Từ ấy - phân tích khổ 1 bài thơ của Tố Hữu trong ngữ văn

TỪ ẤY KHỔ 1
Mỗi con người luôn có một niềm tin, chân lý định hướng
họ trong cuộc sống và Tố Hữu cũng vậy, niềm tin của ông là
cách mạng, chân lý của ông là Đảng Cộng Sản Việt Nam, tư
tưởng của ông là chủ nghĩa Mác- chủ nghĩa giải phóng con
người, những niềm tin và lý tưởng đã thắm sâu vào máu thịt
của nhà thơ và thể hiện rõ nhất là trong phong cách thơ, văn của ông.
Tiêu biểu là bài thơ " Từ ấy" đã thể hiện phần nào lý
tưởng , niềm tin , chân lý của một con người giàu chất thơ như
ông, và cảm nhận khổ một bài Từ ấy chính là tâm hồn của một
con người vừa xác định chân lý, niềm tin của cuộc đời khi
cảnh nước nhà đang chìm vào bóng tối của sự xâm lược tàn ác:
"Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim…".
"Từ ấy" là từ khi tác giả đứng vào hàng ngũ đảng viên-
hàng ngũ những người chiến đấu vì lý tưởng cao đẹp, và cũng
từ khi đó nhà thơ cảm thấy " trong tôi bừng nắng hạ" ánh sáng
dịu ấm áp, dịu nhẹ, tươi sáng đang tỏa sáng trong con người
của ông, làm cho ông bừng tỉnh khỏi bóng tối dày đặc của đất nước buổi bấy giờ.
Và cũng từ ấy ông cảm thấy như " Mặt trời chân lý chói
qua tim", mặt trời tượng trưng cho ánh sáng, sự sống, " chân
lý" hướng người ta đến sự đúng đắn, cao đẹp, đó là thứ ánh
sáng chính nghĩa cao đẹp đã chiếu vào tâm hồn đang chìm
ngập trong bóng tối và nỗi đau xót, bất lực trước cảnh nước
nhà đã làm ông bừng lên sức sống, tin vào tương lai rồi sẽ
tươi đẹp , và cũng từ ấy tâm hồn ông cảm thấy yêu đời và
thiên nhiên hơn "hồn tôi là một vườn hoa lá, rất đậm hương và rộn tiếng chim".
Yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên đã làm ông tinh tế hơn,
ông cảm thấy tâm hồn mình như được gội rửa bởi cảnh đẹp
của thiên nhiên, màu sắc của hoa, màu xanh của lá, mùi
hương dịu nhẹ của thiên nhiên, tiếng chim ríu rít đang hát ca,
tất cả những thứ đó nói lên tâm hồn đang rạo rực niềm vui của
nhà thơ, một tâm hồn rộng mở đón chào sự kì diệu của tương
lai, một con người tràn ngập lý tưởng và tin tưởng vào cách
mạng sẽ thành công . Ý chí cách mạng đầy tự tin của ông
xứng đáng cho thanh niên tuổi trẻ hiện nay noi theo chỉ qua
những cảm nhận khổ đầu bài thơ Từ ấy. KHỔ 2
Tố Hữu được mệnh danh là nhà thơ của dân tộc. Thơ ca
của ông có ảnh hưởng rất lớn tới đời sống của nhân dân những
năm Cách Mạng. Tập thơ “Từ ấy” mở đầu cho chặng đường
thơ ca Cách mạng của ông. Bài thơ cùng tên sáng tác năm
1938 như khúc hát sôi nổi về nhiệt huyết, tình yêu niềm tin
với Đảng và Cách mạng. Mở đầu bài thơ là những câu thơ
diễn tả cảm xúc dạt dào của người thanh niên trẻ tuổi, thì
những vẫn thơ tiếp vẫn là mạch cảm xúc đó tác giả nói lên
tiếng nói tình cảm gắn kết khối đại đoàn kết của dân tộc trong
ánh sáng Cách mạng Đảng.
“Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với muôn nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”
Tố Hữu tự nguyện“ buộc” lòng mình với lòng mọi người.
Dưới ánh sáng của Cách Mạng, tác giả như hòa mình vào với
muôn triệu trái tim Việt Nam. Từ “buộc” thể hiện sự gắn bó
chặt chẽ, đoàn kết. Tác giả nguyện cùng đứng trong đau khổ,
cùng đói nghèo, cùng vui sướng cùng hạnh phúc với người
dân Việt Nam. Ông không ngại khổ ngại khó.
Cũng từ chữ “buộc” ta như thấy được sự trách nhiệm của
ông đối với dân tộc, đất nước. Trách nhiệm của một người dân
Việt Nam là bảo vệ nền độc lập dân tộc. Trách nhiệm của
người chiến sĩ Cách mạng là yêu thương lấy đồng bào, bảo vệ
nhân dân thoát khỏi chiến tranh, thoát khỏi đói nghèo.
Tác giả “để tình trang trải với muôn nơi”. Phải chăng cái
tình của tác giả bao la rộng lớn có thể “trang trải” tới muôn
nơi? Đúng thế, đó là tình yêu với muôn vàn người dân đất
Việt. Tình yêu đó bao la, tình yêu đó rộng lớn. Tác giả cuốn
tình yêu của mình được hòa cùng tính yêu của muôn người.
Đó là tình yêu to lớn, tình yêu gắn bó.
Không chỉ “trang trải tới muôn nơi” mà Tố Hữu còn
muốn “Để hồn tôi với bao hồn khổ”. “ Hồn khổ” đó là cách
nói hình ảnh về những con người Việt Nam thời kì này bị
chiến tranh làm cho đói nghèo, bị thực dân đàn áp, cuộc sống
khó khăn, vất vả. Những con người đó sống trong những
tháng ngày tăm tối của nô lệ, của đàn áp. Tác giả nguyện để
mình sống cùng những đau khổ, sống cùng những khó khăn
để san sẻ những nỗi khổ, nỗi đau của triệu người dân.
Điệp từ “để” đứng ở đầu câu nhấn mạnh tình cảm, sự vị
tha của một con người không chỉ yêu Cách Mạng mà yêu cả
những con người xung quanh. Đó là lí tưởng mới khi ánh sáng
Đảng đã soi chiếu. Sống không chỉ vì ta mà còn vì mọi người.
Câu thơ cuối vang lên đầy cảm xúc:
“Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”
“Khối đời” một cách nói trừu tượng về tình đoàn kết, sự
gắn bó chặt chẽ của mọi người dân đất Việt Nam. Đó là
những con người cùng chung cảnh ngộ khó khăn, cùng chung
hoàn cảnh đau khổ. Đó cũng là những con người chung lý
tưởng, chung chí hướng: sống vì đất nước, vì dân tộc, đấu
tranh cho một hòa bình độc lập dân tộc. Tố Hữu muốn nhấn
mạnh trong khó khăn gian khổ, con người cùng nhau gần gũi,
cùng nhau sát cánh, cùng nhau đứng lên chiến đấu thể hiện
tình đoàn kết, tình dân tộc thì mọi điều đều vượt qua dễ dàng.
Khổ thơ với cách sử dụng từ ngữ hình ảnh chính xác,
hình ảnh, thơ mộng lãng mạn đã thể hiện rõ tư tưởng tình cảm,
lý tưởng của tác giả. Khi cái tôi hòa vào cùng cái ta, khi cái
riêng tư hòa cùng cái chung của cộng đồng thì lý tưởng ý chí
được nhân lên, được củng cố thêm mạnh mẽ, vững chắc. Và
ánh sáng của Đảng của Cách Mạng đã soi sáng cho lý tưởng, cho ý chí đó. KHỔ 3
Nhắc đến văn chương Cách Mạng nếu không nói tới cây
bút tài năng Tố Hữu quả là thiếu sót lớn. Một người chiến sĩ
cách mạng tài giỏi, một người nghệ sĩ tài hoa. Trong chính trị
cũng như trong Cách Mạng, ông luôn là một người xuất sắc.
Với tài năng đó, ông viết nên những vần thơ trữ tình lãng mạn,
tiêu biểu “Từ ấy”. Bài thơ trích trong tập cùng tên sáng tác
năm 1938 diễn tả những cảm xúc dạt dào của ông về Đảng.
Khổ thơ cuối như khúc hát khép lại bài ca tình cảm mãnh liệt ấy.
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ"
Mở đầu khổ thơ là đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất : “Tôi”.
Không còn là “ta” như thơ ca xưa. Thơ ca cách mạng nói
chung và thơ ca Tố Hữu nói riêng đã mang trong mình tiếng
nói tình cảm cá nhân. Cái tôi đã được khẳng định. Cảm xúc cá
nhân đã được thăng hoa.
Tố Hữu nhận mình là “con của vạn nhà”. “Vạn nhà” ở
đây không chỉ là xứ Huế mộng mơ, đằm thắm mà là mọi
mảnh đất trên dải đất hình chữ S thân yêu. Hình ảnh người
dân trong lòng tác giả thật gắn bó, đoàn kết. Tố Hữu cũng nói
mình “Là em của vạn kiếp phôi pha”. Nhắc đến “ kiếp phôi
pha” là nhắc tới quá khứ cha ông hào hùng lịch sử. Nhận làm
“em” là tác giả muốn nói mình tiếp bước cha ông, tiếp đón
hào khí tinh thần chiến đấu đoàn kết của họ. Và Tố Hữu còn
nhận mình là “anh của vạn đầu em nhỏ” Làm anh bởi ông
muốn che chở, yêu thương những số phận nghèo đói, bị chiến
tranh, bị thực dân đàn áp, làm cho đói khổ.
Khổ thơ ngắn gồm bốn câu, Tố Hữu sử dụng điệp cấu
trúc lặp lại ba lần “Đã là…” để khẳng định rõ ràng vị thế của
mình trong một khối đại đoàn kết lớn. Từ đó cũng khẳng định
được ý thức tự giác, chắc chắn, vững vàng của tác giả. Tố
Hữu hòa mình cùng với nhân dân. Tác giả như ngầm khẳng
định khối đoàn kết của anh em mọi nhà, của tình cảm nhân
dân gắn bó. Tác giả nguyện cùng họ đấu tranh, cùng họ chiến
đấu. Nhà thơ tự nguyện làm “con của vạn nhà, em của vạn
kiếp phôi pha, anh của vạn đầu em nhỏ”, nguyện mang cả
cuộc đời mình để đem lại hạnh phúc cho những mảnh đời bất
hạnh, những kiếp sống mòn mỏi trong tuyệt vọng, những đứa
bé tội nghiệp vì chiến tranh phi nghĩa vì thực dân đàn áp mà
sống khổ cực. Hình ảnh những người dân Việt Nam những
năm 1938 hiện lên xót thương trong lời thơ dạt dào cảm xúc
thương xót của tác giả. Tác giả như ngầm lên án chế độ thực
dân đàn áp và đồng thời khơi lên niềm tin mãnh liệt vào Cách
Mạng vào Đảng sẽ mang lại cho đất nước một cuộc sống mới
tươi đẹp, hạnh phúc, không khổ đau.
“Từ ấy” là tiếng reo vui không chỉ của nhà thơ, mà còn là
của cả một thế hệ thanh niên khi tìm thấy lí tưởng của Đảng,
nguyện chiến đấu hết mình vì lí tưởng, vì nhân dân, vì đất
nước. Họ là những người chiến sĩ trẻ, mang trong mình nhiệt
huyết, mang trong mình lí tưởng, và lòng yêu thương đồng
bào, yêu thương đất nước. Khổ thơ cuối bao trọn những cảm
xúc ấy. Tình yêu với cách mạng, niềm tin với Đảng và lòng
thương yêu đồng bào hòa làm một thành ý chí chiến đấu cho
những người dân Việt Nam.
Tố Hữu quả thực là nhà thơ của nhân dân Việt Nam.
Những vần thơ vừa có chất trữ tình vừa có chất thép cách
mạng. Khổ thơ cuối bài thơ “ Từ ấy” đã khái quát lại tình cảm,
tình yêu, lòng yêu thương và niềm tin Cách Mạng Đảng tuyệt
đối của chàng thanh niên nhiệt huyết.