1. Khái quát tác giả Lê Minh Khuê
– Lê Minh Khuê sinh năm 1949; quê quán: huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa – Sự nghiệp sáng tác:
+ Năm 1965, Lê Minh Khuê tham gia vào lực lượng Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước.
+ Vào năm 1967, tác giả có những tác phẩm đầu tay và năm 1969 bà bắt đầu viết văn.
+ Ngoài ra, Lê Minh Khuê còn từng làm phóng viên cho nhiều báo đài.
+ Các đề tài chủ yếu: Trước 1975: Cuộc sống của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường
Sơn. Sau 1975: Bám sát vào những chuyển biến trong đời sống con người.
+ Một số tác phẩm chính tiêu biểu: Cao điểm mùa hạ, Màu xanh man trá, Tôi đã không
quên, Bi kịch nhỏ, Cuộc chơi…
– Phong cách sáng tác: ngòi bút giàu nữ tính, nhẹ nhàng, tinh tế, đặc sắc.
2. Tìm hiểu về tác phẩm Những ngôi sao xa xôi
2.1. Hoàn cảnh sáng tác
– Tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” được viết năm 1971 trong lúc cuộc kháng chiến
chống Mỹ diễn ra vô cùng ác liệt, lúc đó tác giả từng là chiến sĩ thanh niên xung phong ở Trường Sơn.
2.2. Bố cục truyện ngắn
Bố cục tác phẩm có thể chia làm 3 phần:
– Phần 1 (Từ đầu đến “điện thoại trong hang): Hoàn cảnh sống, chiến đấu của các nhân vật.
– Phần 2 (tiếp theo đến “tự bịa ra nữa”): Một lần phá bom, Nho đã bị thương, cả tổ chăm sóc Nho.
– Phần 3 (còn lại): Cảm xúc của Phương Định sau cơn mưa đá.
2.3. Tóm tắt tác phẩm
“Những Ngôi Sao Xa Xôi” của tác giả Lê Minh Khuê là câu chuyện về ba cô gái thanh
niên xung phong: Thao, Phương Định và Nho, tại một trọng điểm trên tuyến đường
Trường Sơn trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ. Ba cô gái trẻ này đã tham gia tổ
trinh sát để phá bom, đo khối lượng đất và đá lấp vào hố bom để thông đường cho
đoàn xe ra mặt trận. Dù công việc rất gian khổ và nguy hiểm, họ vẫn giữ vững niềm vui
và sự hồn nhiên của tuổi trẻ. Họ yêu thương và gắn bó với nhau, mặc dù mỗi người có
một cá tính riêng. Trong một lần phá bom, Nho bị thương và đồng đội của cô đã chăm
sóc cô rất tận tình. Cuối truyện, một trận mưa đá đã gợi lên trong tâm trí của Phương
Định những khát khao hoài niệm về quá khứ, nhưng cô vẫn tiếp tục sống và chiến đấu,
không bao giờ quên những người bạn đã cùng nhau trải qua những tháng ngày khó
khăn trên chiến trường.
2.4. Ý nghĩa nhan đề
Trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê, hình ảnh của những ngôi
sao xa xôi xuất hiện nhiều lần và mang nhiều ý nghĩa khác nhau. Chúng được miêu tả
dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm ngôi sao trên mũ của các chiến sĩ, ngôi sao
trên bầu trời của quê hương và cả những ngôi sao của những khát khao và hy vọng.
Những ngôi sao xa xôi được sử dụng như một ẩn dụ cho những cô gái thanh niên xung
phong trên núi rừng Trường Sơn. Chúng tượng trưng cho phẩm chất cách mạng của
những chiến sĩ này, đầy anh dũng, kiên cường và gan dạ. Tâm hồn của họ cũng được
thể hiện qua những ngôi sao này, trong sáng, hồn nhiên, lạc quan và đầy mơ mộng.
Mặc dù rất khiêm nhường, nhưng những ánh sáng này lại vô cùng đẹp đẽ và có sức
mê hoặc lòng người. Nhan đề tác phẩm hết sức lãng mạn, mang nét đặc trưng của văn
học thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
2.5. Giá trị nội dung
Tác phẩm ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã rõ ràng phác họa tâm hồn
trong sáng, mơ mộng cùng tinh thần kiên cường, lạc quan, và gan dạ của những cô gái
thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Họ đại diện cho tinh thần cao
đẹp của thanh niên và thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại Mỹ.
2.6. Giá trị nghệ thuật
Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê sử dụng phương thức kể
chuyện tự nhiên, thông qua góc nhìn của nhân vật chính Phương Định. Điều này làm
tăng tính chân thực của câu chuyện và làm cho người đọc cảm nhận được sự sống
động và sinh động của những tình huống và tâm lý của các nhân vật. Ngôn ngữ trong
truyện cũng rất trẻ trung, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật qua hành động, lời nói và
suy nghĩ của họ được trình bày rất xuất sắc, tạo nên sức hút và thu hút người đọc.