



Preview text:
Vườn treo Babylon ở nước nào? Vương quốc
Tân Babylon do vị vua nào thành lập?
1. Giới thiệu về vườn treo Babylon
Vườn Treo Babylon được nhắc đến trong văn hóa Hy Lạp cổ đại la môt trong
nhưng ky quan tuyêt đep. Nó được ca ngợi la môt thanh tựu nổi bật về kỹ
thuật xây dựng với mau xanh cua cây côi, môt chuỗi vườn bậc thang, tạo nên
môt ngọn núi xanh lớn được đắp bởi gạch bùn. Vườn treo được cho la được
xây dựng tại thanh phô cổ đại Babylon, gần thanh phô Hil ah tỉnh Babil, Iraq
ngay nay. Tên cua nó được lấy nguồn gôc từ chư Hy Lạp kremastós
(κρεμαστός có nghĩa la “treo qua”) thê hiên kiêu kiến trúc trên cao như la ban
công hay sân thượng có nhưng cây côi được trồng.
Theo môt truyền thuyết, vườn treo nằm kế bên môt cung điên rất lớn được
biết đến với cái tên Kì quan cua nhân loại. Đê vợ nguôi bớt nỗi nhớ quê
hương, Nebuchadnezzar II thời Tân Babylon (trị vì 605- 562 TCN) đa xây
dựng vườn treo Babylon danh tặng cho vợ cua mình, Amytis người
Media, nơi vôn có nhưng ngọn đồi va thung lũng xanh tươi. Điều nay được
ghi chép lại bởi môt tu sĩ người Babylon, Berossus, vao khoảng 290 trước
Công nguyên, sau nay được dẫn lại bởi Josephus. Vườn treo cũng được gắn
với vị nư vương huyền thoại Semiramis, người được cho la đa trị vì Babylon
vao thế kỷ thứ 9 trước Công nguyên, do đó còn có môt tên gọi khác la Vườn
treo cua Semiramis. Vườn treo la công trình duy nhất trong sô Bảy ky quan
thế giới cổ đại ma vị trí vẫn chưa được xác định chính xác. Không có văn bản
thời Babylon còn tồn tại nao nhắc tới vườn treo, va không có bằng chứng
khảo cổ vưng chắc nao được tìm thấy tại Babylon.
Người đầu tiên đề cập đến vườn treo la Berossus, môt sử gia uy tín người
Babylon đa viết về vườn treo vao khoảng năm 270 trước Công nguyên kê
rằng vua Nebuchadnezzar xây môt cung điên mới mang phong cảnh núi rừng
với nền móng bằng đá, bậc thang trong 15 ngay. Bản phác thảo trên máy tính
dựa theo miêu tả cua sử gia Berossus. Người Hy Lạp về sau bổ sung thêm
nhiều chi tiết. Môt giả thuyết kê rằng khu vườn rông 120m2, chiều cao cua
bức tường thanh cao khoảng 25m. Khu vườn có bai đất tạo hình bậc thang
như môt nha hát, với các công trình nhỏ hòa quyên bên trong.
Vườn treo có nhiều vách tường, mỗi vách rông khoảng 7 m va cách nhau 3 m,
đê đỡ các dầm bằng đá. Phía trên dầm la ba lớp riêng biêt - sậy đặt trong lớp
nhựa đường, hai lớp đá xây bằng gạch, va lớp vỏ ngoai cùng lam bằng
chì. Môt giả thuyết thứ hai lại kê khu vườn nằm trên các mái cong dạng vòm
xây bằng gạch va nhựa đường: các đinh vít kiêu Archimede nằm dọc theo
cầu thang cung cấp nước. Môt mô tả khác cho rằng có môt công trình phụ
gồm các côt bằng đá đỡ các dầm bằng gỗ: dầm lam bằng thân cây cọ. Thay
vì bị mục rưa, đa mang chất bổ đến nuôi dưỡng rễ cây trồng trong khu vực
treo ở phía trên, toan bô khuôn viên được tưới tiêu bằng môt hê thông gồm
các vòi phun nước va máng dẫn thiết kế thật tai tình. Vườn treo Babylon đa
đánh dấu môt thời vang son cua lịch sử vùng Lưỡng Ha, thời kì phát triên rực
rỡ cua vương quôc Chaldean, hay còn gọi la Tân Babylon. Nha vua
Nabuchadnezzar trị vì đất nước được 44 năm thì qua đời. Sau đó, vườn treo Babylon cũng tan lụi theo.
Đây được coi la môt huyền thoại, va các mô tả được nhắc đến trong ghi chép
cua các tác giả Hy Lạp va La Ma cổ đại như Strabo, Diodorus Siculus va
Quintus Curtius Rufus đa tô vẽ môt hình ảnh lý tưởng hóa về môt khu vườn
phương Đông. Nó đa từng tồn tại tại Babylon, nhưng đa bị phá huy hoan toan
trong khoảng thời gian thế kỷ 1 trước Công nguyên va bây giờ, khu vườn
được nhắc đến trong truyền thuyết thực chất la khu vườn treo do vua
Sennacherib cua Assyria xây dựng tại thu đô Nineveh bên bờ sông Tigris,
gần thanh phô Mosul thời hiên đại.
2. Câu hỏi trắc nghiệm về vườn treo Babylon
Câu 1: Vườn treo Babylon nằm ở quốc gia nào? A. Iran B. Iraq C. Oman D. Quata Đáp án: B
Giải thích: Babylon thuôc Iraq ngay nay, nằm ở khu vực Trung Đông, phía
Tây Nam Châu Á, giáp với Arab Saudi va Kuwait về phía Nam, Thổ Nhĩ Ky va
Syria về phía Bắc, Iran về phía Đông va Jordan về phía Tây. Babylon la môt
trong nhưng thanh phô nổi tiếng nhất thời cổ đại. Theo Britannica, di tích
Babylon nằm bên bờ sông Euphrates ở Hil ah, Babil cua Iraq, cách thu đô
Baghdad khoảng 85 km về phía Nam. Đây từng la thu phu cua miền Nam
Mesopotamia (Lưỡng Ha) từ đầu thiên niên kỷ thứ hai đến đầu thiên niên kỷ
thứ nhất trước Công nguyên va la thu đô cua Đế quôc Tân Babylon
(Chaldean) vao thế kỷ thứ 7 va thứ 6 trước công nguyên.
Theo cuôn Người giau có nhất thanh Babylon, Babylon la biêu tượng
điên hình cho khả năng cua con người. Con người đa lao đông bằng chính
đôi tay cua mình vun đắp nên sự phát triên cua thanh phô rông lớn nay.
Trong khi nhưng nhóm người cổ đại khác chỉ biết sông trong hang đông, chặt
cây bằng rìu thô sơ, đánh nhau bằng gậy gôc thì người Babylon đa bắt đầu
biết xây dựng lâu đai, thanh quách bảo vê đất nước, xây dựng hê thông thuy
lợi đê phục vụ trồng trọt, chăn nuôi. Nhưng lâu đai, thanh quách cua thanh
quôc Babyloncòn ít phế tích đổ nát va vắng lặng nhưng kiến thức cua người
Babylon vẫn còn giá trị. Kiến thức đó được lưu giư trong nhưng thẻ đất sét
nung ma các nha khảo cổ tìm thấy. Chứng tích còn lại cho thấy Babylon la
nơi nuôi nấng nhưng kỹ sư, nha thiên văn học, nha toán học, nha tai chính
đầu tiên va la dân tôc đầu tiên có chư viết. Cũng nhờ sự phát hiên va khai
quật cẩn thận, các nha khảo cổ đa phục dựng được cổng Ishtar - môt trong
nhưng công trình kiêt tác thời Tân Babylon, biêu tượng thê hiên sự uy quyền
va ky vĩ cua Babylon cổ đại. Môt phần cua cổng Ishtar được phục chế tại bảo
tang Pergamon ở thu đô nước Đức.
Câu 2: Vương quôc Tân Babylon do vị vua nao thanh lập? A. Nebuchadnezzar B. Nabopolaxa C. Hammurabi D. Naramxine Đáp án: A
Giải thích: Vương quôc tân Babylon do vị vua Nebuchadnezzar II thanh lập,
còn được gọi la Đế chế Babylon thứ hai va thường được các nha sử học
nhắc đến la Đế chế Chaldea, la đế quôc Lưỡng Ha lớn cuôi cùng được cai trị
bởi các vị vua bản địa Lưỡng Ha. Nebuchadnezzar lên ngôi với tư cách la
Vua cua Babylonia, người cai trị vao năm 626 trước Công nguyên va trở nên
hùng mạnh sau sự sụp đổ cua Đế quôc Tân Assyria vao năm 612 trước Công
nguyên, Đế quôc Tân Babylon chỉ tồn tại trong ít hơn môt thế kỷ va cuôi cùng
bị Đế chế Achaemenes Ba Tư chinh phục vao năm 539 trước Công nguyên.
Ông đa mở rông đế chế cua mình trong khi xây dựng thanh phoos Babylon
thanh môt ky quan cua thế giưới cổ đại. Viêc Assyria thua trận va chuyên
giao vị trí đế quôc cho Babylonia đa đánh dấu lần đầu tiên thanh phô Babylon
nói riêng va vùng Nam Lưỡng Ha nói chung, trỗi dậy thông trị vùng Cận Đông
cổ đại, kê từ khi Đế chế Cổ Babylon cua Hammurabi sụp đổ gần môt ngan
năm trước. Thời ky Tân Babylon chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế va dân sô
chưa từng có trên khắp Babylonia, đây được doi la thời kì phục hưng văn hóa
nghê thuật, với nhưng công trình xây dựng hoanh tráng, đặc biêt la ở Babylon
ở Cận Đông, lam sông lại nhiều nét đặc trưng cổ cua văn hóa Sumer-Akkad
từ 2000 năm trước đó hoặc xa hơn nưa. Người babylon đa xây dựng nhiều
tòa nha đep va xa hoa, đồng thời lưu trư các bức tượng, tác phẩm nghê thuật
từ đế chế Babylon trước đó dưới thời trị vì cua vua Nebuchadnezzar II. Đế
chế vẫn giư được nét đep văn hóa hiên đại ngay nay chu yếu la do hình ảnh
tiêu cực cua Babylon va vua Nebuchadnezzar II được thê hiên trong Kinh
Thánh, quy trách nhiêm cho Nebuchadnezzar trong viêc tan phá Jerusalem
năm 587 TCN va cầm tù người Do Thái ở Babylon. Trong khi đó, các nguồn
sử liêu Babylon mô tả triều đại cua Nebuchadnezzar la thời ky hoang kim đa
đưa Babylonia trở thanh đế chế vĩ đại nhất thời bấy giờ.
Document Outline
- Vườn treo Babylon ở nước nào? Vương quốc Tân Babyl
- 1. Giới thiệu về vườn treo Babylon
- 2. Câu hỏi trắc nghiệm về vườn treo Babylon