Trong xã hội có giai cấp, sự thay đổi của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng phải thông qua vấn đề nào?

Bộ lạc, thị tộc, dân tộc, bộ tộc

Bộ tộc, bộ lạc, thị tộc, dân tộc 

Dân tộc, bộ tộc, bộ lạc, thị tộc

Nhu cầu ăn, mặc, ở, ngủ, nghỉ 

Nhu cầu tái sản xuất xã hội, vật chất, tinh thần

Nhu cầu tình cảm, nhu cầu ăn , mặc ,ở, lao động

Hình thái kinh tế của xã hội 

Hình thái kinh tế, xã hội 

Hình thái xã hội

Lịch sử tất yếu theo quy luật 

Lịch sử đi lên 

Lịch sử của các dân tộc 

Tư liệu sản xuất

Kiến trúc thượng tầng

Quan hệ sản xuất

Phương thức sản xuất

Lực lượng sản xuất 

Chính trị, tư tưởng

Bản tính cố hữu của người Việt 

Điều kiện tổ chức dân cư khép kín của các làng, xã

Bị phong kiến, đế quốc nhiều thế kỷ áp bức thống trị

Tổng số ý thức cá nhân bằng ý thứcxã hội

Ý thức cá nhân quyết định ý thức xã hội

Ý thức cá nhân độc lập với ý thức xã hội

Tư liệu lao động và người lao động 

Tư liệu lao động và phương tiện lao động

Tư liệu lao động và công cụ lao động 

Tính vượt trước của ý thức xã hội 

Tính định hướng của ý thức xã hội 

Tính lạc hậu của ý thức xã hội

Dân số, phương thức sản xuất

Hoàn cảnh địa lý, dân số, văn hóa xãhội

Hoàn cảnh địa lý, phương thức sảnxuất

Lực lượng sản xuất 

Dân số

Môi trường tự nhiên 

Chúng có quan hệ biện chứng vớinhau, trong đó kiến trúc thượng tầngquyếtđịnh cơ sở hạ tầng

Kiến trúc thượng tầng quyết định cơ sở hạ tầng

Cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng

Kiến trúc thượng tầng 

Sự thay đổi của quan hệ sản xuất

Cơ sở hạ tầng

Luôn luôn diễn ra theo chiều hướngtích cực

Luôn luôn diễn ra theo chiều hướng tiêu cực

Tiêu cực là cơ bản còn đôi khi theo chiều hướng tích cực