Tiểu luận “Vận dụng ý nghĩa phương pháp luận của mối quan hệ giữa vật chất và ý thức"

lOMoAR cPSD| 35884202
PHÂN HIỆU TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP
KHOA TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG ----- 🙞 🖎🕮 ✍ 🙜 -----
BÀI KI Ể M TRA GI Ữ A K Ỳ
MÔN CHUYÊN ĐỀ LÝ LU Ậ N CHÍNH TR Ị T Ổ NG H Ợ P
ĐỀ BÀI:
“ V ậ n d ụng ý nghĩa phương pháp luậ n c ủ a m ố i quan h ệ gi ữ a v ậ t ch ấ t và ý
th ức ể phân tích và gi ả i quy ế t m ộ t v ấn ề anh/ ch ị quan tâm ” H ọ và tên
: Nguy ễn Thanh Tư Mã sinh viên : 22B620211723 L ớ p
: K67A9_LT_QLTNR_VLVH_BÌNH THU Ậ N Tháng 9/2023 lOMoAR cPSD| 35884202 MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1
B. PHẦN NỘI DUNG ......................................................................................... 1
VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC .................................................................................. 1
1. Khái niệm về vật chất và ý thức .................................................................... 1
2. Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức ............................................................. 2
2.1. Vai trò của vật chất ối với ý thức ................................................................ 2
2.2. Vai trò của ý thức ối với vật chất ................................................................ 2
2.3. Ý nghĩa phương pháp luận .......................................................................... 3
CHƯƠNG II. VẬN DỤNG Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA MỐI 3
QUAN HỆ GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC ĐỂ PHÂN TÍCH VÀ GIẢI
QUYẾT MỘT VẤN ĐỀ “ BẢO VỆ QUYỀN LỢI VÀ PHÊ BÌNH THÁI ĐỘ
LỆCH LẠC, TIÊU CỰC TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN NHIỆM VỤ
QUẢN LÝ BẢO VỆ RỪNG” ............................................................................. 3
1. Thực trạng vấn ề ............................................................................................. 3
2. Vận dụng nội dung lý luận ể phân tích nguyên nhân, hậu quả của vấn ề
“Bảo vệ quyền lợi và phê bình thái ộ lệch lạc, tiêu cực trong quá trình thực
hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng” ................................................................... 4
2.1. Nguyên nhân dẫn ến xảy ra vấn ề .............................................................. 4
2.1.1. Nguyên nhân khách quan ......................................................................... 4
2.1.2. Nguyên nhân chủ quan ............................................................................. 5
2.2. Hậu quả xảy ra vấn ề ................................................................................... 5
3. Vận dụng nội dung lý luận ể ưa ra hướng giải quyết vấn ề “Bảo vệ quyền
lợi và phê bình thái ộ lệch lạc, tiêu cực trong quá trình thực hiện ................ 5
nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng” ......................................................................... 5
3.1. Đối với cá nhân: ............................................................................................ 5
3.2. Đối với cơ quan quản lý ............................................................................... 6
C. PHẦN KẾT LUẬN ......................................................................................... 6
CHƯƠNG I. Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA A. PHẦN MỞ ĐẦU
Trong xã hội ngày nay chúng ta ều thấy ang diễn ra rất nhiều vấn ề hàng ngày
trên các phương tiện thông tin ại chúng, như báo, ài, truyền hình, mạng xã hội…
Cuộc sống của mỗi chúng ta ai cũng tiếp xúc, va chạm nhiều vấn ề thực tế hàng
ngày trong xã hội, gia ình, công việc.... Đặc biệt là trong công việc hàng ngày ể
nắm bắt và giải quyết các vấn ề trong công việc một cách thuận lợi òi hỏi chúng
ta phải có những kinh nghiệm, có trình ộ năng lực, tố chất ặc biệt riêng của mỗi
người phải i theo quan iểm úng nhất ịnh.
Trải qua nhiều năm công tác trong lĩnh vực Lâm nghiệp càng ngày chúng ta
càng thấy xã hội càng phát triển nhiều mặt về kinh tế, xã hội… một cách rõ rệt.
Qua môn học “Chuyên ề lý luận chính trị tổng hợp” từ những lý thuyết ược
cô Nguyễn Thị Ái Vân truyền ạt và hướng dẫn rất tận tình. Nhằm giúp cho chúng
em cách vận dụng vào thực tiễn ể xử lý và giải quyết nhiều vấn ề trong công việc
cũng như trong cuộc sống…
Qua nội dung môn học ể vận dụng với thực tế chúng em chọn ề bài “Vận
dụng ý nghĩa phương pháp luận của mối quan hệ giữa vật chất và ý thức ể phân
tích và giải quyết một vấn ề anh/ chị quan tâm”.
Do thời gian học tập, nghiên cứu có hạn, nên trong quá trình làm bài kiểm tra
sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong quý thầy, cô quan tâm giúp ỡ, có ý
kiến óng góp ể bài kiểm tra của em ược hoàn chỉnh và có ý nghĩa thực tiễn hơn./. B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I. Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN VỀ MỐI QUAN HỆ
GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC
1. Khái niệm về vật chất và ý thức
“Vật chất là một phạm trù triết học dùng ể chỉ thực tại khách quan ược em
lại cho con người trong cảm giác, ược cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại,
phản ánh, và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác” 1
Ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan, là quá trình phản ánh
tích cực, sáng tạo hiện thực khách quan của óc người.
2. Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức
2.1. Vai trò của vật chất ối với ý thức
Theo quan iểm triết học Mác - Lênin, vật chất và ý thức có mối quan hệ biện
chứng, trong ó vật chất quyết ịnh ý thức, còn ý thức tác ộng tích cực trở lại vật chất.
Vai trò quyết ịnh của vật chất ối với ý thức ược thể hiện trên mấy khía cạnh sau:
Thứ nhất, vật chất quyết ịnh nguồn gốc của ý thức.
Thứ hai, vật chất quyết ịnh nội dung của ý thức.
Thứ ba, vật chất quyết ịnh bản chất của ý thức.
Thứ tư, vật chất quyết ịnh sự vận ộng, phát triển của ý thức.
2.2. Vai trò của ý thức ối với vật chất
Ý thức có tính ộc lập tương ối và tác ộng trở lại vật chất:
Thứ nhất, tính ộc lập tương ối của ý thức thể hiện ở chỗ, ý thức là sự phản
ánh thế giới vật chất vào trong ầu óc con người, do vật chất sinh ra, nhưng khi ã
ra ời thì ý thức có “ ời sống” riêng, có quy luật vận ộng, phát triển riêng, không lệ
thuộc một cách máy móc vào vật chất.
Thứ hai, Sự tác ộng của ý thức ối với vật chất phải thông qua hoạt ộng thực
tiễn của con người. Nhờ họat ông thực tiễn, ý thức có thể làm biến ổi những iều
kiện, hoàn cảnh vật chất, thậm chí còn tạo ra “thiên nhiên thứ hai” phục vụ cho
cuộc sống của con người.
Thứ ba, vai trò của ý thức thể hiện ở chỗ nó chỉ ạo hoạt ộng, hành ộng của
con người; nó có thể quyết ịnh làm cho hoạt ộng của con người úng hay sai, thành công hay thất bại. 2
Thứ tư, xã hội càng phát triển thì vai trò của ý thức ngày càng to lớn, nhất là
trong thời ại ngày nay, thời ại thông tin, kinh tế tri thức, thời ại của cuộc cách
mạng khoa học và công nghệ hiện ại, khi mà tri thức khoa học ã trở thành lực
lượng sản xuất trực tiếp.
2.3. Ý nghĩa phương pháp luận
Từ mối quan hệ giữa vật chất và ý thức trong triết học Mác - Lênin, rút ra
nguyên tắc phương pháp luận là tôn trọng tính khách quan kết hợp phát huy tính
năng ộng chủ quan.
Tôn trọng tính khách quan: xuất phát từ những tiền ề vật chất hiện có. Phải
tôn trọng và hành ộng theo quy luật khách quan, tránh nôn nóng chủ quan dẫn ến
gánh chịu những hậu quả khôn lường.
Phát huy tính năng ộng chủ quan: phải phát huy tính năng ộng, sáng tạo của
ý thức, phát huy vai trò nhân tố con người. Chống tư tưởng thụ ộng, ủy lại, ngồi
chờ, chấp nhận, bảo thủ, trì trệ, thiếu tính sáng tạo.
CHƯƠNG II. VẬN DỤNG Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA
MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC ĐỂ PHÂN TÍCH VÀ GIẢI
QUYẾT MỘT VẤN ĐỀ “ BẢO VỆ QUYỀN LỢI VÀ PHÊ BÌNH THÁI ĐỘ
LỆCH LẠC, TIÊU CỰC TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN NHIỆM VỤ
QUẢN LÝ BẢO VỆ RỪNG”
1. Thực trạng vấn ề
Trong công tác quản lý nhân viên quản lý bảo vệ rừng, một trạm quản lý bảo
vệ rừng quản lý nhiều tiểu khu và nhiều nhân viên quản lý bảo vệ rừng là lực
lượng chuyên trách bảo vệ rừng theo từng ơn vị công tác có thể phân công mỗi
nhân viên phụ trách một tiểu khu.
Trong quá trình công tác một số nhân viên rất tích cực sáng tạo, luôn thực
hiện tốt mọi nhiệm vụ ược Trưởng trạm phân công. Tuy nhiên có một số ít nhân
viên trong công việc thì tư tưởng thụ ộng, ủy lại, ngồi chờ, chấp nhận, bảo thủ, trì 3
trệ, thiếu tính sáng tạo, công việc nhắc ến âu làm ến ó luôn xem việc chung nên
công tác quản lý rừng còn nhiều hạn chế.
Tình hình quản lý bảo vệ rừng dễ dẫn ến vấn ề rừng bị khai thác và lấn chiếm
trái pháp luật không phát hiện kịp thời gây ra nhiều hậu quả không lường trước ược.
Bên cạnh ó thì có một số lâm phần lực lượng chuyên trách luôn sáng tạo, ý
thức trách nhiệm cao nhưng vẫn xảy ra những trường hợp tranh chấp, khai thác
hay lấn chiếm rừng trái pháp luật, xảy ra thường xuyên do ịa bàn quản lý diễn biến
phức tạp, có nhiều ối tượng rất manh ộng.
2. Vận dụng nội dung lý luận ể phân tích nguyên nhân, hậu quả của vấn
ề “Bảo vệ quyền lợi và phê bình thái ộ lệch lạc, tiêu cực trong quá trình thực
hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng”
2.1. Nguyên nhân dẫn ến xảy ra vấn ề
2.1.1. Nguyên nhân khách quan
- Do phong tục tập quán mỗi vùng miền có những tính chất khác nhau.
- Do iều kiện rèn luyện, học tập của lực lượng quản lý bảo vệ rừng còn gặp
nhiều khó khăn nên trình ộ chuyên môn, kinh nghiệm công tác một số người còn
thấp so với yêu cầu trong công việc.
- Chức năng quyền hạn của lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng theo quy ịnh
pháp luật còn nhiều hạn chế, không có quyền hạn ể xử lý các các ối tượng vi phạm
pháp luật ể mang tính chất răn e giáo dục.
- Do ịa bàn quản lý diện tích quá rộng, ịa hình hiểm trở, ường giao thông i
lại khó khăn, lực lượng quản lý quá mỏng nên quá trình tuần tra phải mất rất nhiều
ngày mới bao quát hết lâm phần quản lý.
- Chế ộ chính sách ối với lực lượng quản lý bảo vệ rừng, không có những ưu
ãi ặc thù, nhiều người bị các ối tượng phá rừng e dọa ánh ập nguy hiểm ến tính mạng và sức khỏe. 4
2.1.2. Nguyên nhân chủ quan
- Do lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng trong quá trình thực hiện công việc
ược giao còn chủ quan ủy lại, thực hiện nhiệm vụ mang tính chất ối phó, sự nhiệt
huyết và tâm nghề nghiệp không cao.
- Việc ấu tranh phê bình, tính nêu gương ể nâng cao xây dựng tập thể chưa cao.
2.2. Hậu quả xảy ra vấn ề
Trong công tác quản lý bảo vệ rừng việc thực hiện công việc có lúc sẽ không
ạt hiệu quả cao dễ xảy ra các vấn ề khai thác, phá rừng trái pháp luật phát hiện chậm.
Khi phát hiện vụ việc, thì về kỹ năng tuyên truyền vận ộng, ngăn chặn hay
cách xử lý ể người dân chấp hành pháp luật cũng còn nhiều hạn chế, phức tạp.
3. Vận dụng nội dung lý luận ể ưa ra hướng giải quyết vấn ề “Bảo vệ
quyền lợi và phê bình thái ộ lệch lạc, tiêu cực trong quá trình thực hiện
nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng”
Để bảo vệ quyền lợi và phê bình thái ộ lệch lạc, tiêu cực có hiệu quả cao cần
phải có sự chung sức chung lòng từ bản thân mỗi nhân viên quản lý bảo vệ rừng
và các cơ quan quản lý.
3.1. Đối với cá nhân:
Từ ý nghĩa phương pháp luận trong mối quan hệ vật chất – ý thức: Trong mọi
hoạt ộng nhận thức và thực tiễn ều phải xuất phát từ thực tế khách quan, tôn trọng
sự thật khách quan ể vận dụng vào vấn ề này, ta thấy trước hết mỗi lực lượng
chuyên trách bảo vệ rừng cần có nhận thức úng ắn về hiện thực, luôn an tâm tư
tưởng, xác ịnh công việc mang tính chất thực tiễn, luôn ấu tranh chống lại những
biều hiện sai trái, ủy lại, bảo thủ, thiếu tính sáng tạo... Một phần nguyên nhân dẫn
ến thái ộ lệch lạc, tiêu cực là do họ ã nhìn nhận sai, ánh giá sai, hiện thực, dẫn ến
coi thường quy ịnh của cơ quan và pháp luật, coi thường trách nhiệm và xem nhẹ 5
nhiệm vụ quan trọng trong công việc ược giao. Đi cùng với việc nhận thức úng,
ta cần tôn trọng và hành ộng theo quy luật khách quan: tôn trọng sự thật rằng làm
việc không tốt chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng ến lợi ích tập thể, gây ra nhiều hậu quả
tiêu cực trong công việc; tôn trọng pháp luật, chống lại chủ nghĩa thực dụng, bệnh
chủ quan duy ý chí, thái ộ suy ồi trong suy nghĩ và trong lối sống.
3.2. Đối với cơ quan quản lý
Chính phủ, Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, các cấp chính quyền
ịa phương và các cơ quan có liên quan cần nhìn nhận úng về những khó khăn của
lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng. Cần có chế ộ chính sách thoải áng nhằm cải
thiện ời sống, nâng cao tinh thần ể lực lượng giữ rừng ngày càng yêu nghề và thực
hiện tốt nhiệm vụ trên bất kỳ hoàn cảnh khó khăn nào.
Công tác quản lý cán bộ ngày càng ược nâng cao, cần áp dụng nhiều công
nghệ, tiến bộ khoa học kỹ thuật trong công tác quản lý ể ngành Lâm nghiệp ngày càng phát triển.
Cần tăng cường rà soát và xử lý trách nhiệm ối với các cá nhân có những biểu
hiện, thái ộ lệch lạc, tiêu cực trong công tác quản lý bảo vệ rừng, có các chế tài xử
phạt thật nghiêm minh và thích áng nhằm răn e và nêu gương cho những người
khác nhằm xây dựng lực lượng quản lý bảo vệ rừng vững mạnh ủ sức ể ngặn chặn
các ối tượng phá rừng có hiệu quả cao.
Vật chất quyết ịnh sự vận ộng, phát triển của ý thức. Vì thế, khi các biện
pháp như trên ược ảm bảo thực hiện nghiêm minh, nó sẽ tác ộng ến ý thức của
các ối tượng, sẽ khiến họ giảm thiểu hoặc không còn thái ộ lệch lạc, tiêu cực.
Phát huy tính năng ộng chủ quan: Cần coi trọng vai trò của ý thức, coi trọng
công tác tư tưởng, rèn luyện phẩm chất ạo ức cho cán bộ, ảng viên, ngăn ngừa tình
trạng suy thoái, thoái hóa trong ạo ức, lối sống. C. PHẦN KẾT LUẬN
Qua quan iểm về chủ nghĩa duy vật biện chứng của triết học Mác-Lênin, ta ã
ý nghĩa phương pháp luận của mối quan hệ giữa vật chất và ý thức ta ã phân tích 6
và ưa ra hướng giải quyết một vấn ề của thực tiễn mà bản thân hiện ang rất quan
tâm là bảo vệ quyền lợi và phê bình thái ộ lệch lạc, tiêu cực trong quá trình thực
hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng, ể từ ó lý giải ược nguyên nhân, hậu quả của
tình trạng trên, ồng thời từ ý nghĩa phương pháp luận ể ưa ra phương hướng giải
quyết những thái ộ tiêu cực.
Nhờ ó mà nhận thức của chúng ta về vấn ề này sẽ ược nâng cao, công tác
thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng ngày càng ược nâng cao. Xã hội sẽ nhận
thức ược những vấn ề quan trọng về rừng và giá trị của rừng mang lại. Đồng thời
sẽ giúp ẩy lùi, ngăn chặn kịp thời tình trạng về những thái ộ tiêu cực lệch lạc trong
quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng, ể giúp bảo vệ rừng ngày càng
ược tốt hơn ngày càng phát triển và tạo nên những giá trị quý giá và mới mẻ do
ngành Lâm nghiệp mang lại trong tương lai. 7