Tóm tắt Chương 1 và 2 Môn Luật hình sự | Trường Đại học Luật Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61716317
LUẬT HÌNH SỰ CHƯƠNG 1: KHÁI NIỆM, NHIỆM VỤ VÀ CÁC NGUYÊN TẮC CƠ
BẢN CỦA LUẬT HÌNH SỰ 1. Định nghĩa
LHS được hiểu là hệ thống các QPPL điều chỉnh quan hệ xã hội phát sinh giữa NN và người
phạm tội, xác định những hành vi nguy hiểm cho xã hội được coi là tội phạm
* Phương pháp điều chỉnh:
- Phương pháp quyền uy (mệnh lệnh-phục tùng) - PP cấm đoán
- PP cho phép (Trường hợp cấp thiết, hoặc phòng vệ chính đáng, gây ra hậu quả nhỏ hơn nếu ko làm) * Chức năng - Chức năng bảo vệ
Điều 8 bộ luật hình sự: Bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh của đất nước, bảo vệ chế độ XHCN,
quyền công dân, quyền con người, bảo vệ quyền bình đẳng
- Chức năng chống và phòng ngừa tội phạm
- Chức năng giáo dục: Giáo dục mn tuân thủ pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm
* Các nguyên tắc của Luật Hình sự - Nguyên tắc pháp chế lOMoAR cPSD| 61716317
- Nguyên tắc Bình đẳng pháp luật - Nguyên tắc Nhân đạo lOMoAR cPSD| 61716317
- Nguyên tắc Phân hoá TNHS
- Nguyên tắc Hành vi và lỗi lOMoAR cPSD| 61716317
 Có lỗi là đứng trước nhiều lựa chọn và 1 lựa chọn phù hợp với hoàn cảnh xã hội nhưng lại ko
lựa chọn hành động đó-> Ko có lỗi là ko có tội lOMoAR cPSD| 61716317
CHƯƠNG 2: NGUỒN CỦA LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM
Nguồn của ngành LHS là VBQPPL do cơ quan quyền lực NN ban hành, chứa đựng các qppl hình
sự. Nguồn có thể là BLHS, các văn bản hình sự khác,…
BLHS + Văn bản Luật hình sự + Luật có chứa QPPL hình sự (Là văn bản pháp luật chỉ quy định
về tội phạm và hình phạt về 1 lĩnh vực hoặc về 1 vấn đề cụ thể)
 Ở nước ta, từ khi có BLHS năm 1985 đến nay, ngoài BLHS và các luật sửa đổi, bổ sung một số
điều của BLHS qua các thời kỳ, chưa có các luật chuyên ngành khác chứa đựng các QPPL hình
sự. Hiện tại đã ban hành án lệ
* Lịch sử hình thành và phát triển nguồn của ngành LS ở Việt Nam
* Hiệu lực của BLHS: Giá trị thi hành của luật đối với hành vi phạm tội (hiệu lực về thời gian)
và hiệu lực về không gian
- Áp dụng trong phạm vi lãnh thổ cquuocs gia
- Áp dụng với người có quốc tịch quốc gia lOMoAR cPSD| 61716317
1. Nguyên tắc xác định thời hiệu về không gian - Nguyên tắc lãnh thổ
- Nguyên tắc quốc tịch: Người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ VN (K2 Đ6 BLHS, vẫn có thể
bị nếu xâm phạm đến quyền lợi, lợi ichcs của công dân, hoặc xâm hại lợi ích của Nước
CHXHCNVN hoặc theo hiệp ước.
Nếu phạm tội ngoài lãnh thổ VN thì:
-> Chỉ cần diễn ra tại VN thì coi như là xảy ra tại VN lOMoAR cPSD| 61716317
+ Trường hợp 1: Nếu người bị ăn cắp là người VN thì có thể xem xét xử lý theo luật của VN
+ Trường hợp 2: Là tội phạm xuyên quốc gia-> Thì phải xem nước đó có công ước quốc tế giữa
VN vs các nước đó hay ko, nếu có thì sẽ xử lý theo công ước
+ Trường hợp 3: Có âm mưu, đã gửi cho các thành viên khác, xâm hại -> tạo thành hành vi và đã
tác động đến lợi ích của nước VN-> Có thể dùng
+ Trường hợp 4,5 là có dùng
- Nguyên tắc phổ cập (Trong các công ước, hiệp ứơc mà khi tham gia thì phải đảm bảo chấp hành) lOMoAR cPSD| 61716317
- Nguyên tắc bảo đảm an ninh quốc gia (
2. Nguyên tắc hiệu lực về thời gian
 Phạm tội tgian nào thì xử lý theo luật của tgian đó.
Có được hồi tố hay ko? (Điều 7 BLHS) Có hồi tố, trong trường hợp bộ luật mới có thuận lọi hơn
cho người phạm tội. Nếu bất lợi thì ko hồi tố
 A đã thực hiện hành vi vi phạm 1 lần rồi, lại tiếp tục làm thì bị coi là tội phạm. Dùng hồi tố, áp dụng 2025
* Câu hỏi 5: Lôi kéo dụ dỗ trình diễn khiêu dâm 2014 (Lúc đó ko coi là tội phạm theo BLHS 1999)
Nhưng đến 2015 thì lại được coi là phạm tội. Xử ntn? Xử theo luật cũ 7/10
* Phân loại theo mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội
- CTTP cơ bản: Chỉ có dấu hiệu định tối- CTTP tăng nặng:
+ Gồm: dâus hiệu định tội + dấu hiệu định khung tăng nặng lOMoAR cPSD| 61716317
+ Hình phạt nặng hơn CTTP cơ bản - CTTP giảm nhẹ
+ Gồm: dấu hiệu định tội + dấu hiệu định khung giảm nhẹ;
+ Hình phạt nhẹ hơn CTTP cơ bản
* Phân loại theo đặc điểm cấu trúc của hành vi phạm tội - Lưu ý: cách phân loại này chỉ dựa trên CTTP cơ bản
- CTTP vật chất = hành vi + hậu quả (mô tả cả hành vi và có kết quả) - CTTP hình thức= hành vi
- CTTP cắt xén = chuỗi hành vi ko xác định hướng tới mục đích cụ thể
 Chỉ duy nhất điều 109 là CTTP cắt xén (hoạt động thành lập, tham gia tổ chức ko mô tả rõ nó
là cái gì nhưng hướng tới mục đích để thành lập hoặc tham gia tổ chức phản động..,.)  Thảo
luận điều 132 về tội Giết người xem đâu là CTTP cơ bản hay hình thức gì THẢO LUẬN 1.
* Điều 141: Cơ bảnk1, tăng nặng k2,k3,k4, ko có giảm nhẹ
* Điều 168: Cơ bản k1, tăng nặng K2,3,4
* Điều 123: cơ bản K2, tăng nặng k1 lOMoAR cPSD| 61716317 * Điều 124: Cơ bản k1,2 2.
* Điều 123: CTTP vật chất (Đặc biệt). Hậu quả là bắt buộc * Điều 149: CTTP hành vi
* Điều 169: CTTP vật chất * Điều 170: Hành vi * Điều 130: Vật chất
* Điều 140: Hành vi* Điều 145: Hành vi  3. lOMoAR cPSD| 61716317
* Phân biệt tội phạm và cấu thành tội phạm
- Tội phạm là hành vi gây nguy hiểm cho xã hội
- CTTP là những dấu hiệu chung, mà từ các dấu hiệu chung đó để ngta xác định xem đối tượng
có phải tội phạm ko, gồm: Khách thể, mặt khách quan, chủ thể và mặt chủ quan
* Phân biệt tình tiết định tội và dấu hiệu định tội
* Tình tiết định khung hình phạt và dấu hiệu định khung hình phạt
Câu hỏi tình huống lOMoAR cPSD| 61716317
1. Không xử lý vì dưới 5tr
2. bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03
năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
3. Áp dụng trường hợp hồi tố, áp dụng có lợi-> Ko xử lý
- Tội phạm: cuớp và cươps giật auto là hành vi nguy hiểm cho xã hội, ko kể về giá trị lOMoAR cPSD| 61716317
 Ko dựa vào kết luận của tình tiết (tức là ngất hay mất 14tr) mà phải dựa vào dấu hiệu, dấu hiệu
được quy định trong luật (Điều 168)-> Tội cướp vẫn là hình thức
Trong trường hợp này chỉ xác định là tội cướp, ko xử theo gây thương tích nữa vì hậu quả của
việc gây thương tích đã là hậu quả tăng nặng của tội cướp tài sản theo điều 168 rồi
VẤN ĐỀ V: Khách thể tội phạm
Phân loại khách thể (GT1)
1. Khách thể trực tiếp của tội phạm (GT108) - Quan trọng nhất lOMoAR cPSD| 61716317
- Là qhxh cụ thể thể hiện đầy đủ bản chất nguy hiểm cho xã hội của tội phạm, được LHS
bảo vệ và bị tội phạm cụ thể trực tiếp xâm hại đến.
- Là qhxh được xđ trong từng tội phạm cụ thể trong phần các tội phạm của BLHS
- Có tội phạm chỉ có một khách thể trực tiếp những cũng có tội pham có nhiều khách thể trực tiếp
VD: hành vị trộm cắp thanh sắt trên đường sắt => khách thể là quyền sở hữu tài sản
 Đe dọa tính mạng do ảnh hưởng ATGT
 Tàu tai nạn -> tắc đường -> ảnh hưởng KT, CT, VHXH do đó là công trình quan trọng của an ninh quốc gia
 Phá hủy công trình quan trọng của QG (Đ303 BLHS)
Việc xđ khách thể phụ thuộc vào đối tượng vi phạm của tội phạm
2. Khách thể loại của tội phạm (GT 106)
- Là nhóm qhe xã hội có cùng tính chất được các nhóm các quy định PLHS bảo vệ khỏi sự
xâm hại của nhóm tội phạm nhất định
- Là nhóm qhxh được phân thành các chương tương ứng trong phần các tội phạm của BLHS
3. Khách thể chung của tội phạm
- Tổng thể các qhxh được LHS bảo vệ khỏi sự xâm hại của tội phạm
- Là những qhxh đã được xác định trong điều 8 BLHS
III. Đối tượng tác động của tội phạm (GT110)
- Là bộ phận của khách thể của tội phạm - Mà khi tác động tới
QHXH có 3 nội dung: Chủ thể, khách thể, nội dung  Có 3 loại: a. con người
b. những dạng vật chất cụ thể
c. Hoạt động bình thường của chủ thể
Nếu đối tượng chưa chết thì đối tượng tác động là con người lOMoAR cPSD| 61716317
Nếu đối tượng đã chết thì đối tượng tác động là thi thể
Đối tượng tác động của tội cướp tài sản là con người hoặc tài sản chứ không phải người sở hữu
 Có 2 đối tượng con người và tài sản
Vd: tội giết và vứt bỏ con (D124) -> đối tượng tác động là con do người phạm tội đẻ ra trong vòng 7 ngày tuổi
Đối tượng tác động của tội hiếp dâm là con người từ đủ 16 tuổi trở lên
 Hành vi hiếp dâm sẽ có đối tượng hiếp dâm dưới 16 tuổi và đối tượng hiếp dâm từ đủ 16 tuổi trở lên
A đưa B (17 tuổi) về nhà và chuốc thuốc mê -> hiếp dâm
 A vi phạm tội hiếp dâm người đủ 16 tuổi Vd: hành vi hối lộ
 Đối tượng tác động là hoạt động bình thường của chủ thể
 Vì cái mà tội phạm muốn tác động là hoạt động, hành vi của họ
Tiền không phải đối tượng, nó là phương tiện
Ý nghĩa của việc xác định đối tượng tác động của tội phạm
a. Trong việc định tội:
b. Xác định khung hình phạt
c. Là cơ sở phân biệt tội phạm này với tội phạm khác
d. Trong việc quyết định hình phạt
VẤN ĐỀ 6:Mặt khách quan của tội phạm ND:
Ví dụ về vụ cướp vàng Khái niệm
Hành vi: Dùng búa đập tủ, lấy vàng
Hậu quả: Vỡ tủ, mất vàng 150 triệu
Vấn đề quan hệ nhân quả Thiết bị: Búa, xe máy lOMoAR cPSD| 61716317
-> Cướp phải xâm hại đến đối tượng tác động: quan hệ nhân thân
- Trộm cắp luôn là hành động lén lút, cướp giật luôn là hành động công khai Hành động trên là
cướp giật tài sản + Điều 178: cố ý làm hư hỏng tài sản (Nhưng phải xem cái tủ bao nhiêu tiền,
nếu nhỏ hơn 2 triệu ko truy tố hình sự)
* ý nghĩa của việc xác định mặt khách quan - Trong việc định tội
- Trong việc xác định khung hình phạt
- Trong việc đánh giá mức độ tăng nặng/giảm nhẹ TNHS làm căn cứ để quyết định hình phạt
I. Hành vi khách quan của tội phạm 1. Khái niệm
“Hành vi khách quan của tội phạm là xử sự của người thể hiện ra bên ngoài thế giới khách quan
dưới những hình thức nhất định, gây thiệt hại hoặc đe doạ gây thiệt hại cho quan hệ xã hội được LHS bảo vệ”
2. Đặc điểm của hành vi khách quan
- Có tính nguy hiểm cho xã hội đáng kể
- Được quy định trong LHS
- Do người có khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi thực hiện
3. Các hình thức biểu hiện của hành vi khách quan -
Hành động phạm tội: Hình thức biểu hiện của hành vi phạm tội thể hiện ở chỗ làm 1 việc mà LHS cấm
+ Thể hiện qua lời nói và việc làm
+ Diễn ra trong 1 tgian ngắn hoặc tgian dài
+ Tác động trực tiếp vào đối tượng tác động -
Không hành động phạm tội: Là hình thức biểu hiện của hành vi phạm tội thể hiện ở chỗ
không làm 1 việc mà người đó có nghĩa vụ phải làm và có điều kiện để làm
+ Người ko hành động phải có nghĩa vụ háp lý làm việc cụ thể
+ Người ko hành động phải có điều kiện đẻ thực hiện nghĩa vụ pháp lý ấy
VD: Đâm người khác chết thì hành động ko chịu phanh xe là ko hành động
Ko cho con ăn mà con chết-> Là ko hành động nhưng họ có nghĩa vụ phải thực hiện lOMoAR cPSD| 61716317
4. Các dạng cấu trúc đặc biệt của hành vi khách quan lOMoAR cPSD| 61716317
5. Hậu quả gây nguy hiểm cho xã hội
Hậu quả của tội phạm là thiệt hại do tội phạm gây ra cho quan hệ xã hội là khách thể bảo vệ của LHS
Căn cứ vào đặc điểm của đối tượng tác động và tính chất của sự biến đổi của đối tượng tác động,
hậu quả của tội phạm được phân loại thành 3 loại :
- Hậu quả về thể chất
- Hậu qủa về vật chất
- Hậu quả khác (như sự biến dạng xử sự của con người; sự mất ổn định về an ninh, chính trị, an toàn xã hội)
* Ý nghĩa của việc xác định hậu quả của tội phạm - Trong việc đinh tội
- Trong việc xác định khung
- Trong việc đánh gái mức độ tăng nặng giảm nhẹ, để làm căn cứ quyết định hình phạt
- Trong việc xác định thời điểm của hành vi phạm tội
6. Quan hệ nhân quả trong LHS
Hành vi < Hậu quả
- Hành vi được coi là nguyên nhân phải xảy ra trước hậu quả về mặt thời gian
- Hành vi phải chứa đựng khả năng thực tế làm phát sinh hậu quả
- Hậu quả phải phát sinh từ chính hành vi trước đó gây ra
VD: Công trình sập thì ai chịu trách nhiệm? Chủ thầu và công nhân đều chịu
 Ăn bớt vật tư-> trộm căps tài sản
 Chủ thầu ko giám sát-> Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiệm trọng mặc dù ko trực tiếp gây ra * Một số dạng QHNQ: - QHNQ đơn trực tiếp - QHNQ ghép trực tiếp - Dây chuyền (Điều 264) - Gián tiếp (Điều 360) lOMoAR cPSD| 61716317
7. Những nội dung của mặt khách quan
a) Công cụ, phương tiện phạm tội là những vật mà người phạm tội sử dụng để tác động vào đối
tượng gây hại cho khách thể bảo vệ của LHS
b) Phương pháp, thủ đoạn phạm tội là cách thức mà người phạm tội sử dụng để thực hiện tội phạm
c) Thời gian, địa điẻm, hoàn cảnh phạm tội THẢO LUẬN
2. Sai vì trong 1 sự việc thì có nhiều qhxh có thể bị xâm hại
VD: tháo gỡ hàng rào thép ở dự án rào điện của CP Có 2 khách thể:
-> quan hệ sở hữu tài sản của NN bị xâm hại
-> Quan hệ về sự án toàn về tính mạng, an ninh quốc gia
VD: Bắt cóc con tin chiếm đoạt tài sản Có 2 khách thể: 
3. Sai. Đối tượng ko phải là quan hệ xã hội, đối tượng tác động là 1 bộ phận của khách thể
4. Sai. Tài sản ko phải là khách thể, khách thể ở đây là quyền sở hữu tài sản lOMoAR cPSD| 61716317
5. Sai. Đây là đối tượng điều chỉnh của qhxh
6. Sai. Khách thể của tội này là sự vững mạnh của nhân dân
7 Sai vì khách thể là quyền sống của người bị giết. Người bị giết là 1 bộ phận trong khách thể
a. Khách thể trực tiếp của TP này là sự đúng đắn của cơ quan tổ chức Nhà nước
b. Đối tượng tác động là hoạt động bình thường của b
c. Công cụ (phương tiện): 100 triệu
d. K2DĐ364 tăng nặng* Tình huống 2:
A. Thuộc điểm A hoặc B điều 9