Soạn Ngữ văn 6 sách Chân trời sáng tạo (Tập 1) bài Thương nhớ bầy ong

Soạn bài Thương nhớ bầy ong lớp 6 Chi tiết
A. Soạn bài Thương nhớ bầy ong: Chuẩn bị đọc
Câu 1 trang 117 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Đã bao giờ em phải cha tay mãi mãi với một con vật nuôi, một đồ chơi, một vật
dụng… hết sức thân thiết đối với mình? Tâm trạng của em khi ấy thế nào?
Hướng dẫn trả lời: Gợi ý:
• Em đã phải chia xa mãi mãi chú mèo nhỏ tên là Mướp. Đó là chú mèo đã
được nuôi từ khi em gần một tuổi. Lúc em học lớp 4, chú qua đời vì tuổi
già. Em rất buồn và đau khổ, cảm giác như mình đã mất đi một người bạn thân thiết.
• Em đã phải tạm biệt chú gấu bông yêu thích nhất của mình. Đó là món quà
bố tặng em vào sinh nhật lúc ba tuổi. Đến nay, do thời gian dài sử dụng,
chú gấu đã quá cũ và bị hỏng lớp lông bên ngoài nên buộc phải bỏ đi. Em
rất buồn và tiếc nuối chú gấu bông.
Câu 2 trang 117 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Em hãy tìm hiểu về công việc nuôi ong và tình cảm của người nuôi ong với bầy ong của mình.
Hướng dẫn trả lời: Gợi ý:
- Công việc nuôi ong là một công việc cần sự đầu tư, quan tâm và tỉ mẩn, bởi ong
không phải là loài có thể nuôi nhốt và kiểm soát như chó hay mèo
• Cần tạo được một vị trí hợp lý để xây tổ cho bầy ong
• Cần chọn vị trí gần các vườn hoa tươi, có đủ hoa cung cấp cho bầy ong lấy mật
• Bảo đảm an toàn cho tổ ong không bị mưa/ gió lớn hay các yếu tố ngoại lai tác động mạnh
• Khi thu hoạch cần cẩn thận, đảm bảo an toàn cho bản thân, tổ ong và bầy
ong, để bầy ong không dời tổ khi thấy mất mật
- Tình cảm của người nuôi ong với bầy ong của mình: cũng giống như những người
nuôi thú cưng khác, người nuôi ong rất quan tâm, yêu quý đàn ong của mình.
B. Soạn bài Thương nhớ bầy ong: Trải nghiệm cùng văn bản
Theo dõi trang 118 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Câu văn nào trong đoạn Văn này giải thích thế nào là ong “trại”?
Hướng dẫn trả lời:
Câu văn giải thích ong “trại” là : “ Buồn nhất là mấy lần ong “trại”, nghĩa là một
phần đàn ong rời xa, bỏ tổ nhà, mang theo một ong chúa”.
C. Soạn bài Thương nhớ bầy ong: Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 trang 118 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Những dấu hiệu nào đã giúp em biết văn bản trên thuộc thể hồi kí?
Hướng dẫn trả lời:
Những dấu hiệu cho biết văn bản Thương nhớ bầy ong là hồi kí:
- Nhân vật "tôi" là người kể chuyện - kể theo ngôi thứ nhất - Nội dung:
• Kể lại những sự việc mà nhân vật "tôi" đã từng tham dự và chứng kiến
trong quá khứ: Đó là những ngày thơ ấu, khi bầy ong của nhân vật "tôi"
bỏ đi nơi khác mà cậu không thể giữ lại được. Điều đó khiến nhân vật cảm
thấy buồn bã da diết khó tả.
• Các sự kiện được ghi chép lại chân thực dưới góc nhìn của nhân vật "tôi",
sắp xếp theo trật tự thời gian
Câu 2 trang 118 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Trong câu văn “Và ý thơ cuộc đời, ý thơ vũ trụ, cái xa xôi vắng vẻ sau này ám ảnh
tôi, ngày thơ bé tôi đã nghe rồi, mỗi lần ong trại”, theo em, có thể bỏ bớt cụm từ “sau
này” hoặc “ngày thơ bé” được không? Vì sao? Từ đó nêu tác dụng của việc sử dụng
các cụm từ chỉ thời gian trong hồi kí.
Hướng dẫn trả lời:
- Không thể bỏ bớt cụm từ "sau này" hoặc "ngày thơ bé"
- Vì nếu thiếu 2 cụm từ đó câu sẽ thiếu đi thông tin về thời gian mà sự việc xảy ra,
khiến nội dung, cảm xúc, chiêm nghiệm mà tác giả muốn thể hiện trở nên không rõ ràng.
- Tác dụng của việc sử dụng các cụm từ chỉ thời gian trong hồi kí:
• Xác định mốc thời gian mà sự việc xảy ra trong câu chuyện, giúp người
đọc dễ nắm được ý nghĩa, nguyên nhân của sự kiện đó
• Tạo mối liên kết giữa sự kiện trước và sau đó trong câu chuyện, tạo dòng thời gian mạch lạc
Câu 3 trang 119 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Tìm trong văn bản một số từ ngữ, câu văn diễn tả nỗi buồn của nhân vật “tôi” khi
chứng kiến bầy ong bỏ tổ bay đi. Em có nhận xét gì về tình cảm mà cậu bé dành cho bầy ong?
Hướng dẫn trả lời:
Một số câu văn diễn tả nỗi buồn của nhân vật "tôi" khi chứng kiến bầy ong bỏ tổ bay đi:
- "Buồn nhất là mấy lần ong trại..."
- "Tôi cũng ném đất vụn lên không nhưng không ăn thua gì"
- "Tôi nhìn theo, buồn không nói được"
- "Cái buồn của đứa bé rộng lớn đến bao nhiêu, các thi sĩ, văn nhân đã ai nói đến chưa?"
- "Nhìn ong trại đi, tưởng như một mảnh hồn của tôi đã san đi nơi khác"
⇒ Nhận xét về tình cảm mà cậu bé dành cho bầy ong bỏ tổ bay đi: cậu bé yêu
thương bầy ong, dành cho chúng những tình cảm đặc biệt sâu đậm, đến mức xem
chúng là một phần cuộc sống của mình. Vì vậy, khi bầy ong bỏ tổ bay đi, cậu bé vô
cùng buồn bã, cảm tưởng như một mảnh hồn đã mất đi.
Câu 4 trang 119 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Để tái hiện lại quá khứ một cách chân thực, sinh động người viết hồi kí có thể tập
trung kể lại sự việc, cũng có thể vừa kể lại sự việc vừa kể lại cảm xúc, suy tư của
mình trước sự việc ấy. Theo em, Thương nhớ bày ong thuộc trường hợp nào trong
hai trường hợp trên? Dựa vào đâu có thể khẳng định như vậy?
Hướng dẫn trả lời:
- Thương nhớ bầy ong đã dung hợp cả 2 trường hợp trên: vừa tập trung kể lại sự việc,
vừa kể lại sự việc, cảm xúc, suy tư của mình trước sự việc ấy.
- Em khẳng định như vậy dựa vào:
• Kể lại sự việc: các sự kiện liên quan đến ong trại trong quá khứ được kể
lại liền mạch và chi tiết, không bỏ sót chi tiết nào, giúp người đọc dễ dàng theo dõi câu chuyện
• Kể lại cảm xúc: nhiều chi tiết thể hiện rõ sự thích thú của nhân vật khi nhìn
bầy ong di chuyển, cùng sự đau khổ khi thấy bầy ong bỏ tổ bay đi mà không làm gì được
• "Tôi buồn đến nỗi khóc một mình, nghe lòng bị ép lại..."
• "Tôi nhìn theo, buồn không nói được"
• Kể lại suy tư: tác giả lồng ghép những suy nghĩ, chiêm nghiệm của mình,
của nhà văn vào từng trường hợp:
• "Cái buồn của đứa bé rộng lớn đến bao nhiêu, các thi sĩ, văn
nhân đã ai nói đến chưa?"
• "Những vật vô tri vô giác đều có một linh hồn, nó vương vấn với
hồn ta và khiến ta yêu mến"
Câu 5 trang 119 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Em có nhận xét gì về cách quan sát, cảm nhận thiên nhiên, loài vật của nhân vật “tôi”?
Hướng dẫn trả lời:
Nhân vật "tôi" quan sát, cảm nhận thiên nhiên, loài vật một cách gần gũi, chi tiết và
thân mật. Nhân vật mở lòng mình và cảm nhận bởi trái tim giàu tình yêu thương,
trân trọng dành cho loài vật trong khu vườn. Từ đó, truyền đến người đọc những tình
cảm yêu quý dành cho loài ong nói riêng và thế giới tự nhiên nói chung.
Câu 6 trang 119 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo
Đọc Thương nhớ bày ong, có bạn khẳng định rằng nhân vật cậu bé xưng “tôi”, trong
văn bản chính là tác giả Cù Huy Cận, một số bạn khác lại cho là không phải như vậy.
Cho biết ý kiến của em về các nhận định trên.
Hướng dẫn trả lời:
Em đồng ý với ý kiến "Nhân vật cậu bé xưng tôi trong văn bản chính là tác giả Cù Huy Cận". Bởi vì:
• Đây là đoạn trích được trích từ Hồi kí Song đôi - là hồi kí về chính cuộc
đời của nhà thơ Huy Cận và Xuân Diệu.
• Những câu văn mang tính chiêm nghiệm, được đúc kết từ trải nghiệm của
chính nhà thơ đã khẳng định rằng đây là câu chuyện của tác giả Huy Cận:
"Cái tổ ong sau thềm nhà, cái giá đặt đõ ong, từng chậu nước con con ở chân giá
xanh lè vì rêu bám: bao nhiêu vật nhỏ nhẹ, vụn vặt mà đã gom góp cho tôi những
cảm giác đầu tiên, những cái nhìn ngó đầu tiên vào ý nghĩa cuộc đời và vũ trụ"
D. Tóm tắt văn bản Thương nhớ bầy ong
Văn bản Thương nhớ bầy ong là lời của nhân vật tôi kể về một kỉ niệm tuổi thơ. Gia
đình nhân vật tôi vốn có truyền thống nuôi ong. Nhưng sau khi ong chết thì nghề
này của gia đình dần không còn thịnh vượng, chỉ nuôi một ít mà thôi. Nhân vật tôi
rất thích ra xem tổ ong, dù nhiều lần bị ong đốt vẫn không thôi. Có những lần ong
rời tổ, gọi là ong "trại" khiến nhân vật tôi rất buồn. Nếu hiện tượng này xảy ra vào
buổi trưa, thì chú của nhân vật tôi sẽ cùng mọi người ném vụn đất vào ong để chúng
quay về tổ cũ. Nhưng có lần, chỉ có nhân vật tôi ở nhà vào buổi chiều, còn người
chú thì ra đồng, nên đã không thể làm gì được, chấp nhận nhìn bầy ong bay đi. Điều
đó đã để lại một lỗ hổng lớn trong tâm hồn nhỏ bé của nhân vật tôi.