồm các chức danh như điều dưỡng, trợ lý y tá, kỹ
thuật viên xét nghiệm và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác.
● Kỹ sư môi trường: nghiên cứu và phát triển các phương pháp và công
nghệ để giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động nhân loại đến môi
trường, bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái
-----------------------------------