Bài tập Đại số tuyến tính - Phần 1 | Ma trận - định thức

Một thư viện nọ có 10000 cuốn sách. Mỗi tháng 20% số sách trong thư viện được
cho mượn và 80% số sách đã mượn được trả lại, trong khi 10% vẫn được gia hạn mượn và 10% được báo cáo là bị mất. Cuối cùng, 25% số sách được cho là bị mất trong tháng trước đã được tìm thấy và trả lại cho thư viện.Bài tập  giúp bạn tham khảo, củng cố kiến thức và ôn tập đạt kết cao

Bài tập Đại số tuyến tính - Phần 1
Nguyễn Minh T
Ngày 8 tháng 9 năm 2023
1 Ma trận - Định thức
Bài 1.1. Cho các ma trận A =
1 5 2
3 7 9
, B =
1 2 4
2 3 1
3 5 1
và C =
2 3 4
0 4 2
3 0 5
Tìm các ma trận sau (nếu có)
a. AB b. BA c. A(B + C) d. AB + AC e. 2B C f. A(kB))
Bài 1.2. Cho ma trận A =
1 3
2 0
và đa thức f (x) = x
2
6x + 5.
a. Tính f (A).
b. Tính (A 5I)(A I).
Bài 1.3. Tính A
n
với n N, n 1.
a. A =
a 0
0 b
b. A =
a 1
0 a
c. A =
1 3
0 1
d. A =
cos x sin x
sin x cos x
Bài 1.4. Tìm tất cả các ma trận X cấp 2 thỏa mãn AX = XA trong đó ma trận A =
1 2
1 1
.
Bài 1.5. Cho các ma trận A =
2 3 1
0 2 1
, B =
1 0
2 3
4 1
và C =
2 5
3 2
. Tìm các ma trận
sau (nếu có)
a. (AB)
T
b. B
T
A
T
c. (A
T
+ B)
T
d. A + B
T
e. (C
2
)
T
f. (C
T
)
2
Bài 1.6. Vết của một ma trận vuông A (trace(A)) tổng của các phần tử trên đường
chéo.
a. Cho A, B các ma trận vuông cấp n. Chứng minh rằng
i. trace(A + B) = trace(A) + trace(B)
ii. trace(kB) = ktrace(A) với k R
iii. trace(A) = trace(A
T
)
b. Cho A, B các ma trận vuông cấp n thỏa mãn trace(A) = trace(B). Khi đó A = B đúng
hay sai? sao?
1
Bài 1.7. Một ma trận vuông A được gọi lũy đẳng nếu A
2
= A (điều này suy ra A
n
= A với
mọi số tự nhiên n 1).
a. Tìm một ma trận vuông cấp 2 lũy đẳng (khác ma trận 0 và ma trận đơn vị).
b. Chứng minh rằng ma trận sau lũy đẳng
B =
1 1 1
1 1 1
1 1 1
c. Cho A một ma trận lũy đẳng. Chứng minh rằng I A cũng một ma trận lũy đẳng.
Bài 1.8. Tính các định thức
a.
3 4 a
a
2
1 2
2 a 1 4
b.
a b c d
b a d c
c d a b
d c b a
c.
1 + a 1 1 1
1 1 a 1 1
1 1 1 + b 1
1 1 1 1 b
d.
1 2 5 7 10
1 2 3 6 7
1 1 3 5 5
1 1 2 4 5
1 1 1 1 1
Bài 1.9. Cho A, B các ma trận cấp 3 thỏa mãn det(A) = 4 và det(B) = 5. Tính
det(2AB), det(A
3
B
3
), det(A
T
B
2
)
Bài 1.10. Cho
a b c
d e f
g h i
= 1. Tính
a + d b + e c + f
d + g e + h f + i
g + a h + b i + c
.
Bài 1.11. Tính các định thức cấp n sau:
a.
1 1 1 · · · 1
1 0 1 · · · 1
1 1 0 · · · 1
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1 1 1 · · · 0
b.
1 a
1
a
2
· · · a
n
1 a
1
+ b
1
a
2
· · · a
n
1 a
1
a
2
+ b
2
· · · a
n
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1 a
1
a
2
· · · a
n
+ b
n
c.
1 2 3 4 · · · n
2 2 3 4 · · · n
3 3 3 4 · · · n
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
n n n n · · · n
d.
a + b ab 0 · · · 0 0
1 a + b ab · · · 0 0
0 1 a + b · · · 0 0
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
0 0 0 · · · a + b ab
0 0 0 · · · 1 a + b
Bài 1.12. Cho định thức cấp n 3 như sau
D
n
=
5 6 0 0 · · · 0 0 0
1 5 6 0 · · · 0 0 0
0 1 5 6 · · · 0 0 0
0 0 1 5 · · · 0 0 0
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
0 0 0 0 · · · 5 6 0
0 0 0 0 · · · 1 5 6
0 0 0 0 · · · 0 1 5
.
a. Tính D
4
, D
5
.
b. Chứng minh rằng D
n
= 5D
n1
6D
n2
với mọi n 5.
c. Tính D
n
theo n.
2 trinm@uit.edu.vn
Bài 1.13. Cho định thức cấp n 3 như sau
D
n
=
0 a 0 0 · · · 0 0 0
b 0 a 0 · · · 0 0 0
0 b 0 a · · · 0 0 0
0 0 b 0 · · · 0 0 0
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
0 0 0 0 · · · 0 a 0
0 0 0 0 · · · b 0 a
0 0 0 0 · · · 0 b 0
.
Chứng minh rằng D
2n1
= 0 và D
2n
= (ab)
n
.
Bài 1.14. Cho A
n
= (a
ij
) một ma trận cấp n với a
ij
= i + j . Chứng minh rằng det A
n
= 0
với n > 2.
Bài 1.15. Cho x một số thực không bội của π. Với mỗi s nguyên dương n, đặt ma trận
A = (a
ij
) một ma trận vuông cấp n xác định bởi
a
ij
=
0, |i j| > 1
1, |i j| = 1
2 cos x, i = j
Chứng minh rằng det A
n
=
sin(n + 1)x
sin x
.
Bài 1.16. Tính hạng ma trận
a.
0 1 1 1
1 1 2 3
1 1 1 3
1 1 1 1
b.
3 1 1 2 1
1 1 2 4 5
1 1 3 6 9
12 2 1 2 10
c.
4 1 1 3 2
2 2 3 0 1
2 3 2 3 3
4 1 3 1 1
Bài 1.17. Biện luận hạng của các ma trận theo a R
a.
1 a 1 2
2 1 a 5
1 10 6 1
b.
a 1 1 1
1 a 1 a
1 1 a a
2
c.
a 1 1 1 1
1 a 1 1 1
1 1 a 1 1
1 1 1 a 1
1 1 1 1 a
d.
1 2 1 1 1
a 1 1 1 1
1 a 0 1 1
0 4 1 0 2
Bài 1.18. Tìm ma trận nghịch đảo (nếu có) của các ma trận sau:
a.
1 0 1
0 0 2
1 3 1
b.
1 1 0 0
0 1 1 0
0 0 1 1
1 0 0 1
c.
1 1 1 1
1 1 1 1
1 1 0 0
0 0 1 1
Bài 1.19. Tìm ma trận X sao cho
a.
3 4 6
0 1 1
2 3 4
.X =
1 1
0 1
2 2
b. X.
3 1 2
4 0 1
2 4 3
=
5 17 20
0 1 2
3 trinm@uit.edu.vn
Bài 1.20. Cho ma trận A =
3 1 5 m
m + 1 1 3
3 m 1 3
a. Tìm tất cả các giá trị của m để A khả nghịch.
b. Cho m = 1, tìm A
1
.
Bài 1.21. Cho ma trận A =
3 1 2
5 2 3
1 0 1
a. Tính A
3
.
b. Tính (I + A)
1
.
Bài 1.22. Cho A một ma trận vuông. Chứng minh rằng A khả nghịch khi và chỉ khi adjA
khả nghịch.
Bài 1.23. Cho A một ma trận vuông cấp n > 1. Chứng minh rằng det(adjA) = (det A)
n1
.
Bài 1.24. Cho A, B các ma trận vuông cấp n > 1 thỏa mãn
A + B = I và A
2
+ B
2
= 0.
Chứng minh rằng A, B khả nghịch và (A
1
+ B
1
)
n
= 2
n
I với mọi số nguyên dương n.
Bài 1.25. Một thư viện nọ 10000 cuốn sách. Mỗi tháng 20% số sách trong thư viện được
cho mượn và 80% số sách đã mượn được trả lại, trong khi 10% vẫn đượ c gia hạn mượn và 10%
được báo cáo bị mất. Cuối cùng, 25% số sách được cho bị mất trong tháng trước đã được
tìm thấy và trả lại cho thư viện. Hiện tại thư viện 9000 cuốn sách, 1.000 cuốn được cho
mượn và không cuốn nào bị thất lạc. bao nhiêu cuốn sách trong thư viện được cho mượn
và thất lạc sau hai tháng?
2 Hệ phương trình tuyến tính
Bài 2.1. Giải các hệ phương trình sau
a.
x
1
x
2
2x
3
8x
4
= 3
2x
1
+ x
2
+ 2x
3
+ 9x
4
= 5
3x
1
2x
2
3x
3
15x
4
= 9
b.
2x
1
+ 3x
2
4x
3
+ x
4
= 17
8x
1
5x
2
+ 2x
3
4x
4
= 47
5x
1
+ 9x
2
13x
3
+ 3x
4
= 44
4x
1
+ 3x
2
2x
3
+ 2x
4
= 25
c.
4x
1
2x
2
7x
3
= 5
6x
1
+ 5x
2
+ 10x
3
= 11
2x
1
+ 3x
2
+ 4x
3
= 3
3x
1
+ 2x
2
+ 5x
3
= 5
d.
6x
1
12x
2
5x
3
+ 16x
4
2x
5
= 53
3x
1
+ 6x
2
+ 3x
3
9x
4
+ x
5
= 29
4x
1
+ 8x
2
+ 3x
3
10x
4
+ x
5
= 33
4 trinm@uit.edu.vn
Bài 2.2. Tìm các đa thức bậc ba p(x) biết
p(1) = 2, p(1) = 4, p(2) = 8, p(2) = 28.
Bài 2.3. Giải và biện luận nghiệm của hệ phương trình
a.
x
1
+ x
2
x
3
= 1
x
1
+ 2x
2
2x
3
= m
2x
1
x
2
+ 2x
3
= 2m
b.
x
1
+ x
2
3x
3
= 1
2x
1
+ x
2
+ mx
3
= 3
x
1
+ mx
2
+ 3x
3
= 2
c.
x
1
+ 2x
2
x
3
+ x
4
= m
2x
1
+ 5x
2
2x
3
+ 2x
4
= 2m + 1
3x
1
+ 7x
2
3x
3
+ 3x
4
= 1
Bài 2.4. Tìm hệ nghiệm bản và nghiệm tổng quát của hệ phương trình
a.
2x
1
+ 2x
2
+ 4x
3
3x
4
= 0
x
1
+ 3x
2
x
3
+ x
4
= 0
3x
1
+ 5x
2
+ 3x
3
2x
4
= 0
b.
x
1
2x
3
+ x
4
+ 3x
5
= 0
x
1
+ x
2
+ 5x
3
x
4
3x
5
= 0
2x
2
+ 6x
3
+ x
5
= 0
x
1
+ x
2
+ x
3
+ x
4
+ 4x
5
= 0
Bài 2.5. Tìm một hàm số bậc 3 đồ thị đi qua các điểm (3, 120), (2, 51), (3, 24), (4, 69).
Bài 2.6. Cho hệ phương trình
x
1
+ 2x
2
+ ax
3
= 1
x
1
+ 5x
2
+ (a + 1)x
3
= 3
3x
1
+ 9x
2
+ 4ax
3
= 1
a. Giải hệ phương trình khi a = 0.
b. Tìm a để hệ phương trình số nghiệm.
3 Không gian vectơ
Bài 3.1. Trong các tập hợp dưới đây, tập nào một R-không gian vectơ? Hãy giải thích.
a. Tập R các số thực cùng với phép cộng và phép nhân thông thường.
b. Tập {(x, 0) | x R} cùng với phép cộng và phép nhân thông thường trong R
2
.
c. Tập {(x, 1) | x R} cùng với phép cộng và phép nhân thông thường trong R
2
.
d. Tập {(x, 0) | x R, x 0} cùng với phép cộng và phép nhân thông thường trong R
2
.
5 trinm@uit.edu.vn
e. Tập
n
a a + b
a + b b
| a, b R
o
cùng với phép cộng và phép nhân trong M
2
(R).
f. Tập
n
a b
c d
| a = d, b R, c = 0
o
cùng với phép cộng và phép nhân trong M
2
(R).
Bài 3.2. Cho V = R. Ta định nghĩa phép cộng và phép nhân vô hướng trên như sau
a b = max{a, b} và k a = ka.
Chứng minh rằng V không một R không gian véctơ.
Bài 3.3. Cho V = R. Ta định nghĩa phép cộng và phép nhân vô hướng trên như sau
a b = 2a + b và k a = ka.
Chứng minh rằng V không một R không gian véctơ.
Bài 3.4. Cho V tập các số thực không âm. Trong V, ta định nghĩa phép cộng và phép nhân
vô hướng như sau
Phép cộng : x, y V, x y = xy + 1.
Phép nhân : x V, r R : r x = r
2
x.
Khi đó V cùng với 2 phép toán trên một R-không gian véctơ k hông?
Bài 3.5. Cho R
+
tập các số thực dương. Trong R
+
ta định nghĩa phép cộng và phép nhân
vô hướng như sau
Phép cộng : x, y R
+
: x y = xy.
Phép nhân : x R
+
, r R : r x = x
r
.
Chứng minh rằng R
+
cùng với 2 phép toán trên một R-không gian véctơ.
Bài 3.6. Cho V = R
2
. Lấy u = (u
1
, u
2
), v = (v
1
, v
2
) thuộc V và k R. Ta định nghĩa hai phép
toán như sau
u v = (u
1
+ v
1
+ 1, u
2
+ v
2
+ 1) và
k u = (ku
1
+ k 1, ku
2
+ k 1).
Chứng minh rằng V một R không gian véctơ.
Bài 3.7. Chứng minh rằng tập các ma trận đối xứng cấp n trên tập số thực R một R-không
gian vectơ con của R-không gian vectơ M
n
(R).
Bài 3.8. Cho F tập các hàm số xác định trên R. Cho K tập các hàm số f xác định trên
R sao cho f(x) = f(x) với mọi x R. Khi đó K không gian vectơ con của F không?
Bài 3.9. Hàm số sin 2x biểu thị tuyến tính được qua các hàm số sin
2
x và cos
2
x không?
Bài 3.10. Chứng minh rằng tập hợp R
n
[x] các đa thức bậc nhỏ hơn hoặc bằng n của x với hệ
số thực lập thành một R-không gian vectơ cùng với phép cộng đa thức và phép nhân 1 số thực
với một đa thức thông thường.
Chứng minh tập {1, x, x
2
, . . . , x
n
} một sở của R
n
[x].
6 trinm@uit.edu.vn
Bài 3.11. Xác định số chiều của các không gian vectơ con của R
4
.
a. {(x
1
, x
2
, x
3
, x
4
) R
4
| x
4
= 0}.
b. {(x
1
, x
2
, x
3
, x
4
) R
4
| x
4
= x
1
+ x
2
}.
c. {(x
1
, x
2
, x
3
, x
4
) R
4
| x
4
= x
1
+ x
2
, x
3
= x
1
x
2
}.
d. {(x
1
, x
2
, x
3
, x
4
) R
4
| x
4
= x
1
+ x
2
, x
3
= x
1
x
2
, x
3
+ x
4
= 2x
1
}.
e. {(x
1
, x
2
, x
3
, x
4
) R
4
| x
1
= x
2
= x
3
= x
4
}.
Bài 3.12. Xác định số chiều và sở của các không gian vectơ con của R
2
[x].
a. V = {p R
2
[x] | p(0) = 0}.
b. V = {p R
2
[x] | p(1) = 0}.
c. V = {p R
2
[x] | xp
(x) = p(x)}.
Bài 3.13. Cho X tập các ma trận cấp 2 vết bằng 0. Chứng minh rằng X một không
gian vectơ con của M
2
(R) cùng với phép cộng ma trận và phép nhân một số với một ma trận.
Bài 3.14. Cho X tập các ma trận đối xứng cấp n. Chứng minh rằng X một không gian
vectơ con của M
n
(R) cùng với phép cộng ma trận và phép nhân một số với một ma trận.
Bài 3.15. Trong không gian R
3
cho không gian con V sinh bởi 3 vectơ
a = (2, 3, 1), b = (3, 1, 5), c = (1, 5, 3)
Tìm một sở và số chiều của V .
Bài 3.16. Với giá trị nào của m thì tập
M = {(1, 2, 1), (0, 3, 1), (1, 5, 0), (3, 9, m)}
không sinh ra R
3
Bài 3.17. Cho các vectơ v
1
, v
2
, . . . , v
n
V và X = v
1
, v
2
, . . . , v
n
. Chứng minh rằng nếu v
n
một tổ hợp tuyến tính của các vectơ v
1
, v
2
, . . . , v
n1
thì X = v
1
, v
2
, . . . , v
n1
.
Bài 3.18. Trong R
3
cho hai không gian con:
U = {(x
1
, x
2
, x
3
) | x
1
+ 2x
2
x
3
= 0},
V = {(x
1
, x
2
, x
3
) | 2x
1
+ 9x
2
3x
3
= 0}.
Tìm một sở và số chiều của U V . Vectơ (6, 2, 10) nằm trong U V không?
Bài 3.19. Trong R
3
cho U = (1, 2, 1), (1, 0, 2); V = (2, 1, 2), (2, 1, 1). Tìm một sở và số
chiều của U V.
Bài 3.20. Trong R
2
[x] cho:
U = x
2
+ 2x + 3; 2x
2
+ x 1; V = 5x
2
+ 4x + 1.
Tìm số chiều của U + V.
7 trinm@uit.edu.vn
Bài 3.21. Trong R
3
cho hai không gian con:
U = {(x
1
, x
2
, x
3
) | 2x
1
3x
2
+ x
3
= 0 và x
1
+ x
2
+ x
3
= 0}
V = {(x
1
, x
2
, x
3
) | 3x
1
2x
2
+ mx
3
= 0}
Tìm sở và số chiều của U + V . Với giá trị nào của m thì U V = {0}.
Bài 3.22. Xét không gian vectơ R
3
và tập V = {(a, b, c) R
3
| a + 2b c = 0}.
a. Chứng minh V một không gian vectơ con của R
3
.
b. Tìm sở và số chiều của V.
Bài 3.23. Với giá trị nào của m thì tập B = {(0, 0, 1), (1, 1, 0), (1, 1, m)} sinh ra R
3
?
Bài 3.24. Trong R
3
cho không gian vectơ con F = (1, 1, 1), (2, 3, 1), (5, 1, 2). Tìm một
sở của F và dim(F ).
Bài 3.25. Cho hệ phương trình tuyến tính thuần nhất
(
x
1
+ x
2
+ x
3
+ x
4
= 0
2x
1
+ 3x
2
x
3
+ x
4
= 0
Tìm sở và số chiều của không gian nghiệm.
Bài 3.26. Cho E, F các không gian con của không gian vectơ hữu hạn chiều V . Chứng
minh:
dim(E + F ) = dim E + dim F dim(E F )
Bài 3.27. Trong R
3
, xét xem vectơ u phải tổ hợp tuyến tính của u
1
, u
2
, u
3
hay không?
a. u = (2, 2, 1); u
1
= (2, 1, 3); u
2
= (4, 1, 2); u
3
= (6, 0, 5)
b. u = (7, 2, 15); u
1
= (2, 3, 5); u
2
= (3, 7, 8); u
3
= (1, 6, 1)
Bài 3.28. Tìm m sao cho x tổ hợp tuyến tính của u
1
, u
2
, u
3
.
a. x = (5, 9, m); u
1
= (4, 4, 3); u
2
= (7, 2, 1); u
3
= (4, 6, 1)
b. x = (7, 2, m); u
1
= (2, 3, 5); u
2
= (3, 7, 8); u
3
= (1, 6, 1)
Bài 3.29. Trong R
2
[x] cho các đa thức:
u
1
= x
2
+ 3x + 1, u
2
= 2x
2
x 1, u
3
= 2x
2
+ x + m
Tìm m để u
3
biể thị tuyến tính được qua u
1
, u
2
.
Bài 3.30. Trên không gian các hàm số thực liên tục C[a, b]. Tập các hàm số nào sau đây
độc lập tuyến tính?
a. sin x , cos x, x sin x.
b. e
x
, xe
x
, x
2
e
x
.
c. sin
2
x, cos
2
x, cos 2x.
d. 1, cos x, cos
2
x, . . . , cos
n
x.
Bài 3.31. Trong R-không gian vectơ R
3
, xét sự độc lập tuyến tính của các hệ vectơ sau
a. x
1
= (2, 1, 1), x
2
= (1, 3, 1), x
3
= (1, 2, 0)
b. x
1
= (2, 3, 0), x
2
= (0, 1, 2), x
3
= (2, 4, 1)
8 trinm@uit.edu.vn
Bài 3.32. Trong không gian vectơ V cho 3 vectơ x, y, z. Chứng minh rằng (x + y, y + z, z + x)
độc lập tuyến tính khi và chỉ khi (x, y, z) độc lập tuyến tính.
Bài 3.33. Chứng minh rằng nếu {v
1
, . . . , v
n
} độc lập tuyến tính trong V, thì tập
{v
1
v
2
, v
2
v
3
, . . . , v
n1
v
n
, v
n
}
cũng độc lập tuyến tính.
Bài 3.34. Trong R-không gian vectơ R
4
. Với giá trị nào của m thì hệ vectơ x
1
= (0, 1, 1, 1), x
2
=
(1, 0, 1, 1), x
3
= (1, 1, 0, 1), x
4
= (1, 1, 1, m) độc lập tuyến tính?
Bài 3.35. Xác định xem tập các ma trận sau đây độc lập tuyến tính không?
1 0
0 0
,
1 1
0 0
,
1 1
1 0
,
1 1
1 1
Bài 3.36. Xét sự độc lập tuyến tính và ph thuộc tuyến tính, tìm hạng và hệ con độc lập
tuyến tính tối đại của
a. x
1
= (1, 0, 1, 0), x
2
= (1, 2, 1, 1), x
3
= (3, 2, 3, 2), x
4
= (1, 1, 2, 1) trong R
4
.
b. u
1
= x
3
, u
2
= 2x
2
, u
3
= 3x, u
4
= 2x
2
+ 3x, u
5
= 1 trong R
3
[x].
Bài 3.37. Trong R-không gian vectơ R
3
, hãy tìm hạng của các hệ vectơ sau:
a. {(1, 2, 1), (0, 3, 3), (2, 3, 3), (1, 1, 2)}
b. {(1, 3, 1, 0), (2, 0, 1, 1), (0, 1, 4, 3)}
c. {(1, 0, 2, 3, 1), (2, 1, 3, 2, 0), (3, 2, 5, 1, 4), (0, 1, 4, 6, 5)}
Bài 3.38. Trong R-không gian vectơ R
3
, chứng minh hệ vectơ {x
1
= (1, 1, 1), x
2
= (1, 1, 2), x
3
=
(1, 2, 3)} một sở của R
3
. Tìm tọa độ của vectơ x = (2, 1, 9) trong sở đó.
Bài 3.39. Chứng minh rằng trong R
2
[x], tập
M = {x
2
+ x + 1, 2x + 1, 3}
một sở của R
2
[x] và tìm tọa độ của u = 3x
2
x + 7 trong sở y.
Bài 3.40. Trong R-không gian vectơ R
3
, cho hai hệ vectơ
B = {(1, 1, 1), (1, 1, 2), (1, 2, 3)}B
= {(2, 1, 1), (3, 2, 5), (1, 1, m)}
a. Tìm m để B
một sở của R
3
.
b. Tìm ma trận chuyển sở từ B sang B
khi m = 0.
c. Tìm tọa độ của vectơ a = (1, 0, 0) đối với 2 sở trên.
Bài 3.41. Trong R
3
cho hai sở
B = {(1, 1, 0), (0, 1, 1), (1, 0, 1)} và B
= {(0, 0, 1), (1, 1, 0), (1, 1, 1)}
a. Tìm ma trận chuyển sở từ B sang B
và từ B
sang B.
b. Tìm tọa độ của x = (1, 1, 1) trong hai sở đó.
Bài 3.42. Trong R
4
[x] không gian các đa thức bậc nhỏ hơn hoặc bằng 4. Cho f(x) =
1 + x + x
2
+ x
3
+ x
4
. Chứng minh rằng (1), (2) và (3) các sở của R
4
[x]
(1) 1, x, x
2
, x
3
, x
4
9 trinm@uit.edu.vn
(2) f
(4)
(x), f
(3)
(x), f
(x), f
(x), f(x)
(3) 1, x a, (x a)
2
, (x a)
3
, (x a)
4
với a R.
Tìm ma trận chuyển từ sở (1) sang (2) và tìm tọa độ của f(x) = 34 + 33x + 16x
2
+ 5x
3
+ x
4
trong sở (2).
Bài 3.43. Trong giải tích ta đa thức Taylor bậc n đa thức dạng
p(x) = a
0
+ a
1
(x a) + a
2
(x a)
2
+ . . . + a
n
(x a)
n
với a
n
= 0. Hay ta nói cách khác, một đa thức khai triển thành các lũy thừa của (x a).
Các đa thức Taylor rất ích trong việc tính toán gần đúng tại x = a.
Tập B = {1, x a, (x a)
2
, . . . , (x a)
n
} một sở của R
n
[x] với mỗi số thực a. Khai
triển các đa thức p(x) thành đa thức Taylor tại a :
a. Khai triển p(x) = 1 + 2x 5x
2
tại a = 1.
b. Khai triển p(x) = x
3
tại a = 1.
c. Khai triển p(x ) = x
3
tại a =
1
2
.
10 trinm@uit.edu.vn
| 1/10

Preview text:

Bài tập Đại số tuyến tính - Phần 1 Nguyễn Minh Trí Ngày 8 tháng 9 năm 2023 1 Ma trận - Định thức −1 2 4  2 3 −4 1 5 −2
Bài 1.1. Cho các ma trận A = , B = −2 3 1 và C = 0 4 −2 3 7 −9     −3 5 1 −3 0 5
Tìm các ma trận sau (nếu có) a. AB b. BA c. A(B + C) d. AB + AC e. 2B − C f. A(kB)) 1 3 Bài 1.2. Cho ma trận A =
và đa thức f(x) = x2 − 6x + 5. 2 0 a. Tính f(A). b. Tính (A − 5I)(A − I).
Bài 1.3. Tính An với n ∈ N, n ≥ 1. a 0 a 1 1 3 cos x − sin x a. A = b. A = c. A = d. A = 0 b 0 a 0 1 sin x cos x
Bài 1.4. Tìm tất cả các ma trận X cấp 2 thỏa mãn AX = XA trong đó ma trận A = 1 2 . −1 −1 1 0 2 3 1 2 5
Bài 1.5. Cho các ma trận A = , B = 2 3 và C = . Tìm các ma trận 0 −2 1   −3 2 4 1 sau (nếu có) a. (AB)T b. BT AT c. (AT + B)T d. A + BT e. (C2)T f. (CT )2
Bài 1.6. Vết của một ma trận vuông A (trace(A)) là tổng của các phần tử trên đường chéo.
a. Cho A, B là các ma trận vuông cấp n. Chứng minh rằng
i. trace(A + B) = trace(A) + trace(B)
ii. trace(kB) = ktrace(A) với k ∈ R iii. trace(A) = trace(AT )
b. Cho A, B là các ma trận vuông cấp n thỏa mãn trace(A) = trace(B). Khi đó A = B đúng hay sai? Vì sao? 1
Bài 1.7. Một ma trận vuông A được gọi là lũy đẳng nếu A2 = A (điều này suy ra An = A với
mọi số tự nhiên n ≥ 1).
a. Tìm một ma trận vuông cấp 2 lũy đẳng (khác ma trận 0 và ma trận đơn vị).
b. Chứng minh rằng ma trận sau là lũy đẳng −1 1 1 B = −  1 1 1 −1 1 1
c. Cho A là một ma trận lũy đẳng. Chứng minh rằng I − A cũng là một ma trận lũy đẳng.
Bài 1.8. Tính các định thức 1 2 5 7 10 a b c d 1 + a 1 1 1 3 −4 a 1 2 3 6 7 b a d c 1 1 − a 1 1 a. b. c. d. a2 1 2 1 1 3 5 5 c d a b 1 1 1 + b 1 2 a − 1 4 1 1 2 4 5 d c b a 1 1 1 1 − b 1 1 1 1 1
Bài 1.9. Cho A, B là các ma trận cấp 3 thỏa mãn det(A) = 4 và det(B) = −5. Tính
det(−2AB), det(A3B3), det(AT B2) a b c a + d b + e c + f Bài 1.10. Cho d
e f = 1. Tính d + g e + h f + i . g h i g + a h + b i + c
Bài 1.11. Tính các định thức cấp n sau: 1 1 1 · · · 1 1 a1 a2 · · · an 1 0 1 · · · 1 1 a1 + b1 a2 · · · an a. 1 1 0 · · · 1 b. 1 a1 a2 + b2 · · · an . . . . . . . . . . .. .. .. . . .. .. .. .. . . .. 1 1 1 · · · 0 1 a1 a2 · · · an + bn a + b ab 0 · · · 0 0 1 2 3 4 · · · n 1 a + b ab · · · 0 0 2 2 3 4 · · · n 0 1 a + b · · · 0 0 c. 3 3 3 4 · · · n d. . . . . . . . . . . . . .. .. .. . . .. .. .. .. .. .. . . .. 0 0 0 · · · a + b ab n n n n · · · n 0 0 0 · · · 1 a + b
Bài 1.12. Cho định thức cấp n ≥ 3 như sau 5 6 0 0 · · · 0 0 0 1 5 6 0 · · · 0 0 0 0 1 5 6 · · · 0 0 0 0 0 1 5 · · · 0 0 0 D n = . . . . . . . . . .. .. .. .. . . .. .. .. 0 0 0 0 · · · 5 6 0 0 0 0 0 · · · 1 5 6 0 0 0 0 · · · 0 1 5 a. Tính D4, D5.
b. Chứng minh rằng Dn = 5Dn−1 − 6Dn−2 với mọi n ≥ 5. c. Tính Dn theo n. 2 trinm@uit.edu.vn
Bài 1.13. Cho định thức cấp n ≥ 3 như sau 0 a 0 0 · · · 0 0 0 b 0 a 0 · · · 0 0 0 0 b 0 a · · · 0 0 0 0 0 b 0 · · · 0 0 0 D n = . . . . . . . . . .. .. .. .. .. .. .. .. 0 0 0 0 · · · 0 a 0 0 0 0 0 · · · b 0 a 0 0 0 0 · · · 0 b 0
Chứng minh rằng D2n−1 = 0 và D2n = (−ab)n.
Bài 1.14. Cho An = (aij) là một ma trận cấp n với aij = i + j. Chứng minh rằng det An = 0 với n > 2.
Bài 1.15. Cho x là một số thực không là bội của π. Với mỗi số nguyên dương n, đặt ma trận
A = (aij) là một ma trận vuông cấp n xác định bởi  0, |i − j| > 1   aij = 1, |i − j| = 1   2 cos x, i = j sin(n + 1)x Chứng minh rằng det An = . sin x
Bài 1.16. Tính hạng ma trận 0 1 1 1   3 −1 −1 2 1   4 1 −1 3 2 1 −1 2 3 1 −1 −2 4 5 −2 2 3 0 1 a.   b.   c.         1 1 −1 3   1 1 3 −6 −9   2 3 2 3 3 1 1 1 −1 12 −2 1 −2 −10 4 1 3 1 1
Bài 1.17. Biện luận hạng của các ma trận theo a ∈ R 1 a −1 2 a 1 1 1  a. b. 2 −1 a 5 1 a 1 a  1 10 −6 1 1 1 a a2 a 1 1 1 1 −1 2 −1 1 1  1 a 1 1 1   a −1 1 −1 −1 c.   d.   1 1 a 1 1      1 a 0 1 1  1 1 1 a 1 0 4 1 0 2 1 1 1 1 a
Bài 1.18. Tìm ma trận nghịch đảo (nếu có) của các ma trận sau: 1 1 0 0 1 1 1 1   1 0 1 0 1 1 0 1 1 −1 −1 a. b.   c.    0 0 2 0 0 1 1 1 −1 0 0  −1 3 1     1 0 0 1 0 0 1 −1
Bài 1.19. Tìm ma trận X sao cho −3 4 6  1 −1  3 1 −2 5 17 −20 a. .X b. X.  0 1 1  = 0 1   4 0 1  = 0 1 2 2 −3 −4 2 2 −2 4 −3 3 trinm@uit.edu.vn  3 1 5 − m Bài 1.20. Cho ma trận A = m  + 1 1 3  3 m − 1 3
a. Tìm tất cả các giá trị của m để A khả nghịch. b. Cho m = −1, tìm A−1.  3 −1 2 
Bài 1.21. Cho ma trận A =  5 −2 3  −1 0 −1 a. Tính A3. b. Tính (I + A)−1.
Bài 1.22. Cho A là một ma trận vuông. Chứng minh rằng A khả nghịch khi và chỉ khi adjA khả nghịch.
Bài 1.23. Cho A là một ma trận vuông cấp n > 1. Chứng minh rằng det(adjA) = (det A)n−1.
Bài 1.24. Cho A, B là các ma trận vuông cấp n > 1 thỏa mãn A + B = I và A2 + B2 = 0.
Chứng minh rằng A, B khả nghịch và (A−1 + B−1)n = 2nI với mọi số nguyên dương n.
Bài 1.25. Một thư viện nọ có 10000 cuốn sách. Mỗi tháng 20% số sách trong thư viện được
cho mượn và 80% số sách đã mượn được trả lại, trong khi 10% vẫn được gia hạn mượn và 10%
được báo cáo là bị mất. Cuối cùng, 25% số sách được cho là bị mất trong tháng trước đã được
tìm thấy và trả lại cho thư viện. Hiện tại thư viện có 9000 cuốn sách, 1.000 cuốn được cho
mượn và không cuốn nào bị thất lạc. Có bao nhiêu cuốn sách trong thư viện được cho mượn
và thất lạc sau hai tháng? 2
Hệ phương trình tuyến tính
Bài 2.1. Giải các hệ phương trình sau  x  1 − x2 − 2x3 − 8x4 = −3  a. −2x1 + x2 + 2x3 + 9x4 = 5   3x1
− 2x2 − 3x3 − 15x4 = −9 −2x  1 + 3x2 − 4x3 + x4 = −17     8x b. 1 − 5x2 + 2x3 − 4x4 = 47 −5x  1 + 9x2 − 13x3 + 3x4 = −44    −4x1 + 3x2 − 2x3 + 2x4 = −25  4x  1 − 2x2 − 7x3 = 5    −6x c. 1 + 5x2 + 10x3 = −11 −2x  1 + 3x2 + 4x3 = −3    −3x1 + 2x2 + 5x3 = −5  6x  1
− 12x2 − 5x3 + 16x4 − 2x5 = −53  d. −3x1 + 6x2 + 3x3 − 9x4 + x5 = 29  −4x1 + 8x2 + 3x3 − 10x4 + x5 = 33 4 trinm@uit.edu.vn
Bài 2.2. Tìm các đa thức bậc ba p(x) biết
p(1) = 2, p(−1) = −4, p(2) = 8, p(−2) = −28.
Bài 2.3. Giải và biện luận nghiệm của hệ phương trình  x  1 + x2 − x3 = 1  a. x1 + 2x2 − 2x3 = m  2x1 − x2 + 2x3 = 2m  x  1 + x2 − 3x3 = 1  b. 2x1 + x2 + mx3 = 3   x1 + mx2 + 3x3 = 2  x  1 + 2x2 − x3 + x4 = m  c.
2x1 + 5x2 − 2x3 + 2x4 = 2m + 1  3x1 + 7x2 − 3x3 + 3x4 = 1
Bài 2.4. Tìm hệ nghiệm cơ bản và nghiệm tổng quát của hệ phương trình 2x  1 + 2x2 + 4x3 − 3x4 = 0  a. x1 + 3x2 − x3 + x4 = 0  3x1 + 5x2 + 3x3 − 2x4 = 0 x  1 − 2x3 + x4 + 3x5 = 0    −x b.
1 + x2 + 5x3 − x4 − 3x5 = 0 2x  2 + 6x3 + x5 = 0    x1 + x2 + x3 + x4 + 4x5 = 0
Bài 2.5. Tìm một hàm số bậc 3 có đồ thị đi qua các điểm (−3, 120), (−2, 51), (3, −24), (4, −69).
Bài 2.6. Cho hệ phương trình x  1 + 2x2 + ax3 = −1  x1 + 5x2 + (a + 1)x3 = 3  3x1 + 9x2 + 4ax3 = 1
a. Giải hệ phương trình khi a = 0.
b. Tìm a để hệ phương trình có vô số nghiệm. 3 Không gian vectơ
Bài 3.1. Trong các tập hợp dưới đây, tập nào là một R-không gian vectơ? Hãy giải thích.
a. Tập R các số thực cùng với phép cộng và phép nhân thông thường.
b. Tập {(x, 0) | x ∈ R} cùng với phép cộng và phép nhân thông thường trong R2.
c. Tập {(x, 1) | x ∈ R} cùng với phép cộng và phép nhân thông thường trong R2.
d. Tập {(x, 0) | x ∈ R, x ≥ 0} cùng với phép cộng và phép nhân thông thường trong R2. 5 trinm@uit.edu.vn n a a + b o e. Tập
| a, b ∈ R cùng với phép cộng và phép nhân trong M a + b b 2(R). n a b o f. Tập
| a = d, b ∈ R, c = 0 cùng với phép cộng và phép nhân trong M c d 2(R).
Bài 3.2. Cho V = R. Ta định nghĩa phép cộng ⊕ và phép nhân ⊗ vô hướng trên như sau
a ⊕ b = max{a, b} và k ⊗ a = ka.
Chứng minh rằng V không là một R− không gian véctơ.
Bài 3.3. Cho V = R. Ta định nghĩa phép cộng ⊕ và phép nhân ⊗ vô hướng trên như sau
a ⊕ b = 2a + b và k ⊗ a = ka.
Chứng minh rằng V không là một R− không gian véctơ.
Bài 3.4. Cho V là tập các số thực không âm. Trong V, ta định nghĩa phép cộng và phép nhân vô hướng như sau
Phép cộng ⊕: ∀x, y ∈ V, x ⊕ y = xy + 1.
Phép nhân ⊗: ∀x ∈ V, ∀r ∈ R : r ⊗ x = r2x.
Khi đó V cùng với 2 phép toán trên có là một R-không gian véctơ không?
Bài 3.5. Cho R+ là tập các số thực dương. Trong R+ ta định nghĩa phép cộng và phép nhân vô hướng như sau
Phép cộng ⊕: ∀x, y ∈ R+ : x ⊕ y = xy.
Phép nhân ⊗: ∀x ∈ R+, ∀r ∈ R : r ⊗ x = xr.
Chứng minh rằng R+ cùng với 2 phép toán trên là một R-không gian véctơ.
Bài 3.6. Cho V = R2. Lấy u = (u1, u2), v = (v1, v2) thuộc V và k ∈ R. Ta định nghĩa hai phép toán như sau
u ⊕ v = (u1 + v1 + 1, u2 + v2 + 1) và
k ⊗ u = (ku1 + k − 1, ku2 + k − 1).
Chứng minh rằng V là một R− không gian véctơ.
Bài 3.7. Chứng minh rằng tập các ma trận đối xứng cấp n trên tập số thực R là một R-không
gian vectơ con của R-không gian vectơ Mn(R).
Bài 3.8. Cho F là tập các hàm số xác định trên R. Cho K là tập các hàm số f xác định trên
R sao cho f (−x) = f (x) với mọi x ∈ R. Khi đó K có là không gian vectơ con của F không?
Bài 3.9. Hàm số sin 2x có biểu thị tuyến tính được qua các hàm số sin2 x và cos2 x không?
Bài 3.10. Chứng minh rằng tập hợp Rn[x] các đa thức bậc nhỏ hơn hoặc bằng n của x với hệ
số thực lập thành một R-không gian vectơ cùng với phép cộng đa thức và phép nhân 1 số thực
với một đa thức thông thường.
Chứng minh tập {1, x, x2, . . . , xn} là một cơ sở của Rn[x]. 6 trinm@uit.edu.vn
Bài 3.11. Xác định số chiều của các không gian vectơ con của R4.
a. {(x1, x2, x3, x4) ∈ R4 | x4 = 0}.
b. {(x1, x2, x3, x4) ∈ R4 | x4 = x1 + x2}.
c. {(x1, x2, x3, x4) ∈ R4 | x4 = x1 + x2, x3 = x1 − x2}.
d. {(x1, x2, x3, x4) ∈ R4 | x4 = x1 + x2, x3 = x1 − x2, x3 + x4 = 2x1}.
e. {(x1, x2, x3, x4) ∈ R4 | x1 = x2 = x3 = x4}.
Bài 3.12. Xác định số chiều và cơ sở của các không gian vectơ con của R2[x].
a. V = {p ∈ R2[x] | p(0) = 0}.
b. V = {p ∈ R2[x] | p(1) = 0}.
c. V = {p ∈ R2[x] | xp′(x) = p(x)}.
Bài 3.13. Cho X là tập các ma trận cấp 2 có vết bằng 0. Chứng minh rằng X là một không
gian vectơ con của M2(R) cùng với phép cộng ma trận và phép nhân một số với một ma trận.
Bài 3.14. Cho X là tập các ma trận đối xứng cấp n. Chứng minh rằng X là một không gian
vectơ con của Mn(R) cùng với phép cộng ma trận và phép nhân một số với một ma trận.
Bài 3.15. Trong không gian R3 cho không gian con V sinh bởi 3 vectơ
a = (2, −3, 1), b = (3, −1, 5), c = (1, −5, −3)
Tìm một cơ sở và số chiều của V .
Bài 3.16. Với giá trị nào của m thì tập
M = {(1, 2, 1), (0, 3, 1), (1, 5, 0), (3, 9, m)} không sinh ra R3
Bài 3.17. Cho các vectơ v1, v2, . . . , vn ∈ V và X = ⟨v1, v2, . . . , vn⟩. Chứng minh rằng nếu vn
là một tổ hợp tuyến tính của các vectơ v1, v2, . . . , vn−1 thì X = ⟨v1, v2, . . . , vn−1⟩.
Bài 3.18. Trong R3 cho hai không gian con:
U = {(x1, x2, x3) | x1 + 2x2 − x3 = 0},
V = {(x1, x2, x3) | 2x1 + 9x2 − 3x3 = 0}.
Tìm một cơ sở và số chiều của U ∩ V . Vectơ (6, 2, 10) có nằm trong U ∩ V không?
Bài 3.19. Trong R3 cho U = ⟨(1, 2, 1), (1, 0, 2)⟩; V = ⟨(2, −1, 2), (2, 1, 1)⟩. Tìm một cơ sở và số chiều của U ∩ V. Bài 3.20. Trong R2[x] cho:
U = ⟨x2 + 2x + 3; 2x2 + x − 1⟩; V = ⟨5x2 + 4x + 1⟩. Tìm số chiều của U + V. 7 trinm@uit.edu.vn
Bài 3.21. Trong R3 cho hai không gian con:
U = {(x1, x2, x3) | 2x1 − 3x2 + x3 = 0 và x1 + x2 + x3 = 0}
V = {(x1, x2, x3) | 3x1 − 2x2 + mx3 = 0}
Tìm cơ sở và số chiều của U + V . Với giá trị nào của m thì U ∩ V = {0}.
Bài 3.22. Xét không gian vectơ R3 và tập V = {(a, b, c) ∈ R3 | a + 2b − c = 0}.
a. Chứng minh V là một không gian vectơ con của R3.
b. Tìm cơ sở và số chiều của V.
Bài 3.23. Với giá trị nào của m thì tập B = {(0, 0, 1), (1, −1, 0), (1, 1, m)} sinh ra R3?
Bài 3.24. Trong R3 cho không gian vectơ con F = ⟨(1, 1, 1), (2, 3, 1), (5, −1, 2)⟩. Tìm một cơ sở của F và dim(F ).
Bài 3.25. Cho hệ phương trình tuyến tính thuần nhất (x1 + x2 + x3 + x4 = 0 2x1 + 3x2 − x3 + x4 = 0
Tìm cơ sở và số chiều của không gian nghiệm.
Bài 3.26. Cho E, F là các không gian con của không gian vectơ hữu hạn chiều V . Chứng minh:
dim(E + F ) = dim E + dim F − dim(E ∩ F )
Bài 3.27. Trong R3, xét xem vectơ u có phải là tổ hợp tuyến tính của u1, u2, u3 hay không?
a. u = (−2, −2, 1); u1 = (2, −1, 3); u2 = (4, 1, 2); u3 = (6, 0, 5)
b. u = (7, −2, 15); u1 = (2, 3, 5); u2 = (3, 7, 8); u3 = (1, −6, 1)
Bài 3.28. Tìm m sao cho x là tổ hợp tuyến tính của u1, u2, u3.
a. x = (5, 9, m); u1 = (4, 4, 3); u2 = (7, 2, 1); u3 = (4, 6, 1)
b. x = (7, −2, m); u1 = (2, 3, 5); u2 = (3, 7, 8); u3 = (1, −6, 1)
Bài 3.29. Trong R2[x] cho các đa thức:
u1 = x2 + 3x + 1, u2 = −2x2 − x − 1, u3 = −2x2 + x + m
Tìm m để u3 biể thị tuyến tính được qua u1, u2.
Bài 3.30. Trên không gian các hàm số thực liên tục C[a, b]. Tập các hàm số nào sau đây là độc lập tuyến tính? a. sin x, cos x, x sin x. b. ex, xex, x2ex. c. sin2 x, cos2 x, cos 2x.
d. 1, cos x, cos2 x, . . . , cosn x.
Bài 3.31. Trong R-không gian vectơ R3, xét sự độc lập tuyến tính của các hệ vectơ sau
a. x1 = (2, 1, 1), x2 = (1, 3, 1), x3 = (1, −2, 0)
b. x1 = (2, −3, 0), x2 = (0, 1, 2), x3 = (2, −4, 1) 8 trinm@uit.edu.vn
Bài 3.32. Trong không gian vectơ V cho 3 vectơ x, y, z. Chứng minh rằng (x + y, y + z, z + x)
độc lập tuyến tính khi và chỉ khi (x, y, z) độc lập tuyến tính.
Bài 3.33. Chứng minh rằng nếu {v1, . . . , vn} độc lập tuyến tính trong V, thì tập
{v1 − v2, v2 − v3, . . . , vn−1 − vn, vn}
cũng độc lập tuyến tính.
Bài 3.34. Trong R-không gian vectơ R4. Với giá trị nào của m thì hệ vectơ x1 = (0, 1, 1, 1), x2 =
(1, 0, 1, 1), x3 = (1, 1, 0, 1), x4 = (1, 1, 1, m) độc lập tuyến tính?
Bài 3.35. Xác định xem tập các ma trận sau đây có độc lập tuyến tính không? 1 0 1 1 1 1 1 1 , , , 0 0 0 0 1 0 1 1
Bài 3.36. Xét sự độc lập tuyến tính và phụ thuộc tuyến tính, tìm hạng và hệ con độc lập
tuyến tính tối đại của
a. x1 = (1, 0, −1, 0), x2 = (1, 2, 1, 1), x3 = (3, 2, 3, 2), x4 = (1, 1, 2, 1) trong R4.
b. u1 = x3, u2 = 2x2, u3 = 3x, u4 = 2x2 + 3x, u5 = 1 trong R3[x].
Bài 3.37. Trong R-không gian vectơ R3, hãy tìm hạng của các hệ vectơ sau:
a. {(1, 2, −1), (0, 3, 3), (2, 3, −3), (1, 1, −2)}
b. {(1, 3, −1, 0), (2, 0, 1, −1), (0, −1, 4, 3)}
c. {(−1, 0, 2, 3, 1), (2, 1, 3, −2, 0), (3, 2, 5, 1, 4), (0, 1, 4, 6, 5)}
Bài 3.38. Trong R-không gian vectơ R3, chứng minh hệ vectơ {x1 = (1, 1, 1), x2 = (1, 1, 2), x3 =
(1, 2, 3)} là một cơ sở của R3. Tìm tọa độ của vectơ x = (2, 1, 9) trong cơ sở đó.
Bài 3.39. Chứng minh rằng trong R2[x], tập M = {x2 + x + 1, 2x + 1, 3}
là một cơ sở của R2[x] và tìm tọa độ của u = 3x2 − x + 7 trong cơ sở này.
Bài 3.40. Trong R-không gian vectơ R3, cho hai hệ vectơ
B = {(1, 1, 1), (1, 1, 2), (1, 2, 3)}B′
= {(2, 1, −1), (3, 2, −5), (1, −1, m)}
a. Tìm m để B′ là một cơ sở của R3.
b. Tìm ma trận chuyển cơ sở từ B sang B′ khi m = 0.
c. Tìm tọa độ của vectơ a = (1, 0, 0) đối với 2 cơ sở trên.
Bài 3.41. Trong R3 cho hai cơ sở
B = {(1, 1, 0), (0, 1, 1), (1, 0, 1)} và B′ = {(0, 0, 1), (1, −1, 0), (1, 1, 1)}
a. Tìm ma trận chuyển cơ sở từ B sang B′ và từ B′ sang B.
b. Tìm tọa độ của x = (1, −1, 1) trong hai cơ sở đó.
Bài 3.42. Trong R4[x] là không gian các đa thức có bậc nhỏ hơn hoặc bằng 4. Cho f(x) =
1 + x + x2 + x3 + x4. Chứng minh rằng (1), (2) và (3) là các cơ sở của R4[x] (1) 1, x, x2, x3, x4 9 trinm@uit.edu.vn
(2) f(4)(x), f(3)(x), f”(x), f′(x), f(x)
(3) 1, x − a, (x − a)2, (x − a)3, (x − a)4 với a ∈ R.
Tìm ma trận chuyển từ cơ sở (1) sang (2) và tìm tọa độ của f(x) = 34 + 33x + 16x2 + 5x3 + x4 trong cơ sở (2).
Bài 3.43. Trong giải tích ta có đa thức Taylor có bậc n là đa thức có dạng
p(x) = a0 + a1(x − a) + a2(x − a)2 + . . . + an(x − a)n
với an ̸= 0. Hay ta nói cách khác, nó là một đa thức khai triển thành các lũy thừa của (x − a).
Các đa thức Taylor rất có ích trong việc tính toán gần đúng tại x = a.
Tập B = {1, x − a, (x − a)2, . . . , (x − a)n} là một cơ sở của Rn[x] với mỗi số thực a. Khai
triển các đa thức p(x) thành đa thức Taylor tại a :
a. Khai triển p(x) = 1 + 2x − 5x2 tại a = 1.
b. Khai triển p(x) = x3 tại a = −1. 1
c. Khai triển p(x) = x3 tại a = . 2 10 trinm@uit.edu.vn
Document Outline

  • Ma trận - Định thức
  • Hệ phương trình tuyến tính
  • Không gian vectơ