Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 96 - Cánh Diều 6

Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt (trang 96)
Câu 1. Tìm những câu được mở đầu bằng trạng ngữ chỉ thời gian trong các văn
bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” hoặc Diễn biến Chiến dịch Điện Biên
Phủ. Chỉ ra tác dụng của kiểu câu đó đối với việc trình bày các sự kiện lịch sử
được đề cập trong văn bản.
- Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn độc lập: ⚫
Ngày 4-5-1945, Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân Trào. ⚫
Giữa tháng 5, Người yêu cầu… ⚫
Ngày 22-8-1945, Bác rời Tân Trào về Hà Nội. ⚫
Tối 25-8, Người vào nội thành … ⚫
Sáng 26-8-1945, Hồ Chí Minh triệu tập và chủ trì.. ⚫
Ngày 27-8-1945, Người tiếp cán bộ… ⚫
Ngày 28 và 29-8, ban ngày, Bác đến… ⚫ Ngày 30 - 8, Bác mời… ⚫
14 giờ, ngày 2-9-1945, trong cuộc mít tinh…
- Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ: Sau 56 ngày đêm…
Câu 2. Xác định vị ngữ trong các câu dưới đây. Trong số các vị ngữ vừa tìm được,
vị ngữ nào là cụm từ?
a. Tráng sĩ mặc áo giáp, cầm roi, nhảy lên mình ngựa. (Thánh Gióng) ⚫
Vị ngữ: mặc áo giáp, cầm roi, nhảy lên mình ngựa. ⚫
Vị ngữ trên là một cụm từ.
b. Giặc tan vỡ. (Thánh Gióng) Vị ngữ: tan vỡ
c. Người dành phần lớn thì giờ soạn thảo bản “Tuyên ngôn Độc lập”. (Bùi Đình Phong)
Vị ngữ: dành phần lớn thì giờ soạn thảo…
d. Người đưa bản thảo để các thành viên Chính phủ xét duyệt. (Theo Bùi Đình Phong)
Vị ngữ: đưa bản thảo…
Câu 3. Tim vị ngữ là cụm động từ, cụm tính từ trong những câu dưới đây. Xác
định từ trung tâm và các thành tố phụ trong mỗi cụm từ đó.
a. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoắn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. (Tô Hoài) ⚫
Vị ngữ: ngắn hủn hoẳn, dài kín xuống tận chấm đuôi. ⚫
Vị ngữ là cụm tính từ, tính từ trung tâm là ngắn, dài, thành tố phụ là hủn hoẳn,
kín xuống tận chấm đuôi
b. Dế Choắt trả lời tôi bằng một giọng rất buồn rầu. (Tô Hoài) ⚫
Vị ngữ: trả lời tôi bằng một giọng rất buồn rầu. ⚫
Vị ngữ là cụm động từ, động từ trung tâm là trả lời, thành phần phụ (bằng một giọng rất buồn rầu)
c. Bác bổ sung một số điểm vào bản thảo “Tuyên ngôn Độc lập” (Theo Bùi Đình Phong) ⚫
Vị ngữ: bổ sung một số điểm vào bản thảo “Tuyên ngôn Độc lập”. ⚫
Vị ngữ là cụm động từ, động từ trung tâm là bổ sung, thành phần phụ là một số điểm vào…
d. Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc “Tuyên ngôn Độc lập” tại Quảng trường Ba Đình
ngày 2/9/1945. (Theo Bùi Đình Phong) ⚫
Vị ngữ: đọc “Tuyên ngôn Độc lập” ⚫
Vị ngữ là cụm động từ, động từ trung tâm là đọc, còn thành phần phụ là
“Tuyên ngôn độc lập”.
Câu 4. Viết đoạn văn (khoảng 4 - 5 dòng) nêu cảm nghĩ của em về một văn bản
thông tin đã học (trong đoạn văn đó có sử dụng vị ngữ là cụm từ). Xác định vị ngữ
là cụm từ trong đoạn văn đó. - Mẫu 1:
Văn bản “Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập” của Bùi Đình Phong đã giúp tôi
hiểu rõ quá trình Hồ Chủ tịch viết bản Tuyên ngôn Độc lập. Từ khi, Bác rời Pác Bó
về Tân Trào để đề nghị Cơ quan Tình báo Chiến lược Mỹ có được cuốn Tuyên
ngôn độc lập của Hoa Kỳ. Cho đến khi Bác rời Tân Trào về Hà Nội để triệu tập các
cuộc họp quan trọng, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập, trao đổi và góp ý để sửa
đổi cho bản thảo Tuyên ngôn độc lập. Bản Tuyên ngôn đã được hoàn thành sau
một thời gian dài. Và đến ngày mùng 2 tháng 9 năm 1945, Bác Hồ đã đọc bản
Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Bản Tuyên
ngôn Độc lập đã có ý nghĩa vô cùng trọng đại với nhân dân và đất nước Việt Nam. ⚫
Câu văn: Bản Tuyên ngôn đã được hoàn thành sau một thời gian dài. ⚫
Vị ngữ là cụm từ động từ: đã được hoàn thành (động từ trung tâm: hoàn thành) - Mẫu 2:
Văn bản “Diễn biến Chiến dịch Điện Phủ” đã giúp tôi nắm được những thông tin
quan trọng về chiến dịch này. Các nội dung trong văn bản được trình bày ngắn gọn,
khoa học. Nhan đề văn bản, cũng như đôi nét vắn tắt về bản chiến dịch đã cho tôi
một cái nhìn tổng quan nhất về chiến dịch Điện Biên Phủ. Đặc biệt là diễn biến của
chiến dịch gồm có ba phần đã được người viết trình bày theo sơ đồ khoa học,
thông tin tóm lược nhất nên rất dễ nhớ. Sau khi đọc xong văn bản, tôi cảm thấy
hiểu hơn về lịch sử của dân tộc. ⚫
Câu văn: Các nội dung trong văn bản được trình bày ngắn gọn, khoa học. ⚫
Vị ngữ là cụm động từ: được trình bày ngắn gọn, khoa học (động từ trung tâm: trình bày) - Mẫu 3:
Khi đọc văn bản “Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập”, người đọc đã hiểu thêm
về quá trình viết bản Tuyên ngôn Độc lập của Bác Hồ. Đó là từ khi Người rời Pác
Bó về Tân Trào đề nghị Cơ quan Tình báo Chiến lược Mỹ để có được cuốn Tuyên
ngôn độc lập của Hoa Kỳ. Cho đến khi Bác rời Tân Trào về Hà Nội để triệu tập các
cuộc họp quan trọng, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập, trao đổi và góp ý để sửa
đổi cho bản thảo Tuyên ngôn độc lập. Qua đó, chúng ta hiểu được quá trình viết
bản Tuyên ngôn Độc lập phải mất một thời gian dài. Để đến ngày mùng 2 tháng 9
năm 1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản
Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Như vậy, văn
bản “Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập” đã đem đến cho người đọc thêm
những thông tin bổ ích và cần thiết. ⚫
Câu văn: Như vậy, văn bản “Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập” đã đem đến
cho người đọc thêm những thông tin bổ ích và cần thiết. ⚫
Vị ngữ là cụm từ động từ: đã giúp cho người đọc thêm những thông tin bổ ích
và cần thiết (động từ trung tâm: giúp) - Mẫu 4:
Khi đọc văn bản “Diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ”, chúng ta đã nắm được
những thông tin quan trọng nhất về chiến dịch này. Nội dung trong văn bản trên
được trình bày một cách ngắn gọn, khoa học. Đặc biệt là phần nhan đề, tóm tắt nội
dung chính đã giúp người đọc có cái nhìn tổng quát hơn về chiến dịch này. Phần
diễn biến được trình bày theo dạng sơ đồ. Từ đó, thông tin được truyền tải trở nên
dễ nhớ hơn. Qua văn bản, có thể khẳng định rằng chiến dịch Điện Biên Phủ là một
sự kiện có ý nghĩa trọng đại với dân tộc Việt Nam.
⚫ Câu văn: Phần diễn biến được trình bày theo dạng sơ đồ.
⚫ Vị ngữ là cụm động từ: được trình bày theo dạng sơ đồ (động từ trung tâm: trình bày)
* Bài tập ôn luyện thêm:
Câu 1. Xác định cụm danh từ, cụm động từ hoặc cụm tính từ có trong các câu sau:
a. Âu Cơ vốn thuộc dòng họ Thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần. (Con Rồng cháu Tiên)
b. Khi cậu bé vừa khôn lớn thì mẹ chết. (Thạch Sanh)
c. Cậu sống lủi thủi trong một túp lều cũ dựng dưới gốc đa, cả gia tài chỉ có một
lưỡi búa của cha để lại. (Thạch Sanh)
d. Một hôm sứ giả đi đến làng chú bé Gióng. (Thánh Gióng) Gợi ý:
a. Cụm tính từ: xinh đẹp tuyệt trần
b. Cụm động từ: vừa khôn lớn c. ⚫
Cụm động từ: sống lủi thủi ⚫
Cụm danh từ: một túp lều cũ, cả gia tài, một lưỡi búa của cha để lại
d. Cụm động từ: đi đến làng chú bé Gióng.
Câu 2. Viết đoạn văn về một chủ đề tự chọn có sử dụng trạng ngữ. Gợi ý:
Văn bản “Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập” thuật lại quá trình Chủ tịch Hồ
Chí Minh soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập. Ngày 22/8, Bác rời Tân Trào về Hà
Nội. Tối ngày 25 - 8, Người vào nội thành ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang. Sáng ngày
26/8, Hồ Chí Minh triệu tập và chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng.
Người tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ vào ngày 27 tháng 8. Ngày 28
và 29, buổi sáng, Bác làm việc ở 12 Ngô Quyền, soạn Tuyên ngôn Độc lập; buổi
tối, tại 48 Hàng Ngang, Bác tự đánh máy Tuyên ngôn độc lập. Bác mời một số
đồng chí đến để trao đổi ý kiến vào ngày 30 tháng 8. Đến 14 giờ ngày 2 tháng 9,
Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập ở quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Trạng ngữ: Đến 14 giờ ngày 2 tháng 9