1
Soạn bài Sông quê sách Cánh diều
Soạn bài phần Đọc: Sông quê
Đọc hiểu
Câu 1. Những từ ngữ, hình ảnh nào cho biết bài thơ tả cảnh một vùng quê?
Gợi ý trả lời:
Những từ ngữ, hình ảnh cho biết bài thơ tả cảnh một vùng quê: bờ tre, khúc
sông quê, cầu tre, thuyền nan.
Câu 2. Tìm những hình ảnh yên bình của dòng sông quê hương.
Gợi ý trả lời:
Những hình ảnh yên bình của dòng sông quê hương: Gió chiều ru hiền hòa, bầy
chim sẻ nô đùa, tiếng cười trong trẻo vang vọng hai bên sông, vài chiếc thuyền
nan lặng lờ trôi.
Câu 3. Những âm thanh nào đem lại không khí vui tươi, ấm áp cho dòng sông?
Gợi ý trả lời:
Những âm thanh đem lại không khí vui tươi, ấm áp cho dòng sông: tiếng bờ tre
xào xạc, tiếng chim hót, tiếng bạn cười, câu hò quê hương.
Câu 4. Bài thơ thể hiện tình cảm của bạn nhỏ với dòng sông quê hương như thế
nào?
Gợi ý trả lời:
Bài thơ thể hiện tình cảm yêu thương, gắn bó và trân trọng của bạn nhỏ đối với
dòng sông quê hương.
2
Luyện tập
Câu 1: Tìm các từ ngữ có nghĩa giống những từ ngữ sau:
a) trong trẻo
b) tuổi hoa
Gợi ý trả lời:
a) Các từ có nghĩa giống từ “trong trẻo”: trong veo, trong lành, trong vắt, trong
sáng, …
b) Các từ có nghĩa giống từ “tuổi hoa”: tuổi niên thiếu, tuổi thơ, …
Câu 2: Đóng vai bạn nhỏ trong bài thơ, đặt câu cảm để bày tỏ:
a) Cảm xúc của em về cảnh đẹp của dòng sông.
b) Cảm xúc của em về tiếng hò trên dòng sông.
c) Tình cảm của em với dòng sông quê hương.
Gợi ý trả lời:
a) Dòng sông quê hương thật là đẹp!
b) Tiếng hò trên dòng sông sao mà nghe tha thiết thế!
c) Em rất yêu quý dòng sông quê hương!
Soạn bài phần Tự đọc sách báo: Đọc sách báo viết về nông
thôn
Câu 1: Tìm đọc thêm ở nhà:
2 câu chuyện (hoặc 1 bài thơ, 1 câu chuyện) về nông thôn
3
1 bài văn miêu tả hoặc cung cấp thông tin về nông thôn
Gợi ý trả lời:
Kỉ niệm quê hương
Tháng trước, em vừa mới được bố mẹ cho lên thăm chú Hùng bạn của bố em
một ngày. Từ thành phố của em lên chỗ chú mất gần ba tiếng đồng bằng xe
Honda. Đó là một vùng trung du rộng lớn,đồi núi trập trùng nối tiếp nhau chạy
mãi vào vùng rừng núi đại ngàn. Trang trại của chú là một vùng đồi thoai thoải
trồng toàn những loại cỏ dùng cho bò sữa. Nhà chú nuôi rất nhiều bò, có lẽ đến
vài chục con cả to lẫn nhỏ. Thấy bố mẹ em lên chơi, chú mừng lắm. Chú bảo
anh Hoàng con trai chú đang là học sinh lớp Năm, dẫn em lên đồi cỏ sau nhà,
xem những con bê đang gặm cỏ, Nhìn những con bê lông đen khoang trắng vừa
ăn cỏ vừa đùa giỡn với nhau, anh Hoàng nói: “Mấy con bê này nó lí lắc lắm.
Nhiều khi nó còn giỡn cả với anh nữa chứ! Lúc đầu anh sợ lắm, nhưng giờ thì
quen rồi. Để anh đùa nghịch với nó cho em xem nhé!” Thế là anh Hoàng chạy
đến cầm tai một chú bê kéo lại. Chú ngoan ngoãn theo anh. Rồi đột nhiên chú
nhảy cẫng lên, thoát khỏi tay anh Hoàng chạy biến. Anh đuổi theo, nó chạy lòng
vòng một hồi rồi vụt leo xuống chân đồi miệng kêu be be… Nếu được ở lại lâu
với anh Hoàng, cùng anh Hoàng đùa giỡn với mấy chú bê này thì thích thú biết
bao. Hè này, thế nào em cũng đòi bố mẹ lên đây một lần nữa.
Quê em
Quê em là một xóm chài ven biển miền Trung. Bố mẹ em làm nghề đánh bắt cá.
Đây là nghề mà trước đây ông bà nội em truyền lại. Cuộc sống ở xóm chài nơi
em ở vui nhất là vào những buổi sáng. Khi hừng đông vừa mới hé, đứng trên bãi
biển nhìn ra khơi xa, hàng trăm chiếc thuyền câu, giong buồm tiến vào bờ như
những thuyền trận chiến thắng trở về. Trên bờ hầu hết là phụ nữ, trẻ con đứng
chờ người nhà của mình về để phụ giúp gánh cá ra chợ hoặc thu dọn những
phương tiện đánh bắt cá đưa về nhà phơi phòng, giặt giũ. Còn buổi tối, đứng
4
trên bãi cát nhìn ra biển mới thấy thú vị. Hàng trăm những ngọn đèn như những
ngôi sao nhấp nháy trên bầu trời lúc ẩn, lúc hiện. Đó là những thuyền đánh cá
đèn của xóm chài nơi em ở và các xóm chài lân cận. Vùng biển quê em là thế
đấy. Em rất yêu cuộc sống quê mình.
Câu 2: Viết vào phiếu đọc sách:
Tên bài đọc và một số nội dung chính
Cảm nghĩ của em
Trả lời:
Tên bài đọc: Kỉ niệm quê hương, quê em, Về quê bà
Qua bài đọc em có thêm những hiểu biết về nông thôn, những vùng miền
đất nước.
Soạn bài phần Viết: Ôn chữ viết hoa P, Q
Câu 1: Viết tên riêng: Phú Quốc
Câu 2: Viết câu:
Quê ta có dải sông Hàn
Có chùa Non Nước, có hang Sơn Trà.
(Ca dao)
Soạn bài phần Nói và nghe: Trao đổi Kì nghỉ thú vị
Câu 1: Đọc câu chuyện:
5
Nghỉ hè, Lâm được về quê với ông bà. Lần đầu tiên, em thấy quả táo, quả lê ở
trên cây, thấy cây đỗ với hai cái lá non vừa đội đất nhô lên, quả bí đao dài thượt
trên giàn và cánh đồng lúa đang trổ đòng thơm mùi sữa…
Thấy mấy con vật to, da trắng loang đen, có cặp sừng nhọn, Lâm hoảng sợ. Ông
bảo: “Cháu đừng sợ! Đây là mấy con bò vẫn cho cháu sữa đấy.”
Ông dẫn Lâm ra chuồng gà, chỉ cho em xem một quả trứng, chú gà ở bên trong
đã mổ vỏ, chuẩn bị ra ngoài. Lâm tò mò muốn biết chú gà sẽ chui ra như thế nào
nên ngồi canh ổ gà cả một buổi.
Kì nghỉ hè đã mang lại cho Lâm bao điều mới lạ, bổ ích.
Theo sách 365 chuyện kể mỗi ngày.
Câu 2: Trao đổi:
a) Qua kì nghỉ hè ở quê, Lâm đã biết thêm điều gì về hoa, quả?
b) Ông đã giúp Lâm hiểu về nguồn gốc của sữa và sự ra đời của những chú
con bằng cách nào?
Gợi ý trả lời:
a) Qua kì nghỉ hè ở quê, Lâm đã thấy quả táo, quả lê trên cây, thấy cây đỗ với
hai cái lá non vừa đội đất nhô lên, quả bí đao dài thượt trên giàn và cánh đồng
lúa đang trổ đòng thơm mùi sữa…
6
b) Ông đã giúp Lâm hiểu về nguồn gốc của sữa và sự ra đời của những chú
con bằng cách giải thích và dẫn Lâm đến xem con bò sữa cùng đàn gà.
Câu 3: Hãy nói về một con vật (hoặc cây, hoa, quả) mà em thích.
Trả lời:
Trong vườn nhà em có trồng rất nhiều cây ăn quả, nhưng trong đó em thích nhất
là cây mận hồng đào, cây mận này được bà nội em trồng từ khi em còn học lớp
một.
Cây cao khoảng sáu đến bảy mét, tán lá um tùm che rợp cả một khoảng đất
rộng. Rễ cây ăn sâu vào lòng đất hút chất bổ để nuôi cây. Gốc cây màu nâu đen,
to tròn bằng bắp vế của ba em. Sờ vào vỏ cây em thấy có chỗ sần sùi có chỗ nứt
nẻ. Thân cây mận mọc lên khỏi vai em thì chia thành hai cành to. Từ hai cành to
chĩa ra nhiều nhánh nhỏ, phủ đầy lá xanh. Lá mận hình bầu dục. Lá non màu
nâu, óng ánh như lụa, xen kẽ trong những tán lá xanh đậm trông thật xum xuê.
Thấp thoáng trong vòm lá là những chùm hoa mận. Hoa mận trắng xóa, lấm tấm
nhụy dài trông rất đẹp. Em thích thú ngắm nhìn những chùm quả mận, nào là
chùm đôi, chùm ba, chùm tư… đua nhau mọc. Quả mận có hình dạng như chiếc
chuông, lúc non quả màu xanh, khi chín quả chuyển sang màu đỏ hồng mơn
mởn thật hấp dẫn làm sao! Có lẻ vì thế nên mận mới có tên là hồng đào. Mận
nhà em hột nhỏ, dày cơm, ăn vào vừa ngọt thanh vừa giòn.
Cả nhà em ai cũng quý cây mận vì mận chẳng những cho quả ăn thật ngon lại
còn tỏa bóng mát cho khu vườn. Thỉnh thoảng, em lại ra gốc mận nhặt lá vàng
thưởng thức vị ngọt khó quên của quả mận hồng đào.

Preview text:

Soạn bài Sông quê sách Cánh diều
Soạn bài phần Đọc: Sông quê Đọc hiểu
Câu 1. Những từ ngữ, hình ảnh nào cho biết bài thơ tả cảnh một vùng quê? Gợi ý trả lời:
Những từ ngữ, hình ảnh cho biết bài thơ tả cảnh một vùng quê: bờ tre, khúc
sông quê, cầu tre, thuyền nan.
Câu 2. Tìm những hình ảnh yên bình của dòng sông quê hương. Gợi ý trả lời:
Những hình ảnh yên bình của dòng sông quê hương: Gió chiều ru hiền hòa, bầy
chim sẻ nô đùa, tiếng cười trong trẻo vang vọng hai bên sông, vài chiếc thuyền nan lặng lờ trôi.
Câu 3. Những âm thanh nào đem lại không khí vui tươi, ấm áp cho dòng sông? Gợi ý trả lời:
Những âm thanh đem lại không khí vui tươi, ấm áp cho dòng sông: tiếng bờ tre
xào xạc, tiếng chim hót, tiếng bạn cười, câu hò quê hương.
Câu 4. Bài thơ thể hiện tình cảm của bạn nhỏ với dòng sông quê hương như thế nào? Gợi ý trả lời:
Bài thơ thể hiện tình cảm yêu thương, gắn bó và trân trọng của bạn nhỏ đối với dòng sông quê hương. 1 Luyện tập
Câu 1: Tìm các từ ngữ có nghĩa giống những từ ngữ sau: a) trong trẻo b) tuổi hoa Gợi ý trả lời:
a) Các từ có nghĩa giống từ “trong trẻo”: trong veo, trong lành, trong vắt, trong sáng, …
b) Các từ có nghĩa giống từ “tuổi hoa”: tuổi niên thiếu, tuổi thơ, …
Câu 2: Đóng vai bạn nhỏ trong bài thơ, đặt câu cảm để bày tỏ:
a) Cảm xúc của em về cảnh đẹp của dòng sông.
b) Cảm xúc của em về tiếng hò trên dòng sông.
c) Tình cảm của em với dòng sông quê hương. Gợi ý trả lời:
a) Dòng sông quê hương thật là đẹp!
b) Tiếng hò trên dòng sông sao mà nghe tha thiết thế!
c) Em rất yêu quý dòng sông quê hương!
Soạn bài phần Tự đọc sách báo: Đọc sách báo viết về nông thôn
Câu 1: Tìm đọc thêm ở nhà:
● 2 câu chuyện (hoặc 1 bài thơ, 1 câu chuyện) về nông thôn 2
● 1 bài văn miêu tả hoặc cung cấp thông tin về nông thôn Gợi ý trả lời:
Kỉ niệm quê hương
Tháng trước, em vừa mới được bố mẹ cho lên thăm chú Hùng bạn của bố em
một ngày. Từ thành phố của em lên chỗ chú mất gần ba tiếng đồng bằng xe
Honda. Đó là một vùng trung du rộng lớn,đồi núi trập trùng nối tiếp nhau chạy
mãi vào vùng rừng núi đại ngàn. Trang trại của chú là một vùng đồi thoai thoải
trồng toàn những loại cỏ dùng cho bò sữa. Nhà chú nuôi rất nhiều bò, có lẽ đến
vài chục con cả to lẫn nhỏ. Thấy bố mẹ em lên chơi, chú mừng lắm. Chú bảo
anh Hoàng con trai chú đang là học sinh lớp Năm, dẫn em lên đồi cỏ sau nhà,
xem những con bê đang gặm cỏ, Nhìn những con bê lông đen khoang trắng vừa
ăn cỏ vừa đùa giỡn với nhau, anh Hoàng nói: “Mấy con bê này nó lí lắc lắm.
Nhiều khi nó còn giỡn cả với anh nữa chứ! Lúc đầu anh sợ lắm, nhưng giờ thì
quen rồi. Để anh đùa nghịch với nó cho em xem nhé!” Thế là anh Hoàng chạy
đến cầm tai một chú bê kéo lại. Chú ngoan ngoãn theo anh. Rồi đột nhiên chú
nhảy cẫng lên, thoát khỏi tay anh Hoàng chạy biến. Anh đuổi theo, nó chạy lòng
vòng một hồi rồi vụt leo xuống chân đồi miệng kêu be be… Nếu được ở lại lâu
với anh Hoàng, cùng anh Hoàng đùa giỡn với mấy chú bê này thì thích thú biết
bao. Hè này, thế nào em cũng đòi bố mẹ lên đây một lần nữa. Quê em
Quê em là một xóm chài ven biển miền Trung. Bố mẹ em làm nghề đánh bắt cá.
Đây là nghề mà trước đây ông bà nội em truyền lại. Cuộc sống ở xóm chài nơi
em ở vui nhất là vào những buổi sáng. Khi hừng đông vừa mới hé, đứng trên bãi
biển nhìn ra khơi xa, hàng trăm chiếc thuyền câu, giong buồm tiến vào bờ như
những thuyền trận chiến thắng trở về. Trên bờ hầu hết là phụ nữ, trẻ con đứng
chờ người nhà của mình về để phụ giúp gánh cá ra chợ hoặc thu dọn những
phương tiện đánh bắt cá đưa về nhà phơi phòng, giặt giũ. Còn buổi tối, đứng 3
trên bãi cát nhìn ra biển mới thấy thú vị. Hàng trăm những ngọn đèn như những
ngôi sao nhấp nháy trên bầu trời lúc ẩn, lúc hiện. Đó là những thuyền đánh cá
đèn của xóm chài nơi em ở và các xóm chài lân cận. Vùng biển quê em là thế
đấy. Em rất yêu cuộc sống quê mình.
Câu 2: Viết vào phiếu đọc sách:
● Tên bài đọc và một số nội dung chính ● Cảm nghĩ của em Trả lời:
● Tên bài đọc: Kỉ niệm quê hương, quê em, Về quê bà
● Qua bài đọc em có thêm những hiểu biết về nông thôn, những vùng miền đất nước.
Soạn bài phần Viết: Ôn chữ viết hoa P, Q
Câu 1: Viết tên riêng: Phú Quốc Câu 2: Viết câu:
Quê ta có dải sông Hàn
Có chùa Non Nước, có hang Sơn Trà. (Ca dao)
Soạn bài phần Nói và nghe: Trao đổi Kì nghỉ thú vị
Câu 1: Đọc câu chuyện: 4
Nghỉ hè, Lâm được về quê với ông bà. Lần đầu tiên, em thấy quả táo, quả lê ở
trên cây, thấy cây đỗ với hai cái lá non vừa đội đất nhô lên, quả bí đao dài thượt
trên giàn và cánh đồng lúa đang trổ đòng thơm mùi sữa…
Thấy mấy con vật to, da trắng loang đen, có cặp sừng nhọn, Lâm hoảng sợ. Ông
bảo: “Cháu đừng sợ! Đây là mấy con bò vẫn cho cháu sữa đấy.”
Ông dẫn Lâm ra chuồng gà, chỉ cho em xem một quả trứng, chú gà ở bên trong
đã mổ vỏ, chuẩn bị ra ngoài. Lâm tò mò muốn biết chú gà sẽ chui ra như thế nào
nên ngồi canh ổ gà cả một buổi.
Kì nghỉ hè đã mang lại cho Lâm bao điều mới lạ, bổ ích.
Theo sách 365 chuyện kể mỗi ngày. Câu 2: Trao đổi:
a) Qua kì nghỉ hè ở quê, Lâm đã biết thêm điều gì về hoa, quả?
b) Ông đã giúp Lâm hiểu về nguồn gốc của sữa và sự ra đời của những chú gà con bằng cách nào? Gợi ý trả lời:
a) Qua kì nghỉ hè ở quê, Lâm đã thấy quả táo, quả lê trên cây, thấy cây đỗ với
hai cái lá non vừa đội đất nhô lên, quả bí đao dài thượt trên giàn và cánh đồng
lúa đang trổ đòng thơm mùi sữa… 5
b) Ông đã giúp Lâm hiểu về nguồn gốc của sữa và sự ra đời của những chú gà
con bằng cách giải thích và dẫn Lâm đến xem con bò sữa cùng đàn gà.
Câu 3: Hãy nói về một con vật (hoặc cây, hoa, quả) mà em thích. Trả lời:
Trong vườn nhà em có trồng rất nhiều cây ăn quả, nhưng trong đó em thích nhất
là cây mận hồng đào, cây mận này được bà nội em trồng từ khi em còn học lớp một.
Cây cao khoảng sáu đến bảy mét, tán lá um tùm che rợp cả một khoảng đất
rộng. Rễ cây ăn sâu vào lòng đất hút chất bổ để nuôi cây. Gốc cây màu nâu đen,
to tròn bằng bắp vế của ba em. Sờ vào vỏ cây em thấy có chỗ sần sùi có chỗ nứt
nẻ. Thân cây mận mọc lên khỏi vai em thì chia thành hai cành to. Từ hai cành to
chĩa ra nhiều nhánh nhỏ, phủ đầy lá xanh. Lá mận hình bầu dục. Lá non màu
nâu, óng ánh như lụa, xen kẽ trong những tán lá xanh đậm trông thật xum xuê.
Thấp thoáng trong vòm lá là những chùm hoa mận. Hoa mận trắng xóa, lấm tấm
nhụy dài trông rất đẹp. Em thích thú ngắm nhìn những chùm quả mận, nào là
chùm đôi, chùm ba, chùm tư… đua nhau mọc. Quả mận có hình dạng như chiếc
chuông, lúc non quả màu xanh, khi chín quả chuyển sang màu đỏ hồng mơn
mởn thật hấp dẫn làm sao! Có lẻ vì thế nên mận mới có tên là hồng đào. Mận
nhà em hột nhỏ, dày cơm, ăn vào vừa ngọt thanh vừa giòn.
Cả nhà em ai cũng quý cây mận vì mận chẳng những cho quả ăn thật ngon lại
còn tỏa bóng mát cho khu vườn. Thỉnh thoảng, em lại ra gốc mận nhặt lá vàng
và thưởng thức vị ngọt khó quên của quả mận hồng đào. 6