




Preview text:
Soạn bài Bánh chưng, bánh giày hay và chi tiết nhất Ngữ văn lớp 6
1. Tìm hiêu chung vê tác phâm 1.1 Thê loại
Truyên thuyêt là thê loại truyên kê bằng hình thức truyên miêng vê những sự
kiên, nhân vât lịch sử mang tính chât lí tưởng hóa. Qua đó thê hiên môt cách
sâu sắc sự ngưỡng mô và tôn vinh của người nghe đôi với các nhân vât lịch sử.
Truyên "Bánh chưng, bánh giây" là môt trong những tác phâm hay trong kho
tàng truyên truyên thuyêt Viêt Nam. 1.2 Nôi dung chính
Hùng Vương thứ sáu có tới hai mươi người con trai, vê già muôn tìm người
con xứng đáng đê truyên ngôi, vua đưa ra điêu kiên: "Không nhât định phải là
con trưởng, chỉ cân làm vừa ý vua trong lê Tiên vương sẽ được truyên ngôi
cho", nghĩa là biêt làm mâm cô cúng trời đât, tô tiên. Các hoàng tử thi nhau
làm cô thât hâu đem lên dâng vua, riêng Lang Liêu- người con thứ mười tám
mô côi mẹ, sông trong cảnh lâm than, khô cực và chỉ quen với viêc "chăm lo
đông áng, trông khoai trông lúa" nên vân chưa tìm được sản vât làm lê. Môt
đêm nọ, Lang Liêu được thân báo mông và dặn dò cách làm bánh, dùng
gạo làm hai loại bánh dâng vua: "Trong trời đât, không gì quý bằng hạt gạo".
Chàng bèn lây gạo nêp vôn quen thuôc làm ra hai loại bánh hình vuông hình
tròn. Vua cha thây hai loại bánh này của Lang Liêu giàu ý nghĩa nên đã chọn
bánh của Lang Liêu đê tê cúng trời đât cùng Tiên Vương và nhường ngôi cho
chàng. Từ đó, nước ta có tục làm bánh chưng, bánh giây vào ngày Têt. 1.3 Bô cục Truyên gôm 3 phân:
Phân 1: Từ đâu đên "... .chứng giám": Nhà vua đưa ra điêu kiên đê truyên ngôi.
Phân 2: Tiêp theo đên "...hình tròn": Lang Liêu và các hoàng tử làm lê vât đê tiên vua cha.
Phân 3: Còn lại: Ý nghĩa và tục lê làm bánh chưng, bánh giây của người Viêt. 1.4 Tóm tắt văn bản
Nôi dung: Truyên phản ánh thành tựu văn minh nông nghiêp thời buôi dựng
nước và truyên thông hiêu kính trời đât, tô tiên của nhân dân ta qua nhân vât
Lang Liêu. Thê hiên qua các sự viêc:
Sự viêc 1: Vua Hùng đưa ra thê lê chọn người nôi ngôi, người được chọn
phải biêt làm cô dâng vua có ý nghĩa nhât.
Sự viêc 2: Lang Liêu được thân mách bảo làm bánh chưng, bánh giày.
Sự viêc 3: Mâm cô của Lang Liêu có ý nghĩa nhât nên chàng được truyên ngôi.
Sự viêc 4: Từ đó có tục làm bánh chưng bánh giày dâng cúng tô tiên, trời đât.
2. Đọc - hiêu văn bản
Câu 1: Vua Hùng đưa ra điêu kiên chọn người nôi ngôi:
- Hoàn cảnh: Đât nước thahh bình, nhà vua đã già.
- Điêu kiên: "Người nôi ngôi ta phải nôi được trí ta, không nhât thiêt phải là con trưởng."
- Hình thức: thử tài. Nhân lê Tiên vương, ai làm vừa ý vua, vua sẽ truyên ngôi
cho, có sự chứng giám của Tiên Vương.
Câu 2: Vì sao Lang Liêu được thân giúp đỡ?
Trong các con vua, chàng có hoàn cảnh không thuân lợi như các anh em. Mẹ
chàng trước kia bị vua cha ghẻ lạnh, ôm rôi mât. Tuy là hoàng tử những khi
chàng ra khỏi cung vua, chàng sông môt cuôc đời giản dị, sông lương thiên
bằng lao đông. Chàng gân gũi với đời sông nhân dân, làm công viêc đông
áng, trông lúa trông khoai. Chàng hiêu được gợi ý của thân và tự sáng tạo hình dạng bánh.
Câu 3: Các hoàng tử thi nhau tìm kiếm lê vât dâng nhà vua:
- Các lang đua nhau làm cô thât ngon, thât hâu đem vê lê Tiên Vương. Lang
Liêu mơ được thân mách bảo nên đã lây gạo nêp vo sạch, lây đâu xanh nhân
thịt lợn, gói bằng lá dong thành hình vuông rôi đem luôc môt ngày môt đêm.
Cũng thứ gjao nêp ây đô lên, đem giã tay rôi nặn thành hình tròn.
- Đên ngày lê Tiên Vương, các lang mang sơn hào hải vị, nem công chả
phượng. Nhà vua xem qua môt lượt rôi dừng lại trước chông bánh của Lang
Liêu. Nhà vua thây vừa ý bèn gọi lên hỏi. Lang Liêu đem giâc mông gặp thân
ra kê lại. Nhà vua lây làm vui mừng, chọn hai thứ bánh làm lê, Lang Liêu
được truyên bá ngôi vua.
Câu 4: Vì sao hai thứ bánh của Lang Liêu được chọn tế Trời, Đất, Tiên vương?
Bánh thê hiên sự quý trọng nghê nông, đê cao những giá trị của những đôi
tay lao đông khô cực tạo ra những sản phâm hôi tụ đây đủ tinh hoa văn hóa
nhân loại. Bánh mang ý nghĩa tượng trưng cho sự hiên hữu của trời, đât, bao
hàm cả cỏ cây và muôn loài, qua đó thê hiên môi quan hê khăng khít giữa
con người và thiên nhiên trong lôi sông, trong nhân thức truyên thông của
người Viêt Nam.; đông thời thê hiên truyên thông đoàn kêt, gắn bó và tinh
thân đùm bọc nhau giữa những người dân đât Viêt vì họ vôn là anh em sinh
từ môt bọc trăm trứng Lạc Long Quân- Âu Cơ. Vua cha thây Lang Liêu hiêu
được ý mình là phải phát triên nghê nông thì dân mới âm no, thái bình. Đây là
nguyên nhân thành công của các đáng Tiên vương. Vì thê, vua Hùng chọn
Lang Liêu đê truyên ngôi cho thây sự trọng người tài có đạo đức và lòng hiêu
thảo, có hiêu thê hiên sự công bằng trong dân, xứng đáng được minh quân trong tương lai.
Câu 5: Ý nghĩa của truyên thông Bánh chưng, bánh giây: - Ý nghĩa truyên thông:
+ Giải thích nguôn gôc của bánh chưng, bánh giây: hai thứ bánh tiêu biêu cho
truyên thông văn hóa âm thực của người Viêt Nam trong dịp lê Têt cô
truyên; cùng đó là phản ánh thành tựu văn minh nông nghiêp.
+ Đê cao lao đông, đê cao nghê nông.
+ Thê hiên sự thành tâm thờ kính Trời đât, tô tiên, những người đã sinh ra ta,
xây dựng phong tục tâp quán trên cơ sở coi trọng những giá trị sáng tạo
thiêng liêng của nhân dân, ca ngợi truyên thông đạo lí cao đẹp "uông nước
nhớ nguôn" của dân tôc Viêt Nam.
+ Đê cao trí thông minh và lòng hiêu thảo của người lao đông.
- Ý nghĩa của bánh chưng, bánh giây:
+ Bánh hình tròn tượng trưng cho trời được gọi là bánh giây, bánh hình
vuông tượng trưng cho đât nên gọi là bánh chưng.
+ Lá bọc bên ngoài của bánh chưng ngụ ý cho sự đùm bọc lân nhau giông
truyên thông thương người như thê thương thân của ông cha ta xưa.
- Tục lê của dân tôc ta: hàng năm, môi khi đên Têt, bánh chưng bánh giây là
những món không thê thiêu. 3. Luyên tâp
Câu 1: Trao đôi ý kiến ở lớp: Ý nghĩa của phong tục ngày Tết khi nhân
dân Viêt Nam làm bánh chưng, bánh giây.
Dân tôc nào cũng có thức ăn truyên thông mang những vẻ đẹp đôc đáo,
hương vị ngon lành, bô dưỡng mà còn gắn liên với truyên thông dân tôc lâu
đời theo những phong cách riêng. Bánh chưng hình vuông màu xanh của lá
dong bao bọc bên ngoài, bánh giây hình tròn cho thây sự dung hòa vào môt
giữa trời và đât. Qua đây, triêt lý vuông tròn của người dân Viêt Nam cùng
được thê hiên; bánh chưng giành cho mẹ và bánh giây giành cho cha. Bánh
chưng, bánh giây là thức ăn trang trọng , cao quý nhât đê dâng cúng tô tiên,
thê hiên tâm kofng nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục to lớn, bao la như đât trời của cha mẹ.
Viêt Nam là môt nước nông nghiêp trông lúa nước, chính vì vây trong phong
tục, quang cảnh ngày Têt, nhân dân gói hai loại bánh còn có ý nghĩa giữ gìn
truyên thông văn hóa mang đâm đà bản sắc dân tôc và làm sông lại câu
chuyên bánh chưng, bánh giây trong kho tàng văn học Viêt Nam. Qua đó,
nhắc nhở con cháu phải luôn nhớ vê thờ cúng tô tiên, nhớ ngày giô tô Hùng
Vương, đông thời lại môt lân nữa nhân mạnh tâm quan trọng của cây lúa và
thiên nhiên trong nên văn hóa lúa nước.
Câu 2: Đọc truyên này, chi tiết đê lại ấn tượng với bạn? Vì sao?
Chi tiêt Lang Liêu nằm mông và thân đên mách bảo. Vì chi tiêt vị thân đên
làm câu chuyên thêm hâp dân, đây là chi tiêt thường gặp trong văn học dân
gian, thê hiên sự mong ước cua nhân dân lao đông là ở hiên sẽ gặp lành, khi
gặp khó khăn sẽ nhân được sự giúp đỡ.
Document Outline
- Soạn bài Bánh chưng, bánh giày hay và chi tiết nhấ
- 1. Tìm hiểu chung về tác phẩm
- 1.1 Thể loại
- 1.2 Nội dung chính
- 1.3 Bố cục
- 1.4 Tóm tắt văn bản
- 2. Đọc - hiểu văn bản
- 3. Luyện tập
- 1. Tìm hiểu chung về tác phẩm