THUYẾT-GIA-TRƯỞNG - Phân Tích và Đánh Giá Học Thuyết Gia Trưởng

I.
Thuyết quyền gia trưởng: Nội dung:
-Thuyết gia trưởng xem gia đình là tế bào của xã hội, các dòng tộc
được hợp lại bởi nhiều gia đình với người đứng đầu là tộc trưởng và
khi nhiều dòng tộc cùng sống chung trên một lãnh thổ xác định thì
cũng là lúc đất nước được hình thành
-Khổng Tử cũng đã có nói: “Quốc gia như một đại gia đình và gia đình
thì như một tiểu quốc gia”
-Đại biểu của học thuyết này là Aristoteles, ông cho rằng nhà nước xuất
hiện chính là kết quả sự phát triển của gia đình và quyền gia trưởng
-Thực chất nhà nước chính là mô hình của gia tộc mở rộng và quyền
lực của nhà nước chính là quyền gia trưởng được nâng cao lên – hình
thức tổ chức tự nhiên của xã hội loài người.
-Sự ra đời của nhà nước là cả một quá trình lâu dài và bền bỉ. Khi mà dân
số loài người tăng thì nhu cầu quản lí xã hội cũng tăng vì ngoài mục đích
bảo vệ trật tự, an toàn xã hội thì còn bảo đảm cho nền kinh tế và sự sinh tồn của xã hội
=>Nhà nước ra đời trực tiếp từ nhu cầu bảo đảm trật tự, an toàn xã
hội và hơn thế nữa là đảm bảo về mặt kinh tế
-Ngoài ra, ta thấy rõ trong học thuyết quyền gia trưởng về sự hiện hữu
của sự bất bình đẳng, sự nô dịch và thống trị con người trong xã hội Đánh giá chung: Ưu điểm:
-Đảm bảo trật tự, an toàn cho xã hội, duy trì được sự sinh tồn cho cộng đồng
-Đảm bảo mục đích kinh tế, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển
-Đảm bảo được lợi ích chung cho cộng đồng Nhược điểm:
-Thể hiện sự bất bình đẳng trong xã hội, sự nô dịch và thống trị con
người, coi đó như một điều tự nhiên, thiết yếu Mở rộng:
Theo Maine, đặc trưng của xã hội mang tính quyền gia trưởng thể hiện:
1) Vai trò của người cha là vai trò của người đứng đầu;
2) Quyền lực của người cha là tuyệt đối, cả đời sống lẫn tinh thần, tôn giáo;
3) Quyền lực chỉ truyền cho con trai theo dòng máu;
4) Hôn nhân bền chặt dù nhất thê hay đa thê.
=>Vì thế, ta có thể thấy được học thuyết này đã không còn được sử dụng rộng
rãi trong xã hội hiện nay. Tiêu biểu là xã hội hiện nay phát triển theo quan
niệm nam nữ bình đẳng, công bằng về mọi mặt bất kể là trong xã hội hay trong
gia đình, ví dụ như vẫn có những người phụ nữ là những vị lãnh đạo cấp cao ở
nước ta như: bà Nguyễn Thị Kim Ngân nữ Chủ tịch Quốc hội đầu tiên trong
lịch sử Quốc hội Việt Nam ; Bà Tòng Thị Phóng Phó Chủ tịch Quốc hội;
Nguyên Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Quốc hội Tôn Nữ Thị Ninh; hay
trên thế giới có Kim Campbell Thủ tướng, Canada, 1993; Christine Lagarde,
Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu. Mặt khác, mô hình gia đình trong
xã hội hiện nay là theo nguyên tắc hôn nhân một vợ một chồng, vợ chồng bình
đẳng, không còn quan niệm về “đa thê”. Tuy nhiên, đâu đó ta vẫn thấy hình bóng
của học thuyết này vẫn còn tồn tại trên thế giới, điển hình là nước theo chế độ
quân chủ chuyên chế như: Oman, Ả rập xê út, Vatican. . mà quân chủ nắm
thực quyền, hiến pháp không tồn tại hoặc không hề có tác dụng trong chế độ
này và quyền lực được nối ngôi từ đời này sang đời khác.
*Học thuyết này không nên ủng hộ vì nó đại diện cho quan điểm trọng nam khinh
nữ, xem thường người phụ nữ, hạn chế khả năng phát triển tối đa về mọi mặt của
họ, không còn phù hợp với xã hội ngày nay.
*Aristoteles (384 – 322 TCN) là một nhà triết học và
bác học thời Hy Lạp cổ đại, là học trò của Platon (là nhà
triết học người Athen trong thời kỳ Cổ điển ở Hy Lạp cổ
đại, người sáng lập trường phái tư tưởng Platon, và Học
viện, cơ sở giáo dục đại học đầu tiên ở thế giới phương
Tây) và thầy dạy của Alexandros Đại đế