Trang 1
CÁC DẠNG TOÁN BÀI PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG TRÒN
Dạng 1: Xác định các yếu tố của đường tròn
Phương pháp: Ta thực hiện trong các cách sau:
Cách 1: Đưa phương trình về dạng
( ) ( )
22
: 2 2 0 1C x y ax by c+ + =
Xét dấu biểu thức
22
P a b c= +
Nếu
0P
thì
( )
1
là phương trình đường tròn
( )
C
có tâm
( )
I a;b
và bán kính
22
R a b c= +
Nếu
thì
( )
1
không phải là phương trình đường tròn.
Cách 2: Đưa phương trình về dạng:
( ) ( ) ( )
22
2x a y b P + =
.
Nếu
0P
thì
( )
2
là phương trình đường tròn có tâm
( )
;I a b
và bán kính
RP=
Nếu
thì
( )
2
không phải là phương trình đường tròn.
A. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Bài tập 1: Trong các phương trình sau, phương trình nào phương trình đường tròn? Tìm tâm bán
kính nếu có.
a)
22
2 4 9 0x y x y+ + + =
b)
22
6 4 13 0x y x y+ + + =
c)
22
2 2 6 4 1 0x y x y+ =
d)
22
2 2 3 9 0x y x y+ + + =
Lời giải
a) Phương trình a) có dạng
22
2 2 0 x y ax by c+ + =
vi
1; 2; 9a b c= = =
Ta có
22
1 4 9 0a b c+ = +
Vậy phương trình a) không phải là phương trình đường tròn.
b) Ta có:
22
9 4 13 0a b c+ = + =
Suy ra phương trình b) không phải là phương trình đường tròn.
c) Ta có: c)
22
1
3 2 0
2
x y x y + =
2
2 2 2
3 1 15
10
2 2 4
P a b c
= + = + =
Vậy phương trình c) là phương trình đường tròn tâm
3
;1
2
I



bán kính
15
2
R =
.
d) Phương trình d) không phải là phương trình đường tròn vì h s ca
2
x
2
y
khác nhau
Bài tập 2: Cho phương trình
( )
22
2 4 2 6 0x y mx m y m+ + =
( )
1
a) Tìm điều kin ca tham s
m
để
( )
1
là phương trình đường tròn.
b) Nếu
( )
1
là phương trình đường tròn hãy tìm to độ tâm và bán kính theo
m
Li gii
Trang 2
a) Phương trình
( )
1
là phương trình đường tròn khi và ch khi
22
0a b c+
Vi
( )
; 2 2 ; 6a m b m c m= = =
Hay
( )
2
22
2
4 2 6 0 5 15 10 0
1
m
m m m m m
m
+ + +
b) Với điều kiện trên thì đường tròn có tâm
( )
( )
;2 2I m m
và bán kính:
2
5 15 10R m m= +
Bài tập 3: Cho phương trình đường cong
( )
m
C
:
( ) ( )
22
2 4 1 0x y m x m y m+ + + + + + =
( )
2
a) Chng minh rng
( )
2
là phương trình một đường tròn
b) Tìm tp hợp tâm các đường tròn khi
m
thay đổi
c) Chng minh rằng khi m thay đổi h các đường tròn
( )
m
C
luôn đi qua hai điểm c định.
Li gii
a) Ta có
( )
2
22
22
24
24
10
2 2 2
m
mm
a b c m
++
++
+ = + =
Suy ra
( )
2
là phương trình đường tròn vi mi
m
b) Đường tròn có tâm
I
:
2
2
4
2
I
I
m
x
m
y
+
=−
+
=
suy ra
10
II
xy+ =
Vy tp hợp tâm các đường tròn là đường thng
: 1 0xy + =
c) Gi
( )
00
;M x y
là điểm c định mà h
( )
m
C
luôn đi qua.
Khi đó ta có:
( ) ( )
22
0 0 0
2 4 1 0,
o
x y m x m y m m+ + + + + + =
( )
22
0 0 0 0 0
1 2 4 1 0,
o
x y m x y x y m + + + + =
00
0
22
0
0 0 0 0
10
1
0
2 4 1 0
xy
x
y
x y x y
+ =
=−


=
+ + + =
hoc
0
0
1
2
x
y
=
=
Vy có hai đim c đnh mà h
( )
m
C
luôn đi qua vi mi m là
( )
1
1;0M
và
( )
2
1;2M
Bài tập 4: Tìm tâm và bán kính của đường tròn
( ) ( ) ( )
22
: 2 4 7.C x y+ + =
Li gii
Ta viết phương trình của
( )
C
ở dạng
( )
( )
( )
( )
2
2
2
2 4 7 .xy + =
Đưng tròn
( )
C
có tâm
( )
2;4I
và bán kính
7R =
.
Trang 3
Bài tập 5: Tìm điều kiện để
( )
22
10x y ax by c+ + =
là phương trình của đường tròn
Li gii
Ta có:
22
0x y ax by c+ + =
22
22
22
2. . 2. . 0
2 2 2 2 4 4
a a b b a b
x x y y c
+ + + + =
22
22
2 2 4 4
a b a b
x y c
+ = +
Vậy điều kiện để
( )
1
là phương trình đường tròn:
22
22
0 4 0
44
ab
c a b c+ +
Bài tập 6: Cho đường cong
( )
22
: 8 10 0
m
C x y x y m+ + + =
. Vi giá tr nào ca
m
thì
( )
m
C
đường
tròn có bán kính bng
7
?
Li gii
Ta có:
22
4 5 7 8R m m= + = =
.
Bài tập 7: Cho phương trình
( ) ( )
22
2 4 2 6 0 1x y mx m y m+ + =
. Tìm điều kin ca
m
để
( )
1
phương trình của đường tròn.
Li gii
Để
( ) ( )
22
2 4 2 6 0 1x y mx m y m+ + =
phương trình của đường tròn khi ch khi
( ) ( ) ( )
2
2
2
1
2 2 6 0 5 15 10 0
2
m
m m m m m
m
+ +


.
Bài tập 8: Tìm bán kính của đường tròn
22
10 24 0x y y+ =
Li gii
Đưng tròn
22
10 24 0x y y+ =
có tâm
( )
0;5I
, bán kính
( )
22
0 5 24 7R = + =
.
Bài tập 9: Tìm tọa độ tâm
I
và bán kính
R
của đường tròn
( )
C
:
22
2 4 1 0x y x y+ + + =
.
Li gii
Đưng tròn
( )
C
có tâm
( )
1; 2I
, bán kính
( )
2
2
1 2 1 2R = + =
.
Bài tập 10: Tìm tt c các giá tr ca tham s
m
để phương trình
( )
22
2 2 4 19 6 0x y m x my m+ + + + =
là phương trình đường tròn.
Li gii
Ta có
( ) ( )
22
2 2 4 19 6 0 1x y m x my m+ + + + =
2; 2 ; 19 6.a m b m c m = + = =
Phương trình
( )
1
là phương trình đường tròn
22
0a b c +
2
5 15 10 0 1m m m +
hoc
2m
.
B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Trang 4
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Câu 1: Tâm của đường tròn đường kính
AB
với
( ) ( )
1; 3 ; 5;7AB−−
là điểm nào sau đây?
A.
( )
2;2
. B.
( )
2;2
. C.
( )
3; 1
. D.
( )
3;1
.
Lời giải
Ta có đường tròn đường kính
AB
có tâm là trung điểm
I
của
AB
.
Suy ra
( )
15
2
2
2;2
37
2
2
I
I
x
I
y
= =
−
−+
==
.
Câu 2: Cho đường cong
( )
22
: 8 10 0
m
C x y x y m+ + + =
. Với giá trị nào của
m
thì
( )
m
C
đường
tròn có bán kính bằng 7?
A.
8m =−
. B.
4m =
. C.
4m =−
. D.
8m =
.
Lời giải
Ta có bán kính của đường tròn là
( )
2
2
4 5 7 41 49 8R m m m= + = = =
.
Câu 3: Phương trình nào sau đây là phương trình đường tròn?
A.
22
4 10 6 2 0x y x y+ =
. B.
22
4 6 12 0x y x y+ + =
.
C.
22
2 4 8 1 0x y x y+ + =
. D.
22
2 8 20 0x y x y+ + =
.
Lời giải
Loại đáp án A và C vì hệ số trước
2
x
2
y
không bằng nhau.
Xét đáp án B ta có
( )
2
2 2 2
2 3 12 25 0a b c+ = + + =
là phương trình đường tròn.
Xét đáp án D ta có
2 2 2 2
1 4 20 3 0a b c+ = + =
không là phương trình đường tròn.
Câu 4: Cho đường tròn
( )
C
phương trình
22
3 3 6 12 12 0x y x y+ + =
. Biết
( )
C
tâm
( )
;I a b
và bán kính
R
. Tính
a b R++
.
A.
57 3+
. B.
57 3
. C.
4
. D.
2
.
Lời giải
Ta có:
2 2 2 2
3 3 6 12 12 0 2 4 4 0x y x y x y x y+ + = + + =
.
Ta có:
1
2
4
a
b
c
=
=−
=−
22
1 4 4 3R a b c = + = + + =
.
Vậy
1 2 3 2a b R+ + = + =
.
Câu 5: Phương trình nào sau đây là phương trình của đưng tròn?
A.
22
2 6 6 8 0x y x y+ =
. B.
22
2 4 8 12 0x y x y+ =
.
C.
22
2 8 18 0x y x y+ + =
. D.
22
2 2 4 6 12 0x y x y+ + =
.
Trang 5
Li gii
22
2 2 0x y ax by c+ + =
là phương trình của một đường tròn khi và ch khi
22
0a b c+
.
Ta thấy phương trình trong phương án A B hệ s ca
2
x
,
2
y
không bằng nhau nên đây
không phải là phương trình đường tròn.
Với phương án C có
22
1 16 18 0a b c+ = +
nên đây không phải phương trình đường
tròn. Vy ta chọn đáp án D.
Câu 6: Phương trình nào sau đây là phương trình của mt đường tròn?
A.
22
4 2 8 3 0x y xy x y+ + + =
. B.
22
2 4 5 1 0x y x y+ + =
.
C.
22
14 2 2018 0x y x y+ + + =
. D.
22
4 5 2 0x y x y+ + + =
.
Li gii
Phương án A: có tích
xy
nên không phải là phương trình đường tròn.
Phương án B: có hệ s bc hai không bng nhau nên không phải là phương trình đường tròn.
Phương án C: ta
( ) ( )
22
22
14 2 2018 0 7 1 1968 0x y x y x y+ + + = + + + =
không tn
ti
,xy
nên cũng không phải phương trình đường tròn.
Câu 7: Đường tròn
22
50x y y+ =
có bán kính bằng bao nhiêu?
A.
5
. B.
25
. C.
25
2
. D.
2,5
.
Lời giải
Ta có
22
2
55
22
xy
+ =
suy ra bán kính của đường tròn
2,5R =
.
Câu 8:
Đường tròn
22
2 10 1 0x y x y+ + + =
có tâm là điểm nào dưới đây?
A.
( )
1;5
. B.
( )
1;5
. C.
( )
1; 5
. D.
( )
1; 5−−
.
Lời giải
Đường tròn
22
2 10 1 0x y x y+ + + =
có tâm là
( )
1; 5
.
Câu 9: Tìm
m
để
( )
22
: 4 2 2 3 0
m
C x y mx my m+ + + + =
là phương trình đường tròn?
A.
3
5
m −
hoặc
1m
. B.
5
3
m −
. C.
1m
. D.
3
1
5
m
.
Lời giải
( )
m
C
phương trình đường tròn khi chỉ khi
( ) ( )
2
2 2 2
0 2 2 3 0a b c m m m+ + +
2
3
5 2 3 0 1
5
m m m m
.
Câu 10: Tìm tất cả giá trị của tham số
m
để phương trình
22
2 4 5 0x y mx y m+ + + =
phương trình
đường tròn.
Trang 6
A.
14m
. B.
14m
. C.
1
4
m
m
. D.
1
4
m
m
.
Lời giải
Phương trình
22
2 4 5 0x y mx y m+ + + =
là phương trình đường tròn
22
0a b c +
( )
2
2
2 5 0mm +
2
5 4 0mm +
1
4
m
m
.
Câu 11: Trong mặt phẳng với hệ trc
Oxy
cho đường tròn
( ) ( ) ( )
22
: 5 4 16C x y+ + =
. Đường tròn
( )
C
có tọa độ tâm
I
và bán kính
R
bằng
A.
( )
5; 4 ; 16IR−=
. B.
( )
5;4 ; 16IR−=
. C.
( )
5;4 ; 4IR−=
. D.
( )
5; 4 ; 4IR−=
.
Lời giải
Đường tròn
( ) ( ) ( )
22
: 5 4 16C x y+ + =
có tọa độ tâm
( )
5;4I
và bán kính
16 4R ==
.
Câu 12: Phương trình nào sau đây là đường tròn?
A.
22
2 6 8 1 0x y x y+ + =
. B.
22
6 16 0x y x+ + + =
.
C.
22
2 8 20 0x y x y+ + =
. D.
22
4 6 12 0x y x y+ + =
.
Lời giải
Phương trình đường tròn dạng
22
2 2 0x y ax by c+ + + + =
với
,,abc
tha mn điều kiện
22
a b c+
.
Xét phương án A, ta thấy không tha mn dạng của phương trình đường tròn.
Xét phương án B, ta thấy
( )
2
22
3 9 16ab+ = =
nên
22
6 16 0x y x+ + + =
không phương
trình đường tròn.
Xét phương án C, ta thấy
2 2 2
1 4 17 20ab+ = + =
nên
22
2 8 20 0x y x y+ + =
không
phương trình đường tròn.
Xét phương án D, ta thấy
( )
2
2 2 2
2 3 13 12ab+ = + =
, tha mn điều kiện.
Vậy
22
4 6 12 0x y x y+ + =
( )
2
2 2 2
2 3 13 12ab+ = + =
là phương trình đường tròn.
Câu 13: Cho phương trình
( )
22
2 2 0, , ,x y ax by c a b c+ + + + =
phương trình đường tròn. Khi đó
,,abc
tha mn điều kiện nào sau đây?
A.
22
a b c−
. B.
22
a b c+
. C.
22
a b c−
. . D.
22
a b c+
.
Lời giải
Điều kiện để
22
2 2 0x y ax by c+ + + + =
là phương trình đường tròn là
22
a b c+
.
Câu 14: Cho đường tròn
( )
22
: 6 4 12 0C x y x y+ + =
. Đường tròn
( )
C
tâm
I
bán kính
R
ln
lượt là
A.
( )
3; 2 , 5IR−=
. B.
( )
3;2 , 5IR−=
. C.
( )
6;4 , 5IR−=
. . D.
( )
6; 4 , 5IR−=
.
Lời giải
Trang 7
Phương trình
22
6 4 12 0x y x y+ + =
có tâm
( )
3; 2I
và bán kính
( )
2
2
3 2 12 5R = + + =
.
Câu 15: Trong mặt phẳng tọa độ
,Oxy
cho đường tròn
( )
22
: 2 6 1 0.C x y x y+ + =
Tâm của
( )
C
tọa độ
A.
( )
2;6
. B.
( )
1;3
. C.
( )
2; 6
. D.
( )
1; 3
.
Lời giải
Phương trình đường tròn
( )
22
: 2 2 0C x y ax by c+ + =
(vi
22
0a b c+
)
Ta có
2 2 1
2 6 3
11
aa
bb
cc
= =


= =


= =

Ta có:
( )
2
2 2 2
1 3 1 11 0a b c+ = + + =
nên đây là phương trình đường tròn.
Vậy tâm đường tròn
( )
C
có tọa độ là
( )
1; 3 .
Câu 16: Trong mặt phẳng tọa độ
Oxy
hy tìm tâm
I
bán kính
R
của đường tròn phương trình
( )
22
: 2 6 8 0C x y x y+ + =
A.
( )
1; 3 , 2 2IR =
. B.
( )
1; 3 , 3 2IR−=
. C.
( )
1; 3 , 2IR−=
. D.
( )
1;3 , 2IR=
.
Lời giải
Phương trình đường tròn
( )
C
có dạng:
22
2 2 0x y ax by c+ + =
(vi
22
0a b c+
)
có tâm
( )
;I a b
và bán kính
22
R a b c= +
.
Theo đề bài, ta có:
22
26
8
a
b
c
=
−=
=−
1
3
8
a
b
c
=
=
=−
(tha mn
22
0a b c+
).
Đường tròn
( )
C
có tâm
( )
1; 3I
và bán kính
( )
2
2
1 3 8 3 2.R = + + =
Câu 17: Trong mặt phẳng tọa độ
Oxy
, bao nhiêu giá trị nguyên dương của tham số
m
để phương
trình
22
2 4 0x y x y m+ + =
là phương trình của một đường tròn.
A.
3.
B.
5
. C.
4
. D. vô số.
Lời giải
Phương trình:
22
2 4 0x y x y m+ + =
2 2 1
2 4 2
aa
bb
c m c m
= =


= =


==

.
Phương trình đ cho phương trình đường tròn
22
0 1 4 0 5a b c m m + +
,
kết hợp
m
là giá trị nguyên dương suy ra
1;2;3;4m
.
Vậy có 4 giá trị của tham số
m
tha mn yêu cu bài toán.
Trang 8
Câu 18: Trong mặt phẳng tọa đ
Oxy
, hy tìm tất cả các giá trị của tham số
m
để phương trình sau đây
( )
2 2 2
2 1 2 2 3 16 0x y m x my m m+ + + + + =
là phương trình của một đường tròn.
A.
3m
. B.
3m
. C.
3m
. D.
3m
.
Lời giải
Phương trình đường tròn
( )
C
có dạng:
22
2 2 0x y ax by c+ + =
(vi
22
0a b c+
)
Theo đề bài, ta có:
( )
22
2 2 1
1
22
2 3 16 2 3 16
am
am
b m b m
c m m c m m
= +
=
= =


= + = +
.
Phương trình
( )
2 2 2
2 1 2 2 3 16 0x y m x my m m+ + + + + =
phương trình của một đường
tròn
( )
( )
2
2 2 2 2
0 1 2 3 16 0 5 15 0 3.a b c m m m m m m + + +
Vậy
3m
tha mn yêu cu bài toán.
Câu 19: Phương trình nào sau đây không phải là phương trình đường tròn?
A.
22
100 1 0x y y+ + =
. B.
22
0xyy+ =
.
C.
22
20xy+ =
. D.
22
40x y x y+ + + =
.
Lời giải
Xét đáp án A ta có
2 2 2 2
0 50 1 2499 0a b c+ = + =
là phương trình đường tròn.
Xét đáp án B ta có
2
2 2 2
11
0 0 0
24
a b c

+ = + =


là phương trình đường tròn.
Xét đáp án C ta có
2 2 2 2
0 0 2 2 0a b c+ = + + =
là phương trình đường tròn.
Xét đáp án D ta có
22
22
1 1 7
40
2 2 2
a b c
+ = + =
không là phương trình đường tròn.
Câu 20: Tìm tất cả giá trị của tham số
m
để phương trình
22
2 10 4 0x y mx y m+ + + =
là phương trình
đường tròn và có bán kính nh nhất.
A.
1
2
m =
. B.
1m =
. C.
2m =−
. D.
2m =
.
Lời giải
Phương trình
22
2 10 4 0x y mx y m+ + + =
là phương trình đường tròn
22
0a b c +
( )
2
2
5 4 0mm +
2
4 25 0mm +
m
.
Bán kính
( )
2
2 2 2 2
4 25 4 4 21 2 21 21R a b c m m m m m= + = + = + + = +
.
Bán kính nh nhất là
21R =
khi
2 0 2mm = =
.
PHẦN II. Câu trắc nghiệm đúng sai. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.
Câu 1: Trong mặt phẳng
Oxy
, đường tròn
( )
22
: 4 6 12 0C x y x y+ + + =
. Xét tính đúng sai của các
khẳng định sau:
Trang 9
a) Đường tròn
( )
C
có tâm
( )
2;3I
.
b) Đường tròn
( )
C
có bán kính
5R =
.
c) Đường tròn
( ) ( ) ( )
22
: 2 3 25C x y+ + + =
.
d) Điểm
( )
2; 6M
là một điểm thuộc đường tròn
( )
C
Lời giải
a) Sai: Đường tròn
( )
C
có tâm
( )
2; 3I −−
.
b) Đúng: Bán kính
( ) ( )
22
2 3 12 5R = + + =
c) Đúng:
( ) ( ) ( )
22
: 2 3 25C x y+ + + =
d) Đúng: Ta có
( ) ( ) ( )
22
2 2 6 3 5IM R M C= + + + = =
Câu 2: Cho đường tròn
( )
22
: 2 8 0C x y y+ =
. Xét tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Tâm của đường tròn
( )
C
là điểm
( )
0;1I
.
b) Điểm
( )
1;0A
nằm trên đường tròn.
c) Tâm đường tròn
( )
C
cách trc
Oy
một khoảng bằng 2.
d) Khi đường thẳng
: 2 0x my + =
cắt đường tròn
( )
C
theo dây cung độ dài bằng 6 thì
giá trị
2m =
.
Lời giải
a) Đúng:
( )
22
: 2 8 0C x y y+ =
nên tâm của
( )
C
( )
0;1I
.
b) Sai: Xét điểm
( )
1;0A
thì VT =
7
còn VP =
0
. VT
VP.
c) Sai: Trc
0y
có phương trình
0x =
. Khoảng cách từ tâm đường tròn
( )
C
đến trc
Oy
1
.
d) Đúng:
( )
C
có tâm
( )
0;1I
, bán kính
3R =
Do
cắt
( )
C
theo dây cung độ dài bằng đường kính của
( )
C
nên
đi qua tâm
I
của
đường tròn
( )
C
. Suy ra:
0 .1 2 0 2mm+ = =
.
Câu 3: Cho phương trình đường cong
( )
m
C
:
( ) ( )
22
2 4 1 0x y m x m y m+ + + + + + =
( )
2
. Xét nh
đúng sai ca các khẳng định sau:
a)
( )
2
là phương trình một đường tròn vi mi giá tr ca
m
.
b) Tp hợp tâm các đường tròn khi m thay đổi luôn nằm trên đường thẳng có phương trình
: 1 0xy + =
Trang 10
c) Bán kính của đường tròn
2
24
2
mm
R
++
=
d) Khi
m
thay đổi h các đường tròn
( )
m
C
luôn đi qua hai điểm c định.
Lời giải
a) Đúng: Ta có
( )
2
22
22
24
24
10
2 2 2
m
mm
a b c m
++
++
+ = + =
Suy ra
( )
2
là phương trình đường tròn vi mi
m
b) Đúng: Đường tròn có tâm
I
:
2
2
4
2
I
I
m
x
m
y
+
=−
+
=
suy ra
10
II
xy+ =
Vy tp hợp tâm các đường tròn là đường thng
: 1 0xy + =
c) Sai: Bán kính đường tròn
2
28
2
mm
R
++
=
.
d) Đúng: Gọi
( )
00
;M x y
là điểm c định mà h
()
m
C
luôn đi qua.
Khi đó ta có:
( ) ( )
22
0 0 0
2 4 1 0,
o
x y m x m y m m+ + + + + + =
( )
22
0 0 0 0 0
1 2 4 1 0,
o
x y m x y x y m + + + + =
00
0
22
0
0 0 0 0
10
1
0
2 4 1 0
xy
x
y
x y x y
+ =
=−


=
+ + + =
hoc
0
0
1
2
x
y
=
=
Vy có hai đim c đnh mà h
()
m
C
luôn đi qua vi mi m là
( )
1
1;0M
và
( )
2
1;2M
Câu 4: Cho đường cong
( )
22
: 2 10 4 0C x y mx y m+ + + =
. Xét tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Khi
0m =
thì
( )
C
là phương trình đường tròn.
b) Tất cả giá trị của tham số
m
để phương trình
( )
C
là phương trình đường tròn là
2
2
m
m
−
.
c) Có 1 giá trị nguyên dương của
m
để
( )
C
là một phương trình đường tròn có bán kính bằng
5
cm
d) Khi
2m =
thì
( )
C
là phương trình đường tròn và có bán kính nh nhất.
Lời giải
a) Đúng: Khi
0m =
thì phương trình
( )
C
22
: 10 0x y y+ =
( ) ( )
22
22
5 25 0 5 25x y x y + = + =
Khi đó
( )
C
là phương trình đường tròn có tâm
( )
0;5
, bán kính
5R =
.
Trang 11
b) Sai: Ta có:
; 5; 4a m b c m= = =
.
( )
C
là phương trình đường tròn
22
0a b c +
( )
2
2
5 4 0mm +
2
4 25 0mm +
m
.
c) Đúng: Ta có:
; 5; 4a m b c m= = =
.
( )
C
là phương trình đường tròn
22
0a b c +
( )
2
2
5 4 0mm +
2
4 25 0mm +
m
Bán kính bằng
2
4
5 4 25 5
0
m
cm m m
m
=
+ =
=
*
4mm =
.
d) Đúng: Phương trình
22
2 10 4 0x y mx y m+ + + =
là phương trình đường tròn
22
0a b c +
( )
2
2
5 4 0mm +
2
4 25 0mm +
m
.
Bán kính
( )
2
2 2 2 2
4 25 4 4 21 2 21 21R a b c m m m m m= + = + = + + = +
.
Bán kính nh nhất là
21R =
khi
2 0 2mm = =
.
Câu 5: Trong mặt phẳng với hệ trc tọa độ
Oxy
, cho các đim
( )
2;1A
,
( )
3; 2B
( )
1; 1C
. Xét
tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Nếu đường tròn tâm đim
A
bán kính
2R =
thì đường tròn phương trình
( ) ( )
22
2 1 2xy + + =
.
b) Nếu đường tròn tâm điểm
B
bán kính
3R =
thì đường tròn phương trình
( ) ( )
22
3 2 9xy+ + =
.
c) Nếu đường tròn tâm điểm
C
bán kính bằng độ dài đoạn
AB
thì đường tròn
phương trình là
( ) ( )
22
1 1 34xy + + =
.
d) Nếu đường tròn tâm điểm
B
đường tròn đi qua điểm
C
thì đường tròn phương
trình là
( ) ( )
22
3 2 5xy + + =
.
Lời giải
a) Sai: Nếu đường tròn có tâm là đim
A
có bán kính
2R =
thì đường tròn có phương trình
( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2 2
2
2 1 2 2 1 4x y x y+ + = + + =
.
b) Sai: Nếu đường tròn có tâm là điểm
B
có bán kính
3R =
thì đường tròn có phương trình
( ) ( )
22
3 2 9xy + + =
.
c) Đúng: Ta có
( ) ( )
22
3 2 2 1 34AB = + + =
.
Nếu đường tròn tâm điểm
C
bán kính
34R AB==
thì đường tròn phương
trình là
( ) ( )
22
1 1 34xy + + =
. Do đó, c) đúng
d) Đúng: Ta có
( ) ( )
22
1 3 1 2 5BC = + + =
.
Trang 12
Đường tròn tâm điểm
B
đường tròn đi qua đim
C
thì đường tròn bán kính
5R BC==
.
Nếu đường tròn tâm điểm
B
bán kính
5R =
thì đường tròn phương trình là
( ) ( )
22
3 2 5xy + + =
.
Câu 6: Trong mặt phẳng với hệ trc tọa độ
Oxy
, cho các điểm
( )
1; 2M
,
( )
3;2N
( )
5;0P
. Xét
tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Nếu đường tròn có tâm là đim
M
và có đường kính bằng
2
thì đường tròn có phương trình
( ) ( )
22
1 2 4xy + + =
.
b) Nếu đường tròn có tâm là điểm
N
và có đường kính bằng
6
thì đường tròn có phương trình
( ) ( )
22
3 2 9xy+ + =
.
c) Nếu đường tròn tâm điểm
P
đường kính bằng độ dài đoạn
MN
thì đường tròn
có phương trình là
( )
2
2
58xy + =
.
d) Nếu đường tròn đường kính đoạn
NP
thì đường tròn phương trình
( ) ( )
22
1 1 17xy + =
.
Lời giải
a) Sai: Bán kính đường tròn là
2
1
2
R ==
.
Đường tròn tâm điểm
M
bán kính
1R =
thì đường tròn phương trình
( ) ( )
22
1 2 1xy + + =
.
b) Đúng: Bán kính đường tròn là
6
3
2
R ==
Đường tròn tâm đim
N
bán kính bằng
3R =
thì đường tròn phương trình là
( ) ( )
22
3 2 9xy+ + =
.
c) Đúng: Ta có
( ) ( )
22
3 1 2 2 4 2MN = + + =
.
Đường tròn có đường kính bằng độ dài đoạn
MN
nên bán kính đường tròn là
42
22
22
MN
R = = =
.
Đường tròn tâm đim
P
bán kính
22R =
thì đường tròn phương trình
( )
2
2
58xy + =
.
d) Đúng: Gọi
I
là trung điểm của đoạn thẳng
NP
nên
( )
1;1I
.
Ta có
( ) ( )
22
5 3 0 2 68NP = + + =
.
Trang 13
Đường tròn có đường kính là đoạn
NP
nên có tâm là điểm
I
và có bán kính
68
17
22
NP
R = = =
.
Đường tròn có tâm
( )
1;1I
và bán kính
17R =
thì đường tròn có phương trình là
( ) ( )
22
1 1 17xy + =
.
PHẦN III. Câu trắc nghiệm trả lời ngắn
Câu 1: Chuyển động của một vật thể trong khoảng thời gian 180 phút được thể hiện trong mặt phẳng
tọa độ. Theo đó, tại thời điểm
( )
0 180tt
vật thể vị trí tọa độ
( )
2 sin ;4 costt+ +
. Gi
sử quỹ đạo chuyển động của vật thể là một đường tròn có tâm
( )
;I a b
. Tính tổng
ab+
Lời giải
Quỹ đạo chuyển độ của vật thể là các điểm
( )
;M x y
tha mn
( ) ( )
22
2 sin
2 4 1
4 cos
xt
xy
yt
= +
+ =
= +
.
Vậy quỹ đạo chuyển độ của vật thể đường tròn
( ) ( ) ( )
22
: 2 4 1C x y + =
tâm
( )
2;4I
,
bán kính
1R =
suy ra
2
4
a
b
=
=
nên
6ab+=
.
Câu 2: bao nhiêu g trị nguyên của tham số
10;10m−
để phương trình sau đây
( )
22
2 2 4 19 6 0x y m x my m+ + + + =
là một phương trình đường tròn.
Lời giải
Phương trình đ cho là phương trình đường tròn khi và chỉ khi
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
22
2
2 2 19 6 0 5 15 10 0 ;1 2;m m m m m m+ + + − +
Với
10;10m−
thì có
11 8 19+=
giá trị nguyên của tham số m.
Câu 3: Cho đường tròn
( )
22
: 4 4 4 0+ + =C x y x y
điểm
( )
1;0M
. y cung của
( )
C
đi qua
điểm M độ dài ngắn nhất bằng bao nhiêu? (Kết quả làm tròn đến chữ số thập phân thhai
sau dấu phẩy)
Lời giải
Ta có
( )
22
: 4 4 4 0+ + =C x y x y
( ) ( ) ( )
22
: 2 2 12 + + =C x y
nên có tâm
( )
2; 2I
, bán
kính
23=R
.
5 2 3= =IM R
.
Gọi d là đường thẳng đi qua M cắt đường tròn
( )
C
tại các điểm A, B.
Gọi
J
là trung điểm của
AB
.
Ta có:
2 2 2 2
2 2 2 2 12 5 2 7 5,29AB AJ R IJ R IM= = = =
Trang 14
Câu 4: Hình v bên dưới phng mt trạm thu phát sóng điện thoại di động đt v trí
I
tọa đ
( )
2;1
trong mt phng to độ (đơn vị trên hai trc là km). Tính theo đường chim bay, xác định
khong cách ngn nhất để một người v trí to độ
( )
3;4
di chuyển được ti vùng ph
sóng theo đơn vị ki--mét (làm tròn kết qu đến hàng phn trăm). Biết rng trm thu phát sóng
đó được thiết kế vi bán kính ph sóng
3
km.
Lời giải
Đường tròn màu đen mô t ranh gii bên ngoài ca vùng ph sóng có tâm
( )
2;1I
bán kính
ph sóng
3 km
nên phương trình đường tròn đó là:
( ) ( )
22
2 1 9xy+ + =
.
Gi s v trí đứng của người đó là
( )
3;4B
.
Gi
A
(như trên hình vẽ) là giao điểm th nht của đường tròn tâm
I
BI
Khong cách ngn nhất để người đó di chuyển được t v trí
( )
3;4B
ti vùng ph sóng là
BA
Ta có:
( ) ( )
22
3 2 4 1 10IB = + + =
suy ra
10 3AB IB IA= =
0,16
(km)
Câu 5: Mt nông trại tưới nước theo phương pháp vòi phun xoay vòng trung tâm như Hình
3.
Cho
biết tâm một vòi phun được đặt ti to độ
( )
12; 9
vòi th phun xa tối đa
36
m. Phương
trình đường tròn biu din tp hợp các điểm xa nhất vòi c th phun ti dng
( ) ( )
22
2
12 9 . x y R + + =
Khi đó giá trị ca
R
là bao nhiêu.
Lời giải
x
y
Trạm
phát sóng
1
2
1
I
O
x
y
1
4
1
2
3
A
B
I
Trang 15
Tp hợp c điểm xa nhất vòi nước th phun tới đường tròn tâm
( )
12; 9I
bán
kính
36R =
nên có phương trình:
( ) ( )
22
2
12 9 36 .xy + + =
Câu 6: Một cái cổng hình bán nguyệt rộng 6,8 m và cao 3,4 m. Mặt đường dưới cổng được chia thành
hai làn cho xe ra vào. Biết rằng phương trình phng cái cổng là đường tròn tâm
( )
;I a b
,
bán kính
R
. Tính
a b R++
Lời giải
Chọn hệ tọa độ sao cho tâm của cái cổng hình bán nguyệt có tọa độ
( )
0;0
đỉnh của cổng có
tođộ
(0;3,4)M
.Ta phương trình phng của cổng đường tròn nhận
( )
0;0O
làm tâm
và bán kính là
3,4R OM==
3,4a b R + + =
.
Dạng 2: Viết phương trình đường tròn
Phương pháp: Ta thực hiện trong các cách sau:
Cách 1:
Tìm tọa độ tâm
( )
;I a b
của đường tròn
( )
C
.
Tìm bán kính
R
của đường tròn
( )
C
.
Viết phương trình của đường tròn
( )
C
theo dạng
( ) ( )
22
2
x a y b R + =
.
Cách 2:
Giả sử phương trình của đường tròn
( )
C
22
2 2 0x y ax by c+ + =
Hoặc dạng
22
2 2 0x y ax by c+ + + + =
.
Từ điều kiện của đề bài thiết lập hệ phương trình với ba ẩn là
a
,
b
,
c
.
Giải hệ để tìm
a
,
b
,
c
ntừ đó tìm được phương trình của đường tròn
( )
C
.
Chú ý:
Cho đường tròn
( )
C
có tâm
I
và bán kính
R
, điểm
( )
AC
IA R=
.
( )
C
tiếp xúc với đường thẳng
tại
A
( )
,IA d I R = =
.
( )
C
tiếp xúc với hai đường thẳng
1
2
( ) ( )
12
,,d I d I R = =
.
( )
C
cắt đường thẳng
3
theo dây cung có độ dài
a
( )
2
2
2
3
,
4
a
d I R + =


.
A. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Bài tp 1: Viết phương trình đường tròn trong mỗi trường hp sau:
a) Có tâm
( )
1; 5I
và đi qua
( )
0;0 .O
b) Nhn
AB
làm đường kính vi
( ) ( )
1;1 , 7;5AB
.
c) Đi qua ba điểm:
( ) ( ) ( )
2;4 , 5;5 , 6; 2M N P−−
Li gii
a) Đường tròn cn tìm có bán kính là
22
1 5 26OI = + =
nên có phương trình là:
Trang 16
( ) ( )
22
1 5 26xy + + =
b) Gi
I
là trung điểm của đoạn
AB
suy ra
( )
4;3I
nên
( ) ( )
22
4 1 3 1 13AI = + =
Đưng tròn cn tìm đường kính
AB
suy ra nhn
( )
4;3I
làm tâm bán kính
13R AI==
nên có phương trình là
( ) ( )
22
4 3 13xy + =
c) Gọi phương trình đường tròn
( )
C
có dng là:
22
2 2 0 x y ax by c+ + =
.
Do đường tròn đi qua ba điểm
,,M N P
nên ta có h phương trình:
4 16 4 8 0 2
25 25 10 10 0 1
36 4 12 4 0 20
a b c a
a b c b
a b c c
+ + + = =


+ + = =


+ + + = =

Vậy phương trình đường tròn cn tìm là:
22
4 2 20 0x y x y+ =
.
Bài tp 2: Viết phương trình đường tròn
( )
C
trong các trường hp sau:
a)
( )
C
có tâm
( )
1;2I
và tiếp xúc với đường thng
: 2 7 0xy + =
b)
( )
C
đi qua
( )
2; 1A
và tiếp xúc vi hai trc to độ
Ox
Oy
c)
( )
C
tâm nằm trên đường thng
: 6 10 0d x y =
tiếp xúc với hai đường thng
phương trình
1
:3 4 5 0d x y+ + =
2
: 4 3 5 0d x y =
Li gii
a) Bán kính đường tròn
( )
C
chính là khong cách t
I
tới đường thng
nên:
( )
1 4 7
2
;
1 4 5
R d I
= = =
+
Vậy phương trình đường tròn
( )
C
là:
( ) ( )
22
4
12
5
xy+ + =
b) Vì điểm
A
nm góc phn tư thứ và đường tròn tiếp xúc vi hai trc to độ nên tâm ca
đường tròn có dng
( )
;I R R
trong đó
R
là bán kính đường tròn
( )
C
.
Ta có:
( ) ( )
22
2 2 2 2
1
2 1 6 5 0
5
R
R IA R R R R R
R
=
= = + + + =
=
Vậy có hai đường tròn tho mn đu bài là:
( ) ( )
22
1 1 1xy + + =
( ) ( )
22
5 5 25xy + + =
c) Vì đường tròn cn tìm có tâm
K
nằm trên đường thng
d
nên gi
( )
6 10;K a a+
Mặt khác đường tròn tiếp xúc vi
12
,dd
nên khong cách t tâm I đến hai đưng thng y
bng nhau và bng bán kính
R
suy ra:
Trang 17
( ) ( )
3 6 10 4 5 4( 6 10 3 5
55
a a a a+ + + +
=
0
22 35 21 35
70
43
a
aa
a
=
+ = +
=−
Vi
0a =
thì
( )
10;0K
7R =
suy ra
( ) ( )
2
2
: 10 49C x y + =
Vi
70
43
a =−
thì
10 70
;
43 43
K



7
43
R =
suy ra
( )
2 2 2
10 70 7
:
43 43 43
C x y
+ + =
Vậy có hai đường tròn tha mãn có phương trình là
( ) ( )
2
2
: 10 49C x y + =
( )
2 2 2
10 70 7
:
43 43 43
C x y
+ + =
Bài tp 3: Trong mt phng tọa độ
Oxy
, cho hai điểm
( )
8;0A
( )
0;6B
.
a) Viết phương trình đường tròn ngoi tiếp tam giác
OAB
b) Viết phương trình đường tròn ni tiếp tam giác
OAB
Li gii
a) Ta tam giác
OAB
vuông
O
nên tâm
I
của đường tròn ngoi tiếp tam giác trung
điểm ca cnh huyn
AB
suy ra
( )
4;3I
và bán kính
( ) ( )
22
8 4 0 3 5R IA= = + =
Vậy phương trình đường tròn ngoi tiếp tam giác
OAB
là:
( ) ( )
22
4 3 25xy + =
b) Ta có
22
8; 6; 8 6 10OA OB AB= = = + =
Mt khác
1
.
2
OAOB pr=
(vì cùng bng din tích tam giác
ABC
) suy ra
.
2
OAOB
r
OA OB AB
==
++
D thấy đường tròn cn tìm tâm thuc góc phn thứ nht tiếp xúc vi hai trc tọa độ
nên tâm của đường tròn có tọa độ
( )
2;2
Vậy phương trình đường tròn ni tiếp tam giác
OAB
là:
( ) ( )
22
2 2 4xy + =
.
Bài tập 4: Trong mt phng tọa độ
Oxy
, cho hai đường thng
1
: 3 0d x y+=
.
2
: 3 0d x y−=
. Gi
( )
C
đường tròn tiếp xúc vi
1
d
ti A, ct
2
d
tại hai điểm
,BC
sao cho tam giác
ABC
vuông ti
.B
Viết phương trình của
( )
C
, biết tam giác
ABC
có din tích bng
3
2
và điểm
A
có hoành độ dương.
Li gii
Trang 18
( ) ( ) ( )
12
; 3 , 0; , ; 3 , ; 3A d A a a a B C d B b b C c c
Suy ra
( )
( )
( )
( )
; 3 , ; 3AB b a a b AC c a c a + +
Tam giác
ABC
vuông ti
B
do đó
AC
là đường kính của đường tròn
( )
C
Do đó
1
AC d⊥
( ) ( )
1
. 0 1. 3. 3 0 2 0AC u c a a c a c= + + = + =
( )
1
2
AB d⊥
( ) ( )
2
. 0 1. 3 0 2 0ABu b a a b b a= + + = + =
( )
2
Mt khác
( ) ( ) ( )
22
2
23
1 1 3
; . . 3
2 2 2 2
ABC
a
S d A d BC c b c b= + =
21a c b =
( )
3
T
( ) ( )
1 , 2
suy ra
( )
23c b a =
thế vào
( )
3
ta được
3
31
3
a a a = =
Do đó
3 2 3
,
63
bc= =
3 2 3
; 1 , ; 2
33
AC
Suy ra
( )
C
nhận
33
;
62
I

−−



là trung điểm
AC
làm tâm và bán kính là
1
2
AC
R==
Vậy phương trình đường tròn cn tìm là
( )
2
2
33
:1
62
C x x


+ + + =





.
Bài tp 5: Trong mt phng
Oxy
, viết phương trình đường tròn đi qua ba điểm
( )
1;2A
,
( )
5;2B
,
( )
1; 3C
Li gii
Phương trình đường tròn có dng
22
2 2 0x y ax by c+ + =
. Đường tròn này qua
,,A B C
nên
3
1 4 2 4 0
1
25 4 10 4 0
2
1 9 2 6 0
1
a
a b c
a b c b
a b c
c
=
+ + =

+ + = =


+ + + =
=−
.
Vậy phương trình đường tròn cn tìm là
22
6 1 0x y x y+ + =
.
Trang 19
Bài tp 6: Cho hai điểm
( )
5; 1A
,
( )
3;7B
. Viết phương trình đường tròn có đường kính
AB
.
Li gii
Tâm
I
của đường tròn là trung điểm
AB
nên
( )
1;3I
.
Bán kính
( ) ( )
22
11
3 5 7 1 4 2
22
R AB= = + + =
Vậy phương trình đường tròn là:
( ) ( )
22
22
1 3 32 2 6 22 0x y x y x y + = + =
Bài tp 7: Viết phương trình đường tròn
( )
C
tâm
( )
4;3I
và tiếp xúc vi trc tung .
Li gii
Đưng tròn
( )
C
tiếp xúc vi
y Oy
và có tâm
( )
4;3I
nên:
4, 3, 4a b R a= = = =
.
Do đó
( )
C
có phương trình
( ) ( )
22
4 3 16xy+ + =
.
Bài tp 8: Viết phương trình đường tròn
( )
C
đi qua hai đim
( )
1;3A
,
( )
3;1B
có tâm nằm trên đường
thng
:2 7 0d x y + =
.
Li gii
Do
( )
;I a b
là tâm của đường tròn
( )
C
nên
( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2 2
22
1 3 3 1AI BI a b a b= + = +
Khi đó
( )
1ab=
( )
; :2 7 0I a b d x y + =
nên
( )
2 7 0 2ab + =
.
Thay
( )
1
vào
( )
2
ta có:
22
7 7 164a b R AI= = = =
.
Vậy phương trình đường tròn
( ) ( ) ( )
22
: 7 7 164C x y+ + + =
.
Bài tp 9: Trong mặt phẳng tọa độ, cho đường tròn
( )
C
tâm
( )
1;2I
tiếp xúc với đường thẳng
: 2 7 0xy + =
. Tính diện tích hình tròn tương ứng với đường tròn
( )
C
đ cho.
Lời giải
Vì đường tròn
( )
C
tiếp xúc với
nên
( )
22
1 2.2 7
2
;
5
21
R d I
+
+
−−
= = =
.
Diện tích hình tròn:
2
..
4
5
RS

==
Bài tập 10: Trong mặt phẳng tọa độ
Oxy
, cho đường tròn phương trình
( )
22
1
4:C yx +=
các
đường thẳng
: 4 0,d x y =
:3 8 0xy + + =
. Lập phương trình đường tròn
( )
C
tâm nằm trên
,
tiếp xúc với
d
và cắt
( )
1
C
tại hai điểm phân biệt
,A B
sao cho
AB
vuông góc với
d
. Gọi
( )
;I a b
là tâm
đường tròn
( )
C
. Tính
ab+
.
Lời giải
Gọi
( )
1
, 0;0I I
ln lượt là tâm các đường tròn
( ) ( )
1
,CC
.
( )
C
( )
1
C
cắt nhau tại
,A B
nên
1
AB II
AB d
do đó
1
I I
song song
d
.
Suy ra phương trình của đường thẳng
1
:0IxI y−=
.
Mặt khác ta lại
:3 8 0I xy + + =
nên
( )
2; 2I −−
.
Trang 20
Vậy
4ab+ =
.
B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Câu 1: Đường tròn tâm
( )
3; 7I
, bán kính
3R =
có phương trình là
A.
( ) ( )
22
3 7 3xy + + =
. B.
( ) ( )
22
3 7 9xy+ + =
.
C.
( ) ( )
22
3 7 9xy + + =
. D.
( ) ( )
22
3 7 9xy+ + + =
.
Lời giải
Đường tròn tâm
( )
3; 7I
, bán kính
3R =
có phương trình là
( ) ( )
22
3 7 9xy + + =
.
Câu 2: Trong mặt phẳng toạ độ
Oxy
, cho
( )
1;4A
,
( )
5; 2B
. Phương trình đường tròn đường kính
AB
A.
( ) ( )
22
3 2 20xy + =
. B.
( ) ( )
22
4 2 29xy + =
.
C.
( ) ( )
22
2 1 72xy + =
. D.
( ) ( )
22
2 1 18xy + =
.
Lời giải
Đường tròn đường kính
AB
có tâm
( )
2;1I
là trung điểm của
AB
, bán kính
32R IA==
.
Do đó phương trình đường tròn đường kính
AB
( ) ( )
22
2 1 18xy + =
.
Câu 3: Đường tròn tâm
( )
3; 7I
đi qua
( )
3; 1A −−
có phương trình là
A.
( ) ( )
22
3 7 72xy + + =
. B.
( ) ( )
22
3 7 72xy + + =
.
C.
( ) ( )
22
3 7 72xy+ + =
. D.
( ) ( )
22
3 7 72xy+ + + =
.
Lời giải
Đường tròn tâm
( )
3; 7I
, đi qua
( )
3; 1A −−
nên có bán kính
62R IA==
.
Do đó phương trình đường tròn tâm
( )
3; 7I
, đi qua
( )
3; 1A −−
( ) ( )
22
3 7 72xy + =
.
Câu 4: Trong mặt phẳng
Oxy
, cho đường tròn
( )
22
1
: 2 4 5 0C x y x y+ =
điểm
( )
3;4A
. Viết
phương trình đường tròn
( )
C
có tâm là tâm của đường tròn
( )
1
C
và đi qua điểm
A
.
A.
( ) ( )
22
1 2 10xy + =
. B.
( ) ( )
22
1 2 8xy + =
.
C.
( ) ( )
22
1 2 8xy+ + + =
. D.
( ) ( )
22
1 2 10xy+ + + =
.
Lời giải
Đường tròn
( )
22
1
: 2 4 5 0C x y x y+ =
tâm
( )
1;2I
, suy ra tâm của đường tròn
( )
C
( )
1;2I
.
Đường tròn
( )
C
đi qua điểm
( )
3;4A
nên bán kính đường tròn
( )
C
22R IA==
.

Preview text:

CÁC DẠNG TOÁN BÀI PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG TRÒN
Dạng 1: Xác định các yếu tố của đường tròn
Phương pháp: Ta thực hiện trong các cách sau:
Cách 1: Đưa phương trình về dạng (C) 2 2
: x + y − 2ax − 2by + c = 0 ( ) 1 Xét dấu biểu thức 2 2
P = a + b c
■ Nếu P  0 thì ( )
1 là phương trình đường tròn (C) có tâm I(a; b) và bán kính 2 2
R = a + b c
■ Nếu P  0 thì ( )
1 không phải là phương trình đường tròn. 2 2
Cách 2: Đưa phương trình về dạng: ( x a) + ( y b) = P (2) .
■ Nếu P  0 thì (2) là phương trình đường tròn có tâm I ( ;
a b) và bán kính R = P
■ Nếu P  0 thì (2) không phải là phương trình đường tròn. A. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Bài tập 1:
Trong các phương trình sau, phương trình nào là phương trình đường tròn? Tìm tâm và bán kính nếu có. a) 2 2
x + y + 2x − 4 y + 9 = 0 b) 2 2
x + y − 6x + 4 y + 13 = 0 c) 2 2
2x + 2 y − 6x − 4 y − 1 = 0 d) 2 2
2x + y + 2x − 3y + 9 = 0 Lời giải
a) Phương trình a) có dạng 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 với a = 1
− ; b = 2; c = 9 Ta có 2 2
a + b c = 1+ 4 − 9  0
Vậy phương trình a) không phải là phương trình đường tròn. b) Ta có: 2 2
a + b c = 9 + 4 −13 = 0
Suy ra phương trình b) không phải là phương trình đường tròn. 2 1  3   1  15 c) Ta có: c) 2 2
x + y − 3x − 2y − = 0 2 2 2
P = a + b c = +1 − − =  0     2  2   2  4  3  15
Vậy phương trình c) là phương trình đường tròn tâm I ;1   bán kính R = .  2  2
d) Phương trình d) không phải là phương trình đường tròn vì hệ số của 2 x và 2 y khác nhau
Bài tập 2: Cho phương trình 2 2
x + y − 2mx − 4(m − 2) y + 6 − m = 0 ( ) 1
a) Tìm điều kiện của tham số m để ( )
1 là phương trình đường tròn. b) Nếu ( )
1 là phương trình đường tròn hãy tìm toạ độ tâm và bán kính theo m Lời giải Trang 1 a) Phương trình ( )
1 là phương trình đường tròn khi và chỉ khi 2 2
a + b c  0 Với a = ;
m b = 2(m − 2); c = 6 − m m  2
Hay m + 4(m − 2)2 2 2
− 6 + m  0  5m −15m +10  0   m  1
b) Với điều kiện trên thì đường tròn có tâm I ( ;
m 2(m − 2)) và bán kính: 2
R = 5m −15m + 10
Bài tập 3: Cho phương trình đường cong (C : 2 2
x + y + (m + 2) x − (m + 4) y + m +1 = 0 (2) m )
a) Chứng minh rằng (2) là phương trình một đường tròn
b) Tìm tập hợp tâm các đường tròn khi m thay đổi
c) Chứng minh rằng khi m thay đổi họ các đường tròn (C
luôn đi qua hai điểm cố định. m ) Lời giải 2 2  m + 2   m + 4  m + 2 + 4 2 2 ( )2
a) Ta có a + b c = − + − m −1 =  0      2   2  2
Suy ra (2) là phương trình đường tròn với mọi m m + 2 x = −  I  b) Đườ 2
ng tròn có tâm I : 
suy ra x + y − 1 = 0 m + 4 I Iy = I  2
Vậy tập hợp tâm các đường tròn là đường thẳng  : x + y −1 = 0
c) Gọi M ( x ; y là điểm cố định mà họ (C luôn đi qua. m ) 0 0 ) Khi đó ta có: 2 2
x + y + m + 2 x m + 4 y + m + 1 = 0, mo 0 ( ) 0 ( ) 0
 (x y − ) 2 2
1 m + x + y + 2x − 4y + 1 = 0, m  0 0 o 0 0 0
x y +1 = 0  x = 1 − x = 1 0 0 0     hoặc 0  2 2
x + y + 2x − 4y +1 = 0 y = 0   y = 2  0 0 0 0 0 0
Vậy có hai điểm cố định mà họ (C
luôn đi qua với mọi m là M 1 − ;0 và M 1;2 2 ( ) 1 ( ) m ) Bài tập 4: 2 2
Tìm tâm và bán kính của đường tròn (C ) :( x + 2) + ( y − 4) = 7. Lời giải
Ta viết phương trình của (C ) ở dạng ( x − (− )) + ( y − ) = ( )2 2 2 2 4 7 .
Đường tròn (C ) có tâm I ( 2
− ;4) và bán kính R = 7 . Trang 2
Bài tập 5: Tìm điều kiện để 2 2
x + y ax by + c = 0 ( )
1 là phương trình của đường tròn Lời giải 2 2 2 2 aa bb a b Ta có: 2 2
x + y ax by + c = 0 2 2
x − 2. .x + + y − 2. .y + − − + c = 0     2  2  2  2  4 4 2 2 2 2  a   b a bx − + y − = + − c      2   2  4 4 2 2 a b Vậy điều kiện để ( )
1 là phương trình đường tròn: 2 2 +
c  0  a + b − 4c  0 4 4
Bài tập 6: Cho đường cong (C ) 2 2
: x + y – 8x +10y + m = 0 . Với giá trị nào của m thì (C là đường m ) m
tròn có bán kính bằng 7 ? Lời giải Ta có: 2 2 R =
4 + 5 − m = 7  m = 8 − .
Bài tập 7: Cho phương trình 2 2
x + y − 2mx − 4(m − 2) y + 6 − m = 0 ( )
1 . Tìm điều kiện của m để ( ) 1 là
phương trình của đường tròn. Lời giải Để 2 2
x + y − 2mx − 4(m − 2) y + 6 − m = 0 ( )
1 là phương trình của đường tròn khi và chỉ khi ( )   2 m m + 2  (m − 2) 2  −  (6 − m) 1 2
 0  5m −15m +10  0   . m  2
Bài tập 8: Tìm bán kính của đường tròn 2 2
x + y − 10 y − 24 = 0 Lời giải Đường tròn 2 2
x + y − 10 y − 24 = 0 có tâm I (0;5) , bán kính 2 2 R = 0 + 5 − ( 2 − 4) = 7 .
Bài tập 9: Tìm tọa độ tâm I và bán kính R của đường tròn (C ): 2 2
x + y − 2x + 4 y + 1 = 0 . Lời giải
Đường tròn (C ) có tâm I (1; 2 − ), bán kính R = + (− )2 2 1 2 −1 = 2 .
Bài tập 10: Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình 2 2
x + y − 2(m + 2) x + 4my +19m − 6 = 0 là phương trình đường tròn. Lời giải Ta có 2 2
x + y − 2(m + 2) x + 4my +19m − 6 = 0 ( )
1  a = m + 2;b = 2 − ;
m c = 19m − 6. Phương trình ( )
1 là phương trình đường tròn 2 2
a + b c  0 2
 5m −15m +10  0  m 1 hoặc m  2 .
B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Trang 3
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Câu 1: Tâm của đường tròn đường kính AB với A(1; 3 − );B( 5
− ;7) là điểm nào sau đây? A. ( 2 − ;2) . B. (2;2) . C. (3; ) 1 − . D. (3; ) 1 . Lời giải
Ta có đường tròn đường kính AB có tâm là trung điểm I của AB .  1 − 5 x = = −2  I  Suy ra 2   I ( 2 − ;2) . 3 − + 7 y = = 2 I  2
Câu 2: Cho đường cong (C ) 2 2
: x + y – 8x +10y + m = 0. Với giá trị nào của m thì (C là đường m ) m
tròn có bán kính bằng 7? A. m = −8 . B. m = 4 . C. m = −4 . D. m = 8 . Lời giải
Ta có bán kính của đường tròn là R = + (− )2 2 4 5
m = 7  41− m = 49  m = −8 .
Câu 3: Phương trình nào sau đây là phương trình đường tròn? A. 2 2
4x + y − 10x − 6 y − 2 = 0 . B. 2 2
x + y − 4x + 6 y − 12 = 0 . C. 2 2
x + 2 y − 4x − 8 y + 1 = 0 . D. 2 2
x + y − 2x − 8 y + 20 = 0 . Lời giải
Loại đáp án A và C vì hệ số trước 2 x và 2 y không bằng nhau.
Xét đáp án B ta có a + b c = + (− )2 2 2 2 2 3
+12 = 25  0 là phương trình đường tròn. Xét đáp án D ta có 2 2 2 2
a + b c = 1 + 4 − 20 = 3
−  0 không là phương trình đường tròn.
Câu 4: Cho đường tròn (C ) có phương trình 2 2
3x + 3y − 6x + 12 y − 12 = 0 . Biết (C ) có tâm I (a ; b)
và bán kính R . Tính a + b + R . A. 57 + 3. B. 57 − 3 . C. 4 . D. 2 . Lời giải Ta có: 2 2 2 2
3x + 3y − 6x + 12 y −12 = 0  x + y − 2x + 4 y − 4 = 0 . a = 1  Ta có: b = −2 2 2
R = a + b c = 1+ 4 + 4 = 3. c = −4 
Vậy a + b + R = 1− 2 + 3 = 2 . Câu 5:
Phương trình nào sau đây là phương trình của đường tròn? A. 2 2
2x + y − 6x − 6 y − 8 = 0 . B. 2 2
x + 2 y − 4x − 8y − 12 = 0 . C. 2 2
x + y − 2x − 8 y + 18 = 0 . D. 2 2
2x + 2 y − 4x + 6 y − 12 = 0 . Trang 4 Lời giải 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 là phương trình của một đường tròn khi và chỉ khi 2 2
a + b c  0 .
Ta thấy phương trình trong phương án A và B có hệ số của 2 x , 2
y không bằng nhau nên đây
không phải là phương trình đường tròn. Với phương án C có 2 2
a + b c = 1+16 −18  0 nên đây không phải là phương trình đường
tròn. Vậy ta chọn đáp án D. Câu 6:
Phương trình nào sau đây là phương trình của một đường tròn? A. 2 2
x + y − 4xy + 2x + 8 y − 3 = 0 . B. 2 2
x + 2 y − 4x + 5 y − 1 = 0 . C. 2 2
x + y −14x + 2 y + 2018 = 0 . D. 2 2
x + y − 4x + 5 y + 2 = 0 . Lời giải
Phương án A: có tích xy nên không phải là phương trình đường tròn.
Phương án B: có hệ số bậc hai không bằng nhau nên không phải là phương trình đường tròn.
Phương án C: ta có x + y x + y +
=  (x − )2 + ( y + )2 2 2 14 2 2018 0 7 1 + 1968 = 0 không tồn tại ,
x y nên cũng không phải phương trình đường tròn.
Câu 7: Đường tròn 2 2
x + y − 5 y = 0 có bán kính bằng bao nhiêu? A. 5 . B. 25 . C. 25 . D. 2,5 . 2 Lời giải 2 2     Ta có 5 5 2 x + y − =  
  suy ra bán kính của đường tròn là R = 2,5 .  2   2 
Câu 8: Đường tròn 2 2
x + y − 2x + 10 y + 1 = 0 có tâm là điểm nào dưới đây? A. (1;5) . B. ( 1 − ;5) . C. (1; 5 − ). D. ( 1 − ; 5 − ) . Lời giải Đường tròn 2 2
x + y − 2x + 10 y + 1 = 0 có tâm là (1; 5 − ).
Câu 9: Tìm m để (C ) 2 2
: x + y + 4mx − 2my + 2m + 3 = 0 là phương trình đường tròn? m A. 3
m  − hoặc m  1 . B. 5 m  − . C. m  1 . D. 3 −  m  1. 5 3 5 Lời giải ( 2 C
là phương trình đường tròn khi và chỉ khi 2 2
a + b c   (− m) 2 0 2
+ m − (2m + 3)  0 m ) 3 2
 5m − 2m − 3  0  m  −  m  1. 5
Câu 10: Tìm tất cả giá trị của tham số m để phương trình 2 2
x + y − 2mx + 4 y + 5m = 0 là phương trình đường tròn. Trang 5 m  1 m  1
A. 1  m  4 .
B. 1  m  4 . C.  . D.  . m  4 m  4 Lời giải Phương trình 2 2
x + y − 2mx + 4 y + 5m = 0 là phương trình đường tròn m  2 2
a + b c  0  m + (− )2 2 2 − 5m  0 2
m − 5m + 4  1 0   . m  4 Câu 11: 2 2
Trong mặt phẳng với hệ trục Oxy cho đường tròn (C ) :( x + 5) + ( y − 4) = 16 . Đường tròn (C )
có tọa độ tâm I và bán kính R bằng A. I (5; 4 − );R =16. B. I ( 5
− ;4);R =16 . C. I ( 5 − ;4);R = 4 . D. I (5; 4 − );R = 4. Lời giải
Đường tròn (C) ( x + )2 + ( y − )2 : 5 4
= 16 có tọa độ tâm I ( 5
− ;4) và bán kính R = 16 = 4 .
Câu 12: Phương trình nào sau đây là đường tròn? A. 2 2
2x + y − 6x − 8 y + 1 = 0 . B. 2 2
x + y + 6x + 16 = 0 . C. 2 2
x + y − 2x − 8 y + 20 = 0 . D. 2 2
x + y − 4x + 6 y − 12 = 0 . Lời giải
Phương trình đường tròn có dạng 2 2
x + y + 2ax + 2by + c = 0 với a,b,c thỏa mãn điều kiện 2 2
a + b c .
Xét phương án A, ta thấy không thỏa mãn dạng của phương trình đường tròn.
Xét phương án B, ta thấy a + b = (− )2 2 2 3 = 9  16 nên 2 2
x + y + 6x + 16 = 0 không là phương trình đường tròn.
Xét phương án C, ta thấy 2 2 2
a + b = 1 + 4 = 17  20 nên 2 2
x + y − 2x − 8 y + 20 = 0 không là
phương trình đường tròn.
Xét phương án D, ta thấy a + b = + (− )2 2 2 2 2 3 = 13  12
− , thỏa mãn điều kiện. Vậy 2 2
x + y − 4x + 6 y − 12 = 0 có a + b = + (− )2 2 2 2 2 3 = 13  12
− là phương trình đường tròn.
Câu 13: Cho phương trình 2 2
x + y + 2ax + 2by + c = 0,(a, , b c
) là phương trình đường tròn. Khi đó
a,b,c thỏa mãn điều kiện nào sau đây? A. 2 2
a b c . B. 2 2
a + b c . C. 2 2
a b c . . D. 2 2
a + b c . Lời giải Điều kiện để 2 2
x + y + 2ax + 2by + c = 0 là phương trình đường tròn là 2 2
a + b c .
Câu 14: Cho đường tròn (C) 2 2
: x + y − 6x + 4y −12 = 0 . Đường tròn (C ) có tâm I và bán kính R lần lượt là
A.
I (3;− 2), R = 5. B. I ( 3 − ;2),R = 5 . C. I ( 6
− ;4),R = 5. . D. I (6;− 4),R = 5 . Lời giải Trang 6 Phương trình 2 2
x + y − 6x + 4 y − 12 = 0 có tâm I (3; 2
− ) và bán kính R = + (− )2 2 3 2 +12 = 5 .
Câu 15: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường tròn (C) 2 2
: x + y − 2x + 6 y −1 = 0. Tâm của (C ) có tọa độ là A. ( 2 − ;6). B. ( 1 − ;3) . C. (2;− 6) . D. (1;− 3) . Lời giải
Phương trình đường tròn (C) 2 2
: x + y − 2ax − 2by + c = 0 (với 2 2
a + b c  0 )  2 − a = 2 − a = 1   Ta có  2 − b = 6  b  = 3 −   c = 1 − c = 1 −  
Ta có: a + b c = + (− )2 2 2 2 1 3
+1 = 11  0 nên đây là phương trình đường tròn.
Vậy tâm đường tròn (C) có tọa độ là (1;− 3).
Câu 16: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy hãy tìm tâm I và bán kính R của đường tròn có phương trình (C) 2 2
: x + y − 2x + 6 y − 8 = 0 A. I ( 1
− ;− 3), R = 2 2 . B. I (1;− 3),R = 3 2 . C. I (1;− 3), R = 2 . D. I (1;3),R = 2 . Lời giải
Phương trình đường tròn (C) có dạng: 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 (với 2 2
a + b c  0 )
có tâm I (a;b) và bán kính 2 2 R =
a + b c .  2 − a = 2 − a = 1   Theo đề bài, ta có:  2 − b = 6  b  = −3 (thỏa mãn 2 2
a + b c  0 ).   c = 8 −  c = 8 − 
Đường tròn (C ) có tâm I (1; 3
− ) và bán kính R = + (− )2 2 1 3 + 8 = 3 2.
Câu 17: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , có bao nhiêu giá trị nguyên dương của tham số m để phương trình 2 2
x + y − 2x − 4 y + m = 0 là phương trình của một đường tròn. A. 3. B. 5 . C. 4 . D. vô số. Lời giải  2 − a = 2 − a = 1   Phương trình: 2 2
x + y − 2x − 4 y + m = 0 có  2 − b = 4 −  b  = 2 .   c = m c = m  
Phương trình đã cho là phương trình đường tròn 2 2
a + b c  0  1+ 4 − m  0  m  5,
kết hợp m là giá trị nguyên dương suy ra m1;2;3;  4 .
Vậy có 4 giá trị của tham số m thỏa mãn yêu cầu bài toán. Trang 7
Câu 18: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , hãy tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình sau đây 2 2
x + y + (m + ) 2 2
1 x − 2my + 2m − 3m + 16 = 0 là phương trình của một đường tròn. A. m  3 . B. m  3 . C. m  3 . D. m  3 . Lời giải
Phương trình đường tròn (C) có dạng: 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 (với 2 2
a + b c  0 )  2 − a = 2(m + ) 1 a = −m −1   Theo đề bài, ta có:  2 − b = 2 − mb  = m .   2 2
c = 2m − 3m + 16 
c = 2m − 3m +16 Phương trình 2 2
x + y + (m + ) 2 2
1 x − 2my + 2m − 3m + 16 = 0 là phương trình của một đường
tròn  a + b c   (−m − )2 2 2 2 + m − ( 2 0 1
2m − 3m + 16)  0  5m −15  0  m  3.
Vậy m  3 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 19: Phương trình nào sau đây không phải là phương trình đường tròn? A. 2 2
x + y − 100 y + 1 = 0 . B. 2 2
x + y y = 0 . C. 2 2
x + y − 2 = 0 . D. 2 2
x + y x + y + 4 = 0 . Lời giải Xét đáp án A ta có 2 2 2 2
a + b c = 0 + 50 −1 = 2499  0 là phương trình đường tròn. 2   Xét đáp án B ta có 1 1 2 2 2
a + b c = 0 + − 0 =  0  
là phương trình đường tròn.  2  4 Xét đáp án C ta có 2 2 2 2
a + b c = 0 + 0 + 2 = 2  0 là phương trình đường tròn. 2 2    −  Xét đáp án D ta có 1 1 7 2 2
a + b c = + − 4 = −  0    
không là phương trình đường tròn.  2   2  2
Câu 20: Tìm tất cả giá trị của tham số m để phương trình 2 2
x + y + 2mx − 10 y + 4m = 0 là phương trình
đường tròn và có bán kính nhỏ nhất. A. 1 m = . B. m = 1 . C. m = −2 . D. m = 2 . 2 Lời giải Phương trình 2 2
x + y + 2mx − 10 y + 4m = 0 là phương trình đường tròn 2 2
a + b c  0  (−m)2 2 + 5 − 4m  0 2
m − 4m + 25  0  m  .
Bán kính R = a + b c = m m + = m m + + = (m − )2 2 2 2 2 4 25 4 4 21 2 + 21  21 .
Bán kính nhỏ nhất là R = 21 khi m − 2 = 0  m = 2 .
PHẦN II. Câu trắc nghiệm đúng sai. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.
Câu 1: Trong mặt phẳng Oxy , đường tròn (C) 2 2
: x + y + 4x + 6y −12 = 0 . Xét tính đúng sai của các khẳng định sau: Trang 8
a) Đường tròn (C) có tâm I (2;3) .
b) Đường tròn (C ) có bán kính R = 5.
c) Đường tròn (C) ( x + )2 + ( y + )2 : 2 3 = 25 . d) Điểm M (2; 6
− ) là một điểm thuộc đường tròn (C) Lời giải
a) Sai: Đường tròn (C )có tâm I ( 2 − ; 3 − ) .
b) Đúng: Bán kính R = (− )2 + (− )2 2 3 +12 = 5
c) Đúng: (C) ( x + )2 + ( y + )2 : 2 3 = 25
d) Đúng: Ta có IM = ( + )2 + (− + )2 2 2 6 3
= 5 = R M (C)
Câu 2: Cho đường tròn (C) 2 2
: x + y − 2 y − 8 = 0 . Xét tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Tâm của đường tròn (C) là điểm I (0; ) 1 .
b) Điểm A(1;0) nằm trên đường tròn.
c) Tâm đường tròn (C) cách trục Oy một khoảng bằng 2.
d) Khi đường thẳng  : x + my − 2 = 0 cắt đường tròn (C ) theo dây cung có độ dài bằng 6 thì giá trị m = 2 . Lời giải a) Đúng: (C) 2 2
: x + y − 2 y − 8 = 0 nên tâm của (C ) là I (0; ) 1 .
b) Sai: Xét điểm A(1;0) thì VT = −7 còn VP = 0 . VT  VP.
c) Sai: Trục 0 y có phương trình x = 0 . Khoảng cách từ tâm đường tròn (C ) đến trục Oy là 1.
d) Đúng: (C ) có tâm I (0; ) 1 , bán kính R = 3
Do  cắt (C ) theo dây cung có độ dài bằng đường kính của (C ) nên  đi qua tâm của I
đường tròn (C ). Suy ra: 0 + .1
m − 2 = 0  m = 2 . Câu 3:
Cho phương trình đường cong (C : 2 2
x + y + (m + 2) x − (m + 4) y + m +1 = 0 (2) . Xét tính m )
đúng sai của các khẳng định sau:
a) (2) là phương trình một đường tròn với mọi giá trị của m .
b) Tập hợp tâm các đường tròn khi m thay đổi luôn nằm trên đường thẳng có phương trình
 : x + y −1 = 0 Trang 9 2 m + 2m + 4
c) Bán kính của đường tròn R = 2
d) Khi m thay đổi họ các đường tròn (C
luôn đi qua hai điểm cố định. m ) Lời giải 2 2  m + 2   m + 4  m + 2 + 4 2 2 ( )2
a) Đúng: Ta có a + b c = − + − m −1 =  0      2   2  2
Suy ra (2) là phương trình đường tròn với mọi m m + 2 x = −  I  b) Đúng: Đườ 2
ng tròn có tâm I : 
suy ra x + y − 1 = 0 m + 4 I Iy = I  2
Vậy tập hợp tâm các đường tròn là đường thẳng  : x + y −1 = 0 2 + + c) Sai: Bán kính đườ m 2m 8 ng tròn R = . 2
d) Đúng: Gọi M ( x ; y là điểm cố định mà họ (C ) luôn đi qua. 0 0 ) m Khi đó ta có: 2 2
x + y + m + 2 x m + 4 y + m + 1 = 0, mo 0 ( ) 0 ( ) 0
 (x y − ) 2 2
1 m + x + y + 2x − 4y + 1 = 0, m  0 0 o 0 0 0
x y +1 = 0  x = 1 − x = 1 0 0 0     hoặc 0  2 2
x + y + 2x − 4y +1 = 0 y = 0   y = 2  0 0 0 0 0 0
Vậy có hai điểm cố định mà họ (C ) luôn đi qua với mọi m là M 1 − ;0 và M 1;2 2 ( ) 1 ( ) m
Câu 4: Cho đường cong (C) 2 2
: x + y + 2mx −10 y + 4m = 0 . Xét tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Khi m = 0 thì (C ) là phương trình đường tròn. m  2 −
b) Tất cả giá trị của tham số m để phương trình (C ) là phương trình đường tròn là  . m  2
c) Có 1 giá trị nguyên dương của m để (C ) là một phương trình đường tròn có bán kính bằng 5 cm
d) Khi m = 2 thì (C ) là phương trình đường tròn và có bán kính nhỏ nhất. Lời giải
a) Đúng: Khi m = 0 thì phương trình (C ) là 2 2
: x + y − 10 y = 0
x + ( y − )2 −
=  x + ( y − )2 2 2 5 25 0 5 = 25
Khi đó (C ) là phương trình đường tròn có tâm (0;5) , bán kính R = 5. Trang 10
b) Sai: Ta có: a = −m; b = 5; c = 4m. (C) là phương trình đường tròn 2 2
a + b c  0  (−m)2 2 + 5 − 4m  0 2
m − 4m + 25  0  m  .
c) Đúng: Ta có: a = −m; b = 5; c = 4m. (C) là phương trình đường tròn 2 2
a + b c  0  (−m)2 2 + 5 − 4m  0 2
m − 4m + 25  0  m  m = 4 Bán kính bằng 2 5 cm
m − 4m + 25 = 5   mà * m   m = 4 . m = 0 d) Đúng: Phương trình 2 2
x + y + 2mx − 10 y + 4m = 0 là phương trình đường tròn 2 2
a + b c  0  (−m)2 2 + 5 − 4m  0 2
m − 4m + 25  0  m  .
Bán kính R = a + b c = m m + = m m + + = (m − )2 2 2 2 2 4 25 4 4 21 2 + 21  21 .
Bán kính nhỏ nhất là R = 21 khi m − 2 = 0  m = 2 .
Câu 5: Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho các điểm A( 2 − ; ) 1 , B (3; 2 − ) và C(1;− ) 1 . Xét
tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Nếu đường tròn có tâm là điểm A và có bán kính R = 2 thì đường tròn có phương trình là
(x − )2 + ( y + )2 2 1 = 2 .
b) Nếu đường tròn có tâm là điểm B và có bán kính R = 3 thì đường tròn có phương trình là
(x + )2 + ( y − )2 3 2 = 9.
c) Nếu đường tròn có tâm là điểm C và có bán kính bằng độ dài đoạn AB thì đường tròn có
phương trình là ( x − )2 + ( y + )2 1 1 = 34 .
d) Nếu đường tròn có tâm là điểm B và đường tròn đi qua điểm C thì đường tròn có phương
trình là ( x − )2 + ( y + )2 3 2 = 5. Lời giải
a) Sai: Nếu đường tròn có tâm là điểm A và có bán kính R = 2 thì đường tròn có phương trình
là ( x + )2 + ( y − )2 =
 (x + )2 + ( y − )2 2 2 1 2 2 1 = 4 .
b) Sai: Nếu đường tròn có tâm là điểm B và có bán kính R = 3 thì đường tròn có phương trình
là ( x − )2 + ( y + )2 3 2 = 9.
c) Đúng: Ta có AB = ( + )2 + (− − )2 3 2 2 1 = 34 .
Nếu đường tròn có tâm là điểm C và có bán kính R = AB = 34 thì đường tròn có phương
trình là ( x − )2 + ( y + )2 1 1 = 34 . Do đó, c) đúng
d) Đúng: Ta có BC = ( − )2 + (− + )2 1 3 1 2 = 5 . Trang 11
Đường tròn có tâm là điểm B và đường tròn đi qua điểm C thì đường tròn có bán kính R = BC = 5 .
Nếu đường tròn có tâm là điểm B và có bán kính R = 5 thì đường tròn có phương trình là
(x − )2 + ( y + )2 3 2 = 5.
Câu 6: Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho các điểm M (1; 2 − ) , N ( 3
− ;2) và P(5;0) . Xét
tính đúng sai của các khẳng định sau:
a) Nếu đường tròn có tâm là điểm M và có đường kính bằng 2 thì đường tròn có phương trình
là ( x − )2 + ( y + )2 1 2 = 4 .
b) Nếu đường tròn có tâm là điểm N và có đường kính bằng 6 thì đường tròn có phương trình
là ( x + )2 + ( y − )2 3 2 = 9.
c) Nếu đường tròn có tâm là điểm P và có đường kính bằng độ dài đoạn MN thì đường tròn
có phương trình là ( x − )2 2 5 + y = 8 .
d) Nếu đường tròn có đường kính là đoạn NP thì đường tròn có phương trình là
(x − )2 + ( y − )2 1 1 = 17 . Lời giải
a) Sai: Bán kính đường tròn là 2 R = = 1. 2
Đường tròn có tâm là điểm M và có bán kính R =1 thì đường tròn có phương trình là
(x − )2 + ( y + )2 1 2 = 1.
b) Đúng: Bán kính đường tròn là 6 R = = 3 2
Đường tròn có tâm là điểm N và có bán kính bằng R = 3 thì đường tròn có phương trình là
(x + )2 + ( y − )2 3 2 = 9.
c) Đúng: Ta có MN = (− − )2 + ( + )2 3 1 2 2 = 4 2 .
Đường tròn có đường kính bằng độ dài đoạn MN nên bán kính đường tròn là MN 4 2 R = = = 2 2 . 2 2
Đường tròn có tâm là điểm P và có bán kính R = 2 2 thì đường tròn có phương trình là (x − )2 2 5 + y = 8 .
d) Đúng: Gọi I là trung điểm của đoạn thẳng NP nên I (1; ) 1 .
Ta có NP = ( + )2 + ( − )2 5 3 0 2 = 68 . Trang 12
Đường tròn có đường kính là đoạn NP nên có tâm là điểm I và có bán kính NP 68 R = = = 17 . 2 2
Đường tròn có tâm I (1; )
1 và bán kính R = 17 thì đường tròn có phương trình là
(x − )2 + ( y − )2 1 1 = 17 .
PHẦN III. Câu trắc nghiệm trả lời ngắn
Câu 1: Chuyển động của một vật thể trong khoảng thời gian 180 phút được thể hiện trong mặt phẳng
tọa độ. Theo đó, tại thời điểm t (0  t 180) vật thể ở vị trí có tọa độ (2 + sint ;
 4 + cost) . Giả
sử quỹ đạo chuyển động của vật thể là một đường tròn có tâm I ( ;
a b) . Tính tổng a + b Lời giải
Quỹ đạo chuyển độ của vật thể là các điểm M ( ; x y) thỏa mãn
x = 2 + sint 
 (x − 2)2 + ( y − 4)2 =1.
y = 4 + cost
Vậy quỹ đạo chuyển độ của vật thể là đường tròn (C) ( x − )2 + ( y − )2 : 2 4 = 1 có tâm I (2;4) , a = 2
bán kính R =1 suy ra 
nên a + b = 6 . b  = 4
Câu 2: Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m 1
− 0;10 để phương trình sau đây 2 2
x + y − 2(m + 2) x + 4my +19m − 6 = 0 là một phương trình đường tròn. Lời giải
Phương trình đã cho là phương trình đường tròn khi và chỉ khi
(m + )2 + (− m)2 − ( m − ) 2 2 2 19
6  0  5m − 15m + 10  0  m  (− ;  ) 1  (2;+) Với m 1
− 0;10 thì có 11+ 8 =19 giá trị nguyên của tham số m.
Câu 3: Cho đường tròn (C) 2 2
: x + y − 4x + 4 y − 4 = 0 và điểm M (1;0) . Dây cung của (C ) đi qua
điểm M có độ dài ngắn nhất bằng bao nhiêu? (Kết quả làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai sau dấu phẩy) Lời giải Ta có ( 2 2 C ) 2 2
: x + y − 4x + 4 y − 4 = 0  (C ) : ( x − 2) + ( y + 2) = 12 nên có tâm I (2;− 2) , bán kính R = 2 3 .
IM = 5  2 3 = R .
Gọi d là đường thẳng đi qua M cắt đường tròn (C ) tại các điểm A, B.
Gọi J là trung điểm của AB . Ta có: 2 2 2 2
AB = 2AJ = 2 R IJ  2 R IM = 2 12 − 5 = 2 7  5, 29 Trang 13 Câu 4:
Hình vẽ bên dưới mô phỏng một trạm thu phát sóng điện thoại di động đặt ở vị trí I có tọa độ ( 2 − ; )
1 trong mặt phẳng toạ độ (đơn vị trên hai trục là km). Tính theo đường chim bay, xác định
khoảng cách ngắn nhất để một người ở vị trí có toạ độ ( 3
− ;4) di chuyển được tới vùng phủ
sóng theo đơn vị ki-lô-mét (làm tròn kết quả đến hàng phần trăm). Biết rằng trạm thu phát sóng
đó được thiết kế với bán kính phủ sóng 3 km. y Trạm phát sóng I 1 2 O 1 x Lời giải y B 4 A I 1 3 2 1 x
Đường tròn màu đen mô tả ranh giới bên ngoài của vùng phủ sóng có tâm I ( 2 − ; ) 1 và bán kính 2 2
phủ sóng 3 km nên phương trình đường tròn đó là: ( x + 2) + ( y − ) 1 = 9 .
Giả sử vị trí đứng của người đó là B ( 3 − ;4).
Gọi A (như trên hình vẽ) là giao điểm thứ nhất của đường tròn tâm I BI
Khoảng cách ngắn nhất để người đó di chuyển được từ vị trí B ( 3
− ;4) tới vùng phủ sóng là BA 2 2
Ta có: IB = (−3 + 2) + (4 − ) 1
= 10 suy ra AB = IB IA = 10 − 3  0,16 (km) Câu 5:
Một nông trại tưới nước theo phương pháp vòi phun xoay vòng trung tâm như Hình 3. Cho
biết tâm một vòi phun được đặt tại toạ độ (12; 9
− ) và vòi có thể phun xa tối đa 36 m. Phương
trình đường tròn biểu diễn tập hợp các điểm xa nhất mà vòi nước có thể phun tới có dạng
(x − )2 + ( y + )2 2 12 9
= R . Khi đó giá trị của R là bao nhiêu. Lời giải Trang 14
Tập hợp các điểm xa nhất mà vòi nước có thể phun tới là đường tròn có tâm I (12; 9 − ) và bán 2 2
kính R = 36 nên có phương trình: ( x − ) + ( y + ) 2 12 9 = 36 .
Câu 6: Một cái cổng hình bán nguyệt rộng 6,8 m và cao 3,4 m. Mặt đường dưới cổng được chia thành
hai làn cho xe ra vào. Biết rằng phương trình mô phỏng cái cổng là đường tròn có tâm I ( ; a b) ,
bán kính R . Tính a + b + R Lời giải
Chọn hệ tọa độ sao cho tâm của cái cổng hình bán nguyệt có tọa độ (0;0) và đỉnh của cổng có
toạ độ M (0;3,4) .Ta có phương trình mô phỏng của cổng là đường tròn nhận O(0;0) làm tâm
và bán kính là R = OM = 3,4  a + b + R = 3,4 .
Dạng 2: Viết phương trình đường tròn
Phương pháp: Ta thực hiện trong các cách sau: Cách 1:
■ Tìm tọa độ tâm I ( ;
a b) của đường tròn (C ) .
■ Tìm bán kính R của đường tròn (C). ■ 2 2
Viết phương trình của đường tròn (C ) theo dạng ( − ) + ( − ) 2 x a y b = R . Cách 2:
■ Giả sử phương trình của đường tròn (C ) là 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 Hoặc dạng 2 2
x + y + 2ax + 2by + c = 0 .
■ Từ điều kiện của đề bài thiết lập hệ phương trình với ba ẩn là a , b , c .
■ Giải hệ để tìm a , b , c ntừ đó tìm được phương trình của đường tròn (C ) . Chú ý:
■ Cho đường tròn (C ) có tâm I và bán kính R , điểm A(C)  IA = R .
■ (C ) tiếp xúc với đường thẳng  tại A IA = d (I,) = R .
■ (C ) tiếp xúc với hai đường thẳng  và   d (I, = d I, = R . 1 ) ( 2) 1 2 ■ a
(C ) cắt đường thẳng  theo dây cung có độ dài a  d  (I,  + = R 3 ) 2 2 2 3  . 4
A. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Bài tập 1:
Viết phương trình đường tròn trong mỗi trường hợp sau: a) Có tâm I (1; 5
− ) và đi qua O(0;0).
b) Nhận AB làm đường kính với A(1; ) 1 , B (7;5) .
c) Đi qua ba điểm: M ( 2
− ;4), N (5;5), P(6; 2 − ) Lời giải
a) Đường tròn cần tìm có bán kính là 2 2 OI = 1 + 5 =
26 nên có phương trình là: Trang 15
(x − )2 + ( y + )2 1 5 = 26 2 2
b) Gọi I là trung điểm của đoạn AB suy ra I (4;3) nên AI = (4 − ) 1 + (3 − ) 1 = 13
Đường tròn cần tìm có đường kính là AB suy ra nó nhận I (4;3) làm tâm và bán kính 2 2
R = AI = 13 nên có phương trình là ( x − 4) + ( y − 3) = 13
c) Gọi phương trình đường tròn (C ) có dạng là: 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 .
Do đường tròn đi qua ba điểm M , N, P nên ta có hệ phương trình:
4 +16 + 4a − 8b + c = 0 a = 2  
25 + 25 −10a −10b + c = 0  b  = 1  
36 + 4 −12a + 4b + c = 0 c = 2 − 0  
Vậy phương trình đường tròn cần tìm là: 2 2
x + y − 4x − 2 y − 20 = 0 .
Bài tập 2: Viết phương trình đường tròn (C ) trong các trường hợp sau:
a) (C ) có tâm I ( 1
− ;2) và tiếp xúc với đường thẳng  : x − 2y + 7 = 0
b) (C ) đi qua A(2;− )
1 và tiếp xúc với hai trục toạ độ Ox Oy
c) (C ) có tâm nằm trên đường thẳng d : x − 6y −10 = 0 và tiếp xúc với hai đường thẳng có
phương trình d : 3x + 4 y + 5 = 0 và d : 4x − 3y − 5 = 0 1 2 Lời giải
a) Bán kính đường tròn (C ) chính là khoẳng cách từ I tới đường thẳng  nên: − − −
R = d ( I ) 1 4 7 2 ; = = 1 + 4 5 2 2 4
Vậy phương trình đường tròn (C ) là: ( x + ) 1 + ( y − 2) = 5
b) Vì điểm A nằm ở góc phần tư thứ tư và đường tròn tiếp xúc với hai trục toạ độ nên tâm của
đường tròn có dạng I ( ;
R R) trong đó R là bán kính đường tròn (C ) .  = 2 2 R 1 Ta có: 2 2 2
R = IA R = (2 − R) + ( 1 − + R) 2
R − 6R + 5 = 0   R = 5 2 2 2 2
Vậy có hai đường tròn thoả mãn đầu bài là: ( x − ) 1 + ( y + ) 1
= 1 và (x − 5) + ( y + 5) = 25
c) Vì đường tròn cần tìm có tâm K nằm trên đường thẳng d nên gọi K (6a +10;a)
Mặt khác đường tròn tiếp xúc với d , d nên khoảng cách từ tâm I đến hai đường thẳng này 1 2
bằng nhau và bằng bán kính R suy ra: Trang 16 a = 0
3(6a +10) + 4a + 5 4 (
( 6a + 10)3a − 5 = 
 22a + 35 = 21a + 35  70 5 5 a = −  43
Với a = 0 thì K (10;0) và R = 7 suy ra (C ) ( x − )2 2 : 10 + y = 49 2 2 2 70  10 70  7  10   70   7  Với a = − thì K ; −   và R =
suy ra (C) : x − + y + =       43  43 43  43  43   43   43 
Vậy có hai đường tròn thỏa mãn có phương trình là 2 2 2 (  10   70   7  C ) ( x − )2 2 : 10
+ y = 49 và (C) : x − + y + =        43   43   43 
Bài tập 3: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hai điểm A(8;0) và B(0;6) .
a) Viết phương trình đường tròn ngoại tiếp tam giác OAB
b) Viết phương trình đường tròn nội tiếp tam giác OAB Lời giải
a) Ta có tam giác OAB vuông ở O nên tâm I của đường tròn ngoại tiếp tam giác là trung điể 2 2
m của cạnh huyền AB suy ra I (4;3) và bán kính R = IA = (8 − 4) + (0 − 3) = 5 2 2
Vậy phương trình đường tròn ngoại tiếp tam giác OAB là: ( x − 4) + ( y − 3) = 25 b) Ta có 2 2
OA = 8; OB = 6; AB = 8 + 6 = 10 1 O . A OB Mặt khác O .
A OB = pr (vì cùng bằng diện tích tam giác ABC ) suy ra r = = 2 2
OA + OB + AB
Dễ thấy đường tròn cần tìm có tâm thuộc góc phần tư thứ nhất và tiếp xúc với hai trục tọa độ
nên tâm của đường tròn có tọa độ là (2;2) 2 2
Vậy phương trình đường tròn nội tiếp tam giác OAB là: ( x − 2) + ( y − 2) = 4 .
Bài tập 4: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng d : 3x + y = 0 . và d : 3x y = 0 . Gọi 1 2
(C) là đường tròn tiếp xúc với d tại A, cắt d tại hai điểm B,C sao cho tam giác ABC vuông tại . B 1 2 3
Viết phương trình của (C ) , biết tam giác ABC có diện tích bằng
và điểm A có hoành độ dương. 2 Lời giải Trang 17
Ad A ;
a − 3a , a  0; ,
B C d B ; b 3b , C ; c 3c 1 ( ) 2 ( ) ( )
Suy ra AB (b − ; a
3 (a + b)), AC (c − ; a 3 (c + a))
Tam giác ABC vuông tại B do đó AC là đường kính của đường tròn (C )
Do đó AC d A . C u = 0  1
− . c a + 3. 3 a + c = 0  2a + c = 0 ( ) 1 1 ( ) ( ) 1
AB d A .
B u = 0  1. b a + 3 a + b = 0  2b + a = 0 (2) 2 ( ) ( ) 2 2 3 1 1 a 2 2 3 Mặt khác S = d A d BC c b + c b =
 2a c b = 1 (3) ABC ( ; . . 3 2 ) ( ) ( ) 2 2 2 2 3 Từ ( )
1 ,(2) suy ra 2(c b) = 3
a thế vào (3) ta được a 3
a = 1  a = 3     Do đó 3 2 3 b = − , c = −  3 2 3 A ; 1 − , C − ; 2 −  6 3     3 3      3 3  AC
Suy ra (C ) nhận I  − ; −  
 là trung điểm AC làm tâm và bán kính là R= = 1 6 2   2 2 2  3   3 
Vậy phương trình đường tròn cần tìm là (C ) :  x +  + x + = 1     . 6    2 
Bài tập 5: Trong mặt phẳng Oxy , viết phương trình đường tròn đi qua ba điểm A(1;2) , B(5;2) , C (1; 3 − ) Lời giải
Phương trình đường tròn có dạng 2 2
x + y − 2ax − 2by + c = 0 . Đường tròn này qua , A B,C nên a = 3 1
 + 4 − 2a − 4b + c = 0    1
25 + 4 −10a − 4b + c = 0  b  = − . 2  
1 + 9 − 2a + 6b + c = 0  c = 1 − 
Vậy phương trình đường tròn cần tìm là 2 2
x + y − 6x + y − 1 = 0 . Trang 18
Bài tập 6: Cho hai điểm A(5;− ) 1 , B ( 3
− ;7). Viết phương trình đường tròn có đường kính AB . Lời giải
Tâm I của đường tròn là trung điểm AB nên I (1;3) . 1 1 2 2 Bán kính R = AB = ( 3 − − 5) + (7 + ) 1 = 4 2 2 2 2 2
Vậy phương trình đường tròn là: ( x − ) + ( y − ) 2 2 1 3
= 32  x + y − 2x − 6y − 22 = 0
Bài tập 7: Viết phương trình đường tròn (C ) tâm I ( 4
− ;3) và tiếp xúc với trục tung . Lời giải
Đường tròn (C) tiếp xúc với y O
y và có tâm I ( 4 − ; 3) nên: a = 4
− , b = 3, R = a = 4 . Do đó ( 2 2
C ) có phương trình ( x + 4) + ( y − 3) = 16 .
Bài tập 8: Viết phương trình đường tròn (C ) đi qua hai điểm A(1;3) , B(3; )
1 và có tâm nằm trên đường
thẳng d : 2x y + 7 = 0 . Lời giải 2 2 2 2 Do I ( ;
a b) là tâm của đường tròn (C ) nên 2 2
AI = BI  (a − ) 1
+ (b − 3) = (a − 3) + (b − ) 1
Khi đó a = b( ) 1 mà I ( ;
a b)  d : 2x y + 7 = 0 nên 2a b + 7 = 0 (2) . Thay ( ) 1 vào (2) ta có: 2 2 a = 7 −  b = 7
−  R = AI =164 . 2 2
Vậy phương trình đường tròn (C ) : ( x + 7) + ( y + 7) = 164 .
Bài tập 9: Trong mặt phẳng tọa độ, cho đường tròn (C ) có tâm I ( 1
− ;2) và tiếp xúc với đường thẳng
 : x − 2y + 7 = 0 . Tính diện tích hình tròn tương ứng với đường tròn (C) đã cho. Lời giải 1 − − 2.2 + 7 Vì đường tròn ( 2
C ) tiếp xúc với  nên R = d ( I;) = = . 2 2 1 + 2 5 Diện tích hình tròn: 4 2 S =  .R = . 5
Bài tập 10: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho đường tròn có phương trình (C ) 2 2
: x + y = 4 và các 1
đường thẳng d : x y − 4 = 0,  :3x + y + 8 = 0 . Lập phương trình đường tròn (C ) có tâm nằm trên  ,
tiếp xúc với d và cắt (C tại hai điểm phân biệt ,
A B sao cho AB vuông góc với d . Gọi I ( ; a b) là tâm 1 )
đường tròn (C ). Tính a + b . Lời giải
Gọi I, I 0;0 lần lượt là tâm các đường tròn (C), (C . 1 ) 1 ( )
Vì (C ) và (C cắt nhau tại ,
A B nên AB I I AB d do đó I I song song d . 1 ) 1 1
Suy ra phương trình của đường thẳng I I : x y = 0 . 1
Mặt khác ta lại có I   : 3x + y + 8 = 0 nên I ( 2 − ; 2 − ) . Trang 19
Vậy a + b = −4 .
B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Câu 1: Đường tròn tâm I (3; 7
− ) , bán kính R = 3 có phương trình là A. ( 2 2
x − )2 + ( y + )2 3 7 = 3.
B. ( x + 3) + ( y − 7) = 9. C. ( 2 2
x − )2 + ( y + )2 3 7 = 9.
D. ( x + 3) + ( y + 7) = 9 . Lời giải Đường tròn tâm 2 2 I (3; 7
− ) , bán kính R = 3 có phương trình là ( x − 3) + ( y + 7) = 9.
Câu 2: Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho A( 1 − ;4) , B(5; 2
− ). Phương trình đường tròn đường kính AB A. ( 2 2
x − )2 + ( y − )2 3 2 = 20 .
B. ( x − 4) + ( y − 2) = 29 . C. ( 2 2
x − )2 + ( y − )2 2 1 = 72 .
D. ( x − 2) + ( y − ) 1 = 18 . Lời giải
Đường tròn đường kính AB có tâm I (2; )
1 là trung điểm của AB , bán kính R = IA = 3 2 .
Do đó phương trình đường tròn đường kính 2 2
AB là ( x − 2) + ( y − ) 1 = 18 .
Câu 3: Đường tròn tâm I (3; 7 − ) đi qua A( 3 − ;− )
1 có phương trình là A. ( 2 2
x − )2 + ( y + )2 3 7 = 72 .
B. ( x − 3) + ( y + 7) = 72 . C. ( 2 2
x + )2 + ( y − )2 3 7 = 72 .
D. ( x + 3) + ( y + 7) = 72 . Lời giải
Đường tròn tâm I (3; 7 − ) , đi qua A( 3 − ;− )
1 nên có bán kính R = IA = 6 2 .
Do đó phương trình đường tròn tâm 2 2 I (3; 7 − ) , đi qua A( 3 − ;− )
1 là ( x − 3) ( y + 7) = 72 .
Câu 4: Trong mặt phẳng Oxy , cho đường tròn (C ) 2 2
: x + y − 2x − 4y − 5 = 0 và điểm A(3;4) . Viết 1
phương trình đường tròn (C ) có tâm là tâm của đường tròn (C và đi qua điểm A . 1 ) A. ( 2 2
x − )2 + ( y − )2 1 2 = 10 . B. ( x − ) 1 + ( y − 2) = 8. C. ( 2 2
x + )2 + ( y + )2 1 2 = 8 . D. ( x + ) 1 + ( y + 2) = 10. Lời giải Đường tròn (C ) 2 2
: x + y − 2x − 4y − 5 = 0 có tâm I (1;2) , suy ra tâm của đường tròn (C ) là 1 I (1;2) .
Đường tròn (C ) đi qua điểm A(3;4) nên bán kính đường tròn (C ) là R = IA = 2 2 . Trang 20