Soạn Ngữ văn 6 sách Chân trời sáng tạo (Tập 1) bài Giọt sương đêm

Soạn bài Giọt sương đêm sách Chân trời sáng tạo trang 90
A. Chuẩn bị đọc bài Giọt sương đêm
Câu 1 trang 90 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Em đã từng thấy bọ dừa chưa? Em đã biết gì về tập tính của bọ dừa? Nếu chưa biết
gì về bọ dừa, em hãy hỏi người khác hoặc tìm hiểu thông tin từ sách và Internet.
Hướng dẫn trả lời:
- Em đã từng nhìn thấy bọ dừa (trên ảnh, trên tivi, trên cành cây, trên bụi cỏ…)
- Tập tính của bọ dừa:
• Có thể sống trong các môi trường như: đồng cỏ, rừng, thành phố, ngoại ô, dọc theo bờ sông…
• Bọ Dừa hoạt động mạnh nhất trong khoảng từ mùa xuân cho tới mùa thu.
Vào mùa đông, chúng có xu hướng tìm một nơi ấm áp và an toàn để tránh
rét chẳng hạn như dưới gốc cây, tảng đá hoặc thậm chí trong nhà.
• Tuy nhiên, không phải bọ rùa nào cũng tốt. Một số ít loài không ăn côn
trùng hại cây mà trực tiếp làm hại cây, điển hình là bọ rùa đậu Mexico và bọ rùa bí ngô.
Câu 2 trang 90 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Đã bao giờ có một sự việc bất ngờ xảy ra khiến em thay đổi quyết định của mình?
Chia sẻ với các bạn về trải nghiệm ấy. Gợi ý:
• Sau kì thi học kì, em định sẽ dành cả ngày chủ nhật cuối tuần để cùng bạn
đi chơi. Nhưng khi nhìn thấy mẹ đi làm vất vả cả ngày, khi về nhà lại phải
tất bật với công việc nhà khác, em đã quyết định sẽ ở nhà để giúp mẹ những
việc vặt như quét nhà, phơi áo quần, rửa bát… Còn việc đi chơi sẽ dời lại sau.
• Sau 1 năm, em đã tiết kiệm được một số tiền nhất định trong chú heo đất,
em định khi heo đầy thì sẽ đi mua chiếc mô hình đồ chơi mình yêu thích.
Nhưng gần đến ngày đó, thì em nghe tin miền Trung bão lụt nặng nề, nhiều
bạn nhỏ mất hết áo quần, sách vở mà hoàn cảnh gia đình lại vô cùng khó
khăn. Thế là em đã đem số tiền đó cùng mọi người quyên góp cho các bạn nhỏ khó khăn ấy.
B. Trải nghiệm cùng văn bản Giọt sương đêm
Theo dõi trang 92 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Theo em, vì sao giọt sương lại làm cho Bọ Dừa quyết định về quê?
Hướng dẫn trả lời:
Vì giọt sương lạnh toát rơi bộp xuống cổ, làm Bọ Dừa sực nhớ đến đến quê nhà. Mà
suốt bao năm nay, Bọ Dừa đi xa biền biệt, mải lo làm ăn nên quên khuấy đi mất. Thế
nên, Bọ Dừa quyết định về quê.
Suy luận trang 92 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Lời của cụ giáo Cóc có ý nghĩa gì?
Hướng dẫn trả lời:
Cụ Cóc nói rằng “Có khi người ta thức trắng đêm chỉ vì một giọt sương” có nghĩa
là: con người dù mạnh mẽ đến đâu thì cũng có lúc phải rung cảm, yếu lòng vì những
điều tưởng như nhỏ nhặt nhất.
Ở đây, giọt sương chính là chìa khóa mở ra cánh cửa dẫn về miền tuổi thơ ở quê
hương của Bọ Dừa. Bấy lâu nay, thế giới ấy ngủ sâu trong kí ức của ông vì ông mải
lo làm ăn. Nay chỉ một giọt sương nhỏ bé đã đánh thức tất cả, gợi lên trong Bọ Dừa
nỗi nhớ quê hương da diết đến mức ông phải thức trắng cả đêm.
C. Suy ngẫm và phản hồi bài Giọt sương đêm
Câu 1 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Nhân vật trong truyện gồm những ai?
Hướng dẫn trả lời:
• Truyện kể theo ngôi thứ 3 (người kể chuyện giấu mình)
• Truyện gồm các nhân vật: Thằn Lằn, Bọ Dừa, cụ giáo Cóc
Câu 2 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Đoạn văn sau được kể bằng lời của người kể chuyện hay lời của nhân vật?
Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Giậu thanh vắng đến nỗi nghe
rõ cả tiếng Ốc Sên đi làm về, nhẹ nhàng vén tà áo dài trườn qua chiếc lá rụng.
Hướng dẫn trả lời:
Đoạn văn được kể bằng lời của nhân vật (những âm thanh và cảm nhận của Bọ Dừa)
Câu 3 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Dưới đây là một số đoạn văn tóm lược các sự việc trong truyện. Em hãy dùng sơ đồ
sự việc đã học ở bài 1 (Lắng nghe lịch sử nước mình) để sắp xếp các sự việc ấy theo
đúng trật tự được kể trong truyện.
a. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ
Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê.
b. Thằn Lằn thông báo với cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng ở xóm Bờ Giậu đêm ấy.
c. Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể cho cụ nghe câu chuyện Bò Dừa mất ngủ.
d. Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc, nửa đêm, sương rơi trúng cổ làm Bọ Dừa tỉnh ngủ.
e. Bọ Dừa ghé đến xóm Bờ Giậu và hỏi thăm Thằn Lằn về một chỗ trọ qua đêm dưới vòm lá trúc.
Trong những sự việc nêu trên, theo em sự việc là quan trọng nhất? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Sắp xếp lại các sự việc đúng trật tự như sau:
e. Bọ Dừa ghé đến xóm Bờ Giậu và hỏi thăm Thằn Lằn về một chỗ trọ qua đêm dưới vòm lá trúc.
b. Thằn Lằn thông báo với cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng ở xóm Bờ Giậu đêm ấy.
d. Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc, nửa đêm, sương rơi trúng cổ làm Bọ Dừa tỉnh ngủ.
a. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ
Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê.
c. Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể cho cụ nghe câu chuyện Bò Dừa mất ngủ.
- Theo em, sự kiện a. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất
ngủ của mình, Bọ Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê là quan trọng nhất.
- Vì sự kiện này có ý nghĩa quan trọng, là một bước ngoặt to lớn của Bọ Dừa. Sau
những nghĩ suy, cảm nhận của một đêm không ngủ, và nhờ giọt sương đêm mà ông
hạ quyết tâm trở về quê hương yêu dấu.
Câu 4 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Trong đoạn văn sau, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả các loại bọ cánh cứng?
Anh sống trên cây. Anh đào hang dưới đất. Anh lặn xuống nước sâu. Anh béo tốt
nhẵn nhụi. Anh gầy còm mảnh mai, Anh trọc đầu không râu. Anh ria dài như hai sợi
ăng ten vắt vẻo. Anh hiền lành nhút nhát. Anh ngổ ngáo mọc sừng.
Điều này thể hiện đặc điểm nổi bật gì của truyện đồng thoại?
Hướng dẫn trả lời:
- Tác giả đã sử dụng xuyên suốt biện pháp nhân hóa để miêu tả các loại bọ cánh
cứng. Ngoài ra, còn sử dụng các biện pháp như: • Điệp (chủ ngữ anh)
• So sánh (dài như 2 sợi ăng ten)
- Đặc điểm nổi bật của truyện đồng thoại: sử dụng biện pháp nhân hóa, giúp các con
vật, đồ vật có hành động, suy nghĩ, tình cảm như con người.
Câu 5 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Lí do đã khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ ở xóm Bờ Giậu?
Hướng dẫn trả lời:
Lí do khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ: chính là nỗi nhớ quê
hương da diết được gợi lên nhờ những hình ảnh, âm thanh quen thuộc ở xóm Bờ
Giậu. Đặc biệt chính là nhờ giọt sương đêm lạnh lẽo, như một chiếc chìa khóa mở
rộng cánh cửa dẫn lối về quê hương trong miền kí ức, thôi thúc Bọ Dừa tìm về quê nhà.
Câu 6 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Trải nghiệm mà Bọ Dừa có được trong đêm ấy là gì? Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì?
Hướng dẫn trả lời:
- Trải nghiệm của Bọ Dừa trong đêm ấy, là sự gần gũi, hòa mình vào thiên nhiên
(quan sát được trời nhiều mây, nghe tiếng lá xào xạc, tiếng côn trùng rỉ rả mãi một
điệu buồn, tiếng Tắc Kè khuya gọi cửa, tiếng Ốc Sên đi làm về, tiếng thở dài của gió,
tiếng lộp độp của sương...)
- Thông điệp mà tác giả gửi đến chúng ta: hãy gần gũi và hòa mình vào thiên nhiên
để cảm nhận được những vẻ đẹp diệu kì của thiên nhiên rộng lớn
Câu 7 trang 93 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Nhận xét về cách kết thúc câu chuyện của tác giả. Nếu là em, em sẽ kết thúc câu
chuyện này như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Nếu là tác giả, em sẽ kết thúc câu chuyện bằng hình ảnh Bọ Dừa bay liên tục và trở
về được quê nhà. Ở đó, Bọ Dừa gặp lại người thân quen của mình, hạnh phúc đoàn
tụ. Và Bọ Dừa sẽ đi thăm từng nơi một mà mình đã từng gắn bó, để hoài niệm lại những kí ức tuổi thơ.
E. Tóm tắt văn bản Giọt sương đêm lớp 6
Câu chuyện kể về một đêm nọ, do hành trình lỡ dở, Bọ Dừa đã phải nghỉ chân tạm
ở xóm Bờ Giậu. Sau khi hỏi thăm, Bọ Dừa được thằn lằn chỉ cho một chỗ tá túc
dưới vòm lá trúc. Đêm đó, khi đang ngủ say, Bọ Dừa bị một giọt sương lạnh rơi
vào người. Giọt sương ấy khiến Bọ Dừa thao thức không ngủ lại được. Hôm sau,
trời vừa sáng, Bọ Dừa đã đến gặp Thằn Lằn để cảm ơn và tạm biệt Thằn Lằn, rồi
xách hành lý trở về quê nhà. Lấy làm lạ, Thằn Lằn vội đến nhà cụ giáo Cóc để kể lại chuyện này.