Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh (2 Dàn ý + 7 mẫu) | Văn mẫu lớp 12
Cảm nhận Sóng của Xuân Quỳnh cực chất dưới đây các em có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, một giọng điệu văn thích hợp, để sau đó nó trở thành kiến thức tâm đắc của chính mình. Hi vọng tài liệu này sẽ là người bạn tốt đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình học và ôn thi THPT Quốc gia sắp tới.
Preview text:
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Dàn ý cảm nhận về bài thơ Sóng Dàn ý số 1 a) Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng b) Thân bài
* Bài thơ “Sóng” thể hiện quan niệm về tình yêu rất mới mẻ và hiện đại của nữ sĩ Xuân Quỳnh
- Trước hết nhà thơ đã tái hiện thành công những trạng thái đối cực trong sự mâu
thuẫn của tình yêu qua hình tượng sóng: “Dữ dội và dịu êm - Ồn ào và lặng lẽ”
- Khắc họa một tình yêu vượt qua mọi giới hạn, chiều kích để vươn tới giá trị đích
thực, trường tồn: “Sông không hiểu nổi mình - Sóng tìm ra tận bể”.
- Khát vọng vĩnh cửu hóa tình yêu đôi lứa thông qua việc hóa thân vào những ngọn sóng ngoài khơi xa.
* Bài thơ “Sóng” thể hiện vẻ đẹp tình yêu mang đậm tính truyền thống
- Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh gắn liền với nỗi nhớ luôn thường trực trong tiềm
thức: “Lòng em nhớ đến anh - Cả trong mơ còn thức”
- Tình yêu đối với Xuân Quỳnh luôn gắn liền với sự thủy chung son sắt: “Nơi nào em cũng nghĩ
- Hướng về anh một phương”.
* Khát vọng tình yêu vĩnh cửu thể hiện qua bài thơ
- Khẳng định quy luật vĩnh cửu của thiên nhiên “con nào chẳng tới bờ... Dù muôn vời
cách trở”, cũng giống như “em”, dù khó khăn, thử thách vẫn luôn hướng đến “anh”.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
- Vượt lên sự lo âu, phấp phỏng, đặt niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu như
mây có thể vượt qua biển rộng.
- Sự băn khoăn, khắc khoải, ước ao được hóa thành “trăm con sóng nhỏ” để muôn đời vỗ mãi vào bờ.
- Khát khao của người phụ nữ được sống trong “biển lớn tình yêu” bằng tình yêu và
cùng tình yêu, khát khao hòa nhập tình yêu riêng tư trong tình yêu chung rộng lớn. c) Kết bài
Khái quát về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Dàn ý số 2 I. Mở bài
- Giới thiệu tác giả: Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ các
nhà thơ trẻ thời kì chống Mĩ cứu nước. Chị là thi sĩ của tình thương, lòng trắc ẩn và hồn thơ nữ tính.
- Giới thiệu bài thơ Sóng: Bài thơ được sáng tác năm 1967, in trong tập “Hoa dọc
chiến hào”, là bài thơ viết về tình yêu tiêu biểu cho hồn thơ giàu chất nữ tính của Xuân Quỳnh. II. Thân bài
1. Nhận thức về tình yêu qua hình tượng sóng - Khổ 1:
• Sử dụng nghệ thuật tương phản: “dữ dội - dịu êm”, “ồn ào - lặng lẽ”, từ đó khái
quát trạng thái đối lập của sóng, gợi liên tưởng đến tâm lý của người phụ nữ
khi yêu (khi mãnh liệt khi lại dịu dàng).
• Nghệ thuật nhân hóa: “sông không hiểu” được mình, nên “sóng” muốn tìm đến
không gian rộng lớn, hành trình của sóng là hành trình khám phá chính bản
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
thân mình, khát khao vươn tới giá trị tuyệt đích trong tình yêu của người phụ nữ. - Khổ 2:
• “Ôi con sóng... và ngày sau vẫn thế”: Dù trong quá khứ hay hiện tại sóng luôn
dạt dào, sôi nổi, luôn khát vọng. Đó cũng là khát vọng và bản tính của người phụ nữ muôn đời.
• “Nỗi khát vọng tình yêu... ngực trẻ”: Liên hệ tình yêu của tuổi trẻ với con sóng
của đại dương, khát vọng tình yêu là khát vọng đặc trưng muôn đời của tuổi trẻ.
2. Suy nghĩ nguồn gốc của tình yêu
- Khổ 3: Điệp ngữ “em nghĩ về” và câu hỏi: “Từ nơi nào sóng lên” nhấn mạnh niềm
khát khao nhận thức bản thân, người mình yêu và nhận thức về tình yêu muôn đời.
- Khổ 4: Xuân Quỳnh dựa vào quy luật tự nhiên để tìm khởi nguồn của sóng, của tình
yêu, gợi lên sự trăn trở trước bí ẩn của tình yêu, thời điểm bắt đầu tình tình yêu.
3. Nỗi nhớ, lòng thủy chung của người con gái trong tình yêu - Khổ 5:
• Nghệ thuật tương phản để gợi ra những phạm vi không gian khác nhau “dưới
lòng sâu”, “trên mặt nước”, phạm vi thời gian khác nhau: “ngày” - “đêm”, nghệ
thuật nhân hóa: “ngày đêm không ngủ được”, diễn tả nỗi nhớ dạt dào, triền
miên của sóng với bờ cũng là nỗi nhớ của người phụ nữ khi yêu.
• Người phụ nữ bày tỏ nỗi nhớ một cách trực tiếp, mạnh dạn, chân thành “Lòng
em nhớ đến anh”, cách nói thậm xưng “Cả trong mơ còn thức” thể hiện nỗi nhớ
ăn sâu vào tiềm thức, thường trực trong suy nghĩ. - Khổ 6:
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
• Nghệ thuật tương phản “xuôi - ngược”, điệp ngữ “dẫu”, “vẫn”, “về” gợi hành
trình của sóng ngoài biển lớn cũng như hành trình tình yêu của người phụ nữ giữa cuộc đời.
• Lời thề thủy chung của người phụ nữ, niềm tin chờ đợi trong tình yêu, dù ở đâu
cũng “hướng về anh một phương”, nghĩ về người mình yêu bằng cả trái tim.
4. Khát vọng tình yêu vĩnh cửu
- Khổ 7: Khẳng định quy luật vĩnh cửu của thiên nhiên “Con nào chẳng tới bờ/Dù
muôn vời cách trở”, cũng giống như “em”, dù khó khăn, thử thách vẫn luôn hướng đến “anh”. - Khổ 8:
• “Cuộc đời tuy dài thế/Năm tháng vẫn đi qua”: Cảm giác cô đơn nhỏ bé trước
cuộc đời, nỗi lo âu về sự hữu hạn của tình yêu trước thời gian vô tận.
• “Như biển kia dẫu rộng/Mây vẫn bay về xa”: Cảm giác bất an trước cái dễ đổi
thay của lòng người giữa “muôn vời cách trở”. Nhưng đây còn là vượt lên sự lo
âu phấp phỏng đặt niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu như mây có
thể vượt qua biển rộng. - Khổ 9:
• “Làm sao” gọi sự băn khoăn, khắc khoải, ước ao được hóa thành “trăm con
sóng nhỏ” để muôn đời vỗ mãi vào bờ.
• Đó là khát khao của người phụ nữ được sống trong “biển lớn tình yêu” bằng
tình yêu và cùng tình yêu, khát khao hòa nhập tình yêu riêng tư trong tình yêu chung rộng lớn. III. Kết bài
• Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
• Cảm nhận chung về bài thơ Sóng.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 1
Trong nền văn học Việt Nam, Xuân Quỳnh là một gương mặt thơ tiêu biểu trong thế
hệ trẻ những năm tháng chống Mĩ với những đóng góp nổi bật qua các tác phẩm thể
hiện tiếng nói trữ tình của tuổi trẻ. Tiếng thơ của Xuân Quỳnh luôn giàu vẻ đẹp nữ
tính qua trái tim và tiếng lòng tha thiết với những hạnh phúc bình dị đời thường gắn
với những dự cảm, lo âu. Điều này đã được thể hiện rõ thông qua thi phẩm “Sóng”-
một trong những bài thơ tình nổi tiếng góp phần khẳng định vị trí “nữ hoàng thơ tình Việt Nam” của thi sĩ.
Trong tác phẩm, sóng và em là hai hình tượng trung tâm cùng song hành, có lúc tách
biệt, có lúc quyện hòa để thể hiện những cung bậc cảm xúc của nhân vật trữ tình về
tình yêu, về hạnh phúc đời thường. Bài thơ đã thể hiện tình yêu của trái tim người phụ
nữ vừa hiện đại, mới mẻ vừa đậm chất truyền thống. Qua hình tượng sóng, trước hết
nhà thơ đã tái hiện thành công những trạng thái đối cực trong sự mâu thuẫn của tình yêu:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ”
Thông qua việc miêu tả trạng thái của những con sóng biển đang ngày đêm vỗ vào bờ,
tác giả đã tái hiện sự thay đổi của tâm trạng người phụ nữ trong tình yêu: lúc ồn ào dữ
dội, khi sâu lắng dịu êm. Đó chính là biểu hiện quen thuộc của một trái tim yêu chân
thành, mãnh liệt. Bởi vậy, tình yêu đó không chịu sự gò bó trong không gian chật hẹp
mà luôn đi theo tiếng gọi của trái tim để vươn tới hạnh phúc:
“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Giống như những con sóng tự do vùng vẫy nơi đại dương xanh thẳm, ngày đêm vỗ
sóng hòa mình vào nhịp thở của biển cả bao la, người con gái khi yêu cũng sẵn sàng
vượt qua tất cả để kiếm tìm tâm hồn đồng điệu và tình yêu đích thực. Qua đó chúng ta
có thể thấy được khát vọng hạnh phúc thường trực mạnh mẽ trong trái tim người phụ
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
nữ. Đây chính là yếu tố tạo nên vẻ đẹp độc đáo và riêng biệt, hiện đại, mới mẻ trong
những vần thơ viết về tình yêu. Nếu như trong thơ ca xưa, hình tượng người phụ nữ
luôn hiện lên qua sự cam chịu, nhẫn nhục: “Thân em như hạt mưa sa - Hạt vào đài
các, hạt ra ruộng cày” thì người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh đã mạnh mẽ phá bỏ
mọi chiều kích chật hẹp, tù túng để vươn tới không gian khoáng đạt của tình yêu.
Vẻ đẹp hiện đại trong những vần thơ của “Sóng” còn được thể hiện thông qua trái tim
đa sầu đa cảm và tấm lòng trắc ẩn, dự cảm lo âu của người phụ nữ đang yêu:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa
Đồng thời, những nhịp thơ trải dài nhịp nhàng theo nhịp sóng vỗ còn nhấn mạnh khát vọng của nữ sĩ:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
Nữ sĩ Xuân Quỳnh đã sử dụng số từ ngàn - trăm để diễn tả khát vọng vĩnh cửu hóa
tình yêu đôi lứa thông qua việc hóa thân vào những ngọn sóng ngoài khơi xa. Khát
vọng lớn lao đó đã thể hiện trái tim yêu say đắm, chân thành luôn thường trực trong
tâm hồn người phụ nữ. Bên cạnh vẻ đẹp mang tính hiện đại, những vần thơ của Xuân
Quỳnh còn gợi lên những cảm nhận sâu xa về vẻ đẹp tình yêu truyền thống qua việc
thể hiện nỗi nhớ mong da diết:
“Con sóng dưới lòng sâu
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nếu như những con sóng là yếu tố tạo sự độc đáo của biển cả thì nỗi nhớ chính là đặc
trưng nổi bật gắn với tình yêu đôi lứa. Bởi vậy, trong kho tàng ca dao Việt Nam, có rất
nhiều câu thơ viết về nỗi nhớ:
“Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai, ai nhớ, bây giờ nhớ ai” Hay:
“Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than”
Qua những câu ca dao dạt dào tình cảm, độc giả có thể thấy được tình yêu luôn gắn
với nỗi nhớ. Đến với những câu thơ của Xuân Quỳnh, nỗi nhớ được giãi bày một cách
trực tiếp: “Lòng em nhớ đến anh - Cả trong mơ còn thức”. Nỗi nhớ đã đi sâu vào tiềm
thức của người phụ nữ và trở thành biểu hiện cao nhất thể hiện tình yêu đằm thắm, tha thiết và chân thành.
Và cũng như người phụ nữ truyền thống, tình yêu đối với Xuân Quỳnh luôn gắn liền
với sự thủy chung son sắt:
“Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Hướng về anh một phương”
Qua cách nói sáng tạo “xuôi về phương bắc / ngược về phương nam”, tác giả đã khẳng
định sự thủy chung son sắt trong tình yêu có thể vượt qua mọi chiều kích, giới hạn
không gian. Hai tiếng “một phương” vang lên đã như một lời thề nguyện thiêng liêng
về tình yêu duy nhất vẹn tròn, tha thiết. Qua đó, độc giả có thể thấy được khát vọng
cháy bỏng của nữ sĩ về hạnh phúc, tình yêu.
Như vậy, qua kết cấu song hành bằng việc sử dụng hai hình tượng “sóng” và “em”
vừa quyện hòa, vừa tách biệt, tác giả Xuân Quỳnh đã diễn tả về một tình yêu vừa
mang vẻ đẹp hiện đại mới mẻ, vừa đậm chất truyền thống qua lăng kính độc đáo của
người phụ nữ say đắm trong tình yêu. Bằng thể thơ năm chữ cùng cách ngắt nhịp linh
hoạt, nữ sĩ đã tạo nên một bài ca bất hủ về tình yêu gắn với niềm thương, nỗi nhớ và
hạnh phúc bình dị đời thường.
Cảm nhận Sóng của Xuân Quỳnh - Mẫu 2
Tình yêu là đề tài muôn thuở của thi ca Việt Nam. Đã có nhiều nhà thơ viết về đề tài
này với những cảm xúc và phong cách nghệ thuật của riêng mình, để lại dấu ấn sâu
sắc trong lòng người đọc. Xuân Diệu đã từng làm người đọc nhớ mãi khi đặt tất cả
dấu ấn tình yêu mãnh liệt của mình với biển, còn Xuân Quỳnh - một nhà thơ nữ
trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ đã thể hiện tình yêu của mình qua hình
ảnh sóng, một sự tiếp nối độc đáo và sáng tạo trong định nghĩa về tình yêu. Lúc nhịp
nhàng trầm lắng, khi sôi nổi ngân nga đầy mãnh liệt, Sóng dòng chảy xuyên suốt của
bài thơ đã thể hiện tình cảm chân thành và sâu sắc của người phụ nữ đang yêu.
Mở đầu bài thơ là trạng thái đặc biệt của trái tim khao khát tình yêu, tìm đến những
cảm xúc lạ lẫm và mới mẻ trong tâm hồn :
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Sóng tìm ra tận bể
Trong lòng mỗi người luôn hiện hữu một con sóng tình cảm ngập tràn, nhưng chỉ đến
khi nó được dâng lên và lan tỏa ra mới có thể cảm nhận được những thay đổi trong
suy nghĩ và nhận thức về tình yêu. Không gấp gáp, vồ vập, Xuân Quỳnh đã thay lời tất
cả những trái tim trẻ bộc lộ nỗi lòng mình bằng những trạng thái tình cảm khác nhau
thông qua con sóng. Khi dữ dội mãnh liệt, khi dịu êm trầm lắng, khi ồn ào nhấp nhô,
có lúc lại âm thầm lặng lẽ, những tình cảm tưởng như mâu thuẫn, đối lập nhau trong
trái tim của người phụ nữ nhưng lại mang theo tất cả những đặc điểm và trạng thái
tâm lí đang khao khát tình yêu. Nhiều khi chính bản thân họ không thể định nghĩa và
gọi tên cảm xúc của chính mình, muốn tìm đến những định nghĩa riêng, tìm sự đồng
điệu, hòa nhập vào bể lớn tình yêu. Chính vì thế, từ dòng sông bình lặng nhỏ bé trong
tâm hồn, con sóng đã đi đến những miền biển xa. Nơi ấy có tình yêu và nỗi khát vọng
không khi nào ngừng tắt :
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
Tình yêu luôn hiện hữu trong cuộc sống của mỗi người, giúp cho tâm hồn thêm nhạy
cảm, tinh tế và biết tin vào những điều tốt đẹp. Với Xuân Quỳnh, tình cảm ấy- những
con sóng lòng từ ngàn xưa đến nay đến tận mai sau vẫn không bao giờ ngừng chảy.
Quá khứ của ngày xưa, tương lai của ngày sau mãi vẹn nguyên một nỗi khát vọng bồi
hồi về tình yêu thương trong trái tim của người phụ nữ trẻ khao khát xa xôi. Giờ đây
đứng trước bể lớn mênh mông, cảm nhận nhỏ bé và lọt thỏm trong cảm giác tình yêu
mênh mông, người con gái ấy nghĩ về bản thân mình, về người yêu, về biển lớn và tự
hỏi chính bản thân mình : Từ nơi nào sóng lên ?. Tình cảm ấy xuất phát từ khi nào, từ
chính bên trong mỗi người hay từ cuộc sống muôn màu muôn vẻ bên ngoài ? Khi yêu,
ai cũng như ai, đều muốn phân tích và định nghĩa từng trạng thái tâm lí, từng biểu
hiện cụ thể để đi đến định nghĩa và giải thích về nó.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu ?
Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau
Nỗi nhớ là biểu hiện của tình yêu khi xa cách. Nỗi nhớ ấy được Xuân Quỳnh miêu tả
thật mãnh liệt, thường trực mọi lúc. Những tình cảm chôn chặt trong lòng, tràn ngập
trong tim muốn bộc lộ nhưng không nói lên thành lời, chỉ biết tìm đến trong nỗi nhớ
mãnh liệt. Như những con sóng cuồn cuộn, triền miên, vô tận, nõi nhớ ấy đã chảy vào từng nhịp sống.
Con sóng dưới lòng sâu .....................
Cả trong mơ còn thức
Trải qua bao nhiêu trắc trở gian lao, bao biến cố ngược xuôi, khó khăn gian khổ, dù
không gian địa lí trắc trở nhưng lòng người con gái vẫn hướng về anh-một phương,
không bao giờ thay đổi. Điều đó thể hiện được sự chân thành, chung thủy trong tình
yêu của người phụ nữ, luôn gửi gắm tình yêu của mình đến một người. Những con
sóng đại dương dù bão tố vùi dập nhưng vẫn trở về với bờ, hòa nhập với miền cát ấm
nóng. Và ở đây, cô cũng tự dặn lòng mình, hứa với tình yêu của mình sẽ đến với bờ
bến hạnh phúc dẫu xa xôi, dù muôn vàn cách trở.
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dẫu muôn vàn cách trở
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Trăn trở băn khoăn liệu tình yêu ấy có vượt qua được bể lớn của cuộc đời, thoát khỏi
quy luật cuộc sống, những đổi thay không ai nói trước được. Cuộc đời dài đấy, năm
tháng dẫu đi qua, mây vẫn bay, biển vẫn rộng, sóng vẫn vỗ bờ nhưng tất cả vẫn vào
cõi xa xăm vô định, bể lớn cuộc đời, bể lớn tình yêu là vô hạn nhưng cuộc đời con
người là hữu hạn, làm sao có thể thoát ra khỏi giới hạn ấy ?Xuân Quỳnh đã đặt nỗi
trăn trở ấy trải dài theo những con sóng tình cảm lo âu, để rồi nó trở lên thôi thúc,
bùng lên thành khát vọng được trở thành những con sóng mãi trường tồn, mãi dâng lên và tìm đến bờ :
Cuộc đời tuy dài thế
.......................
Để ngàn năm còn vỗ
Bởi khi yêu con người luôn khắc khoải, trăn trở. Nỗi trăn trở đã thành bức bách, thôi
thúc : Làm sao tan được ra, thành trăm con sóng nhỏ trong đại dương bao la, vô tận
kia để được tồn tại mãi, sống mãi và yêu mãi. Tình yêu bùng lên thành khát vọng.
Khát vọng sôi sục mà vẫn khiêm nhường, đầy nữ tính.
Thơ Xuân Quỳnh là tiếng thơ vừa dịu dàng vừa sâu lắng, vừa dữ dội lại vừa thiết tha.
Nhớ tới chị chúng ta càng thêm trận trọng những thi phẩm đặc sắc của chị. Cùng với
Thuyền và Biển , Sóng là những bài ca không thể nào quên của tuổi trẻ và tình yêu.
Xin cảm ơn nữ thi sĩ đã hiến dâng cho đời những vần thơ đẹp về tình yêu con người và cuộc sống.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 3
Đã có bao nhiêu người đã yêu, bao nhiêu người đang yêu và bao thơ tình yêu trên thế
gian này! Vậy mà mỗi ngày lại mới. Tình yêu không có tuổi, thơ tình yêu lại càng
không có tuổi bao giờ. Trên thế gian có biết bao nhà thơ tình yêu nổi tiếng: Rimbaud,
Verlaine rồi Puskin, Byron... và mỗi người một vẻ, một sắc thái. Từ thuở thơ Đường,
thơ Tống, từ thuở Nguyễn Du rồi Thế Lữ, Xuân Diệu và chúng ta ngày nay..., tình yêu
vẫn là cái gì khiến người ta đam mê, khát khao. Xuân Quỳnh, nhà thơ của nỗi niềm
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
yêu đương, với bài Sóng đã thể hiện được nhiều cung bậc tình yêu. Bài thơ của Xuân
Quỳnh cất lên tình yêu nồng nàn của tuổi trẻ và khát vọng của con người đối với tình
yêu. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không còn dừng lại ở quá độ tình yêu buổi đầu
giản đơn, hò hẹn, non nớt, ngọt ngào mà là tình yêu hạnh phúc gắn với cuộc sống chung.
Trong những đoạn đầu của bài thơ, nhà thơ miêu tả "sóng" với những sắc thái, những
cung bậc khác nhau để rồi từ đó nói tới quy luật của tình yêu. Tình yêu là sự dung hòa
những sắc thái tình cảm tưởng chừng như đối lập. Tình yêu có quy luật tự nhiên của
nó mà lý trí không giải thích được. Người ta tìm đến với tình yêu, soi mình vào tình
yêu để tự nhận ra chính bản thân mình:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Bốn câu thơ mở đầu bài thơ chẳng có chữ nào dính dáng đến tình yêu, nhưng đọc khổ
thơ lên thì bao trùm tất cả là cảm xúc yêu đương. Dường như tình yêu ẩn náu đằng sau
câu chữ ấy. Có gì thật là xôn xao nhiệt thành mà thật là trầm lắng. "Dữ dội", "ồn ào"
để rồi "dịu êm", "lặng lẽ" - tình yêu là ở đấy và tình yêu là như thế. Tưởng như đối
lập, tưởng như mâu thuẫn mà lại là thống nhất trong tâm trạng yêu đương. Đâu chỉ là
sóng, là nước - hồn người đang yêu đó.. và tình yêu mãi là cái gì mà người ta không hiểu nổi:
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Rõ ràng đó không phải là tình yêu buổi đầu giản đơn, hò hẹn, non nớt, ngọt ngào nữa.
Đây là con đường tất yếu trong thiên nhiên, sóng phải tìm ra bể nhưng đây cũng là
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
quy luật tất yếu của tình cảm: con người đi tìm "cái nửa" lớn lao để họ hoàn thiện
mình. Đến khổ thơ sau, ý tứ rõ ràng hơn:
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
Khổ thơ này là sự khai triển tứ thơ trước. Bao nhiêu thế hệ đã qua, những cuộc hành
trình đau khổ, vui sướng những niềm xót xa cùng hạnh phúc ngập tràn - tất cả điều đó
vì khát vọng tình yêu. Thuở Adam - Eva, thuở con người mông muội và hiện đại...
tình yêu là điểm sáng vĩnh cửu cho con người hướng tới mà sống, chiến đấu, lao động.
Có gì trên cõi đời này thay được trái tim cũng như tình yêu có bao giờ không còn nữa!
Ta bắt gặp trong bài thơ một tình yêu khỏe khoắn, hồn nhiên. Tình yêu của tuổi trẻ
ngập tràn sức sống vô bờ bến. Không phải thứ tình yêu bi lụy thê lương "yêu là chết
trong lòng một ít" như thơ Xuân Diệu trước Cách mạng mà đây là một tình yêu dám
sống, dám yêu, tình yêu chan chứa tình yêu nhiệt thành. Chẳng để tượng trưng cho tình yêu của mình:
Sóng bắt đầu từ gió
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Đây là thơ tình của người đang yêu chứ không phải là thơ tình của người nhìn người
khác yêu, bởi chỉ có người đang yêu mới diễn tả những xúc cảm tình yêu đúng như
vậy. Nỗi nhớ nhung, rồi nơi tình yêu đến... có ai biết được yêu khi nào và có ai biết
được sóng từ đâu đến! Xuân Quỳnh nói hộ tâm trạng đang yêu của bao người:
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Hình ảnh "sóng" tượng trưng rất độc đáo mà vô cùng sâu lắng. Chỉ có sóng mới đêm
ngày trào dâng, trái tim yêu đêm ngày cũng vậy. Cái hồn hậu, cái đắm say, cái tha
thiết nhất được biểu hiện bằng hình tượng thơ này. Lấy sóng để nói nỗi nhớ, nói tình
yêu thì không hẳn chỉ có Xuân Quỳnh nhưng quả là đến Xuân Quỳnh thì hình tượng
thơ này trở nên mới mẻ bao nhiêu. Con sóng ấy có tình yêu, có niềm nhớ nhung
nhưng mang lại thêm nhân hậu, dịu dàng của người phụ nữ và đấy là bản sắc riêng của
Xuân Quỳnh. Nỗi nhớ nhung của con sóng cũng là nỗi nhớ nhung của bao người mình
yêu. Tâm trạng nhớ nhung của Xuân Quỳnh cũng là tâm trạng của bao người đang yêu:
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Cuộc sống của Xuân Quỳnh cũng giống cuộc sống của bao người khác, hạnh phúc của
Xuân Quỳnh cũng là hạnh phúc của bao người khác:
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Hướng về anh một phương.
Đọc khổ thơ cuối làm ta nghĩ về khổ thơ khác của Xuân Quỳnh:
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có,
Biết ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi
Có gì rất gần gũi giữa những câu thơ ấy vì cả hai khổ thơ tuy không cùng bài nhưng
lại là sự khẳng định tình yêu. Một tình yêu đẹp thì bao giờ cũng là một tình yêu biết
vượt qua những khó khăn, thử thách, biết đấu tranh để bảo vệ những ước mơ, những
khát vọng chân chính, biết tin tưởng vào tương lai của cuộc sống, tin tưởng vào hạnh
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
phúc của mình và của mọi người. Và một tình yêu thủy chung son sắt thì bao giờ nỗi
nhớ cũng có một điểm dừng, đó là người mình yêu:
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vàn cách trở
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn qua đi
Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa
Xuân Quỳnh ý thức được những vất vả nhọc nhằn trong cuộc hành trình đến với hạnh
phúc, nhưng là người có trái tim lớn nên Xuân Quỳnh lại có niền tin mãnh liệt vào
tình yêu. Đây là sức mạnh tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh, cái sức mạnh mà chẳng
phải tình yêu nào cũng có được, sức mạnh của niềm tin. Tin yêu rồi không phải hết
mơ, dẫu tận cùng con đường kia là hạnh phúc, và Xuân Quỳnh đã đi hết con đường đó
thì chị vẫn ước mơ. Niềm tin trong thơ chị lớn lao bao nhiêu thì ước mơ cũng lớn bấy nhiêu:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Ước mơ tình yêu là vĩnh cửu, đến ước mơ cũng mang hình bóng của người tình nhân
đắm say. Ở đây, Xuân Quỳnh có gì rất gần với "biển" của Xuân Diệu. Chất đam mê
mãnh liệt toát ra từ từng câu chữ khi Xuân Diệu viết:
Đã hôn rồi lại hôn
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt
Nhưng Xuân Diệu còn có một ngày sẽ "thôi dào dạt" còn Xuân Quỳnh thì "ngàn năm
còn vỗ", vẫn cái chất đam mê mãnh liệt ấy nhưng thêm vào đó là sự lắng đọng suy tư.
Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh có thêm chiều sâu của sự hòa nhịp tuyệt đối. Như
vậy, ai dám bảo tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh non nớt, giản đơn, ngọt ngào! Tình
yêu trong thơ chỉ là nỗi khát khao, là sự chất chứa chiều sâu tâm hồn, là tình yêu hạnh
phúc với cuộc sống chung. Tình yêu của Xuân Quỳnh cũng là tình yêu sâu lắng của
bao người khác đã yêu, đang yêu và sắp yêu.
Đầy đủ sắc thái của tâm trạng người đang yêu nỗi khát khao, niềm đam mê bất tận,
nỗi nhớ nhung cùng sự sôi nổi và suy tư lắng đọng rồi cả ước mơ, Xuân Quỳnh đã
diễn tả thật tinh tế và tài hoa trong bài thơ "Sóng". Sau này, ta sẽ bắt gặp một Xuân
Quỳnh tha thiết, một Xuân Quỳnh nồng nàn, một Xuân Quỳnh nhân hậu trong nhiều
bài thơ nữa. Nhưng rõ ràng, ở bài Sóng, Xuân Quỳnh đã bộc lộ khá đầy đủ phong cách
thơ của mình. Giữa những năm chiến tranh đầy máu lửa, thơ tình Xuân Quỳnh làm
người ta tin vào sự sống, tin vào con người hơn nữa. Thơ tình Xuân Quỳnh mang lại
khoảng bình yên cho tâm hồn người đọc, mang lại tình yêu cho đôi lứa đang yêu.
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 4
Nhắc đến những nữ sĩ đa tài của làng văn nghệ Việt không thể không kể tới Xuân
Quỳnh. Là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ trẻ thời kì
kháng chiến chống Mĩ, Xuân Quỳnh luôn có những tác phẩm để đời. Thơ Xuân
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Quỳnh là tiếng lòng của nhiều người phụ nữ giàu tình cảm yêu thương, hồn nhiên tươi
tắn, vừa chân thành đằm thắm, vừa mãnh liệt và đầy khao khát trong tình yêu. Và bài
thơ "Sóng" là một ví dụ điển hình.
"Sóng" được viết năm 1967 trong chuyến đi thực tế đến Diêm Điền thời kì kháng
chiến diễn ra sôi nổi. Lúc này, Xuân Quỳnh đã 25 tuổi, cái tuổi mà con người ta có
những suy nghĩ chín chắn về tình yêu. Như một bông hoa đẹp trong tập "hoa dọc
chiến hào", "sóng" là tâm trạng của người phụ nữ khi yêu và khát vọng hạnh phúc giữa đời thường.
Một trong những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ là âm điệu. Được tạo nên bởi thể thơ
năm chữ, bài thơ đã gợi ra hình ảnh nhịp nhàng của sóng biển khi êm dịu khoan thai,
khi dồn dập dữ dội. Xuân Quỳnh đã linh hoạt ngắt nhịp, phối âm, thay đổi luật bằng -
trắc để khắc họa nhịp sóng. Ngoài ra, sự độc đáo của tác phẩm còn là hình tượng sóng
diễn tả lớp sóng biển như hòa nhập với sóng lòng của người phụ nữ. Hình tượng sóng
vừa là hình ảnh ẩn dụ - sự hiện thân của cái "tôi" trữ tình vừa là tâm trạng của người
con gái khi yêu. Với cảm xúc chủ đạo là tâm trạng của người phụ nữ khi yêu và khát
vọng hạnh phúc, tác giả đã mượn hình tượng sóng-em để diễn tả và bộc lộ. Nhà thơ
bộc bạch nỗi niềm của mình vừa chân thành, vừa táo bạo, không hề giấu giếm khát
vọng tình yêu sôi nổi mãnh liệt trong mình.
Trong bài thơ từng cung bậc cảm xúc trong tình yêu đều được Xuân Quỳnh nói rõ. Từ
khát khao hạnh phúc đến nhớ nhung lo âu. Mỗi khổ thơ là một cung bậc khác nhau
của tình yêu. Khổ một là trạng thái tâm lí đặc biệt của tâm hồn khao khát yêu thương
vừa phong phú vừa phức tạp. Qua khổ thơ này cũng thể hiện rõ bản chất người phụ nữ
mạnh mẽ, quyết liệt, táo bạo trong con người của Xuân Quỳnh. Đến khổ ba khổ bốn
lại là những lo âu, băn khoăn trắc trở về tình yêu. Tình yêu là bí ẩn nhưng Xuân
Quỳnh vẫn truy tìm, lí giải, cảm nhận quy luật của tình yêu. Dẫu biết tình yêu là khó
hiểu nhưng tác giả vẫn nguyện yêu. Mà đã yêu là phải nhớ. "Nhớ" là quy luật của tình
yêu. Nỗi nhớ của người đang yêu được Xuân Quỳnh diễn tả vừa có tầng sâu và bề
rộng "con sóng dưới lòng sâu con sóng trên mặt nước". Nỗi nhớ ấy bao trùm cả không
gian và thời gian "ngày đêm không ngủ được". Nỗi nhớ ấy cồn cào, da diết chiếm đầy
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
cõi lòng không chỉ trong ý thức mà cả tiềm thức "giấc mơ". Cuối bài thơ, Xuân Quỳnh
lại bộc lộ niềm khao khát sống hết mình cho tình yêu.
Tóm lại, "Sóng" là tác phẩm tuyệt vời viết về tình yêu, một bài thơ trong sáng, ý nhị
mà sâu sắc. Bài thơ như tiếng lòng của nữ sĩ về tình yêu và khao khát yêu thương.
Như trong tác phẩm "Tự hát" Xuân Quỳnh từng viết:
"Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Trái tim vẫn ngừng đập khi không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi".
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 5
Tình yêu lứa đôi, tình cảm vợ chồng… đó là đề tài vô tận được các thi sỹ, nhạc sỹ, nhà
văn khai thác, thể hiện dưới nhiều góc độ khác nhau. Các nhà văn, nhà thơ thường
thông qua những hiện tượng, quy luật tự nhiên trong cuộc sống hay nhưng vật gần gũi,
thân quen để ví von, ẩn dụ khi nói về tình yêu. Như nhà thơ Nguyễn Trung Kiên dùng
hình tượng “Đôi dép” để triết lý sâu sắc về sự gắn bó, thủy chung, son sắt trong tình
yêu. Nhà thơ Vũ Cao thì ví tình yêu đôi lứa như “Núi đôi” không thể chia lìa “núi
chồng, núi vợ đứng song đôi”; nhà thơ Trần Hòa Bình vô tình nhìn thấy một chiếc lá
rụng giữa mùa thu cũng có bài thơ hay “Thêm một” để chiêm nghiệm về cuộc đời, về tình yêu…
Nhưng có lẽ, hình tượng được nói đến khá nhiều và thể hiện được sự tinh tế, đằm
thắm nhưng dữ dội, mãnh liệt của tình yêu đó là hình tượng Biển và Sóng. Và, một
trong những nhà thơ có những bài thơ hay nói về tình yêu bằng sự liên tưởng đến khéo
léo, tài tình có liên quan đến Biển và Sóng được nhiều người yêu thích đó là cố nữ thi
sĩ Xuân Quỳnh (1942 – 1988). Xuân Diệu, nhà thơ tình nổi tiếng của phong trào thơ
mới, với sự phóng khoáng đa tình cũng đã "mượn hình tượng sóng” để nói lên tình
cảm nồng nàn, mãnh liệt của mình:
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ, thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi
Đã hôn rồi, hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt…
Còn với Xuân Quỳnh, nữ thi sĩ với nhiều bài thơ tình nổi tiếng như “Thuyền và biển”
thì con sóng trong thơ của chị vừa “Dữ dội’ lại vừa “dịu êm” vừa “Ồn ào” lại vừa
“lặng lẽ“ như chính tính cách của người phụ nữ vậy. Bên ngoài có khi họ thật lặng lẽ,
đằm thắm, dịu dàng nhưng bên trong lại ẩn chứa một tâm hồn khao khát yêu thương,
với tình yêu mãnh liệt, dữ dội biết bao. Xuân Quỳnh đã rất tài tình khi đưa cặp đôi
phạm trù nội dung có tính đối nghịch đi liền nhau nhằm tạo ra sự so sánh giữa cái
mạnh mẽ, ồn ào và cái dịu êm, lặng lẽ qua đó nhằm diễn tả tính cách đan xen, đa chiều
của người phụ nữ, nhất là khi họ đang yêu.Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nỗi mình
Sóng tìm ra tận bể
Chúng ta còn cảm nhận, đằng sau ý nghĩa ấy là thể hiện của sự giằng xé về tâm trạng
của người phụ nữ, vì khi yêu phụ nữ thường phải hy sinh, chịu đựng nhiều hơn. Mà
tình yêu thường cũng gặp nhiều trắc trở, không bao giờ bình yên, phẳng lặng, đôi lúc
còn ẩn chứa nhiều giông bão.
Ôi con sóng ngày xưa
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
và ngày sau cũng thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
Tình yêu đối với Xuân Quỳnh vượt qua cả khuôn khổ của thời gian và không gian,
điều đó nói lên rằng, nếu đích thực là tình yêu chân chính thì nó luôn vĩnh cữu, sống
mãi với thời gian, khắc sâu vào tâm khảm, trí nhớ của con tim cho dù đó là quá khứ,
hiện tại hay tương lai. Và tuy có nhiều cung bậc tình cảm khác nhau nhưng tình yêu
thì muôn đời vẫn thế!
Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về Anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau
Đứng trước biển cả bao la, hùng vĩ nhà thơ thấy mình thật nhó bé và muốn được
chiêm nghiệm lại cuộc sống, chiêm nghiệm về tình yêu. Từ những qui luật, hiện tượng
tự nhiên của biển cả, nhà thơ đặt câu hỏi “Từ nơi nào sóng lên", “gió bắt đầu từ đâu?”
và lại liên tưởng “Em cũng không biết nữa, khi nào ta yêu nhau”. Như nhà thơ Xuân
Diệu cũng đã nói: “Nào ai định nghĩa được tình yêu”, Xuân Quỳnh cũng không thể cắt
nghĩa nổi tình yêu. Chỉ biết rằng, tình yêu đến như một lẽ tự nhiên, thường tình. Đó là
cơ duyên, là sự giao hoà, cộng hưởng về rung động cùng nhịp đập của hai con tim, mà
không ai có thể sắp đặt hoặc cưỡng lại được.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Có lẽ đây là khổ thơ mà tôi tâm đắc nhất trong cả bài thơ, tình yêu của người phụ nữ
tuy mãnh liệt, mạnh mẽ là thế nhưng cũng rất e ấp, sâu kín, có khi được che giấu, ẩn
chứa bên trong, như những con sóng ngầm dưới lòng đại dương, mà đã là sóng ngầm
thì rất dữ dội, có thể gây nên dông bão!
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Sức mạnh tình yêu đã vượt lên cả qui luật tự nhiên của con người, thường khi ngủ là
lúc mà người ta quên đi tất cả. Nhưng, với Xuân Quỳnh vì nỗi nhớ người yêu quá lớn,
quá mạnh mẽ, luôn thường trực trong lòng, nên ngay cả trong giấc ngủ, giấc mơ
nhưng vẫn thức để nhớ về Anh! Cái hay, cái tài tình là ở chỗ đó. Nếu như Xuân
Quỳnh nói trong giấc mơ Em gặp Anh thì đó lại là chuyện thường tình, vì bất cứ ai
cũng có thể làm được điều đó. Bởi lẽ, khi trong lòng người ta nghĩ nhiều đến một ai
đó, nghĩ nhiều về một điều gì đó thì lúc ngủ người ta thường mơ thấy nó. Nhưng có lẽ
, “trong mơ" mà “còn thức” vì quá nhớ Anh thì chỉ có mỗi Xuân Quỳnh!
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Đất có bốn mùa: Xuân – Hạ – Thu – Đông; trời có bốn hướng: Bắc – Nam – Đông –
Tây. Nhưng với người phụ nữ khi yêu thì chỉ có một hướng duy nhất, đó là: Anh! Dù
làm gì, ở đâu, ở chân trời góc bể nào họ cũng luôn hướng về người mình yêu, sống tốt,
sống đẹp cho nhau. Tình yêu của người phụ nữ thật cao thượng và bao dung, đó còn là
sự hy sinh, thủy chung son sắt, đợi chờ khi xa người yêu.
Ở ngoài kia đại dương .......
Để ngàn năm còn vỗ
Tình yêu dù mãnh liệt, dữ dội đến mấy cũng không thể vượt qua qui luật khắc nghiệt
của cuộc đời, cũng có lúc gặp phải trắc trở, chia ly, đó là lẽ tất nhiên. Nhưng không vì
thế mà tình yêu mất đi vẻ đẹp vĩnh hằng, hay sớm bị lãng quên; mà qua năm tháng,
càng nhiều thử thách tình yêu ấy càng lớn lên, thắm thiết, sâu sắc hơn. Dù có thể, tình
yêu ấy, như những con sóng ngoài khơi xa không thể đến được bến bờ của hôn nhân,
hạnh phúc nhưng đó cũng sẽ là một ký ức, kỷ niệm đẹp trong đời của mỗi con người,
nếu chúng ta biết nâng niu, trân trọng, gìn giữ, như một món quà quí giá mà cuộc sống đã ban tặng cho ta!
Cảm nhận về bài thơ Sóng - Mẫu 6
Tình yêu là một đề tài quen thuộc trong thơ ca. Nhưng không phải vì thế mà nó thành
đơn điệu và nhàm chán. Mỗi bài thơ, mỗi nhà thơ là một thế giới riêng, một nhu cầu,
một khao khát riêng không ai giống ai. Chẳng thế mà ta gặp Xuân Diệu trong thi đàn
Việt Nam với chất men say tình yêu nồng nàn, mãnh liệt, người tự cho mình là “kẻ
uống tình yêu dập cả môi!', ta gặp Nguyễn Bính "người nhà quê" chân thật da diết...
và thật bất ngờ khi gặp nữ thi sĩ với tâm hồn dạt dào và say đắm trong tình yêu - Xuân
Quỳnh. Thơ tình yêu của Xuân Quỳnh chân thành nhưng không kém phần cháy bỏng
nồng say. Điều đó thể hiện không ít trong bài Sóng:
Dữ dội và dịu êm
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh ........
Để ngàn năm còn vỗ.
Bài thơ ra đời vào năm 1967. Vào thời kì này. có thể nói rất ít những bài thơ tình yêu
kiểu này nhất là với các nhà thơ nữ. Nếu có, phần lớn đều gắn bó với nhiệm vụ cách
mạng, gắn với sứ mệnh thiêng liêng cao cả của dân tộc. Rất ít các nhà thơ tự bứt mình
ra khỏi không khí chung để tìm vào cái gọi là riêng tư, sâu kín trong tâm linh mình.
Dường như mọi người tránh và cố tình tránh... Nói như vậy để thấy rằng Sóng của
Xuân Quỳnh là một bài thơ có nhiều điều đáng chú ý.
Viết về sóng, biển và thuyền để nói lên tình yêu trai gái ta đã gặp trong thơ Xuân
Diệu, với bài Biển... Ngay trong Xuân Quỳnh cũng có Thuyền và Biển... nhưng tìm
một bài nói lên nỗi băn khoăn day dứt như Sóng có lẽ là chưa. Đến với Sóng, ta được
gặp một Xuân Quỳnh nồng nàn, mãnh liệt, gặp con người yêu tha thiết và cháy bỏng,
luôn luôn muốn bứt mình ra để tìm đến một cái gì đó rõ ràng, cụ thể. Trong cuộc sống,
Xuân Quỳnh thể hiện rõ cái phong cách này. Đã yêu ai thì yêu hết mình, đã ghét ai thì
ghét cay đắng. Chính vì lẽ đó mà trong thơ Xuân Quỳnh vẫn giữ được vẻ tận tụy, dứt
khoát rõ ràng, ở Sóng điều này cũng thể hiện:
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức!
Có lẽ là sức mạnh của tình yêu, niềm say mê và nỗi lòng cuồng nhiệt, đã cuốn con
người vào thế giới thần tiên, thơ mộng. Tất cả những lo toan, tính toán, những phức
tạp, rắc rối trên cõi đời đều nhường chỗ cho ước mơ, cho khát vọng đắm say trong
lòng người. Tất cả những gì tồn tại bên ngoài đều chốn hết, xua hết ra ngoài ý tưởng.
Khẳng định nỗi lòng, nhà thơ đưa ra trạng thái "trong mơ còn thức" để thuyết phục.
Tôi còn nhớ, có một nhà thơ khi bày tỏ nỗi lòng của mình với người yêu cũng nói:
Anh yêu em chỉ nhớ em thôi
Lúc đứng lúc ngồi lúc nào cũng nhớ
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Trạng thái bồn chồn, xao xuyến, bứt rứt như cắn xé, cào cấu, như giục giã lòng người.
Người con trai đứng ngồi không yên thì ở đây Xuân Quỳnh lại ngủ, thức không yên.
Nào có kém gì đâu. Đã yêu nhau thường nhớ thường mong, thường đợi chờ nên không
thể không có cái phút đứng ngồi không yên. Từ xa xưa, ông cha ta cũng có câu:
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than.
Chính vì lẽ đó mà mở đầu bài thơ nhà thơ cũng nói lên cái tâm trạng băn khoăn, trạng
thái không ổn định trong tâm hồn mình:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Hai trạng thái tâm lí ngược nhau lại được dồn trong một ngữ cảnh cụ thể hơn là trong
một người, ở cùng một lúc dĩ nhiên nói “ dữ dội”, "ồn ào", "lặng lẽ" là nói về sóng
nhưng trong bài thơ này sóng là em, và em là sóng: Hai câu này hoà lẫn trong nhau,
quyện vào nhau. Đọc hai câu thơ tưởng như đã là một khập khễnh, trái ngược vậy mà
ngược lại rất có lô - gích và hợp lí. Có được như vậy, hẳn phải nói đến nhà thơ với cái
tài biểu hiện tâm lí. Đọc cả khổ thơ ta cũng như đắm mình trong đó, nghe được tiếng
thổn thức của hồn người. Cả khổ thơ là một "trạng thái khá động của xúc cảm. Con
người nhà thơ không bình lặng, không dập dìu. nhẹ nhàng hôn nhẹ lên bờ cát, không
ôm ấp, vỗ về hay nũng nịu mà “dữ dội” ; mà “ồn ào” nhưng "dịu êm", “lặng lẽ". Song
nếu như thế thì chẳng còn gì để sóng “không hiểu nổi” để sóng phải “tìm ra tận bể".
Hai câu thơ dưới thể hiện khát vọng tìm tòi đến tột độ. Câu thơ tưởng chừng như căng
lên chợt bật ta, vậy là thỏa mãn. Trong cuộc sống có gì bức xúc, đau khổ hơn khi
chính mình lại không hiểu nổi mình, không lí giải được mình, mình là ai? Có lẽ cái
sức mạnh lớn nhất muốn lật tung cái “sâu kín" đó là mình phải tìm được tận cùng nó.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Cái ý nghĩ này, còn theo đuổi nhà thơ đến tận cùng của bài thơ. Khát vọng được hoà
mình vào bể lớn của cuộc đời, bể lớn của tình yêu cứ thôi thúc, giục giã.
Từ “không hiểu nổi mình" nhà thơ liên tiếp đặt ra những băn khoăn, thắc mắc Cuối
cùng để tự dằn vặt mình, bởi lẽ hỏi cũng chỉ để mà hỏi. Hỏi cho vơi nỗi lòng
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau?
Quy luật tự nhiên là sóng và gió, nhưng còn tình cảm giải thích từ đâu... Đây là một
điều cực khó, vẫn là nỗi băn khoăn dằn dỗi trong nỗi lòng mình. Vậy mà lại lo lắng,
thảng thốt "không biết nữa”. Ngây thơ xen chút bất lực. Mọi câu hỏi đặt điều tha thiết
tìm được nơi khơi nguồn, nơi bắt đầu của sự vật. Có như vậy nỗi lòng người mới thỏa mãn.
Trăn trở với khổ thơ ta nghe thấy nỗi lòng nhà thơ trăn trở, nhịp thơ trong khổ thơ
thay đổi lúc 3/2, lúc 2/3 linh hoạt nhưng không xuôi không thẳng, không bình thường
mà dằn vặt, nghĩ suy, tìm tòi.
Xưa nay rất nhiều thi sĩ đặt câu hỏi về tình yêu. Nhưng tình yêu là tình cảm, là cảm
xúc làm sao biết được nó như thế nào, đến từ đâu... và nhiều nữa, nhưng tất cả đều bất
lực. Ngay đến Xuân Diệu - một nhà thơ tình nổi tiếng, một con người luôn có khát
khao giao cảm với đời, luôn yêu, say đắm trong tình yêu, người mà:
Trong giây phút chót dâng trời đất
Cũng vẫn si tình đến ngất ngư.
Người “uống" tình yêu, “cắn" tình yêu đến "dập cả môi” cũng bất lực:
Đố ai định nghĩa được tình yêu
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Có khó gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.
Có người phải thốt lên rằng: “Có gì lạ quá đi thôi Thật khó quá! Nhưng tình yêu là
thế. Làm sao có thể cảnh giác được trong tình yêu. Nó đến lúc nào ta đâu có biết và
chiếm ta lúc nào ta đâu có hay. Quay lại khổ thơ của Xuân Quỳnh ta gặp câu thổ lộ:
Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau?
Một câu hỏi rất con gái, nhẹ nhàng, bối rối lẫn chút đắm say, ngọt ngào nũng nịu. Nói
thế, không có nghĩa là khổ thơ chỉ đơn thuần là cảm xúc, con người chỉ đơn thuần là
yêu say đắm. Bên tình yêu, bên sự nồng nàn còn là sự suy nghĩ, tìm tòi đòi hỏi một
câu trả lời dù ít thôi nhưng phải có... Nhưng... cuối cùng câu hỏi vẫn để đó, nhà thơ
bất lực... làm sao mà có thể giải đáp nổi... Một ánh mắt bâng quơ, một câu nói vô tình
nhiều khi cũng làm cho người ta... tương tư chứ, huống chi lại có một khoảng thời
gian dài nỗi khát vọng tình yêu cứ bồi hồi, cứ xao xuyến trong ngực trẻ.
Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không giản đơn. Yêu thương cháy bỏng, nồng say
nhưng không vì thế mà hời hợt:
Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên.
Điệp từ "em nghĩ” nhắc đi nhắc lại càng làm rõ hơn sự suy nghĩ trong lòng người.
"Em nghĩ” có nghĩa là em đã thao thức, đã lo lắng, đã đặt ra nhiều câu hỏi... chứ
không phải em chỉ quen bồng bềnh, quen si mê, đến chỉ yêu và đơn thuần là yêu. Xưa
nay không hiểu người "chỉ biết yêu thôi, chẳng biết gì tình yêu đã làm họ mù quáng,
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
quên đi tất cả. Họ nhìn vào cõi hư vô, mộng ước, chỉ quen hưởng thụ chứ không biết suy nghĩ.
Tình yêu thường đồng hành với nỗi nhớ, sự mong đợi, vì lẽ đó mà trong thơ Xuân
Quỳnh điều đó cũng thể hiện khá rõ. Yêu cuồng nhiệt thì nhớ cũng nát tan. Nỗi nhớ cứ
dồn lên tầng tầng, lớp lớp như từng đợt sóng:
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Đọc khổ thơ, tìm thấy vị trí của con sóng và cũng thấy được nỗi nhớ trong người. Con
sóng nhớ bờ sóng thao thức “ngày đêm không ngủ được" nhà thơ muốn nói đến sự
toàn diện. Dù tận dưới đáy sông hay ngay trên bề mặt sóng vẫn chỉ nhớ bờ, thương bờ.
Nỗi nhớ mong tưởng chừng đến tột độ. Nhớ nhau nên trăn trở. Đến nỗi trong ca dao
người xưa cũng từng nói "đèn thương nhớ ai mà đèn không tắt”. Nỗi nhớ của con sóng
chính là nỗi nhớ của con người, nỗi nhớ tầng tầng lớp lớp đan xen nhau, nối tiếp nhau,
thôi thúc, giục giã. Nói sóng để nói đến nỗi lòng mình. Nhớ nhau, nên thời gian như dài hơn:
Tháng giêng ngày dài lắm
Biết mà làm sao em giấc ngủ cũng chập chờn:
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức.
Khổ thơ được viết theo thể tăng dần, cảm xúc trong thơ được hun nóng đến tận cùng
dào dạt, nóng bỏng. Trong thơ mình, khi nói về nỗi nhớ Xuân Quỳnh cũng đã viết:
Những ngày không gặp nhau
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn vỡ. (Thuyền và biển)
Phải nói rằng, trong tình yêu Xuân Quỳnh yêu hết mình. Yêu cuồng nhiệt, đắm say,
cháy bỏng, nồng nàn. Nhà thơ tha thiết tắm mình trong nguồn cảm hứng vô tận này.
Yêu nồng nàn như vậy nhưng trong Xuân Quỳnh vẫn có nét dịu dàng của con gái. vẫn
biết là yêu đến nát tan. nhưng không vồ vập, ồn ào như Xuân Diệu - Người muốn “
riết” "say”, muốn "hôn" và cuối cùng muốn "cắn" (Hỡi ‘xuân hồng ta muốn cắn vào
ngươi). Trong thơ ông tình yêu không bằng lặng.
Xuân Diệu mạnh mẽ táo bạo:
Đã hôn rồi hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt. (Biển)
Càng đến cuối bài thơ Xuân Quỳnh càng tỏ ra mình là một con người sâu sắc thủy
chung. Tình yêu của Xuân Quỳnh là tình yêu từ hai phía, ở đây, nhân vật trữ tình đã
có đối tượng để hướng tới chứ không vu vơ. Hơn nữa, tình cảm, tâm hồn của nhân vật
trữ tình không phải là bi quan, chán nản mà tràn đầy hi vọng. Đọc bài thơ này, không hề gặp cái tư tưởng:
Tương tư thức mấy đêm
Biết cho ai hỏi ai người biết cho
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Khổ thơ tiếp khẳng định được điều đó:
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương.
Đến đây nhà thơ đã đưa ra khái niệm không gian để nói lên mức độ thủy chung “Dẫu
xuôi', "dẫu ngược", "phương bắc”, “phương nam", là những từ cụ thể khẳng định sự
thủy chung, khoảng không gian, địa điểm nói lên độ dài nỗi cách trở, gian lao của thực
tế với con người. Phương hướng, khoảng cách đặt ra xa bao nhiêu thì lòng người lại
thể hiện rõ sự thủy chung bấy nhiêu “một phương". Câu thơ như một lời khẳng định
rắn rỏi, mạnh mẽ, dứt khoát, rõ ràng. Khổ thơ đặt ra nhiều thử thách, nhiều cách trở
nhưng cũng đưa ra được sự quyết tâm của con người. Tình yêu sẽ chiến thắng tất cả,
nếu như đó là tình yêu chân thật, thủy chung. Lời thơ vang lên như một lời thề nguyện
đọc lên cứ rưng rưng xúc động. Đã có bài hát khẳng định về điều này: “Dù thời gian
xa xôi, Dù đường dài xa xôi. Em vẫn như ngày xưa. Mến yêu anh trọn đời”. Thơ Xuân
Quỳnh cũng hướng về điều đó tuy cách diễn đạt có khác.
Dường như để khẳng định thêm cho lời nói của mình nhà thơ đã đưa ra hàng loạt các
dẫn chứng về thiên nhiên, tạo vật. Tất cả rồi sẽ chiến thắng nếu có sự kiên nhẫn, có
sức mạnh. Mọi vật rồi sẽ bị chinh phục nếu con người có ý chí, quyết tâm:
Ở ngoài kia đại dương Trăm ngàn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời
cách trở Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa.
Hàng loạt thử thách được đưa ra cho sóng: cuộc đời và biển rộng là thế, dài là thế
nhưng đều bị chinh phục. Con sóng được Xuân Quỳnh ví như tình yêu “bồi hồi trong
ngực trẻ”. Nhân vật em ước được tan ra thành trăm con sóng nhỏ đã thể hiện một ước
mong, khát vọng đến tha thiết:
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Làm sao tan được ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm sóng vỗ.
Khổ thơ kết là một ước muốn khôn cùng. Không có tình yêu cuộc sống tha thiết,
không có sự đam mê đến tột cùng, không có sự thủy chung làm sao có được những
câu thơ như vậy. Trong ước mong vẫn lẫn chút băn khoăn của làm sao được tan ra".
Nhưng cũng phải thấy rằng chỉ có tình yêu thế nào đó thì mới có được ước mong như
vậy. Mong muốn xé tan mình, hòa lẫn với bể đời rộng lớn, bứt mình ra khỏi những
nhọc nhằn, lo toan, tính toán để ngập mình trong tình yêu, tuổi trẻ, ngọt ngào và hạnh phúc.
Ước mong tồn tại vĩnh hằng trên cõi đời này thôi thúc, giục giã. Lời thơ, nhịp thơ có
phần nhanh hơn, mạnh hơn, gấp gáp hơn. Bài thơ kết thúc mà lời thơ còn vang vọng
mãi, ào ạt của sóng, ước muốn tung mình vào bể tình yêu ngày càng nhiệt thành.
Bài thơ dẫn dắt người đọc qua nhiều nỗi cách trở, mất còn, nhớ, thương, chờ đợi, cuối
cùng vẫn quy gom về một mối: tình yêu mãnh liệt, khoáng đạt, say đắm, thủy chung.
Cấu trúc bài thơ được xác lập theo cấu trúc đan xen hình tượng: sóng – bờ (khổ thơ
thứ 5), sau đó anh - em (khổ thơ 3, 4) rồi lại sóng - bờ (khổ thơ 7). Lớp lớp sóng đan
xen nhau tới lui như vậy, biển như lặng dần đi nhường chỗ cho những suy tư về cuộc đời.
Bài thơ viết theo thể 4 câu 5 chữ rất dễ thể hiện tình cảm chân thành của nhà thơ.
Trong tình yêu sao không có phút trăn trở, giận hờn, thương nhớ. Nhưng xưa nay,
trong thơ tình, nhất là thơ của các nữ sĩ người ta thường chỉ bắt gặp sự nhẹ nhàng, yếu
đuối, thầm kín chứ ít ai thấy sự mạnh mẽ, táo bạo. phải chăng chính vì điều này mà
phong cách thơ Xuân Quỳnh đã nói rõ và khẳng định thêm sức mạnh của "phái yếu".
Xưa nay, ta thường gặp sự hậm hực trong thơ của phái “mày râu":
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Tôi yêu em đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai
Tôi yêu em âm thầm không hi vọng
Lúc rụt rè khi hậm hực lòng ghen. (Tôi yêu em, Puskin)
Còn Xuân Quỳnh thể hiện sự mạnh mẽ, dứt khoát, chung thủy, nồng cháy và cũng
thắc mắc, cũng có phút bực mình, trăn trở.
Sóng ra đời cách đây gần 30 năm nhưng độ nồng nàn, đắm say của nó vẫn Không phai
giảm trong lòng người. Có thể nói, trong giây phút này, nhiều bạn trẻ đọc thơ vẫn còn
giật mình thấy sợ. Yêu hết mình, hết lòng vì nhau, yêu thương gần gũi và thủy chung
đó là một tình yêu đẹp song không dễ gì mà có được. Đọc thơ Xuân Quỳnh phần nào
đó ta hiểu được con người nhà thơ. trong cuộc sống thi sĩ cũng tận tụy với con cái, yêu
thương chúng rất mực, hết lòng vì chúng, với chồng cũng vậy, một người vợ thủy
chung và đảm đang... thơ Xuân Quỳnh và con người Xuân Quỳnh, Võ Văn Trực nói:
“Điều đáng quý ở Xuân Quỳnh và thơ Xuân Quỳnh là sự thành thật rất thành thật,
thành thật trong quan hệ với bạn bè, với xã hội và trong cả tình yêu. Chị không quanh
co, giấu giếm một điều gì. Mỗi dòng thơ, mỗi trang thơ đều phơi bày một tình yêu và
suy nghĩ của chị. Chỉ cần qua thơ, ta có thể biết được khá kĩ đời tư của chị. Thành
thật, đây là cốt lõi của thơ Xuân Quỳnh".
Phong cách Xuân Quỳnh về sau vẫn thế. Qua Thuyền và biển càng khẳng định sự
đồng nhất rõ hơn trong con người này. Đáng tiếc, cuộc đời đã cướp đi một cây bút đầy
tài năng và hi vọng. Song dù không còn nữa nhưng thơ Xuân Quỳnh, những bài thơ
tình cảm cho con trẻ như Lời ru trên mặt đất, Tiếng gà trưa, Chuyện cổ tích về loài
người đến cả những bài thơ tình yêu Thuyền và biển. Sóng... vẫn hấp dẫn lòng người.
Thơ Xuân Quỳnh sẽ còn in đậm trong tâm trí nhiều độc giả hôm nay và cả mai sau.
Cảm nhận Sóng của Xuân Quỳnh - Mẫu 7
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Từ thuở thơ Đường thơ Tống, từ thuở Nguyễn Du rồi Thế Lữ, Xuân Diệu và đến
chúng ta ngày nay..., tình yêu vẫn là cái gì khiến người ta đam mê, khao khát. Xuân
Quỳnh - nhà thơ của nỗi niềm yêu thương với bài Sóng đã thể hiện được nhiều cung
bậc tình yêu. Bài thơ của Xuân Quỳnh cháy lên tình yêu nồng nàn của tuổi trẻ và khát
vọng của con người đến với tình yêu. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không còn
dừng lại ở tình yêu buổi đầu giản đơn, hò hẹn non nớt, ngọt ngào mà là tình yêu hạnh
phúc gắn với cuộc sống chung.
Trong những đoạn đầu của bài thơ, nhà thơ miêu tả sóng với những sắc thái, những
cung bậc khác nhau để rồi từ đó nói tới quy luật của tình yêu. Tình yêu là sự dung hòa
những sắc thái tình cảm tưởng chừng như đối lập. Tình yêu có quy luật tự nhiên của
nó mà lý trí không giải thích được. Người ta tìm đến với tình yêu, soi mình vào tình
yêu để tự nhận ra chính bản thân mình:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nỗi mình
Sóng tìm ra tận bể
Bốn câu thơ mở đầu tình yêu chẳng câu nào dính dáng đến tình yêu, nhưng đọc khổ
thơ lên thì bao trùm tất cả lại là cảm xúc yêu đương. Dường như tình yêu ẩn nấp đằng
sau câu chứ ấy. Có gì thật là xôn xao nhiệt thành mà thật là trầm lắng. "Dữ dội", " ồn
ào" để rồi "dịu êm", " lặng lẽ"-tình yêu là ở đấy và tình yêu là như thế. Tưởng như đối
lập tưởng như mâu thuẫn mà lại thống nhất trong tâm trạng yêu đương. Đâu chỉ là
sóng là nước-hồn người đang yêu đó... và tình yêu thì mãi là cái gì người ta không hiểu nổi:
Sông không hiểu nỗi mình
Sóng tìm ra tận bể
Rõ ràng đó không phải là tình yêu buổi đầu giản đơn, hò hẹn non nớt, ngọt ngào nữa.
Đấy là con đường tất yếu trong thiên nhiên, sóng phải tìm ra bể, nhưng đó cũng là quy
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
luật tất yếu của tình cảm: con người đi tìm " cái nửa" lớn lao để hoàn thiện mình. Đến
khổ thơ sau ý tứ rõ ràng hơn:
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế,
Nỗi khát vọng tình yêu,
Bồi hồi trong ngực trẻ.
Khổ thơ này là sự khai triển tứ thơ trước. Bao nhiêu thế hệ đã qua, những cuộc hành
trình đau khổ, vui sướng, những niềm xót xa cùng hạnh phúc ngập tràn - tất cả đều vì
khát vọng tình yêu. Thuở Adam-Eva, thuở con người mông muội và hiện đại..., tình
yêu là điểm sáng vĩnh cửu cho con người hướng tới mà sống, chiến đấu lao động. Có
gì trên cõi đời này thay thế được trái tim cũng như tình yêu có bao giờ không còn nữa!
Ta bắt gặp trong bài thơ một tình yêu khoẻ khoắn, hồn nhiên. Tình yêu của tuổi trẻ
ngập tràn sức sống vô bờ bến. Không phải là tình yêu nông nổi non nớt của buổi đầu
giản đơn hẹn hò, không phải là thứ tình yêu bi luỵ thê lương " yêu là chết ở trong lòng
một ít" như trong thơ Xuân Diệu trước Cách Mạng, mà đây là một tình yêu dám sống
dám yêu, tình yêu chan chứa ngọn lửa nhiệt thành. Chẳng phải vô cớ khi Xuân Quỳnh
lấy hình tượng "sóng" để tượng trưng cho tình yêu của mình:
Sóng bắt đầu từ gió ...
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Đây là thơ tình của người đang yêu chứ không phải là thơ tình của người nhìn người
khác yêu, bởi chỉ có người đang yêu mới diễn tả những xúc cảm tình yêu đúng như
vậy. Nỗi nhớ nhung, rồi nơi tình yêu đến... có ai biết được yêu khi nào và có ai biết
được sóng từ đâu đến! Xuân Quỳnh nói họ tâm trạng đang yêu của bao người:
Ôi con sóng nhớ bờ,
Ngày đêm không ngủ được
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Hình ảnh sóng tượng trưng rất độc đáo mà vô cùng sâu lắng. Chỉ có con sóng mới
đêm ngày trào dâng, trái tim yêu đêm ngày cũng vậy. Cái hồn hậu, cái đắm say, cái
tình tha thiết nhất được biểu hiện bằng hình tượng thể này. Lấy sóng để nói nỗi nhớ,
nói tình yêu thì không hẳn chỉ có Xuân Quỳnh, nhưng quả là đến Xuân Quỳnh thì hình
tượng thơ này trở nên mới mẻ bao nhiêu. Con sóng ấy có tình yêu có niềm nhớ nhung
nhưng lại mang thêm sự nhân hậu, dịu dàng của người phụ nữ và đấy là bản sắc riêng
của thơ Xuân Quỳnh. Nỗi nhớ nhung của con sóng cũng là nỗi nhớ nhung của bao
người khác nhớ người mình yêu. Tâm trạng nhớ nhung của Xuân Quỳnh cũng là tâm
trạng của bao người đang yêu: Lòng em đến anh,
Cả trong mơ còn thức
Cuộc sống của Xuân Quỳnh cũng giống cuộc sống của bao người khác, hạnh phúc của
Xuân Quỳnh cũng là hạnh phúc của bao người khác.
Dẫu xuôi về phương Bắc,
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghỉ
Hướng về anh - một phương
Đọc khổ thơ chốt làm ta nghĩ về những câu thơ khác của Xuân Quỳnh
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Biết ngừng đập lúc cuộc đời không nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi (Tự Hát)
Có gì rất gần gũi giữa những câu thơ ấy vì cả hai khổ thơ tuy không cùng bài- nhưng
là tự khẳng định tình yêu. Một tình yêu đẹp thì bao giờ cũng là một tình yêu biết vượt
qua những khó khăn thử thách, biết đấu tranh để bảo vệ những ước mơ, nhưng khát
vọng chân chính, biết tin tưởng vào tương lai của cuộc sống, tin tưởng vào hạnh phúc
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
của mình và của mọi người. Và một tình yêu thuỷ chung son sắc thì bao giờ nỗi nhớ
cũng có một điểm dừng- đó là người mình yêu.
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó,
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở.
Cuộc đời tuy dài thế,
Năm tháng vẫn đi qua, Mây vẫn bay về xa
Xuân Quỳnh ý thức được những vất vả nhọc nhằn trong cuộc hành trình đến với hạnh
phúc, nhưng là người có trái tim, Xuân Quỳnh lại có niềm tin mãnh liệt vào tình yêu.
Đấy là sức mạnh tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh, cái sức mạnh mà chẳng phải tình
yêu nào cũng có được sức mạnh của niềm tin. Tình yêu rồi không phải hết ước mơ,
dẫu tận cùng còn đường kia là hạnh phúc, và Xuân Quỳnh đã đi hết con đường đó thì
chị vẫn ước mơ. Niềm tin trong thơ chị lớn lao thì ước mơ cũng lớn lao bấy nhiêu:
Làm sao được tan ra,
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Mơ ước tình yêu là vĩnh cửu, đến mơ ước cũng mang hình bóng của người tình nhân
đắm say. Ở đây, Xuân Quỳnh có gì rất gần với "Biển" của Xuân Diệu. Chất đam mê
mãnh liệt toát ra từ từng câu chữ khi Xuân Diệu viết:
Đã hôn rồi hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
Nhưng Xuân Diệu thì còn có một ngày sẽ "thôi dào dạt" còn Xuân Quỳnh thì " ngàn
năm còn vỗ". Vẫn cái chất đam mê mãnh liệt ấy nhưng thêm vào đó là sự lắng đọng
suy tư. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh có thêm chiều sâu của sự hoà nhập tuyệt đối.
Như vậy, ai dám bảo tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh non nớt, giản đơn, ngọt ngào?
Tình yêu trong thơ chỉ là nỗi khát khao, là sự kiếm tìm đến cái thánh thiện của mình.
Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh chất chứa chiều sâu tâm hồn, là tình yêu hạnh phúc
với cuộc sống chung. Tình yêu của Xuân Quỳnh cũng là tình yêu sâu lắng của bao
người khác đã yêu, đang yêu và sắp yêu.
Đầy đủ sắc thái tâm trạng của người đang yêu: nỗi khát khao niềm đam mê bất tận nỗi
nhớ nhung cùng sự sôi nổi và suy tư lắng đọng...rồi cả ước mơ, Xuân Quỳnh đã diễn
tả thật tinh tế và tài hoa trong bài thơ " Sóng". Sau này, ta sẽ còn bắt gặt một Xuân
Quỳnh tha thiết, một Xuân Quỳnh nồng nàn, một Xuân Quỳnh nhân hậu trong nhiều
bài thơ tình nữa, nhưng rõ ràng, ở bài "Sóng", Xuân Quỳnh đã bộc lộ khá đầy đủ
phong cách thơ của mình. Giữa những năm chiến tranh đầy máu lửa, thơ tình Xuân
Quỳnh đã làm người ta tin vào sự sống, tin vào con người hơn nữa. Thơ tình Xuân
Quỳnh mang lại khoảng bình yên cho tâm hồn người đọc, mang lại tình yêu cho đôi lứa đang yêu.