Theo quan niệm của chủ nghĩa duy vật biện chứng yêu tổ nào sau đây quyết định tính năng động, sáng tạo của ý thức

Chủ nghĩa duy tâm chủ quan

Chủ nghĩa duy tâm khách quan

Chủ nghĩa duy vật siêu hình

Ý thức có tính sáng tạo

Ý thức mang bản chất xã hội

Tômxon

Béccuren

Ronghen

Thế giới thống nhất do ý muốn chủ quan của con người.

Thế giới thống nhất đo ý niệm tuyệt đối

Thế giới không có tính thống nhất vật chất

Chủ nghĩa duy vật thời cổ đại.

Chủ nghĩa duy vật siêu hinh.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng

Ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan

Ý thức mang bản chất xã hội

Ý thức có tính sáng tạo

Lao động giúp con người phát triển bộ óc của mình, dáng đứng thẳng

Lao động giúp con người biết chế tạo và sử dụng công cụ lao động

Lao động giúp con người bình thành ngôn ngữ

Vật chất là sản phẩm của ý thức

Ý thức quyết định vật chất

Ý thức và vật chất độc lập với nhau

Trên cơ sở của sự phản ánh sự vật, hiện tượng vào các giác quan, con người ghi nhận nguyên xi sự vật hiện thượng đó

Ý thức biến đổi, áp đặt theo mục đích của chủ thể

Sự sao chép sao cho phù hợp với mục đích sử dụng của chủ thể.

Bộ óc con người

Sự tác động của thế giới bên ngoài vào bộ óc con người

Thế giới khách quan

Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng.

Học thuyết tế bào.

Học thuyết tiến hóa của Đác-uyn.

Sự phản ảnh năng động, sáng tạo hiện thực khách quan vào bộ óc con người.

Hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan

Ý thức mang bản chất xã hội

đồng nhất vật chất với ý niệm tuyệt đối.

đồng nhất vật chất với khối lượng

đồng nhất vật chất với ý thức

Chủ nghĩa duy vật

Thuyết bất khả tri

Chủ nghĩa duy vật biện chứng