Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, chủ nghĩa xã hội có mấy đặc trưng cơ bản dưới đây

Mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân và giai cấp tư sản

Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động bị áp bức bóc lột với giai cấp thống trị.

Mâu thuẫn giữa giai cấp nông dân và giai cấp công nhân

Chủ nghĩa xã hội có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản xuất

Chủ nghĩa xã hội có nhà nước kiểu mới mang bản chất giai cấp công nhân, đại diện cho lợi ích, quyền lực, và ý chí của nhân dân lao động.

Chủ nghĩa xã hội có nền văn hóa phát triển cao, kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân loại

Mâu thuẫn giữa tính xã hội hóa ngày càng cao của lực lượng sản xuất với quan hệ sản xuất tư nhân tư bản chủ nghĩa

Mâu thuẫn giữa giai cấp nông dân và giai cấp tư sản

Mâu thuẫn giữa giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức

Thời kỳ tiếp tục cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống giai cấp tư sản trong điều kiện mới, hình thức mới và nội dung mới

Thời kỳ giai cấp công nhân phát triển kinh tế, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho CNXH

Thời kỳ giai cấp công nhân tiến hành công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.

Sự phát triển của lực lượng sản xuất

Sự trưởng thành của giai cấp công nhân

Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa trở nên lỗi thời

Sự xác lập vai trò thống trị của giai cấp công nhân thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản

Xây dựng thành công CNXH

Tiến hành công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật cho CNXH

3

4

5

Xuất phát từ một xã hội tư bản

Xuất phát từ một xã hội công nghiệp

Xuất phát từ một xã hội hiện đại.