Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa qua truyện cổ tích Sọ Dừa mà em đã học
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa ngắn
Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, Sọ Dừa là nhân vật tiêu biểu cho kiểu nhân
vật có ngoại hình xấu xí.
Sọ Dừa được mẹ sinh ra sau khi mang thai nhờ uống nước mưa đọng trong cái gáo
dừa. Cậu sinh ra với dáng vẻ xấu xí, khác thường, chẳng có tay và chân, tròn lông
lốc. Lớn lên, Sọ Dừa biết thương mẹ, chủ động xin đi chăn trâu cho phú ông. Chi
tiết ấy cho thấy cậu là người chăm chỉ, chịu khó lao động chứ không hề ỷ lại mẹ mà
ham chơi, lười biếng. Sau này, khi đã trở về hình dáng con người sau khi cưới cô Út,
Sọ Dừa lại càng chăm chỉ hơn. Cậu dùi mài kinh sử, thi đỗ Trạng Nguyên khiến gia
đình vui sướng vô cùng. Điều đó thể hiện ý chí quyết tâm và trí thông minh hơn
người của cậu. Trước lúc đi sứ nước ngoài, Sọ Dừa bằng một cách kì lạ đã đoán
trước được kiếp nạn của vợ mình, nên dặn dò vợ mang theo các đồ vật cần thiết. Nhờ
vậy mà cô út thoát chết, sóng sót được trên đảo hoang đến khi gặp chồng đi sứ về.
Nhân vật Sọ Dừa là biểu tượng cho quan niệm và ước mơ của nhân dân xưa. Họ luôn
tin rằng, vẻ đẹp nội tâm luôn quan trọng hơn ngoại hình. Một người dù xấu xí, xuất
thân nghèo khó nhưng nếu chăm chỉ, chịu khó và biết quan tâm người khác thì rồi
cũng sẽ thành công. Cùng với đó, là quan niệm gieo gió gặt bão, ở hiền gặp lành qua
kết cục của các nhân vật. Sọ Dừa được gửi gắm những quan niệm ý nghĩa ấy nên đã
trở thành nhân vật điển hình trong làng cổ tích Việt Nam.
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa ngắn gọn
Sọ Dừa là một nhân vật cổ tích quen thuộc, để lại dấu ấn sâu đậm trong tuổi thơ của
biết bao thế hệ người Việt ta.
Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật có ngoại hình xấu xí khác lạ thường thấy trong truyện
cổ tích. Anh sinh ra với dáng vẻ không bình thường, khác mọi người. Nên lúc đầu
chính mẹ anh cũng có lòng sợ hãi. Nhưng sau đó, anh đã chứng minh được rằng, vẻ
ngoài xấu xí không hề ảnh hưởng gì đến tâm tính bên trong của anh. Vượt qua tất cả,
anh vẫn chăn bò cho nhà Phú Ông béo tốt. Hỏi cưới được người vợ xinh đẹp nết na
là cô Út. Sau khi cởi bỏ lốt xấu xí, trở về hình dáng con người, anh còn thể hiện được
sự thông minh, chăm chỉ, thi đỗ Trạng Nguyên và được vua tin tưởng cử đi sứ.
Không dừng lại ở đó, Sọ Dừa còn sớm lường trước nguy hiểm, dặn vợ luôn mang
theo một vài đồ vật, nhờ đó vợ anh thoát chết, chờ được đến ngày đoàn tụ.
Có thể nói, Sọ Dừa là một hình mẫu nhân vật thành công, vừa có sự nghiệp thành
tựu lớn, vừa có gia đình ấm êm. Anh là nhân vật được gửi gắm những tư tưởng của
nhân dân ta về con người. Rằng vẻ đẹp tâm hồn bên trong lúc nào cũng ý nghĩa và
quan trọng hơn vẻ đẹp bên ngoài. Đồng thời, cũng thể hiện những quan niệm về lòng
nhân đạo trong cuộc sống, với mong ước ở hiền gặp lành, gieo gió gặt bão. Tinh thần
ấy đã được thấm nhuần qua hình ảnh chàng Sọ Dừa.
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa Mẫu 1
Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, có vô vàn những câu truyện dân gian hay,
cảm động và có ý nghĩa, trong số đó có truyện “Sọ Dừa” một câu chuyện với nhiều
tình tiết hoang đường đầy ly kì nhưng cũng mang rất nhiều ý nghĩa cuộc sống nhất
là ước mơ của những người nông dân nghèo.
Sọ Dừa ra đời một cách vô cùng huyền bí và li kì với nhiều tình tiết hư cấu, kì ảo.
Một bà mẹ đã lâu chưa có con một ngày bà đi làm đồng do khát nước lại thấy nước
trong một chiếc sọ dừa liền uống. Về nhà bà có thai sau đó đẻ ra một bé trai không
chân và không tay, duy nhất chỉ có mỗi một cái đầu nhìn như sọ dừa, nên cậu bé
được đặt là Sọ Dừa. Khi Sọ Dừa lên 7-8 tuổi thì cuộc sống ngày càng khó khăn hơn.
Khi mẹ nói Sọ Dừa rằng nhà càng lúc càng nghèo và không biết lấy gì để nuôi Sọ
Dừa nữa, không biết rồi cuộc sống của hai mẹ con ta sẽ ra sao. Sọ Dừa liền nói với
mẹ: “mẹ yên tâm con lớn rồi con sẽ đi ở đợ cho nhà phú hộ kiếm tiền nuôi mẹ”. Cho
thấy Sọ Dừa tuy là đứa trẻ tật nguyền nhưng lại vô cùng có hiếu, là đứa con ngoan
biết giúp đỡ gia đình.
Tuy Sọ Dừa mang hình hài xấu xí nhưng lại vô cùng nhanh nhẹn và hoạt bát, nên
khi xin đi ở đợ cho nhà phú ông, ban đầu phú ông không nhận nhưng sau một hồi
tính toán thiệt hơn, thấy Sọ Dừa nuôi cơm đỡ tốn nên nhận Sọ Dừa. Sọ Dừa hàng
ngày đều đưa trâu đi ăn đồng xa, nhìn con nào con nấy đều béo tốt và khỏe mạnh,
phú ông lấy làm mừng lắm, càng tin tưởng Sọ Dừa hơn. Nhà phú ông có ba cô con
gái nhưng chỉ có cô út là dịu dàng, nết na, hay nhận việc mang cơm cho Sọ Dừa.
Chính việc đi đưa cơm cho Sọ Dừa nên cô út mới biết được bí mật rằng Sọ Dừa là
một chàng trai khôi ngô, lại còn biết thổi sáo hay nữa.
Sọ Dừa nói với mẹ mình muốn lấy con gái phú ông, vì thương con mẹ Sọ Dừa cũng
qua thưa chuyện. Phú ông lấy làm điều nực cười lắm nhưng không từ chối thẳng
thừng mà thách Sọ Dừa mang thật nhiều sính lễ là vàng bạc châu báu thì phú ông
mới gả con gái cho. Sọ Dừa vốn dĩ là tiên xuống trần gian để thử lòng con người, vì
vậy Sọ Dừa biến được nhiều vàng bạc để làm sính lễ.
Hai cô chị nhà phú ông thấy Sọ Dừa xấu xí, khác người thì đã lắc đầu bĩu môi không
thèm nhìn, chỉ có mỗi cô út là gật đầu đồng ý. Sau khi lấy được vợ Sọ Dừa trở về
hình hài là một chàng trai tuấn tú, thông minh, Sọ Dừa đã biến một ngôi nhà vô cùng
khang trang, tráng lệ, có người hầu đi lại liên tục. Chính điều này đã làm cho hai cô
chị nhà phú ông không khỏi tiếc nuối và nghiên tức với cô Út.
Hình ảnh Sọ Dừa khác người, hình dạng xấu xí, đã thể hiện tinh thần nhân đạo sâu
sắc, sự thương cảm và lòng ưu ái, cảm thông của nhân ta đối với những số phận thiếu
may mắn, bất hạnh, khi sinh ra bị khiếm khuyết. Câu truyện cũng muốn nhắn nhủ
đến mọi người không nên chỉ chú trọng vẻ bên ngoài mà đánh đồng những đức tính
bên trong của con người. Sọ Dừa khiếm khuyết nhưng nhiều tài, thông minh, nhanh
nhẹn. Vẻ bề ngoài không thể biểu hiện được cả mặt chất và lượng của một con người.
Qua nhân vật Sọ Dừa nhân dân ta khi xưa muốn ngợi ca tình yêu một tình yêu trong
sáng, không hám danh lợi, tình yêu chung thủy, không vì cái ngoại hình bên ngoài
mà chia rẽ được tình cảm lứa đôi. Vì tình yêu con người ta có thể vượt qua được tất
cả những khó khăn, thử thách. Đó chính là ước muốn, thông điệp của nhân dân qua
hình ảnh nhân vật Sọ Dừa.
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa Mẫu 2
Truyện cổ tích là một trong các thể loại văn chương dân gian kể về cuộc đời của một
số mẫu nhân vật thuộc các loài động vật, thực vật, những người dị dạng kì tài, những
kẻ bất hạnh, những người khờ khạo nhằm giải thích tên, đặc tính sinh hoạt, hoặc để
khuyên bảo con người hướng thiện. Sọ Dừa thuộc loại mẫu nhân vật dị hình dị dạng
nhưng có kì tài. Thông qua cuộc đời của Sọ Dừa, người ta nhận ra quan niệm ở hiền
gặp lành, ác giả ác báo của ba cô gái con của phú ông, nhân vật ông chủ giàu có của Sọ Dừa.
Phần đầu câu chuyện, tác giả dân gian giới thiệu tính tình và gia cảnh của cha mẹ Sọ
Dừa. Họ là đôi vợ chồng tuổi ngoài năm mươi nghèo, tính tình hiền hậu, đi ở cho
một nhà phú ông. Một hôm người vợ vào rừng đống củi, khát nước nhưng không tìm
thấy suối, lại thấy sọ dừa đầy nước nằm bên gốc cây nên bà bưng lên uống và rồi có
mang. Chuyện mang thai của bà thật kì lạ. Đây là kiểu nhân vật thường xuất hiện
trong các nhân vật thần thánh, kì tài làm cả người lớn và con trẻ đều muốn nghe, đều
tò mò muốn đọc những trang sách tiếp theo.
Chẳng bao lâu, chồng bà mất. Bà sinh ra một đứa bé không chân không tay, người
tròn như một quả dừa, bà buồn lắm toan vứt đi thì đứa bé bảo: "Mẹ ơi, con là người
đấy. Mẹ đừng vứt con đi mà tội nghiệp". Lại một chi tiết đặc biệt cậu bé sinh ra
không giống người bình thường. Chính chi tiết này đã giải thích tại sao cậu lại mang
tên Sọ Dừa. Người mẹ nào không buồn khi đứa con sinh ra mang thân hình dị dạng?
Chính bởi vậy, bà muốn vứt bỏ đi cũng là lẽ thường tình. Thế nhưng cậu bé đã van
xin mẹ, lời cầu xin chính là mong muốn sự từ tâm, từ đức của người mẹ. Nhờ thế cậu được mẹ nuôi.
Tuy nhiên với cuộc sống nghèo khổ, khi nuôi con mình đến bảy tám năm mà con
không khôn lớn thì người mẹ nào chẳng than. Sọ Dừa đã nghe được và cậu đã lên
tiếng: "Gì chứ chăn bò thì con cũng chăn được. Mẹ cứ đến bảo phú ông cho con đến
ở chăn bò". Nghe lời con, bà mẹ đến hỏi phú ông. Phú ông có vẻ ngần ngại. Đó là
tâm lí chung của người có của, người giàu thường có tính tham. Phú ông so hơn tính
thiệt nhưng vẫn quyết định "Thôi cứ thử xem sao?". Thế là Sọ Dừa đến ở nhà phú
ông và lo việc chăn bò. Nguyên nhân này dẫn đến kết quả nọ, câu chuyện cứ thế tiếp
diễn. Hình ảnh hằng ngày Sọ Dừa, lăn đi lăn về mới dễ thương làm sao! "Cậu chăn
bò rất giỏi" thế mới nói rằng người có tật về hình dạng nhưng thường rất có tài. Con
bò nào cũng mập mạp và không mất một con. Điều này khiến phú ông mừng lắm,
phú ông đã bắt đầu thay đổi về thái độ của mình với Sọ Dừa.
Ngày mùa đến, tôi tớ ra đồng làm hết nên đó là lí do mà ba cô gái của phú ông phải
thay phiên nhau mang cơm ra đồng cho Sọ Dừa. "Hai cô chị khắc nghiệt kiêu kì
thường hắt hủi Sọ Dừa, còn cô em út tính tình tử tế, tốt bụng hay thương người nên
đối xử với Sọ Dừa rất tốt". Đây là câu văn ngắn gọn miêu tả phần nào tính cách của các cô con gái phú ông.
Một hôm, cô út mang cơm đến chân đồi thì nghe thấy tiếng sáo véo von. Cô rình
xem thì thấy một chàng thanh niên khôi ngô tuấn tú đang ngồi thổi sáo. Khi nghe
thấy tiếng động, thanh niên đó bỗng biến thành Sọ Dừa.
Người đọc có thể tự hỏi tại sao chỉ có cô em nghe được tiếng sáo mà hai cô chị lại
không nghe được. Phải chăng Sọ Dừa đã cảm nhận được tình yêu thương chân thành
mà cô út đã dành cho mình? Rồi chàng đến giục mẹ đến hỏi con gái phú ông làm vợ.
Bà mẹ không thể tin được rằng con trai mình sẽ cưới được con gái phú ông nhưng
vì thương con, bà đành chấp nhận. Còn phú ông thì cười, vẻ mỉa mai và thách thức:
"Ừ được muốn lấy con gái ta hãy về sắp đủ một chĩnh vàng cốm, mười tấm lụa đào,
mười con lợn béo, mười vò rượu tăm mang lên đây!".
Nghèo như mẹ con Sọ Dừa thì làm sao có được những thứ quý giá như vậy. Làm
như thế để ông khỏi phải nói lời từ chối và cũng không bị coi là kẻ hám giàu chê
nghèo. Cả mẹ của Sọ Dừa cũng bảo gạt phắt chuyện này đi nhưng bà cũng không
hiểu sao lại có những đồ lễ đó và cả chục giai nhân vào đúng ngày. Tưởng như đã
từ chối được vậy mà sinh lễ đã làm ông hoa cả mắt. Ông lần lượt hỏi ý của từng
người con gái, hai cô chị tỏ ý chê bai chỉ có riêng cô em thì tỏ ý bằng lòng. Phú ông
đành nhận lễ. Đến đúng ngày cưới, Sọ Dừa tổ chức thật linh đình, nhưng đến giờ
rước dâu chẳng thấy Sọ Dừa đâu cả mà chỉ thấy "một chàng trai khôi ngô tuấn tú
cùng cô út của phú ông bước ra từ trong phòng rước dâu". Một sự việc bất ngờ như
vậy, ai cũng vui mừng chỉ riêng có hai cô chị ghen tức. Mang hình hài của Sọ Dừa,
đến khi trở thành người, chàng đã chăm chỉ học tâp, dùi mài kinh sử và đi thi, cuối
cùng đỗ Trạng nguyên. Một phần câu chuyện đã coi như kết thúc, người hiền lành
chịu bất hạnh cuối cùng đã tìm được hạnh phúc.
Thế nhưng, ở đó vẫn còn có sự ghen tức. Nhân lúc quan trạng đi vắng hai cô chị rủ
em út đi chèo thuyền, thực chất là hãm hại em mình. Nhớ lời chồng dặn khi đi cô út
mang theo "Một con dao, hai quả trứng và một hòn đá lửa". Khi ra đến giữa biển,
hai cô chị đẩy em xuống và con cá kình đã nuốt cô út vào trong bụng nó. Sắn dao
mang bên mình, cô út đã giết con cá kình chui ra, dạt vào một hòn đảo và xẻ thịt cá
kình ăn sống qua ngày. Hai quả trứng nở ra hai chú gà, một trống, một mái làm bạn
với cô. Khi thấy thuyền quan trạng đi qua, gà liền cất tiếng gáy: "Ò ó o... Phải thuyền quan trạng rước cô tôi về"
Sọ Dừa nhận ra là vợ mình, liền ghé thuyền vào đảo, gặp được vợ hiền. Về nhà trạng
nguyên mở tiệc chiêu đãi, có cả hai cô chị. Nhưng khi thấy vợ chồng Sọ Dừa bước
ra, hai cô chị bỏ nhà đi biệt xứ vì xấu hổ.
Kết thúc câu chuyện đúng ý đồ người đọc và tâm lí người nghe với đạo lí: "Người ở
hiền thì gặp lành". Một chuỗi sự kiện diễn ra theo phép nhân quả thuận chiều thời
gian. Lối kể chuyện hấp dẫn, lôi cuốn đã khiến người đọc cảm thấy tò mò và càng
làm giàu thêm tấm lòng nhân ái của con người.
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa Mẫu 3
Trong các truyện cổ tích Đông Tây thường có những người, và bên ngoài xấu xí đến
ghê tởm, nhưng chính đó lại là trai tài, gái sắc. Có lẽ là tác giả hư cấu ra như vậy để
thử thách người chỉ biết nhìn cái vỏ ngoài mà không chú ý đến thực chất bên trong chăng?
Sọ Dừa là một nhân vật như vậy. Sinh ra dị dạng nhưng thực ra là một chàng trai
khôi ngô, tuấn tú, có tài nghệ, lao động lại giỏi giang: Chuyện đó không ai biết cả,
từ mẹ chàng cho đến phú ông thuê chàng ở chăn bò. Phú ông có ba người con gái thì
hai cô chị cũng không biết, chỉ cô em út biết mà thôi. Vì thế mà hai cô chị đối với
chàng tỏ ra khinh thường, còn cô em út thì đem lòng yêu mến, bằng lòng lấy Sọ Dừa
khi Sọ Dừa cầu hôn. Phú ông tưởng cứ thách cưới cho to là mẹ con Sọ Dừa, nhà
nghèo lấy đâu ra mà sửa sang đô sính lễ! Chẳng ngờ, Sọ Dừa đưa đầy đủ những gì
phú ông thách cưới. Lúc này Sọ Dừa mới biến thành một chàng trai tuấn tú. Rồi
chàng dùi mài kinh sử, gặp khoa thi, đỗ Trạng nguyên, được bổ làm quan.
Bấy giờ hai cô chị vốn ác nghiệt, chua ngoa với Sọ Dừa rắp tâm hại em để cướp
chồng em, thay em làm bà Trạng! Nhân khi quan Trạng đi sứ, ở nhà hai cô chị lập
mưu xô em xuống sông, giữa dòng nước xoáy. Nhưng trời không để nàng chết. Nàng
trôi dạt vào một đảo hoang. Đến khi thuyền quan Trạng đi sứ trở về qua thì hai vợ
chồng lại gặp nhau. Tất nhiên, hai cô chị xấu hổ, bỏ trốn đi biệt xứ.
Truyện có nhiều tình tiết hoang đường như Sọ Dừa lúc sinh ra chỉ là một cục thịt,
không có tay chân, nhưng biết nói, biết chăn bò, vv... Hoặc như quan trạng biết trước
vợ sẽ gặp tai nạn nên lúc ra đi, đưa cho vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả
trứng gà. Nhờ có những thứ ấy mà cá kình nuốt vào bụng, nàng không chết, lại lấy
dao mổ bụng cá chui ra, vv... Nhưng ý nghĩa truyện thì rõ ràng: "Người chăm chỉ lao
động sẽ được đền bù; người hiền hậu sẽ được hưởng hạnh phúc. Chỉ có kẻ ác độc
mới phải chịu số phận hẩm hiu".
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa Mẫu 4
Sọ Dừa là truyện cổ về người mang lốt vật, được truyền tụng lâu đời trong dân gian.
Truyện thể hiện ước mơ đổi đời, mong muốn những điều tốt đẹp, hạnh phúc sẽ đến
với người hiền lành, lương thiện và khát vọng công lí của người xưa. Truyện còn đặt
ra bài học về cách đánh giá con người: Đừng nhìn hình thức bên ngoài mà vội nhận
xét bản chất bên trong. Bài học ấy được gửi gắm qua hình ảnh chàng Sọ Dừa dị dạng mà tài đức vẹn toàn.
Sự ra đời của Sọ Dừa có nhiều nét khác thường. Bà mẹ đi rừng khát nước, uống nước
trong một cái sọ dừa rồi có thai sinh ra đứa con chỉ có cái đầu tròn lông lốc, thân
mình, chân tay chẳng có. Bà mẹ chỉ vì thương con nên giữ lại nuôi và đặt tên là Sọ Dừa.
Các tình tiết li kì về sự ra đời và hình dạng khác thường của Sọ Dừa thể hiện sự quan
tâm của nhân dân đến một loại người đau khổ nhất, số phận thấp hèn nhất trong xã
hội. Đau khổ, thấp hèn từ dáng vẻ bề ngoài, lại bị coi là “vô tích sự”. Hình ảnh cái
đầu tròn lông lốc gợi sự thương cảm sâu xa của mọi người đối với nhân vật này.
Tưởng chừng Sọ Dừa là kẻ vô tích sự, nào ngờ chàng lại làm việc giỏi. Chàng thưa
với mẹ hãy xin phú ông cho chàng chăn đàn bò đông đúc của ông ta. Thật khó mà
tin rằng chàng làm được công việc vất vả ấy. Thế mà chỉ sau một thời gian, bò con
nào con nấy bụng no căng, béo mượt khiến phú ông rất hài lòng.
Chăn bò cực nhọc vô cùng nhưng Sọ Dừa đã biết tạo cho mình một niềm vui…
Những lúc đàn bò mải mê gặm cỏ, Sọ Dừa trút bỏ lốt quái dị, biến thành một chàng
trai tuấn tú, đu đưa trên chiếc võng đào mắc giữa hai thân cây, ung dung thổi sáo.
Thật là thong dong, thư thái. Lao động nặng nhọc đã trở thành niềm vui nhẹ nhàng.
Sọ Dừa không những lao động giỏi mà còn tài hoa biết mấy!
Bất ngờ và kì lạ hơn cả là Sọ Dừa nhờ mẹ đi hỏi con gái phú ông về làm vợ. Nghèo
hèn, dị dạng, lại làm đầy tớ cho nhà người ta, thế mà chàng lại dám làm điều thiên
hạ cho là đũa mốc mà chòi mâm son. Bà mẹ ngạc nhiên, thậm chí sợ hãi nhưng rồi
cũng phải chiều con. Phú ông bật cười mai mỉa và thách cưới một cách nghiệt ngã,
tưởng chừng giàu có cỡ nào cũng không lo nổi. Hắn định bụng trừng trị mẹ con gã
đầy tớ kia một cách đích đáng. Vậy mà chỉ hôm sau, Sọ Dừa có đủ sính lễ theo yêu
cầu của phú ông: mười mâm lụa đào, mười con lợn béo, một vò rượu tăm, một chĩnh
vàng cốm. Sọ Dừa không phải là người phàm trần, chàng đã hóa phép ra tất cả.
Những đòi hỏi về sính lễ của phú ông có ý nghĩa như là một thử thách ban đầu mà
Sọ Dừa phải vượt qua. Phú ông hoa mắt vì tham, nhưng rõ ràng vẫn ngần ngại, đo
đó mới có chi tiết: Lão lúng túng nói với bà cụ: – Để ta hỏi con gái ta, xem có đứa
nào ưng lấy thằng Sọ Dừa không đã.
Điều lão không ngờ đã xảy ra là trong khi hai cô chị bĩu môi chê bai, thi cô út đồng
ý lấy Sọ Dừa. Thế là phú ông đành phải nhận lễ và gả cô út cho Sọ Dừa.
Khác với hai cô chị, cô út nhận biết được thực chất vẻ đẹp bên trong của Sọ Dừa nên
đã thuận lòng lấy chàng. Trong truyện này, bên cạnh nhân vật chính là Sọ Dừa, cô
Út cũng là nhân vật đáng chú ý.
Hai cô chị vốn tính ác nghiệt, đỏng đảnh nên thường hắt hủi Sọ Dừa. Cái định kiến
sâu sắc về sự thấp kém, về sự dị hình và vô dụng đã khiến hai cô chị không thể nhìn
thấy được bản chất tốt đẹp của Sọ Dừa.
Cô Út hiền lành, tính hay thương người. Ngay cả khi chưa biết gì về những điều kỳ
lạ của Sọ Dừa, cô vẫn đối xử với Sọ Dừa rất tử tế. Phép lạ của Sọ Dừa có được là
nhờ sự kết hợp của hai yếu tố: thứ nhất là dưới bề ngoài xấu xí, thực chất Sọ Dừa là
chàng trai khôi ngô, tài giỏi và thứ hai là lòng thương người của cô Út.
Chính lòng thương người ấy giúp cô có dịp thấy được bên trong cái hình hài sọ dừa
lăn lóc là một chàng trai khôi ngô, tài giỏi. Cô út trỏ thành bà Trạng là phần thưởng
xứng đáng mà truyện cổ thường dành cho những người nhân hậu.
Như vậy, ở truyện này, giá trị,cao quý của con người không chi thể hiện ở nhân vật
Sọ Dừa mà còn thể hiện ở nhân vật cô út. Nhờ cô út, giá trị của Sọ Dừa mới có thể bộc lộ và phát triển.
Cưới được con gái út phú ông, Sọ Dừa đã xóa được cái hố sâu ngăn cách giữa giàu
và nghèo, giữa tầng lớp trên và tầng lớp dưới trong hôn nhân thời phong kiến. Bằng
tài năng, đạo đức của mình, chàng buộc phú ông phải chịu thua. Đến lúc này, chẳng
cần phải tiếp tục giấu mình trong cái lốt xấu xí nữa, Sọ Dừa hiện nguyên hình là một
chàng trai khôi ngô, đẹp đẽ và càng tỏ ra có tài, có đức. Chàng học giỏi, thông minh
khác thường và thi đỗ Trạng nguyên rồi được nhà vua cử đi sứ ở nước ngoài. Chàng
đã đạt tới tột đỉnh danh vọng cao sang. Sọ Dừa đã đem đến cho người đọc những bất ngờ hết sức thú vị.
Nhưng hạnh phúc của chàng bị đe dọa bởi lòng đố kỵ và sự ghen ghét của những kẻ
lòng dạ xấu xa. Hai cô chị vốn khinh rẻ Sọ Dừa, nay thấy chàng thành đạt lại rắp
tâm hãm hại em gái để được làm vợ quan trạng. Mưu mồ của chúng thật hiểm độc
nhưng nhờ trí tuệ sáng suốt, Sọ Dừa đã dự đoán và lo xa được tất cả. Trước khi lên
đường, chàng chuẩn bị chu đáo cho vợ: con dao, hai quả trứng, hòn đá lửa… để phòng thân.
Quả nhiên, khi nàng út bị hãm hại, các thứ đó đều có ích cho nàng. Dao đâm chết cá
kình, đá đánh ra lửa nướng cá làm thức ăn. Đặc biệt là hai quả trứng nở ra hai con
gà sớm hôm bầu bạn với nàng và tiếng gáy của chú gà trống đã báo cho quan trạng
biết mà ghé vào đảo hoang cứu vợ.
Không chi có tài và trí, Sọ Dừa còn là người nhân đức và độ lượng. Trở về quê
hương, chàng mở tiệc mừng sum họp. Mặc dù biết rõ lòng dạ độc ác của hai người
chị nhưng chàng không một lời trách cử, chi lặng lẽ đưa vợ ra chào. Hai người chị
xấu hổ, nhục nhã, âm thầm trốn đi. Vậy là quan trạng Sọ Dừa có đủ cả tài, đức, trí.
Chàng xứng đáng được hưởng hạnh phúc.
Người xưa đã thành công khi miêu tả hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong
của nhân vật Sọ Dừa có sự đối lập đến mức kỳ lạ. Dưới cái lốt kì quái, Sọ Dừa có
đủ vẻ đẹp cả về hình dáng lẫn tài năng, phẩm chất tuyệt vời. Sự đối lập ấy khẳng
định cái đáng quý là phẩm chất bên trong và đề cao giá trị của con người chân chính.
Trong xã hội phong kiến trọng người giàu sang, khinh kẻ nghèo hèn, người lao động
khó lòng vượt qua số phận tăm tối của mình. Cho nên sự biến đổi kỳ diệu của Sọ
Dừa chính là sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú, thể hiện sức sống và tinh thần
lạc quan mãnh liệt của nhân dân lao động. Còn sống là còn hy vọng, còn mơ ước,
còn tin tưởng vào chiến thắng tất yếu của lòng tốt và sự công bằng trước sự độc ác,
bất công của cuộc đời.
Cảm nhận về nhân vật Sọ Dừa Mẫu 5
Truyện cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen
thuộc như nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ, nhân vật
thông minh và nhân vật ngốc nghếch, nhân vật là động vật. Tuy các nhân vật trong
chuyện cổ tích có sự đa dạng về hình hài, số phận nhưng đều có đặc điểm chung là
chúng được xây dựng nhằm thể hiện những ước mơ niềm tin của nhân dân về sự
chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công
bằng đối với sự bất công. Truyện cổ tích “Sọ Dừa” là một câu chuyện về đề tài
“người đội lốt vật”, qua đó các tác giả dân gian đã khẳng định vẻ đẹp chân chính của
con người, cũng như sự đồng cảm đối với những con người có số phận bất hạnh trong xã hội.
Trước hết, Sọ Dừa có một sự ra đời vô cùng kì lạ, một lần vào rừng hái củi, mẹ của
Sọ Dừa đã uống nước ở trong một cái sọ dừa bên gốc cây, từ hôm đó về nhà bà hoài
thai và sinh ra Sọ Dừa. Và khi sinh ra Sọ Dừa cũng có một hình dáng vô cùng kì lạ
“…một đứa bé không chân, không tay, tròn như một quả dừa”, và khi người mẹ có
ý định vứt bỏ thì đứa bé kì lạ này còn biết cất tiếng gọi đầy tha thiết, tội nghiệp “Mẹ
ơi, con là người đây. Mẹ đừng vứt con đi mà tội nghiệp”. Đây là một tình tiết đầy kì
lạ, bởi Sọ Dừa không chỉ có hình dáng khác người mà dường như cũng trưởng thành
hơn, không giống như những đứa trẻ mới sinh. Có lẽ đây cũng chính là đặc điểm của
những câu chuyện cổ tích, các tác giả dân gian xây dựng những yếu tố kì lạ để thể
hiện những quan niệm thực, cách nhìn nhận, đánh giá rất thực về con người, về nhân sinh.
Sọ Dừa dù lớn cũng không khác gì lúc nhỏ, lúc nào cũng lăn lông lốc trong nhà,
không làm được việc gì, khiến cho bà mẹ phải lên tiếng than phiền “Con nhà người
ta bảy, tám tuổi đã đi ở chăn bò. Còn mày chẳng được tích sự gì”. Tuy nhiên, Sọ
Dừa không phải là người “không được tích sự” gì như bà mẹ cũng như mọi người
suy nghĩ. Ở Sọ Dừa luôn có sự trưởng thành hơn những đứa trẻ cùng trang lứa, thể
hiện ngay trong lời nói và hành động của chàng “Gì chứ chăn bò thì con cũng chăn
được. Mẹ cứ nói với phú ông cho con đến ở chăn bò”. Ý kiến này của chàng không
chỉ khiến cho người mẹ bất ngờ mà còn khiến cho phú ông hoài nghi, thậm chí coi
thường “..cả đàn bò giao cho thằng bé người không ra người, ngợm không ra ngợm
ấy, chăn dắt làm sao?”.
Nhưng trái lại với sự coi thường, dè bỉu của phú ông, Sọ Dừa chăn bò rất giỏi, hàng
ngày Sọ Dừa thả bò ra đồng, tối lại dắt về, không thiếu một con “…bò con nào con
nấy bụng no căng”. Theo thời gian, Sọ Dừa cũng trưởng thành, chàng cũng có những
mong muốn như bao chàng trai bình thường nào khác, đó chính là khát khao về tình
yêu, về hạnh phúc. Cô con gái út của phú ông là người hiền lành, tốt bụng nhất trong
ba chị em con phú ông, cô không dè bỉu, coi thường, cũng là người duy nhất tình
nguyện mang cơm cho Sọ Dừa, trong một lần mang cơm, cô đã nghe thấy tiếng sáo
véo von, khi đến gần thì thấy một chàng trai khôi ngô đang ngồi thổi sáo cho đàn bò gặm cỏ.
Đây cũng là lần đầu tiên, con người thật của Sọ Dừa được khám phá, không phải với
lốt vật như mọi người vẫn thấy. Từ đó mà cô út đem lòng yêu mến Sọ Dừa. Biết
được tấm chân tình của cô gái mà Sọ Dừa về giục mẹ đến hỏi con gái phú ông về
làm vợ. Ý muốn này thật khó thực hiện, làm cho bà mẹ không khỏi sửng sốt. Vì nếu
Sọ Dừa có hình hài như một người bình thường, nhưng với một gia cảnh nghèo khó
đã không thể lấy vợ, bởi quan niệm “môn đăng hậu đối” trong xã hội xưa rất khắt
khe, hơn nữa đây còn là con gái của phú ông, mà Sọ Dừa cũng đâu phải người bình
thường, hình hài của chàng luôn nhận sự coi thường, dè bỉu, đặc biệt là từ phú ông.
Sọ Dừa vốn không phải người bình thường, vốn ẩn giấu những điều kỳ lạ, sức mạnh
kì lạ, vì vậy mà những sính lễ mà phú ông đưa ra, gồm “ …một chĩnh vàng cốm,
mười tấm lụa đào, mười con lợn béo, mười vò rượu tăm” thì cũng không làm khó
được Sọ Dừa. Khi chàng mang sính lễ sang bên nhà phú ông, lão đã rất bất ngờ, bị
cho những sính lễ ấy làm cho hoa mắt. Lão hỏi con gái xem ai chịu lấy Sọ Dừa, như
tính cách kiêu kì vốn có, ác nghiệt vốn có thì cô cả và cô hai không ai chịu lấy Sọ
Dừa, chỉ có cô út đồng ý. Đám cưới của Sọ Dừa và cô út cũng vô cùng linh đình, gia
nhân chạy ra vào tấp nập, vì vậy mà những người chị độc ác vô cùng ghen tức, có
phần tiếc nuối vì khi ấy không chịu lấy Sọ Dừa.
Cuộc sống của vợ chồng Sọ Dừa vô cùng hạnh phúc, hơn nữa chàng còn ngày đêm
đèn sách, chờ khoa thi. Và đúng như dự đoán, Sọ Dừa đã đỗ trạng nguyên, vua sai
chàng đi sứ. Vốn là người thông minh, lại có cảm giác bất an nên Sọ Dừa đã đưa cho
vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà, dặn phải luôn mang trong người,
phòng khi phải dùng đến. Quả nhiên như vậy, khi Sọ Dừa đi thì hai bà chị đã nhẫn
tâm hại cô em gái, ý định muốn thay em làm bà trạng. Nhưng vì đã có những vật
dụng mà Sọ Dừa đã đưa mà cô vợ có thể thoát khỏi kiếp nạn này. Không những thế,
đó còn là những vật dụng giúp Sọ Dừa tìm được vợ.
Như vậy, nhân vật Sọ Dừa là kiểu nhân vật người mang lốt vật trong truyện cổ tích,
đây là kiểu nhân vật khá quen thuộc trong truyện cổ tích của Việt Nam. Thông qua
nhân vật này, các tác giả dân gian muốn đề cao giá trị của con người, đồng thời thể
hiện sự đồng cảm với những con người bất hạnh trong cuộc sống. Các tác giả cũng
thể hiện niềm tin cũng như khát vọng về lẽ công bằng ở đời, theo đó những con
người thiện lương, tốt bụng sẽ được hưởng hạnh phúc, người có dã tâm độc ác sẽ
phải nhận lấy những quả báo.