


Preview text:
BÀI TẬP TÂM LÝ HỌC TRẺ EM LỨA TUỔI MẦM NON Bài 1.
Một đứa trẻ suốt 3 tháng đầu ngoài ăn ngủ ra là khóc. Bé khóc ra rả suốt
ngày. Mọi người bàn ra tán vào: nào là phải vía một người nào đó đến thăm.
Thương con người mẹ tìm mọi cách: đốt vía, tế lễ…nhưng không đem lại hiệu quả
gì. Thế rồi tự nhiên đứa trẻ hết khóc, cuộc sống trở lại bình thường.
Bằng lý luận và thực tiễn, em hãy giải thích hiện tượng khóc kéo dài của đứa
trẻ này và có một lời khuyên để ai đó gặp cảnh ngộ này yên tâm. Bài 2.
Một bà mẹ phàn nàn về đứa con mới 7 tháng của mình rằng: trước đây cháu
dễ tính, dễ nết lắm, ai ẵm cũng được, thế mà bây giờ rời mẹ ra là khóc, không chịu theo ai cả.
Em hãy giải thích hiện tượng này. Bài 3.
Dựa vào vai trò gắn bó của trẻ em với người lớn, hãy giải thích hiện tượng
sau: Sau chiến tranh thế giới lần II, ở một số nước châu Âu, nhiều tổ chức từ thiện
tìm kiếm trẻ vô thừa nhận về nuôi trong những nhà trẻ “mồ côi”. Ở đây trẻ được
nuôi dưỡng khá tốt với đầy đủ thức ăn, quần áo và các tiện nghi khác. Hàng ngày
trẻ chỉ nằm trong giường của mình, đến bữa các bà bảo mẫu mới xe thức ăn đến
từng giường bón cho trẻ ăn với khẩu trang đeo mồm rồi lẳng lặng bước ra. Sau một
thời gian người ta nhận thấy nhiều cháu trở nên ngớ ngẩn, chậm biết nói và chậm
phát triển về mọi mặt so với trẻ bình thường. Người ta cho là những đứa trẻ đó mắc
chứng “nằm viện” (hospitalisme), trong đó có nhiều trẻ tử vong. Bài 4.
Bác sỹ nhi khoa nổi tiếng người Mỹ Ben-gia-min Spock đã nói: “Người mẹ
cho con bú trực tiếp có lợi cho sự phát triển thể chất, trạng thái tinh thần của trẻ.
Song, nếu cho con bú bằng bình sữa, người mẹ biết cách pha sữa, biết cách cầm
bình sữa và thể hiện tình cảm cần thiết lúc cho con bú thì đứa trẻ vẫn phát triển
bình thường. Và B. Spock kết luận: “Xét cho cùng, bé cần có một người mẹ yêu
thương hơn là sữa mẹ”
(B. Spock “Nuôi dạy con như thế nào?” NXB Phụ nữ, Tr.69)
1/ Em có đồng ý với quan niệm của Spock cho rằng “bé cần có một người mẹ yêu
thương hơn là sữa mẹ” không?
2/ Phân tích vai trò của giao lưu cảm xúc trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
3/ Tìm một vài ví dụ thể hiện tác dụng của giao lưu xúc cảm trong việc nuôi dưỡng trẻ. Bài 5.
Hãy xác định những bài tập vận động dưới đây là để cho lứa tuổi nào trong độ tuổi nhà trẻ
- Trẻ nằm ngửa, cử động chân tay theo kiểu “xe đạp”
- Trẻ đi chậm đến chỗ cô giáo, chỗ có đồ vật theo yêu cầu của cô
- Trẻ vừa đi vừa vỗ tay theo một mục tiêu xác định
- trẻ nhảy bằng 2 chân, có người lớn nắm một tay
- Trẻ đi theo đường thẳng, đường cong đã vẽ trước. Gót chân vừa bước lên
chạm vào đầu ngón chân của chân sau Bài 6.
Bé Lan tròn 1 tuổi, mẹ gửi vào nhà trẻ và đinh ninh rằng con người ta 6, 7
tháng đi nhà trẻ còn được, con mình chắc không có vấn đề gì đáng ngại. Ấy thế mà
cứ trao cho cô là bé khóc cả tiếng đồng hồ. Tệ hơn nữa là cháu biếng ăn, biếng
ngủ, rối loạn tiêu hoá ...mới vào nhà trẻ được một tuần mà cháu gầy tọp đi.
Bằng những hiểu biết của trẻ trong năm đầu, hãy giải thích hiện tượng trên. Bài 7.
Dưới đây là hai điều ước của hai người phụ nữ sắp sinh con đầu lòng:
Người thứ nhất ước ước rằng, sau khi sinh mà thuê được một bà đã về hưu
nuôi nấng đứa trẻ giúp mình để đi làm thì hay biết mấy. Sáng sáng vắt sữa vào
bình, mua thêm mấy hộp Cimilac giao cho bà già là khoẻ…
Người thứ hai ước rằng, sinh ra một cậu hoàng tử dễ tính dễ nết, rèn cho nó
ăn ngủ đúng giờ, thức dậy không quấy khóc, tự chơi được là tốt nhất. Điều mong
muốn nhất là cháu khoẻ mạnh, không phải đi bệnh viện….
Em có suy nghĩ về hai điều ước trên? Bài 8.
“Hoàng tử của cậu nghịch ghê, bò khắp cả nhà” - Một ông khách đến nhà
khen ngợi. Người cha hả hê nói: “Nó nghịch lắm! lục lọi suốt cả ngày, bày biện
lung tung, khách đến nhà phát ngượng. Ấy thế mà tôi cứ bước ra khỏi nhà là nó lại
khóc, hoặc ngồi im như phỗng, mặc cho cảnh trí xung quanh hấp dẫn đến mấy”.
Ông khách lấy làm ngạc nhiên: “Ồ, đứa con gái tôi cũng vậy”.
Bằng hiểu biết của mình, bạn hãy lí giải sự giống nhau của hai đứa trẻ nêu trên. Bài 10.
Người ta nói rằng: “Nói chuyện với trẻ lên hai cần phải có người phiên dịch,
người phiên dịch giỏi nhất là người mẹ”.
Bằng hiểu biết của mình về sự phát triển ngôn ngữ của trẻ lên hai, bạn hãy chứng minh điều trên Bài 11.
Thành ngữ Việt Nam có câu: “Trẻ lên ba, cả nhà học nói”. Bằng lý luận và
thực tiễn tâm lý – giáo dục trẻ thơ, hãy phân tích, chứng minh nhận định trên. Bài 12.
Cháu Dũng sang tuổi thứ ba trở nên trái tính, trái nết. Trước đây ai cũng
khen cháu ngoan, biết vâng lời. Ấy thế mà bây giờ trở nên bướng bỉnh. Cái gì cũng
lanh chanh làm, không muốn ai giúp. Nhưng rút cục không làm được việc gì ra
hồn. Đụng đến cái gì là đổ vỡ cái đó. Cốc, chén, chai lọ, bát đĩa sứt mẻ hết vì sự
bướng bỉnh của nó. Cứ đà này, lớn lên nó coi trời bằng vung, đập phá hết mọi thứ.
Đó là tâm sự của một người mẹ có đứa con đầu lòng đang ở độ tuổi lên ba.
Là cô giáo, em hãy giải thích như thế nào để người mẹ hiểu được lòng con trẻ. Bài 13.
Trong cuốn “Tuổi mầm non – Tâm lý Giáo dục” (NXB TP. Hồ Chí Minh,
năm 1900) có đoạn mô tả một cháu bé ba tuổi như sau: “Có bạn thân là em bé láng
giềng, cùng tuổi. Về đến nhà là gọi bạn sang chơi, nhưng rồi lại giành giật đồ chơi
của bạn, cho đến lúc bạn chán đòi về, lại xin hoà. Chưa biết cùng chơi. Cũng biết
phân vai, bảo một em làm mẹ, một em làm con, nhưng rồi lại giành nhau…”
Bằng những hiểu biết về sự phát triển tâm lý của trẻ lên ba, em hãy giải
thích những biểu hiện tâm lý của trẻ trong cuộc chơi này. Bài 14.
Cháu Thu Hà, 3 tuổi, nói với mẹ: “Mẹ ơi! Lớn lên nếu con là chú, con sẽ lái
xe, nếu con là cô, con sẽ là bác sỹ, phải không mẹ?”.
Em có suy nghĩ gì về câu nói của cháu Thu Hà. Bài 15.
Hãy mô tả những biểu hiện về sư khủng hoảng của trẻ lên ba ở một vài trẻ
mà em quen biết. Hãy trình bày ý kiến của mình về việc giải quyết sự khủng hoảng
này của bố mẹ các cháu đó. Bài 16.
Bằng những hiểu biết của mình về sự hình thành và phát triển tâm lý của trẻ
em, hãy chứng minh rằng, việc giải quyết mâu thuẫn giữa trẻ em với người lớn ở
tuổi lên ba là yếu tố cơ bản làm xuất hiện trò chơi của trẻ mẫu giáo Bài 18.
Bé Dũng ham chơi, làm vỡ lọ mực của bố. Bố hỏi: “Ai làm vỡ lọ mực?”
giọng nghiêm khắc. Dũng trả lời: “Tự nó vỡ”. Bố lên giọng: “Sao lại tự nó vỡ. Đứa
nào nói dối sẽ ăn đòn”. Dũng mếu máo: “Con không biết”. Thế là bé Dũng bị một trận đòn.
Cháu Dũng bị oan chăng? Bạn hãy giải thích nguyên nhân sự không “thành
thật” của cháu Dũng. Và cho một lời khuyên với các bậc cha mẹ khi gặp những sự việc tương tự. Bài 19.
Cháu Lâm mấy lần bị đòn vì tội tháo van xe đạp của bố rồi lấy bơm bơm lại
(nhưng không được), quần áo, mặt mũi nhem nhuốc vì dầu luyn.
Các nhà tâm lý học trẻ em cho rằng đó là đặc điểm tâm lý của trẻ em, không nên đánh mà oan cho nó.
Hãy chỉ ra những nét tâm lý đặc trưng biểu hiện qua những hành vi này của trẻ.