Vai trò quy luật biện chứng trong học tập và đời sống | Môn Triết học Mác - Lênin - Đại học Bách Khoa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61572994
Chuyên đề 6: Vai trò các quy luật của phép biện chứng duy vật đối
với học tập của sinh viên và đời sống xã hội Việt Nam hiện nay ?
I. Quy luật tới những sự thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất và ngược lại.
A. Giải thích về quy luật 1. Khái niệm
Quy luật này khẳng định rằng mọi sự vật, hiện tượng trong thế giới đều vận động, phát triển thông qua
sự biến đổi về lượng (số lượng, mức độ, quy mô, cường độ...) và khi đạt đến một giới hạn nhất định, sự
thay đổi về lượng sẽ tạo ra sự thay đổi về chất. Ngược lại, khi chất mới xuất hiện, nó lại quy định những
thay đổi mới về lượng. Ví dụ: •
Nước đun nóng từ 1°C đến 99°C vẫn là nước lỏng (thay đổi về lượng), nhưng khi đạt đến 100°C,
nó bay hơi thành hơi nước (thay đổi về chất). •
Một sinh viên tích lũy kiến thức từng ngày, khi đạt đủ hiểu biết, có thể tạo ra đột phá trong tư duy
hoặc sáng tạo (chuyển hóa từ lượng sang chất).
2. Khái niệm về Chất •
Chất là phạm trù triết học dùng để chỉ những thuộc tính cơ bản, đặc trưng vốn có của sự vật và
hiện tượng, quyết định sự tồn tại và bản chất của chúng. •
Chất là yếu tố giúp phân biệt sự vật, hiện tượng này với sự vật, hiện tượng khác. •
Khi chất thay đổi, bản thân sự vật cũng thay đổi thành một sự vật mới. •
Đặc điểm cơ bản của chất là nó thể hiện tính ổn định tương đối của sự vật hiện tượng nghĩa là nó
chưa chuyển thành sự vật hiện tượng khác thì chất của nó vẫn chưa thay đổi. Mỗi sự vật hiện
tượng đều có quá trình tồn tại và phát triển qua nhiều giai đoạn phải trong mỗi giai đoạn đấy nó
lại có chất riêng. Như vậy phải mỗi sự vật hiện tượng không chỉ có một chất mà có thể có nhiều chất. •
Chất và sự vật có mối liên hệ chặt chẽ không tách rời nhau . Trong hiện thực khách quan không
thể tồn tại và không có chất và không thể có chất nằm ngoài sự vật., Ví dụ 2. Trong mối quan hệ
với động vật thì các thuộc tính có khả năng chế tạo phẩi sử dụng công cụ phải có 4 duy là thuộc
tính cơ bản của con người còn những thuộc tính khác không là thuộc tính cơ bản. Xong quan hệ
giữa những con người cụ thể với nhau thì những thuộc tính của con người về nhân dạng phải về
dấu vân tay lại trở thành thuộc tính cơ bản tránh •
Chất của sự vật không được quy định bởi những yếu tố và tạo thành bởi phương thức liên kết giữa
yếu tố tạo thành nghĩa là bởi kết cấu của sự vật. Ví dụ kim cương và than chì đều có cùng thành
phần hóa học do các nguyên tố carbon tạo nên nhưng do phương thức liên kết giữa nguyên tử
cacbon là khác nhau, vì thế chất của chúng hoàn toàn khác nhau. Kim cương rất cứng còn than lOMoAR cPSD| 61572994
chì lại mềm. Trong một tập thể nhất định nếu phương thức liên kết giữa các cá nhân biến đổi thì
tập thể đó có thể trở nên vững mạnh, hoặc trở nên yếu kém phẩi nghĩa là chất của tập thể biến đổi. •
Từ đó có thể thấy sự thay đổi về chất của sự vật phụ thuộc vào cả sự thay đổi của các yếu tố cấu
thành sự vật lẫn sự thay đổi phương thức liên kết giữa các yếu tố ấy. Ví dụ: •
Nước ở thể lỏng có những đặc trưng như không màu, không mùi, chảy tự do theo vật chứa. Khi
đun sôi đến 100°C, nước chuyển sang thể hơi, lúc này chất của nước thay đổi (từ lỏng sang hơi). •
Một sinh viên khi chưa có đủ kiến thức chuyên môn chỉ là người học, nhưng sau nhiều năm rèn
luyện và tích lũy, đạt đủ trình độ và kỹ năng, người đó có thể trở thành chuyên gia trong lĩnh vực
của mình (thay đổi về chất).
3. Khái niệm về Lượng •
Lượng là phạm trù triết học dùng để chỉ những thuộc tính có thể đo lường được của sự vật và hiện
tượng, như số lượng, độ lớn, tốc độ, cường độ… •
Lượng có thể thay đổi mà không làm thay đổi ngay lập tức chất của sự vật. Nhưng khi đạt đến
một điểm giới hạn (được gọi là độ), sự thay đổi về lượng sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất. •
Lượng còn biểu hiện ở kích thước dài hay ngắn, số lượng lớn hay nhỏ phải tổng số ít hay nhiều
phải trình độ cao hay thấp phải tốc độ vận động nhanh hay chậm, màu sắc đậm hay nhạt. Đặc
điểm cơ bản của lượng là tính hết quan vì nó là một dạng biểu hiện của vật chất phải chiếm vị trí
nhất định cho không gian và nó tồn tại trong thời gian nhất định. Trong sự vật hiện tượng có nhiều
loại chất lượng khác nhau có lượng là yếu tố quy định bên trong phải có lượng chỉ thể hiện yếu tố
bên ngoài của xử phạt phải hiện tượng sự vật hiện tượng cá phức tạp thì lượng của chúng cũng
phức tạp theo. Trong tự nhiên lượng có thể đo đếm được nhưng xong một số trường hợp của xã
hội và nhất là trong 4 duy lượng khó đo được= số liệu cụ thể mà chỉ nhận biết được= năng lượng
trừu tượng hóa. Sự phân biệt giữa chất và lượng chỉ có ý nghĩa tương đối phải tùy theo từng mối
quan hệ mà xác định đâu là lượng đâu là chất phải cái là lượng trong mối quan hệ này lại có thể
là chất cho mối quan hệ khác. Ví dụ: •
Khi tăng nhiệt độ của nước từ 20°C lên 90°C, nước vẫn ở thể lỏng (thay đổi về lượng). Nhưng khi
đạt đến 100°C, nước sôi và chuyển sang hơi nước (thay đổi về chất). •
Một người tập thể thao mỗi ngày sẽ dần tăng cường thể lực (thay đổi về lượng), và khi đạt đến
một mức độ nhất định, sức khỏe và khả năng vận động của họ sẽ thay đổi đáng kể (thay đổi về chất).
4. Mối quan hệ giữa Chất và Lượng •
Chất và lượng luôn tồn tại song song và tác động lẫn nhau. •
Sự thay đổi về lượng đến giới hạn nhất định sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất.  Khi chất thay
đổi, nó lại tác động ngược lại đến sự thay đổi mới về lượng. lOMoAR cPSD| 61572994 Ví dụ: •
Một doanh nghiệp nhỏ dần mở rộng quy mô, tăng số lượng nhân viên và doanh thu. Khi đạt đến
một mức nhất định, doanh nghiệp có thể trở thành tập đoàn lớn (chuyển hóa về chất). •
Một sinh viên nếu tích lũy đủ kiến thức và kỹ năng, đến một thời điểm nhất định, sẽ trở thành
chuyên gia trong lĩnh vực của mình.
B. Vai trò của quy luật đối với đời sống •
Trong kinh tế: Tích lũy nguồn lực, công nghệ giúp nền kinh tế chuyển từ lạc hậu sang hiện đại hóa. •
Ví dụ: Việt Nam từ một nền kinh tế nông nghiệp đã đầu tư vào công nghệ và công nghiệp, dẫn
đến sự thay đổi về chất trong mô hình kinh tế. •
Trong chính trị: Cải cách dần dần nâng cao chất lượng quản lý nhà nước, từ đó tạo ra sự thay đổi
về chất trong hệ thống quản trị quốc gia. •
Ví dụ: Việc cải cách hành chính giúp giảm bớt thủ tục rườm rà, tăng cường tính minh bạch và
hiệu quả trong quản lý nhà nước. •
Trong văn hóa – giáo dục: Ứng dụng công nghệ, đổi mới phương pháp giảng dạy giúp nâng cao
chất lượng học tập và tiếp nhận tri thức. •
Ví dụ: Học trực tuyến giúp mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức, cải thiện chất lượng giáo dục so với
phương pháp truyền thống. •
Trong môi trường: Nếu khai thác tài nguyên quá mức, chất lượng môi trường suy giảm nghiêm
trọng. Ngược lại, tích lũy các chính sách bảo vệ sẽ cải thiện môi trường sống. •
Ví dụ: Các quốc gia đầu tư vào năng lượng tái tạo đang chuyển đổi mô hình sản xuất sạch, giúp bảo vệ môi trường.
C. Vai trò của qui luật đối với học tập của sinh viên Về kiến thức
Sinh viên cần nắm vững các quy luật cơ bản của quá trình nhận thức, chẳng hạn như quy luật chuyển
hóa từ lượng sang chất, quy luật mâu thuẫn, và quy luật phủ định biện chứng. Việc hiểu và áp dụng
những quy luật này giúp sinh viên học tập hiệu quả hơn, tránh tình trạng học vẹt hoặc tiếp thu kiến thức một cách thụ động.
Ví dụ, trong quá trình học tập, sinh viên thường gặp khó khăn khi tiếp cận một môn học mới. Nếu họ
kiên trì học từng phần nhỏ mỗi ngày, dần dần kiến thức sẽ tích lũy đủ để có sự thay đổi về chất, giúp họ
hiểu sâu hơn và áp dụng vào thực tiễn.
Ngoài ra, việc hiểu quy luật mâu thuẫn giúp sinh viên nhận thức được rằng khó khăn trong học tập là
điều tất yếu. Khi gặp bài toán khó hoặc một chủ đề phức tạp, thay vì nản chí, họ có thể tìm cách giải
quyết thông qua nghiên cứu tài liệu, thảo luận nhóm hoặc nhờ sự hướng dẫn của giảng viên. Về kỹ năng
Việc nắm bắt và vận dụng các quy luật không chỉ giúp sinh viên hiểu rõ bản chất của tri thức mà còn hỗ
trợ phát triển những kỹ năng quan trọng như: lOMoAR cPSD| 61572994 •
Kỹ năng tự học: Sinh viên biết cách tự xây dựng lộ trình học tập hợp lý, từng bước tích lũy kiến
thức thay vì nhồi nhét một cách máy móc. •
Kỹ năng phân tích và tư duy phản biện: Việc hiểu quy luật mâu thuẫn giúp sinh viên đánh giá
và so sánh các phương pháp học tập khác nhau, từ đó lựa chọn phương pháp phù hợp nhất. •
Kỹ năng quản lý thời gian: Quy luật chuyển hóa từ lượng sang chất chỉ ra rằng sự tích lũy đều
đặn sẽ dẫn đến sự thay đổi lớn, vì vậy sinh viên cần có kế hoạch học tập dài hạn thay vì học dồn vào phút cuối.
Ví dụ, một sinh viên muốn cải thiện kỹ năng viết luận tiếng Anh. Nếu mỗi ngày luyện tập một ít, dần dần
họ sẽ thấy sự tiến bộ rõ rệt, thay vì chờ đến gần ngày thi mới luyện tập, dẫn đến kết quả không như mong muốn. Về thái độ
Việc nhận thức đúng đắn về các quy luật trong học tập giúp sinh viên hình thành những thái độ tích cực: •
Thái độ kiên trì, nhẫn nại: Khi hiểu rằng thành công trong học tập là kết quả của quá trình tích
lũy lâu dài, sinh viên sẽ có động lực để học tập một cách bền vững, không dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn. •
Thái độ chủ động, sáng tạo: Nhận thức về quy luật mâu thuẫn giúp sinh viên hiểu rằng họ phải
tìm ra phương pháp học tập phù hợp với bản thân thay vì chỉ dựa vào cách học truyền thống. •
Thái độ cầu tiến, không ngừng học hỏi: Sinh viên nhận ra rằng học tập là một quá trình không
có điểm dừng, và họ cần luôn tìm tòi, khám phá để hoàn thiện bản thân.
Ví dụ, một sinh viên gặp khó khăn trong việc hiểu môn Triết học. Nếu có thái độ tích cực, họ sẽ chủ động
đọc thêm tài liệu, tham gia thảo luận nhóm và tìm cách liên hệ lý thuyết với thực tế để hiểu sâu hơn thay
vì chỉ học thuộc lòng để đối phó với kỳ thi.
Giải pháp để đạt hiệu quả trong học tập (mở rộng)
1. Ý thức học tập
Ý thức học tập là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng và kết quả học tập của sinh viên. Mỗi sinh
viên cần rèn luyện thái độ học tập nghiêm túc, chủ động và có trách nhiệm với quá trình tiếp thu tri thức của mình. •
Tự giác học tập: Sinh viên không nên chỉ học vì điểm số mà cần xem việc học là cơ hội để phát
triển bản thân. Việc chủ động nghiên cứu tài liệu, đặt câu hỏi và tìm tòi kiến thức mới sẽ giúp họ
hiểu sâu hơn về môn học. •
Tinh thần kiên trì, không bỏ cuộc: Khi gặp khó khăn trong học tập, thay vì nản chí, sinh viên
nên xem đó là cơ hội để rèn luyện tư duy và tìm ra phương pháp học hiệu quả hơn.
Ví dụ: Một sinh viên học lập trình cảm thấy khó khăn trong việc hiểu các thuật toán. Nếu có ý thức học
tập tốt, họ sẽ tìm cách rèn luyện bằng cách thực hành nhiều hơn, tham gia các diễn đàn thảo luận hoặc
tìm sự giúp đỡ từ thầy cô, bạn bè thay vì bỏ cuộc. lOMoAR cPSD| 61572994
2. Xây dựng kế hoạch học tập khoa học
Việc có một kế hoạch học tập rõ ràng sẽ giúp sinh viên quản lý thời gian tốt hơn, tránh tình trạng học
dồn vào phút cuối và nâng cao hiệu quả tiếp thu kiến thức. •
Lập thời gian biểu hợp lý: Phân bổ thời gian cho từng môn học, kết hợp giữa học lý thuyết và thực hành. •
Xác định mục tiêu cụ thể: Đặt ra mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, chẳng hạn như đạt điểm số mong
muốn, nắm vững một kỹ năng cụ thể hoặc hoàn thành một dự án học tập. •
Kiểm tra, đánh giá tiến độ: Thường xuyên tự đánh giá quá trình học tập để kịp thời điều chỉnh phương pháp nếu cần.
Ví dụ: Một sinh viên đặt mục tiêu cải thiện điểm số môn Toán cao cấp. Họ lên kế hoạch mỗi ngày dành
1 tiếng để ôn tập, mỗi tuần làm một bài kiểm tra nhỏ để tự đánh giá, và đặt mục tiêu đạt điểm cao hơn
trong các bài kiểm tra giữa kỳ và cuối kỳ.
3. Áp dụng phương pháp học tập hiệu quả
Mỗi sinh viên cần tìm ra phương pháp học tập phù hợp với bản thân để tối ưu hóa việc tiếp thu kiến thức.
Một số phương pháp học tập hiệu quả bao gồm: •
Học theo sơ đồ tư duy: Giúp hệ thống hóa kiến thức, dễ nhớ và dễ liên kết các ý tưởng. •
Phương pháp Pomodoro: Học tập trung trong 25 phút, sau đó nghỉ 5 phút để tăng hiệu suất làm việc. •
Thảo luận nhóm: Học cùng bạn bè giúp tăng khả năng trao đổi và hiểu sâu vấn đề hơn. •
Kết hợp học lý thuyết và thực hành: Đối với các môn học kỹ thuật, việc thực hành thường xuyên
sẽ giúp sinh viên nắm vững kiến thức hơn so với chỉ đọc tài liệu.
Ví dụ: Một sinh viên ngành Cơ điện tử khi học về lập trình vi điều khiển, thay vì chỉ đọc sách, họ áp
dụng bằng cách thực hành lập trình trên bo mạch Arduino. Nhờ đó, kiến thức được củng cố tốt hơn và
có thể áp dụng vào thực tế.
4. Rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian
Quản lý thời gian hiệu quả giúp sinh viên cân bằng giữa học tập và các hoạt động khác
=>> Bài học vận dụng •
Trong học tập, sinh viên cần tích lũy kiến thức, kỹ năng từng ngày để tạo ra sự thay đổi về chất
trong tư duy và năng lực làm việc. •
Ví dụ: Một sinh viên chăm chỉ học tập và thực hành thường xuyên sẽ có cơ hội giành học bổng
và đạt được thành công trong sự nghiệp. •
Trong công việc, việc kiên trì rèn luyện và tích lũy kinh nghiệm giúp cá nhân đạt được những
bước tiến lớn trong sự nghiệp. •
Ví dụ: Một kỹ sư sau nhiều năm làm việc và học hỏi sẽ có đủ năng lực để thăng tiến lên vị trí quản lý. lOMoAR cPSD| 61572994
D. Kết luận
Quy luật lượng - chất có ý nghĩa quan trọng trong học tập, công việc và đời sống. Mỗi cá nhân cần kiên
trì tích lũy kiến thức, kỹ năng để đạt đến sự thay đổi về chất. Hiểu và vận dụng quy luật này giúp chúng
ta có phương pháp học tập và làm việc hiệu quả, từng bước đạt được mục tiêu lớn trong tương lai.
II. Qui luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập A.
Giải thích về quy luật
Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập là một trong ba quy luật cơ bản của phép biện
chứng duy vật, phản ánh nguồn gốc, động lực của sự vận động và phát triển của sự vật, hiện tượng trong thế giới.
Nội dung chính của quy luật:
1. Mâu thuẫn biện chứng
· Bất kỳ sự vật, hiện tượng nào cũng chứa đựng những mặt đối lập (tính chất, yếu tố, khuynh hướng trái ngược nhau).
· Ví dụ: Trong nền kinh tế có sản xuất và tiêu dùng, trong con người có tư tưởng bảo thủ và đổi mới.
Ví dụ: Học bài và chơi game •
Giả sử bạn là một học sinh. Trong bạn tồn tại hai mong muốn đối lập: muốn học bài để thi tốt (mặt
"nghiêm túc") và muốn chơi game để thư giãn (mặt "giải trí"). Đây là một mâu thuẫn nội tại. •
Nếu bạn chỉ chơi game mà không học, bạn sẽ trượt bài kiểm tra, dẫn đến hậu quả không vui.
Ngược lại, nếu bạn chỉ học mà không nghỉ ngơi, bạn có thể bị căng thẳng, mệt mỏi, và học không hiệu quả. •
Sự đấu tranh giữa hai mặt này buộc bạn phải tìm cách giải quyết, ví dụ: đặt lịch học 2 tiếng, sau
đó chơi game 30 phút làm phần thưởng. Kết quả là bạn vừa học tốt hơn, vừa có thời gian thư giãn
– một sự phát triển mới từ mâu thuẫn ban đầu. 
2. Sự đấu tranh của các mặt đối lập
· Các mặt đối lập không tồn tại tĩnh tại mà luôn tác động lẫn nhau, đấu tranh với nhau.
· Đấu tranh này thúc đẩy sự thay đổi và phát triển của sự vật, hiện tượng.
Ví dụ: Cây mọc trong khe đá •
Hãy tưởng tượng một hạt rơi vào khe đá. Trong tình huống này, có hai mặt đối lập: sức sống của
hạt (khả năng nảy mầm và phát triển) và sự cản trở của đá (môi trường cứng, thiếu đất và nước). •
Sự đấu tranh diễn ra khi hạt bắt đầu nảy mầm: rễ cây cố gắng len lỏi qua khe hẹp, tìm nước và
chất dinh dưỡng, trong khi tảng đá "đối kháng" bằng cách hạn chế không gian và tài nguyên. •
Kết quả của cuộc đấu tranh này có thể là: nếu sức sống của cây đủ mạnh, rễ sẽ làm nứt đá ra, cây
mọc lên thành công – một sự thay đổi vượt bậc. Nhưng nếu đá quá cứng và khô cằn, cây có thể chết non. 
3. Sự thống nhất của các mặt đối lập lOMoAR cPSD| 61572994
· Mặc dù đối lập nhưng các mặt này vẫn liên hệ, ràng buộc và bổ sung cho nhau, không thể tồn tại riêng lẻ.
· Ví dụ: Không có cái xấu thì cũng không có cái tốt để so sánh và hoàn thiện. Ví dụ: Mua và bán •
Trong kinh tế, "mua" và "bán" là hai mặt đối lập: người mua muốn trả ít tiền nhất có thể, còn
người bán muốn nhận nhiều tiền nhất có thể. •
Tuy nhiên, chúng thống nhất trong một giao dịch. Không có người mua thì người bán không thể
bán hàng, và không có người bán thì người mua không thể mua được thứ mình cần. Cả hai phụ
thuộc lẫn nhau để tồn tại. •
Sự thống nhất này tạo ra thị trường: thông qua thương lượng, giá cả được thống nhất, giao dịch
hoàn tất, và cả hai bên đều đạt được mục đích (người mua có hàng, người bán có tiền).
4. Vai trò của quy luật đối với sự phát triển
· Sự đấu tranh giữa các mặt đối lập làm cho mâu thuẫn được giải quyết, tạo ra sự thay đổi về chất, thúc đẩy sự phát triển.
· Ví dụ: Xung đột giữa các quan điểm khoa học cũ và mới dẫn đến tiến bộ trong khoa học công nghệ.
Ví dụ: Sự phát triển của một công ty công nghệ •
Một công ty khởi nghiệp công nghệ có hai mặt đối lập: nhu cầu đổi mới (tạo ra sản phẩm mới, cải
tiến công nghệ) và sự ổn định (giữ chi phí thấp, duy trì lợi nhuận hiện tại). •
Sự đấu tranh giữa hai mặt này diễn ra khi công ty phải quyết định: đầu tư lớn vào nghiên cứu (đổi
mới) hay tập trung bán sản phẩm cũ (ổn định). Nếu chỉ giữ ổn định mà không đổi mới, công ty sẽ
bị đối thủ vượt mặt. Ngược lại, nếu đổi mới quá mức mà không tính toán, công ty có thể phá sản vì chi phí cao. •
Vai trò của quy luật ở đây là thúc đẩy sự phát triển: mâu thuẫn buộc công ty phải tìm cách cân
bằng – ví dụ, phát triển sản phẩm mới từng bước trong khi vẫn khai thác sản phẩm cũ. Kết quả là
công ty lớn mạnh, vừa sáng tạo vừa bền vững, vượt qua giai đoạn khởi nghiệp để trở thành doanh nghiệp hàng đầu.
Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập là một trong những quy luật cơ bản của phép biện
chứng duy vật, chỉ ra nguồn gốc và động lực của sự vận động và phát triển trong thế giới khách quan.
Quy luật này có vai trò quan trọng trong nhận thức và hoạt động thực tiễn, đặc biệt là trong học tập của
sinh viên và sự phát triển của xã hội Việt Nam hiện nay.(phần này chỉ nói thôi chứ không đưa vào slide)
B. Vai trò đối với việc học tập của sinh viên
Trong quá trình học tập, sinh viên không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn phải đối mặt với những mâu
thuẫn, thách thức khác nhau. Việc nhận thức đúng và vận dụng quy luật này giúp sinh viên nâng cao tư
duy biện chứng, giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, từ đó phát triển bản thân một cách toàn diện.
1. Giúp sinh viên phát triển tư duy biện chứng và khả năng phản biện •
Học tập không chỉ đơn thuần là tiếp thu kiến thức một chiều mà còn là quá trình nhận thức, phân
tích và tranh luận để tìm ra chân lý. lOMoAR cPSD| 61572994 •
Trong quá trình nghiên cứu khoa học, sinh viên phải đối mặt với nhiều quan điểm khác nhau, thậm
chí trái ngược nhau. Nếu không có tư duy biện chứng, sinh viên dễ dàng chấp nhận hoặc bác bỏ
một cách phiến diện mà không có sự phân tích sâu sắc. •
Ví dụ, khi học về các mô hình kinh tế, sinh viên phải đánh giá cả ưu và nhược điểm của từng mô
hình, không thể tuyệt đối hóa bất kỳ mô hình nào mà cần tìm ra phương án phù hợp nhất với bối cảnh Việt Nam. •
Ví dụ thực tế: Trong môn Kinh tế chính trị tại một trường đại học ở Hà Nội, sinh viên tranh luận
về việc liệu mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Việt Nam có ưu việt hơn
mô hình kinh tế tự do của Mỹ hay không. Một số sinh viên cho rằng Việt Nam cần học hỏi sự tự
do của Mỹ, trong khi nhóm khác nhấn mạnh vai trò kiểm soát của Nhà nước để đảm bảo công
bằng. Qua tranh luận, họ không chỉ hiểu lý thuyết mà còn rèn khả năng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ.
2. Thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới trong học tập •
Mâu thuẫn giữa phương pháp học tập truyền thống (học thuộc lòng, ghi nhớ máy móc) và phương
pháp học tập hiện đại (học chủ động, sáng tạo, áp dụng thực tế) đặt ra yêu cầu thay đổi cách tiếp cận tri thức. •
Nếu sinh viên không đấu tranh với tư duy lối mòn, không dám thử nghiệm những phương pháp
mới, thì rất khó để nâng cao chất lượng học tập và phát triển năng lực bản thân. •
Ví dụ, việc học ngoại ngữ không chỉ dừng lại ở ghi nhớ từ vựng mà còn phải luyện tập giao tiếp,
thực hành qua các tình huống thực tế để có thể sử dụng ngôn ngữ một cách linh hoạt và hiệu quả. •
Ví dụ thực tế: Một nhóm sinh viên ngành Kỹ thuật tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore)
năm 2023 đã phát triển robot “SolarBot” thu gom rác trên biển, thay vì chỉ học lý thuyết cơ khí
truyền thống. Họ đấu tranh với phương pháp cũ (học trên giấy) để sáng tạo giải pháp thực tế, ứng
dụng AI và năng lượng mặt trời. Robot này hiện được thử nghiệm tại eo biển Malacca, góp phần làm sạch đại dương.
3. Giúp sinh viên rèn luyện bản lĩnh, ý chí vượt qua khó khăn •
Trong học tập, sinh viên luôn phải đối mặt với những mâu thuẫn giữa mong muốn đạt kết quả cao
và sự lười biếng, trì hoãn. Nếu không đấu tranh để vượt qua sự trì hoãn, sinh viên sẽ dễ dàng bỏ cuộc. •
Việc chinh phục những môn học khó như toán học, lập trình, triết học đòi hỏi sinh viên phải đấu
tranh với sự nản lòng, từ đó rèn luyện khả năng chịu đựng áp lực và kiên trì theo đuổi mục tiêu. •
Những sinh viên có ý thức giải quyết mâu thuẫn một cách tích cực thường đạt được thành công
lớn hơn trong học tập và sự nghiệp. •
Ví dụ sự kiện: trong đại dịch COVID-19 năm 2020-2021 tại nước ta đã đẩy học sinh, sinh viên
vào tình thế phải vượt qua khó khăn khi chuyển từ học trực tiếp sang trực tuyến. Dù thiếu thiết bị
và internet ổn định, nhiều học sinh, sinh viên đã phải tổ chức học qua qua Zoom, kiên trì hoàn
thành và đạt kết quả tốt.
4. Hình thành khả năng thích ứng với sự thay đổi của xã hội •
Thế giới ngày nay biến đổi rất nhanh, đòi hỏi sinh viên không chỉ tiếp thu kiến thức trong sách
vở mà còn phải thích nghi với thực tiễn. •
Những mâu thuẫn giữa lý thuyết và thực tế buộc sinh viên phải tự tìm tòi, học hỏi và rèn luyện
kỹ năng mềm để có thể đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. lOMoAR cPSD| 61572994 •
Ví dụ, một sinh viên ngành công nghệ thông tin không thể chỉ học lập trình trên lý thuyết mà
cần tham gia thực hành, thực tập tại doanh nghiệp để hiểu rõ cách vận hành trong thực tế. •
Ví dụ sự kiện: Sự kiện “EdTech Revolution” tại Singapore năm 2024 đã chứng kiến các trường
đại học như NUS chuyển đổi chương trình đào tạo từ lý thuyết truyền thống sang học kết hợp
(blended learning) với thực hành công nghệ. Sinh viên phải thích nghi với việc dùng thực tế
ảo (VR) để học kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu thị trường lao động đang chuyển sang công nghiệp 4.0.
C. Vai trò đối với đời sống xã hội Việt Nam hiện nay
Việt Nam đang trong quá trình phát triển và hội nhập quốc tế, đặt ra nhiều mâu thuẫn giữa cái cũ và cái
mới, giữa truyền thống và hiện đại, giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường... Nếu vận dụng tốt
quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập, xã hội sẽ phát triển một cách bền vững.
2.1. Giải quyết mâu thuẫn giữa truyền thống và hiện đại trong văn hóa - xã hội •
Việt Nam có một nền văn hóa lâu đời với nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp. Tuy nhiên, quá trình
hội nhập và toàn cầu hóa mang đến những xu hướng văn hóa mới, đôi khi có sự xung đột với truyền thống. •
Việc giải quyết mâu thuẫn này đòi hỏi phải dung hòa giữa việc giữ gìn bản sắc dân tộc và tiếp thu
những giá trị văn minh tiến bộ của thế giới. •
Ví dụ, trong lĩnh vực thời trang, giới trẻ Việt Nam ngày nay vừa yêu thích các phong cách hiện
đại của phương Tây nhưng cũng biết cách kết hợp với trang phục truyền thống như áo dài để tạo
nên nét đẹp riêng biệt. •
Ví dụ thực tế: Tại lễ hội âm nhạc ở Huế năm 2024, các nghệ sĩ trẻ kết hợp nhạc cụ dân tộc như
đàn bầu với nhạc điện tử EDM, thu hút hàng nghìn khán giả trẻ. Sự pha trộn này vừa giữ được nét
truyền thống Việt Nam, vừa phù hợp với sở thích hiện đại, tạo nên một sản phẩm văn hóa độc đáo.
2.2. Định hướng phát triển kinh tế bền vững •
Một trong những mâu thuẫn lớn nhất của Việt Nam hiện nay là giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường. •
Nếu chỉ tập trung vào phát triển công nghiệp mà không quan tâm đến tác động môi trường, Việt
Nam sẽ phải đối mặt với những hệ lụy nghiêm trọng như ô nhiễm không khí, nước biển dâng, mất rừng... •
Giải pháp là phát triển nền kinh tế xanh, ứng dụng công nghệ thân thiện với môi trường và thúc
đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn. •
Ví dụ thực tế: Ở tỉnh Quảng Ninh, khu công nghiệp khai thác than từng gây ô nhiễm nặng, nhưng
từ năm 2023, địa phương đã chuyển đổi sang phát triển du lịch sinh thái và năng lượng tái tạo
(điện gió). Kết quả là vừa giảm ô nhiễm, vừa tạo việc làm mới cho người dân, như làm hướng dẫn
viên du lịch hay vận hành turbine gió.  lOMoAR cPSD| 61572994
2.3. Thúc đẩy cải cách chính sách và hoàn thiện hệ thống pháp luật •
Trong quản lý nhà nước, mâu thuẫn giữa các nhóm lợi ích khác nhau luôn tồn tại, đòi hỏi các cơ
quan chức năng phải giải quyết một cách hài hòa. •
Các chính sách kinh tế, giáo dục, y tế... liên tục được điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế,
tạo điều kiện cho đất nước phát triển bền vững. •
Ví dụ, chính sách cải cách tiền lương, bảo hiểm xã hội hay hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp là
những bước đi nhằm giải quyết các mâu thuẫn trong nền kinh tế thị trường. •
Ví dụ thực tế: Chính sách “Chương trình chuyển đổi số quốc gia” được Chính phủ Việt Nam triển
khai từ năm 2020 và đẩy mạnh vào năm 2024 đã giải quyết mâu thuẫn giữa nhu cầu hiện đại hóa
quản lý nhà nước và hệ thống hành chính lạc hậu. Ví dụ, hệ thống khai thuế điện tử eTax hiện giúp
hơn 90% doanh nghiệp nộp thuế online, giảm thời gian xử lý từ 3 ngày xuống còn vài giờ, thúc
đẩy kinh tế số phát triển.
2.4. Đảm bảo công bằng xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống •
Khoảng cách giàu - nghèo, bất bình đẳng trong cơ hội việc làm, giáo dục, y tế vẫn là những vấn
đề xã hội lớn tại Việt Nam. •
Việc giải quyết những mâu thuẫn này thông qua các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ người yếu
thế sẽ giúp xã hội phát triển ổn định hơn. •
Ví dụ, việc mở rộng hệ thống giáo dục miễn phí cho học sinh nghèo hay hỗ trợ vốn vay cho các
hộ gia đình khó khăn là những giải pháp thiết thực giúp thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo. •
Ví dụ thực tế: Ở huyện miền núi Điện Biên, chương trình “Trường học hạnh phúc” năm 2025
cung cấp bữa ăn miễn phí và học bổng cho học sinh dân tộc thiểu số. Điều này giúp thu hẹp khoảng
cách giáo dục giữa trẻ em vùng cao và thành phố, tạo cơ hội công bằng hơn cho thế hệ trẻ.  D.Kết luận
Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập không chỉ có ý nghĩa lý luận mà còn có tác động
sâu sắc đến thực tiễn. Đối với sinh viên, quy luật này giúp họ phát triển tư duy biện chứng, nâng cao khả
năng sáng tạo và vượt qua thách thức trong học tập. Đối với xã hội Việt Nam, quy luật này là cơ sở để
giải quyết những mâu thuẫn trong quá trình phát triển, hướng đến một nền kinh tế - xã hội hiện đại, bền
vững. Việc hiểu và vận dụng quy luật này một cách linh hoạt sẽ giúp cá nhân và đất nước đạt được những
thành tựu quan trọng trong tương lai.
III. Vai trò của quy luật phủ định của phủ định đối với học tập của sinh viên và đời sống xã hội Việt Nam hiện nay.
A. Giải thích quy luật
1. Quy luật phủ định của phủ định: •
Cho rằng sự phát triển của sự vật, hiện tượng diễn ra theo chu trình xoáy ốc, trong đó cái cũ không
bị loại trừ hoàn toàn mà chỉ loại bỏ những mặt tiêu cực, giữ lại giá trị tích cực để tạo nền tảng cho cái
mới phát triển ở trình độ cao hơn. a) Phủ định biện chứng: •
Là quá trình “gạn đục khơi trong” của sự vật, hiện tượng, tức là không xóa bỏ hoàn toàn sự vật,
hiện tượng cũ mà giữ lại nhân tố tích cực đồng thời loại bỏ những yếu tố tiêu cực, lỗi thời. lOMoAR cPSD| 61572994 •
Diễn ra theo hình thức xoáy ốc, mỗi lần phủ định giúp sự vật, hiện tượng thay thế bằng cái mới
tiến bộ hơn mà vẫn kế thừa một số giá trị cũ. •
Ví dụ: Trong lĩnh vực giáo dục, chương trình học cũ của môn Lịch sử được "gạn đục khơi trong":
giữ lại những kiến thức cơ bản về lịch sử dân tộc nhưng loại bỏ những phần không còn phù hợp, từ đó
xây dựng chương trình học mới hiện đại, đáp ứng nhu cầu của thời đại. •
Ví dụ khác: Trong ngành phần mềm, phiên bản cũ của một ứng dụng được cải tiến bằng cách loại
bỏ các tính năng lỗi thời, không hiệu quả và giữ lại những chức năng hữu ích, từ đó tạo ra phiên bản mới
với giao diện trực quan và tính năng mở rộng. b) Kế thừa biện chứng: •
Là việc chọn lọc và cải tạo những mặt tích cực của sự vật, hiện tượng cũ, đồng thời loại bỏ những
yếutố không còn phù hợp. •
Nhờ đó, sự phát triển của sự vật, hiện tượng trở nên liên tục, không bị gián đoạn và luôn tiến tới trình độ cao hơn.
Ví dụ: Trong nghệ thuật, một họa sĩ hiện đại thường kế thừa các kỹ thuật vẽ truyền thống của các bậc
họa sĩ nổi tiếng, nhưng lại áp dụng chúng theo phong cách sáng tạo của riêng mình, tạo ra tác phẩm vừa
giữ giá trị cốt lõi của truyền thống vừa mang tính đột phá. •
Ví dụ khác: Trong nghiên cứu khoa học, khi xây dựng một mô hình lý thuyết mới, các nhà nghiên
cứu thường chọn lọc những giả thuyết đã được chứng minh hiệu quả trong các nghiên cứu trước đó (giá
trị tích cực) và loại bỏ các giả thuyết không còn phù hợp, từ đó tạo ra mô hình tiên tiến hơn. c) Phủ định của phủ định: •
Là quá trình cốt lõi, khi sau một lần phủ định, sự vật, hiện tượng mới tiếp tục bị phủ định để tạo
ra giai đoạn phát triển cao hơn. •
Quá trình này thể hiện tính xoáy ốc, nơi mỗi chu kỳ lại bảo tồn và nâng cao những giá trị tích cực của chu kỳ trước. •
Ví dụ: Trong quá trình phát triển sản phẩm, một công ty sản xuất ô tô ban đầu cho ra đời một mẫu
xe cơ bản. Sau đó, mẫu xe được cải tiến (phủ định lần thứ nhất) bằng cách thêm vào nhiều tính năng an
toàn và tiết kiệm nhiên liệu. Tiếp theo, mẫu xe cải tiến này lại được tiếp tục "phủ định" để nâng cao thêm
công nghệ tự lái và hệ thống giải trí hiện đại, từ đó tạo ra một mẫu xe ở trình độ cao hơn so với ban đầu. •
Ví dụ khác: Trong sinh học, quá trình tiến hóa của loài chim bắt đầu từ những tổ tiên là loài khủng
long. Các đặc điểm không phù hợp được loại bỏ từng bước (phủ định biện chứng) và sau đó qua nhiều
giai đoạn tiến hóa (phủ định của phủ định) đã cho ra đời những con chim hiện đại với khả năng bay vượt trội.
d) Ý nghĩa phương pháp luận: •
Quy luật này giúp nhận thức rõ khuynh hướng tiến lên của sự vận động, nhấn mạnh việc không
loại bỏ hoàn toàn cái cũ mà cần kế thừa có chọn lọc để đổi mới. •
Nó cũng cảnh báo không nên nóng vội “đốt cháy” giai đoạn cũ, mà phải tôn trọng quá trình chuyển
tiếp liên tục, qua đó thúc đẩy sự phát triển toàn diện và bền vững.
Ví dụ: Trong cải cách hành chính, chính phủ Việt Nam không loại bỏ hoàn toàn các cơ chế quản lý cũ
mà thay vào đó, tiến hành cải tổ từng bước, giữ lại những hệ thống hiệu quả và loại bỏ dần những thủ
tục lỗi thời, đảm bảo quá trình chuyển đổi liên tục và bền vững. lOMoAR cPSD| 61572994 •
Ví dụ khác: Trong đổi mới giáo dục, các trường học cập nhật chương trình giảng dạy bằng cách
bảo lưu những kiến thức nền tảng đã có (như các giá trị văn hóa, lịch sử) đồng thời bổ sung các nội dung
mới (như kỹ năng số, tư duy phản biện) theo chu trình cải tiến liên tục, không nóng vội thay thế hoàn toàn những gì cũ.
B. Vai trò của quy luật đối với học tập của sinh viên: •
Khuyến khích tư duy phản biện và sáng tạo:
Quy luật phủ định của phủ định nhấn mạnh rằng trong quá trình học tập, sinh viên không chỉ cần
tiếp thu kiến thức đã có mà phải biết chọn lọc, giữ lại những giá trị tích cực và cải tiến, loại bỏ
những yếu tố lỗi thời. Điều này giúp sinh viên phát triển tư duy phản biện, không bị giới hạn bởi
những quan điểm cũ mà luôn hướng tới việc đổi mới và mở rộng hiểu biết của mình. VD:
Sinh viên trong các khóa học nghiên cứu khoa học được yêu cầu không chỉ ghi nhớ lý thuyết mà
còn phân tích, so sánh và tìm ra điểm mạnh – điểm yếu của các lý thuyết đó, từ đó đưa ra những
ý tưởng cải tiến sáng tạo.
Trong các bài tập nhóm, sinh viên thảo luận và tranh luận về các khái niệm, chọn lọc những kiến
thức cốt lõi để xây dựng một luận điểm mới, từ đó phát triển tư duy độc lập và sáng tạo. •
Tạo động lực cho quá trình học tập liên tục:
Giống như quá trình phát triển của sự vật, hiện tượng theo chu trình xoáy ốc, quá trình học tập
cũng không phải là một hành trình kết thúc mà luôn luôn tiến triển, lặp lại và nâng cao. Sinh viên
được khuyến khích xem mỗi giai đoạn học tập là cơ hội để cải thiện, hoàn thiện bản thân, từ đó
đạt đến trình độ kiến thức cao hơn và toàn diện hơn. VD:
Sinh viên được khuyến khích tham gia các khóa học bổ sung, hội thảo, để cập nhật kiến thức mới
và cải tiến kiến thức cũ, giúp quá trình học tập luôn diễn ra theo chu trình liên tục, không ngừng phát triển.
Các chương trình học trực tuyến và tự học có tính lặp lại – mỗi giai đoạn học tập được xây dựng
trên nền tảng kiến thức đã tích lũy, khuyến khích sinh viên tự đánh giá, cải thiện và nâng cao trình độ của mình. •
Học tập theo nguyên tắc kế thừa có chọn lọc:
Việc "gạn đục khơi trong" – giữ lại những yếu tố tích cực của kiến thức cũ và loại bỏ những mặt
không phù hợp – giúp sinh viên không chỉ học theo cách máy móc mà còn biết cách áp dụng kiến
thức một cách linh hoạt, sáng tạo để giải quyết các vấn đề mới. VD:
Trong môn học văn học, sinh viên thường phân tích các tác phẩm kinh điển, từ đó nhận diện những
giá trị tinh túy cần kế thừa và áp dụng vào bối cảnh hiện đại, đồng thời loại bỏ những yếu tố lỗi thời. lOMoAR cPSD| 61572994
Trong các môn xã hội học, sinh viên được khuyến khích so sánh các lý thuyết truyền thống với
các quan điểm hiện đại, giữ lại những nhân tố có giá trị và sáng tạo để giải thích các hiện tượng xã hội đương đại.
C. Vai trò của quy luật đối với đời sống xã hội Việt Nam hiện nay: •
Thúc đẩy sự phát triển bền vững và tiến bộ:
Áp dụng quy luật phủ định của phủ định vào đời sống xã hội giúp xây dựng một nền tảng phát
triển không chỉ dựa vào những thành tựu đã đạt được mà còn khuyến khích việc cải tạo, nâng cấp
để đáp ứng yêu cầu mới của thời đại. Điều này có ý nghĩa trong việc cải cách, đổi mới các thể
chế, chính sách, nhằm tạo ra môi trường sống tốt đẹp, công bằng và hiện đại. VD:
Các chính sách cải cách kinh tế được xây dựng dựa trên việc nâng cao công nghệ và áp dụng
những bài học từ quá khứ (kế thừa có chọn lọc), giúp chuyển đổi từ các mô hình sản xuất lỗi thời
sang các mô hình hiện đại, thân thiện với môi trường.
Các chương trình cải cách hành chính, quản lý nhà nước được thiết kế theo chu kỳ cải tiến, liên
tục loại bỏ các yếu tố kém hiệu quả và giữ lại những phương thức làm việc hiệu quả, từ đó tạo ra
môi trường phát triển bền vững. 
Xây dựng truyền thống kế thừa sáng tạo:
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế – xã hội, việc kế thừa có chọn lọc những
thành tựu của quá khứ và đồng thời loại bỏ các yếu tố lỗi thời giúp xã hội Việt Nam phát triển
theo hướng tiến bộ, sáng tạo và bền vững. Điều này góp phần làm giảm sự lặp lại những sai lầm
của quá khứ và thúc đẩy sự đổi mới liên tục. VD:
Các dự án phát triển văn hóa – giáo dục ở địa phương kết hợp giá trị truyền thống với những tiến
bộ công nghệ hiện đại, nhằm giữ gìn bản sắc dân tộc đồng thời tạo điều kiện cho sự sáng tạo, đổi
mới trong giáo dục và văn hóa.
Các chương trình nghệ thuật, lễ hội truyền thống được tổ chức với sự tham gia của các thế hệ,
trong đó những yếu tố tích cực của văn hóa cũ được chuyển hóa, nâng cao, tạo ra hình thức mới
đầy sáng tạo, thu hút người trẻ. 
Thúc đẩy sự đồng thuận và liên tục trong quá trình cải cách:
Quy luật phủ định của phủ định cho thấy rằng phát triển không diễn ra theo một đường thẳng mà
là một quá trình chu kỳ, trong đó mỗi giai đoạn mới tiếp nối và nâng cao từ những thành tựu của
giai đoạn trước. Điều này giúp xã hội duy trì sự ổn định, gắn kết và đồng thuận trong quá trình
chuyển đổi – từ đó tạo đà cho những cải cách sâu rộng và toàn diện trong nhiều lĩnh vực. VD:
Các chính sách cải cách kinh tế – xã hội được triển khai theo từng giai đoạn, mỗi bước đi mới
dựa trên những thành tựu đã đạt được ở bước trước và có sự điều chỉnh phù hợp với điều kiện
hiện tại, tạo ra một quá trình chuyển đổi liên tục, không đứt quãng. ( kinh tế bao cấp -> kinh tế thị trường) lOMoAR cPSD| 61572994
Trong quản lý hành chính và phát triển đô thị, việc tổ chức các cuộc tham vấn và đối thoại cộng
đồng cho phép mọi người cùng nhau đánh giá, bổ sung và cải thiện chính sách, đảm bảo sự đồng
thuận xã hội và tính liên tục trong quá trình phát triển.
(luật atgt đổi mới trong bối cảnh nền kt pt dẫn đến sự gia tăng số lg phương tiện) D. Kết luận
Quy luật phủ định của phủ định khẳng định rằng sự phát triển diễn ra theo hướng tiến bộ, có
kế thừa, không theo đường thẳng mà theo hình thức xoáy ốc. Mỗi lần phủ định là một bước
tiến mới, giữ lại yếu tố tích cực và loại bỏ cái lạc hậu. Quy luật này giúp hiểu rõ bản chất của
sự vận động, tránh bảo thủ hoặc phủ định sạch trơn, thúc đẩy sự đổi mới và phát triển bền vững.
IV. Tác động manh mẽ nhất của quy luật phủ định của phủ định về kinh tế, chính trị và các mặt
khác trong thực trạng xã hội Việt Nam. a. Kinh tế:
• Quy luật này thúc đẩy cải cách và đổi mới kinh tế, loại bỏ các mô hình sản xuất lỗi thời để xây
dựng nền kinh tế hiện đại, hiệu quả hơn. -
Ví dụ 1: Việc chuyển đổi từ nền kinh tế bao cấp sang kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa, với các chính sách cải cách doanh nghiệp nhà nước và khuyến khích đầu tư tư nhân,
giúp tăng trưởng kinh tế và cải thiện năng suất lao động. -
Ví dụ 2: Áp dụng công nghệ hiện đại (chuyển đổi số, tự động hóa) trong sản xuất và quản
lýdoanh nghiệp, từ đó loại bỏ các quy trình lỗi thời, nâng cao hiệu quả sản xuất và cạnh tranh trên thị trường quốc tế. b. Chính trị:
• Quy luật này tác động mạnh mẽ đến việc cải tổ bộ máy quản lý nhà nước và nâng cao tính minh
bạch, dân chủ của hệ thống chính trị.
- Ví dụ 1: Các chương trình cải cách hành chính giúp đơn giản hóa thủ tục, loại bỏ các
biện pháp quản lý lỗi thời và tham nhũng, tạo ra một bộ máy nhà nước hiện đại, hiệu quả hơn.
- Ví dụ 2: Các biện pháp đổi mới nội bộ trong Đảng Cộng sản Việt Nam (như chống tham
nhũng, nâng cao chất lượng lãnh đạo) giúp chuyển mình hệ thống chính trị theo hướng dân chủ,
minh bạch, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của nhân dân.
c. Các mặt khác (Văn hóa – Giáo dục, Xã hội, Công nghệ – Quản lý đô thị): • Văn hóa – Giáo dục: •
Quy luật này giúp giữ gìn di sản văn hóa truyền thống đồng thời áp dụng các tiến bộ công
nghệ hiện đại vào giảng dạy, nâng cao chất lượng giáo dục và khả năng sáng tạo. -
Ví dụ 1: Dự án số hóa di sản văn hóa Huế sử dụng VR/AR để tái hiện các công trình
kiếntrúc và lễ hội truyền thống, bảo tồn bản sắc dân tộc và tạo trải nghiệm học tập sáng tạo cho học sinh, sinh viên. lOMoAR cPSD| 61572994 -
Ví dụ 2: Các trường học tích hợp giáo dục truyền thống (âm nhạc dân gian, văn hóa truyền
thống) vào chương trình giảng dạy kết hợp với công nghệ số, giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và sáng tạo. • Xã hội – Đời sống: •
Quy luật này giúp cải cách hệ thống phân phối thu nhập và nâng cao chất lượng dịch vụ xã
hội, từ đó giảm bất bình đẳng và tạo môi trường sống công bằng hơn. -
Ví dụ 1: Các chính sách giảm nghèo và cải cách phân phối thu nhập, thông qua các chương
trình an sinh xã hội, giúp loại bỏ những bất công kinh tế và nâng cao đời sống của đại đa số người dân. -
Ví dụ 2: Đổi mới hệ thống y tế và phúc lợi xã hội với việc áp dụng các giải pháp quản lý
hiện đại, từ đó cải thiện chất lượng dịch vụ y tế, hỗ trợ người dân được chăm sóc tốt hơn. •
Công nghệ – Quản lý đô thị: •
Quy luật này khuyến khích ứng dụng công nghệ hiện đại để cải thiện hệ thống quản lý và
dịch vụ công, tạo ra môi trường đô thị thông minh, bền vững. -
Ví dụ 1: Các thành phố như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đang triển khai hệ thống đô thị
thông minh sử dụng công nghệ thông tin để quản lý giao thông, cấp nước, an ninh, giúp giảm
thiểu tình trạng ùn tắc và tăng hiệu quả quản lý đô thị. -
Ví dụ 2: Ứng dụng các giải pháp số trong quản lý hành chính địa phương (ví dụ: cổng
thông tin điện tử, hệ thống quản lý dân cư trực tuyến) giúp giảm thủ tục hành chính, tăng tính
minh bạch và cải thiện dịch vụ công.
=>> Quy luật này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và đổi mới trên nhiều
lĩnh vực của đời sống. Trong kinh tế, nó giúp loại bỏ những mô hình lỗi thời, thúc đẩy cải cách
và nâng cao năng suất lao động. Trong chính trị, nó góp phần hiện đại hóa bộ máy quản lý nhà
nước, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả. Bên cạnh đó, các lĩnh vực văn hóa – giáo dục, xã hội,
công nghệ và quản lý đô thị cũng không ngừng đổi mới, hướng đến một xã hội tiến bộ, công bằng
và bền vững hơn. Tóm lại, sự đổi mới và cải cách là quy luật tất yếu để thích nghi với sự thay đổi
của thời đại. Việc hiểu và áp dụng quy luật này một cách linh hoạt sẽ giúp mỗi cá nhân, tổ chức
và quốc gia phát triển mạnh mẽ, nâng cao chất lượng cuộc sống và duy trì sự ổn định trong bối
cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghệ 4.0. V. Tổng kết