Cẩm Nang Di Sản Văn Hóa và Du Lịch Nghệ An | Môn Văn hóa - du lịch - Đại học Thủ đô Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61184739 I.
Cẩm Nang Di Sản Miền Trung 1. Nghệ An 1.1. Vị trí địa lí
Nghệ An là tỉnh nằm ở trung tâm vùng Bắc Trung bộ, giáp tỉnh Thanh Hóa ở phía bắc, tỉnh
Hà Tĩnh ở phía nam, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ở phía tây với 419 km đường
biên giới trên bộ; bờ biển ở phía đông dài 82 km. Vị trí này tạo cho Nghệ An có vai trò
quan trọng trong mối giao lưu kinh tế - xã hội Bắc - Nam, xây dựng và phát triển kinh tế
biển, kinh tế đối ngoại và mở rộng hợp tác quốc tế. Nghệ An nằm trên các tuyến đường
quốc lộ Bắc - Nam (tuyến quốc lộ 1A dài 91 km đi qua các huyện Quỳnh Lưu, Diễn Châu,
Nghi Lộc, Hưng Nguyên và thành phố Vinh; đường Hồ Chí Minh chạy song song với quốc
lộ 1A dài 132 km đi qua các huyện Quỳnh Lưu, Nghĩa Đàn, Tân Kỳ, Anh Sơn, Thanh
Chương và thị xã Thái Hòa; quốc lộ 15 ở phía tây dài 149 km chạy xuyên suốt tỉnh); các
tuyến quốc lộ chạy từ phía đông lên phía tây, nối với nước bạn Lào thông qua các cửa khẩu
(quốc lộ 7 dài 225 km, quốc lộ 46 dài 90 km, quốc lộ 48 dài trên 160 km). Tỉnh có tuyến
đường sắt Bắc -Nam dài 94 km chạy qua.
Tỉnh Nghệ An có 1 thành phố loại 1 (TP. Vinh), 2 thị xã (Cửa Lò, Thái Hòa) và 17 huyện:
10 huyện miền núi (Thanh Chương, Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Tân Kỳ,
Quế Phong, Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn) và 7 huyện đồng bằng (Đô Lương, Nam Đàn,
Hưng Nguyên, Nghi Lộc, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Yên Thành).
Nghệ An nằm trong hành lang kinh tế Đông - Tây nối liền Mianma - Thái Lan - Lào - Việt
Nam - biển Đông theo đường 7 đến cảng Cửa Lò. Nằm trên các tuyến du lịch quốc gia và
quốc tế (tuyến du lịch xuyên Việt; tuyến du lịch Vinh - Cánh đồng Chum – Luôngprabang
- Viêng Chăn - Băng Cốc và ngược lại qua Quốc lộ 7 và đường 8).
Với vị trí như vậy, Nghệ An đóng vai trò quan trọng trong giao lưu kinh tế, thương mại, du
lịch, vận chuyển hàng hóa với cả nước và các nước khác trong khu vực, nhất là các nước
Lào, Thái Lan và Trung Quốc, là điều kiện thuận lợi để kêu gọi đầu tư phát triển kinh tế - xã hội. 1.2.
Tài nguyên du lịch của tỉnh Nghệ An
Hiện nay trên đất Nghệ An có trên 1 ngàn di tích lịch sử văn hoá, trong đó có 171 di tích
lịch sử văn hoá được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử quốc gia và tỉnh, đặc biệt là khu di
tích Kim Liên, quê hương của danh nhân văn hoá thế giới, lãnh tụ vĩ đại củanhân dân Việt lOMoAR cPSD| 61184739
Nam - Chủ tịch Hồ Chí Minh, đây là khu di tích đặc biệt của quốc gia có giá trị lịch sử văn
hoá muôn đời.Với diện tích 16.470km2, trong đó hơn 12.000km2 rừngnúi tạo ra những
thảm thực vật với nhiều khu rừng nguyên sinh đáp ứng nhu cầu du lịchsinh thái, nghỉ dưỡng,
leo núivà nhiều loại hình du lịch khác như Vườn quốc gia Pù Mát,khu bảo tồn rừng nguyên
sinh Pù Hoạt. Có nhiều bãi biển đẹp như bãi biển Cửa Lò, Cửa Hội, Quỳnh Bảng…Nghệ
An sớm hình thành được chiến lược phát triển du lịch, trong đó chiến lược pháttriển du lịch
thời kỳ 1996 - 2010 đã chỉ rõ phương hướng phát triển du lịch Nghệ An với mục tiêu khai
thác các tiềm năng du lịch, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, bảo đảm cho du lịch phát
triển có hiệu quả, bền vững. Trong quy hoạch triển có hiệu quả, bềnvững. Trong quy hoạch
đã xác định rõ 5 trung tâm du lịch lớn: Trung tâm du lịch biển Cửa Lò; Trung tâm du lịch
thành phố Vinh; Trung tâm du lịch Nam Đàn; Khu du lịch vườn Quốc gia Pù Mát; Khu du
lịch văn hoá - lịch sử - sinh thái Quỳ Châu - Quế Phong. 1.3.
Thực trạng phát triển du lịch tại huyện Nam Đàn
Nghệ An là mảnh đất “địa linh nhân kiệt”, quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, anh hùng
dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Với tiềm năng về tài nguyên du lịch tự nhiên và tài
nguyên du lịch nhân văn, nhiều danh lam thắng cảnh đẹp kết hợp với một bề dày lịch sử -
văn hóa đã tạo cho mảnh đất này một sức hấp dẫn lớn lao đối với du khách gần xa. Trong
những năm gần đây, cùng với nhịp độ phát triển du lịch của cả nước cộng với việc chú trọng
đầu tư phát triển một cách tích cực có hiệu quả, du lịch Nghệ An đang có những bước
chuyển mình to lớn. Du lịch không chỉ là một ngành “Xuất khẩu tại chỗ” mà còn được
mệnh danh là“ Ngành công nghiệp không khói ”, “Con gà đẻ trứng vàng” là “ Giấy thông
hành của hòa bình ”. Nó đã góp phần đem lại nguồn lợi nhuận rất lớn cho ngân sách Tỉnh,
góp phần tạo sự chuyển dịch trong cơ cấu kinh tế, hơn nữa thông qua hoạt động du lịch làm
tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, tăng cường mối quan hệ hợp tác kinh tế, chính trị, văn
hóa, xã hội của các quốc gia. Cảnh quan tự nhiên làng quê yên bình, êm ả… cùng hệ thống
di tích lịch sử văn hóa gắn liền với thân thế và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một
trong những lợi thế cho du lịch Kim Liên phát triển. Tuy nhiên trên thực tế trong thời gian
qua cho thấy sự phát triển du lịch ở Kim Liên – Nam Đàn chưa xứng với tiềm năng vốn có
của nó, vẫn bộc lộ nhiều hạn chế: Khách du lịch đến tương đối đông nhưng doanh thu chưa
cao, hiệu quả khai thác hoạt động du lịch tại các điểm di tích còn nhiều bất cập, các sản
phẩm dịch vụ phục vụ nhu cầu mua sắm lưu niệm của khách còn nghèo nàn, chưa tạo ra
được những sản phẩm đặc trưng hấp dẫn du khách; trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp
vụ của đội ngũ nhân viên vẫn chưa được toàn diện…. lOMoAR cPSD| 61184739
Năm 2021, do bị ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và mưa lũ, lượng khách du lịch đến
Nghệ An đạt gần 1,9 triệu lượt, chỉ bằng hơn một nửa so với cùng kỳ năm 2020. Trong
đó, khách lưu trú đạt gần 1,3 triệu lượt, ước đạt gần 34% kế hoạch năm 2021; khách quốc
tế đạt 4.323 lượt, ước đạt hơn 16,6%. Tổng thu từ khách du lịch đạt gần 2.100 tỷ đồng,
trong đó doanh thu du lịch đạt 1.115 tỷ đồng, ước đạt gần 32% kế hoạch năm 2021. Sang
năm 2022, toàn tỉnh phấn đấu đón và phục vụ 3,3 triệu lượt khách du lịch, tăng 91% so với
thực hiện năm 2021, trong đó có 10 ngàn lượt khách quốc tế, tăng 107% so với thực hiện
năm 2021; có 3 triệu lượt khách lưu trú, tăng 133% so với thực hiện năm 2021; doanh thu
dịch vụ du lịch đạt 3.000 tỷ đồng
Với tư cách là một trong những địa phương trọng điểm để phát triển du lịch của toàn tỉnh,
huyện Nam Đàn cần có những bước đột phá, cú hích lớn hơn để có thể đủ sức níu chân lữ
khách, khách du lịch thường đến tham quan và trải nghiệm các các hoạt động văn hóa, mua
đặc sản địa phương làm quà, kết hợp với nghỉ mát tại Cửa Lò, nên thường không ở qua đêm
mà về trong ngày. Vì vậy, trong thời gian tới, người dân địa phương mong muốn các cấp
chính quyền tạo điều kiện hơn nữa để họ được mở rộng hoạt động du lịch homestay, du lịch
sinh thái… níu chân du khách lâu hơn. 1.4.
Những nét đặc trung nổi bật thu hút khách du lịch của Nghệ An
1.4.1. Điểm đến hấp dẫn nhất khi ghé thăm Nghệ An
- Biển Cửa Lò Nghệ An. Du lịch Cửa Lò Nghệ An, - Thành cổ Vinh.
- Du lịch Vinh ở chùa Cần Linh.
- Đền Ông Hoàng Mười Nghệ An. - Làng Sen quê Bác.
- Chùa Đại Tuệ Nghệ An.
-Làng nghề tương Nam Đàn.
- Đồi chè Thanh Chương Nghệ An. 1.4.2.
Điểm nổi trội trong dịch vụ lưu trú của Nghệ An
Là tỉnh miền Trung có nhiều danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử, Nghệ An đã được
đẩy mạnh hỗ trợ và đầu tư phát triển nhiều công trình lưu trú phục vụ du khách trong và
ngoài nước, trong đó có những khách sạn thuộc phân khúc cao cấp, dành cho khách du lOMoAR cPSD| 61184739
lịch có điều kiện, muốn đến tham quan và nghỉ dưỡng tại đây, nhất là ở các bãi biển xinh đẹp của Nghệ An
Một trong những địa điểm đáng dừng chân cho du khách nghỉ dưỡng khi đến Nghệ An,
đó là Vinpearl Discovery Cửa Hội, một khu nghỉ dưỡng cao cấp, mới đi vào hoạt động
từ năm 2017. Nơi đây có lối kiến trúc và bài trí độc đáo, nằm gần bãi biển nguyên sơ
Cửa Hội, một địa điểm du lịch hấp dẫn của Nghệ An. Vinpearl Discovery cách trung tâm
du lịch Cửa Lò 5km, cách sân bay quốc tế Vinh và trung tâm thành phố Vinh khoảng 30 phút lái xe.
Trung tâm thành phố Vinh là nơi quy tụ nhiều khách sạn và nhà nghỉ cao cấp ở Nghệ An.
Với vị trí thuận tiện, khách sạn Mường Thanh Grand Cửa Đông là một trong những
nơi đáng đến. Với vị trí thuận tiện, cơ sở dịch vụ chu đáo và cung cách phục vụ tận tình,
chuyên nghiệp, khách sạn Mường Thanh Grand Cửa Đông hiện được Tripadvisor đánh
giá là khách sạn có giá trị tốt thứ hai trong số 120 khách sạn và nhà nghỉ tại Nghệ An.
Cửa Lò Golf Resort nằm trên đường Bình Minh, thị xã Cửa Lò, là khu tổ hợp gồm sân
gôn, khu nghỉ dưỡng, nhà hàng và khách sạn 5 sao, 3 sao. Đây là điểm đến thích hợp cho
những du khách yêu thích chơi gôn, có thể kết hợp nghỉ dưỡng, picnic, thư giãn, thoát
khỏi không khí hối hả, ồn ào ở trung tâm thành phố. Đây cũng là một trong những địa
điểm được nhiều người lựa chọn để tổ chức các hội nghị, tiệc cưới do có không gian
xanh khoáng đạt, được đầu tư công phu.
Nếu đến Cửa Lò, khách sạn Summer Cửa Lò là một trong số những khách sạn hạng
sang đáng được đưa vào danh sách lựa chọn đặt phòng. Khách sạn có 250 phòng nghỉ
tiện nghi, xây dựng theo tiêu chuẩn khách sạn 4 sao, trong đó có một bể bơi vô cực và
một quầy bar trên tầng 20, cũng là tầng cao nhất của khách sạn. Tại đây, du khách có thể
tận hưởng cảm giác khoáng đạt giữa không gian mây trời, biển cả rộng lớn. Các phòng
trong khách sạn được thiết kế hiện đại, tiện nghi, view đẹp từ các phòng đều có thể nhìn
ra biển. Khách sạn còn có phòng tập thể hình và khu Spa trị liệu hiện đại, và khu vui chơi dành cho trẻ em. 1.4.3.
Món ăn trứ danh tại Nghệ An Nem
lụi - Đặc sản Vinh Nghệ An. Súp lươn Nghệ An. lOMoAR cPSD| 61184739 Miến lươn ở Vinh. Bánh mướt Vinh. Cháo lươn Nghệ An.
Bánh bèo - Đặc sản Vinh Nghệ An. Nhút Thanh Chương.
Đặc sản Vinh Nghệ An - Chè khoai dẻo.
Với nhiều địa chỉ đặt phòng chất lượng, Nghệ An đang ngày càng khẳng định vị thế
của mình trên bản đồ du lịch Việt Nam Nhắc đến ẩm thực thì Việt Nam vô cùng đầy đủ
với nền ẩm thực 3 miền không giống nhau rõ rệt. Tuy nhiên sự dân dã từ các món ăn
miền Trung điển hình là tỉnh thành Nghệ An khiến cho người ta đã trải nghiệm 1 lần là
rất khó quên. Cái ngon toát lên từ vẻ mộc mạc của nguyên liệu và sự hài hòa của hương
vị tinh tế. Hãy cùng mình điểm qua chuỗi 12 nhà hàng Nghệ An sang trọng cùng thực
đơn cực hấp dẫn *)Nhà hàng Suối Mơ
• Địa chỉ: Nằm ở số 2 Lê Mao thành phố Vinh, Nghệ An
• Thông tin liên hệ: 0947379699 • Mở cửa: 7h – 22h
Nhà hàng Nghệ An Suối Mơ là sự kết hợp của sự thoáng mát, sang trọng lẫn ấm cúng.
Địa điểm này là nơi gặp của nhiều người kinh doanh thành đạt. thực đơn nhà hàng này đa
dạng với các món ăn chế biến theo hơi hướng Trung Hoa nhưng mà vẫn hợp nhãn với người Việt.
*)Nhà hàng Ẩm thực 5A
• Địa chỉ: 5A Đường Nguyễn Trãi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An
• Thông tin liên hệ: 0 97 685 13 37
Cần không gian rộng và xanh, bài trí vừa hợp với thiên nhiên vừa hiện đại thì đến với
nhà hàng Nghệ An Ẩm thực 5A Đường Nguyễn Trãi. Lối bài trí có phần gần gũi tự nhiên
lại thiết kế tiện dụng. Phong cách của nhà hàng này được mọi người đánh giá cao bởi các
món ăn đậm vị quê nhà miền Trung từ bình dân cho đến cao cấp.
*) Quán cháo canh bà Mùi
• Địa chỉ: 68 Đào Tấn, Vinh, Nghệ An
• Giờ mở cửa: 14:30–18:00 lOMoAR cPSD| 61184739
• Thông tin liên hệ: đang cập nhật
Cháo canh – món ăn khá xa lạ với người dân miền Bắc những nó quá thân thuộc với
người dân tỉnh thành Nghệ An. nếu có dịp đến đây bạn nên thưởng thức món này nhé.
phong cách quán rộng rãi, thoáng mát đem đến cảm giác ấm cúng cho thực khách. Cháo
canh dễ ăn, hương vị thơm thu hút, nó còn được coi là đặc sản của vùng miền. giá cả phù
hợp với chất lượng món ăn. ngoài ra, quán còn phục vụ đa dạng cháo khác. 1.5.
Thuyết minh về quê nội và quê ngoại của chủ tịch Hồ Chí Minh
Nghệ An có hơn 80% diện tích là vùng đồi núi nằm ở phía tây gồm 10 huyện, và 1 thị xã.
Nghệ An với 82km bờ biển có phổ biến bãi tắm đẹp quyến rũ khách du lịch như bãi biển
Cửa Lò, Cửa Hội; Nghi Thiết, Bãi Lữ (Nghi Lộc),..... Đồng thời Nghệ An sở hữu lợi thế
vững mạnh du lịch văn hóa. Hiện nay Nghệ An có trên 1 ngàn di tích lịch sử văn hoá, trong
đó với gần 200 di tích lịch sử văn hoá được xếp hạng, những di tích có tiếng như: : thành
cổ Vinh- trái tim của Xứ Nghệ - mảnh đất có bề dày lịch sử hàng trăm năm, và nơi đâu đã
từng được vua Quang Trung - Nguyễn Huệ chọn làm nơi xây dựng kinh đô vào năm
1788,hay Di tích lưu niệm cụ Phan Bội Châu, ... đặc biệt nhất là Khu di tích Kim Liên, quê
hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, hàng năm đón xấp xỉ 2 triệu lượt quần chúng và du khách
đến tham quan nghiên cứu, nơi đây cũng là điểm đến sáng nay của chúng ta ạ,
Bất cứ nơi nào đều có đặc sản trưng có nơi đấy phải không ạ, và bất cứ ai khi đến xứ Nghệ
đều sẽ thử ăn đặc sản nổi tiếng nơi này là thịt lươn, nào là súp lươn, cháo lươn, lươn om
chuối đậu… Ngoài ra còn có, tương nam đàn món cháo canh, bánh mướt, bánh ngào, hay
đặc sản từ biển như : ghẹ rang me, tôm tít, cháo ngêu… Hiện tại đoàn chúng ta đã gần đến với Quê Bác rồi ạ.
Nghệ An một mảnh đất đã sinh ra cho dân tộc ta một bậc vĩ nhân kiệt xuất, được đời đời
mọi người tôn vinh,dạ vâng đó chính là bác Hồ kính yêu của chúng ta.
Bác Hồ của chúng ta thời thơ ấu tên là Nguyễn Sinh Cung sinh ngày 19/05/1890 trong một
gia đình nhà Nho yêu nước tại làng Hoàng Trù (còn gọi làng Chùa) huyện Nam Đàn, tỉnh
Nghệ An nơi có truyền thống đấu tranh kiên cường chống ách thống trị của thực dân phong
kiến. Cha của Người là cụ Nguyễn Sinh Sắc. Mẹ của là Hoàng Thị Loan, là người phụ nữ
cần mẫn đảm đang, đôn hậu sống bằng nghề làm ruộng và dệt vải, hết lòng thương yêu và
chăm lo cho chồng con. Từ lúc sinh ra đến 5 tuổi, Nguyễn Sinh Cung sống trong sự chăm
sóc đầy tình thương yêu của gia đình, đặc biệt là ông bà ngoại. Năm 1895, Bác theo gia lOMoAR cPSD| 61184739
đình vào sống ở Huế. Đầu năm 1901, sau khi thân mẫu qua đời, Người theo cha trở về Nghệ
An, rồi lấy tên là Nguyễn Tất Thành, tích cực học chữ Hán và còn theo cha đi một số nơi, học thêm nhiều điều.
Vì được lớn lên trong một gia đình nhà nho yêu nước, ở một làng quê giàu truyền thống
lịch sử, văn hóa và cách mạng và chứng kiến cảnh nước mất nhà tan, Người đã sớm hun
đúc ý chí và khát vọng cháy bỏng giành độc lập tự do cho dân, cho nước. Ngày 5/6/1911
với tên gọi là Văn Ba, Người đã lên tàu Amiran Latusơ Tơrêvin, rời bến cảng Nhà Rồng đi
Marseille (Pháp) bắt đầu hành trình tìm đường cứu nước.
Năm 1920, Người tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp và trở thành người Cộng sản
đầu tiên của Việt Nam. Năm 1925, Người tham gia thành lập Hội Liên hiệp các dân tộc bị
áp bức châu Á, Xuất bản hai cuốn sách nổi tiếng: Bản án chế độ thực dân Pháp (1925) và
Đường cách mệnh (1927).
Ngày 3/2/1930, Người ra lời kêu gọi nhân dịp thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (sau đổi
là Đảng Cộng sản Đông Dương, rồi Đảng Lao động Việt Nam và nay là Đảng Cộng sản Việt Nam).
Năm 1941, Người về Pác Bó triệu tập hội nghị Trung ương Đảng, Hội nghị quyết định
thành lập “Việt Nam độc lập Đồng minh Hội” gọi tắt là Việt Minh và lãnh đạo nhân chuẩn
bị tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.
Sau Cách mạng Tháng Tám (1945) thắng lợi, ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình,
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tuyên bố thành lập nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa. Người đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, dân tộc ta.
Vậy là vừa rồi các bạn đã hiểu thêm một phần nào đó về Bác Hồ kính yêu.
Thưa các bạn, Kim liên là mảnh đất nằm trung tâm huyện Nam Đàn. Điều đặc biệt, đây
chính là nơi sinh ra của chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.
Với diện tích trên 200ha, khu di tích kim Liên được quy hoạch gồm 2 cụm di tích chính đó
là: cụm di tích quê Nội làng Sen, quê Ngoại làng Hoàng Trù và một số điểm di tích khác
như mộ bà Hoàng Thị Loan – thân mẫu Chủ tịch HCM, di tích Núi Chung – nơi Chủ tịch
HCM thường lên chơi thời niên thiếu. lOMoAR cPSD| 61184739
Đến với khu di tích Kim Liên chúng ta sẽ được tìm hiểu quê ngoại của Bác, ,làng Sen – quê
Nội của Bác Hồ. Về với nới đây các bạn sẽ được tìm hiểu nơi lưu giữ những hiện vật gắn
liền với cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của Bác lúc nhỏ.
Vâng, mình đã cùng các bạn đi tìm hiểu sơ qua về cuộc đời, sự nghiệp cách mạng cũng như
nơi sinh ra và lớn lên của Bác. Một lát nữa thôi chúng ta sẽ đến với mảnh đất Kim Liên để
có thể tìm hiểu và nghe thuyết minh về quê bác rõ nét hơn. …………….
Nơi các bạn đang đứng ở đây chính là quê ngoại của Bác Hồ đã sinh ra và gắn bó 5 năm
đầu tiên, còn quê nội Làng Sen là nơi Bác Hồ gắn bó 5 năm thời niên thiếu từ khi Bác 11
lên 16 tuổi. Thưa các bạn ngôi nhà tranh 5 gian ta nhìn thấy kia là nhà của ông bà ngoại,
gia đình nhà ngoại ngày xưa là gia đình nhà Nho khá giả và giàu lòng thương người. Gia
đình ông bà ngoại ngày đó có 2 cô con gái đẹp người và đẹp nết Hoàng Thị Loan và Hoàng
Thị An, sau này trở thành mẹ và dì của Bác Hồ. Cho đến năm 1878 thì ông bà ngoại có đón
về nuôi 1 người học trò nghèo mồ côi, người đó sau này là bố của Bác Hồ, ông Nguyễn
Sinh Sắc. Ông Nguyễn Sinh Sắc thì vốn sinh ra từ Làng Sen, là con của cụ Nguyễn Sinh
Nhậm và bà Hà Thị Hy, nhưng mà đáng tiếc khi 3 tuổi thì mồ côi cha, 4 tuổi thì mồ côi cả
mẹ, nổi tiếng là 1 cậu bé thông minh ham học nhưng không được đến trường, chăn trâu cắt
cỏ Nguyễn Sinh Sắc vẫn thường mượn sách vở của bạn, lén nghe thầy giáo giảng bài.
Thương cảm cho cảnh ngộ đó, cụ Hoàng Đường đã bàn với vợ lên Làng Sen đón bé Sắc về
nhà nuôi dạy cho học chữ. Về đây Nguyễn Sinh Sắc học tập tiến bộ rất nhanh, lớn lên đã
thành 1 chàng thanh niên có tài và có đức, mến đức cảm tài của người học trò nghèo ông
ngoại Bác Hồ đã quyết định gả con gái Hoàng Thị Loan cho học trò Nguyễn Sinh Sắc. Như
vậy hôm nay các bạn về thăm tất biết ngôi nhà tranh 5 gian có ý nghĩa vô cùng đặc biệt đối
với bố Bác Hồ, bởi vì đây chính là nơi dạy học đầu tiên, người thầy giáo đầu tiên của ông
Nguyễn Sinh Sắc đó chính là ông ngoại của Bác Hồ. Ngôi nhà này cũng chính là nơi đã
chứng kiến ươm mầm hạnh phúc cho bố mẹ Bác Hồ. Sau lễ cưới, thương các con về Làng
Sen vất vả, ông bà ngoại cắt đất dựng ngôi nhà nhỏ 3 gian ở phía tây vườn để cho 2 con ra
ở riêng, điều này chúng ta đã hiểu vì sao Bác Hồ lại được sinh ra tại quê ngoại mà không
phải quê nội Làng Sen. Về thăm ta thấy gian nhà thứ 2, chiếc giường nhỏ là nơi nghỉ của
mẹ Bác, trên chiếc giường nhỏ đơn sơ này mẹ Bác đã sinh cho dân tộc Việt Nam 3 người
con yêu nước.Bác kính yêu đã cất tiếng khóc chào đời trong căn nhà 3 gian bé nhỏ này, và
ông bà ngoại đặt tên Nguyễn Sinh Cung. Nhưng mà tuổi thơ Bác Hồ chỉ gắn bó tại đây 5
năm, bởi khi Bác lên 5 tuổi cùng cha mẹ và anh Khiêm đi bộ vào tận xứ Huế, với mục đích lOMoAR cPSD| 61184739
ông Sắc vào Kinh thi Hội, rồi ở lại rồi học trường Quốc Tử Giám, mẹ Bác thương chồng
vất vả, bà quyết định cùng chồng và 2 người con trai vào Huế để nuôi chồng ăn học. Nghệ
An với Huế quãng đường dài gần 400km , nhà Bác nghèo không có tiền để thuê xe ngựa,
đi bộ gần 1 tháng trời mới đến , vào Huế thì cuộc sống của gia đình vô cùng vất vả và khó
khăn. Mẹ Bác Hồ sinh thêm người con thứ 4, em trai Bác đặt tên Nguyễn Sinh Xin, sinh
con nhỏ lại phải lao động sớm, mẹ Bác lâm bệnh nặng gọi là bệnh hậu sản, và mẹ chút hơi
thở cuối cùng khi vừa bước sang tuổi 33, đang thời xuân sắc . Ra đi trong khi còn quá trẻ
để lại cho chồng 4 người con thơ, nhưng đáng tiếc khi mẹ mất ở Huế, bố Bác Hồ đang coi
thi ở Thanh Hóa, có mang anh trai của Bác đi cùng , cho nên bên thi hài của mẹ chỉ có Bác
Hồ 11 tuổi, em trai mới có mấy tháng tuổi thôi, trong khi bà con thành phố Huế đang nô
nức đón Tết , Bác Hồ đã phải bế em đi xin sữa khắp kinh thành. Mất mẹ khát sữa, em trai
Bác đã qua đời khi chưa tròn 1 tuổi , Bác Hồ đã phải chịu 2 nỗi đau rất lớn. 3 tháng sau đó
để tròn tình nghĩa đối với người vợ tại Huế , bố Bác Hồ gửi các con lại cho bà ngoại trở
vào Huế để dự kì thi Hội, quyết tâm cao khoa thi này ông đỗ Phó bảng. Phong tục ngày xưa
đỗ cao không ở quê vợ mà phải trở về quê nội để bái tạ tổ tiên. Tạm biệt quê ngoại, bố Bác
Hồ đưa các con về sống tại Làng Sen quê nội, nhưng về Làng Sen Bác cũng chỉ gắn bó
được 5 năm, 16 tuổi Bác theo cha vào Huế rồi từ Huế Người đi vào các tỉnh phía Nam rồi
đến bến cảng Sài Gòn ra đi tìm đường cứu nước. Cho tới năm 1961 mảnh đất này mới được
đón Bác về thăm và đây cũng chính là lần về duy nhất của Bác. Khi Bác về đã trở thành cụ
già 71 tuổi rồi , bước chân đầu tiên của người con xa quê, về gặp lại ngôi nhà của ông bà
ngoại . Bác về nhà thờ thắp nén hương thơm cho ông bà ngoại, khi về gặp lại ngôi nhà nhỏ
3 gian ở phía tây vườn, đứng trước ngôi nhà Bác đã cất tiếng khóc chào đời. Vâng thưa các
bạn, thủ đô Hà Nội nơi chúng ta đang sinh sống,làm việc và Nghệ An có mối quan hệ sâu
sắc, bởi nếu Nghệ An nơi Bác sinh ra và gắn bó những năm tháng tuổi thơ đầu tiên nơi hình
thành nhân cách cao thượng, cá tính tuổi thơ, nơi thôi thúc ý chí quyết tâm ra đi tìm đường
cứu nước của Bác, thì Hà Nội là nơi ghi dấu 15 năm Bác Hồ gắn bó cuối đời, nơi chứng
kiến Bác viết lên những tác phẩm bất hủ cho đất nước, nơi Bác Hồ kính yêu đã yên nghỉ
Buổi sáng chúng ta đã về thăm Hoàng Trù quê ngoại, đó là nơi mà Bác đã cất tiếng khóc
chào đời, nơi gắn bó 5 năm đầu tiên tuổi ấu thơ, và buổi chiều ngày hôm nay chúng ta đến
với Làng Sen quê nội của Bác Hồ. Mành đất này Bác cũng đã gắn bó 5 năm từ khi Bác Hồ
của chúng ta 11 đến 16 tuổi. Và vinh dự tự hào trong hành trình trở về thăm, lần đầu tiên
mùa hè năm 1957 lần cuối cùng năm 1961 . Thưa với các bạn di tích làng Sen này có cái
tên hơn 100 năm về trước rồi, ngày ấy khoa thi Hội tân sửu năm 1901 bố Bác Hồ ông lOMoAR cPSD| 61184739
Nguyễn Sinh Sắc đi thi đỗ tuyển học viên phó bảng. Lệ là ngày xưa ở đây quy định những
người đậu cao được “ Vinh quy bái tổ ” về làng. Ông Nguyễn Sinh Sắc cùng các con đành
phải tạm biệt bà ngoại, tạm biệt mảnh đất Hoàng Trù đầy ân nghĩa trở về sinh sống tại Làng
Sen quê nội này. Nhưng mà đáng tiếc nhất khi về sống ở đây, gia đình Bác Hồ chỉ còn có 4
người thôi là : Ông Nguyễn Sinh Sắc, cô Nguyễn Thị Thanh, cậu Nguyễn Sinh Khiêm và
Nguyễn Sinh Cung ( tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh). Còn Bà Hoàng Thị Loan đã mất
tại Huế rồi. Người em thứ 4 là Nguyễn Sinh Xin sau Bác Hồ cũng ko còn nữa.
Vì vậy mà tâm tư tình cảm đầu tiên của cụ bảng khi về sống ở đây, ông dành trọn căn nhà
thứ 2 , vì đây là căn nhà trang trọng nhất lập bàn thờ về người vợ hiền yêu quí của mình.
Bố Bác Hồ ông Nguyễn Sinh Sắc đã mất tại thành phố Cao Lãnh tỉnh Đồng Tháp, mà cô
Thanh thương mẹ đã vào rước bố về thờ chung. Anh chị Bác Hồ những người hoạt động
yêu nước tuổi xuân qua đi không lấy vợ lấy chồng, sau khi mất được về thờ chung với bàn thờ cùng bố mẹ..
Căn lớn nhất căn ngoài cùng nơi gia đình Bác Hồ tiếp khách, căn thứ 3 ở giữa có chiếc
giường đơn sơ bé nhỏ là nơi nghỉ ngơi của cô Thanh chị gái Bác Hồ, Hai gian nhà còn lại
là nơi nghỉ của ba cha con và nơi sinh hoạt của gia đình. Bộ phản gỗ ở gian thứ tư gần của
sổ là nơi nghỉ của ông phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Cô Thanh chị gái Bác Hồ thì được sinh
ra tại làng Hoàng Trù quê ngoại, về sống ở làng Sen này là một thiếu nữ 17 tuổi rồi, thông
minh xinh đẹp. Cô giỏi chữ Hán giỏi nghề làm thuốc Nam. Cô tham gia hoạt động yêu nước
trong Đội Quyên, Đội Phấn của cụ Phan Bội Châu, bị giặc bắt thả tù nhiều năm mới được tự do.
Cách mạng tháng 8 thành công rồi tin vui đã về khắp xóm làng này, rằng: Chủ tịch Hồ Chí
Minh người khai sinh ra đất nước Việt Nam dân chủ cộng hòa tại quảng trường Ba Đình
Hà Nội là em trai nhà mình, cô Thanh mừng lắm, không đợi kịp thu xếp, cô lặng lẽ một
mình xuống ga Vinh mua vé tàu ra Hà Nội thăm em. Sau khi gặp được em và ăn bữa cơm
tâm tình, lúc chia tay em ra về chị bùi ngùi hỏi: ‘Thành, bao giờ thì em về thăm nhà, bà con
ai cũng nhớ thương em lắm.’ Báctrả lời rằng: “Em cũng muốn về thăm quê, nhưng chắc
chắn còn lâu, vì việc nước còn nặng nề lắm”. Một tuần sau cậu Khiêm cũng ra Hà Nội thăm.
Khi gặp được nhau, anh em Bác gặp nhau ôm chầm lấy nhau mừng mừng mà tủi tủi hà
huyên tâm sự được một lúc rồi chia tay nhau mà không một lần tái ngộ. Ngày 13/8/1950
cậu Nguyễn Sinh Khiêm anh trai Bác Hồ đã trút hơi thở cuối cùng tại Làng Sen quê nội
này, mà lúc bấy giờ Bác còn đang trực tiếp chỉ đạo chiến dịch biên giới không thể nào về
chịu tang anh được. 4 năm sau nghe tin chị gái Nguyễn Thị Thanh cũng qua đời, cô Thanh lOMoAR cPSD| 61184739
mất vào ngày 25/4/1954 khi mà chỉ còn 12 ngày nữa thôi chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ
thắng lợi rồi, và dẫu biết rằng đây người thân yêu cuối cùng trong gia đình ra đi nhưng Bác
vẫn không thể nào về chịu tang được mà đến 3 năm sau hòa bình lặp lại Bác mới có dịp trở
về thăm lại quê hương. Bác về thăm quê khi mà người thân không còn ai ra đón Bác nữa,
anh trai mất được 7 năm, chị gái mất cũng đã 3 năm rồi. Bác vào thắp hương tưởng nhớ bố
mẹ vời với anh chị của mình, lần lượt thăm từng hiện vật trong từng căn nhà. Bác dừng ở
gian nhà thứ 4 nơi nghỉ của cha, Bác nhớ tình nghĩa cha con vô cùng, 5 năm gắn bó với dân
nghèo ông Sắc sống thật là giản dị.. Xa quê hương hơn 50 năm, mang tâm sự người con xa
quê ngày về Bác nói tôi là người con của tỉnh nhà, đã hơn 50 năm xa cách quê hương, hôm
nay lần đầu trở về thăm có thể nói rằng: Quê hương nghĩa trọng tình cao,năm mươi năm ấy
biết bao nhiêu tình’. Nói chuyện với bà con Làng Sen Người căn cẩn bà con là nhất định sẽ
về thăm quê một lần nữa, và giữ đúng lời hứa, 4 năm sau, mùa đông năm 1961 Bác về thăm
quê hương Nghệ An lần thứ 2, nhưng đó là lần cuối cùng quê hương Xứ Nghệ vui mừng đón Bác về thăm.
Sau chuyến tham quan Làng sen Quê Bác đoàn chúng ta đã được tìm hiểu về những năm
tháng ở tuổi thiếu niên của Bác, được nghe và cảm nhận về những cảm xúc đầu tiên về lò