NÎi dung cıa ch˜Ïng
1
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa trung bình qun th.
2
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 2/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Mˆc tiêu cıa ch˜Ïng
1
Hiu ˜Òc ˛ nghæa cıa kho£ng ˜Óc l˜Òng, Î tin cy.
2
Xác ‡nh kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa trung bình vÓi Î tin cy cho tr˜Óc.
3
Xác ‡nh kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa tø lª vÓi Î tin cy cho tr˜Óc.
4
Xác ‡nh ˜Òc cÔ m®u ∫ kho£ng ˜Óc l˜Òng vÓi sai sË cho tr˜Óc.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 3/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯x
n
.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯x
n
.
dˆ
∫ nghiên c˘u trÂng l˜Òng trung bình cıa các s£n ph©m ˜Òc s£n xußt bi mÎt nhà máy,
ng˜Ìi ta cân 100 s£n ph©m cıa nghiªp ó, d˙ liªu thu ˜Òc ˜Òc t£ bi b£ng sau:
TrÂng l˜Òng (g)
498 502 506 510
SË s£n ph©m 40 20 20 20
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯x
n
.
dˆ
∫ nghiên c˘u trÂng l˜Òng trung bình cıa các s£n ph©m ˜Òc s£n xußt bi mÎt nhà máy,
ng˜Ìi ta cân 100 s£n ph©m cıa nghiªp ó, d˙ liªu thu ˜Òc ˜Òc t£ bi b£ng sau:
TrÂng l˜Òng (g)
498 502 506 510
SË s£n ph©m 40 20 20 20
Khi ó, trÂng l˜Òng trung bình cıa 100 s£n ph©m là:
x
100
=
498 × 40 + 502 × 20 + 506 × 20 + 510 × 20
100
= 502, 8(g).
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯x
n
.
dˆ
∫ nghiên c˘u trÂng l˜Òng trung bình cıa các s£n ph©m ˜Òc s£n xußt bi mÎt nhà máy,
ng˜Ìi ta cân 100 s£n ph©m cıa nghiªp ó, d˙ liªu thu ˜Òc ˜Òc t£ bi b£ng sau:
TrÂng l˜Òng (g)
498 502 506 510
SË s£n ph©m 40 20 20 20
Khi ó, trÂng l˜Òng trung bình cıa 100 s£n ph©m là:
x
100
=
498 × 40 + 502 × 20 + 506 × 20 + 510 × 20
100
= 502, 8(g).
◊Óc l˜Òng trÂng l˜Òng trung bình tßt c£ s£n ph©m trong nhà y µ 502, 8(g).
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
∞t vßn ∑
Nu mÎt ng˜Ìi khác cÙng chÂn ng®u nhiên ra 100 s£n ph©m tính trÂng l˜Òng trung
bình cıa chúng thì thu ˜Òc áp sË 502, 8g không?
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 5/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
¯x
n
phˆ thuÎc vào t¯ng m®u, t˘c nu ta lßy hai m®u khác nhau thì trung bình m®u
th khác nhau nên ∫ t´ng Î tin cy cıa kt qu£, thay nói µ gn b¨ng mÎt sË, ta
nói µ thuÎc mÎt kho£ng (µ
1
2
) nào ó.
dˆ: D¸a vào kt qu£ iu tra trên, hãy nhn xét ba phát biu sau:
1
µ thuÎc kho£ng (502, 7, 502, 9).
2
µ thuÎc kho£ng (500, 505).
3
µ thuÎc kho£ng (400, 600).
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 6/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Kho£ng ˜Óc l˜Òng
Do ta chø d¸a vào mÎt m®u nh ∫ ˜Óc l˜Òng giá tr cıa µ nên ta không th chc
chn 100% v kt qu£ thu ˜Òc.
Tuy nhiên, áp dˆng các kt qu£ cıa l˛ thuyt xác sußt, trong nhiu tr˜Ìng hÒp ta
th tìm ˜Òc hai thËng kê µ
1
µ
2
sao cho xác sußt
P[µ (µ
1
2
)] = 1 α.
Khi ó ta gÂi kho£ng (µ
1
2
) kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa µ vÓi Î tin cy 1 α.
SË 2ε = µ
2
µ
1
˜Òc gÂi Î dài cıa kho£ng ˜Óc l˜Òng; sË ε ˜Òc gÂi sai sË
cıa ˜Óc l˜Òng.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 7/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
KL cho trung bình µ khi σ
2
ã bit
Gi£ s˚ (X
1
,...,X
n
) m®u ng®u nhiên quan sát ˜Òc t¯ mÎt qun th phân phËi
chu©n N (µ, σ
2
) vÓi ph˜Ïng sai σ
2
ã bit.
Kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ
1
2
) cıa µ vÓi Î tin cy 1 α ˜Òc xác ‡nh bi
µ
1
= x z
α/2
σ
n
2
=
x + z
α/2
σ
n
(1.1)
¯x trung bình m®u
σ Î lªch chu©n cıa X
n kích th˜Óc m®u
z
α/2
phân v m˘c
α
2
cıa phân phËi chu©n tc.
CHÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 8/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
nghæacıaÎ tin cy
VÓi mÈi m®u ng®u nhiên khác nhau ta s thu ˜Òc các kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ
1
2
)
khác nhau. MÈi kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ
1
2
) th ch˘a µ hoc không ch˘a µ.
Î tin cy 1 α cıa KL (µ
1
2
) xác ‡nh bi (1.1) ˜Òc hiu theo nghæa nu ta
s˚ dˆng công th˘c (1.1) rßt nhiu ln (cho các m®u khác nhau) ∫ tìm ra các kho£ng
˜Óc l˜Òng thì tø lª các kho£ng ˜Óc l˜Òng th¸c s¸ ch˘a µ s xßp xø (1 α) × 100%.
Nói cách khác, khi ta dùng công th˘c (1.1) ∫ tìm mÎt kho£ng ch˘a µ thì xác sußt
thành công (t˘c tìm ˜Òc kho£ng th¸c s¸ ch˘a µ)là1 α.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 9/37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Phân v cıa phân phËi chu©n tc
Phân v m˘c α cıa phân phËi chu©n tc Z N(0; 1) sË th¸c z
α
tha mãn
P(Z > z
α
)=α.
z
0,05
= 1, 645; z
0,025
= 1, 96; z
0,01
= 2, 33; z
0,005
= 2, 58.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 10 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 1
Gi£ s˚ chø sË IQ cıa mÎt ng˜Ìi §i l˜Òng ng®u nhiên phân phËi chu©n vÓi Î lªch
chu©n σ = 15. ∫ ˜Óc l˜Òng chø sË IQ trung bình cıa mÎt cÎng Áng, ng˜Ìi ta chÂn ng®u
nhiên 200 ng˜Ìi trong cÎng Áng tính ˜Òc chø sË IQ trung bình cıa 200 ng˜Ìi này
105. y ˜Óc l˜Òng chø sË IQ trung bình cıa cÎng Áng dân c˜ ó:
a) vÓi Î tin cy 95%.
b) vÓi Î tin cy 99%.
1
1
Chø sË IQ (TNTA: Intelligence quotient), nguÁn https://vi.wikipedia.org/wiki/IQ
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 11 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
LÌi gi£i
Ta có σ = 15, n = 200, ¯x = 105.
a) Nu 1 α = 0, 95 thì α = 0, 05 z
α/2
= z
0,025
= 1, 96.
Tính ˜Òc z
α/2
σ
n
= 2, 08.
Vy KL cıa chø sË IQ trung bình µ vÓi Î tin cy 95% 102, 92 <µ<107, 08.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 12 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
LÌi gi£i
Ta có σ = 15, n = 200, ¯x = 105.
a) Nu 1 α = 0, 95 thì α = 0, 05 z
α/2
= z
0,025
= 1, 96.
Tính ˜Òc z
α/2
σ
n
= 2, 08.
Vy KL cıa chø sË IQ trung bình µ vÓi Î tin cy 95% 102, 92 <µ<107, 08.
b) Nu 1 α = 0, 99 thì α = 0, 01 z
α/2
= z
0,005
= 2, 58.
Tính ˜Òc z
α/2
σ
n
= 2, 74.
Vy KL cıa chø sË IQ trung bình µ vÓi Î tin cy 99% 102, 26 <µ<107, 74.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 12 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Nhn xét:
- Trên cùng mÎt m®u thì kho£ng rÎng hÏn s Î tin cy cao hÏn.
- Nu muËn t´ng Î tin cy không t´ng sai sË thì ph£i t´ng cÔ m®u.
Câu hi:Phátbiusaulàúnghaysai:
“Xác sußt ∫ µ thuÎc kho£ng (102, 92, 107, 08) 0, 95”.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 13 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 2
Bit r¨ng chiu cao ng˜Ìi tr˜ng thành §i l˜Òng ng®u nhiên phân phËi chu©n vÓi Î
lªch chu©n σ = 7, 62cm. ∫ ˜Óc l˜Òng chiu cao n˙ sinh viên mÎt tr˜Ìng §i hÂc, ng˜Ìi
ta tin hành kh£o sát 250 n˙ sinh viên thu ˜Òc trung bình m®u ¯x = 156, 67cm.VÓiÎ
tin cy 90%, hãy ˜Óc l˜Òng chiu cao trung bình cıa n˙ sinh viên tr˜Ìng §i hÂc ó.
2
2
Theo thËng cıa Viªn dinh d˜Ông quËc gia n´m 2019, chiu cao trung bình cıa ng˜Ìi Viªt Nam
163.7 cm vÓi nam 153 cm vÓi n˙ (theo Vnexpress.net)
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 14 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
LÌi gi£i
Ta có σ = 7, 62, n = 250, ¯x = 156, 67.
1 α = 0, 9nênα = 0, 1 z
α/2
= z
0,05
= 1, 64.
Tính ˜Òc z
α/2
σ
n
= 0, 79. Vy KL cıa chiu cao trung bình µ cıa n˙ sinh viên vÓi
Î tin cy 95%
155, 88 <µ<157, 46.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 15 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
KL cho trung bình µ cıa m®u cÔ lÓn
Gi£ s˚ m®u ng®u nhiên cÔ m®u n 30. Kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ
1
2
) cıa trung bình µ
vÓi Î tin cy 1 α ˜Òc xác ‡nh bi
µ
1
= x z
α/2
s
n
2
=
x + z
α/2
s
n
(1.2)
Gi£i thích
¯x trung bình m®u
s Î lªch m®u
n kích th˜Óc m®u
z
α/2
phân v m˘c
α
2
cıa phân phËi chu©n tc.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 16 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 3
∫ ˜Óc l˜Òng thu nhp trung bình trong mÎt n´m cıa nhân viên mÎt tÍng công ty XYZ,
ng˜Ìi ta chÂn ng®u nhiên 150 nhân viên tính ˜Òc trung bình m®u ¯x = 280 (triªu
Áng) vÓi Î lªch m®u s = 27 (triªu Áng). y tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho thu nhp
trung bình cıa nhân viên tÍng công ty XYZ vÓi Î tin cy 95%.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 17 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 3
∫ ˜Óc l˜Òng thu nhp trung bình trong mÎt n´m cıa nhân viên mÎt tÍng công ty XYZ,
ng˜Ìi ta chÂn ng®u nhiên 150 nhân viên tính ˜Òc trung bình m®u ¯x = 280 (triªu
Áng) vÓi Î lªch m®u s = 27 (triªu Áng). y tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho thu nhp
trung bình cıa nhân viên tÍng công ty XYZ vÓi Î tin cy 95%.
LÌi gi£i
Ta có s = 27, n = 150, ¯x = 280.
1 α = 0, 95 nên α = 0, 05 z
α/2
= z
0,025
= 1, 96.
Tính ˜Òc z
α/2
s
n
= 4, 32. Vy KL vÓi Î tin cy 95% cho thu nhp trung bình µ
cıa nhân viên tÍng công ty XYZ
275, 68 <µ<284, 32.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 17 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 4
Cho mÎt lo§i ô ch§y th˚ 40 ln t¯ ‡a im A tÓi ‡a im B, ng˜Ìi ta ghi nhn ˜Òc
l˜Òng x´ng tiêu thˆ nh˜ sau.
L˜Òng x´ng tiêu thˆ (lít)
SË ln ch§y
9.6–9.8 5
9.8–10.0
8
10.0–10.2
11
10.2–10.4
10
10.4–10.6
6
VÓi Î tin cy 99%, y ˜Óc l˜Òng x´ng tiêu thˆ trung bình cıa lo§i ô này khi ch§y t¯
A ∏n B.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 18 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
LÌi gi£i
Tính ˜Òc n = 40, ¯x = 10, 12, s = 0, 25.
1 α = 0, 99 nên α = 0, 01 z
α/2
= z
0,005
= 2, 58.
Tính ˜Òc z
α/2
s
n
= 0, 10. Vy KL vÓi Î tin cy 95% cho l˜Òng x´ng tiêu thˆ
trung bình µ cıa lo§i ô ó
10, 02 <µ<10, 22.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 19 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
KL cho m®u nh phân phËi chu©n vÓi σ
2
ch˜a bit
Gi£ s˚ qun th phân phËi chu©n N (µ, σ
2
) vÓi σ ch˜a bit cÔ m®u n 30.
Kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ
1
2
) cıa µ vÓi Î tin cy 1 α ˜Òc xác ‡nh bi
µ
1
= x t
α/2,n1
s
n
2
=
x + t
α/2,n1
s
n
. (1.3)
Gi£i thích
¯x trung bình m®u
s Î lªch m®u
n kích th˜Óc m®u
t
α/2,n1
phân v m˘c
α
2
cıa phân phËi Student T vÓi n 1 bc t¸ do
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 20 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Phân v cıa phân phËi Student
Phân v m˘c α cıa phân phËi Student T vÓi ν bc t¸ do ˜Òc k˛ hiªu t
α,ν
.
dˆ
Phân v m˘c 0,025 cıa phân phËi Student vÓi 24 bc t¸ do t
0,025,24
= 2, 064.
Chú ˛
Khi n ı lÓn (n 150) thì t
α,n
z
α
.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 21 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 5
Bit r¨ng trÂng l˜Òng mÎt s£n ph©m phân phËi chu©n. Cân 25 s£n ph©m ˜Òc chÂn
ng®u nhiên, thu ˜Òc trung bình m®u ¯x = 532g Î lªch m®u s = 12g . VÓi Î tin cy
95%, y tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trÂng l˜Òng trung bình cıa tßt c£ các s£n ph©m.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 22 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
dˆ 5
Bit r¨ng trÂng l˜Òng mÎt s£n ph©m phân phËi chu©n. Cân 25 s£n ph©m ˜Òc chÂn
ng®u nhiên, thu ˜Òc trung bình m®u ¯x = 532g Î lªch m®u s = 12g . VÓi Î tin cy
95%, y tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trÂng l˜Òng trung bình cıa tßt c£ các s£n ph©m.
LÌi gi£i
Ta có n = 25, ¯x = 532, s = 12.
1 α = 0, 95 nên α = 0, 05 t
α/2,n1
= t
0,025,24
= 2, 064.
Tính ˜Òc t
α/2,n1
s
n
= 4, 95. Vy KL cho trong l˜Òng trung bình µ cıa tßt c£
các s£n ph©m
527, 05 <µ<636, 95.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 22 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Vßn xác nh cÔ m®u
Xác ‡nh cÔ m®u
VÓi Î tin cy cË ‡nh, kích th˜Óc m®u càng lÓn thì Î dài kho£ng ˜Óc l˜Òng càng ngn,
nghæa Î chính xác cıa ˜Óc l˜Òng càng cao.
Tuy nhiên kích th˜Óc m®u càng lÓn thì thÌi gian công s˘c nghiên c˘u càng nhiu.
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 23 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Vßn xác nh cÔ m®u
Xác ‡nh cÔ m®u
VÓi Î tin cy cË ‡nh, kích th˜Óc m®u càng lÓn thì Î dài kho£ng ˜Óc l˜Òng càng ngn,
nghæa Î chính xác cıa ˜Óc l˜Òng càng cao.
Tuy nhiên kích th˜Óc m®u càng lÓn thì thÌi gian công s˘c nghiên c˘u càng nhiu.
Câu hi
VÓi Î tin cy 1 α cË ‡nh, cn chÂn kích th˜Óc m®u tËi thiu bao nhiêu ∫ kho£ng
˜Óc l˜Òng cıa trung bình µ sai sË không v˜Òt quá ε cho tr˜Óc?
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 23 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Công th˘c xác ‡nh cÔ m®u
Nu σ ã bit. ε = z
α/2
σ
n
nên chÂn
n
z
α/2
σ
ε
2
Nu σ ch˜a bit thì ta th¸c hiªn mÎt iu tra sÏ bÎ ∫ tìm ˜Òc ph˜Ïng sai m®u
s
2
σ
2
. Khi ó kích th˜Óc m®u cn chÂn
n
z
α/2
s
ε
2
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 24 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª
B£ng giá tr phân phËi chu©n Φ(z)=
R
z
−∞
1
2π
e
x
2
2
dx .
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 35 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª
B£ng giá tr phân phËi student t
α,n
P[t
n
> t
α,n
]=α
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 36 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª
B£ng giá tr cıa phân phËi χ-bình ph˜Ïng c
2
α,n
P[χ
2
n
> c
2
α,n
]=α
CHÃNG 3 KHOÉNG ŒC LNG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 37 / 37
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
lOMoARcPSD|36403279

Preview text:

lOMoARcPSD|36403279 NÎi dung cıa ch˜Ïng 1
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa trung bình qu¶n th∫. 2
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 2 / 37 lOMoARcPSD|36403279 Mˆc tiêu cıa ch˜Ïng 1
Hi∫u ˜Òc ˛ nghæa cıa kho£ng ˜Óc l˜Òng, Î tin c™y. 2
Xác ‡nh kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa trung bình vÓi Î tin c™y cho tr˜Óc. 3
Xác ‡nh kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa tø lª vÓi Î tin c™y cho tr˜Óc. 4
Xác ‡nh ˜Òc cÔ m®u ∫ có kho£ng ˜Óc l˜Òng vÓi sai sË cho tr˜Óc.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 3 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình ∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯ x . n
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình ∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯ x . n Ví dˆ
∫ nghiên c˘u trÂng l˜Òng trung bình cıa các s£n ph©m ˜Òc s£n xußt bi mÎt nhà máy,
ng˜Ìi ta cân 100 s£n ph©m cıa xí nghiªp ó, d˙ liªu thu ˜Òc ˜Òc mô t£ bi b£ng sau: TrÂng l˜Òng (g ) 498 502 506 510 SË s£n ph©m 40 20 20 20
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình ∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯ x . n Ví dˆ
∫ nghiên c˘u trÂng l˜Òng trung bình cıa các s£n ph©m ˜Òc s£n xußt bi mÎt nhà máy,
ng˜Ìi ta cân 100 s£n ph©m cıa xí nghiªp ó, d˙ liªu thu ˜Òc ˜Òc mô t£ bi b£ng sau: TrÂng l˜Òng (g ) 498 502 506 510 SË s£n ph©m 40 20 20 20
Khi ó, trÂng l˜Òng trung bình cıa 100 s£n ph©m là:
498 × 40 + 502 × 20 + 506 × 20 + 510 × 20 x 100 = = 502, 8(g ). 100
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
3.1 Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình ∞t vßn ∑
Thông th˜Ìng, ∫ ˜Óc l˜Òng trung bình µ, ta s˚ dˆng trung bình m®u ¯ x . n Ví dˆ
∫ nghiên c˘u trÂng l˜Òng trung bình cıa các s£n ph©m ˜Òc s£n xußt bi mÎt nhà máy,
ng˜Ìi ta cân 100 s£n ph©m cıa xí nghiªp ó, d˙ liªu thu ˜Òc ˜Òc mô t£ bi b£ng sau: TrÂng l˜Òng (g ) 498 502 506 510 SË s£n ph©m 40 20 20 20
Khi ó, trÂng l˜Òng trung bình cıa 100 s£n ph©m là:
498 × 40 + 502 × 20 + 506 × 20 + 510 × 20 x 100 = = 502, 8(g ). 100
◊Óc l˜Òng trÂng l˜Òng trung bình tßt c£ s£n ph©m trong nhà máy là µ ≈ 502, 8(g).
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 4 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình ∞t vßn ∑
N∏u mÎt ng˜Ìi khác cÙng chÂn ng®u nhiên ra 100 s£n ph©m và tính trÂng l˜Òng trung
bình cıa chúng thì có thu ˜Òc áp sË là 502, 8g không?
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 5 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Vì ¯
x phˆ thuÎc vào t¯ng m®u, t˘c là n∏u ta lßy hai m®u khác nhau thì trung bình m®u n
có th∫ khác nhau nên ∫ t´ng Î tin c™y cıa k∏t qu£, thay vì nói µ g¶n b¨ng mÎt sË, ta
nói µ thuÎc mÎt kho£ng (µ1, µ2) nào ó.
Ví dˆ: D¸a vào k∏t qu£ i∑u tra trên, hãy nh™n xét ba phát bi∫u sau: 1
µ thuÎc kho£ng (502, 7, 502, 9). 2 µ thuÎc kho£ng (500, 505). 3 µ thuÎc kho£ng (400, 600).
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 6 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Kho£ng ˜Óc l˜Òng
Do ta chø d¸a vào mÎt m®u nh‰ ∫ ˜Óc l˜Òng giá tr‡ cıa µ nên ta không th∫ ch≠c
ch≠n 100% v∑ k∏t qu£ thu ˜Òc.
Tuy nhiên, áp dˆng các k∏t qu£ cıa l˛ thuy∏t xác sußt, trong nhi∑u tr˜Ìng hÒp ta có
th∫ tìm ˜Òc hai thËng kê µ1 và µ2 sao cho xác sußt
P[µ ∈ (µ1, µ2)] = 1 − α.
Khi ó ta gÂi kho£ng (µ1, µ2) là kho£ng ˜Óc l˜Òng cıa µ vÓi Î tin c™y 1 − α.
SË 2ε = µ2 − µ1 ˜Òc gÂi là Î dài cıa kho£ng ˜Óc l˜Òng; sË ε ˜Òc gÂi là sai sË cıa ˜Óc l˜Òng.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 7 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình K◊L cho trung bình 2 µ khi σ ã bi∏t
Gi£ s˚ (X1, . . . , X ) là m®u ng®u nhiên quan sát ˜Òc t¯ mÎt qu¶n th∫ có phân phËi n chu©n N (µ, 2 2 σ ) vÓi ph˜Ïng sai σ ã bi∏t.
Kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ1, µ2) cıa µ vÓi Î tin c™y 1 − α ˜Òc xác ‡nh bi σ σ µ1 = x − z √ √ (1.1) α/2 , µ2 = x + zα/2 n n ¯ x là trung bình m®u σ là Î lªch chu©n cıa X n là kích th˜Óc m®u z cıa phân phËi chu©n t≠c. α/2 là phân v‡ m˘c α 2
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 8 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình fi nghæa cıa Î tin c™y
VÓi mÈi m®u ng®u nhiên khác nhau ta s≥ thu ˜Òc các kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ1, µ2)
khác nhau. MÈi kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ1, µ2) có th∫ ch˘a µ ho∞c không ch˘a µ.
Î tin c™y 1 − α cıa K◊L (µ1, µ2) xác ‡nh bi (1.1) ˜Òc hi∫u theo nghæa là n∏u ta
s˚ dˆng công th˘c (1.1) rßt nhi∑u l¶n (cho các m®u khác nhau) ∫ tìm ra các kho£ng
˜Óc l˜Òng thì tø lª các kho£ng ˜Óc l˜Òng th¸c s¸ ch˘a µ s≥ xßp xø (1 − α) × 100%.
Nói cách khác, khi ta dùng công th˘c (1.1) ∫ tìm mÎt kho£ng ch˘a µ thì xác sußt
thành công (t˘c là tìm ˜Òc kho£ng th¸c s¸ ch˘a µ) là 1 − α.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 9 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Phân v‡ cıa phân phËi chu©n t≠c
Phân v‡ m˘c α cıa phân phËi chu©n t≠c Z ∼ N (0; 1) là sË th¸c z th‰a mãn α P(Z > z ) = α α.
z0,05 = 1, 645; z0,025 = 1, 96; z0,01 = 2, 33; z0,005 = 2, 58.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 10 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 1
Gi£ s˚ chø sË IQ cıa mÎt ng˜Ìi là §i l˜Òng ng®u nhiên có phân phËi chu©n vÓi Î lªch chu©n σ = 15.
∫ ˜Óc l˜Òng chø sË IQ trung bình cıa mÎt cÎng Áng, ng˜Ìi ta chÂn ng®u
nhiên 200 ng˜Ìi trong cÎng Áng và tính ˜Òc chø sË IQ trung bình cıa 200 ng˜Ìi này là
105. Hãy ˜Óc l˜Òng chø sË IQ trung bình cıa cÎng Áng dân c˜ ó: a) vÓi Î tin c™y 95%. b) vÓi Î tin c™y 99%. 1
1Chø sË IQ (TNTA: Intelligence quotient), nguÁn https://vi.wikipedia.org/wiki/IQ
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 11 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình LÌi gi£i Ta có σ = 15, n = 200, ¯ x = 105.
a) N∏u 1 − α = 0, 95 thì α = 0, 05 và zα/2 = z0,025 = 1, 96. σ Tính ˜Òc z √ = 2, 08. α/2 n
V™y K◊L cıa chø sË IQ trung bình µ vÓi Î tin c™y 95% là 102, 92 < µ < 107, 08.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 12 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình LÌi gi£i Ta có σ = 15, n = 200, ¯ x = 105.
a) N∏u 1 − α = 0, 95 thì α = 0, 05 và zα/2 = z0,025 = 1, 96. σ Tính ˜Òc z √ = 2, 08. α/2 n
V™y K◊L cıa chø sË IQ trung bình µ vÓi Î tin c™y 95% là 102, 92 < µ < 107, 08.
b) N∏u 1 − α = 0, 99 thì α = 0, 01 và zα/2 = z0,005 = 2, 58. σ Tính ˜Òc z √ = 2, 74. α/2 n
V™y K◊L cıa chø sË IQ trung bình µ vÓi Î tin c™y 99% là 102, 26 < µ < 107, 74.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 12 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Nh™n xét:
- Trên cùng mÎt m®u thì kho£ng rÎng hÏn s≥ có Î tin c™y cao hÏn.
- N∏u muËn t´ng Î tin c™y mà không t´ng sai sË thì ph£i t´ng cÔ m®u.
Câu h‰i: Phát bi∫u sau là úng hay sai:
“Xác sußt ∫ µ thuÎc kho£ng (102, 92, 107, 08) là 0, 95”.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 13 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 2
Bi∏t r¨ng chi∑u cao ng˜Ìi tr˜ng thành là §i l˜Òng ng®u nhiên có phân phËi chu©n vÓi Î lªch chu©n σ = 7, 62cm.
∫ ˜Óc l˜Òng chi∑u cao n˙ sinh viên mÎt tr˜Ìng §i hÂc, ng˜Ìi
ta ti∏n hành kh£o sát 250 n˙ sinh viên và thu ˜Òc trung bình m®u ¯ x = 156, 67cm. VÓi Î
tin c™y 90%, hãy ˜Óc l˜Òng chi∑u cao trung bình cıa n˙ sinh viên tr˜Ìng §i hÂc ó. 2
2Theo thËng kê cıa Viªn dinh d˜Ông quËc gia n´m 2019, chi∑u cao trung bình cıa ng˜Ìi Viªt Nam là
163.7 cm vÓi nam và 153 cm vÓi n˙ (theo Vnexpress.net)
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 14 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình LÌi gi£i Ta có σ = 7, 62, n = 250, ¯ x = 156, 67.
Vì 1 − α = 0, 9 nên α = 0, 1 và zα/2 = z0,05 = 1, 64. σ Tính ˜Òc z
√ = 0, 79. V™y K◊L cıa chi∑u cao trung bình µ cıa n˙ sinh viên vÓi α/2 n Î tin c™y 95% là 155, 88 < µ < 157, 46.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 15 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
K◊L cho trung bình µ cıa m®u cÔ lÓn
Gi£ s˚ m®u ng®u nhiên có cÔ m®u n ≥ 30. Kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ1, µ2) cıa trung bình µ
vÓi Î tin c™y 1 − α ˜Òc xác ‡nh bi s s µ1 = x − z √ √ (1.2) α/2 , µ2 = x + zα/2 n n Gi£i thích ¯ x là trung bình m®u s là Î lªch m®u n là kích th˜Óc m®u z cıa phân phËi chu©n t≠c. α/2 là phân v‡ m˘c α 2
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 16 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 3
∫ ˜Óc l˜Òng thu nh™p trung bình trong mÎt n´m cıa nhân viên mÎt tÍng công ty XYZ,
ng˜Ìi ta chÂn ng®u nhiên 150 nhân viên và tính ˜Òc trung bình m®u ¯ x = 280 (triªu
Áng) vÓi Î lªch m®u s = 27 (triªu Áng). Hãy tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho thu nh™p
trung bình cıa nhân viên tÍng công ty XYZ vÓi Î tin c™y 95%.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 17 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 3
∫ ˜Óc l˜Òng thu nh™p trung bình trong mÎt n´m cıa nhân viên mÎt tÍng công ty XYZ,
ng˜Ìi ta chÂn ng®u nhiên 150 nhân viên và tính ˜Òc trung bình m®u ¯ x = 280 (triªu
Áng) vÓi Î lªch m®u s = 27 (triªu Áng). Hãy tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho thu nh™p
trung bình cıa nhân viên tÍng công ty XYZ vÓi Î tin c™y 95%. LÌi gi£i Ta có s = 27, n = 150, ¯ x = 280.
Vì 1 − α = 0, 95 nên α = 0, 05 và zα/2 = z0,025 = 1, 96. s Tính ˜Òc z
√ = 4, 32. V™y K◊L vÓi Î tin c™y 95% cho thu nh™p trung bình µ α/2 n
cıa nhân viên tÍng công ty XYZ là 275, 68 < µ < 284, 32.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 17 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 4
Cho mÎt lo§i ô tô ch§y th˚ 40 l¶n t¯ ‡a i∫m A tÓi ‡a i∫m B, ng˜Ìi ta ghi nh™n ˜Òc
l˜Òng x´ng tiêu thˆ nh˜ sau.
L˜Òng x´ng tiêu thˆ (lít) SË l¶n ch§y 9.6–9.8 5 9.8–10.0 8 10.0–10.2 11 10.2–10.4 10 10.4–10.6 6
VÓi Î tin c™y 99%, hãy ˜Óc l˜Òng x´ng tiêu thˆ trung bình cıa lo§i ô tô này khi ch§y t¯ A ∏n B.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 18 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình LÌi gi£i Tính ˜Òc n = 40, ¯ x = 10, 12, s = 0, 25.
Vì 1 − α = 0, 99 nên α = 0, 01 và zα/2 = z0,005 = 2, 58. s Tính ˜Òc z
√ = 0, 10. V™y K◊L vÓi Î tin c™y 95% cho l˜Òng x´ng tiêu thˆ α/2 n
trung bình µ cıa lo§i ô tô ó là 10, 02 < µ < 10, 22.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 19 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
K◊L cho m®u nh‰ có phân phËi chu©n vÓi 2 σ ch˜a bi∏t
Gi£ s˚ qu¶n th∫ có phân phËi chu©n N (µ, 2
σ ) vÓi σ ch˜a bi∏t và cÔ m®u n ≤ 30.
Kho£ng ˜Óc l˜Òng (µ1, µ2) cıa µ vÓi Î tin c™y 1 − α ˜Òc xác ‡nh bi s s µ1 = x − t √ √ α/2,n , µ . (1.3) −1 2 = x + tα/2,n n −1 n Gi£i thích ¯ x là trung bình m®u s là Î lªch m®u n là kích th˜Óc m®u t
cıa phân phËi Student T vÓi n α/2,n − 1 b™c t¸ do −1 là phân v‡ m˘c α 2
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 20 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Phân v‡ cıa phân phËi Student
Phân v‡ m˘c α cıa phân phËi Student T vÓi ν b™c t¸ do ˜Òc k˛ hiªu là t . α,ν Ví dˆ
Phân v‡ m˘c 0,025 cıa phân phËi Student vÓi 24 b™c t¸ do làt0,025,24 = 2, 064. Chú ˛
Khi n ı lÓn (n ≥ 150) thì t . α,n ≈ zα
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 21 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 5
Bi∏t r¨ng trÂng l˜Òng mÎt s£n ph©m có phân phËi chu©n. Cân 25 s£n ph©m ˜Òc chÂn
ng®u nhiên, thu ˜Òc trung bình m®u ¯
x = 532g và Î lªch m®u s = 12g . VÓi Î tin c™y
95%, hãy tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trÂng l˜Òng trung bình cıa tßt c£ các s£n ph©m.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 22 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Ví dˆ 5
Bi∏t r¨ng trÂng l˜Òng mÎt s£n ph©m có phân phËi chu©n. Cân 25 s£n ph©m ˜Òc chÂn
ng®u nhiên, thu ˜Òc trung bình m®u ¯
x = 532g và Î lªch m®u s = 12g . VÓi Î tin c™y
95%, hãy tìm kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trÂng l˜Òng trung bình cıa tßt c£ các s£n ph©m. LÌi gi£i Ta có n = 25, ¯ x = 532, s = 12.
Vì 1 − α = 0, 95 nên α = 0, 05 và tα/2,n−1 = t0,025,24 = 2, 064. s Tính ˜Òc t
√ = 4, 95. V™y K◊L cho trong l˜Òng trung bình µ cıa tßt c£ α/2,n−1 n các s£n ph©m là 527, 05 < µ < 636, 95.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 22 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Vßn ∑ xác ‡nh cÔ m®u Xác ‡nh cÔ m®u
VÓi Î tin c™y cË ‡nh, kích th˜Óc m®u càng lÓn thì Î dài kho£ng ˜Óc l˜Òng càng ng≠n,
nghæa là Î chính xác cıa ˜Óc l˜Òng càng cao.
Tuy nhiên kích th˜Óc m®u càng lÓn thì thÌi gian và công s˘c nghiên c˘u càng nhi∑u.
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 23 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình Vßn ∑ xác ‡nh cÔ m®u Xác ‡nh cÔ m®u
VÓi Î tin c™y cË ‡nh, kích th˜Óc m®u càng lÓn thì Î dài kho£ng ˜Óc l˜Òng càng ng≠n,
nghæa là Î chính xác cıa ˜Óc l˜Òng càng cao.
Tuy nhiên kích th˜Óc m®u càng lÓn thì thÌi gian và công s˘c nghiên c˘u càng nhi∑u. Câu h‰i
VÓi Î tin c™y 1 − α cË ‡nh, c¶n chÂn kích th˜Óc m®u tËi thi∫u là bao nhiêu ∫ kho£ng
˜Óc l˜Òng cıa trung bình µ có sai sË không v˜Òt quá ε cho tr˜Óc?
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 23 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho trung bình
Công th˘c xác ‡nh cÔ m®u N∏u σ σ ã bi∏t. Vì ε = z nên chÂn α/2 √n ⇣ z ⌘2 α/2σ n ≈ ε
N∏u σ ch˜a bi∏t thì ta th¸c hiªn mÎt i∑u tra sÏ bÎ ∫ tìm ˜Òc ph˜Ïng sai m®u s2 ≈ 2 σ . Khi
ó kích th˜Óc m®u c¶n chÂn là ⇣ z ⌘2 α/2s n ≈ ε
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 24 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª
B£ng giá tr‡ phân phËi chu©n R 2 Φ(z) = z 1 √ e− x2 dx −∞ 2 . π
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 35 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª
B£ng giá tr‡ phân phËi student tα,n P[t ] = n > tα,n α
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 36 / 37 lOMoARcPSD|36403279
Kho£ng ˜Óc l˜Òng cho tø lª
B£ng giá tr‡ cıa phân phËi χ-bình ph˜Ïng c2α,n P[ 2 χ > c 2 ] = α n α,n
Downloaded by ti?n v?n lê (vanletien573@gmail.com)
CH◊ÃNG 3 KHOÉNG ◊ŒC L◊—NG Ngày 19 tháng 1 n´m 2022 37 / 37