Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, điều kiện chính trị cho sự ra đời của chủ nghĩa xã hội là:

Giai cấp công nhân trưởng thành và trở thành một lực lượng chính trị độc lập

Sản xuất vật chất phát triển tạo ra một lượng hàng hóa khổng lồ

Sự lớn mạnh của giai cấp vô sản và sự phát triển của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa

Phải có sự đoàn kết của giai cấp công nhân tren toàn thế giới

Phải sở hữu tư liệu sản xuất ở trong xã hội

Phải có sự liên minh với các giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác

Bộ Tư bản

Tình cảnh nước Anh; Lược khảo khoa kinh tế chính trị

Bút ký triết học

Sự phát triển của cơ sở hạ tầng tư bản chủ nghĩa

Sự phát triển của giai cấp vô sản cách mạng

Sự phát triển của kiến trúc thượng tầng tư bản chủ nghĩa

Không phát hiện ra được những quy luật phát triển của xã hội loài người

Chưa tìm ra con đường để cải biến xã hội, lật đổ giai cấp thống trị xóa bỏ áp bức bất công

Chưa nêu được tính quy luật của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội và cộng sản chủ nghĩa

Chủ nghĩa cộng sản và cộng sản chủ nghĩa

Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa xã hội

Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản

Sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác – Lênin với phong trào công nhân

Chủ nghĩa Lênin kết hợp với phong trào công nhân

Chủ nghĩa Mác – Lênin kết hợp với phong trào nông dân

Quốc gia chưa trải qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa

Phong kiến thuộc địa

Những nước tư bản trung bình hoặc kém phát triển

Là chế độ triệt tiêu sự cạnh tranh trong kinh tế, loại trừ sự bất công

Là chế độ xã hội ở đó tài sản thuộc về một số người có quyền lực trong tay

Là chế độ mà ở đó thực hiện sự phân chia tài sản theo năng lực lao động

Lực lượng sản xuất ở nhiều trình độ khác nhau

Quan hệ sản xuất dựa trên chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu

Cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại

Hệ tư tưởng Đức.

Bộ Tư bản.

Bản thảo kinh tế - triết học năm 1844.

Không có điểm khác biệt

Xu hướng trí tuệ hóa giảm nhanh

Là lực lượng sản xuất hàng đầu của xã hội hiện đại

Là một công cụ để bảo vệ lợi ích của nhân dân lao động bị áp bức

Là một công cụ để bảo vệ lợi ích của toàn dân

Là một công cụ để bảo vệ lợi ích của dân tộc

Phát huy vai trò đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của giai cấp công nhân

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng

Phát triển giai cấp công nhân cả số lượng và chất lượng

Sự liên minh giữa giai cấp công nhân và giai cấp công nhân

Sự trưởng thành cả về số lượng và chất lượng của giai cấp công nhân

Sự phát triển của giai cấp tư sản