




Preview text:
Vở bài tập Khoa học dành cho lớp 5 bài 38 - 39 Sự biến đổi hóa học 
1. Lý thuyết bài 38 - 39: Sự biến đổi hóa học 
Sự biến đổi hóa học là sự thay đổi chất này thành chất khác, chất mới có tính chất khác và 
một hoặc nhiều chất mới được hình thành. 
Nó là kết quả khi một chất kết hợp với một chất khác để tạo thành một chất mới (tổng hợp 
hoặc phân hủy để tạo thành nhiều chất hơn). Phản ứng oxy hóa là một ví dụ thay đổi hóa học 
gây ra phản ứng hóa học. 
Sự biến đổi hóa học thường không thể đảo ngược (ngoại trừ các phản ứng hóa học). Các 
ví dụ về thay đổi hóa học bao gồm phản ứng hóa học làm phát triển màu nhuộm và tạo ra sự 
thay đổi hóa học trên tóc. Có ba loại biến đổi hóa học là biến đổi hữu cơ, vô cơ và sinh hóa. 
Các biến đổi hóa học xảy ra xung quanh chúng ta mọi lúc và không chỉ trong phòng thí 
nghiệm hóa học. Dưới đây là một số ví dụ về sự thay đổi hóa học trong cuộc sống hàng ngày  của chúng ta. 
- Sự biến đổi hóa học có thể xảy ra dưới tác dụng của nhiệt 
- Sự biến đổi hóa học có thể xảy ra dưới tác dụng của ánh sáng  Biến  Trường hợp  Giải thích  đổi 
Vôi sống khi thả vào nước đã không giữ lại được tính  Hóa  Cho vôi sống vào nước 
chất của nó nữa, nó đã bị biến đổi thành vôi tôi dẻo quánh,  học  kèm theo sự tỏa nhiệt  Lí 
Giấy bị cắt vụn vẫn giữ nguyên tính chất, không bị biến 
Xé giấy thành những mảnh vụn học  đổi thành chất khác  Lí 
Xi măng và cát thành hỗn hợp xi măng cát, tính chất của  Xi mang trộn cát  học 
cát và xin măng vẫn giữ nguyên không đổi 
Xi măng trộn cát và nước thành vữa xi măng, tính chất  Hóa 
Xi măng trộn cát với nước 
hoàn toàn khác với tính chất của ba chất tạo thành nó là cát,  học  xi măng và nước 
Đinh mới để lâu ngày thành  Hóa 
Dưới tác dụng của hơi nước trong không khí, chiếc đinh  đinh gỉ  học 
bị gỉ tính chất của đinh gỉ khác hẳng tính chất của đinh mới 
Thủy tinh ở thể lỏng sau khi  Lí 
Dù ở thể rắn hay thể lỏng, tính chất của thủy tinh vẫn 
được thổi thành các chai, lọ, để học  không thay đổi 
nguội thành thủy tinh ở thể rắn 
Ví dụ về sự biến đổi hóa học: 
- Đốt 1 tờ giấy hoặc gỗ  - Tiêu hóa thức ăn  - Luộc một quả trứng  - Sử dụng pin hóa học  - Mạ điện kim loại  - Nướng bánh  - Sữa chua 
- Các phản ứng trao đổi chất khác nhau diễn ra trong tế bào  - Thối rữa trái cây  - Phân hủy chất thải  - Vụ nổ của pháo hoa 
- Phản ứng giữa muối và axit .  - Gỉ sắt 
- Thắp sáng một que diêm.   
2. Vở bài tập Khoa học dành cho lớp 5 bài 38 - 39 Sự biến đổi hóa học 
Câu 1. Làm các thí nghiệm như hướng dẫn ở mục Thực hành trang 78 SGK và hoàn thành  bảng sau: 
(Thí nghiệm: - Đốt một tờ giấy và nhận xét sự biến đổi của tờ giấy dưới tác dụng của ngọn 
lửa.Chưng đường trên ngọn lửa.)  Thí nghiệm 
Mô tả hiện tượng 
Giải thích hiện tượng  Đốt tờ giấy     
Chưng đường trên ngọn lửa     
Lời giải chi tiết:  Thí nghiệm 
Mô tả hiện tượng 
Giải thích hiện tượng 
Tờ giấy đã bị biến thành một chất khác,  Đốt tờ giấy 
Tờ giấy bị cháy thành than 
không còn giữ được tính chất ban đầu. 
- Đường từ màu trắng chuyển 
Dưới tác dụng của nhiệt, đường đã không còn 
Chưng đường sang vàng rồi nâu thẫm, có vị đắng. giữ được tính chất của nó nữa, nó đã bị biến thành  trên ngọn lửa 
Nếu tiếp tục đun nữa, nó sẽ cháy một chất khác.  thành than. 
- Trong quá trình chưng đường  có khói khét bốc lên  Câu 2.  
Khoanh vào chữ cái trước câu trả lời đúng. 
2.1. Hiện tượng gì xảy ra khi cho vôi sống vào nước? 
a. Không có hiện tượng gì. 
b. Vôi sống hòa tan vào nước tạo thành dung dịch nước vôi. 
c. Vôi sống trở nên dẻo quánh thành vôi tôi và kèm theo sự tỏa nhiệt. 
2.2. Hiện tượng chất này bị biến đổi thành chất khác được gọi là gì? 
a. Sự biến đổi lí học. 
b. Sự biến đổi hóa học. 
Lời giải chi tiết:  Đáp án 2.1. c  2.2. d  Câu 3. 
Đánh dấu × vào các cột trong bảng dưới đây cho phù hợp:   
Biến đổi lí học 
Biến đổi hóa học  Cho vôi sống vào nước     
Xé giấy thành những mảnh vụn      Xi măng trộn với cát     
Xi măng trộn với cát và nước      Đinh mới -> đinh gỉ     
Thủy tinh ở thể lỏng -> Thủy tinh ở thể rắn     
Lời giải chi tiết:    Biến đổi lí học  Biến đổi hóa học  Cho vôi sống vào nước    x 
Xé giấy thành những mảnh vụn  x    Xi măng trộn với cát  x   
Xi măng trộn với cát và nước    x  Đinh mới -> đinh gỉ    x 
Thủy tinh ở thể lỏng -> Thủy tinh ở thể rắn  x   
Câu 4. Thực hiện trò chơi “Bức thư bí mật” theo hướng dẫn ở trang 80 SGK và trả 
lời các câu hỏi dưới đây: 
Nhúng đầu tăm vào giấm rồi viết lên giấy và để khô. 
a) Ta có nhìn thấy chữ không? 
b) Muốn đọc “Bức thư bí mật” ta phải làm thế nào? 
c) Điều kiện gì làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hóa học? 
Lời giải chi tiết: 
a) Ta không nhìn thấy chữ. 
b) Muốn đọc bức thư này, người nhận thư phải hơ nóng bức thư. 
c) Nhiệt làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hóa học. 
Câu 5. Hãy nêu một vài ví dụ chứng tỏ nhiệt độ có tác dụng làm biến đổi hóa học của  một số chất. 
Lời giải chi tiết: 
Ví dụ: - Ở nhiệt độ cao đường cháy biến thành chất khác; 
- Khi đun với đá vôi ở nhiệt độ cao sẽ tạo ra vôi sống và khí các-bô-níc,… 
Câu 6. Hãy nêu một vài ví dụ chứng tỏ ánh sáng cũng có tác dụng làm biến đổi hóa 
học của một số chất. 
Lời giải chi tiết: 
Ví dụ: Quần áo màu khi phơi nắng sẽ bị bạc màu.   
3. Biến đổi hoa học lên quan đến các hợp chất 
3.1. Các biến đổi hóa học liên quan đến các hợp chất hữu cơ 
Hợp chất hữu cơ là những hợp chất phức tạp của cacbon, trong đó một hoặc nhiều nguyên 
tử liên kết cộng hóa trị với nguyên tử của các nguyên tố khác. Dưới đây là một số ví dụ về sự 
thay đổi hóa học liên quan đến các hợp chất hữu cơ. 
Đốt khí tự nhiên 
- Đây là một ví dụ rõ ràng về phản ứng đốt cháy. Khí tự nhiên hiểu được khí mêtan. Khi 
metan phản ứng với oxy trong khí quyển, nó tạo ra nước và carbon dioxide. Do đó, nó là một 
ví dụ về sự thay đổi hóa học. 
Quá trình chín của trái cây 
- Nó liên quan đến một loạt các thay đổi. Trái cây bao gồm ethylene. Có sự gia tăng sản 
xuất ethylene khi trái cây bị hư hỏng hoặc khi nó bị nhổ. Điều này dẫn đến việc sản sinh ra các 
enzym mới phản ứng với hóa chất có trên trái cây. Vì vậy, trái cây có thể chứng kiến một số 
thay đổi. Một số thay đổi được đề cập dưới đây. 
+ Quả trở nên ngon ngọt và mềm hơn. 
+ Do chất diệp lục bị phân hủy, vỏ ngoài của trái cây thay đổi màu sắc. 
+ Hương thơm tỏa ra từ quả chín.   
3.2. Các biến đổi hóa học liên quan đến các hợp chất vô cơ 
Các phản ứng của các hợp chất và nguyên tố không liên quan đến nguyên tử cacbon là 
những biến đổi hóa học liên quan đến các hợp chất vô cơ. Một số ví dụ về sự thay đổi hóa học 
liên quan đến các hợp chất vô cơ được đề cập dưới đây. 
Sự hình thành của thép 
- Đó là một quá trình không thể đảo ngược. Thép được hình thành bằng cách bổ sung một 
số nguyên tố khác với số lượng xác định vào sắt, nguyên tố cơ bản là cacbon. Điều này dẫn 
đến sự hình thành các chất mới, do đó coi nó có sự thay đổi về mặt hóa học. Tính chất của các 
chất mới tạo thành khác với tính chất của sắt. 
Ánh sáng của pháo hoa 
- Pháo hoa bao gồm nitrat kim loại do đó tạo thành các hợp chất cháy. Khi đốt pháo hoa, 
quá trình đốt cháy diễn ra dẫn đến sự hình thành một chất mới với sự phát ra ánh sáng và nhiệt. 
Như vậy, có thể coi đây là một biến đổi hóa học.  Thay đổi sinh hóa 
- Nó liên quan đến hóa học của hoạt động và sự phát triển của các sinh vật sống. Dưới đây 
là một ví dụ về những thay đổi sinh hóa.  Quang hợp 
- Quang hợp là một quá trình chủ yếu được sử dụng bởi thực vật để chuyển đổi năng lượng 
ánh sáng thành năng lượng hóa học. Nó là một quá trình hóa học xảy ra trong thực vật. Trong 
quá trình này, thực vật chuyển đổi nước và carbon dioxide thành đường và oxy.