A. Chuẩn bị đọc Ngọ Môn lớp 9
Em muốn biết những thông tin gì khi đọc văn bản giới thiệu về một di tích lịch sử? Trả lời: Gợi ý:
Khi đọc văn bản giới thiệu về một di tích lịch sử, em muốn biết:
● Di tích lịch sử đó được xây dựng ở đâu? Từ khi nào? Mất bao lâu để hoàn thành?
● Di tích lịch sử đó được xây dựng bởi những ai? Ai là người có công lớn nhất?
● Di tích lịch sử lúc đầu được xây dựng nhằm mục đích gì? Được sử dụng
vào những dịp nào? Trong thời gian bao lâu? Vì sao hiện nay không còn được sử dụng nữa?
● Di tích lịch sử đó có diện tích, quy mô, đặc điểm kiến trúc, chất liệu như
thế nào? Lúc mới xây dựng và hiện tại có gì khác nhau?
B. Trải nghiệm cùng văn bản Ngọ Môn lớp 9
Theo dõi trang 65 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Xác định cách trình bày
thông tin của đoạn văn này. Trả lời:
Đoạn văn trình bày thông tin theo trật tự không gian
● Giới thiệu bao quát toàn bộ đặc điểm của nền đài Ngọ Môn
● Giới thiệu từng bộ phận của nền đài Ngọ Môn (từ ngoài vào trong)
Đọc quét trang 66 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Theo tác giả bài viết, tên
gọi lầu Ngũ Phụng bắt nguồn từ đâu? Trả lời:
Theo tác giả bài viết, tên gọi lầu Ngũ Phụng bắt nguồn từ việc: lầu chia thành hai
tầng có chung một bộ khung hình chữ U, nhưng lầu trên lại tách ra khỏi tầng dưới
với 9 bộ mái riêng biệt to nhỏ, cao thấp khác nhau, tạo nên sự nhấp nhô của các
hình khối trong không gian như những hình con chim phụng đang bay
C. Suy ngẫm và phản hồi Ngọ Môn lớp 9
Câu 1 trang 67 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Văn bản Ngọ Môn thể hiện
những đặc điểm nào của kiểu văn bản giới thiệu một di tích lịch sử? Dựa vào đâu
mà em có thể xác định như vậy? Trả lời:
- Văn bản Ngọ Môn thể hiện những đặc điểm sau của kiểu văn bản giới thiệu
một di tích lịch sử:
(1) Đặc điểm về cấu trúc: Văn bản có đủ ba phần với nội dung như sau:
● Phần mở đầu: giới thiệu khái quát về Ngọ Môn
● Phần nội dung: giới thiệu có hệ thống các phương diện khác nhau của Ngọ Môn
● Phần kết thúc: nhận xét khái quát giá trị của Ngọ Môn trong đời sống văn
hóa, tinh thần của con người hiện nay
(2) Đặc điểm về hình thức:
● Sử dụng các đề mục làm nổi bật thông tin chính ở phần nội dung (In đậm
và tách dòng, Đặt sau dấu gạch ngang và in nghiêng)
● Sử dụng các từ ngữ chuyên ngành (nền đài, vật liệu, kết cấu...)
● Sử dụng các hình ảnh minh họa
(3) Đặc điểm về cách trình bày thông tin: thông tin trong văn bản được trình bày theo
cách phân loại đối tượng (phân loại các đặc điểm về kiến trúc: nền đà, lầu Ngũ Phụng )
- Xác định được như vậy dựa vào những hiểu biết về đặc điểm của kiểu văn bản
giới thiệu một di tích lịch sử và những thông tin, nội dung đọc được trong văn bản Ngọ Môn.
Câu 2 trang 68 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Tìm phần văn bản thể hiện
cách trình bày thông tin theo đối tượng phân loại. Cho biết căn cứ xác định và tác
dụng của cách trình bày ấy đối với toàn bộ văn bản. Trả lời:
- Phần văn bản thể hiện cách trình bày thông tin theo đối tượng phân loại: phần Đặc
điểm kiến trúc Ngọ Môn (từ "Về mặt kiến trúc, có thể chia tổng thể" đến "mưa gió tạt vào trong lâu")
- Căn cứ xác định: sử dụng các đề mục làm nổi bật các đối tượng được phân loại
(đặt sau dấu gạch ngang, in nghiêng)
- Tác dụng của cách trình bày: khiến nội dung được giới thiệu trở nên khoa học, dễ
đọc và tiếp cận hơn, từ đó giúp người đọc nắm bắt được các thông tin mà văn bản giới thiệu về Ngọ Môn
Câu 3 trang 68 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Nêu (những) loại phương
tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản và vai trò của chúng trong việc cung
cấp thông tin về di tích Ngọ Môn. Đang cập nhật...
Câu 4 trang 68 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Phân tích mối quan hệ giữa
nhan đề Ngọ Môn với các thông tin cơ bản của văn bản. Đang cập nhật...
Câu 5 trang 68 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Em có nhận xét gì về vai trò
của những thông tin chi tiết liên quan đến hệ nền đài và lầu Ngữ Phụng trong văn bản? Đang cập nhật...