Soạn Văn 8 Bài 4: Sắc thái của tiếng cười | Vắt cổ chày ra
nước, May không đi giày | Chân trời sáng tạo Chuẩn bị đọc
Câu hỏi (trang 80 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Theo em, thế nào là keo kiệt? Hướng dẫn trả lời:
Keo kiệt là từ dùng để chỉ những người hà tiện tới mức bủn xỉn, chỉ biết bo bo giữ của
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1 (trang 81 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Câu trả lời này thể hiện nét tính cách gì của người chủ nhà? Hướng dẫn trả lời:
Câu trả lời này thể hiện tính bủn xỉn ki bo của chủ nhà.
Câu 2 (trang 81 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Vì sao lời giải thích của nhân vật “ông hà tiện” lại gây bất ngờ đối với người đọc? Hướng dẫn trả lời:
Vì ông không lo cho chiếc chân bị chảy máu của mình mà thấy may vì không đi giày
nếu không sẽ bị rách giày.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 81 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Xác định đề tài của hai truyện trên. Theo em, nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May
không đi giày có thể hiện được nội dung của mỗi truyện hay không? Vì sao? Hướng dẫn trả lời:
Đề tài của hai truyện trên là phê phán, đả kích những người có thói quen sống hà
tiện, keo liệt (phê phán những thói xấu trong xã hội).
Nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày đã thể hiện được nội dung của
mỗi truyện bởi thông qua nhan đề người đọc đoán được nội dung cũng như biết
được đối tượng văn bản hướng đến.
Câu 2 (trang 81 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Em có nhận xét gì về bối cảnh của hai truyện cười trên? Hướng dẫn trả lời:
Hai truyện trên tác giả tập trung vào cốt truyện, nhân vật còn bối cảnh không được
miêu tả cụ thể, tỉ mỉ, bối cảnh không xác định.
Câu 3 (trang 81 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật nào của truyện cười? Hướng dẫn trả lời:
Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật mang những thói xấu phổ biến trong xã hội
Câu 4 (trang 81 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Dựa vào bảng dưới đây, hãy chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau trong thủ pháp
gây cười ở hai truyện Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày: Thủ pháp Điểm giống nhau Điểm khác nhau
Vắt cổ chày ra nước May không đi giày
1. Tạo tình huống trào phúng
2. Sử dụng các biện pháp tu từ
Hướng dẫn trả lời: Thủ pháp
Điểm giống nhau Điểm khác nhau
Vắt cổ chày ra May không đi giày nước 1. Tạo tình
Bất ngờ, gây sự tò Keo kiệt, tính Keo kiệt với chính bản huống trào mò, hấp dẫn, hài toán chi li với thân phúng hước người khác 2. Sử dụng Lối nói chơi chữ Cách chơi chữ Từ chính bản thân nhân các biện pháp đến từ người
vật sử dụng cách nói chơi tu từ khác chữ gây cười
Câu 5 (trang 82 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Câu nói: “Dạ, vắt cổ chảy cũng ra nước!” của nhân vật “người đầy tớ” trong truyện
Vắt cổ chày ra nước và câu nói: “... may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì
rách mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật “ông hà tiện” trong truyện May không đi
giày có vai trò như thế nào trong việc thể hiện chủ đề của truyện?
Hướng dẫn trả lời:
Câu nói: “Dạ, vắt cổ chày cũng ra nước!” của nhân vật “người đầy tớ” trong truyện
Vắt cổ chày ra nước và câu nói: “may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì rách
mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật “ông hà tiện” trong truyện May không đi giày
có vai trò giúp tạo nên tình huống trào phúng, gây tiếng cười và thể hiện được rõ nội dung của truyện.
Câu 6 (trang 82 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Theo em, tác giả dân gian sáng tạo các câu chuyện trên với mục đích gì? Nhận xét
về cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả dân gian thông qua các truyện cười này. Hướng dẫn trả lời:
Tác giả dân gian sáng tạo các câu chuyện trên với mục đích: Tạo tiếng cười, mua
vui, giải trí lành mạnh, vui vẻ, đặc biệt là để phê phán, châm biếm các thói hư tật xấu của con người.
Cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả dân gian thông qua các truyện cười
này: Thể hiện sự vui vẻ, lạc quan yêu đời, yêu cuộc sống, đồng thời thể hiện sự
thâm thúy của ông cha khi định hướng, thay đổi con người một cách nhẹ nhàng mà sâu cay.
Câu 7 (trang 82 SGK Ngữ văn 8 tập 1)
Viết một đoạn văn (khoảng năm đến bảy câu) trình bày sự khác nhau giữa keo kiệt và tiết kiệm. Hướng dẫn trả lời:
Giữa keo kiệt và tiết kiệm có một ranh giới mong manh. Keo kiệt là cách sống hà
tiện, bủn xỉn, chỉ biết giữ của cho mình hoặc thậm chí là keo kiệt với chính bản thân
mình. Ngược lại tiết kiệm là lối sống tích cực, chi tiêu hợp lý, biết chia sẻ nhưng
không hoang phí. Ví dụ khi cùng chi tiền để đầu tư cho sức khỏe, những người keo
kiệt sẽ nghĩ chỉ cần ăn nhiều, không cần cải thiện bữa ăn, không cần bổ sung thêm
các chất, không khám sức khỏe định kỳ. Trong khi đó, những người tiết kiệm sẽ chi
tiêu hợp lí, hạn chế mua những thứ không cần thiết, để tiền đi thăm khám, mua
thêm các thực phẩm chức năng hỗ trợ cải thiện sức khỏe. ..............................