Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, nguồn gốc t ự nhiên của ý thức gồm

Chứng minh nguyên tử là hạt nhỏ bé không phân chia được

Chứng minh thế giới còn được cấu tạo bởi sóng điện từ

Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng.

Học thuyết tế bào

Phát hiện ra điện tử.

chủ nghĩa duy tâm khách quan.

  chủ nghĩa duy vật siêu hình.

chủ nghĩa duy vật thời cổ đại.

Trên cơ sở của sự phản ánh sự vật, hiện tượng vào các giác q uan, con người ghi nhận nguyên si sự vật, hiện tượng đó.

 Ý thức biến đổi, áp đặt theo mục đích của chủ thể.

 Sự sao chép sao cho phù hợp với mục đích sử dụng của chủ t hể.

  chỉ là cảm giác của con người.

  tồn tại độc lập với vật chất.

 tồn tại tách rời nhau.

  Chủ nghĩa duy tâm chủ quan.

  Chủ nghĩa duy vật biện chứng.

  Chủ nghĩa duy tâm khách quan.

Vai trò quyết định của vật chất đối với ý thức

Tính thụ động của ý thức đối với vật chất

Tính kế thừa của ý thức đối với vật chất

phương pháp định nghĩa qua so sánh

  phương pháp mô tả.

phương pháp định nghĩa qua giống gần gũi khác biệt về loài.

 Phản ánh vật lý.

Phản ánh tâm lý động vật.

  Phản ánh cảm ứng.

Lao động giúp con người biết chế tạo và sử dụng công cụ lao độ ng.

Lao động giúp con người hình thành ngôn ngữ

Lao động giúp con người biết chế tạo, sử dụng công cụ lao động, hoàn thiện bộ não, có dáng đứng thẳng, hình thành và phát tri ển ngôn ngữ.

Giúp con người có khả năng khái quát hóa, trừu tượng hóa.

 Giúp con người có khả năng suy nghĩ tách khỏi sự vật cảm tín h.

.  Giúp con người lưu giữ và truyền đạt thông tin.

Thông qua các phương tiện vật chất

  Ngôn ngữ.

Thông qua năng lực tư duy sáng tạo

Ý thức quyết định vật chất

Vật chất và ý thức song song cùng tồn tại

Vật chất không quyết định ý thức

Cơ sở vật chất, trường lớp, đồ dung, trang thiết bị dạy học

Đội ngũ dạy và đội ngũ học, sự đòi hỏi của xã hội đối với ngành giáo dục

Tri thức, sách vở, đồ dùng dạy học

Tính thụ động của ý thức đối với vật chất

Tính phụ thuộc và chụi sự quy định của ý thức đối với vật chất

Sự quyết định của vật chất đối với ý thức