Tổng quan về luật so sánh và các truyền thống pháp luật | Môn Luật so sánh - Trường Đại học Luật Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61631027
Chương 1 tổng quan về luật so sánh
1.1 Khái niệm luật so sánh
-Luật so sánh bao gồm so sánh các hệ thống pháp luật khác nhau nhằm tìm ra sự tương đồng và khác biệt
• Giải thích nguồn gốc của chúng
• Đánh giá những giải pháp được sử dụng trong các hệ thống pháp luật khác nhau
• Phân nhóm các hệ thống pháp luật thành các dòng họ pháp luật
• Nghiên cứu những vấn đề cốt lõi của hệ thống pháp lluật
1.2 Đặc điểm của luật so sánh
• Luật so sánh không phải ngành luật thực định
• Lss là ngành khoa học pháp lý,không đơn thuần là một phương pháp nghiên cứu
• Lss được sử dụng để nghiên cứu sự giống nhau và sự khác nhau của hệ thống pháp luật
• Nghiên cứu lss khác với nghiên cứu pháp luật nước ngoài
• Phạm vi nghiên cứu luật so sánh rất rộng
2.Đối tượng nghiên cứu của luật so sánh
-Mối quan hệ giữa các hệ thống pháp luật( sự khác nhau )
- Lý do dẫn đến sự tương đồng hay khác biệt giữa các hệ thống pháp luật hay nhóm
hệ thống pháp luật đó ( điểm khác nhau với so sánh bth) b. Phạm vi nghiên cứu của luật so sánh
• 1.nghiên cứu so sánh các hệ thống pháp luật của các quốc gia với nhau
• 2.nghiên cứu so sánh các dòng họ pháp luật khác nhau
• 3.nghiên cứu so sánh pháp luật quốc gia với pháp luật quốc tế c.cấp độ so sánh
 So sánh vi mô: so sánh giữa các hệ thống pháp luật ,dòng họ pháp luật  So sánh vĩ mô
Phân nhóm các hệ thống pháp luật trên thế giới
Các tiêu chí để phân nhóm
• Mối quan hệ giữa pháp luật và các quan hệ kinh tế cơ bản
• Lịch sử của mâu thuẫn giai cấp trong xã hội
• Khái niệm cấu trúc pháp luật • Nguồn luật • Kỹ thuật pháp lý
• Ý thức hệ hình thành từ các nhân tố triết học,chính trị và kinh tế
• Đào tạo luật và hành nghề luật
• Bối cảnh lịch sử và sự phát triển của hệ thống pháp luật
• Cách tư duy đặc trưng và nổi trội về các vấn đề pháp lý
• Các chế định pháp luật tiêu biểu Lưu ý
• Sự kết hợp của nhiều tiêu chí và mục đích khi so sánh
• Việc phân nhóm các hệ thống pháp luật trên thế giới chỉ là tương đối
• Các truyền thống pháp luật lớn trên thế giới
• Truyền thống civil laă
• Bình thường dòng họ và truyền thống pháp luật là một nma giờ không còn dòng họ xhcn mà
gọi là truyền thống xhcn lOMoAR cPSD| 61631027
Chương 2: khái quát về các truyền thống pháp luật trên thế giới
1.Sự phân nhóm các hệ thống pháp luật 1. Mục đích phân nhóm
• Nhằm tìm sự tương đồng giữa các hệ thống pháp luật sẽ giúp nghiên cứu pháp luật nước ngoài trở nên dễ dàng hơn
• Mục đích chủ yếu của việc phân nhóm các hệ thống pháp luật trên thế giới nhằm mục đích sư phạm
2. Tiêu chí phân nhóm các htpl
a) Quan niệm về việc sử dụng một hay nhiều tiêu chí phân nhómo Cố
tìm ra tiêu chí duy nhất để phân chia các hệ thống pháp luật thành các
nhóm o Ngày nay phần lớn học giả cho rằng để việc phân nhóm có ý
nghĩa , cần dựa trên một vài tiêu chí khác nhau
b) Các cách phân nhóm chủ yếu o Cách phân nhóm của zweigert và
kotz o Cách phân nhóm của Rene David
2. Các truyền thống pháp luật lớn trên thế giới Thảo luận Có
• so sánh ứng dụng (nhằm ứng dụng vào hoạt động của quốc gia mình
,hoạt động lập pháp)
• so sánh kiểu học thuật( để biết thêm kiến thức pháp lý
Truyền thống civil law Tên gọi
• Truyền thống pháp luật châu Âu lục địa : xuất phát từ
Châu Âu(chỉ là quê quán còn bây giờ đã được mở rộng)
• Truyền thống pháp luật La Mã – Giéc manh: luật La Mã và tập quán Giéc
manh ( bây giờ còn ảnh hưởng bởi nhiều thứ khác)
• Truyền thống pháp luật thành văn: bây giờ không còn là nguồn lực duy
nhất để xây dựng hệ thống pháp luật Đặc điểm
• Truyền thống civil law là truyền thống pháp luật trong đó các hệ thông
pháp. Luật trực thuộc thuộc its nhiều chịu ảnh hưởng của luật la mã
• Pháp luật ở các nước civil law chủ yếu kế thừa luật l mã nhưng không bằng
con đường sao chép máy móc mà là kết quả của quá trình tiếp thu có chọn lọc luật la mã
• => hầu hết các đặc điểm của civil law đều liên quan tới luật la mã lOMoAR cPSD| 61631027
• Luật của các nước(pháp luật của từng nước )trong truyền thống civil. Law
mặc dù có cấu trúc tương đồng ( luật công và luật tư)(Vn không có nhưng
đang trong qua trình học tập )nhưng khác nhau nhiều giữa các quy phạm pháp luật nội dung
• Chế định pháp luật tiêu biểu của truyền thống civil law là chế định nghĩa vụ
• Sau khi được hình thành ở châu Âu lục địa , truyền thống civil law đã dần
được mở rộng và ngày nay đã có mặt ở hầu khắp các châu lục trên thế giới trừ Châu Úc
Sự hình thành và pháp triển của truyền thống civil law
• Một sôas vấn đề cơ bản về luật la mã: thuật ngữ
luật la mã được để chỉ toàn bộ khố lượng pháp
luật la mã được ban hành trường hơn một thiên
nhiên kỷ ( kéo dài từ năm 450 tcn đến năm 534)
• Luật 12 bảng -đặc điểm :
+ Chứa đựng nhiều tập quán Latin và nhiều quy định đống pháp luật Hy Lạp
+ phạm vi điều chỉnh hẹp => sau khi ra đời nhà nước la mã vẫn sử dụng
tập quá pháp để điều chỉnh các quan hệ xã hội
+ Mặc dù ra đời rất sớm , luật 12 bảng bên cạnh một số quy định
còn lạc hậu mang đậm tính chất của xã hội chủ nô còn có rất nhiều
quy định tiên bộ về thừa kế
Tác phẩm ’CÁC CHẾ ĐỊNH” Đặc điểm
• Ra đời từ thế kỉ 3tcn, thế kỉ 2 tcn mới được tìm thấy
• Đến nay chưa biết chính xác tác giả là ai
• Không phải là văn bản quy phạm pháp luật, đây là một tác phẩm khoa học luật
Được coi là một thành tố của luật la mã do
• Dây là cuốn sách đầu tiên tập hợp đầy đủ , thống nhất về luật la mã trước đây
• Không chỉ sao chép luật cổ mà còn phân tích , giải thi ách phạm vi áp dụng
của các quy định đồng thời hệ thống
phân chia các quy định thành các phần khác nhau-làm tiền đề cho
các chế định dân sự sau này  Các nhóm quy định gồm
- Nhóm quy định về người – chế định địa vị pháp lý của cá nhân
- Nhóm các quy định về vật – chế định sở hữu lOMoAR cPSD| 61631027
- Nhóm các quy định về hành đọng – chế định hành động ‘ bồi
thường dân sự ngoài hợp đồng Truyền thống Common law
- Thứ nhất, common law là truyền thống pháp uất trong đócác hệ thống pháp
luật trực thuộc ít nhiều chịu ảnh hưởng của hệ thống pháp luật Anh, chính
thức thừa nhận học thuyết tiền lệ pháp
- Thứ hai , khởi thuỷ luật của Anh quốc cội nguồn của truyền thống common law
là luật do thẩm phán làm ra - Thứ ba, nhìn chung các hệ thống pháp luật thuộc
truyền thống common law không có sự phân biệt giữa luật công và luật tư trừ
hệ thống pháp luật của Anh trong giai đoạn đầu hình thành( luật công và luật
tư phản ánh vai trò của nhà nước, ở đây nhà nước đã không có vai trò đặc biệt quan trọng
- Thứ tư, chế định pháp luật tiêu biểu của truyền thống common law là chế định
uỷ thác có cội nguồn từ hệ hống pháp luật Anh do hoàn cảnh lịch sử riêng có
của nước Anh , sau đó được tiếp thu bởi các thuộc địa của Anh( người dược
uỷ thác được hưởng quyền tuyệt đối trừ một số quy định không đáng kể khác)
- Thứ năm, sau khi hình thành ở Anh quốc hệ thống common law lan rộng sang
các châu lục khác trong quá trình Vương quốc Anh thực hiện chính sách thuộc địa hoá
1.Sự hình thành của common law
- Cuộc cải cách pháp luật thứ nhất tk19, thứ hai năm 2005 - Pháp luật Anh thời
đế quốc lẫm trị vì ( giữa thế kỉ 1 tcn đến đầu thế kỉ 5 scn)
- Pháp luật Anh thời Ango-Sacxon ( từ giữa thế kỷ 5 đến thế kỷ 10 )
=> Hai thời kỳ này tương đối là vô nghĩa với pháp luật Anh hiện đại 1.1 (hastings-1066)
-xây dựng chế độ phong kiến tập trung
- Giữ vai trò Chánh án tối cao trong lĩnh vực tư pháp
- Lập ‘ sổ điền thổ’ => thu thuế đất *Hệ thống toà án
- Toà án hoàng gia (giải quyết những vụ việc liên quan tới lợi íchcủa nhà vua) + toà án tài chính
+ toà án thẩm quyền chung + toàn án Quốc vương - toà án phong kiến
- toà Giáo hội ( luật của các nhà thờ cơ đốc giáo, dựa trên danh nghĩa của giáo hoàng lOMoAR cPSD| 61631027
- Toà án hoàng gia xét xử lưu động ban đầu sử dụng tập quán pháp sau đó tập hợp thành các án lệ
1.2 Thời kì cuối thế kỷ 15 đến thế kỷ 19: sự ra đời của Equity (luật công bình )
- Phát triển dựa trên toà đại pháp và lẽ phải
- cùng với common law phát triển song song
1.3 Thời kì từ thế kỉ 19 cho đến nay: thời kì cải cách và phát triển của phát triển của pháp luật Anh - Nhu cầu cải tổ
- Người đề xướng cải tổ - Nội dung cải tổ
2. Sự mở rộng hệ thống common law của Anh - Lý do mở rộng
+ Chủ yếu mở rộng bằng con đường cưỡng bức
+ Tuy nhiên , không phải bất cứ quốc gia nào từng là thuộc địa của Anh
đều có hệ thống pháp luật giống Anh
-mức độ ảnh hưởng của Anh đến các khu vực thuộc địa
Câu hỏi1: Trình bày con đường quy mô mở rộng của hệ thống pháp luật Anh ra
các khu vực khác trên thế giới
-common law được mở rộng ra thế giới thống qua hai con đường .Thứ nhất là
các cuộc chinh phục thuộc địa ( chủ yếu ) áp dụng cho các nước là thuộc địa của
Anh. Thứ hai, là cá nước chủ dộng tiếp thu chấp nhận một cách tự nguyện với
việc thiết lập và thúc đẩy quan hệ chính trị, thương mại với Anh Giai đoạn nghiên
cứu luật La Mã từ thế kỉ 11 đến thế kỉ 18 -trường phái bình chú luật( trường phái
chú giải luật, làm cho ngta hiểu về CJC, giải thích các ngôn ngữ cổ,…)
+ Ra đời ở ý từ cuối thế kỉ 11, phát triển mạnh ơi thế kỉ 13 +Nghiên cứu Corpus Juris
-trường phái bình luận luật ( đánh giá tính phù hợp để áp dụng + Ra đời vào
khoảng thế kỉ 13 đến thế kỉ 14 )
+ Nghiên cứuCJC và luật giáo hội
-trường phái nhân văn pháp lý
+ Ra đời ở Pjaps khoảng thế kỉ 16 đến 17
+ Nghiên cứu các văn bản CJC gốc và nguồn luật la mã cổ đại
-trường phái luật tự nhiên
+ Ra đời ở Hà Lần vào khoảng thế kỉ 17 đến 18
+ Nghiên cứu và áp dụng ngôn ngữ gốc của CJC lOMoAR cPSD| 61631027
-trường phái pháp điển hiện đại
+ Ra đời ở đức trong khoảng thế kỉ 16 đến thế kỉ 18 + Nghiên cứu và
phát trển những lý luận hệ thống luật la mã
*Giai đoạn từ cuối thế kỉ 18 đến nay
-phục hồi pháp điển hoá
-so sánh với các công trình pháp điển hoá của La mã Tại sao phải có jus commune.
-do quan hệ giao thương giữa các thương nhân đến từ các quốc gia ở Châu Âu (
nhu cầu giao lưu thương mại)
So sánh việc pháp điển hoá tại Anh và các nước thuộc dòng họ civil law ở thế kỷ 19
Tại sao lại có pháp điển hoá ở Anh
-tranh chấp quyền lực giữa nhánh lập pháp ( nghị viện) vào nhánh tư pháp ( toà
án ),nghị viện tìm cách giành lại quyền làm luật từ tòa án , thành văn hoá các án
lệ => sản phẩm là các đạo luật nhỏ
Tại sao có pháp điển hoá ở ác nước civil law( các nước châu lục địa )
-coi trọng nguồn pháp luật thành văn =>xây dựng các văn bản thành văn => bọ luật
So sánh giữ justcommune và common law ở Anh 1. Luật công
-Nguyên tắc chịu trách nhiệm của nhà nước : ca nhân hoặc cơ quan có thẩm
quyền xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức cá nhân phi nhà
nước phải có trách nhiệm bồi thường ( vật chất, phi vật chất: từchức) đặc biệt là các 2. Luật tư 2.1 khái niệm
Là tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội mà các quan
hệ này không có sự hiện diện của nhà nước. Điều chỉnh giữa cá nhân với cá nhân
, cá nhân với tổ chức, tổ chức với tổ chức 2.2 đặc điểm -
được sử dụng để bảo vệ lợi ích của một cá nhân, tổ chức phi nhà nước -
phương pháp sử dụng đặc thù là phương pháp bình đẳng -thoảthuận -
được sử dụng tại các cơ quan tài phán tư ( trọng tài thương mại , toà án dân sự,…)
2.3 nguyên tắc : tự do ý chí , tự do thoả thuận( tự do có giới hạn) lOMoAR cPSD| 61631027
Lưu ý: Sự phân chia pháp luật luật công và luật tư chỉ là sự tương đối ( luật lao
động vừa là luật công vừa là luật tư dựa theo chủ thể sử dụng lao động )
* Hệ quả của việc phân chia giữa luật công và luật tư
-hình thành các cơ quan tài phán công
-phân công lao động trong lĩnh vực công và lĩnh vực tư
-phân chia các môn học trong chương trình đào tạo luật
Cấu trúc pháp luật của common law
-không có sự phân chia pháp luật thành luật công và luật tư trừ hệ thống pháp
luật vương quốc anh nhé sự phân chia này chỉ dừng lại ở luật hình thức ( các
loại luật tố tụng ) Nguồn luật ở các nước civil law Nguồn luật so cấp + Pháp luật thành văn + Tập quán pháp
+ Các nguyên tắc chung của pháp luật Nguồn thứ cấp + Án lệ
+ Các tác phẩm của cá học giả pháp lý 1.Pháp luật thành văn
-định nghĩa : Pháp luật thành văn là những quy phạm pháp luật nằm trong các
văn bản pháp luật do cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp ban hành -đặc điểm
+ Quy phạm pháp luật ở các nước civil law mang tính khái quát cao
+ Quy phạm pháp luật ở các nước civil law thường cầu sự trợ giúp của các
quy phạm pháp luật phụ trợ để có thể đi vào thực tiên cuộc sống vì nội
dung các quy phạm pháp luật mang tính khái quát cao và giống với nguyên
tức pháp lý hơn là cá quy phạm pháp luật trong quan điểm của common law
+ Quy phạm pháp luật ở các nước civil law thường do những người hành nghề luật soạn thảo
-pháp luật thành văn gồm + Hiến pháp
+ Điều ước quốc tế nói chung và luật EU nói riêng + Bộ luật và luật
+ Nghị định và chỉ thị hành chính
Sự khác nhau giữa luật và bộ luật lOMoAR cPSD| 61631027
-bản chất về phạm vi điều chỉnh : bộ luật điều chỉnh nhiều quan hệ xã hội trong
một lĩnh vực , luật chỉ điều chỉnh một quan hệ trong một lĩnh vực -kĩ thuật xây dựng
+ Xây dựng bộ luật phức tạp hơn gồm hai giai đoạn :tập hợp háo => pháp điển hoá
+ Luật chỉ thực hiện 1 giai đoạn duy nhất là pháp điển hoá
-hình thức bộ luật đồ sộ , nhiều điều khoản hơn luật 2. Tập quán pháp -vai trò
+ Tập quán pháp đóng vai trò quan trọng trong các hệ thống pháp luật . Thực
tiễn , ngày nay tập quán pháp đóng vai trò mờ nhạt
+ Tập quán có vai trò hộ trợ , không thể huỷ bỏ hay thay thế pháp luật thành văn ( ở pháp )
+ Tập quán cung cấp lý do để thẩm phán đưa ra các nguyên tắc chung khi pháp
luật tành văn có lỗ hổng hoặc tối nghĩa ( ở Đức )
-3 điều kiện coi là tập quán pháp + Phải trường tồn
+ Việc thực hiện tập quán đó phải được coi là bắt buộc
+ Phải phù hợp với pháp luật
3. Các nguyên tắc chung của pháp luật
-nguyên tắc chung của pháp luật là chuẩn mực hoặc tập hợp cá chuẩn mực xử
sự phổ biến trong một xã hội nào đó hoặc trong toàn thể loài người, là quy phạm
làm nền tảng xây đựng các quy phạm khác
-có vai trò quan trọng được thừa nhân là một trong những nguồn luật hữu ích nhất
-một số nguyên tắc chung của pháp luật
+ Nguyên tắc làm những gì pháp luật không cấm , những gì không cản trở quyền
tự do tương đương của người khác
+ Nguyên tắc trách nhiệm cá nhân
+ Nguyên tắc không áp dụng hiệu lực hồi tố của pháp lật
+ Nguyên tắc tự do hợp đồng +……… Nguồn so cấp 1.Án lệ
-án lệ đóng vai trò quan trọng trong đời sống pháp lý ở các nước civil law, bởi
khi áp dụng pháp luật vào giải quyết các vụ việc , thẩm phán cần giải thích lOMoAR cPSD| 61631027
pháp luật thành văn -án lệ được coi là nguồn phụ trợ hay thứ cấp vì chúng
được tuyên không với mục đích tạo ra các quy phạm pháp luật mà nhieemj vụ
sáng tạo ra các quy phạm paps luật thuộc về các nhà làm luật ( cơ quan lập
pháp đối với bộ luật. Cơ quan hành pháp đối với văn bản dưới luật )
-những bản án được chọn lọc và xuất bản ở các nước civil law mặc dù gọi là án
lệ nhưng không có giá trị ràng buộc trực tiếp như án lệ ở các nước common law,
bởi lẽ ở các nước civil law không thừa nhận học thuyết tiền lệ pháp
2. Tác phẩm của các học giả pháp lý
-tác phẩm luật học được coi là nguồn tài liệu đáng tin cậy ở các nước civil law để
cung cấp nguồn luật bổ trợ cho công tác xét xử khi thẩm phán phải đối mặt với
tình huống khó như giải quyết một vụ việc mà luật chưa quy định hoặc quy định mơ hồ…..
Nguồn luật ở các nước common law lOMoAR cPSD| 61631027 *nguồn luật ở Anh -án lệ
-nguyên tắc tiền lệ pháp
-điều kiện để trở thành một án lệ
+ Điều kiện cần :không phải là bản án của 3 toà sau đây: toà hình sự trung
ương; toà pháp quan ; toàn địa hạt + Điều kiện đủ : phải được tập họ và
được xuất bản thành tuyển tập án lệ lOMoAR cPSD| 61631027
Quá trình phát triển của các toà án tại Anh
Toà địa hạt=>Toà phong kiến ( do các lãnh chúa địa phương xét xử, sử dụng tập
quá địa phương để xử) =>Toà hoàng gia( tiền thân là hội đòng cố vấn quốc vương
)=>vua henrry đệ nhị các thẩm phán bắt đầu xử lưu động sau đó hình thành
tuyển tập án lệ => đến thế kỉ 13 hình thành một hệ thống pháp luật thống nhất
đó là common law( bản chất common law là tập quán được án lệ hoá)=>equity
ra đời làm cho hệ thống pháp luật của
Anh bị chồng chéo=>thế kỉ 19 Anh làm cuộc cải cách pháp luật Chương 4 1.Làm luật 1.1 Làm luật tại Pháp
1.1.1 Cơ quan có thẩm quyền làm luật -hiến pháp năm 1958
+ Cơ quan lập pháp : nghị viện
+ Cơ quan lập quy : chính phủ -nghị viện
+ Nghị viện Pháp bao gồm thượng viện và hạ viện + Thượng viện và hạ viện
có quyền giống nhau đối với hoạt động làm luật
+ Tuy nhiên , nếu xảy ra bất đồng ý kiến giữa tổng thống và nghị viện đối với một
dự luật , hạ viện sẽ là cơ quan đưa ra ý kiến cuối cùng
+ Nghị viện có quyền ban hành các đạo luật do chính phủ hoặc một viện của nghị
viện đệ trình ,thuộc các lĩnh vực được quy định tại điều 34 Hiến pháp
1.1.2 Đề xuất xây dựng luật ( luật do nghị viện ban hành ) lOMoAR cPSD| 61631027
1.1.3 Trình tự , thủ tục làm luật
(1) Xem xét dự thảo luật tại uỷ ban thường trực của mỗ viện -điều 43 hiến pháp:
Dự thảo thảo luật phải được xem xét tại một trong các uỷ ban thường trực của mỗi viện
-uỷ ban thông qua ( có thể sửa đổi ) hoặc không thông qua đề xuất => đưa ra
phiên họp toàn thể của thượng viện hoặc hạ vện
-điều 44 hiến pháp : thành viên nghị viện và chính phủ có quyền đưa ra các sửa
đổi, bổ sung với dự thảo luật được trình bày trước nghị viện tại phiên họp toàn
thể hoặc uỷ ban theo quy định tại nội quy của các viện lOMoAR cPSD| 61631027 (3) Tổng thống công bố - Trong vòng 15 ngày
- Có thể dự thảo luật sẽ được xem xét tính hợp hiến bởi hội đồng bảo hiến ( giám sát trước)
(4) Đăng công báo: dự thảo luật sau khi công bố 1.2 Làm luật tại Mỹ
1.2.1 Cơ quan có thẩm quyền làm luật
- Quy định tại khoản 1 điều 1 hiến pháp Mỹ :nghị viện- Nghị viện của Mỹ tổ chức
theo mô hình lưỡng viện : thượng viện và hạ viện
- Quy trình thông qua một dự thảo luật được thực hiện ở cả hai viện
1.2.2 Đề xuất xây dựng luật -Chủ thể
+ Sáng kiến xây dựng luật có thể đến từ bất kỳ cơ quan , tổ chức , cá nhân nào
+ Chủ thể đệ trình trực tiếp là thành viên nghị viện ( tổng thống cũng không được
) -nơi nhận đệ trình đề xuất + Thượng viện + Hạ viện
1.2.3 Trình tự , thủ tục làm luật
- Giới thiệu dự thảo luật
- Xem xét tại uỷ ban chuyên môn lOMoAR cPSD| 61631027
- Xem xét tại phiên họp toàn thể
- Tổng thống ra quyết định2.Giải thích pháp luật 2. Hệ thống tòa án
2.1 Hệ thống toà án pháp
Ở pháp có hai toà án tối cao , mô hình kim tự tháp đôi
*Tiểu hệ thống toà án tư pháp -dân sự
+ Toà sơ thẩm thẩm quyền hẹp lOMoAR cPSD| 61631027
+ Toà án sơ thẩm thẩm quyền rộng
+ Toà tư pháp chuyên biệt
Cả Pháp và Anh đều có những thẩm phán không chuyên
Tòa đại hình ( xét xử những vụ án hình sự )
+ toà đại hình sơ thẩm
+ toà đại hình phúc thẩm
Tất cả các bản ấn sơ thẩm của toà sở thẩm tư pháp nếu có kháng cáo kháng nghị
thì đều được xét xử phúc thẩm tại toà tư
pháp phúc thẩm=> sai trừ toà đại hình phúc thẩm Tòa tư pháp phúc thẩm
+ Có thẩm quyền xét xử phúc thẩm bản án của toà án cấp dưới
+ Được thành lập ở các thành phố lớn và lãnh thổ Hải ngoại
+ Cơ cấu được chia thành các ban theo mảng công việc Tòa phá án
+ Cơ cấu gồm 6 toà chuyên trách: 1 toà dân sự, 3 toà dân sự, 1 toà thương mại, 1 toà lao động
+ Thẩm quyền không trực tiếp xét xử về nội dung vụ việc Chỉ xem xét xem
áp dụng luật hình thức luật nội dung , nếu sai=> phá huỷ rồi chuyển xuống
`cho toà cùng cấp sửa lại
*Tiểu hệ thống toà án hành chính
-toà án hành chính thẩm quyền chung
+ Toà án hành chính sơ thẩm
• Xét xử sơ thẩm các vụ kiện hành chính thông thường
• Tư vấn cho các cơ quan hành chính địa phương
• Thẩm quyền theo lãnh thổ(phạm vi quản hạt )
+ Toà án hành chính phúc thẩm
• Nguyên tắc phân bố 8 thành phố lớn
• Xét xử phúc thẩm bản án , quyết định của toà án hành chính sơ thẩm + Tham chính viện
• Xét xử sơ thẩm , phúc thẩm , giám đốc thẩm
• Tư vấn : chính phủ (văn bản hành chính, hoạt đọng hành pháp), nghị viện( dự luật)
• Bảo hiến : xem xét tính hợp hiến
^Tham chính viện vừa là cơ quan cơ quan hành pháp vừa là cơ quan tư
pháp Tham chính viện có thể trực tiếp xét xử nội dung tình tiết vụ việc (
khác với toà phá án Tham chính viện là cơ quan bảo hiến thứ hai cảu pháp lOMoAR cPSD| 61631027
( xem xét tính hợp hiến của các văn bản hành chính, xem xét ti hs hợp
hoeens của các đạo luật là hội đồng bảo hiến
-toà án hành chính chuyên biệt + Toà kiểm toán
+ Toà kỷ luật trong linh vực ngân sách và tài chính
+ Uỷ ban quốc gia giải quyết tranh chấp về định phí dịch vụ y tế và xã hội
+ Uỷ ban trung ương về trợ cấp xã hội + Uỷ ban về ngân hành
+ Uỷ ban quốc gia về giải quyết khiếu kiện của người tị nạ
So sánh tòa hành chính đức và pháp
-trong cơ cấu của các toà hành chính đức không có các toà chuyên biệt , ở đức
toà chuyên biệt được xếp riêng
-ở đức toà hành chính chỉ đơn thuần là cơ quan xét xử, ở pháp tham chính viện
liên quan đến vấn dề bảo hiến còn ở đức thì không
-ở anh có sự xuất hiện của cá thẩm phán không chuyên không? Xuất hiện tại các
tòa nào=>có xuất hiện ở toà cấp cơ sở và toà hình sự cấp cao
-đúng, toà nữ hoàng chuyên trách anh có chức năng giám sát tư pháp, tại Mỹ
cũng có nhưng khác anh vì chỉ là bảo hiến -hiện nay, thẩm phán của Anh chỉ có
thể được bổ nhiệm từ luật sư tranh tụng ?=>sai.thẩm phán phải được bổ nhiệm
từ luật sư tranh tụng tại Anh tuy nhiên ngày nay được lới lỏng luật sư tư vấn
cũng được bổ nhiệm tuy nhiên phải có điều kiện nhất định -trước năm 2009 cơ
quan có thẩm quyền xét xử cao nhất ở Anh là cơ quan nào? Sau năm 2009 cơ
quan có thẩm quyền xét xử cao nhất ở Anh là cơ quan nào
=>Tòa án tối cao 2005 ra đời và 2009 chính thức đi vào hoạt động.Trước năm
2009 cơ quan có thẩm quyền xét cao nhất là uỷ ban phúc thẩm của thượng nghị
viện+uỷ ban tư pháp của hội đồng cơ mật. Sau 2009 có toà án tối cao +hội đồng
cơ mật -thẩm quyền của hội đồng cơ mật Anh hiện nay=> hội đồng cố vấn quốc
vương (tiền thân của hội đòng cơ mật Anh) -trước năm 2009
+xét xử những vụ việc diễn ra trong nước Anh: sơ thẩm, phúc thẩm phân
định chính quyền trung ương, địa phương; phúc thẩm khác
+xét xử những vụ việc diễn ra ngoài nước: khối thịnh vượng chung tuy
nhiên chỉ có một số nước cho kháng cáo lên hội đòng cơ mật; phúc thẩm
những bản án được gửi đến từ lãnh thổ Hải ngoại
-toà án tối cao anh hiện nay là toà án có thẩm quyền xét xử cao nhất trong các
lĩnh vực dân sự và hình sự tại 4 vùng lãnh thổ cảu Anh=> sai ,chỉ có thẩm quyền
cao nhất với 4 vùng lanh thổ trong lĩnh vực dân sự ,ở lĩnh vực hình sự thì 3 vùng lOMoAR cPSD| 61631027
trừ Scotland -nêu thẩm quyển của các cơ quan bán tư pháp Anh=> -Mỹ có bao
nhiêu hệ thống toà án=>có 52 ,50 bang, 1 liên bang, 1 thủ đô hành chính Colombia
-ở Mỹ có toà ấn chuyên biệt không=> có ở cả liên bang và tiểu bang ví dụ toà gia
đình ,toà giải quyết khiếu nại , toà bảo toàn năng lượng,..
-nêu nguyên tắc phân bổ của cá toà án sơ thẩm liên bang Mỹ
-nêu thẩm quyền các toà án sơ thẩm liên bang
+sơ thẩm những vụ liên quan tới luật liên bang , hiến pháp liên bang
+sơ thẩm liên quan tới luật tiểu bang chỉ trong một số trường hợp đặc
biệt ví dụ đương sự đến từ cá tiểu bang khác nhau, có yếu tố nước ngoài
hoặc giá trị tranh chấp rất lớn
-nguyên tắc phân bố các toà phúc thẩm liên bang Mỹ =>1 vài bang chung nhau
một toa phúc thẩm ; chia thành 12 khu vực
Đào tạo luật và hành nghề luật
1.Đào tạo luật và hành nghề luật tại Pháp Đào tạo cử nhân -đói tượng thpt -thời gian 3 năm
-chương trình khoa học đại cương +khoa học luật +luật thực định
-phương pháp đào tạo truyền thống (+hiện đại )
-nơi đào tạo :khoa luật trường đại học tổng hợp
-mục tiêu khoa học luật
-học liệu : giáo trình (án lệ )
-kết thúc cử nhân luật
Đào tạo thạc sĩ tiến sĩ
-cử nhân =>+thạc sĩ ứng dụng , thạc sĩ nghiên cứu =>masster
1( điều kiện học nghề )=> tiến sĩ lOMoAR cPSD| 61631027
2.Đào tạo và hành nghề luật tại Đức