CÁCH XÁC ĐỊNH PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT TRONG CÂU HỎI ĐỌC HIỂU - Tài liệu hướng dẫn

CÁCH XÁC ĐỊNH PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT TRONG CÂU HỎI ĐỌC HIỂU
1. Đọc kĩ văn bản và xác định những phương thức biểu đạt xuất hiện trong đoạn văn
- Một đoạn văn / bài văn có thể bao gồm rất nhiều những phương thức biểu đạt, tuy nhiên,
cần đọc kĩ để xác định được 1 phương thức biểu đạt chính và một vài các phương thức biểu
đạt phụ để bổ trợ cho các sự vật, hiện tượng được nói đến trong đoạn đó.
2. Xác định thể loại của văn bản / đoạn văn mà đề bài đưa ra
- Mỗi thể loại thường đi kèm với những phương thức biểu đạt nổi bật, do đó, việc xác định
thể loại là điều cần thiết và nên làm đầu tiên mỗi khi bắt đầu bước vào trả lời câu hỏi đọc hiểu
về phương thức biểu đạt.
3. Tìm kiếm và xác định những dấu hiệu nhận biết điển hình, các đặc điểm nổi bật của
các phương thức biểu đạt.
- Dựa vào các đặc điểm của các phương thức biểu đạt, các câu văn, từ ngữ nổi bật trong đoạn
văn/ văn bản để chọn ra phương thức biểu đạt chính xác
4. Kết luận phương thức biểu đạt chính xác PHƯƠN KHÁI NIỆM DẤU HIỆU THỂ LOẠI G THỨC TỰ SỰ
- Là dùng ngôn ngữ để kể lại - Xuất hiện cốt
- Tác phẩm văn học,
một hoặc một chuỗi các sự kiện
truyện (có đầu –
nghệ thuật ( truyện,
(có mối quan hệ nhân quả), có
cuối), có sự kiện, tiểu thuyết,ngụ
mở đầu -> kết thúc diễn biến câu
ngôn, thần thoại, cố chuyện diễn ra tích,. .)
- Ngoài ra còn dùng để khắc họa
nhân vật (tính cách, tâm lí. .) - Có các câu trần - Bản tin báo chí,
hoặc quá trình nhận thức của
thuật, các cuộc hội bản tường thuật, con người. thoại, đối thoại
tường trình về một
sự vật, sự việc,. .
- Mục đích: thể hiện quy luật đời - Có các nhân vật,
sống, biểu hiện con người, bày lời dẫn, lời kể
tỏ thái độ, tình cảm đối với sự
vật, sự việc, hiện tượng,. MIÊU
- Dùng ngôn ngữ để tái hiện lại - Xuất hiện hàng
- Xuất hiện ở các TẢ
những đặc điểm, tính chất, nội
loạt những tính từ
đoạn miêu tả trong
tâm của người, sự vật, hiện - Có các câu văn văn bản tự sự tượng miêu tả
- Văn tả cảnh, tả
- Mục đích: giúp con người cảm người,. .
nhận, thấu hiểu được sự vật, sự
việc, tâm trạng, . . BIỂU
- Dùng ngôn ngữ để bày tỏ trực
- Xuất hiện các từ
- Thường xuất hiện CẢM
tiếp hoặc gián tiếp tình cảm,
ngữ thể hiện cảm trong các tác phẩm
cảm xúc của con người với con xúc
thơ ca trữ tình, tùy
người, sự vật, sự việc, hiện - Các câu thơ, câu bút tượng, xã hội,. .
văn bộc lộ cảm xúc - Điện mừng, lời
- Mục đích: bày tỏ cảm xúc và của người viết thăm hỏi, chia
khơi gợi sự đồng cảm từ người buồn,. . nghe, người đọc
THUYẾ - Sử dụng ngôn ngữ để cung cấp - Xuất hiện những - Thuyết minh sản
T MINH tri thức, giảng giải, giới thiệu,. . số liệu thống kê phẩm
những tri thức, thông tin, hiểu - Có các câu văn
- Giới thiệu di tích,
biết, đặc điểm, tính chất về sự
miêu tả đặc điểm, thắng cảnh, nhân
vật, hiện tượng nào đó.
tính chất của đối vật
- Ngoài ra có thể dùng trong tiểu tượng
- Trình bày tri thức
sử của một nhân vật, kiến thức và phương pháp
về một vấn đề khoa học. trong khoa học.
- Mục đích: Cung cấp tri thức,
thông tin và giúp con người có
được cái nhìn khách quan về sự
vật, sự việc, hiện tượng nào đó
một cách đúng đắn. NGHỊ
- Là phương thức chủ yếu được
- Có vấn đề nghị
- Cáo, hịch, chiếu, LUẬN
dùng để bàn bạc phải trái, đúng luận và quan điểm biểu.
sai nhằm bộc lộ rõ chủ kiến, thái của người viết - Xã luận, bình
độ của người nói, người viết rồi - Từ ngữ thường
luận, lời kêu gọi.
dẫn dắt, thuyết phục người khác mang tính khái quát - Sách lí luận.
đồng tình với ý kiến của mình. cao (nêu chân lí,
- Các văn bản nghị
- Mục đích: thuyết phục con quy luật)
luận, tranh luận về
người đi theo và hướng tới - Sử dụng các thao
một vấn đề chính
những cái tốt, từ bỏ các cái sai,
tác: lập luận, giải
trị, xã hội, văn hóa.
thói xấu, bàn bạc nhằm trình thích, chứng minh.
bày, bình luận, đánh giá những
sự kiện, những vấn đề về chính
trị, xã hội, văn hóa, tư tưởng,. . HÀNH
- Là phương thức dùng để giao - Trình bày theo
- Đơn từ, báo cáo, CHÍNH
tiếp giữa Nhà nước với nhân mẫu chung đề nghị – CÔNG VỤ
dân, giữa nhân dân với cơ quan - Chịu trách nhiệm - Thông báo hợp
Nhà nước, giữa cơ quan với cơ
pháp lý về các yêu đồng
quan, giữa nước này và nước
cầu cá nhân, bày tỏ
khác trên cơ sở pháp lí. nguyện vọng, yêu
cầu với các quyết
định có thẩm quyền, … * VÍ DỤ: - Tự sự:
“Một hôm, mẹ Cám đưa cho Tấm và Cám mỗi đứa một cái giỏ, sai đi bắt tôm, bắt tép và hứa,
đứa nào bắt được đầy giỏ sẽ thưởng cho một cái yếm đỏ. Tấm vốn chăm chỉ, lại sợ dì mắng
nên mải miết suốt buổi bắt đầy một giỏ cả tôm lẫn tép. Còn Cám quen được nuông chiều, chỉ
ham chơi nên mãi đến chiều chẳng bắt được gì.” (Tấm Cám) - Miêu tả:
“Hắn về lần này trông khác hẳn, mới đầu chẳng ai biết hắn là ai. Trông đặc như thằng sắng
cá! Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt
gườm gườm trông gớm chết! Hắn mặc quần áo nái đen với cái áo tây vàng. Cái ngực phanh
đầy những nét chạm trổ rồng, phượng với một ông tướng cầm chùy, cả hai cánh tay cũng thế. Trông gớm chết!”
(Chí Phèo – Nam Cao) - Biểu cảm:
“ Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có thấy dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa.”
(Tây Tiến - Quang Dũng)
“Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than.” (Ca dao)
“Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi nắng chiều lưng nương.”
(Việt Bắc - Tố Hữu) - Thuyết minh:
“Văn miếu Quốc Tử Giám là một trong những di tích lịch sử quan trọng bậc nhất của Quốc
gia. Đây được xem là trường đại học đầu tiên của Việt Nam lưu giữ và tôn vinh những học
giả tài trí của dân tộc. Với bề dày lịch sử và chiều sâu văn hóa, Quốc Tử giám được xếp hạng
di tích lịch sử văn hóa ngày 28/4/1962 và cho đến nay, đây vẫn luôn là một điểm thu hút
nhiều khách du lịch không thể bỏ qua khi tới thăm thủ đô Hà Nội.” (Sưu tầm) - Nghị luận:
“Muốn xây dựng một đất nước giàu mạnh thì phải có nhiều người tài giỏi. Muốn có nhiều
người tài giỏi thì học sinh phải ra sức học tập văn hóa và rèn luyện thân thể, bởi vì chỉ có học
tập và rèn luyện thì các em mới có thể trở thành những người tài giỏi trong tương lai” .
(Tài liệu hướng dẫn đội viên)
- Hành chính - công vụ:
"Điều 5: Xử lý vi phạm đối với người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính Người có
thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính mà sách nhiễu nhân dân, dung túng, bao che cho cá
nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính, không xử phạt hoặc xử phạt không kịp thời,
không đúng mức, xử phạt quá thẩm quyền quy định thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm
mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại vật chất thì phải
bồi thường theo quy định của pháp luật."
Document Outline

• CÁCH XÁC ĐỊNH PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT TRONG CÂU HỎI Đ
  • 1.Đọc kĩ văn bản và xác định những phương thức biểu
  • 2.Xác định thể loại của văn bản / đoạn văn mà đề bài
  • 3.Tìm kiếm và xác định những dấu hiệu nhận biết điển
• -Tự sự:
• -Miêu tả:
• -Biểu cảm:
• -Thuyết minh:
• -Nghị luận:
• -Hành chính - công vụ: