Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng (2 Dàn ý + 4 Mẫu) | Văn mẫu lớp 12
Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh giúp chúng ta cảm nhận được những chiêm nghiệm, suy ngẫm về cội nguồn của tình yêu cũng như khát vọng tình yêu. Đồng thời qua đó khắc họa vẻ đẹp dịu dàng, tinh tế, nét truyền thống pha lẫn vẻ hiện đại của trái tim người phụ nữ với tình yêu chân thành, tha thiết.
Preview text:
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
Dàn ý cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng Dàn ý số 1 1. Mở bài:
- Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm:
● Xuân Quỳnh là một gương mặt tiêu biểu của phong trào thơ trẻ chống Mĩ với
hồn thơ rất đỗi trẻ trung, tươi mát, đầy nữ tính.
● Có thể nói, cùng với “Thuyền và biển”, “Thơ tình cuối mùa thu”, bài thơ
“Sóng” đã kết tinh được tất cả những gì là sở trường nhất của hồn thơ Xuân Quỳnh.
- Khái quát nội dung khổ 3 và 4, 5: hình tượng sóng đã thể hiện niềm khao khát của
người thiếu nữ muốn được yêu, được sống trong một tình yêu hạnh phúc thủy chung. 2. Thân bài:
* Khái quát về hình tượng “sóng”
- Hình tượng trung tâm và nổi trội trong bài thơ là hình tượng "sóng", bao trùm cả bài
thơ là hình tượng sóng.
● Sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ trẻ cũng như mọi sáng tạo nghệ thuật
trong bài thơ đều gắn liền với hình tượng sóng. Cả bài thơ là những con sóng
tâm tình của một người phụ nữ được khơi dậy khi đứng trước biển cả.
● “Sóng” là một trong những hình tượng ẩn dụ, nó là sự hóa thân của cái tôi trữ
tình của Xuân Quỳnh. “Sóng” và “em”, vừa hòa hợp là một, lại vừa phân đôi
để soi chiếu, cộng hưởng. Tâm hồn người phụ nữ đang yêu soi vào sóng để
thấy rõ lòng mình, nhờ sóng để biểu hiện những trạng thái của lòng mình.
-> Với hình tượng sóng, có thể nói Xuân Quỳnh đã tìm được một cách thể hiện thật
xác đáng tâm trạng của người phụ nữ trong tình yêu.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
- Hình tượng sóng đã gợi ra trong cả bài thơ bằng âm điệu: Bài thơ có một âm hưởng
dào dạt, nhịp nhàng, lúc sôi nổi trào dâng, lúc thì thầm sâu lắng, gợi âm hưởng của
những đợt sóng miên man, vô tận. Âm hưởng ấy được tạo dựng nên bởi thể thơ năm
chữ, với những câu thơ liền mạch, từng không ngắt nhịp, các khổ thơ được gắn kết với
nhau bằng cách nối vần (“Khi nào ta yêu nhau”… “Con sóng dưới lòng sâu”).
-> Nhịp sóng đó cũng chính là nhịp lòng của tác giả, một tâm trạng đang xao động,
trào dâng, miên man và chất chứa những khát khao, rạo rực.
* Đoạn thơ là một khám phá về sóng, mỗi khổ thơ sóng lại hiện ra một ý nghĩa khác
“Ôi con sóng… ngực trẻ”
- Đến khổ ba của bài thơ, sóng lại hiện lên với một ý nghĩa khác: Nguồn gốc của sóng
cũng là nguồn gốc bí ẩn của tình yêu. Đứng trước biển, người phụ nữ muốn cắt nghĩa
về nguồn gốc của sóng để tìm lời đáp cho câu hỏi về sự khởi nguồn của tình yêu trong trái tim mình.
“Sóng bắt đầu… ta yêu nhau”
-> Mọi nỗ lực để cắt nghĩa về tình yêu của Xuân Quỳnh cuối cùng trở nên bất lực.
Nhà thơ “thú nhận” thành thực, hồn nhiên mà không kém ý nhị, sâu sắc: “Em cũng
không biết nữa – Khi nào ta yêu nhau”.
Khổ 5: Tình yêu luôn đi liền với nỗi nhớ. Tâm hồn đang yêu ở đây luôn soi vào sóng
để diễn tả cái sâu sắc, bao la của nỗi nhớ trong lòng mình, nó choán đầy cả tầng sâu và
bề rộng, nó chiếm lĩnh trọn cả thời gian, cả ngày lẫn đêm:
Con sóng dưới lòng sâu …
Ngày đêm không ngủ được
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
- Sóng như nỗi lòng của người con gái vậy: “Lòng em nhớ đến anh - Cả trong mơ còn
thức” => Em “thức” cả trong mơ => Nỗi nhớ không chỉ chiếm lĩnh ý thức mà còn
thấm sâu vào tiềm thức. 3. Kết bài:
- Khái quát lại nội dung 3 khổ thơ.
- Cảm nhận của em: Tình yêu luôn luôn quan trọng với cuộc sống của mỗi con người,
mỗi chúng ta ai cũng có quyền yêu và được yêu. Và tình yêu của tuổi trẻ là tình yêu
mãnh liệt và cảm xúc trong sáng nhất. Dàn ý số 2 1. Mở bài
- Đề cập những nét chính về tác giả Xuân Quỳnh.
- Giới thiệu bài thơ Sóng, tóm tắt nội dung ý nghĩa của tác phẩm.
- Dẫn dắt vấn đề trong bài viết về khổ 3 4, 5 bài Sóng. 2. Thân bài
- Khổ 3: Điệp ngữ “em nghĩ về” và câu hỏi: “Từ nơi nào sóng lên” nhấn mạnh niềm
khát khao nhận thức bản thân, người mình yêu và nhận thức về tình yêu muôn đời.
- Khổ 4: Xuân Quỳnh dựa vào quy luật tự nhiên để tìm khởi nguồn của sóng, của tình
yêu, gợi lên sự trăn trở trước bí ẩn của tình yêu, thời điểm bắt đầu tình tình yêu. - Khổ 5:
• Nghệ thuật tương phản để gợi ra những phạm vi không gian khác nhau “dưới
lòng sâu”, “trên mặt nước”, phạm vi thời gian khác nhau: “ngày” - “đêm”, nghệ
thuật nhân hóa: “ngày đêm không ngủ được”, diễn tả nỗi nhớ dạt dào, triền
miên của sóng với bờ cũng là nỗi nhớ của người phụ nữ khi yêu.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
• Người phụ nữ bày tỏ nỗi nhớ một cách trực tiếp, mạnh dạn, chân thành “Lòng
em nhớ đến anh”, cách nói thậm xưng “Cả trong mơ còn thức” thể hiện nỗi nhớ
ăn sâu vào tiềm thức, thường trực trong suy nghĩ. 3. Kết bài
- Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ cũng như khổ 3 4, 5
- Thể hiện những cảm nhận và suy nghĩ của bản thân khi tìm hiểu khổ 3 4.5
Những xúc cảm đa sắc trong tình yêu đã được Xuân Quỳnh diễn tả thăng hoa trong tác
phẩm Sóng nói chung cũng như khổ 3 4, 5 nói riêng. Thơ Xuân Quỳnh mang dư vị
nhẹ nhàng, sâu lắng mà cũng không kém phần sôi nổi và đầy mãnh liệt…
Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng - Mẫu 1
Tình yêu vốn là nguồn cảm hứng không bao giờ cạn đối với mỗi nhà thơ, nhà văn. Với
một trái tim nhạy cảm và khát khao yêu thương, Xuân Quỳnh đã mượn hình ảnh sóng
để viết nên một trong những thi phẩm hay và đặc sắc nhất trong sự nghiệp viết thơ của
bà: “Sóng”. Đứng trước muôn trùng biển lớn, nữ sĩ đã bộc lộ niềm trăn trở, băn khoăn
về cội nguồn của tình yêu đôi lứa. Đồng thời nói về nỗi nhớ, lòng thủy chung của
người con gái trong tình yêu:
"Trước môn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên
Sóng bắt đầu từ gió
Gó bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau”
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
Với khổ thơ này nhà thơ đã khẳng định một chân lý, nếu sóng tồn tại bất diệt với đại
dương thì tình yêu tồn tại bất diệt với con người:
“Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Sóng vốn là hình ảnh thiên nhiên, và khi nào vũ trụ này vẫn còn tồn tại có nghĩa là
sóng vẫn sẽ tồn tại. Nếu con sóng tồn tại bất diệt với thời gian dù là “ngày xưa” hay
“ngày sau” thì “vẫn thế” - không thay đổi. Thì tình yêu cũng vậy, nó luôn tồn tại vĩnh
cửu vượt qua mọi thời gian, không gian. Nhưng đặc biệt nhất là ở “ngực trẻ”. Bởi có
lứa tuổi nào mà tràn đầy rạo rực yêu đương như ở tuổi trẻ? Chính tình yêu mang đến
cho tuổi trẻ những nhịp đập rung động khác thường, sự tươi sáng vui tươi, lặng lẽ viết
lên những trang nhật ký thanh xuân đầy đẹp đẽ.
Những câu thơ thốt ra khi sóng đã hoàn thành nhiệm vụ vươn ra biển lớn. “Giữa muôn
trùng sóng bể” – con sóng ấy đã phá vỡ được giới hạn của mình để đi tới đích tìm
kiếm tình yêu chân chính. Đứng trước một nơi mênh mông như biển cả, “em” có cơ
hội được nhìn nhận về anh, về chính mình và về tình yêu:
“Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên”
Đáng lẽ, cuộc hành trình vươn ra biển lớn phải là của sóng nhưng ở đây, tác giả đã
đồng nhất hình tượng sóng và em, để ngầm nói rằng thật ra đây cũng chính là hành
trình em đi tìm cội nguồn của tình yêu lứa đôi thuần khiết. Điệp ngữ “Em nghĩ về” kết
hợp với điệp cấu trúc câu thể hiện niềm khát khao tìm kiếm thật sự, ước ao cháy bỏng
được lí giải cặn kẽ nơi khởi sinh của tình yêu. “Từ nơi nào sóng lên?” – câu hỏi như
nói hộ nỗi tâm tư của bao chàng trai cô gái xưa nay. Ai cũng mong muốn có được câu
trả lời: tình yêu ở đâu mà có, tình yêu từ đâu mà sinh ra? Nhưng tuyệt nhiên chưa ai
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
có thể lí giải được. Cho nên không khó hiểu nếu như người con gái ấy còn trăn trở,
băn khoăn nhiều đến như thế này:
“Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?”
Càng yêu nhiều bao nhiêu người ta lại càng khao khát muốn thấu hiểu bấy nhiêu. Vì
yêu mà con sóng ấy đã phải đi muôn trùng vạn dặm để tìm ra cội nguồn, cũng như vì
yêu anh mà em đã trăn trở, băn khoăn nhiều lắm để tìm kiếm nơi khởi nguồn của tình
yêu chân chính. Thế nhưng tình cảm vốn dĩ đã là một thế giới đầy bí ẩn, không ai có
thể lí giải nổi và chính nữ sĩ cũng đã phải lắc đầu “Em cũng không biết nữa”. Sóng
hay gió bắt nguồn từ nơi nào chẳng ai biết, cũng như tình yêu sinh ra vốn dĩ không có
điểm đầu và điểm cuối, không có giới hạn và không dễ gì tìm kiếm câu trả lời. Vì vậy
mà người con gái ấy dù khát khao, dù mãnh liệt thế nào cũng phải lắc đầu vì không
thể lí giải nổi. Tình yêu được đặt cạnh biển cả, phải chăng nữ sĩ đã ngầm khẳng định
tình cảm ấy bao la như biển cả và dạt dào như những con sóng cuộc xô? Trân trọng
tình cảm đó cho nên người con gái cũng hoàn toàn bất lực trong nỗ lực tìm kiếm nơi
khởi sinh của tình cảm.
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Con sóng dù ở bất cứ nơi nào, dù ở ngoài khơi xa hay ở trên mặt nước thì vẫn luôn
mang tâm trạng nhớ nhung da diết, khắc khoải bến bờ của nó, hướng về bờ ngày ngày
đêm đêm cho đến khi gặp được bến bờ. Người con gái cũng vậy, họ luôn một lòng
một dạ hướng về người mình yêu thương dù ở bất cứ nơi nào, bất kể ngày hay đêm.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
Nỗi nhớ ấy theo họ cả vào trong mộng, sống trong giấc mơ của họ. Đó không chỉ là
tấm lòng thủy chung sâu sắc của người con gái mà còn là khao khát tình yêu, được thể
hiện yêu thương với người yêu của mình.
Tình yêu cũng rộng dài và bí ẩn như chính thế giới tự nhiên vậy, ta yêu lúc nào mà ta
cũng chẳng hay biết, chỉ biết rằng có một thứ tình cảm giản dị mà tự nhiên đến, khiến lòng ta chợt chơi vơi:
“Có ai cắt nghĩa được tình yêu
Có khó gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu” (Xuân Diệu)
Tình yêu vốn là đề tài quen thuộc trong thơ ca nhưng Xuân Quỳnh đã dùng ngòi bút
của mình để viết nên một bài thơ đầy tính nữ. Hành trình tìm kiếm tình yêu của người
con gái tuy gian nan là thế nhưng cho thấy khát khao yêu thương, khát khao thấu hiểu
mãnh liệt để tìm được cho mình một tình yêu chân chính. Có lẽ hiếm có tình cảm nào
khiến con người bỗng trở nên táo bạo như vậy, cũng bởi vì yêu mà trở nên mạnh mẽ.
Xuân Quỳnh – một trái tim luôn đong đầy những yêu thương đã thổi hồn vào những
trang thơ như thế, để rồi bài thơ cứ lắng mãi vào lòng người đọc với xúc cảm thật ngọt ngào.
Ra đời trong hoàn cảnh khói bom những năm 1967, “Sóng” đã vượt thoát ra khỏi dòng
thơ cách mạng vốn rất phổ biến lúc bấy giờ để mang đến cho người đọc cảm xúc thơ
mới mẻ. Nó xứng đáng trở thành một trong những bài thơ tình hay nhất của thế kỉ XX.
Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng - Mẫu 2
Sóng là bài thơ tình tuyệt bút của Xuân Quỳnh (1942-1988). Bài thơ được viết theo
thể ngũ ngôn thiên trường gồm có 38 câu thơ. Qua hình tượng sóng Xuân Quỳnh đã
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
thể hiện niềm khao khát của người thiếu nữ muốn được yêu, được sống trong một tình
yêu hạnh phúc thủy chung.
Sóng là bài thơ tình tuyệt bút của Xuân Quỳnh (1942-1988). Bài thơ được viết theo
thể ngũ ngôn thiên trường gồm có 38 câu thơ. Qua hình tượng sóng Xuân Quỳnh đã
thể hiện niềm khao khát của người thiếu nữ muốn được yêu, được sống trong một tình
yêu hạnh phúc thủy chung.
Bốn khổ thơ dưới đây trích trong phần đầu bài thơ. Hình tượng “sóng” trong sự liên
hệ đối sánh với nhân vật trừ tình “em” đã đem đến cho tâm hồn ta bao gợi cảm phong phú bất ngờ:
Ôi con sóng ngày xưa (…)
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức.
Sóng là hiện tượng muôn đời của đại dương bao la. Còn vũ trụ, đất trời thì còn có đại
dương; đại dương còn thì còn “muôn trùng sóng bể ”. Sóng là sức sống hằng, kì diệu
của biển, trường tồn trong dòng chảy thời gian: “Ôi con sóng ngày xưa - và ngày sau
vẫn thế”. Từ “ôi” cảm thán cất lên đầy xúc động ngây ngất của một nỗi niềm. Sóng
của biển cũng như tình yêu là chuyện muôn đời của lứa đôi, là “khát vọng’’ của trai
gái xưa nay. Sóng reo, sóng vỗ trên biển cả mênh mông cũng như “con sóng” tình yêu
biến hóa vô cùng, lúc “dữ dội và dịu êm”, lúc thì “ồn ào và lặng lẽ”, làm cho trái tim
tuổi trẻ lay động, xao xuyến, “bồi hồi”:
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ.
Hình tượng “sóng” trong những vần thơ ngọt ngào thiết tha đầy gợi cảm mang tính
nhân văn. “Trước muôn trùng sóng bể” của đại dương mênh mông,lớp lớp sóng liên
hồi, vô tận, thiếu nữ “bồi hồi” nghĩ về quy luật của sự sống,về sự trường tồn của đại
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
dương, về nguyên nhân kì diệu nào mà có “sóng lên”.Rồi thiếu nữ bâng khuâng nghĩ
về mối nhân duyên của mình, về tình yêu của “ em ” “anh”. Điệp ngữ: “Em nghĩ về...
Em nghĩ về...”, kết hợp với câu hỏi tu từ. “Từ nơi nào sóng lên?” đã làm cho giọng thơ
nồng nàn, say đắm, cảm xúc bâng khuâng triền miền dào dạt dâng lên. Hình tượng
“sóng” và sự liên tưởng phong phú được diễn tả một cách thi vị:
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
Hỏi sóng rồi hỏi gió: “Gió bắt đầu từ đâu?” Rồi thiếu nữ lại tự hỏi trái tim mình, tự
hỏi lòng mình: “Khi nào ta yêu nhau". Đó là tâm trạng của “em’’, của bất cứ chàng
trai cô gái nào trong tình yêu. Và phải là mối tình đầu mới có câu hỏi ấy. Tình yêu đã
đến với “em” tự bao giờ, nhưng cái khắc khoải “thắm lại” của hai tâm hồn “anh” và
“em”, đâu dễ trả lời. Ông chúa thơ tình Xuân Diệu đã viết: “Làm sao cắt nghĩa được
tình yêu”... Tuy không trả lời được câu hỏi: “Khi nào ta yêu nhau?”, nhưng cái khoảnh
khắc thần tiên của mối tình đầu mãi mãi được ghi sâu trong lòng người:
Cái thuở ban đầu lưu luyến ấy
Nghìn năm chưa dễ đã ai quên? (Thế Lữ)
Sức gợi cảm của hình tượng “sóng” thật phong phú và bất ngờ. Sóng tồn tại trong
trạng thái “động”, trong mọi không gian “dưới lòng sâu” hay “trên mặt nước”, tầng
tầng lớp lớp “muôn trùng sóng bể”. Có sóng ngầm và nhấp nhô sóng biếc. Sóng được
nhân hóa, sóng thao thức suốt đêm ngày trong mọi thời gian: “Sóng nhớ bờ”, trong
mọi trạng thái: “Sóng không ngủ được”. Sóng được cảm nhận bằng thính giác, bằng
thị giác, bằng tri giác và cả bằng tâm hồn. Hình tượng “sóng” càng trở nên thơ mộng, gợi cảm:
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được.
Cấu trúc song hành, đối xứng: “dưới lòng sâu // trên mặt nước”, “ngày // đêm”, nhớ
bờ // không ngủ được” và điệp ngữ “con sóng” đã làm cho ngôn ngữ thơ cân xứng hài
hòa, âm điệu, nhạc điệu thơ nhịp nhàng, uyển chuyển, say đắm và ngọt ngào. Nhạc
cùa thơ vị ngọt tình yêu như được hòa quyện trong không gian, trong thời gian, và cả
trong lòng người. Xuân Quỳnh có lúc mượn “thuyền" và “biển” làm ẩn dụ để nói lên
nỗi nhớ thương của lứa đôi:
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn rỡ...
(Thuyền và biển)
Từ hiện tượng “sóng nhớ bờ”, nữ sĩ liên tưởng đến nỗi nhớ “em nhớ đến anh”, một nỗi
nhớ da diết, triền miên, bồi hồi khôn xiết kể, cả trong cõi thực và cả trong mơ, trong ý
thức và cả trong tiềm thức:
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức.
Sóng là quy luật vận động của vũ trụ, của đại dương. Tưởng tượng “sóng nhớ bờ” rồi
liên hệ, đối sánh với “em”, với nỗi niềm “lòng em nhớ anh...” thật bất ngờ, thú vị. Ca
dao nói nhiều về nỗi nhớ của trai gái làng quê. Có nỗi nhớ day dứt khôn nguôi: “Nhớ
ai nhớ mãi thế này? - Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn”. Có nỗi nhớ bồn chồn,
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
ngẩn ngơ: “Nhớ ai bổi hổi bồi hồi - Như đứng đống lửa, như ngồi đống than”. Qua đó,
ta mới cảm thấy nỗi nhớ của “em”,nhân vật trữ tình trong bài thơ Sóng: “Lòng em nhớ
đến anh - Cả trong mơ còn thức” là sâu sắc, bất ngờ, mới mẻ.
Năm 1962, thi sĩ Xuân Diệu viết bài thơ tình “Biển”, trong đó hình tượng sóng là ẩn
dụ về chàng trai đa tình, yêu say đắm, nồng nhiệt:
Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi...
Bài thơ “Biển" là một thử thách lớn đối với Xuân Quỳnh. Năm năm sau, bài Sóng ra
đời, ẩn dụ “sóng” nói về thiếu nữ trong mối tình đầu với bao phẩm chất tốt đẹp. Đó là
sáng tạo, có thế nói là “bất ngờ”.
Người thiếu nữ trong bài thơ Sóng đã “tự hát” về nỗi khao khát được yêu thương,
được sống thủy chung trong tình yêu hạnh phúc. Hình tượng “sóng” gợi lên bao cảm
xúc mạnh mẽ, nồng nàn, phong phú và bất ngờ. Sóng thật mãnh liệt. Em thật nồng nàn
say mê bởi lẽ với em thì tình yêu là “khát vọng”.
Cảm nhận bài thơ Sóng khổ 3, 4, 5 - Mẫu 4
Nếu như Xuân Diệu được mệnh danh là "Ông hoàng thơ tình" thì Xuân Quỳnh lại
được biết đến là nữ hoàng của tình yêu. Viết về đề tài tình yêu, Xuân Quỳnh đã để lại
cho văn học Việt Nam nhiều thi phẩm xuất sắc. Nổi bật trong số đó không thể không
nhắc tới bài thơ "Sóng". Trong tác phẩm, Xuân Quỳnh đã thể hiện niềm khao khát của
người thiếu nữ muốn được yêu được yêu thương, được sống trong một tình yêu hạnh
phúc thủy chung. Vẻ đẹp này thể hiện đặc biệt rõ nét qua các khổ thơ số 3, 4 và 5:
“Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng ………..
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Người phụ nữ khát khao yêu thương và trân trọng tình yêu nên luôn muốn khám phá
những bí mật của tình yêu:
"Trước muôn trùng sóng biển Em nghĩ về anh em
Em nghĩ về biển lớn
Từ khi nào sóng lên?"
Những trăn trở, nghĩ suy trong tâm trí nữ thi sĩ được gợi ra qua hàng loạt câu thơ bắt
đầu với cấu trúc "em nghĩ" đầy suy tư. Bà trăn trở được giải đáp những âu lo về tình
yêu. "Em" đến đây đã không còn ẩn mình trong sóng nữa mà hiện lên giữa mênh
mông đất trời. Đối diện với không gian bao la, vô tận, nhà thơ bỗng nhớ đến cái mênh
mang, vô hạn của tình yêu. Nhưng tình yêu đâu chỉ mênh mang, vô tận, trong lòng đại
dương của nó còn chứa đựng bao bão tố, phong ba, bao bí ẩn khiến lòng người trăn trở,
băn khoăn, khát khao kiếm tìm đáp án. Có lẽ chỉ khi yêu con người ta mới khát khao
được khám phá, được thấu hiểu tận cùng cội nguồn của tình yêu:
"Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?"
Đáp án của câu hỏi: "Từ nơi nào sóng lên?" thật đơn giản, chóng vánh: "Sóng bắt đầu
từ gió". Nhưng đáp án của câu hỏi "Gió bắt đầu từ đâu?" lại khiến người ta ngập
ngừng, không chắc chắn "không biết nữa". Những câu hỏi tu từ khi ẩn dưới chân sóng,
khi lại trào dâng lên đầu ngọn sóng diễn tả tâm trạng nhà thơ. Nương theo con sóng
đại dương, bà bắt đầu hành trình tìm kiếm nơi khởi nguồn của tình yêu, đồng thời lý
giải bản chất của nó.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
Cuối cùng đáp án nhận được là: "Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau". Nó
vừa giống như câu trả lời đầy nũng nịu, lại như lời thú nhận về kết quả khám phá cội nguồn tình yêu.
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Con sóng dù ở bất cứ nơi nào, dù ở ngoài khơi xa hay ở trên mặt nước thì vẫn luôn
mang tâm trạng nhớ nhung da diết, khắc khoải bến bờ của nó, hướng về bờ ngày ngày
đêm đêm cho đến khi gặp được bến bờ. Người con gái cũng vậy, họ luôn một lòng
một dạ hướng về người mình yêu thương dù ở bất cứ nơi nào, bất kể ngày hay đêm.
Nỗi nhớ ấy theo họ cả vào trong mộng, sống trong giấc mơ của họ. Đó không chỉ là
tấm lòng thủy chung sâu sắc của người con gái mà còn là khao khát tình yêu, được thể
hiện yêu thương với người yêu của mình.
Tình yêu vốn là tình cảm ẩn sâu trong trái tim con người, nó trừu tượng, huyền diệu
chỉ có thể cảm nhận chứ không thể giải thích rõ nguồn cội, cũng chẳng thể cắt nghĩa
rõ ràng. Giống như ông hoàng thơ tình Xuân Diệu từng nói:
"Làm sao cắt nghĩa được tình yêu
Có khó gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu"
Có thể nói, chỉ 3 khổ thơ ngắn gọn nhưng Xuân Quỳnh đã khéo léo sử dụng những
biện pháp nghệ thuật cùng hình ảnh gợi cảm đặc sắc, đặc biệt là nghệ thuật điệp từ,
điệp cấu trúc cùng những câu hỏi tu từ dồn dập. Thể thơ năm chữ với cách ngắt nhịp
phóng túng tạo âm hưởng dào dạt. Nhịp thơ khi nhẹ nhàng, khi da diết. Để rồi qua
việc tạo dựng hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã thể hiện được những chiêm nghiệm,
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận khổ 3, 4, 5 bài thơ Sóng
suy ngẫm về cội nguồn của tình yêu cũng như khát vọng tình yêu thủy chung, tốt đẹp.
Đồng thời khắc họa vẻ đẹp dịu dàng, tinh tế, nét truyền thống pha lẫn vẻ hiện đại của
trái tim người phụ nữ với tình yêu chân thành, tha thiết.
Với những giá trị đó, 3 khổ thơ đã góp phần không nhỏ làm nên thành công của
"Sóng" và khẳng định hồn thơ Xuân Quỳnh. Đọc thơ bà, chúng ta dường như cũng
cảm nhận được rung động tình yêu và lắng nghe được tiếng lòng mình. Vì vậy, vượt
qua sự bào mòn của thời gian, thơ Xuân Quỳnh vẫn có một sức sống mãnh liệt trong lòng độc giả.