Cảm nhận về nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ | Văn mẫu lớp 12

Cảm nhận nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài gồm 11 bài văn mẫu siêu hay kèm theo 2 gợi ý cách viết chi tiết. Qua cảm nhận nhân vật Mị các bạn học sinh có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, một giọng điệu văn thích hợp, để sau đó nó trở thành kiến thức tâm đắc của mình.

Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Dàn ý cảm nhận về nhân vật Mị
Dàn ý số 1
a) Mở bài
- Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm
Tô Hoài là nhà văn hiện thực nổi tiếng trong nền văn học Việt Nam hiện đại, để
lại nhiều những tác phẩm có giá trị nhân văn, phản ánh hiện thực xã hội một
cách khách quan và nhiều xúc cảm, đau đớn, xót xa, thương cảm, yêu
thương,…
Vợ chồng A Phủ được trích trong tập Tây Bắc là câu chuyện tiêu biểu và mang
nhiều giá trị tư tưởng lớn.
- Giới thiệu nhân vật Mị : Mị nhân vật nổi bật nhất của truyện đại diện cho vẻ đẹp
tâm hồn và phẩm chất con người Tây Bắc.
b) Thân bài: Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn Mị
* Luận điểm 1: Mị là một cô gái có ngoại hình đẹp, tài hoa
Mị là một cô gái trẻ, đẹp
Có tài thổi sáo: “Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”
“Trai đến đứng nhẵn cả vách đầu buồng Mị”, “có biết bao nhiêu người mê,
ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”.
Chăm chỉ, cần mẫn trong công việc
* Luận điểm 2: Mị có những phẩm chất tốt đẹp
Có ý thức đấu tranh: "Bố đừng bán con cho nhà giàu..."
Hiếu thảo: sẵn sàng làm nương ngô trả nợ cho bố mẹ, chấp nhận số kiếp làm
con dâu gán nợ, nhiều lần muốn chết nhưng không thành vì nghĩ thương cha
mẹ.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Yêu đời và yêu tự do: khao khát được đi chơi xuân, được thổi sáo, thả hồn
trong tiếng sáo bay bổng.
* Luận điểm 3: Khao khát sống, sức sống tiềm tàng mạnh mẽ
- Trong đêm tình mùa xuân:
Mị nghe tiếng sáo và những âm thanh trong không gian xung quanh
Nhẩm thầm lời bài hát
Mị uống rượu để quên đi nỗi tủi nhục của mình
Tâm hồn Mị hồi sinh và kí ức sống dậy: những kỉ niệm tuổi trẻ, khát khao yêu
thương trong Mị ùa về và Mị ý thức sâu sắc về thân phận tủi nhục, cay đắng.
Mị muốn được đi chơi, Mị sửa soạn đi chơi
A Sử trói đứng Mị trong đêm tối.
-> A Sử đã trói Mị, trói thể xác của Mị nhưng không thể trói được tâm hồn Mị.
- Mị cắt dây cởi trói cho A Phủ:
Lúc đầu, Mị dửng dưng với A Phủ
Nhìn thấy giọt nước mắt của A Phủ: thương A Phủ và thương cho mình, thấy
nhà Pá Tra sao ác thế
Mị nảy ra ý định cắt dây cởi trói cho A Phủ, nhưng rồi Mị s
Mị quyết định cắt dây cởi trói cho A Phủ và hai người chạy trốn khỏi Hồng
Ngài.
-> Lòng ham sống mãnh liệt, Mị đã sống lại một cách hoàn toàn cả về tâm hồn lẫn thể
xác.
=> Trong Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm trong lòng
người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để bùng lên mạnh mẽ.
* Luận điểm 4: Sức phản kháng mãnh liệt
Sự xuất hiện của "dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen
lại" của A Phủ đã làm tan chảy lớp băng vô cảm trong M
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Nghĩ đến mình ngày trước, Mị thấy căm giận nhà thống lý Pá Tra, thấy bất
bình, thấy xót xa cho một kiếp người nhưng còn chẳng bằng con bò bị mất,
phải chết vì một con bò => Nhận thức sự tương đồng trong số phận bất hạnh.
Mị đấu tranh tư tưởng rồi quyết định cứu người dù đã nghĩ đến hậu quả.
Mị cởi trói cho A Phủ, thì thào một tiếng “Đi ngay…” => Lòng nhân ái đã
chiến thắng nỗi sợ hãi.
Mị đứng lặng trong bóng tối suy tư rồi vùng chạy theo A Phủ: “Cho tôi theo
với, ở đây thì chết mất” -> hành động tự giải thoát khỏi sợi dây trói vô hình của
thần quyền.
=> Sự phản kháng mạnh mẽ, ý thức mưu cầu tự do, lòng ham sống, ham tự do mãnh
liệt đang cháy ngùn ngụt trong lòng của người đàn nhiều năm vốn đã chai lì, lạnh
giá.
=> Mị là người con gái lặng lẽ mà mạnh mẽ, tiềm tàng sức sống, hành động của Mị đã
đạp đổ cường quyền, thần quyền của bè lũ thống trị miền núi.
c) Kết bài
- Nêu cảm nhận của em về nhân vật Mị.
Dàn ý số 2
I. Mở bài
Tô Hoài là nhà văn nhạy cảm với cảnh sinh hoạt, phong tục tập quán của những
vùng miền, ông có vốn ngôn ngữ phong phú, lối trần thuật tự nhiên.
Vợ chồng A Phủ là một truyện ngắn tiếu biểu cho phong cách của Tô Hoài,
truyện viết về những con người Tây Bắc tiềm tàng sức sống đã vùng lên đấu
tranh chống lại bọn thống trị.
Nhân vật Mị là biểu tượng đẹp cho sức sống tiềm tàng của người phụ nữ bị áp
bức.
II. Thân bài
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
1. Mị vốn là cô gái có những phẩm chất tốt đẹp
- Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra:
Mị là cô gái người Mông trẻ trung, hồn nhiên, có tài thổi sáo “thổi lá cung hay
như thổi sáo có biết bao nhiêu người mê”
Mị đã từng yêu, từng được yêu, luôn khao khát đi theo tiếng gọi của tình yêu.
Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị cuộc sống tự do nên sẵn sàng làm
nương ngô trả nợ thay cho bố.
2. Nạn nhân của những áp bức bất công
Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra: bị “cúng trình ma” nhà thống lí, làm con
dâu gạt nợ, bị bóc lột sức lao động, “không bằng con trâu con ngựa”, “đàn bà
trong cái nhà này chỉ biết vùi đầu vào công việc” , bị đày đọa nơi địa ngục trần
gian, bị đánh, bị phạt, bị trói, ...
Mị dần trở nên chai sạn với nỗi đau: một cô gái lúc nào cũng vậy dù quay sợi,
thái cỏ ngựa, ... đều cúi mặt “mặt buồn rười rượi”, không quan tâm đến thời
gian “lỗ vuông bằng bàn tay ...không biết là sương hay nắng”.
Mị sống lầm li “như con rùa nuôi trong xó cửa”, “ở lâu trong cái khỏ Mị quen
rồi”.
3. Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị
- Khi bị rơi vào cảnh làm con dâu gạt nợ Mị có ý định tự tử bằng ngón, không chấp
nhận cuộc sống mất tự do.
- Trong đêm hội mùa xuân ở Hồng Ngài, sức sống của Mị đã trỗi dậy:
Âm thanh cuộc sống bên ngoài (tiếng trẻ con chơi quay, tiếng sáo gọi bạn tình,
..) ùa vào tâm trí, đánh thức những kỉ niệm trong quá khứ của Mị.
Mị lẩm nhẩm lời bài hát, trong khoảnh khắc tâm hồn trở về với thanh xuân tươi
đẹp, khao khát tình yêu hạnh phúc.
Mị ý thức được sự tồn tại của bản thân “thấy phơi phới trở lại”, “Mị còn trẻ
lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”, với khát khao tự do
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Tinh thần phản kháng mạnh mẽ: lấy miếng mỡ để thắp sáng lên căn phòng tối,
nổi loạn muốn “đi chơi tết” chấm dứt sự tù đày.
Khi A Sử trói, lòng Mị vẫn lửng lơ theo tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu đến
những đám chơi. Lúc vùng dậy cô chợt tỉnh trở về với hiện thực.
- Nhận xét: Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm trong lòng
người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để bùng lên mạnh mẽ.
- Khi A Phủ làm mất bò, bị phạt trói đứng:
Ban đầu Mị dửng dưng bởi sau đêm tình mùa xuân, cô trở lại là cái xác không
hồn.
Khi thấy giọt nước mắt của A Phủ khiến Mị đồng cảm, chợt nhớ đến hoàn cảnh
của mình trong quá khứ, Mị lại biết thương mình và thương cho kiếp người bị
đày đọa “có lẽ ngày mai người kia sẽ chết, chết đau, ... phải chết”.
Bất bình trước tội ác của bọn thống lí, Mị cắt dây đay cởi trói cho A Phủ
Mị sợ cái chết, sợ nỗi khổ sẽ phải gánh chịu trong nhà thống lí, cô chạy theo A
Phủ tìm lối thoát vượt ra khỏi địa ngục trần gian.
- Nhận xét: Mị người con gái lặng lẽ mạnh mẽ, tiềm tàng sức sống, nh động
của Mị đã đạp đổ cường quyền, thần quyền của bè lũ thống trị miền núi.
III. Kết bài
Nêu suy nghĩ về hình tượng nhân vật Mị.
Nghệ thuật: ngôn ngữ, cách nói đậm chất miền núi, lối trần thuật linh hoạt với
sự dịch chuyển điểm nhìn trần thuật, miêu tả thành công tâm lí nhân vật và hình
ảnh thiên nhiên.
Tác phẩm chứa đựng giá trị nhân đạo sâu sắc: sự cảm thông với số phận đau
khổ của những con người chịu áp bức, tố cáo lên án bọn thống trị miền núi, bọn
thực dân, ngợi ca vẻ đẹp, sức sống tiềm tàng trong mỗi con người Tây Bắc.
Cm nhn nhân vt M trong V chng A Ph - Mu 1
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Tây Bc là mnh đất đã gây biết bao thương nhớ cho các nhà văn trong đó có Tô Hoài.
“V chng A Phủ” tác phẩm được ông sáng tác năm 1952 in trong tập “Truyện
Tây Bắc”. Đây kết qu ca chuyến đi thực tế tám tháng lên vùng cao Tây Bc ca
nhà văn. Nổi bt trong truyn ngn này nhân vt Mị, người đã gây được nhiu n
ng, cm xúc cho bn đọc.
M nhân vt chính trong phn m đầu ca tác phẩm “Vợ chng A Phủ”. Đây
nhân vt tiêu biểu, đại din cho s phn ca những ngưi con dâu gt n min núi.
M hoàn cnh thật đáng thương, bất hạnh. được sinh ra trong một gia đình
nghèo kh. không tiền cưới v nên b M đã vay tiền b ca thng Tra,
mỗi năm phải np lãi một nương ngô. Đến khi m ca M chết vn chưa trả hết s n.
Trưc khi v làm dâu gt n nhà thng lí, M gái xinh đẹp, tài thi kèn hay
như thổi sáo. Nhng đêm tình mùa xuân “trai đến đứng nhẵn vách đu bung M”. Mị
sc hút, sc hp dn như bông hoa rừng đầy hương sắc. V đẹp của gái ngưi
Mông khiến chàng trai nào cũng muốn có được. M cô gái u t do, dám lên tiếng
phản đối l tục dùng con người m vt thế mng cho món n vt cht của người thân
còn tn ti trong cuc sng của người dân Tây Bc. Khi thng Tra nói vi b M
rằng: “Cho tao đứa con gái này v m dâu thì tao xóa hết n cho” thì Mị thng thn
tr lời: “Con nay đã biết cuốc ơng làm ngô, con phải làm nương ngô giả n thay
cho b. B đừng bán con cho nhà giàu”. Lời nói ca M đã chứng t một người
nhn thc sâu sc v cuc sng, M chp nhận làm nương ngô cả đời để tr n ch
không làm con dâu gt n và sng cuc sng mt t do trong nhà thng lí.
Khi b bt v làm con dâu gt n, M cùng đau đn và phn uất: “Có đến hàng my
tháng, đêm nào Mị ng khóc”. Mị chun b sẵn ngón để t t nhưng nghĩ đến b
“M không đành lòng chết”. nh động định t t ca M nhìn b ngoài hành động
tiêu cực nhưng thực cht li th hin s đấu tranh mãnh lit đòi giải thoát kiếp trâu
ngựa. Hành động y còn th hiện thái độ không chp nhn cuc sng thc ti, không
chp nhn thân phn nô l ca Mị. Nhưng thời gian trôi đi khiến s phn kháng trong
con người M không còn mnh m nữa. Cô đưc gii thiu gián tiếp qua li k ca tác
gi nên khiến câu chuyn khách quan chân thực hơn. Hình ảnh người con gái y
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
hin lên qua các công việc “ngồi quay si gai bên tảng đá trưc ca, cnh tàu ngựa”,
thái c nga, dt vi, ch củi, đi ng nước i khe sui. Bt k làm thì “cô y
cũng cúi mt, mt buồn rười rưi”.
M gần như câm lặng cam chu s phận lâu trong cái kh M quen kh rồi”..
Gia đình thống Tra “có nhiều nương, nhiều bc, nhiu thuc phin nhất ng”,
giàu vậy nhưng con dâu phi làm việc nthân trâu ngựa. M cũng tưởng mình
con trâu, con ngựa “chỉ biết việc ăn cỏ, việc đi làm thôi”. Nhưng con trâu, con
ngựa “làm còn lúc, đêm còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ” còn Mị phi
làm vic c đêm lẫn ngày, không mt phút ngh tay. Nhng công vic hái thuc phin,
giặt đay, xe đay, b ngô, hái củi, tước sợi đay hiện ra như một dòng chy không bao
gi ngng khiến M “lùi lũi như con rùa nơi trong xó ca”.
ờng như cuộc sng của ngưi con dâu gt n đã khiến tr nên câm lng, “càng
ngày M càng không nói”. Không những thế, M còn mt hết ý nim v thi gian,
không gian. Điều ấy đưc tác gi đặc t qua chi tiết: “Ở cái bung M nm, kín mít,
mt chiếc ca s bng mt l vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng ch thy
trăng trắng, không biết sương hay nắng”. chính Mị cũng đã nghĩ rằng “mình
c ch ngi trong cái l vuông ấy mà trông ra, đến bao gi chết thì thôi”.
Ng ng gái y tn tại như cái xác không hn trong nhà thống nhưng không
khí của mùa xuân đã làm tâm hồn và lòng yêu đi ca M tri dy. Tiếng sáo r bạn đi
chơi mang âm hưởng bi hi, tha thiết, ro rc khiến M nh đến quá kh, nh đến
cuc sng t do của mình trước đây. Mị nhm thm theo li bài hát:
Mày có có con trai con gái ri
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm ngưi yêu”.
Tiếng sáo sc quyến đến l kì. đưa Mị tr v sng vi nhng cm xúc ca
mt thời tươi trẻ. M không còn “lùi lũi”, chịu đựng na. Dường như cô muốn thoát ra
khi cái v bọc để sống đúng chính mình. M uống rượu, “uống ng c từng bát”
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
ri M say, “Mị lm mt ngồi đấy nhìn mọi ngưi nhảy đồng, người hát, nhưng lòng
M thì đang sống v nhng ngày trước”. Trước đây, M đã từng mt gái thi sáo
giỏi, “có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị”. Không khí của
những đêm tình mùa xuân tràn về khiến lòng M phơi phới tr lại và “đt nhiên vui
ớng như những đêm Tết ngày trước”. Mị nhn ra mình vn còn tr lắm cũng
muốn đi chơi như bao nhiêu người khác. Ý định muốn đi chơi của M đã trở thành
hành động khi “lấy ng m, xn mt miếng b thêm vào ống đèn cho sáng” ri
“qun lại tóc”, “với tay ly cái váy hoa vt phía trong vách”. Hành đng y ca M
đã thể hin s hi sinh trong tâm hn, th hin mt sc sng mãnh lit mà by lâu nay
b nhng kh cực đè nén khiến không có hội được bc lộ. Nhưng giữa lúc lòng
yêu đời tri dy mãnh liệt thì cũng là lúc M b vùi dập phũ phàng. A Sử biết M mun
đi chơi nên “xách cả mt thúng sợi đay ra trói đứng M vào cột nhà”, A Sử “qun luôn
tóc lên ct, m cho M không cúi, không nghiêng đầu được nữa”. Trong không gian
ca bóng ti, M vn nghe thy nhng âm thanh dìu dt ca tiếng sáo, “đưa Mị đi
theo nhng cuộc chơi, những đám chơi”. A S th trói buc M v th xác nhưng
không th trói buộc đưc M v tâm hn. Tiếng sáo da diết như mời gọi đã khiến “M
vùng ớc đi” nhưng M không th cất bước “tay chân đau không cựa được”. Nỗi
đau về th xác khiến M quay v thc ti, M đau đớn, “thổn thức nghĩ mình không
bng con nga”. Mị đã ý thức đưc cuc sng thc ti xót xa cho s phn ca bn
thân mình.
Bng mt sc sng mãnh lit tim ẩn bên trong con người, M đã tự gii thoát cho
chính mình qua hành đng ct dây trói, gii cu cho A Ph cùng anh trn khi
Hồng Ngài đến khu du kích Phing Sa. A Ph người đối đầu vi A S - con trai
thng lí Pá Tra trong ln A S cùng chúng bạn kéo vào làng chơi dọa đánh bọn con
trai lạ. đấu tranh cho cái thiện, cho chính nghĩa A Phủ b bt làm l cho nhà
thng lí. Khi nhìn thấy “một dòng nước mt lp lánh xuống hai hõm đã m
đen lại”, Mị cht nh lại đêm mình bị A S trói đứng như thế. T thn nhiên, th ơ,
M đã có sự đồng cm vi tình cnh, thân phn ca A Ph. Suy cho cùng, c hai người
đều là nhng vt thế mng cho món n của người thân hoc ca chính mình.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Giai cp thng tr miền núi đã li dng l tc c h đó để bóc lt sức lao động ca
h biến h tr thành thân trâu nga làm giàu cho mình. Bng tấm lòng thương ngưi,
M đã “cắt nút dây y” bảo A Ph “Đi ngay”. Hành động y cùng táo bo bi
nếu gia đình thống biết thì M s người b trói tay vào ch ca A Ph. Khát vng
gii thoát bn thân khát vng v mt cuc sng t do đã thôi thúc Mị b trn cùng
A Ph. Sc sống trong đã bùng lên mnh m để đấu tranh chng lại cường quyn,
thn quyn ph quyền. Hành động ct dây trói cho A Ph cũng hành đng ct
dây trói cho chính mình, chm dt cuc đi nô l, b áp chế ca M.
Ngh thut miêu t tâm lí nhân vt sc so (miêu t theo trình t thời gian, đan xen hồi
c mt cách t nhiên,pha trn quá kh vi hin ti mt cách ý nh có khi vn dng
kĩ thuật đng hin của đin nh, khó phân bit hình nh ca quá kh - hin ti tương
lai). Cách k chuyn kết hp nhiều điểm nhìn (bên ngoài, bên trong, xa, gn) dn dn
khám phá thế gii ni tâm sâu thm ngn la sng âm đằng sau v ngoài cm
ca M. Cách gii thiu nhân vật đầy bt ng, t nhiên ấn tượng; k chuyn ngn
gn, dn dt tình tiết khéo léo. Ngôn ng sinh động, chn lc sáng tạo, câu văn
giàu tính to hình và thấm đẫm chất thơ,...Bit tài miêu t thiên nhiên phong tc,
tp quán của người dân min núi.
V chng A Ph u chuyn v những người lao động vùng cao Tây Bc không
cam chu bn thực dân, chúa đt áp bc, đày đo, giam hãm trong cuc sống tăm tối
đã vùng lên phản kháng, đi tìm cuộc sng t do. Tác phm khc ho chân thc nhng
nét riêng v phong tc, tp quán, tính cách tâm hồn người dân c dân tc thiu s
bng mt giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, đượm màu sc phong v dân tc, va giàu
tính to hình va giàu chất thơ. thể nói, M linh hn ca phn mt trong truyn
“V chng A Phủ”. Nhân vật này được Tô Hoài khc ha bng bút pháp cá th hóa
ngh thut miêu t m nhân vt tinh tế. Qua nhân vt M, nhà văn đã th hin
những tưởng nhân đo sâu sắc. Đây cũng một trong nhng yếu t góp phn quan
trng làm nên s thành công ca tác phm.
Cm nhn v nhân vt M - Mu 2
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Nhắc đến truyn ngn "V chng A Phủ", độc gi không th không trm tr thán phc
trưc ngh thut miêu t nhân vt hết sc cu kì, tinh tế ca Tô Hoài. Trong tác phm,
ông đã thành công khc họa hình tượng nhân vt M - mt gái dân tc tr trung,
xinh đẹp nhưng lại b phải đi làm dâu gạt nợ. Qua đó, nhà văn đồng thi th hin lòng
cm thông vi nhng con người nh b chèn ép trong hi thc dân na phong
kiến đầy ry bt công.
Trưc khi v làm dâu nhà thng lí, M là mt cô gái tr trung, xinh đẹp và tràn đầy sc
sng. Trong nhng c v ngày xưa cũ của Mị, độc gi được thy tài thi sáo.
M "thổi cũng hay nthổi sáo. biết bao nhiêu người mê, ngày đêm thổi sáo đi
theo M". Vốn xinh đp, M còn được rt nhiều người theo đuổi: "Trai đến đứng nhn
c chân vách đầu bung M". Không ch vậy, ngưi con gái y n vô cùng hiếu tho.
món n ca cha, sn sàng cuốc nương làm ngô - nhng công vic nng nhc vô
cùng. Đến tn khi b bt v nhà thng Tra, M vẫn thương cha không ăn
ngón t t na. M biết mình chết đi thì cha li khổ, đành phải ngm ngùi chu
đựng hết thảy đau khổ, khó khăn. thể nói, M chính mt i vừa đẹp ngưi,
va đp nết.
Tuy nhiên, khi v làm dâu nhà thng Tra, cuc sng ca M đột ngột đổi thay.
Mang tiếng con dâu nhà giàu nhưng M chng khác nào một ngưi trong cái gia
đình y. Cuc sng ca ch qun quanh vi nhng công vic t nht "...mà lúc nào
cũng chỉ nh đi nhớ li nhng vic ging nhau, tiếp nhau v ra trưc mắt…". Mị
mình chng bng con trâu, con nga: "Con ngựa, con trâu làm còn lúc, đêm còn
được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái nhà này thì vùi vào vic làm c đêm
c ngày". Cuc sng túng, bế tc y khiến cho "Mi ngày M càng không nói, lùi
lũi như con rùa nuôi trong cửa". Cm xúc ca chai dn: " lâu trong cái kh,
M quen kh rồi". Ngay đến ci bung M cũng như một nhà giam ngt ngt, "kín
mít, mt chiếc ca s mt li vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng ch thy
trăng trắng, không biết sương hay là nắng". Không ch vy, M còn thưng xuyên b
A S đánh đập không thương tiếc. Trong đêm tình mùa xuân, chỉ muốn đi chơi
M b trói đứng o ct. Chẳng ai quan tâm đến cô, chng ai buồn để tâm đến M. S
áp bc y dn dp tt đi hi vọng sng trong tâm hn ca M, khiến gần như chấp
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
nhn s phận, nghĩ "mình cứ ch ngi trong cái l vuông ấy trông ra, đến bao gi
chết thì thôi". Như vậy, M chính đại din cho những người dân lương thin b chà
đạp, bóc lt bi bn thc dân, chúa đt tàn ác.
Phi chu hoàn cnh ngặt nghèo nhưng th thy sc sng ca M vẫn chưa bao giờ
b dp tt. Sâu thm trong tâm hồn tưởng như đã chai sạn y vn n cha ngn la ca
s sng s phản kháng. Trong đêm tình mùa xuân, nhờ cht xúc tác t u
tiếng sáo gi bn tình vng vào t bên ngoài, M đã dần dn thc tnh. nhn thc
được s tn ti ca bn thân mình: "M tr lm. M vn còn tr. M muốn đi chơi",
nh v kí c t những ngày xưa cũ. Mt loạt các hành đng củađưc Tô Hoài din
t ni tiếp nhau: "chng nói", "đến góc nhà, ly ng m, xn mt miếng b thêm vào
đĩa đèn cho sáng", "qun li tóc", "vi tay ly cái váy hoa". Tt c những điều này đã
th hin rng sc sng trong M vn còn đó.nmột ngn la âm dưới v bc
nhn nhn, chu đựng, ch ch một hội để bùng lên cháy d dội. cũng chính t
s thc tnh y, M đã bộc l sc phn kháng mãnh lit. Nhìn thấy dòng nước mắt n
trên A Phủ, đồng cảm, xót thương. Ngđến bản thân cũng đã tng phi chu
cảnh tương t, M phn uất, càng thêm căm ghét cha con thng lí. Vy nên M đã
hành động. Vic ct dây trói cho A Ph như một s vùng dy chng tr. M ng A
Ph chy trn, dùng hết sức bình sinh đ vượt thoát khi chốn địa ngc trn gian kia.
Đây cũng chính dng ý ngh thut ca tác gi khi để hai nhân vt t mình đi tìm về
hnh phúc, t do.
Như vậy, qua nhân vt Mị, Hoài đã thành công khắc họa hình ợng người con gái
dân tc vừa đẹp người vừa đẹp nết. Bng ngh thut miêu t tâm tinh tế cùng tình
hung truyện độc đáo, ông không chỉ th hin tấm lòng thương cảm, xót xa vi s
phận người ph n xưa còn bày tỏ lòng tin vào sc sng, sc phn kháng mãnh
lit của con người đ thoát khỏi ách đô hộ ca bn thc dân, chúa đt.
T nhân vt Mị, độc gi đã thấy rõ hơn tài năng cùng tấm lòng nhân hu ca Hoài.
Đây chính yếu t then cht giúp tác phm gi vững đưc giá tr, v thế trong dòng
chy không ngng của văn học. T đó, người đọc li càng thêm trân trng ngòi bút Tô
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Hoài. Đồng thi, thu hiểu đồng cm vi nhng con ngưi nh trong hi
thc dân na phong kiến khi xưa.
Cm nhn M trong V chng A Ph - Mu 3
Tô Hoài là nhà văn ln ca nền văn xuôi hiện đại Vit Nam vi s ng tác phẩm đt
k lc. V chng A Ph truyn ngn thành công nht trong ba truyn ngn viết v
đề tài Tây Bc ca ông. Tác phm mt giá tr hin thực nhân đạo đáng kể.
Truyn viết v cuc sng của người dân lao động vùng núi cao, dưới ách thng tr tàn
bo ca bn thc dân phong kiến miền núi. Đặc bit truyện đã xây dựng thành công
nhân vt Mị, qua đó ca ngợi v đẹp tâm hn, sc sng tim tàng kh năng đến vi
cách mng ca nhân dân Tây Bc .
V chng A Ph in trong tp truyn Tây Bc (1954). Tp truyện được tng gii nht
giải thưởng Hội văn nghệ Vit Nam 1954- 1955.Tác phẩm ra đời kết qu ca
chuyến đi thực tế của nhà văn cùng với b đội gii phóng Tây Bắc năm 1952. Vợ
chng A Ph m đầu bng cách gii thiu nhân vt M trong cảnh tình đầy nghch lý
cuốn hút độc giả: Ai xa v, dp vào nhà thống lí Tra thường trông thy
mt gái ngi quay si gai bên tảng đá trước ca, cnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy,
quay si, thái c nga, dt vi, ch củi hay đi cõng nước dưới khe sui lên, y
cũng cúi mt, mt buồn rười rưi”.
Cách gii thiu to ra những đối nghch v mt gái âm thm l loi, âm thầm như
ln vào các vt tri: cái quay si, tảng đá, tàu ngựa; gái con dâu nhà thng
quyn thế, giàu nhưng sao mặt lúc nào “buồn rười ợi”. Khuôn mặt đó gi ra mt
s phận đau khổ , bt hạnh nhưng cũng ngầm n mt sc mnh tim tàng.
M trước đó vốn một người con gái đẹp. M nhan sc, kh năng âm nhạc,
gii sáo gii, un chiếc trên môi, thổi cũng hay như thổi sáo”. còn một
tâm hồn tràn đầy khát khao cuc sống, khát khao yêu đương. Quả thế, M đã được yêu,
đã khát khao yêu, trái tim từng đã bao nhiêu ln hi hộp trước trước âm thanh
hn của người yêu. Nhưng người con gái tài hoa miền sơn cước đó phi chu mt cuc
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
đời bc mệnh. Để cu nn cho cha, cuối cùng đã chu bán mình, chu sng cnh
làm ngưi con dâu gt n trong nhà thng lí.
Hoài đã diễn t ni cc nhc v th xác của người con gái ấy, con người vi danh
nghĩa là con dâu, nhưng thc cht chính là tôi t. Thân phn M không chthân trâu
ngựa, “Con trâu con ngựa làm còn lúc, đêm còn được đứng gãi chân, đứng nhai
cỏ, đàn bà con gái cái nhà ngày thì vùi vào vic làm c ngày lẫn đêm”.
Song nhà văn còn khắc họa đậm nét nỗi đau khổ v tinh thn ca M. Mt M mi
hi nào còn ro rực u đương, bây gi lặng câm, “lùi lũi như con rùa nuôi trong
cửa”. Và nhất là hình ảnh căn buồng M, kín mít vi cái ca s l vuông bng bàn tay,
M ngồi trong đó trông ra lúc nào cũng thy m m trăng trắng không biết sương
hay nắng. Đó quả thc mt th địa ngc trn gian giam hãm th xác M, cách li
tâm hn M vi cuc đi, cm c tui xuân sc sng ca cô. Tiếng nói t cáo chế
độ phong kiến min núi đây đã được ct lên nhân danh quyn sng. Cái chế độ y
đáng lên án, bởi vì làm cn khô nha sng, làm tàn lụi đi ngọn la ca nim vui
sng trong những con người vô cùng đáng sng.
M đã từng mun chết không được chết, vẫn còn đó món n của người cha.
Nhưng đến lúc th chết đi, cha Mị không còn na thì M li buông trôi, kéo dài
mãi s tn ti vt vờ. Chính lúc này cô gái còn đáng thương hơn. Bi mun chết nghĩa
vn còn mun chng li mt cuc sng không ra sống, nghĩa xét cho cùng, còn
thiết sống. Còn khi đã không thiết chết, nghĩa là s tha thiết vi cuc sống cũng không
còn, lúc đó thì lên núi hay đi nương, thái c ngựa hay cõng nước cũng chỉ cái xác
không hn ca M mà thôi.
Sc sng ca M dường như mất đi. Nhưng bên trong cái hình nh con rùa lầm lũi kia
dang còn một con ngưi. Khát vng hnh phúc th b vùi lp, b lãng quên trong
đáy sâu của mt tâm hồn đã chai cứng đau khổ, nhưng không thể b tiêu tan. Gp
thời thuận li thì li cháy lên. khát vng hạnh phúc đó đã bt cht cháy lên,
tht nng nàn và xót xa trong một đêm xuân đy p tiếng gi ca tình yêu .
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Bc tranh Hồng Ngài mùa xuân năm y sức làm say đắm lòng người tui tr. Gió
rét, sc vàng ng ca c tranh, s biến đổi màu sc o của các loài hoa đẹp đã góp
phn làm nên cuc ni lon trong mt m hồn đã bấy nhiêu năm dại đau khổ.
Tác nhân quan trọng hơi rượu. Ngày tết năm đó Mị cũng uống u, M lén ung
từng bát, “uống ng ực” rồi say đến lịm người đi. Cái say cùng lúc vừa gây s lãng
quên vừa đem về ni nh. M lãng quên thc ti (nhìn mọi ngưi nhảy đồng, người
hát không nghe, không thy cuộc rượu lúc nào cũng không hay) nhưng lại nh
v ngày trước (ngày trước, M thổi sáo cũng giỏi …), và quan trọng hơn là Mị vn nh
mình một con người, vn cái quyn sng ca một con người: “Mị vn còn tr.
M muốn đi chơi. Bao nhiêu ngưi có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Hung chi M
A S, không có lòng vi nhau mà vn phi vi nhau”.
Nhưng tác nhân có tác dụng nhiu nht trong vic dìu hn M bnh bng v vi nhng
khát khao hạnh phúc yêu đương l vn tiếng sáo bi tiếng sáo tiếng gi ca
mùa xuân, ca tình yêu và tui tr. Tiếng sáo rp rờn trong đầu Mị, nó đã tr nên tiếng
lòng của người thiếu ph. M đã thức dy vi sc sng tim tàng cm thc v thân
phn. Cho nên trong thi khc y, ta mi thy M đầy ry nhng mâu thun. Lòng
phơi phới nhưng Mị vẫn theo quán tính c vào bung, ngi xuống giường, trông ra
cái l vuông m m trăng trắng. khi lòng ham sng tri dậy thì ý nghĩ đầu tiên
được chết ngay đi.
Nhưng ri ni ám nh sc sng mãnh lit ca tui xuân c ln dn, cho ti khi nó
ln chiếm hn trn b tâm hồn và suy nghĩ của M, cho ti khi M hoàn toàn chìm hn
vào trong ảo giác: “M muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi”. Phải ti thời điểm đó Mị
mới hành động như một k mng du: qun li tóc, vi thêm cái váy hoa, ri rút
thêm cái áo. Tt c nhng việc đó, Mị đã làm như trong một giấc mơ, tuyệt nhiên
không nhìn thy A S bước vào, không nghe thy A S hỏi“.
Rồi cái gì đến đã đến. A S trói M vào ct, ri lng lng khoác thêm vòng bạc đi chơi,
b mc M trong trng thái mộng du đang chìm đắm vi nhng giấc về mt thi
xuân trẻ, đang bồng bnh trong cm giác du xuân. Tâm hn M đang còn sng trong
thc ti o, si dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay lp tc giấc mơ ca
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
k mng du. Cái cm giác v hin ti tàn khc, M ch cm thấy khi vùng chân bước
theo tiếng sáo mà tay chân đau không ca được. Nhưng nếu cái mơ không đến mt ln
na thì s tỉnh ra cũng vậy. Li một giai đoạn chp chn na giữa cái cái tỉnh,
gia tiếng sáo nỗi đau nhức ca y trói tiếng con nga đp vách, nhai c, gãi
chân. Nhưng bây gi thì theo chiều ngược li, tnh dần ra, đau đn di dần đi, để
sáng m sau li tr v vi v trí ca con rùa nuôi trong câm lng, còn câm lng
hơn trước.
Nhưng l sc sng ca M bùng lên mnh m nht lúc M ci trói cho A Ph.
Cũng như Mị, A Ph là nn nhân ca chế độ độc tài phong kiến min núi. Nhng va
chạm mang đầy tính t nhiên ca la tui thanh niên trong những đêm tình mùa xuân
đã đưa A Phủ tr thành con gt n trong nhà thng lí. bản ng ca một ngưi
con vn sng gn vi núi rừng, ham thích săn bắn đã đy A Ph ti hin thực p
phàng: b trói đứng. chính hoàn cảnh bi thương đó đã đánh thức lòng thương cảm
trong con người Mị. Nhưng tình thương đó không phi t nhiên ng phát trong M
mà là kết qu ca một quá trình đấu tranh ging trong thế gii ni tâm ca cô. My
hôm đầu M cm, th ơ vi hin thực trước mt: “A Phủ cái xác chết đứng đó
cũng thế thôi”. Câu n như một minh chng s di trong tâm hn Mị. Bước ngot
bắt đầu t nhng dòng nước mt:“Đêm y A Ph khóc. Một dòng c mt lp lánh
xung hai đã sạm đen. giọt nước mt kia giọt c cui cùng làm tràn
đầy cốc nước. đưa Mị t cõi quên tr v vi cõi nh. M nh mình đã từng b trói,
đã từng đau đớn bt lc. M cũng đã khóc, c mt chy xung c, xung cm
không biết lau đi đưc. A Phủ, nói đúng hơn dòng c mt ca A Phủ, đã giúp Mị
nh ra mình, xót thương cho mình.
M đã nh li mình, biết nhận ra mình cũng từng nhng đau khổ, mi th
thấy người nào đó cũng khổ ging mình. T s thương mình, Mị dn dn tình
thương vi A Phủ, tình thương với một con người cùng cnh ngộ. Nhưng nó còn vưt
lên gii hạn thương nh: “Mình đàn chỉ còn biết đợi ngày xương đây
thôi còn người kia vic phi chết ”. Mị ci trói cho A Ph để ri bt ng chy
theo A Ph. Lòng ham sng ca một con người như được thi bùng lên trong M, kết
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
hp vi ni s hãi, lo lng cho mình. M như tìm lại được con người tht, mt con
người còn đy sc sng và khát vọng thay đổi s phn.
Nhà văn Hoài đã viết v M vi tt c lòng yêu thương, thông cm, ch lòng
yêu thương thông cảm, Hoài mi phát hin ra v đẹp tim tàng trong tâm hn
những con người ham sống như Mị.
V chng A Ph qua vic khc ha sâu sc cuộc đời, s phn, tính cách M đã tố cáo
hùng hồn, đanh thép những thế lc phong kiến, thc dân tàn bo áp bc bóc lột, đọa
đày ngưi dân nghèo miền núi. Đồng thời nó cũng khẳng định khát vng t do hnh
phúc, sc sng mnh m và bn b ca những người lao động. Đặc bit đ cao s đồng
cm giai cp, tình hu ái ca nhng người lao động nghèo khổ. Chính điều này đem
li sc sng s vững vàng trước thi gian ca V chng A Ph trong nhng ngày
tháng sưu cao thuế nặng. Để tin nộp sưu cho chồng (thuế thân) và ngưi em chng
đã mất. Ch Dậu đã phải bán con, ch Dậu tưởng kh đến thế cùng, nhưng ngưi
ph n bt hnh y còn có một gia đình.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 4
Trong văn xuôi hiện đại Việt Nam thế kỷ XX thì đề tài miền núi khá được chú ý.
chủ đề nhưng nhà văn luôn cách khai thác vấn đề rất sâu, làm bật lên hình
ảnh nhân vật. Mỗi nhà văn sẽ những cái nhìn khác nhau Tổ Hoài đã thể hiện Sự
đồng cảm trước thân phận khổ đau của người dân miền núi, đặc biệt phụ nữ điển
hình trong tác phẩm này là Mị của Tô Hoài sẽ khác với những nhà văn khác, đó là một
điểm riêng ở Tô Hoài.
Trong Vợ Chồng A Phủ Mị được khắc họa lên là một cô gái có số phận éo le, tủi phận
nhưng phẩm chất đẹp cùng. gái đẹp người Mèo này sống trong thời đại phong
kiến đầy rẫy những phong tục lí, áp bức. Bố mẹ Mị khất nợ n Mị chính người
bị bắt để trả món nợ này, chủ nợ Thống Tra đòi bắt về làm dâu gạt nợ. Từ đây
bao đau thương, tủi nhục của gái này bắt đầu xảy ra, mang danh về làm dâu
nhưng thực chất lệ cho nhà thống lí. Mị trở thành một gái vô cảm trước mọi
thứ, liệt ý thức, sống như không sống chính những thói áp đặt, phu đánh
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
đập, tra tấn tàn bạo khiến Mị đau khổ không nói nên lời, cuộc sống từng phút giây như
đày đọa.
Từ khi cuộc sống của Mị bị cuồng chân trong nhà Thống Lí thì những giấc mơ của Mị
tan biến, phai mờ dần trong tâm trí và cô ngày ngày phục vụ không công còn bị đối xử
tàn ác. Khi làm u nhà giàu những ởng Mị sẽ một cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy
nhưng không phải, tất cả chỉ là vỏ bọc bên ngoài. Mị ngày qua ngày lầm lũi trong bếp,
nơi cửa làm việc quần quật từ sáng đến khuya. Năm này qua năm khác Mị chỉ
quanh quẩn trong căn phòng mờ tối, một chút ánh sáng lọt qua khe cửa sổ chẳng
biết là sương hay khói. Mị, từ một gái tuổi xanh tươi, trăng tròn với bao khát vọng,
yêu đời thì bỗng trở thành một người phụ nữ dần tàn lụi, cam chịu. Mị làm việc không
thời gian nghỉ, quần quật từ sáng đến tối “con ngựa, con trâu làm còn lúc, đêm
nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ. Đàn bà con gái nhà này thì vùi đầu vào việc
cả ngày lẫn đêm”. thể thấy số phận của côn vùi chôn, giờ chỉ còn một Mị
chịu đựng sống một ch nghĩa, không chút cảm xúc nữa rồi. Sau nhiều lần buồn
đau, kháng cự, lấy ngón để tìm đến cái chết, kết liễu đời mình giải thoát tất cả
mà không được thì giờ đây Mị chẳng tha thiết gì, cảm xúc trong cô chai sạn đi.
rằng n ngoài thấy Mị mặc kệ trước mọi thứ nhưng sâu thẳm trong tâm hồn của
gái trẻ này vẫn luôn âm một khát khao cháy bỏng được tự do, được sống chính
mình, cuộc sống của riêng cô. Lòng ước muốn ấy như lớp lửa nhỏ âm trong lớp
tro tàn kia, chỉ cần một làn gió thổi qua sẽ khiến nó bùng thật mạnh mẽ. Chính vì bị ép
vào đường cùng, thương hiếu thảo với cha mẹ nên Mị phải hi sinh bản thân để cứu
gia đình nên cô đành sống kiếp người đen tối, đau khổ.
Đêm mùa xuân năm y lại đến rộn ràng, náo nức khắp đất trời với tiếng nhảy múa, ca
hát, thổi sáo hòa trong bản giao hưởng thiên nhiên. Lúc này trong nhà nghe vọng
vào, Mị không còn lầmtrong cảm xúc chai sạn nữa, cảm xúc được đánh thức trở lại.
Tiếng sáo vang lên trong đầu Mị những giai điệu vui tươi, Mị nhẩm bài hát nhớ về
những tháng ngày đẹp đẽ đã từng có. Không chịu đựng Mị lấy rượu uống ừng ực để
quên đi bao sầu đau, tủi hờn. Khi đó Mị như thấy mình trẻ lại, Mị vui lắm hừng hực
sức sống trở lại Mị vùng lên sửa soạn đi chơi. Thế nhưng mọi thứ đang dang dở thì
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
A Sử phát hiện trói Mị vào cột. Lúc y cơn đau từ m hồn đến thể xác trỗi dậy.
Mị khao khát được đi chơi nhưng A Sử đã dập tắt, bóp chết khát khao mong manh kia.
Một lần nữa sức sống trong Mị trỗi dậy mãnh liệt khi nhìn thấy A Phủ - một tôi tớ cho
Thống đang bị trói. Nước mắt của A Phủ rơi xuống thức tỉnh Mị phải vùng dậy đòi
lấy quyền được sống, được yêu thương, tự do cho chính mình. Thế Mị đã cùng A
Phủ trốn thoát tìm lấy cuộc sống tự do của riêng họ.
Tô Hoài đã rất tài tình trong nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vật Mị. Chính ngòi bút
tinh tường ấy đã dẫn lối người đọc len lỏi vào trong tâm hồn, cảm xúc của Mị, nổi bật
lên vẻ đẹp tâm hồn của cô gái này.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 5
Tô Hoài một nhàn lớn, đóng góp nhiều thành tự cho văn học Việt Nam. Nếu như
trước năm 1945, ông đánh dấu sự thành công với tập truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí” thì
sau năm 1945, tập "Truyện Tây Bắc" đã đưa tên tuổi của ông lên một tầm cao mới.
Tình cảm thiết tha, gắn bó, sâu sắc của Tô Hoài dành cho đất và con người Tây Bắc đã
giúp ông viết nên những trang văn thấm đẫm tình yêu thương như thế. Truyện “Vợ
chồng A Phủ” được trích trong tập Tây Bắccâu chuyện tiêu biểu và mang nhiều giá
trị tư tưởng lớn. Trong truyện, tác giả gửi gắm trọn vẹn nhất những tình cảm của mình
vào nhân vật Mị, một cô gái đại diện cho vẻ đẹp và phẩm chất con người Tây Bắc.
Mị vốn một người con gái tuổi đôi mươi của núi rừng Tây Bắc xinh đẹp tài
thổi kèn hay như thổi sáo, được nhiều thanh niên trong làng mến mộ. Sức hấp dẫn
của Mị tựa như những bông hoa rừng Tây Bắc đầy mê hoặc. Vào những đêm tình mùa
xuân, trai bản đến đứng nhẵn cả vách đầu buồng Mị. Không chỉ xinh đẹp, nàng còn
hội tụ những phẩm chất đẹp đẽ, đó người con gái hiếu thảo với cha mẹ lại chăm ch
trong công việc. Cuốc nương, làm rẫy Mị đều thuần thục.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Một gái tài sắc vẹn toàn như Mị xứng đáng được yêu thương, được hạnh phúc,
nhưng Mị lại gặp phải hoàn cảnh trớ trêu. Bọn phong kiến n bạo đã khiến gia đình
Mị lâm vào cảnh nợ nần chồng chất, gánh nặng phải trả nợ đè nặng lên đôi vai gái
nhỏ. Song, chưa bao giờ Mị muốn phải bán mình để trả nợ, nàng cầu xin bố đừng
bán cho nhà giàu, cô sẽ chăm chỉ làm nương, cuốc rẫy giúp bố trả nợ.
Nhưng hội ờng quyền lại không cho phép Mị sống cuộc đời tự do ấy. Cuộc đời
Mị phải chịu sự quyết định của kẻ khác, cuối cùng phải bán mình, bước chân vào
nhà tên thống lí Pá Tra tàn ác chịu phận lệ trên danh nghĩa làm dâu xoá nợ. Một
gái sẵn sàng hi sinh bản thân để cứu lấy cha mẹ, cứu lấy gia đình chứng tỏ Mị
gái hết mực hiếu thảo, yêu thương cha mẹ mình. Mị khát khao tdo, ý thức được
nhân phẩm giá trị bản thân nhưng cường quyền của chế độ phong kiến thối nát đã
trói buộc cuộc đời cô.
Về làm dâu nhà Tra, Mị phải âm thầm chịu đựng bao nỗi bất công, thời gian đầu,
đêm nào Mị cũng khóc thương cho số phận, cho cảnh hẩm hiu của đời mình, nàng đã
bỏ hết tất thảy để tìm đến cái chết bằng nắm ngón để giải thoát những uất ức, khổ
đau kìm nén bấy lâu. Nhưng khi nghĩ về cha, thương cha nàng lại không đành lòng,
đành phó mặc cuộc sống, chấp nhận cuộc đời cực với kiếp lệ đau thương của
mình.
Trong nhà tên A Sử, Mị chịu bao nỗi đau thể xác tinh thần, Mị khổ cực hơn cả trâu
cả ngựa, công việc làm triền miên ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác
chẳng nghỉ ngơi. Mị nmột cái máy gắn với công việc từ hái thuốc phiện, giặt
đay, xe đay đến đi bẻ ngô, gánh nước, kiếm củi,…, không việc nào không tới tay
Mị.
Thể xác bị bóc lột, tinh thần Mị cũng không sướng bao, nàng suốt ngày “lùi lũi như
con rùa nuôi trong cửa”, tinh thần bị liệt đến đau khổ, Mị ngày càng ít nói, câm
lặng hơn, chẳng còn nhận thức về thời gian cuộc sống ngoài kia. “Ở cái buồng Mị
nằm, kín mít, một chiếc cửa sổ bằng một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra
cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết sương hay nắng”. Dường như tuổi xuân của
nàng bị khoá chặt trong ngôi nhà đó. Nàng ngày càng trở nên vô cảm.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Song, ẩn sâu trong con người Mị một sức sống tiềm tàng không thể ngăn nổi.
Khi mùa xuân đến, không khí vui xuân ngày hội nơi bản làng Tây Bắc thật đẹp, thật
tươi, khiến Mị bồi hồi nhớ lại những quá khứ tươi đẹp ngày xưa. Rượu tiếng sáo rủ
bạn tình khiến tâm hồn tươi trẻ của Mị như dịp trỗi dậy, lòng Mị rạo rực sức sống
mùa xuân "lòng Mị đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước".
Từ niềm rạo rực, phấn chấn ấy đã thôi thúc Mị hành động dứt khoát quyết liệt
cùng. lấy ống mbỏ thêm vào đĩa dầu để thắp đèn, thắp lên thứ ánh sáng xua tan
đi bóng tối rợn ngợp bao trùm, xua tan màn đêm bấy lâu vây quanh cuộc đời Mị, nhen
nhóm ngọn lửa hy vọng cho cuộc đời chính mình. Rồi Mị "quấn tóc lại với tay lấy cái
váy hoa vắt ở phía trong vách", Mị muốn được là mình, được là một cô gái đẹp đẽ như
bao người con gái khác trong đêm mùa xuân ấy.
Trong lúc sức trẻ đang trỗi dậy, lòng yêu đời đang sung sức với Mị thì thực tại phũ
phàng đã nhẫn tâm vùi dập niềm yêu ấy. A Sử khi biết lòng Mị muốn đi chơi, hắn đã
chặn đứng ngay ý định đó. Hắn trói vợ vào cột nhà bằng một thúng sợi đay, quấn lấy
mái tóc dài của Mị lên cột khiến đau đớn không thể cử động được. Nhưng thể xác
dù bị trói buộc, bị hành hạ vẫn không thể trói lấy tâm hồn đang thiết tha cuộc sống của
nàng, khát vọng sống vẫn âm ỉ cháy trong con người Mị.
Hành động mãnh liệt nhất của cắt dây trói cho A Phủ. Trong cơn đau đớn, Mị
xót xa cho phận mình, thương cảm cho phận người, đó là sự đồng cảm với những kiếp
người cùng chung số phận. Chính giọt nước mắt của A Phủ đã thức tỉnh Mị, hồi sinh
trái tim đầy những vết sẹo đau thương. Mị quyết định ng A Phủ chạy trốn. Giải
thoát cuộc đời mình khỏi những sức mạnh tàn bạo của cường quyền, của bọn thống
thiếu tình người, đồng thời chấm dứt cuộc đời lệ tăm tối, thương đau của chính
mình.
Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, khắc hoạ nh cách nhân vật qua suy nghĩ
hành động cùng lời n nhẹ nhàng tinh tế, Hoài đã xây dựng nên một hình
tượng nhân vật Mị thật tiêu biểu đặc sắc. Qua nhân vật, tác giả lên tiếng tố cáo chế
độ áp bức tàn bạo, khắc của tầng lớp thống trị trong hội xưa nói lên tiếng nói
thương cảm trước những kiếp người chịu nhiều áp bức, bất công.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Tóm tắt tác phẩm văn xuôi một trong số những năng quan trọng bản khi
bạn tiếp cận với văn bản, vậy với yêu cầu m tắt truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, bạn
đã chọn những chi tiết truyện tiêu biểu nào để giúp bài tóm tắt của mình đầy đủ, hàm
súc chặt chẽ, giúp người khác thể hiểu khái quát nhất nội dung không cần
phải đọc cả tác phẩm?
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 6
Hoài một trong những tấm gương sáng về tinh thần lao động sáng tạo, về công
phu rèn luyện tay nghề của một người viết văn xuôi ở Việt Nam.
Ông đã hơn nửa thế kỷ cầm bút. Ông đã được chủ tịch nước tặng giải thưởng Hồ
Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I - 1996). Nhà văn đã gửi đến chúng ta một khối
lượng tác phẩm nhiều đến mức đáng khâm phục: n 100 quyển sách với nhiều thể
loại khác nhau. Tuy nhiên những trang viết thực sự đạt chất lượng cao của cây bút này
thể hiện ba mảng đề: đề tài miền núi Tây Bắc, đề tài vùng ven thành Nội các
đề tài dành cho thiếu nhi. Chỉ xét riêng về đtài miền núi Tây Bắc, truyện ngắn Vợ
chồng A Phtrong tập truyện Tây Bắc (1953) một thành tựu nổi bật của Hoài.
Trong tác phẩm này, nhà văn đã xây dựng thành công xuất sắc hình tượng nhân vật
Mị, đặc biệt đoạn bị bắt làm dâu gạt nợ cho nhà thống Tra đến khi trốn
khỏi Hồng Ngài.
Trước hết, chúng ta thấy Mị một gái con nhà nghèo, xinh đẹp, ham sống, đời
sống tinh thần phong phú. Ngày xưa, bố Mị lấy mẹ Mị không đủ tiền cưới, phải
đến vay nhà thống lý, bố của Tra bây giờ. Mỗi năm đem nộp lãi cho chủ nợ một
nương ngô. Đến tận khi hai vợ chồng về già rồi cũng chưa trả được nợ. Người vợ
chết rồi cũng chưa trả hết nợ. Nhưng đó không phải là lý do để các chàng trai tốt bụng
xa Mị. Trái lại, đến tuổi yêu đương, Mị được nhiều chàng trai say sắc đẹp,
phẩm hạnh, suốt đêm đứng thổi sáo xung quanh vách hoặc thổi sáo đi theo Mị. Và bản
thân Mị cũng thổi sáo giỏi, hát hay. Mỗi khi tiếng sáo vọng lại, lòng Mị cũng thiết tha
bổi hổi rồi ngồi nhẩm thầm bài t của người đang thổi. Mặc ham sống như thế
nhưng lúc Mị muốn tự kết liễu cuộc đời mình trong lần trốn về nhà bố. Thật ra,
ham sống n Mị không chấp nhận kiếp sống tủi nhục, chết ngay trong cõi sống.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Nhưng với Mị, thời điểm ấy, cái chết phương tiện để giải thoát chứ không phải
mục đích của Mị.
Mặt khác, Mị gái sớm gặp bất hạnh, đau khổ đến cùng cực đồng thời còn một
nạn nhân của sự đầu độc, áp chế về tinh thần. Vào một đêm khuya, Mị nghe tiếng
vách cứ ngỡ tiếng hẹn của người yêu, Mị bèn nhấc tấm ch gỗ thì bị A Sử
bắt về làm vợ, làm con dâu gạt nợ cho nhà thống Tra. Bao nhiêu mộng đẹp của
lứa tuổi xuân thì mơn mởn bị chôn vùi. Sự trinh trắng của người con gái bị A Sử cướp
đoạt. Mị đau buồn đến hàng mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc. Mị đã hái ngón
trong rừng, giấu trong áo rồi trốn về nhà lạy chào cha lần cuối để tự tử. Nghe lời
than vãn, phân trần của người cha ốm yếu, Mị không đành chết bởi lẽ Mị chết thì bố
Mị còn khổ hơn bao nhiêu lần bây giờ nữa. Cho nên, Mị đành phải trở lại nhà thống lý
để làm lệ. Mị bị giày xéo bị chà đạp gần như chỉ còn công cbiết nói: lâu
trong cái khổ Mquen khổ rồi. Bây giờ Mị tưởng mình cũng con trâu, mình cũng
con ngựa (…). Mị cúi mặt không nghĩ ngợi nữa. Mị bị ớp đoạt công sức một cách
tàn nhẫn: con ngựa con trâu làm lúc, đêm còn được đứng gãi chân, đứng nhai
cỏ, đàn con gái trong nhà này thì vùi vào làm việc cả ngày lẫn đêm. Dường như Mị
bị chai mọi cảm giác đến mất cả đời sống ý thức: mỗi ngày Mị càng không nói, lùi
lũi như con rùa nuôi trong cửa. cái buồng Mị nằm, kín mít, một chiếc cửa sổ
một lỗ vuông bằng bàn tay, lúc nào trông ra cũng trăng trắng không biết sương hay
nắng. Mnghĩ rằng mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy trông ra, đến bao giờ
chết thì thôi. Sở dĩ Mị an phận như thế là do bọn thống lý Pá Tra đã đưa vào đầu óc cô
những tư tưởng mê tín dị đoan khá cay độc. Ở dân tộc H’mông thời trước có những hủ
tục: người con gái khi bị “trình ma” thì coi như cuộc đời trở nên đen tối từ lúc ấy: nếu
chẳng may chồng chết thì người ấy phải làm vợ người khác trong nhà, khi một
người anh chồng già lụ khụ, khi một người em chồng còn tuổi trẻ con. nếu
chồng lại chết, lại vẫn phải với người đàn ông khác trong nhà ấy! Do đó, Mị đã tin
một cách tuyệt đối: ta thân đàn bà, đã bắt ta về trình ma nhà rồi thì chỉ biết
đợi ngày rũ xương ở đây thôi.
Thế nhưng, Mị một gái sức sống tiềm tàng, một khao khát tự do, hạnh phúc
mãnh liệt. Không có sự bạo tàn nào vùi dập, trói buộc nổi, nhất là khi được ngoại cảnh
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
tác động. Khi mùa xuân tràn về các làng o, trai gái tụ tập bên nhau đùa, nhảy
múa, thổi sáo gọi bạn tình, Mị đã sống lại những chuỗi ngày tự do. Ngồi trong căn
phòng tăm tối, Mị lén uống rượu uống ừng ực từng bát mà bên tai vẫn văng vẳng tiếng
sáo gọi bạn đầu làng. Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui ớng.
chẳng năm nào A Sử cho cô đi chơi tết, nhưng cô rất khao khát được đi như bao cô gái
khác cùng trang lứa. Hành động của Mị tới chỗ góc nhà lấy ống mỡ, xoắn một miếng
bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng, chứng tỏ cô không cam chịu bóng tối ngột ngạt, u ám
của kiếp lệ phong kiến. Trong phút giây, Mị đã quên đi cảnh ngộ thực tại đhành
động theo tiếng gọi giục giã, tha thiết, rạo rực, cháy bỏng từ trái tim khát khao hạnh
phúc, tình yêu của bản thân mình, Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt
phía trong vách chuẩn bị đi chơi. Bất ngờ, A Sử đã tàn nhẫn trói đứng vào cột nhà,
quấn luôn tóc trên cột. Nhưng cái kiểu trói thời trung cổ y của A Svẫn không dập
tắt được lòng ham sống vẫn âm ỉ, tiềm tàng trong m hồn Mị. Tiếng sáo du dương
trầm bổng, tượng trưng cho sức sống mùa xuân của tuổi trẻ mạnh đến nỗi tuy Mị bị
trói nhưng vẫn không biết mình đang bị trói. Tiếng sáo đã đưa đi theo những cuộc
chơi, những đám chơi, và Mị cố vùng bước đi trong cảnh bi thảm: tay chân đau không
cựa được. Tuy cả đêm ấy Mị phải trói đứng, khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức
nhưng trong lòng vẫn nồng nàn tha thiết nhớ cuộc vui. Thật dữ dội làm sao cái sức
sống ấy đặc biệt hình nh A Phủ bị trói đứng một lần nữa lại đánh thức nơi Mị nỗi tủi
nhục của thân phận “không bằng con ngựa” của mình đồng thời khơi dậy lòng trắc ẩn
tiềm tàng trong cô. A Phủ một chàng trai tràn trề sinh lực, lao động giỏi, con nhà
nghèo, bố mẹ chết sớm, lưu lạc đến Hồng Ngài làm thuê, do cùng bọn con trai làng
sinh sự đánh nhau với A Sử vào dịp chơi tết. A Phủ bị “bắt sống, trói chân tay lại”
khiêng về nhà Thống lý. Từ đó, anh phải đi trừ nợ cho nhà Tra. Trong một lần
chăn bò, chẳng may hổ ăn thịt mất một con bò, Tra đẩy A Phủ vào cột, hai tay bắt
ôm quặt lên. Rồi dây mây quấn từ chân lên vai, sang hôm sau Tra quẳng thêm một
vòng thòng lọng vào cổ. Thế A Phủ không cúi, không còn lúc lắc được nữa”. Nhìn
cảnh ngộ A Phủ c đầu, Mị hãy còn thái độ thản nhiên, sau đó, trông thấy thứ ngôn
ngữ câm lặng phát ra từ dòng nước mắt của A Phủ, xúc động, thương cảm đồng
cảm với anh. Đồng thời, giọt nước mắt ấy như tiếng gọi thiêng liêng của tính giai cấp
ý thức phản kháng đối với Mị: Lúc ấy đã khuya. Trong nhà đã ngủ yên, Mị trở dậy
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng sáng lên, Mị lé mắt trông sang, thấy mắt A Phủ cũng vừa
mở, một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã đen lại. Nhìn thấy tình cảnh
như thế, Mị chợt nhớ lại đêm năm trước A Sử trói Mị, Mị cũng phải trói đứng như thế
kia. Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không biết lau đi được.
Trời ơi, bắt trói đến chết người đàn ngày trước cũng cái nnày. Chúng
thật độc ác. Cỡ chừng này đêm mai người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét,
phải chết. thế, Mị liền hành động một cách táo bạo, “phiến loạn” quyết liệt. Cô cởi
trói cho A Phủ rồi cùng anh bỏ trốn khỏi Hồng Ngài, chạy sang Phiềng Sa: Lúc ấy,
trong cảnh nhà đã tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt, nhưng Mị
tưởng A Phủ đương biết người bước lại. Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây
mây. A Phcứ thở ptừng hơi, không biết mê hay tỉnh. Lần lần, đến lúc gỡ được hết
dây trói người A Phủ thì Mị cũng hốt hoảng, Mị chỉ thì thào được một tiếng: ”đi
ngay…” rồi Mị nghẹn lại, A Phủ bỗng khụy xuống, không bước nổi. Nhưng trước cái
chết thể đến nơi ngay, A Phủ lại quật sức vùng lên, chạy. Mị đứng lặng trong bóng
tối.
Rồi Mị cũng vụt chạy ra. Trời tối lắm, nhưng Mị vẫn băng đi. Mị đuổi kịp A Phủ, đã
lăn, chạy (…) hai người lẳng lặng đỡ nhau lao chạy xuống dốc núi. “Nhân chi
tính bổn thiện”. Hành động trên đây xuất phát từ tấm lòng “thương người như thể
thương thân", từ sự thôi thúc cấp bách của cảnh ngộ hiện tại, từ tiếng gọi thiêng liêng,
bất tử của cuộc sống độc lập tự do. cởi trói cho A Phủ cũng từ cởi trói xiềng
xích đang đè nặng lên chính cuộc đời của mình, Cứu A Phủ Mị đã cứu mình một
lúc vượt qua hai tầng địa ngục đày đọa con người một cách man: tầng địa ngục
phong kiến tầng tầng địa ngục tín thần quyền. Thật đáng biểu dương làm sao
cho hình ảnh hai con người trẻ tuổi, nhựa sống mãnh liệt bị phong kiến trói đứng rồi
vùng dậy một cách quyết liệt, bật tung như quả bom to đang ra sức tung phá giữa khu
vực cần phải hủy diệt. Đúng như một nhà nghiên cứu văn học đã nhận xét: Không ai
trói buộc được sự sống, kìm hãm được sự sống cũng như không ai nỡ trách bông hạnh
nở vươn ra ngoài tường khi sắc xuân đầy rẫy ngoài trời. Tóm lại, Mị một hình
tượng nhân vật phụ nữ tính chất điển hình cho mảng truyện viết vđề tài miền núi
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Tây Bắc dưới ách phong kiến thực dân đô hộ của nhà n Hoài nói riêng cũng
như của dòng văn học Việt Nam giai đoạn 1945 - 4975 nói chung.
Qua hình tượng nhân vật Mị, nhà văn Hoài đã miêu tả thực trạng cuộc sống bị áp
bức, đè nén, chà đạp đến cùng cực, nhàu nát của số phận những con người nhỏ nơi
miền núi cao Tây Bắc, tố cáo, vạch trần tội ác của bọn phong kiến nơi ấy đồng thời
phát hiện nhiều phẩm chất tốt đẹp của con người tập trung ngòi t ngợi ca sức sống
tiềm tàng của họ. Đó cũng chính giá trị hiện thực giá trị nhân đạo toát lên từ
nhân vật trung tâm của thiên truyện hấp dẫn này.
Cảm nhận về nhân vật Mị - Mẫu 7
“Vợ chồng A Phủ” được xem một trong những bằng chứng tố cáo đanh thép tội ác
của chế đphong kiến nát đè lên vai người phụ nữ nói chung và nhân vật Mị nói
riêng. Hình tượng nhân vật Mị trong tác phẩm đã được Hoài khắc họa rất thành
công cả về hình thức lẫn tâm hồn.
Hoài một trong những nhà văn hiếm hoi trong làng văn học Việt Nam khắc họa
thành công hình ảnh người phụ nữ. Hình ợng người phụ nữ trong tác phẩm của ông
không chỉ vẻ đẹp về mặt hình thức mà nội tâm nhân vật cũng rất sâu sắc. Ta thể
nhận thấy điều này thông qua hình tượng nhân vật Mị trong tác phẩm “Vợ chồng A
Phủ”.
Qua miêu tả của Hoài thì Mị một i sinh ra từ núi rừng Tây Bắc. mang
trong mình những nét tính cách của người con gái dân tộc thiểu số chất phác hiền
lành. sinh ra trong một gia đình nghèo khó nhưng Mị vẫn rất lạc quan yêu đời.
Mị trông xinh tươi n mởn như một đóa hoa rừng ngập tràn xuân sắc. không chỉ
đẹp còn rất tài năng. tài thổi hay như thổi sáo nên biết bao người say
hàng ngày đi theo bước chân của Mị. Những tưởng cuộc đời gái cứ thế trôi qua êm
đềm và cô sẽ sớm tìm được bến đỗ yêu thương.
Nhưng hội phong kiến cùng với những hủ tục lạc hậu đã đẩy Mị tới bước đường
cùng. Khi gia đình nghèo khó đã phải vay tiền nhà Thống Pá tra để mua
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
một ơng ngô làm kế sinh nhai nhưng làm hết năm y qua năm khác vẫn chưa trả
hết nợ. Cực chẳng đã bố mẹ phải gán Mị cho nhà Thống lí để trả hết nợ.
Từ khi bắt đầu về làm dâu Thống bao nhiêu mơ ước của cuộc đời tiêu tanphải
đối mặt với bi kịch của người phụ nữ làm dâu nhà giàu nhưng không lấy một ngày
nhàn hạ. Người ta thấy Mị lầm lũi trong cửa như một con rùa. Năm này qua m
khác chôn chân trong căn phòng nhỏ kín mít chỉ một chiếc cửa sổ nhìn ra bên
ngoài mờ ảo không biết sương hay khói. Mị đã từ một gái trẻ trung yêu đời
phơi phới để trthành một người đàn cam chịu. Quanh m suốt tháng phải làm
việc quần quật. Thậm chí “Con ngựa, con trâu làm lúc, đêm nó còn được đứng
gãi chân, đứng nhai cỏ. Đàn bà con gái nhà này thì vùi đầu vào việc cả đêm lẫn ngày”.
Nghĩa cuộc sống của Mị lúc này còn cực khổ hơn cả trâu ngựa trong nhà Thống Lí.
Và từ khi cha chết thì mị cũng không còn buồn.
Tưởng rằng Mcứ sống lầm lũi đợi ngày chết xương đây thôi. Nhưng không,
trong tiềm thức của Mị lòng ham sống, khát vọng tự do, hạnh phúc vẫn âm cháy
chỉ cần có chất xúc tác là bùng lên một cách mãnh liệt. Còn nhớ trong những ngày đầu
Mị bị bắt về làm dâu nhà Thống đã năm lần bảy lượt tìm cách trốn đi ăn
ngón để tự tử. Nhưng với lòng hiếu thảo dành cho cha Mị đã không đành lòng làm
việc đó mà chấp nhận sống một cuộc sống lầm lũi sống mà như đã chết.
Nhưng Mị phải đâu đã an phận chấp nhận cuộc sống đầy đen tối gặp hội thuận
lợi lòng ham sống lại được thắp lên. Khi “đêm tình mùa xuân” đến Mị lại muốn
được mặc váy đẹp, lại muốn đi theo tiếng sáo gọi bạn. Mị chuẩn bị sửa soạn quần áo,
chải đầu tóc để đi hội. Trong đầu Mị hiện lên suy nghĩ Mị muốn được đi chơi. Để rồi
khi Mị vẫn đang thả hồn với mùa xuân thì Mđã bị A Sử trói vào cột nhà. Lúc ấy tuy
đau đớn nhưng Mị vẫn đang thả hồn mình theo những đám chơi xuân nên không còn
cảm nhận được nỗi đau nữa. thể nói đoạn văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm tình
mùa xuân đoạn văn hay và xúc động nhất trong tác phẩm. đã thể hiện được diễn
biến tâm trạng của nhân vật Mị với thủ pháp tương phản giữa quá khứ hiện tại,
giữa nội tâm đầy màu sắc thực tại cay đắng. Khiến cho nhân vật Mị được hiện lên
rõ nét hơn trong mắt người đọc.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Sức sống mãnh liệt của Mị lại được trỗi dậy khi gặp A Phủ. Chính hình ảnh giọtớc
mắt của A Phủ khi bị trói trước sân đã thức tỉnh Mị một lần nữa vùng lên chống lại áp
bức bất công. Mị lại trở về Mị ngày trước với niềm ham sống mãnh liệt khát khao
được làm chủ cuộc sống của mình. Mị A Phủ đã cùng dắt tay nhau đến với vùng
đất của tự do.
Thông qua hình tượng nhân vật Mị, Tô Hoài đã khắc họa rất thành công hình ảnh
người phụ nữ vùng cao. Hiền lành, chất phác, yêu lao động đặc biệt cũng rất mạnh
mẽ biết vùng lên chống lại ách áp bức bóc lột tìm lại cuộc sống tự do của chính mình.
Cảm nhận về nhân vật Mị - Mẫu 8
Con người sinh ra vốn đã được tạo hóa ban tặng cho quyền được sống, được làm
người quyền được mưu cầu hạnh phúc. Ý thức được điều đó, khao khát được hòa
mình vào cuộc sống, con người đã vượt qua mọi trở ngại k khăn, thử thách để
hướng tới một điều thật ý nghĩa: sự sống. Nhân vật Mị trong truyện ngắn Vợ chồng
A Phủ” của Hoài cũng đã phần nào biểu hiện điều đó. Bằng sức sống mãnh liệt,
lòng khát khao được sống, Mị đã can đảm và tìm thấy sự sống cho chính mình.
Mị một gái xinh đẹp, chăm chỉ làm việc tài thổi sáo giỏi. Chính thế
gái ấy niềm khao khát, ước mơ của bao nhiêu chàng trai: “Có biết bao nhiêu
người mê, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”. thể nói, cuộc sống của Mị đang trên đà
đơm hoa kết trái, một cuộc sống tuổi của ai cũng phải ao ước. Thế nhưng
bước ngoặt của cuộc đời Mị đã dần chuyển sang ớng khác khi trở thành con dâu
gạt nợ cho nhà thống Tra. người con gái đẹp ấy lại một lần nữa tỏ tấm
lòng hiếu thảo của một người con khi nghe lời cha, chấp nhận về m dâu gạt nợ cho
nhà thống lý.
Tiếng con dâu nhà thống nhưng ai cũng thấy được con dâu chẳng khác kẻ
tôi đòi, phải làm việc quần quật suốt ngày đêm. Hình ảnh Mị thật tội nghiệp như một
“con rùa lùi lũi nuôi trong cửa”, như “con trâu con ngựa nuôi trong chuồng, chỉ
biết ăn cỏ, chỉ biết làm việc thôi”. Đối lập hoàn toàn với cha con nhà thống ăn
chơi trác táng hình ảnh Mị ngồi cạnh tàu ngựa, trước tảng đá, chẻ củi hay
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
gánh nước từ ới suối lên, lúc nào cũng cúi mặt buồn rười rượi. Sống trong nhà
thống Tra không phải Mị trẻ trung, yêu đời như ngày xưa nữa. Chính thần
quyền và cường quyền nhà thống lý đã giết chết tuổi thanh xuân, bóp nghẹt cuộc sống
của Mị cả về thể xác lẫn tâm hồn. Lúc này, Mị không khác một cái xác không hồn
vật vờ, làm việc như nnô, thành một kẻ hầu người hạ cho chồng thể bị chồng
đánh đập tùy hứng bất cứ lúc nào. Cuộc sống của Mị khép chặt trong căn buồng kín
bưng, trông ra ngoài chỉ duy nhất “một chiếc cửa sổ lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc
nào trông ra cũng chỉ thấy mờ mờ trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”.
Ý thức về cuộc sống của Mị dường như đã bị giai cấp phong kiến làm liệt. “Ở lâu
trong cái khổ, Mị quen khổ rồi”. Điều này đã cho thấy con người lệ trong Mị vẫn
còn sống, con con người thực của thì dường như đã chết. Mị không bày tỏ, không
kêu than cũng không phản kháng gì, chỉ lầm lũi như con rùa nuôi trong cửa
“chờ ngày chết rũ xương ở đây thôi”.
Thế nhưng, “ngoài đầu núi lấp ló, đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng
sáo vọng lại, thiết tha bồi hồi”. Ta tưởng chừng như Mị đã trở n cảm hồn,
chỉ biết chấp nhận kiếp sống đọa đày nhưng không phải. Chính tiếng sáo gọi bạn trong
đêm tình mùa xuân biểu tượng của nh u khát vọng sống đã gợi dậy những
sâu thẳm trong lòng Mị bấy lâu. “Mị lén lấy rượu, cứ uống ừng c từng bát”. Cách
uống rượu ấy như báo trước một cuộc nổi loạn chính bản thân Mị cũng chưa ý
thức rõ: “Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, còn Mthì đang sống về
ngày trước”. Chính những ngày tháng tuổi trnghèo khó nhưng tự do, vui vẻ hạnh
phúc đã khiến cho lòng ham sống của Mị trỗi dậy: “Mị thấy phơi phới trở lại”. “Trong
đầu Mị rập rờn tiếng sáo” “Mị muốn đi chơi”. Từ chuyển biến trong suy nghĩ, Mị
đã một hành động thật ý nghĩa” Mị đến góc nhà, lấy ống mở, xắn một miếng bỏ
vào đền cho thêm sáng“với tay lấy cái váy hoa vắt vách” để chuẩn bị đi chơi.
Hành động này nghĩa Mị đã thắp lên một ngọn đèn, soi rọi cuộc sống tối tăm
triền miên của quá khứ, giờ đây Mị muốn ớc ra khỏi cuộc sống tối tăm ấy, đến
với tiếng sáo và những âm thanh rộn rã ngoài kia để được sống là chính mình.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Vậy mà nghiệt ngã thay, khi Mị toan bước đi thì bị A Sử kéo lại, chẳng nói chẳng rằng
liền trói Mị vào cột nhà. bây giờ Mị khóc, khóc cho cái oan trái của một kiếp
người khao khát muốn sống, muốn yêu lại bị ghì chặt vào một cuộc sống “không
bằng con ngựa”. Men rượu làm cho Mị say, Mị màng giữa ý thức thực tại cho
nên định “vùng bước đi. Nhưng chân tay đau không cựa được. Mị không còn nghe
thấy tiếng sáo nữa”. Chính thực tại đã bóp nghẹt những khát vọng tươi sáng. Kết cục
ấy nói lên rằng, chỉ có những phản kháng tự phát thì nhân vật không thể tự giải thoát
cho mình, đồng thời cũng bắt đầu khơi dậy cho những cuộc nổi loạn trong tương
lai của nhân vật.
Ngọn lửa khao khát sống trong cô Mị thực sự bùng cháy khi tự tay cởi trói cho A
Phủ. Chứng kiến cảnh A Phủ bị đánh đập man, hình ảnh “một dòng nước mắt
lấp lánh xuống hai hõm đã xám đen lại” đã khiến cho Mị chợt nhớ lại cái đêm
mình cũng bị trói đứng vào cái cột thế kia, cũng ớc mắt chảy xuống miệng, xuống
cổ không cách nào lau đi được. Chính từ đó đã làm trỗi dậy trong Mị tình thương
những người cùng cảnh ngộ. Mị đã thấy được cái bất công phi lý, sự tàn ác của cha
con nhà thống lý và không muốn thấy thêm một cái chết oan ức, cho nên cô đã cởi trói
cho A Phủ. ràng Mđã suy nghĩ kỹ, đã lường trước những sẽ xảy ra. đã sẵn
sàng chịu trói chịu chết thay cho A Phủ nghĩ rằng, chỉ chết thì mới
thể được giải thoát khỏi kiếp sống đầy, đớn đau nhục nhã này. Nhưng không phải.
Khi thấy a Phủ chạy đi rồi, chạy đến một cuộc sống tự do, thì Mị bừng tỉnh hẳn. Mị
không muốn chết nữa Mị muốn sống, phải sống cho nên “Mị vụt chạy ra” theo A
Phủ. Giải thoát cho A Phủ, Mị cũng giải thoát luôn cho chính mình.
Qua việc khắc họa nhân vật Mị, Hoài cũng đã phần nào tố cáo chế độ thống trị của
bọn chúa đất, địa chủ phong kiến, ca ngợi phẩm chất cao đẹp của những người nông
dân miền núi hiền lành, chất phác. Hbiết yêu cái đẹp, trọng lẽ phải để rồi vượt lên
tìm lại chính mình.
Sức sống của nhân vật Mị được Hoài khắc họa hết sức tài tình, độc đáo. Từ một
con người dường như đã bị mất hết sức sống, nhưng với một nghị lực phi thường, một
lòng ham sống mãnh liệt, Mị đã tìm thấy cuộc sống cho bản thân mình dám đấu
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
tranh với những thử thách để rồi vượt qua. Thật vậy, Nguyễn Khải cũng đã từng triết
lý: “Ở đời này không con đường cùng, chỉ những ranh giới, điều cốt yếu phải
sức mạnh để vượt qua những ranh giới ấy”. Con đường vượt qua những ranh giới
của nhân vật Mị phần nào đã chứng minh cho chân lý ấy.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 9
Hoài rất nhiều tác phẩm viết về con người vùng đất Tây Bắc, trong đó Vợ
chồng A Phủ một trong những truyện ngắn tiêu biểu nhất. Vợ chồng A Phủ viết về
đôi vợ chồng người H'Mông, về cuộc sống số phận con người đất Hồng Ngài dưới
ách thống trị của cường quyền thần quyền. Trong tác phẩm này, nhà văn Hoài
đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật Mị- người phnữ bất hạnh bị buộc trở
thành người con dâu trừ nợ nhà thống lí.
Theo chân nhà văn bước vào tác phẩm, ta bước vào cuộc sống của Mi - một người con
gái của dân tộc H'Mông nơi đây. Mị trước khi về làm dâu nhà thống Tra một
cuộc sống rất yên bình như những người con gái khác. Mị xinh đẹp, tài thổi sáo
được nhiều chàng trai ngưỡng mộ. Mị còn một người con hiếu thảo, một gái giỏi
lao động.
Đến tuổi cập kê, Mị được rất nhiều chàng trai theo đuổi, không chỉ rất xinh đẹp,
chăm chỉ làm lụng còn thổi sáo rất hay "Mị thổi sáo giỏi... Mị uốn chiếc trên
môi, thổi cũng hay như thổi sáo... Bao nhiêu người mê, cứ ngày đêm thổi sáo đi
theo Mị hết núi này sang núi khác".
Nhà Mị nghèo, cha mẹ ngày xưa lấy nhau phải vay bạc của nhà thống Tra. Đến
khi mẹ chết, nvẫn chưa trả được, vậy nên, Mị đã thay cha mẹ gánh việc nương
rẫy để trả nợ cho nhà thống lý. Cô quả là một người con rất hiếu thảo!
Thế nhưng, mỗi năm "phải trả một nương ngô cho người ta" bao nhiêu năm vẫn
chưa hết nợ, thống Tra đã bảo với cha Mị rằng:"cho tao đứa con gái này về làm
dâu, thì tao xoá hết nợ cho" rồi xảy ra sự việc A Sử đến giả làm người yêu Mị bắt
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Mị về nhà hắn. Mị trở thành "con dâu gạt nợ" của nhà thống lí và bắt đầu những chuỗi
ngày khổ cực, đày đọa cả thể xác và tinh thần.
Sau đêm hôm ấy, Mị chính thức trở thành con dâu nhà thống Tra. Mang danh
con dâu nhà giàu thế nhưng cuộc sống của Mị lại chẳng khác kẻ tôi tớ, cả m cả
tháng Mị phải m quần quật như con trâu con ngựa trong nhà. Mị phải làm việc
không ngơi tay "Tết xong lên núi hái thuốc phiện, giữa năm thì giặt đay, đến mùa đi
nương bẻ bắp. Và dù đi hái củi, bung ngô, lúc nào cũng gài một bó đay trong cánh tay
để tưới sợi", "con ngựa con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn
bà con gái nhà này vùi vào việc cả ngày lẫn đêm".
Cuộc sống đày đọa về thể xác quanh năm suốt tháng khiến Mị trnên lầm lũi "mị
tưởng mình cũng con trâu, mình cũng con ngựa", "ở lâu trong khổ, Mị quen khổ
rồi". Cùng với sự áp bức về tinh thần đã biến Mị từ một gái xinh đẹp, yêu đời tr
nên chai về cảm xúc. Từ ngày bị A Sử bắt v"cúng trình ma", Mị đã cay đắng nghĩ
rằng mình đã trở thành người nhà thống "Ta thân đàn bà, đã bắt về trình ma
rồi, chỉ còn biết đợi ngày xương đây thôi". Chế độ thần quyền tại Hồng Ngài đã
gián tiếp đẩy một gái như Mị trở nên liệt, trở thành một người không còn suy
nghĩ, sức sống hay cảm xúc.
Không chỉ thế, Mị còn nạn nhân của chế độ cường quyền tàn ác đại diện đây
cha con thống Tra, chúng đã cướp đi tất cả hạnh phúc, tình yêu của cuộc đời
Mị, biến Mị trở thành một kẻ nô lệ không công cho nhà hắn.
Còn A Sử, Mị mang danh vợ của hắn, thế nhưng, hắn đối xử với chẳng khác
một kẻ người ở, một người lệ, bởi hắn chưa từng cho Mị đi chơi mùa xuân lễ
hội "chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết". Trong đêm tình mùa xuân, khi tiếng
sáo réo rắt cất lên ở nẻo xa, tâm hồn Mị chợt dạt dào những kỉ niệm về ngày trước, khi
còn được sống trong tự do hạnh phúc. Mị uống rượu muốn được đi chơi Tết
"Mị còn trẻ. Mị muốn đi chơi", thế nhưng, A Sử khi biết được ý định của Mị, đã tàn
nhẫn "xách một thúng sợi đay ra trói Mị vào cột nhà", "quấn luôn tóc Mị lên cột, Mị
không cúi, không nghiêng đầu được nữa".
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Mị sống trong nhà thống bị tước đoạt sự tự do, tước đoạt của niềm vui, tình yêu
hạnh phúc của đời Mị. Nỗi đau đớn về thể xác tinh thần đã khiến Mị trở nên liệt,
trở nên chai cảm xúc, trở thành một cái xác không hồn "Mị cúi mặt, không nghĩ
ngợi nữa", "Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong cửa. buồng Mị
nằm, kín mít, một chiếc cửa smột lỗ vuông ấy trông ra. Đến bao giờ chết thì
thôi".
Năm tháng nhà thống lí, Mị không còn thấy khổ, không còn biết đau nữa, cũng
không còn biết tự do gì, yêu thương gì. cái buồng nơi Mị nằm trở thành cái
địa ngục trần gian giam giữ không chỉ thể xác còn tâm hồn của Mị, Mị nghĩ
phải đến lúc chết, cô mới được giải thoát.
Cực khổ là thế, bị đàn áp, áp bức đến tê liệt thế, những tưởng tất cả khát vọng sống,
khát vọng hạnh phúc của Mị đã bị vùi dập, dập tắt hết. Nhưng không, cái sức sống ấy
ẩn mình tiềm tàng trong con người Mị chợt bùng cháy n thật mạnh mẽ trong
đêm tình mùa xuân và trong đêm Mị giải cứu A Phủ.
Khi tiếng sáo gọi bạn trong đêm hội mùa xuân Hồng Ngài cất lên cùng với tiếng
người cười nói, tiếng kèn, tiếng pao, lòng Mị đã dập dìu. Mị uống rượu để được say,
để được quên đi nhưng "lòng Mị đang sống về ngày trước, tai văng vẳng tiếng sáo gọi
bạn đầu làng". Tiếng sáo ấy như đánh thức cái khát khao tự do đang ngủ vùi trong sâu
thẳm Mị sống dậy để Mị chợt thấy "phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui như
những đêm Tết ngày trước". Mị nhận ra rằng "Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi".
Đây khát vọng sống sự phản kháng đầu tiên của Mị từ khi bước chân vào nhà
thống lý. Mị muốn được tự do, muốn được giải thoát "Nếu nắm ngón trong tay
lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa".
Khát vọng sống, khát vọng tự do cứ theo tiếng sáo dập dìu bay đến bên Mị "trong đầu
Mị đang dập dờn tiếng sáo", Mị muốn được ra ngoài, muốn được đi chơi như "bao
nhiêu người có chồng" khác. Vậy nên, "Mị quấn tóc lại. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt
phía trong vách" để chuẩn bị đi chơi.
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Ý thức cuộc sống đã trở về với Mị rồi! Khao khát sống, tự do, vui tươi bùng cháy
mạnh mẽ trong lòng Mị. bị A Sử bắt đứng trói cột không cho đi chơi, nhưng tâm
hồn đã thoát lên, đi theo những tiếng sáo gọi bạn rồi "Trong bóng tối, Mị đứng im,
như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn, mị nghe thấy tiếng sáo đưa
Mị đi theo những cuộc chơi".
Tiếng sáo ngày xuân đã đánh thức khát vọng sống tiềm tàng trong con người Mị.
Tiếng sáo đã làm bùng cháy lên thật nh liệt, đã thôi thúc Mị những phản
kháng đầu tiên của một con người xúc cảm. Tiếng sáo ấy cũng đã thổi bùng lên
khát vọng tự do trong cô, đánh thức cảm xúc, ý thức về cuộc sống trong con người
"Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa".
Thế nhưng, sau đêm nh đó, Mị lại trở về những ngày trước, lại sống hồn, lầm lũi
như "con rùa nuôi trong cửa". Liệu ai nghĩ rằng Mị sẽ ngày vùng lên
thoát khỏi sự áp bức, thoát khỏi địa ngục trần gian này chăng?
Sự kiện A Phủ đánh mất bò, bị đánh rồi bị trói đứng vào cột làm xôn xao cả bản. Thế
nhưng, điều đó dường như chẳng làm ảnh ởng tới Mi cuộc sống của cô.
vẫn lầm lũi như thế, "thản nhiên thổi lửa, tay" như mọi ngày. Nếu A Phủ cái xác
chết đứng chết ở đấy, cũng thế thôi". Mị không có xúc cảm, không còn thương xót cho
một con người đau khổ, đáng thương như thế bởi cảm xúc trong cô đã chai lì, đã tê liệt
rồi!
Thế nhưng, cảm xúc trong Mchợt ùa về chkhi Mị nhìn thấy "dòng nước mắt lấp
lánh xuống hai hõm đã xám đen" của A Phủ. Mị chợt nhớ về đêm tình năm
trước, khi cũng bị A Sử bắt trói đứng như thế "nước mắt chảy xuống miệng, xuống
cổ, không biết lau đi được". Một cảm giác thương xót chợt len lỏi cháy lên trong lòng
cô. Mị thương cảm cho số phận của A Phủ, đồng cảm bởi biết sđau đớn A
Phủ đang phải trải qua "Trời ơi, bắt trói đứng người ta đến chết. bắt mình chết
cũng thôi. ... chúng thật độc ác. Chỉ đêm mai người kia phải chết, chết đau, chết
đói, chết rét, phải chết... Người kia việc gì phải chết".
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Mị thương cảm cho A Phủ, cô miên man trong dòng nghĩ ngợi, cô nghĩ A Phủ biết đâu
thể trốn được thống Tra sẽ cho rằng người thả A Phủ đi rồi "Mị liền
phải trói thay vào đấy. Mị chết trên cái cọc ấy". Nỗi sợ hãi bùng lên trong lòng cô, thế
nhưng, sự thương xót đồng cảm đã chiến thắng sự sợ hãi, "rón rén bước lại",
"rút con dao nhỏ cắt a, cắt nút dây mây", "gỡ hết dây trói trên người A Phủ" "thì
thào được một tiếng: Đi đi". Mị đã giải thoát cho A Phủ, cho một con người bị áp bức
như Mị được trở lại với tự do.
Thế nhưng, khi nghe tiếng ớc chân của A Phủ "quật sức vùng lên, chạy", "mị đứng
lặng trong bóng tối". Khát vọng sống chợt bùng lên mạnh mẽ trong lòng cô, thôi thúc
bước chân chạy "băng đi" theo A Phủ. Mị sợ cái chết, Mị muốn được sống, Mị
muốn được tự do hạnh phúc, vậy nên Mị đã băng theo A Phủ "thở trong hơi gió
thốc lạnh buốt: A Phủ cho ... ở đây chết mất".
Mị đã chạy thoát khỏi địa ngục trần gian giam cầm thể xác tâm hồn Mị, thoát khỏi
những áp bức nô lệ của những kẻ cầm quyền. Hai con người đau khổ dìu nhau bước đi
trong bóng tối, băng qua rừng trong đêm lạnh. Hành động cắt dây trói giải thoát cho A
Phủ của Mị, cũng nh động cắt dây trói giải thoát cho chính bản thân mình của cô,
thoát khỏi kiếp sống đày đọa, khổ cực. Chính khát vọng sống, tự do đã giúp làm
được điều đó.
Hoài đã rất thành công khi xây dựng hình tượng nhân vật Mị, đặc biệt khi miêu
tả những diễn biến tâm phức tạp của cô. Ông đã dẫn dắt cho người đọc thấy tâm
của Mị từ những ngày cô còn được tự do đến khi bị đày đọa trong nhà thống lý rồi đến
khi vùng lên giải thoát cho bản thân. Tất cả đều được miêu tả rất xuất sắc. Ông còn tái
hiện được những phong tục của con người ở vùng núi Tây Bắc rất chân thực.
Tình huống truyện được xây dựng rất đặc sắc, bức tranh sống động về chế độ cầm
quyền tàn bạo, độc ác của vùng núi Tây Bắc. Nhưng qua đó, làm hiện lên khát vọng
sống mạnh mẽ, tiềm tàng của những con người nơi đây.
Nhà văn đã xây dựng hình tượng nhân vật Mcùng xuất sắc. Không chỉ mang tới
bức tranh về cuộc sống bị áp bức của những số phận con người nhỏ vùng Tây Bắc
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
còn vạch trần bộ mặt ác độc của bọn cầm quyền đó. Đồng thời Hoài cũng
phát hiện ra những phẩm chất cao đẹp sức sống tiềm tàng của những con người nơi
đây. Giá trị nhân đạo giá trị hiện thực đều được tái hiện rất xuất sắc thông qua hình
tượng nhân vật Mị.
Cảm nhận về nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 10
Trong đợt tiến quân vào miền Tây, Hoài theo bộ đội chủ lực tham dự chiến dịch
giải phóng Tây Bắc. Nhà văn đã kể về những ngày tháng ấy với nỗi xúc động “cái kết
quả lớn nhất trước nhất của chuyến đi đất nước con người miền Tây đã để
thương để nhcho tôi nhiều quá…Đó một ám ảnh mạnh mẽ thúc đẩy tôi sáng tác”.
Truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” đã ra đời trong hoàn cảnh ấy. Tác phẩm viết về đồng
bào dân tộc Mèo trong quá trình đấu tranh giành quyền sống, tự do hạnh phúc.
Nhân vật chính của thiên truyện Mị người con gái xinh đẹp, trtrung tiềm tàng sức
sống mạnh mẽ.
Mị tiêu biểu cho nh ảnh người phụ nữ miền núi trước cách mạng. Mị sống Hồng
Ngài. Cô vợ của A Sử, con dâu của thống Pá Tra. Cũng như “tất cả những đàn
khốn khổ ra vào nhà quan”, Mị sống một cuộc sống buồn tủi với thân phận làm con
dâu gạt nợ. Làm vợ “A Sử với Mị không có lòng vẫn phải với nhau”. Còn
buồn hơn khi một người khát khao hạnh phúc như Mị, chạm gần được tới hạnh phúc
thì phải lấy một người không yêu mình. Cuộc sống nhà thống lí Pá Tra đày đọa thân
xác khiến tâm hồn Mị ngày một khéo. “Mỗi ngày Mị gần như không nói, lùi lũi
như con rùa nuôi trong xó cửa”.
Trong ngày Tết mọi người đi chơi, Mị uống ợu và say, lòng Mị sống lại những năm
tháng ngày trước. Tiệc rượu đã tan nhưng Mị vẫn không biết: Rượu đã tan lúc nào.
Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa
nhà.” Trong đoạn này nhà văn đã diễn tả rất tinh tế diễn biến m của Mị. Men rượu
thấm, Mị muốn đi chơi, những khao khát sống trong Mị trỗi dậy mạnh mẽ hơn bao giờ
hết. Mị bỏ thêm mỡ o dĩa đèn cho sáng như một hành động thức thắp sáng cuộc
đời. Mị với tay lấy cái váy hoa treo trong vách, chuẩn bị đi chơi thì A Sử trở về. Hắn
trói chặt Mị trên cột nhà bỏ đi. Nếu trước đó, Mị con người hoàn toàn cảm ,
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
không cảm xúc, không phản ứng trước áp bức, bất công đang đè nặng. Thì giờ đây,
bên trong con người y đang bừng lên sức sống mãnh liệt, những uất ức như vỡ òa.
“Hơi ợu còn nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi,
những đám chơi”. Tiếng sáo, tiếng hát đã dứt nhưng tất cả còn âm vang mãi trong Mị
“Hơi rượu tỏa, tiếng sáo, tiếng chó sủa xa xa…”
Trong đêm Mị uống rượu, chuỗi ngày ức ơi đẹp ùa về. Điệp khúc được lặp lại
nhiều lần trong đầu Mị: “Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Tác giả lặp lại
hai lần ý nghĩ ấy khi tiếng sáo cứ rập rờn trong tâm trí Mị. “Trong đầu Mị đang rập
rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi chơi. Mị quấn lại tóc…” Đó sự
chiến thắng của bản năng, khiến Mị không sợ hãi. Mị chỉ mong được đi chơi, được
sống lại cảm giác hạnh phúc, ngắn ngủi trước đây. Tâm hồn Mị đang sống mãnh liệt,
vượt qua vẻ ngoài ủ ê câm lặng để tìm đến mong muốn đã ấp ủ sâu thẳm trong lòng có
dịp bùng lên.
Giá trị nghệ thuật cao trong trường đoạn tâm trạng khi Mị uống rượu trong đêm mùa
xuân được miêu tả rất tinh tế. Tiếng sáo gọi bạn được nhắc lại ba lần như tín hiệu của
tuổi trẻ, tiếng chó sủa cũng biểu hiện của người yêu đang tìm đến nhau. Tác giả đối
lập đời sống bên ngoài đời sống bên trong để chứng tỏ sức sống tiềm tàng, chưa
bao gibị dập tắt của Mị mặc phải sống trong hoàn cảnh tăm tối. bị trói, bị
hành hạ, sức sống ấy luôn tìm kiếm hội để bùng n. Sức sống của Mị tràn đầy thơ
mộng, bay bổng theo tiếng sáo đêm tình.
Qua đây cho ta thấy hình ảnh nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân để thấy nghệ
thuật miêu tả tâm tài tình của nhà văn. Hoài đã cho ta thấy bản năng đầy sức
sống của nhân vật trong khung cảnh ngột ngạt, tàn bạo. Tâm trạng của Mị bài ca
đầy sức sống tiềm tàng trẻ trung không dập tắt được, đồng thời cũng lời tố cáo thế
lực bạo tàn miền núi chà đạp con người.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 11
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Vợ chồng A Phủ truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Hoài trong giai đoạn
sáng tác sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Nội dung kể về cuộc đời đầy biến cố
của đôi vợ chồng trẻ người Mông là Mị và A Phủ trong chế độ thực dân, phong kiến.
Nhân vật Mị một hình tượng nghệ thuật đặc sắc ý nghĩa khái quát cao, tiêu biểu
cho cuộc sống đau khổ, tủi nhục quá trình vùng lên tự giải phóng của đồng o
miền núi Tây Bắc. Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm xuân với
những tình tiết chân thực cảm động đã thể hiện sức sống mãnh liệt cùng khao khát
tình yêu cháy bỏng của Mị người con gái xinh đẹp mà bất hạnh.
Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Vì đẹp người đẹp nết nên Mị được nhiều chàng trai trong
vùng để mắt tới. ơng lai của lẽ ra sẽ tốt lành, yên ấm, nhưng chỉ món nợ
truyền đời của cha mẹ Mị bị bắt về làm con dầu trừ nợ cho nhà thống Tra.
Tuổi xuân của Mị đã bị A Sử, gã con trai xấc xược và hung bạo tước đoạt, giày xéo.
Quãng đời Mị sống trong nhà thống chuỗi dài những đọa đầy, tủi nhục. Tuy danh
nghĩa là con dâu nhà quan lớn nhưng thực chất Mị chỉ là đầy tớ, nô lệ, bị coi rẻ hơn cả
con trâu, con ngựa. Đau khổ, cực nhục đã ớp mất tuổi xuân của Mị, biến thành
kẻ nhẫn nhịn cam chịu. Lúc mới bị bắt về, Mị phản ứng quyết liệt, định ăn ngón
tự tử, nhưng rồi thương xót cha già, Mị không đành lòng chết. Đời Mị cứ thế lặng lẽ
trôi đi. Cuộc sống không còn ý nghĩa. sống như đã chết. Đau khổ triền miên đã
làm cho Mị hóa thơ, lạnh lùng. Mọi cảm xúc trong dường như đã chai lì. Tuy
nhiên, khát vọng sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt. Trong Mị luôn tồn tại hai con
người tưởng chừng đối lập: Con người bên ngoài lạnh ng cảm con người bên
trong có sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt.
Tác giả lấy khung cảnh mùa xuân, đêm xuân làm nền cho diễn biến tâm trạng của Mị.
Mùa xuân, đất trời tưng bừng màu sắc, rộn âm thanh, rất gần gũi với quãng đời hồn
nhiên, vui vẻ ngày trước của Mị: Trên đầu núi, các ơng ngô, nương lúa gặt xong,
ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi hái đỏ, tinh nghịch, đã đốt những
lều canh nương để sưởi lửa. Hồng Ngài người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa
xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ
nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
rét rất dữ dội. Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi
trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ... Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân
chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi.
Đoạn văn tả cảnh mùa xuân trên vùng núi cao Tây Bắc với những hình ảnh đặc sắc
sinh động đầy sức sống. Màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa của các gái
phơi trên các mỏm đá báo hiệu Tết đã đến gần. Tiếng cười ầm của đám trẻ con chơi
quay trên sân chơi trước nhà. Tiếng sáo thổi réo rắt rbạn tình đi chơi. Tiếng chó sủa
xa xa... Những đêm tình mùa xuân đã tới.
Sức sống tưng bừng của vạn vật mùa xuân đã làm cho tâm hồn Mị hồi sinh. Tâm trạng
Mị lúc này pha trộn giữa nhiều cung bậc cảm xúc: vui sướng và đau khổ, tủi nhục đến
mức muốn chết khao khát sống. Những cảm xúc ấy đang trỗi dậy, cuộn xoáy, trào
dâng trong lòng Mị.
Trong lúc trai gái và trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn trên sân
chơi đầu bản thì Mị thiết tha bồi hồi khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình từ đầu núi vọng
lại. Mị nhẩm thầm bài hát quen thuộc mà thời con gái cô hay hát:
Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu.
Sau bao năm câm lặng trong đau khổ, lẽ đây lần đầu tiên người con dâu gạt nợ
khe khẽ cất tiếng hát thầm.
Cảnh vui xuân nhộn nhịp ở đầu bản và cảnh ăn Tết ồn ào trong nhà thống Tra đã
tác động mạnh tới tâm hồn Mị, khiến nhớ lại thời con gái chưa xa. Lúc đầu, Mị
hành động theo thói quen một cách thức: Ngày Tết, Mị cũng uốngợu. Mị lén lấy
ợu, cứ uống ực từng bát. Mị uống rượu như uống nỗi tủi hận, cay đắng vào
lòng, hay Mị cố tình uống thế cho thật say để quên đi nỗi khổ? Tuy nhiên, hành
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
động ấy thể hiện một sự chuyển biến khác thường đang diễn ra trong tâm trạng người
con gái đáng thương.
Bi kịch bắt đầu khi ý thức về bản thân của Mị đang trỗi dậy. Mị say rượu lịm mặt ngồi
đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát Men rượu đánh thức nỗi nhớ về phần đời đã
qua: Mị đang sống về ngày trước. Tiếng sáo gọi bạn tình văng vẳng bên tai Mị. Đấy là
tiếng sáo của tình yêu rạo rực, của tuổi thanh xuân căng đầy sức sống. Dường như lúc
này, Mị không còn con dâu gạt nợ nhà thống Pa Tra nữa gái xinh đẹp
đang uống rượu bên bếp lửa thổi sáo: Mị uốn chiếc trên môi, thổi cũng hay
như thổi sáo. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị: Mị thổi sáo giỏi...
biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi tưởng về mùa xuân
tươi đẹp thời con gái, điều đó cho thấy con người thật của Mị đang hồi sinh. Khát
vọng sống như ngọn lửa đang bừng cháy trong tâm hồn Mị.
Diễn biến tâm trạng Mị rất phức tạp: đang bị giằng xé bởi mâu thuẫn giữa thân
phận túng của người con dâu gạt nmong muốn được tự do đi chơi Tết của
gái đang khao khát tự do tình yêu. Liệu Mị dám cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang
thít chặt lấy số phận mình đđến với những cuộc chơi vui vẻ, với tiếng sáo gọi bạn
tình réo rắt du dương?!
Mải chìm đắm trong quá Khứ nên Mị tạm quên hiện tại: Rượu đã tan lúc nào.
Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà.
Mãi sau, Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi Mị từ từ bước vào
buồng. Tâm trạng Mị phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những
đêm Tết ngày trước. Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi.
Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy trong lòng khiến Mcàng thêm một phẫn uất
trước tình cảnh tủi nhục của mình. Bao nhiêu người có chồng mà vẫn đi chơi ngày Tết
đấy thôi. A Sử với Mị không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau. Mị muốn ăn lá
ngón cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Uất ức, nước mắt Mị ứa ra. Tiếng
sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường:
Anh ném pao, em không bắt,
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
Em không yêu, quả pao rơi rồi...
Mị muốn quên thời con gái ngày trướckhông sao quên được. Tiếng sáo cứ lửng
trong đầu khiến cho Mị thiết tha bồi hồi.
Khi A Sử bất ngờ vào buồng để thay áo mới, tiếp tục đi rình bắt thêm con gái nhà
người ta đem về làm vợ; Mị lặng lẽ, thản nhiên xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn
cho sáng, quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa, rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị
không thèm nói một lời. Những hành động "nổi loạn" diễn ra trong khi tiếng sáo đang
rập rờn trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới,
khơi gợi khao khát yêu đương hạnh phúc. Khi với tay lấy váy hoa... Mđã thực
sự sống lại thời con gái với bao ước mơ tươi đẹp.
Mị đã bừng tỉnh; quá khứ, hiện tại đan xen trong tâm hồn Mị. Hiện tại thì tăm tối, ngột
ngạt, tiếng sáo gọi bạn vẫn lửng bay ngoài đường, đánh thức quá khứ đẹp đẽ
chưa xa.
Những hành động khác thường của Mị đã bị A Sử trấn áp phũ phàng. Sau câu hỏi
ngạc nhiên và giận dữ: Mày muốn đi chơi à?, A sử trói Mị bằng cả một thúng sợi đay,
quấn tóc n cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Không một
dòng nào miêu tả thái độ phản kháng của Mị. Suốt từ đầu đến cuối, Mị chỉ im lặng,
âm thầm cam chịu. Tuy vậy, ẩn chứa bên trong lại một Mị hoàn toàn khác, một
Mị đang say sống với những kỉ niệm tình yêu. A Sử chỉ trói buộc được thể xác
chứ không thể trói buộc được tâm hồn Mị.
Miêu tả diễn biến tâm trạng hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân, Hoài
dường như đã nhập thân vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không
biết mình đang bị trói. Hơi rượu nồng nàn nâng đỡ tâm hồn Mị. Tai Mị vẫn nghe tiếng
sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đảm chơi. Tuy Mị chưa giải thoát được
thể xác nhưng Mị đã giải thoát được tâm hồn: Lòng Mbồi hồi theo tiếng sáo: Em
không u, quả pao rơi rồi, Em yêu người o, em bắt pao nào... Những vết dây trói
đau nhức đưa Mị trở về với thực tại đau đớn, khổ nhục. Mị vùng ớc đi. Nhưng tay
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân
ngựa đạp vào vách... Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.
Mị đang sống với con người bên trong của mình: Chừng đã khuya... Mị nín khóc, Mị
lại bồi hồi nhớ đến thời điểm trai bản đến bên vách làm hiệu, rủ người yêu dỡ vách ra
rừng chơi. Lúc này, thực tại quá khứ cứ đan xen vào nhau, giằng tâm hồn Mị.
Càng nhớ tới kỉ niệm cũ, Mị càng xót xa, đau khổ, phẫn uất trước thực tại phũ phàng :
Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức.
Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc
mê, lúc tĩnh. Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ.
Mị bàng hoàng tỉnh... Không một tiếng động. Mị thương những người đàn khốn
khổ sa vào nhà quan... Đời người đàn lấy chồng nhà giàu Hồng Ngài thì một đời
con người chỉ biết đi theo đuôi con ngựa của chồng. Mị chợt nhớ lại câu chuyện người
ta vẫn kể: Đời trước, nhà thống Tra có một người trói vợ trong nhà ba ngày rồi
đi chơi, khi về nhìn đến thì vợ chết rồi. Nhớ thế, Mị sợ quá, Mị cựa quậy, xem mình
còn sống hay chết, cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói siết lại, day dứt từng mảnh thịt.
Như thế là cuộc trỗi dậy lần thứ nhất của Mị không thành. Mị không thể thoát khỏi địa
ngục trần gian là nhà bố con tên thống lí, nhưng Mị không còn là con ngựa, con rùa lùi
lũi nuôi trong xó cửa nữa. Mị đã sống lại những thời khắc của tuổi thanh xuân tươi trẻ
tự do. Cuộc trỗi dậy ấy như một đợt sóng dâng lên rồi nhanh chóng tan ra, chưa
làm thay đổi cuộc đời Mị nhưng những đợt sóng ngầm của cảm xúc đến lúc nào đó sẽ
tuôn trào mãnh liệt bằng chứng hành động Mị liều lĩnh cởi trói cứu A Ph
cùng anh trốn khỏi Hồng Ngài.
Ở đoạn văn này, tác giả miêu tả hành động của Mị rất ít, nhưng người đọc vẫn bị cuốn
hút bởi một con người đang từ cõi âm uhồ trỗi dậy, một sức sống tiềm tàng mà
không một thế lực tàn ác nào vùi dập được. Không gian, thời gian, giọng kể chuyện
của tác giả đều phù hợp với diễn biến phức tạp của tâm trạng Mị. Hoài đã dẫn dắt
người đọc dõi theo tâm trạng ấy, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa! Đoạn
văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm xuân thấm đẫm nh nhân văn, góp phần đậm
Văn mu lp 12: Cm nhn v nhân vt M
tính cách nhân vật Mị; thể hiện một cách chân thật cảm động giá trị hiện thực
tinh thần nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ.
| 1/42

Preview text:

Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Dàn ý cảm nhận về nhân vật Mị Dàn ý số 1 a) Mở bài
- Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm
● Tô Hoài là nhà văn hiện thực nổi tiếng trong nền văn học Việt Nam hiện đại, để
lại nhiều những tác phẩm có giá trị nhân văn, phản ánh hiện thực xã hội một
cách khách quan và nhiều xúc cảm, đau đớn, xót xa, thương cảm, yêu thương,…
● Vợ chồng A Phủ được trích trong tập Tây Bắc là câu chuyện tiêu biểu và mang
nhiều giá trị tư tưởng lớn.
- Giới thiệu nhân vật Mị : Mị là nhân vật nổi bật nhất của truyện đại diện cho vẻ đẹp
tâm hồn và phẩm chất con người Tây Bắc.
b) Thân bài: Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn Mị
* Luận điểm 1: Mị là một cô gái có ngoại hình đẹp, tài hoa
● Mị là một cô gái trẻ, đẹp
● Có tài thổi sáo: “Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”
● “Trai đến đứng nhẵn cả vách đầu buồng Mị”, “có biết bao nhiêu người mê,
ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”.
● Chăm chỉ, cần mẫn trong công việc
* Luận điểm 2: Mị có những phẩm chất tốt đẹp
● Có ý thức đấu tranh: "Bố đừng bán con cho nhà giàu..."
● Hiếu thảo: sẵn sàng làm nương ngô trả nợ cho bố mẹ, chấp nhận số kiếp làm
con dâu gán nợ, nhiều lần muốn chết nhưng không thành vì nghĩ thương cha mẹ.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
● Yêu đời và yêu tự do: khao khát được đi chơi xuân, được thổi sáo, thả hồn
trong tiếng sáo bay bổng.
* Luận điểm 3: Khao khát sống, sức sống tiềm tàng mạnh mẽ
- Trong đêm tình mùa xuân:
● Mị nghe tiếng sáo và những âm thanh trong không gian xung quanh
● Nhẩm thầm lời bài hát
● Mị uống rượu để quên đi nỗi tủi nhục của mình
● Tâm hồn Mị hồi sinh và kí ức sống dậy: những kỉ niệm tuổi trẻ, khát khao yêu
thương trong Mị ùa về và Mị ý thức sâu sắc về thân phận tủi nhục, cay đắng.
● Mị muốn được đi chơi, Mị sửa soạn đi chơi
● A Sử trói đứng Mị trong đêm tối.
-> A Sử đã trói Mị, trói thể xác của Mị nhưng không thể trói được tâm hồn Mị.
- Mị cắt dây cởi trói cho A Phủ:
● Lúc đầu, Mị dửng dưng với A Phủ
● Nhìn thấy giọt nước mắt của A Phủ: thương A Phủ và thương cho mình, thấy nhà Pá Tra sao ác thế
● Mị nảy ra ý định cắt dây cởi trói cho A Phủ, nhưng rồi Mị sợ
● Mị quyết định cắt dây cởi trói cho A Phủ và hai người chạy trốn khỏi Hồng Ngài.
-> Lòng ham sống mãnh liệt, Mị đã sống lại một cách hoàn toàn cả về tâm hồn lẫn thể xác.
=> Trong Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm ỉ trong lòng
người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để bùng lên mạnh mẽ.
* Luận điểm 4: Sức phản kháng mãnh liệt
● Sự xuất hiện của "dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen
lại" của A Phủ đã làm tan chảy lớp băng vô cảm trong Mị
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
● Nghĩ đến mình ngày trước, Mị thấy căm giận nhà thống lý Pá Tra, thấy bất
bình, thấy xót xa cho một kiếp người nhưng còn chẳng bằng con bò bị mất,
phải chết vì một con bò => Nhận thức sự tương đồng trong số phận bất hạnh.
● Mị đấu tranh tư tưởng rồi quyết định cứu người dù đã nghĩ đến hậu quả.
● Mị cởi trói cho A Phủ, thì thào một tiếng “Đi ngay…” => Lòng nhân ái đã
chiến thắng nỗi sợ hãi.
● Mị đứng lặng trong bóng tối suy tư rồi vùng chạy theo A Phủ: “Cho tôi theo
với, ở đây thì chết mất” -> hành động tự giải thoát khỏi sợi dây trói vô hình của thần quyền.
=> Sự phản kháng mạnh mẽ, ý thức mưu cầu tự do, lòng ham sống, ham tự do mãnh
liệt đang cháy ngùn ngụt trong lòng của người đàn bà nhiều năm vốn đã chai lì, lạnh giá.
=> Mị là người con gái lặng lẽ mà mạnh mẽ, tiềm tàng sức sống, hành động của Mị đã
đạp đổ cường quyền, thần quyền của bè lũ thống trị miền núi. c) Kết bài
- Nêu cảm nhận của em về nhân vật Mị. Dàn ý số 2 I. Mở bài
● Tô Hoài là nhà văn nhạy cảm với cảnh sinh hoạt, phong tục tập quán của những
vùng miền, ông có vốn ngôn ngữ phong phú, lối trần thuật tự nhiên.
● Vợ chồng A Phủ là một truyện ngắn tiếu biểu cho phong cách của Tô Hoài,
truyện viết về những con người Tây Bắc tiềm tàng sức sống đã vùng lên đấu
tranh chống lại bọn thống trị.
● Nhân vật Mị là biểu tượng đẹp cho sức sống tiềm tàng của người phụ nữ bị áp bức. II. Thân bài
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
1. Mị vốn là cô gái có những phẩm chất tốt đẹp
- Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra:
● Mị là cô gái người Mông trẻ trung, hồn nhiên, có tài thổi sáo “thổi lá cung hay
như thổi sáo có biết bao nhiêu người mê”
● Mị đã từng yêu, từng được yêu, luôn khao khát đi theo tiếng gọi của tình yêu.
● Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị cuộc sống tự do nên sẵn sàng làm
nương ngô trả nợ thay cho bố.
2. Nạn nhân của những áp bức bất công
● Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra: bị “cúng trình ma” nhà thống lí, làm con
dâu gạt nợ, bị bóc lột sức lao động, “không bằng con trâu con ngựa”, “đàn bà
trong cái nhà này chỉ biết vùi đầu vào công việc” , bị đày đọa nơi địa ngục trần
gian, bị đánh, bị phạt, bị trói, ...
● Mị dần trở nên chai sạn với nỗi đau: một cô gái lúc nào cũng vậy dù quay sợi,
thái cỏ ngựa, ... đều cúi mặt “mặt buồn rười rượi”, không quan tâm đến thời
gian “lỗ vuông bằng bàn tay ...không biết là sương hay nắng”.
● Mị sống lầm li “như con rùa nuôi trong xó cửa”, “ở lâu trong cái khỏ Mị quen rồi”.
3. Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị
- Khi bị rơi vào cảnh làm con dâu gạt nợ Mị có ý định tự tử bằng lá ngón, không chấp
nhận cuộc sống mất tự do.
- Trong đêm hội mùa xuân ở Hồng Ngài, sức sống của Mị đã trỗi dậy:
● Âm thanh cuộc sống bên ngoài (tiếng trẻ con chơi quay, tiếng sáo gọi bạn tình,
..) ùa vào tâm trí, đánh thức những kỉ niệm trong quá khứ của Mị.
● Mị lẩm nhẩm lời bài hát, trong khoảnh khắc tâm hồn trở về với thanh xuân tươi
đẹp, khao khát tình yêu hạnh phúc.
● Mị ý thức được sự tồn tại của bản thân “thấy phơi phới trở lại”, “Mị còn trẻ
lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”, với khát khao tự do
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
● Tinh thần phản kháng mạnh mẽ: lấy miếng mỡ để thắp sáng lên căn phòng tối,
nổi loạn muốn “đi chơi tết” chấm dứt sự tù đày.
● Khi A Sử trói, lòng Mị vẫn lửng lơ theo tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu đến
những đám chơi. Lúc vùng dậy cô chợt tỉnh trở về với hiện thực.
- Nhận xét: Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm ỉ trong lòng
người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để bùng lên mạnh mẽ.
- Khi A Phủ làm mất bò, bị phạt trói đứng:
● Ban đầu Mị dửng dưng bởi sau đêm tình mùa xuân, cô trở lại là cái xác không hồn.
● Khi thấy giọt nước mắt của A Phủ khiến Mị đồng cảm, chợt nhớ đến hoàn cảnh
của mình trong quá khứ, Mị lại biết thương mình và thương cho kiếp người bị
đày đọa “có lẽ ngày mai người kia sẽ chết, chết đau, ... phải chết”.
● Bất bình trước tội ác của bọn thống lí, Mị cắt dây đay cởi trói cho A Phủ
● Mị sợ cái chết, sợ nỗi khổ sẽ phải gánh chịu trong nhà thống lí, cô chạy theo A
Phủ tìm lối thoát vượt ra khỏi địa ngục trần gian.
- Nhận xét: Mị là người con gái lặng lẽ mà mạnh mẽ, tiềm tàng sức sống, hành động
của Mị đã đạp đổ cường quyền, thần quyền của bè lũ thống trị miền núi. III. Kết bài
● Nêu suy nghĩ về hình tượng nhân vật Mị.
● Nghệ thuật: ngôn ngữ, cách nói đậm chất miền núi, lối trần thuật linh hoạt với
sự dịch chuyển điểm nhìn trần thuật, miêu tả thành công tâm lí nhân vật và hình ảnh thiên nhiên.
● Tác phẩm chứa đựng giá trị nhân đạo sâu sắc: sự cảm thông với số phận đau
khổ của những con người chịu áp bức, tố cáo lên án bọn thống trị miền núi, bọn
thực dân, ngợi ca vẻ đẹp, sức sống tiềm tàng trong mỗi con người Tây Bắc.
Cảm nhận nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 1
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Tây Bắc là mảnh đất đã gây biết bao thương nhớ cho các nhà văn trong đó có Tô Hoài.
“Vợ chồng A Phủ” là tác phẩm được ông sáng tác năm 1952 và in trong tập “Truyện
Tây Bắc”. Đây là kết quả của chuyến đi thực tế tám tháng lên vùng cao Tây Bắc của
nhà văn. Nổi bật trong truyện ngắn này là nhân vật Mị, người đã gây được nhiều ấn
tượng, cảm xúc cho bạn đọc.
Mị là nhân vật chính trong phần mở đầu của tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”. Đây là
nhân vật tiêu biểu, đại diện cho số phận của những người con dâu gạt nợ ở miền núi.
Mị có hoàn cảnh thật đáng thương, bất hạnh. Cô được sinh ra trong một gia đình
nghèo khổ. Vì không có tiền cưới vợ nên bố Mị đã vay tiền bố của thống lí Pá Tra,
mỗi năm phải nộp lãi một nương ngô. Đến khi mẹ của Mị chết vẫn chưa trả hết số nợ.
Trước khi về làm dâu gạt nợ nhà thống lí, Mị là cô gái xinh đẹp, có tài thổi kèn lá hay
như thổi sáo. Những đêm tình mùa xuân “trai đến đứng nhẵn vách đầu buồng Mị”. Mị
có sức hút, sức hấp dẫn như bông hoa rừng đầy hương sắc. Vẻ đẹp của cô gái người
Mông khiến chàng trai nào cũng muốn có được. Mị là cô gái yêu tự do, dám lên tiếng
phản đối lệ tục dùng con người làm vật thế mạng cho món nợ vật chất của người thân
còn tồn tại trong cuộc sống của người dân Tây Bắc. Khi thống lí Pá Tra nói với bố Mị
rằng: “Cho tao đứa con gái này về làm dâu thì tao xóa hết nợ cho” thì Mị thẳng thắn
trả lời: “Con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con phải làm nương ngô giả nợ thay
cho bố. Bố đừng bán con cho nhà giàu”. Lời nói của Mị đã chứng tỏ cô là một người
có nhận thức sâu sắc về cuộc sống, Mị chấp nhận làm nương ngô cả đời để trả nợ chứ
không làm con dâu gạt nợ và sống cuộc sống mất tự do trong nhà thống lí.
Khi bị bắt về làm con dâu gạt nợ, Mị vô cùng đau đớn và phẫn uất: “Có đến hàng mấy
tháng, đêm nào Mị cũng khóc”. Mị chuẩn bị sẵn lá ngón để tự tử nhưng nghĩ đến bố
“Mị không đành lòng chết”. Hành động định tự tử của Mị nhìn bề ngoài là hành động
tiêu cực nhưng thực chất lại thể hiện sự đấu tranh mãnh liệt đòi giải thoát kiếp trâu
ngựa. Hành động ấy còn thể hiện thái độ không chấp nhận cuộc sống thực tại, không
chấp nhận thân phận nô lệ của Mị. Nhưng thời gian trôi đi khiến sự phản kháng trong
con người Mị không còn mạnh mẽ nữa. Cô được giới thiệu gián tiếp qua lời kể của tác
giả nên khiến câu chuyện khách quan và chân thực hơn. Hình ảnh người con gái ấy
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
hiện lên qua các công việc “ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa”,
thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi, đi cõng nước dưới khe suối. Bất kể làm gì thì “cô ấy
cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”.
Mị gần như câm lặng và cam chịu số phận “Ở lâu trong cái khổ Mị quen khổ rồi”..
Gia đình thống lí Pá Tra “có nhiều nương, nhiều bạc, nhiều thuốc phiện nhất làng”,
giàu có là vậy nhưng con dâu phải làm việc như thân trâu ngựa. Mị cũng tưởng mình
là con trâu, con ngựa “chỉ biết việc ăn cỏ, việc đi làm mà thôi”. Nhưng con trâu, con
ngựa “làm còn có lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ” còn Mị phải
làm việc cả đêm lẫn ngày, không một phút nghỉ tay. Những công việc hái thuốc phiện,
giặt đay, xe đay, bẻ ngô, hái củi, tước sợi đay hiện ra như một dòng chảy không bao
giờ ngừng khiến Mị “lùi lũi như con rùa nơi trong xó cửa”.
Dường như cuộc sống của người con dâu gạt nợ đã khiến cô trở nên câm lặng, “càng
ngày Mị càng không nói”. Không những thế, Mị còn mất hết ý niệm về thời gian,
không gian. Điều ấy được tác giả đặc tả qua chi tiết: “Ở cái buồng Mị nằm, kín mít, có
một chiếc cửa sổ bằng một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy
trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”. Và chính Mị cũng đã nghĩ rằng “mình
cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến bao giờ chết thì thôi”.
Ngỡ tưởng cô gái ấy tồn tại như cái xác không hồn trong nhà thống lí nhưng không
khí của mùa xuân đã làm tâm hồn và lòng yêu đời của Mị trỗi dậy. Tiếng sáo rủ bạn đi
chơi mang âm hưởng bồi hồi, tha thiết, rạo rực khiến Mị nhớ đến quá khứ, nhớ đến
cuộc sống tự do của mình trước đây. Mị nhẩm thầm theo lời bài hát:
Mày có có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu”.
Tiếng sáo có sức quyến rũ đến lạ kì. Nó đưa Mị trở về sống với những cảm xúc của
một thời tươi trẻ. Mị không còn “lùi lũi”, chịu đựng nữa. Dường như cô muốn thoát ra
khỏi cái vỏ bọc để sống đúng là chính mình. Mị uống rượu, “uống ừng ực từng bát”
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
rồi Mị say, “Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng
Mị thì đang sống về những ngày trước”. Trước đây, Mị đã từng là một cô gái thổi sáo
giỏi, “có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị”. Không khí của
những đêm tình mùa xuân tràn về khiến lòng Mị phơi phới trở lại và “đột nhiên vui
sướng như những đêm Tết ngày trước”. Mị nhận ra mình vẫn còn trẻ lắm và cũng
muốn đi chơi như bao nhiêu người khác. Ý định muốn đi chơi của Mị đã trở thành
hành động khi cô “lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào ống đèn cho sáng” rồi
“quấn lại tóc”, “với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”. Hành động ấy của Mị
đã thể hiện sự hồi sinh trong tâm hồn, thể hiện một sức sống mãnh liệt mà bấy lâu nay
bị những khổ cực đè nén khiến nó không có cơ hội được bộc lộ. Nhưng giữa lúc lòng
yêu đời trỗi dậy mãnh liệt thì cũng là lúc Mị bị vùi dập phũ phàng. A Sử biết Mị muốn
đi chơi nên “xách cả một thúng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà”, A Sử “quấn luôn
tóc lên cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng đầu được nữa”. Trong không gian
của bóng tối, Mị vẫn nghe thấy những âm thanh dìu dặt của tiếng sáo, nó “đưa Mị đi
theo những cuộc chơi, những đám chơi”. A Sử có thể trói buộc Mị về thể xác nhưng
không thể trói buộc được Mị về tâm hồn. Tiếng sáo da diết như mời gọi đã khiến “Mị
vùng bước đi” nhưng Mị không thể cất bước vì “tay chân đau không cựa được”. Nỗi
đau về thể xác khiến Mị quay về thực tại, Mị đau đớn, “thổn thức nghĩ mình không
bằng con ngựa”. Mị đã ý thức được cuộc sống thực tại và xót xa cho số phận của bản thân mình.
Bằng một sức sống mãnh liệt tiềm ẩn bên trong con người, Mị đã tự giải thoát cho
chính mình qua hành động cắt dây trói, giải cứu cho A Phủ và cùng anh trốn khỏi
Hồng Ngài đến khu du kích Phiềng Sa. A Phủ là người đối đầu với A Sử - con trai
thống lí Pá Tra trong lần A Sử cùng chúng bạn kéo vào làng chơi và dọa đánh bọn con
trai lạ. Vì đấu tranh cho cái thiện, cho chính nghĩa mà A Phủ bị bắt làm nô lệ cho nhà
thống lí. Khi nhìn thấy “một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám
đen lại”, Mị chợt nhớ lại đêm mình bị A Sử trói đứng như thế. Từ thản nhiên, thờ ơ,
Mị đã có sự đồng cảm với tình cảnh, thân phận của A Phủ. Suy cho cùng, cả hai người
đều là những vật thế mạng cho món nợ của người thân hoặc của chính mình.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Giai cấp thống trị ở miền núi đã lợi dụng lệ tục cổ hủ đó để bóc lột sức lao động của
họ biến họ trở thành thân trâu ngựa làm giàu cho mình. Bằng tấm lòng thương người,
Mị đã “cắt nút dây mây” và bảo A Phủ “Đi ngay”. Hành động ấy vô cùng táo bạo bởi
nếu gia đình thống lí biết thì Mị sẽ là người bị trói tay vào chỗ của A Phủ. Khát vọng
giải thoát bản thân và khát vọng về một cuộc sống tự do đã thôi thúc Mị bỏ trốn cùng
A Phủ. Sức sống trong cô đã bùng lên mạnh mẽ để đấu tranh chống lại cường quyền,
thần quyền và phụ quyền. Hành động cắt dây trói cho A Phủ cũng là hành động cắt
dây trói cho chính mình, chấm dứt cuộc đời nô lệ, bị áp chế của Mị.
Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo (miêu tả theo trình tự thời gian, đan xen hồi
ức một cách tự nhiên, có pha trộn quá khứ với hiện tại một cách ý nhị có khi vận dụng
kĩ thuật đồng hiện của điện ảnh, khó phân biệt hình ảnh của quá khứ - hiện tại – tương
lai). Cách kể chuyện kết hợp nhiều điểm nhìn (bên ngoài, bên trong, xa, gần) dần dần
khám phá thế giới nội tâm sâu thẳm và ngọn lửa sống âm ỉ đằng sau vẻ ngoài vô cảm
của Mị. Cách giới thiệu nhân vật đầy bất ngờ, tự nhiên mà ấn tượng; kể chuyện ngắn
gọn, dẫn dắt tình tiết khéo léo. Ngôn ngữ sinh động, chọn lọc và sáng tạo, câu văn
giàu tính tạo hình và thấm đẫm chất thơ,...Biệt tài miêu tả thiên nhiên và phong tục,
tập quán của người dân miền núi.
Vợ chồng A Phủ là câu chuyện về những người lao động vùng cao Tây Bắc không
cam chịu bọn thực dân, chúa đất áp bức, đày đoạ, giam hãm trong cuộc sống tăm tối
đã vùng lên phản kháng, đi tìm cuộc sống tự do. Tác phẩm khắc hoạ chân thực những
nét riêng về phong tục, tập quán, tính cách và tâm hồn người dân các dân tộc thiểu số
bằng một giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, đượm màu sắc và phong vị dân tộc, vừa giàu
tính tạo hình vừa giàu chất thơ. Có thể nói, Mị là linh hồn của phần một trong truyện
“Vợ chồng A Phủ”. Nhân vật này được Tô Hoài khắc họa bằng bút pháp cá thể hóa và
nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế. Qua nhân vật Mị, nhà văn đã thể hiện
những tư tưởng nhân đạo sâu sắc. Đây cũng là một trong những yếu tố góp phần quan
trọng làm nên sự thành công của tác phẩm.
Cảm nhận về nhân vật Mị - Mẫu 2
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Nhắc đến truyện ngắn "Vợ chồng A Phủ", độc giả không thể không trầm trồ thán phục
trước nghệ thuật miêu tả nhân vật hết sức cầu kì, tinh tế của Tô Hoài. Trong tác phẩm,
ông đã thành công khắc họa hình tượng nhân vật Mị - một cô gái dân tộc trẻ trung,
xinh đẹp nhưng lại bị phải đi làm dâu gạt nợ. Qua đó, nhà văn đồng thời thể hiện lòng
cảm thông với những con người bé nhỏ bị chèn ép trong xã hội thực dân nửa phong
kiến đầy rẫy bất công.
Trước khi về làm dâu nhà thống lí, Mị là một cô gái trẻ trung, xinh đẹp và tràn đầy sức
sống. Trong những kí ức về ngày xưa cũ của Mị, độc giả được thấy cô có tài thổi sáo.
Mị "thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm thổi sáo đi
theo Mị". Vốn xinh đẹp, Mị còn được rất nhiều người theo đuổi: "Trai đến đứng nhẵn
cả chân vách đầu buồng Mị". Không chỉ vậy, người con gái ấy còn vô cùng hiếu thảo.
Vì món nợ của cha, cô sẵn sàng cuốc nương làm ngô - những công việc nặng nhọc vô
cùng. Đến tận khi bị bắt về nhà thống lí Pá Tra, Mị vẫn vì thương cha mà không ăn lá
ngón tự tử nữa. Mị biết mình chết đi thì cha lại khổ, đành phải ngậm ngùi mà chịu
đựng hết thảy đau khổ, khó khăn. Có thể nói, Mị chính là một cô gái vừa đẹp người, vừa đẹp nết.
Tuy nhiên, khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra, cuộc sống của Mị đột ngột đổi thay.
Mang tiếng là con dâu nhà giàu nhưng Mị chẳng khác nào một người ở trong cái gia
đình ấy. Cuộc sống của cô chỉ quẩn quanh với những công việc tẻ nhạt "...mà lúc nào
cũng chỉ nhớ đi nhớ lại những việc giống nhau, tiếp nhau vẽ ra trước mắt…". Mị ví
mình chẳng bằng con trâu, con ngựa: "Con ngựa, con trâu làm còn có lúc, đêm nó còn
được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái nhà này thì vùi vào việc làm cả đêm
cả ngày". Cuộc sống tù túng, bế tắc ấy khiến cho "Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi
lũi như con rùa nuôi trong xó cửa". Cảm xúc của cô chai lì dần: "Ở lâu trong cái khổ,
Mị quen khổ rồi". Ngay đến cả cái buồng Mị ở cũng như một nhà giam ngột ngạt, "kín
mít, có một chiếc cửa sổ một lỗi vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy
trăng trắng, không biết là sương hay là nắng". Không chỉ vậy, Mị còn thường xuyên bị
A Sử đánh đập không thương tiếc. Trong đêm tình mùa xuân, chỉ vì muốn đi chơi mà
Mị bị trói đứng vào cột. Chẳng ai quan tâm đến cô, chẳng ai buồn để tâm đến Mị. Sự
áp bức ấy dần dập tắt đi hi vọng sống trong tâm hồn của Mị, khiến cô gần như chấp
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
nhận số phận, nghĩ "mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến bao giờ
chết thì thôi". Như vậy, Mị chính là đại diện cho những người dân lương thiện bị chà
đạp, bóc lột bởi bọn thực dân, chúa đất tàn ác.
Phải chịu hoàn cảnh ngặt nghèo nhưng có thể thấy sức sống của Mị vẫn chưa bao giờ
bị dập tắt. Sâu thẳm trong tâm hồn tưởng như đã chai sạn ấy vẫn ẩn chứa ngọn lửa của
sự sống và sự phản kháng. Trong đêm tình mùa xuân, nhờ chất xúc tác từ rượu và
tiếng sáo gọi bạn tình vọng vào từ bên ngoài, Mị đã dần dần thức tỉnh. Cô nhận thức
được sự tồn tại của bản thân mình: "Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi",
nhớ về kí ức từ những ngày xưa cũ. Một loạt các hành động của cô được Tô Hoài diễn
tả nối tiếp nhau: "chẳng nói", "đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào
đĩa đèn cho sáng", "quấn lại tóc", "với tay lấy cái váy hoa". Tất cả những điều này đã
thể hiện rằng sức sống trong Mị vẫn còn ở đó. Nó như một ngọn lửa âm ỉ dưới vỏ bọc
nhẫn nhịn, chịu đựng, chỉ chờ một cơ hội để bùng lên cháy dữ dội. Và cũng chính từ
sự thức tỉnh ấy, Mị đã bộc lộ sức phản kháng mãnh liệt. Nhìn thấy dòng nước mắt lăn
trên má A Phủ, cô đồng cảm, xót thương. Nghĩ đến bản thân cũng đã từng phải chịu
cảnh tương tự, Mị phẫn uất, càng thêm căm ghét cha con thống lí. Vậy nên Mị đã
hành động. Việc cắt dây trói cho A Phủ như một sự vùng dậy chống trả. Mị cùng A
Phủ chạy trốn, dùng hết sức bình sinh để vượt thoát khỏi chốn địa ngục trần gian kia.
Đây cũng chính là dụng ý nghệ thuật của tác giả khi để hai nhân vật tự mình đi tìm về hạnh phúc, tự do.
Như vậy, qua nhân vật Mị, Tô Hoài đã thành công khắc họa hình tượng người con gái
dân tộc vừa đẹp người vừa đẹp nết. Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lí tinh tế cùng tình
huống truyện độc đáo, ông không chỉ thể hiện tấm lòng thương cảm, xót xa với số
phận người phụ nữ xưa mà còn bày tỏ lòng tin vào sức sống, sức phản kháng mãnh
liệt của con người để thoát khỏi ách đô hộ của bọn thực dân, chúa đất.
Từ nhân vật Mị, độc giả đã thấy rõ hơn tài năng cùng tấm lòng nhân hậu của Tô Hoài.
Đây chính là yếu tố then chốt giúp tác phẩm giữ vững được giá trị, vị thế trong dòng
chảy không ngừng của văn học. Từ đó, người đọc lại càng thêm trân trọng ngòi bút Tô
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Hoài. Đồng thời, thấu hiểu và đồng cảm với những con người nhỏ bé trong xã hội
thực dân nửa phong kiến khi xưa.
Cảm nhận Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 3
Tô Hoài là nhà văn lớn của nền văn xuôi hiện đại Việt Nam với số lượng tác phẩm đạt
kỉ lục. Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn thành công nhất trong ba truyện ngắn viết về
đề tài Tây Bắc của ông. Tác phẩm có một giá trị hiện thực và nhân đạo đáng kể.
Truyện viết về cuộc sống của người dân lao động vùng núi cao, dưới ách thống trị tàn
bạo của bọn thực dân phong kiến miền núi. Đặc biệt truyện đã xây dựng thành công
nhân vật Mị, qua đó ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng và khả năng đến với
cách mạng của nhân dân Tây Bắc .
Vợ chồng A Phủ in trong tập truyện Tây Bắc (1954). Tập truyện được tặng giải nhất –
giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam 1954- 1955.Tác phẩm ra đời là kết quả của
chuyến đi thực tế của nhà văn cùng với bộ đội giải phóng Tây Bắc năm 1952. Vợ
chồng A Phủ mở đầu bằng cách giới thiệu nhân vật Mị ở trong cảnh tình đầy nghịch lý
và cuốn hút độc giả: “Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có
một cô gái ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy,
dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy
cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”.
Cách giới thiệu tạo ra những đối nghịch về một cô gái âm thầm lẻ loi, âm thầm như
lẫn vào các vật vô tri: cái quay sợi, tảng đá, tàu ngựa; cô gái là con dâu nhà thống lí
quyền thế, giàu có nhưng sao mặt lúc nào “buồn rười rượi”. Khuôn mặt đó gợi ra một
số phận đau khổ , bất hạnh nhưng cũng ngầm ẩn một sức mạnh tiềm tàng.
Mị trước đó vốn là một người con gái đẹp. Mị có nhan sắc, và có khả năng âm nhạc,
cô giỏi sáo và giỏi, uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”. Cô còn một
tâm hồn tràn đầy khát khao cuộc sống, khát khao yêu đương. Quả thế, Mị đã được yêu,
và đã khát khao yêu, trái tim từng đã bao nhiêu lần hồi hộp trước trước âm thanh hò
hẹn của người yêu. Nhưng người con gái tài hoa miền sơn cước đó phải chịu một cuộc
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
đời bạc mệnh. Để cứu nạn cho cha, cuối cùng cô đã chịu bán mình, chịu sống cảnh
làm người con dâu gạt nợ trong nhà thống lí.
Tô Hoài đã diễn tả nỗi cực nhọc về thể xác của người con gái ấy, con người với danh
nghĩa là con dâu, nhưng thực chất chính là tôi tớ. Thân phận Mị không chỉ là thân trâu
ngựa, “Con trâu con ngựa làm còn có lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai
cỏ, đàn bà con gái ở cái nhà ngày thì vùi vào việc làm cả ngày lẫn đêm”.
Song nhà văn còn khắc họa đậm nét nỗi đau khổ về tinh thần của Mị. Một cô Mị mới
hồi nào còn rạo rực yêu đương, bây giờ lặng câm, “lùi lũi như con rùa nuôi trong xó
cửa”. Và nhất là hình ảnh căn buồng Mị, kín mít với cái cửa sổ lỗ vuông bằng bàn tay,
Mị ngồi trong đó trông ra lúc nào cũng thấy mờ mờ trăng trắng không biết là sương
hay là nắng. Đó quả thực là một thứ địa ngục trần gian giam hãm thể xác Mị, cách li
tâm hồn Mị với cuộc đời, cầm cố tuổi xuân và sức sống của cô. Tiếng nói tố cáo chế
độ phong kiến miền núi ở đây đã được cất lên nhân danh quyền sống. Cái chế độ ấy
đáng lên án, bởi vì nó làm cạn khô nhựa sống, làm tàn lụi đi ngọn lửa của niềm vui
sống trong những con người vô cùng đáng sống.
Mị đã từng muốn chết mà không được chết, vì cô vẫn còn đó món nợ của người cha.
Nhưng đến lúc có thể chết đi, vì cha Mị không còn nữa thì Mị lại buông trôi, kéo dài
mãi sự tồn tại vật vờ. Chính lúc này cô gái còn đáng thương hơn. Bởi muốn chết nghĩa
là vẫn còn muốn chống lại một cuộc sống không ra sống, nghĩa là xét cho cùng, còn
thiết sống. Còn khi đã không thiết chết, nghĩa là sự tha thiết với cuộc sống cũng không
còn, lúc đó thì lên núi hay đi nương, thái cỏ ngựa hay cõng nước cũng chỉ là cái xác
không hồn của Mị mà thôi.
Sức sống của Mị dường như mất đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia
dang còn một con người. Khát vọng hạnh phúc có thể bị vùi lấp, bị lãng quên trong
đáy sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ, nhưng không thể bị tiêu tan. Gặp
thời cơ thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng hạnh phúc đó đã bất chợt cháy lên,
thật nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy ắp tiếng gọi của tình yêu .
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Bức tranh Hồng Ngài mùa xuân năm ấy có sức làm say đắm lòng người tuổi trẻ. Gió
rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự biến đổi màu sắc kì ảo của các loài hoa đẹp đã góp
phần làm nên cuộc nổi loạn trong một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê dại vì đau khổ.
Tác nhân quan trọng là hơi rượu. Ngày tết năm đó Mị cũng uống rượu, Mị lén uống
từng bát, “uống ừng ực” rồi say đến lịm người đi. Cái say cùng lúc vừa gây sự lãng
quên vừa đem về nỗi nhớ. Mị lãng quên thực tại (nhìn mọi người nhảy đồng, người
hát mà không nghe, không thấy và cuộc rượu lúc nào cũng không hay) nhưng lại nhớ
về ngày trước (ngày trước, Mị thổi sáo cũng giỏi …), và quan trọng hơn là Mị vẫn nhớ
mình là một con người, vẫn có cái quyền sống của một con người: “Mị vẫn còn trẻ.
Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống chi Mị và
A Sử, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”.
Nhưng tác nhân có tác dụng nhiều nhất trong việc dìu hồn Mị bềnh bồng về với những
khát khao hạnh phúc yêu đương có lẽ vẫn là tiếng sáo bởi tiếng sáo là tiếng gọi của
mùa xuân, của tình yêu và tuổi trẻ. Tiếng sáo rập rờn trong đầu Mị, nó đã trở nên tiếng
lòng của người thiếu phụ. Mị đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân
phận. Cho nên trong thời khắc ấy, ta mới thấy Mị đầy rẫy những mâu thuẫn. Lòng
phơi phới nhưng Mị vẫn theo quán tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra
cái lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.
Nhưng rồi nỗi ám ảnh và sức sống mãnh liệt của tuổi xuân cứ lớn dần, cho tới khi nó
lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị, cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn
vào trong ảo giác: “Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi”. Phải tới thời điểm đó Mị
mới có hành động như một kẻ mộng du: quấn lại tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút
thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã làm như trong một giấc mơ, tuyệt nhiên
không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe thấy A Sử hỏi“.
Rồi cái gì đến đã đến. A Sử trói Mị vào cột, rồi lẳng lặng khoác thêm vòng bạc đi chơi,
bỏ mặc Mị trong trạng thái mộng du đang chìm đắm với những giấc mơ về một thời
xuân trẻ, đang bồng bềnh trong cảm giác du xuân. Tâm hồn Mị đang còn sống trong
thực tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay lập tức giấc mơ của
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
kẻ mộng du. Cái cảm giác về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy khi vùng chân bước
theo tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến một lần
nữa thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một giai đoạn chập chờn nữa giữa cái mơ và cái tỉnh,
giữa tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa đạp vách, nhai cỏ, gãi
chân. Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn và tê dại dần đi, để
sáng hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm lặng, mà còn câm lặng hơn trước.
Nhưng có lẽ sức sống của Mị bùng lên mạnh mẽ nhất là lúc Mị cởi trói cho A Phủ.
Cũng như Mị, A Phủ là nạn nhân của chế độ độc tài phong kiến miền núi. Những va
chạm mang đầy tính tự nhiên của lứa tuổi thanh niên trong những đêm tình mùa xuân
đã đưa A Phủ trở thành con ở gạt nợ trong nhà thống lí. Và bản năng của một người
con vốn sống gắn bó với núi rừng, ham thích săn bắn đã đẩy A Phủ tới hiện thực phũ
phàng: bị trói đứng. Và chính hoàn cảnh bi thương đó đã đánh thức lòng thương cảm
trong con người Mị. Nhưng tình thương đó không phải tự nhiên bùng phát trong Mị
mà là kết quả của một quá trình đấu tranh giằng xé trong thế giới nội tâm của cô. Mấy
hôm đầu Mị vô cảm, thờ ơ với hiện thực trước mắt: “A Phủ là cái xác chết đứng đó
cũng thế thôi”. Câu văn như một minh chứng sự tê dại trong tâm hồn Mị. Bước ngoặt
bắt đầu từ những dòng nước mắt:“Đêm ấy A Phủ khóc. Một dòng nước mắt lấp lánh
bò xuống hai má đã sạm đen. Và giọt nước mắt kia là giọt nước cuối cùng làm tràn
đầy cốc nước. Nó đưa Mị từ cõi quên trở về với cõi nhớ. Mị nhớ mình đã từng bị trói,
đã từng đau đớn và bất lực. Mị cũng đã khóc, nước mắt chảy xuống cổ, xuống cằm
không biết lau đi được. A Phủ, nói đúng hơn là dòng nước mắt của A Phủ, đã giúp Mị
nhớ ra mình, xót thương cho mình.
Và Mị đã nhớ lại mình, biết nhận ra mình cũng từng có những đau khổ, mới có thể
thấy có người nào đó cũng khổ giống mình. Từ sự thương mình, Mị dần dần có tình
thương với A Phủ, tình thương với một con người cùng cảnh ngộ. Nhưng nó còn vượt
lên giới hạn thương mình: “Mình là đàn bà … chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây
thôi còn người kia việc gì mà phải chết ”. Mị cởi trói cho A Phủ để rồi bất ngờ chạy
theo A Phủ. Lòng ham sống của một con người như được thổi bùng lên trong Mị, kết
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
hợp với nỗi sợ hãi, lo lắng cho mình. Mị như tìm lại được con người thật, một con
người còn đầy sức sống và khát vọng thay đổi số phận.
Nhà văn Tô Hoài đã viết về Mị với tất cả lòng yêu thương, thông cảm, và chỉ có lòng
yêu thương thông cảm, Tô Hoài mới phát hiện ra vẻ đẹp tiềm tàng trong tâm hồn
những con người ham sống như Mị.
Vợ chồng A Phủ qua việc khắc họa sâu sắc cuộc đời, số phận, tính cách Mị đã tố cáo
hùng hồn, đanh thép những thế lực phong kiến, thực dân tàn bạo áp bức bóc lột, đọa
đày người dân nghèo miền núi. Đồng thời nó cũng khẳng định khát vọng tự do hạnh
phúc, sức sống mạnh mẽ và bền bỉ của những người lao động. Đặc biệt đề cao sự đồng
cảm giai cấp, tình hữu ái của những người lao động nghèo khổ. Chính điều này đem
lại sức sống và sự vững vàng trước thời gian của Vợ chồng A Phủ trong những ngày
tháng sưu cao thuế nặng. Để có tiền nộp sưu cho chồng (thuế thân) và người em chồng
đã mất. Chị Dậu đã phải bán con, chị Dậu tưởng khổ đến thế là cùng, nhưng người
phụ nữ bất hạnh ấy còn có một gia đình.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 4
Trong văn xuôi hiện đại Việt Nam ở thế kỷ XX thì đề tài miền núi khá là được chú ý.
Dù chủ đề cũ nhưng nhà văn luôn có cách khai thác vấn đề rất sâu, làm bật lên hình
ảnh nhân vật. Mỗi nhà văn sẽ có những cái nhìn khác nhau và Tổ Hoài đã thể hiện Sự
đồng cảm trước thân phận khổ đau của người dân miền núi, đặc biệt là phụ nữ điển
hình trong tác phẩm này là Mị của Tô Hoài sẽ khác với những nhà văn khác, đó là một điểm riêng ở Tô Hoài.
Trong Vợ Chồng A Phủ Mị được khắc họa lên là một cô gái có số phận éo le, tủi phận
nhưng phẩm chất đẹp vô cùng. Cô gái đẹp người Mèo này sống trong thời đại phong
kiến đầy rẫy những phong tục vô lí, áp bức. Bố mẹ Mị khất nợ nên Mị chính là người
bị bắt để trả món nợ này, chủ nợ là Thống lí Pá Tra đòi bắt về làm dâu gạt nợ. Từ đây
bao đau thương, tủi nhục của cô gái này bắt đầu xảy ra, mang danh là về làm dâu
nhưng thực chất là nô lệ cho nhà thống lí. Mị trở thành một cô gái vô cảm trước mọi
thứ, tê liệt ý thức, sống mà như không sống chính vì những thói áp đặt, vũ phu đánh
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
đập, tra tấn tàn bạo khiến Mị đau khổ không nói nên lời, cuộc sống từng phút giây như đày đọa.
Từ khi cuộc sống của Mị bị cuồng chân trong nhà Thống Lí thì những giấc mơ của Mị
tan biến, phai mờ dần trong tâm trí và cô ngày ngày phục vụ không công còn bị đối xử
tàn ác. Khi làm dâu nhà giàu những tưởng Mị sẽ có một cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy
nhưng không phải, tất cả chỉ là vỏ bọc bên ngoài. Mị ngày qua ngày lầm lũi trong bếp,
nơi xó cửa làm việc quần quật từ sáng đến khuya. Năm này qua năm khác Mị chỉ
quanh quẩn trong căn phòng mờ tối, một chút ánh sáng lọt qua khe cửa sổ bé tí chẳng
biết là sương hay khói. Mị, từ một cô gái tuổi xanh tươi, trăng tròn với bao khát vọng,
yêu đời thì bỗng trở thành một người phụ nữ dần tàn lụi, cam chịu. Mị làm việc không
có thời gian nghỉ, quần quật từ sáng đến tối “con ngựa, con trâu làm còn có lúc, đêm
nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ. Đàn bà con gái nhà này thì vùi đầu vào việc
cả ngày lẫn đêm”. Có thể thấy số phận của côn vùi chôn, giờ chỉ còn là một cô Mị
chịu đựng sống một cách vô nghĩa, không chút cảm xúc nữa rồi. Sau nhiều lần buồn
đau, kháng cự, lấy lá ngón để mà tìm đến cái chết, kết liễu đời mình giải thoát tất cả
mà không được thì giờ đây Mị chẳng tha thiết gì, cảm xúc trong cô chai sạn đi.
Dù rằng bên ngoài thấy Mị mặc kệ trước mọi thứ nhưng sâu thẳm trong tâm hồn của
cô gái trẻ này vẫn luôn âm ỉ một khát khao cháy bỏng được tự do, được sống là chính
mình, cuộc sống của riêng cô. Lòng ước muốn ấy nó như lớp lửa nhỏ âm ỉ trong lớp
tro tàn kia, chỉ cần một làn gió thổi qua sẽ khiến nó bùng thật mạnh mẽ. Chính vì bị ép
vào đường cùng, thương và hiếu thảo với cha mẹ nên Mị phải hi sinh bản thân để cứu
gia đình nên cô đành sống kiếp người đen tối, đau khổ.
Đêm mùa xuân năm ấy lại đến rộn ràng, náo nức khắp đất trời với tiếng nhảy múa, ca
hát, thổi sáo hòa trong bản giao hưởng thiên nhiên. Lúc này ở trong nhà nghe vọng
vào, Mị không còn lầm lì trong cảm xúc chai sạn nữa, cảm xúc được đánh thức trở lại.
Tiếng sáo vang lên trong đầu Mị những giai điệu vui tươi, Mị nhẩm bài hát nhớ về
những tháng ngày đẹp đẽ đã từng có. Không chịu đựng Mị lấy rượu uống ừng ực để
quên đi bao sầu đau, tủi hờn. Khi đó Mị như thấy mình trẻ lại, Mị vui lắm hừng hực
sức sống trở lại và Mị vùng lên sửa soạn đi chơi. Thế nhưng mọi thứ đang dang dở thì
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
A Sử phát hiện và trói Mị vào cột. Lúc này cơn đau từ tâm hồn đến thể xác trỗi dậy.
Mị khao khát được đi chơi nhưng A Sử đã dập tắt, bóp chết khát khao mong manh kia.
Một lần nữa sức sống trong Mị trỗi dậy mãnh liệt khi nhìn thấy A Phủ - một tôi tớ cho
Thống Lí đang bị trói. Nước mắt của A Phủ rơi xuống thức tỉnh Mị phải vùng dậy đòi
lấy quyền được sống, được yêu thương, tự do cho chính mình. Thế là Mị đã cùng A
Phủ trốn thoát tìm lấy cuộc sống tự do của riêng họ.
Tô Hoài đã rất tài tình trong nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vật Mị. Chính ngòi bút
tinh tường ấy đã dẫn lối người đọc len lỏi vào trong tâm hồn, cảm xúc của Mị, nổi bật
lên vẻ đẹp tâm hồn của cô gái này.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 5
Tô Hoài là một nhà văn lớn, đóng góp nhiều thành tự cho văn học Việt Nam. Nếu như
trước năm 1945, ông đánh dấu sự thành công với tập truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí” thì
sau năm 1945, tập "Truyện Tây Bắc" đã đưa tên tuổi của ông lên một tầm cao mới.
Tình cảm thiết tha, gắn bó, sâu sắc của Tô Hoài dành cho đất và con người Tây Bắc đã
giúp ông viết nên những trang văn thấm đẫm tình yêu thương như thế. Truyện “Vợ
chồng A Phủ” được trích trong tập Tây Bắc là câu chuyện tiêu biểu và mang nhiều giá
trị tư tưởng lớn. Trong truyện, tác giả gửi gắm trọn vẹn nhất những tình cảm của mình
vào nhân vật Mị, một cô gái đại diện cho vẻ đẹp và phẩm chất con người Tây Bắc.
Mị vốn là một người con gái tuổi đôi mươi của núi rừng Tây Bắc xinh đẹp và có tài
thổi lá kèn hay như thổi sáo, được nhiều thanh niên trong làng mến mộ. Sức hấp dẫn
của Mị tựa như những bông hoa rừng Tây Bắc đầy mê hoặc. Vào những đêm tình mùa
xuân, trai bản đến đứng nhẵn cả vách đầu buồng Mị. Không chỉ xinh đẹp, ở nàng còn
hội tụ những phẩm chất đẹp đẽ, đó là người con gái hiếu thảo với cha mẹ lại chăm chỉ
trong công việc. Cuốc nương, làm rẫy Mị đều thuần thục.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Một cô gái tài sắc vẹn toàn như Mị xứng đáng được yêu thương, được hạnh phúc,
nhưng Mị lại gặp phải hoàn cảnh trớ trêu. Bọn phong kiến tàn bạo đã khiến gia đình
Mị lâm vào cảnh nợ nần chồng chất, gánh nặng phải trả nợ đè nặng lên đôi vai cô gái
bé nhỏ. Song, chưa bao giờ Mị muốn phải bán mình để trả nợ, nàng cầu xin bố đừng
bán cho nhà giàu, cô sẽ chăm chỉ làm nương, cuốc rẫy giúp bố trả nợ.
Nhưng xã hội cường quyền lại không cho phép Mị sống cuộc đời tự do ấy. Cuộc đời
Mị phải chịu sự quyết định của kẻ khác, cuối cùng cô phải bán mình, bước chân vào
nhà tên thống lí Pá Tra tàn ác chịu phận nô lệ trên danh nghĩa làm dâu xoá nợ. Một cô
gái sẵn sàng hi sinh bản thân để cứu lấy cha mẹ, cứu lấy gia đình chứng tỏ Mị là cô
gái hết mực hiếu thảo, yêu thương cha mẹ mình. Mị khát khao tự do, ý thức được
nhân phẩm và giá trị bản thân nhưng cường quyền của chế độ phong kiến thối nát đã
trói buộc cuộc đời cô.
Về làm dâu nhà Pá Tra, Mị phải âm thầm chịu đựng bao nỗi bất công, thời gian đầu,
đêm nào Mị cũng khóc thương cho số phận, cho cảnh hẩm hiu của đời mình, nàng đã
bỏ hết tất thảy để tìm đến cái chết bằng nắm lá ngón để giải thoát những uất ức, khổ
đau kìm nén bấy lâu. Nhưng khi nghĩ về cha, thương cha nàng lại không đành lòng,
đành phó mặc cuộc sống, chấp nhận cuộc đời cơ cực với kiếp nô lệ đau thương của mình.
Trong nhà tên A Sử, Mị chịu bao nỗi đau thể xác và tinh thần, Mị khổ cực hơn cả trâu
cả ngựa, công việc làm triền miên ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác
chẳng nghỉ ngơi. Mị như một cái máy gắn bó với công việc từ hái thuốc phiện, giặt
đay, xe đay đến đi bẻ ngô, gánh nước, kiếm củi,…, không việc nào là không tới tay Mị.
Thể xác bị bóc lột, tinh thần Mị cũng không sướng là bao, nàng suốt ngày “lùi lũi như
con rùa nuôi trong xó cửa”, tinh thần bị tê liệt đến đau khổ, Mị ngày càng ít nói, câm
lặng hơn, chẳng còn nhận thức về thời gian và cuộc sống ngoài kia. “Ở cái buồng Mị
nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ bằng một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra
cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”. Dường như tuổi xuân của
nàng bị khoá chặt trong ngôi nhà đó. Nàng ngày càng trở nên vô cảm.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Song, ẩn sâu trong con người Mị là một sức sống tiềm tàng không gì có thể ngăn nổi.
Khi mùa xuân đến, không khí vui xuân ngày hội nơi bản làng Tây Bắc thật đẹp, thật
tươi, khiến Mị bồi hồi nhớ lại những quá khứ tươi đẹp ngày xưa. Rượu và tiếng sáo rủ
bạn tình khiến tâm hồn tươi trẻ của Mị như có dịp trỗi dậy, lòng Mị rạo rực sức sống
mùa xuân "lòng Mị đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước".
Từ niềm rạo rực, phấn chấn ấy đã thôi thúc Mị hành động dứt khoát và quyết liệt vô
cùng. Cô lấy ống mỡ bỏ thêm vào đĩa dầu để thắp đèn, thắp lên thứ ánh sáng xua tan
đi bóng tối rợn ngợp bao trùm, xua tan màn đêm bấy lâu vây quanh cuộc đời Mị, nhen
nhóm ngọn lửa hy vọng cho cuộc đời chính mình. Rồi Mị "quấn tóc lại với tay lấy cái
váy hoa vắt ở phía trong vách", Mị muốn được là mình, được là một cô gái đẹp đẽ như
bao người con gái khác trong đêm mùa xuân ấy.
Trong lúc sức trẻ đang trỗi dậy, lòng yêu đời đang sung sức với Mị thì thực tại phũ
phàng đã nhẫn tâm vùi dập niềm yêu ấy. A Sử khi biết lòng Mị muốn đi chơi, hắn đã
chặn đứng ngay ý định đó. Hắn trói vợ vào cột nhà bằng một thúng sợi đay, quấn lấy
mái tóc dài của Mị lên cột khiến cô đau đớn không thể cử động được. Nhưng thể xác
dù bị trói buộc, bị hành hạ vẫn không thể trói lấy tâm hồn đang thiết tha cuộc sống của
nàng, khát vọng sống vẫn âm ỉ cháy trong con người Mị.
Hành động mãnh liệt nhất của cô là cắt dây trói cho A Phủ. Trong cơn đau đớn, Mị
xót xa cho phận mình, thương cảm cho phận người, đó là sự đồng cảm với những kiếp
người cùng chung số phận. Chính giọt nước mắt của A Phủ đã thức tỉnh Mị, hồi sinh
trái tim đầy những vết sẹo đau thương. Mị quyết định cùng A Phủ chạy trốn. Giải
thoát cuộc đời mình khỏi những sức mạnh tàn bạo của cường quyền, của bọn thống lí
thiếu tình người, đồng thời chấm dứt cuộc đời nô lệ tăm tối, thương đau của chính mình.
Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, khắc hoạ tính cách nhân vật qua suy nghĩ và
hành động cùng lời văn nhẹ nhàng mà tinh tế, Tô Hoài đã xây dựng nên một hình
tượng nhân vật Mị thật tiêu biểu và đặc sắc. Qua nhân vật, tác giả lên tiếng tố cáo chế
độ áp bức tàn bạo, hà khắc của tầng lớp thống trị trong xã hội xưa và nói lên tiếng nói
thương cảm trước những kiếp người chịu nhiều áp bức, bất công.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Tóm tắt tác phẩm văn xuôi là một trong số những kĩ năng quan trọng và cơ bản khi
bạn tiếp cận với văn bản, vậy với yêu cầu Tóm tắt truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, bạn
đã chọn những chi tiết truyện tiêu biểu nào để giúp bài tóm tắt của mình đầy đủ, hàm
súc và chặt chẽ, giúp người khác có thể hiểu khái quát nhất nội dung mà không cần
phải đọc cả tác phẩm?
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 6
Tô Hoài là một trong những tấm gương sáng về tinh thần lao động sáng tạo, về công
phu rèn luyện tay nghề của một người viết văn xuôi ở Việt Nam.
Ông đã có hơn nửa thế kỷ cầm bút. Ông đã được chủ tịch nước tặng giải thưởng Hồ
Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I - 1996). Nhà văn đã gửi đến chúng ta một khối
lượng tác phẩm nhiều đến mức đáng khâm phục: hơn 100 quyển sách với nhiều thể
loại khác nhau. Tuy nhiên những trang viết thực sự đạt chất lượng cao của cây bút này
thể hiện ở ba mảng đề: đề tài miền núi Tây Bắc, đề tài vùng ven thành Hà Nội và các
đề tài dành cho thiếu nhi. Chỉ xét riêng về đề tài miền núi Tây Bắc, truyện ngắn Vợ
chồng A Phủ trong tập truyện Tây Bắc (1953) là một thành tựu nổi bật của Tô Hoài.
Trong tác phẩm này, nhà văn đã xây dựng thành công xuất sắc hình tượng nhân vật
Mị, đặc biệt là đoạn cô bị bắt làm dâu gạt nợ cho nhà thống lý Pá Tra đến khi trốn khỏi Hồng Ngài.
Trước hết, chúng ta thấy Mị là một cô gái con nhà nghèo, xinh đẹp, ham sống, có đời
sống tinh thần phong phú. Ngày xưa, bố Mị lấy mẹ Mị không có đủ tiền cưới, phải
đến vay nhà thống lý, bố của Pá Tra bây giờ. Mỗi năm đem nộp lãi cho chủ nợ một
nương ngô. Đến tận khi hai vợ chồng về già rồi mà cũng chưa trả được nợ. Người vợ
chết rồi cũng chưa trả hết nợ. Nhưng đó không phải là lý do để các chàng trai tốt bụng
xa Mị. Trái lại, đến tuổi yêu đương, Mị được nhiều chàng trai mê say vì sắc đẹp, vì
phẩm hạnh, suốt đêm đứng thổi sáo xung quanh vách hoặc thổi sáo đi theo Mị. Và bản
thân Mị cũng thổi sáo giỏi, hát hay. Mỗi khi tiếng sáo vọng lại, lòng Mị cũng thiết tha
bổi hổi rồi ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi. Mặc dù ham sống như thế
nhưng có lúc Mị muốn tự kết liễu cuộc đời mình trong lần trốn về nhà bố. Thật ra, vì
ham sống nên Mị không chấp nhận kiếp sống tủi nhục, chết ngay trong cõi sống.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Nhưng với Mị, thời điểm ấy, cái chết là phương tiện để giải thoát chứ không phải là mục đích của Mị.
Mặt khác, Mị là cô gái sớm gặp bất hạnh, đau khổ đến cùng cực đồng thời còn là một
nạn nhân của sự đầu độc, áp chế về tinh thần. Vào một đêm khuya, Mị nghe tiếng gõ
vách mà cứ ngỡ là tiếng hò hẹn của người yêu, Mị bèn nhấc tấm vách gỗ thì bị A Sử
bắt về làm vợ, làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lý Pá Tra. Bao nhiêu mộng đẹp của
lứa tuổi xuân thì mơn mởn bị chôn vùi. Sự trinh trắng của người con gái bị A Sử cướp
đoạt. Mị đau buồn có đến hàng mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc. Mị đã hái lá ngón
ở trong rừng, giấu trong áo rồi trốn về nhà lạy chào cha lần cuối để tự tử. Nghe lời
than vãn, phân trần của người cha ốm yếu, Mị không đành chết bởi lẽ Mị chết thì bố
Mị còn khổ hơn bao nhiêu lần bây giờ nữa. Cho nên, Mị đành phải trở lại nhà thống lý
để làm nô lệ. Mị bị giày xéo bị chà đạp gần như chỉ còn là công cụ biết nói: Ở lâu
trong cái khổ Mị quen khổ rồi. Bây giờ Mị tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là
con ngựa (…). Mị cúi mặt không nghĩ ngợi nữa. Mị bị cướp đoạt công sức một cách
tàn nhẫn: con ngựa con trâu làm có lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai
cỏ, đàn bà con gái trong nhà này thì vùi vào làm việc cả ngày lẫn đêm. Dường như Mị
bị chai lì mọi cảm giác đến mất cả đời sống ý thức: mỗi ngày Mị càng không nói, lùi
lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Ở cái buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ
một lỗ vuông bằng bàn tay, lúc nào trông ra cũng trăng trắng không biết là sương hay
nắng. Mị nghĩ rằng mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến bao giờ
chết thì thôi. Sở dĩ Mị an phận như thế là do bọn thống lý Pá Tra đã đưa vào đầu óc cô
những tư tưởng mê tín dị đoan khá cay độc. Ở dân tộc H’mông thời trước có những hủ
tục: người con gái khi bị “trình ma” thì coi như cuộc đời trở nên đen tối từ lúc ấy: nếu
chẳng may chồng chết thì người ấy phải làm vợ người khác trong nhà, có khi là một
người anh chồng già lụ khụ, có khi là một người em chồng còn ở tuổi trẻ con. Và nếu
chồng lại chết, lại vẫn phải ở với người đàn ông khác trong nhà ấy! Do đó, Mị đã tin
một cách tuyệt đối: ta là thân đàn bà, nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ biết
đợi ngày rũ xương ở đây thôi.
Thế nhưng, Mị là một cô gái có sức sống tiềm tàng, một khao khát tự do, hạnh phúc
mãnh liệt. Không có sự bạo tàn nào vùi dập, trói buộc nổi, nhất là khi được ngoại cảnh
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
tác động. Khi mùa xuân tràn về các làng Mèo, trai gái tụ tập bên nhau nô đùa, nhảy
múa, thổi sáo gọi bạn tình, Mị đã sống lại những chuỗi ngày tự do. Ngồi trong căn
phòng tăm tối, Mị lén uống rượu uống ừng ực từng bát mà bên tai vẫn văng vẳng tiếng
sáo gọi bạn đầu làng. Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng. Dù
chẳng năm nào A Sử cho cô đi chơi tết, nhưng cô rất khao khát được đi như bao cô gái
khác cùng trang lứa. Hành động của Mị tới chỗ góc nhà lấy ống mỡ, xoắn một miếng
bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng, chứng tỏ cô không cam chịu bóng tối ngột ngạt, u ám
của kiếp nô lệ phong kiến. Trong phút giây, Mị đã quên đi cảnh ngộ thực tại để hành
động theo tiếng gọi giục giã, tha thiết, rạo rực, cháy bỏng từ trái tim khát khao hạnh
phúc, tình yêu của bản thân mình, Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở
phía trong vách chuẩn bị đi chơi. Bất ngờ, A Sử đã tàn nhẫn trói đứng cô vào cột nhà,
quấn luôn tóc trên cột. Nhưng cái kiểu trói thời trung cổ ấy của A Sử vẫn không dập
tắt được lòng ham sống vẫn âm ỉ, tiềm tàng trong tâm hồn Mị. Tiếng sáo du dương
trầm bổng, tượng trưng cho sức sống mùa xuân của tuổi trẻ mạnh đến nỗi tuy Mị bị
trói nhưng vẫn không biết mình đang bị trói. Tiếng sáo đã đưa cô đi theo những cuộc
chơi, những đám chơi, và Mị cố vùng bước đi trong cảnh bi thảm: tay chân đau không
cựa được. Tuy cả đêm ấy Mị phải trói đứng, khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức
nhưng trong lòng cô vẫn nồng nàn tha thiết nhớ cuộc vui. Thật dữ dội làm sao cái sức
sống ấy đặc biệt hình ảnh A Phủ bị trói đứng một lần nữa lại đánh thức nơi Mị nỗi tủi
nhục của thân phận “không bằng con ngựa” của mình đồng thời khơi dậy lòng trắc ẩn
tiềm tàng trong cô. A Phủ là một chàng trai tràn trề sinh lực, lao động giỏi, con nhà
nghèo, bố mẹ chết sớm, lưu lạc đến Hồng Ngài làm thuê, do cùng bọn con trai làng
sinh sự đánh nhau với A Sử vào dịp chơi tết. A Phủ bị “bắt sống, trói gô chân tay lại”
khiêng về nhà Thống lý. Từ đó, anh phải đi ở trừ nợ cho nhà Pá Tra. Trong một lần
chăn bò, chẳng may hổ ăn thịt mất một con bò, Pá Tra đẩy A Phủ vào cột, hai tay bắt
ôm quặt lên. Rồi dây mây quấn từ chân lên vai, sang hôm sau Pá Tra quẳng thêm một
vòng thòng lọng vào cổ. Thế là A Phủ không cúi, không còn lúc lắc được nữa”. Nhìn
cảnh ngộ A Phủ lúc đầu, Mị hãy còn thái độ thản nhiên, sau đó, trông thấy thứ ngôn
ngữ câm lặng phát ra từ dòng nước mắt của A Phủ, cô xúc động, thương cảm và đồng
cảm với anh. Đồng thời, giọt nước mắt ấy như tiếng gọi thiêng liêng của tính giai cấp
và ý thức phản kháng đối với Mị: Lúc ấy đã khuya. Trong nhà đã ngủ yên, Mị trở dậy
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng sáng lên, Mị lé mắt trông sang, thấy mắt A Phủ cũng vừa
mở, một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã đen lại. Nhìn thấy tình cảnh
như thế, Mị chợt nhớ lại đêm năm trước A Sử trói Mị, Mị cũng phải trói đứng như thế
kia. Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không biết lau đi được.
Trời ơi, nó bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này. Chúng nó
thật độc ác. Cỡ chừng này là đêm mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét,
phải chết. Vì thế, Mị liền hành động một cách táo bạo, “phiến loạn” quyết liệt. Cô cởi
trói cho A Phủ rồi cùng anh bỏ trốn khỏi Hồng Ngài, chạy sang Phiềng Sa: Lúc ấy,
trong cảnh nhà đã tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt, nhưng Mị
tưởng A Phủ đương biết có người bước lại. Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây
mây. A Phủ cứ thở phì từng hơi, không biết mê hay tỉnh. Lần lần, đến lúc gỡ được hết
dây trói ở người A Phủ thì Mị cũng hốt hoảng, Mị chỉ thì thào được một tiếng: ”đi
ngay…” rồi Mị nghẹn lại, A Phủ bỗng khụy xuống, không bước nổi. Nhưng trước cái
chết có thể đến nơi ngay, A Phủ lại quật sức vùng lên, chạy. Mị đứng lặng trong bóng tối.
Rồi Mị cũng vụt chạy ra. Trời tối lắm, nhưng Mị vẫn băng đi. Mị đuổi kịp A Phủ, đã
lăn, chạy (…) và hai người lẳng lặng đỡ nhau lao chạy xuống dốc núi. “Nhân chi sơ
tính bổn thiện”. Hành động trên đây có xuất phát từ tấm lòng “thương người như thể
thương thân", từ sự thôi thúc cấp bách của cảnh ngộ hiện tại, từ tiếng gọi thiêng liêng,
bất tử của cuộc sống độc lập – tự do. Cô cởi trói cho A Phủ cũng là từ cởi trói xiềng
xích đang đè nặng lên chính cuộc đời của mình, Cứu A Phủ là Mị đã cứu mình một
lúc vượt qua hai tầng địa ngục đày đọa con người một cách dã man: tầng địa ngục
phong kiến và tầng tầng địa ngục mê tín – thần quyền. Thật đáng biểu dương làm sao
cho hình ảnh hai con người trẻ tuổi, nhựa sống mãnh liệt bị phong kiến trói đứng rồi
vùng dậy một cách quyết liệt, bật tung như quả bom to đang ra sức tung phá giữa khu
vực cần phải hủy diệt. Đúng như một nhà nghiên cứu văn học đã nhận xét: Không ai
trói buộc được sự sống, kìm hãm được sự sống cũng như không ai nỡ trách bông hạnh
nở vươn ra ngoài tường khi sắc xuân đầy rẫy ngoài trời. Tóm lại, Mị là một hình
tượng nhân vật phụ nữ có tính chất điển hình cho mảng truyện viết về đề tài miền núi
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Tây Bắc dưới ách phong kiến và thực dân đô hộ của nhà văn Tô Hoài nói riêng cũng
như của dòng văn học Việt Nam giai đoạn 1945 - 4975 nói chung.
Qua hình tượng nhân vật Mị, nhà văn Tô Hoài đã miêu tả thực trạng cuộc sống bị áp
bức, đè nén, chà đạp đến cùng cực, nhàu nát của số phận những con người nhỏ bé nơi
miền núi cao Tây Bắc, tố cáo, vạch trần tội ác của bọn phong kiến nơi ấy đồng thời
phát hiện nhiều phẩm chất tốt đẹp của con người tập trung ngòi bút ngợi ca sức sống
tiềm tàng của họ. Đó cũng chính là giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo toát lên từ
nhân vật trung tâm của thiên truyện hấp dẫn này.
Cảm nhận về nhân vật Mị - Mẫu 7
“Vợ chồng A Phủ” được xem là một trong những bằng chứng tố cáo đanh thép tội ác
của chế độ phong kiến cũ nát đè lên vai người phụ nữ nói chung và nhân vật Mị nói
riêng. Hình tượng nhân vật Mị trong tác phẩm đã được Tô Hoài khắc họa rất thành
công cả về hình thức lẫn tâm hồn.
Tô Hoài là một trong những nhà văn hiếm hoi trong làng văn học Việt Nam khắc họa
thành công hình ảnh người phụ nữ. Hình tượng người phụ nữ trong tác phẩm của ông
không chỉ có vẻ đẹp về mặt hình thức mà nội tâm nhân vật cũng rất sâu sắc. Ta có thể
nhận thấy điều này thông qua hình tượng nhân vật Mị trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”.
Qua miêu tả của Tô Hoài thì Mị là một cô gái sinh ra từ núi rừng Tây Bắc. Cô mang
trong mình những nét tính cách của người con gái dân tộc thiểu số chất phác và hiền
lành. Dù sinh ra trong một gia đình nghèo khó nhưng Mị vẫn rất lạc quan và yêu đời.
Mị trông xinh tươi mơn mởn như một đóa hoa rừng ngập tràn xuân sắc. Cô không chỉ
đẹp mà còn rất tài năng. Có tài thổi lá hay như thổi sáo nên biết bao người say mê
hàng ngày đi theo bước chân của Mị. Những tưởng cuộc đời cô gái cứ thế trôi qua êm
đềm và cô sẽ sớm tìm được bến đỗ yêu thương.
Nhưng xã hội phong kiến cùng với những hủ tục lạc hậu đã đẩy Mị tới bước đường
cùng. Khi mà gia đình cô vì nghèo khó đã phải vay tiền nhà Thống lí Pá tra để mua
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
một nương ngô làm kế sinh nhai nhưng làm hết năm này qua năm khác vẫn chưa trả
hết nợ. Cực chẳng đã bố mẹ phải gán Mị cho nhà Thống lí để trả hết nợ.
Từ khi bắt đầu về làm dâu là Thống lí bao nhiêu mơ ước của cuộc đời tiêu tan cô phải
đối mặt với bi kịch của người phụ nữ làm dâu nhà giàu nhưng không có lấy một ngày
nhàn hạ. Người ta thấy Mị lầm lũi trong xó cửa như một con rùa. Năm này qua năm
khác chôn chân trong căn phòng nhỏ kín mít chỉ có một chiếc cửa sổ bé tý nhìn ra bên
ngoài mờ ảo không biết là sương hay là khói. Mị đã từ một cô gái trẻ trung yêu đời
phơi phới để trở thành một người đàn bà cam chịu. Quanh năm suốt tháng phải làm
việc quần quật. Thậm chí “Con ngựa, con trâu làm có có lúc, đêm nó còn được đứng
gãi chân, đứng nhai cỏ. Đàn bà con gái nhà này thì vùi đầu vào việc cả đêm lẫn ngày”.
Nghĩa là cuộc sống của Mị lúc này còn cực khổ hơn cả trâu ngựa trong nhà Thống Lí.
Và từ khi cha chết thì mị cũng không còn buồn.
Tưởng rằng Mị cứ sống lầm lũi đợi ngày chết rũ xương ở đây thôi. Nhưng không,
trong tiềm thức của Mị lòng ham sống, khát vọng tự do, hạnh phúc vẫn âm ỉ cháy và
chỉ cần có chất xúc tác là bùng lên một cách mãnh liệt. Còn nhớ trong những ngày đầu
Mị bị bắt về làm dâu nhà Thống Lí cô đã năm lần bảy lượt tìm cách trốn đi và ăn lá
ngón để tự tử. Nhưng với lòng hiếu thảo dành cho cha Mị đã không đành lòng làm
việc đó mà chấp nhận sống một cuộc sống lầm lũi sống mà như đã chết.
Nhưng Mị phải đâu đã an phận chấp nhận cuộc sống đầy đen tối mà gặp cơ hội thuận
lợi là lòng ham sống lại được thắp lên. Khi “đêm tình mùa xuân” đến Mị lại muốn
được mặc váy đẹp, lại muốn đi theo tiếng sáo gọi bạn. Mị chuẩn bị sửa soạn quần áo,
chải đầu tóc để đi hội. Trong đầu Mị hiện lên suy nghĩ Mị muốn được đi chơi. Để rồi
khi Mị vẫn đang thả hồn với mùa xuân thì Mị đã bị A Sử trói vào cột nhà. Lúc ấy tuy
đau đớn nhưng Mị vẫn đang thả hồn mình theo những đám chơi xuân nên không còn
cảm nhận được nỗi đau nữa. Có thể nói đoạn văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm tình
mùa xuân là đoạn văn hay và xúc động nhất trong tác phẩm. Nó đã thể hiện được diễn
biến tâm trạng của nhân vật Mị với thủ pháp tương phản giữa quá khứ và hiện tại,
giữa nội tâm đầy màu sắc và thực tại cay đắng. Khiến cho nhân vật Mị được hiện lên
rõ nét hơn trong mắt người đọc.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Sức sống mãnh liệt của Mị lại được trỗi dậy khi gặp A Phủ. Chính hình ảnh giọt nước
mắt của A Phủ khi bị trói trước sân đã thức tỉnh Mị một lần nữa vùng lên chống lại áp
bức bất công. Mị lại trở về là Mị ngày trước với niềm ham sống mãnh liệt khát khao
được làm chủ cuộc sống của mình. Mị và A Phủ đã cùng dắt tay nhau đến với vùng đất của tự do.
Thông qua hình tượng nhân vật Mị, Tô Hoài đã khắc họa rất thành công hình ảnh
người phụ nữ vùng cao. Hiền lành, chất phác, yêu lao động và đặc biệt cũng rất mạnh
mẽ biết vùng lên chống lại ách áp bức bóc lột tìm lại cuộc sống tự do của chính mình.
Cảm nhận về nhân vật Mị - Mẫu 8
Con người sinh ra vốn đã được tạo hóa ban tặng cho quyền được sống, được làm
người và quyền được mưu cầu hạnh phúc. Ý thức được điều đó, khao khát được hòa
mình vào cuộc sống, con người đã vượt qua mọi trở ngại khó khăn, thử thách để
hướng tới một điều thật ý nghĩa: sự sống. Nhân vật Mị trong truyện ngắn “Vợ chồng
A Phủ” của Tô Hoài cũng đã phần nào biểu hiện điều đó. Bằng sức sống mãnh liệt,
lòng khát khao được sống, Mị đã can đảm và tìm thấy sự sống cho chính mình.
Mị là một cô gái xinh đẹp, chăm chỉ làm việc và có tài thổi sáo giỏi. Chính vì thế mà
cô gái ấy là niềm khao khát, ước mơ của bao nhiêu chàng trai: “Có biết bao nhiêu
người mê, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”. Có thể nói, cuộc sống của Mị đang trên đà
đơm hoa kết trái, một cuộc sống mà ở tuổi của cô ai cũng phải ao ước. Thế nhưng
bước ngoặt của cuộc đời Mị đã dần chuyển sang hướng khác khi cô trở thành con dâu
gạt nợ cho nhà thống lý Pá Tra. Và người con gái đẹp ấy lại một lần nữa tỏ rõ tấm
lòng hiếu thảo của một người con khi nghe lời cha, chấp nhận về làm dâu gạt nợ cho nhà thống lý.
Tiếng là con dâu nhà thống lý nhưng ai cũng thấy được cô con dâu chẳng khác gì kẻ
tôi đòi, phải làm việc quần quật suốt ngày đêm. Hình ảnh Mị thật tội nghiệp như một
“con rùa lùi lũi nuôi trong xó cửa”, như “con trâu con ngựa nuôi trong chuồng, chỉ
biết ăn cỏ, chỉ biết làm việc mà thôi”. Đối lập hoàn toàn với cha con nhà thống lý ăn
chơi trác táng là hình ảnh cô Mị ngồi cạnh tàu ngựa, trước tảng đá, dù chẻ củi hay
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
gánh nước từ dưới suối lên, lúc nào cũng cúi mặt buồn rười rượi. Sống trong nhà
thống lý Pá Tra không phải là cô Mị trẻ trung, yêu đời như ngày xưa nữa. Chính thần
quyền và cường quyền nhà thống lý đã giết chết tuổi thanh xuân, bóp nghẹt cuộc sống
của Mị cả về thể xác lẫn tâm hồn. Lúc này, Mị không khác gì một cái xác không hồn
vật vờ, làm việc như nữ nô, thành một kẻ hầu người hạ cho chồng mà có thể bị chồng
đánh đập tùy hứng bất cứ lúc nào. Cuộc sống của Mị khép chặt trong căn buồng kín
bưng, trông ra ngoài chỉ duy nhất có “một chiếc cửa sổ lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc
nào trông ra cũng chỉ thấy mờ mờ trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”.
Ý thức về cuộc sống của Mị dường như đã bị giai cấp phong kiến làm tê liệt. “Ở lâu
trong cái khổ, Mị quen khổ rồi”. Điều này đã cho thấy con người nô lệ trong Mị vẫn
còn sống, con con người thực của cô thì dường như đã chết. Mị không bày tỏ, không
kêu than cũng không phản kháng gì, chỉ lầm lũi như con rùa nuôi trong xó cửa và
“chờ ngày chết rũ xương ở đây thôi”.
Thế nhưng, “ngoài đầu núi lấp ló, đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng
sáo vọng lại, thiết tha bồi hồi”. Ta tưởng chừng như cô Mị đã trở nên vô cảm vô hồn,
chỉ biết chấp nhận kiếp sống đọa đày nhưng không phải. Chính tiếng sáo gọi bạn trong
đêm tình mùa xuân – biểu tượng của tình yêu và khát vọng sống – đã gợi dậy những
sâu thẳm trong lòng Mị bấy lâu. “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ực từng bát”. Cách
uống rượu ấy như báo trước một cuộc nổi loạn mà chính bản thân Mị cũng chưa ý
thức rõ: “Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, còn Mị thì đang sống về
ngày trước”. Chính những ngày tháng tuổi trẻ nghèo khó nhưng tự do, vui vẻ và hạnh
phúc đã khiến cho lòng ham sống của Mị trỗi dậy: “Mị thấy phơi phới trở lại”. “Trong
đầu Mị rập rờn tiếng sáo” và “Mị muốn đi chơi”. Từ chuyển biến trong suy nghĩ, Mị
đã có một hành động thật ý nghĩa” “Mị đến góc nhà, lấy ống mở, xắn một miếng bỏ
vào đền cho thêm sáng” và “với tay lấy cái váy hoa vắt ở vách” để chuẩn bị đi chơi.
Hành động này có nghĩa là Mị đã thắp lên một ngọn đèn, soi rọi cuộc sống tối tăm
triền miên của quá khứ, và giờ đây Mị muốn bước ra khỏi cuộc sống tối tăm ấy, đến
với tiếng sáo và những âm thanh rộn rã ngoài kia để được sống là chính mình.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Vậy mà nghiệt ngã thay, khi Mị toan bước đi thì bị A Sử kéo lại, chẳng nói chẳng rằng
liền trói Mị vào cột nhà. Và bây giờ Mị khóc, khóc cho cái oan trái của một kiếp
người khao khát muốn sống, muốn yêu mà lại bị ghì chặt vào một cuộc sống “không
bằng con ngựa”. Men rượu làm cho Mị say, Mị mơ màng giữa ý thức và thực tại cho
nên cô định “vùng bước đi. Nhưng chân tay đau không cựa được. Mị không còn nghe
thấy tiếng sáo nữa”. Chính thực tại đã bóp nghẹt những khát vọng tươi sáng. Kết cục
ấy nói lên rằng, chỉ có những phản kháng tự phát thì nhân vật không thể tự giải thoát
cho mình, đồng thời nó cũng bắt đầu khơi dậy cho những cuộc nổi loạn trong tương lai của nhân vật.
Ngọn lửa khao khát sống trong cô Mị thực sự bùng cháy khi tự tay cô cởi trói cho A
Phủ. Chứng kiến cảnh A Phủ bị đánh đập dã man, và hình ảnh “một dòng nước mắt
lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen lại” đã khiến cho Mị chợt nhớ lại cái đêm
mình cũng bị trói đứng vào cái cột thế kia, cũng nước mắt chảy xuống miệng, xuống
cổ mà không cách nào lau đi được. Chính từ đó đã làm trỗi dậy trong Mị tình thương
những người cùng cảnh ngộ. Mị đã thấy được cái bất công phi lý, sự tàn ác của cha
con nhà thống lý và không muốn thấy thêm một cái chết oan ức, cho nên cô đã cởi trói
cho A Phủ. Rõ ràng Mị đã suy nghĩ kỹ, đã lường trước những gì sẽ xảy ra. Cô đã sẵn
sàng chịu trói và chịu chết thay cho A Phủ vì cô nghĩ rằng, chỉ có chết thì cô mới có
thể được giải thoát khỏi kiếp sống tù đầy, đớn đau nhục nhã này. Nhưng không phải.
Khi thấy a Phủ chạy đi rồi, chạy đến một cuộc sống tự do, thì Mị bừng tỉnh hẳn. Mị
không muốn chết nữa mà Mị muốn sống, phải sống cho nên “Mị vụt chạy ra” theo A
Phủ. Giải thoát cho A Phủ, Mị cũng giải thoát luôn cho chính mình.
Qua việc khắc họa nhân vật Mị, Tô Hoài cũng đã phần nào tố cáo chế độ thống trị của
bọn chúa đất, địa chủ phong kiến, ca ngợi phẩm chất cao đẹp của những người nông
dân miền núi hiền lành, chất phác. Họ biết yêu cái đẹp, trọng lẽ phải để rồi vượt lên tìm lại chính mình.
Sức sống của nhân vật Mị được Tô Hoài khắc họa hết sức tài tình, độc đáo. Từ một
con người dường như đã bị mất hết sức sống, nhưng với một nghị lực phi thường, một
lòng ham sống mãnh liệt, Mị đã tìm thấy cuộc sống cho bản thân mình và dám đấu
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
tranh với những thử thách để rồi vượt qua. Thật vậy, Nguyễn Khải cũng đã từng triết
lý: “Ở đời này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải
có sức mạnh để vượt qua những ranh giới ấy”. Con đường vượt qua những ranh giới
của nhân vật Mị phần nào đã chứng minh cho chân lý ấy.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 9
Tô Hoài có rất nhiều tác phẩm viết về con người và vùng đất Tây Bắc, trong đó Vợ
chồng A Phủ là một trong những truyện ngắn tiêu biểu nhất. Vợ chồng A Phủ viết về
đôi vợ chồng người H'Mông, về cuộc sống và số phận con người đất Hồng Ngài dưới
ách thống trị của cường quyền và thần quyền. Trong tác phẩm này, nhà văn Tô Hoài
đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật Mị- người phụ nữ bất hạnh bị buộc trở
thành người con dâu trừ nợ nhà thống lí.
Theo chân nhà văn bước vào tác phẩm, ta bước vào cuộc sống của Mi - một người con
gái của dân tộc H'Mông nơi đây. Mị trước khi về làm dâu nhà thống lý Pá Tra có một
cuộc sống rất yên bình như những người con gái khác. Mị xinh đẹp, có tài thổi sáo
được nhiều chàng trai ngưỡng mộ. Mị còn là một người con hiếu thảo, một cô gái giỏi lao động.
Đến tuổi cập kê, Mị được rất nhiều chàng trai theo đuổi, không chỉ vì cô rất xinh đẹp,
chăm chỉ làm lụng mà còn thổi sáo rất hay "Mị thổi sáo giỏi... Mị uốn chiếc lá trên
môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo... Bao nhiêu người mê, cứ ngày đêm thổi sáo đi
theo Mị hết núi này sang núi khác".
Nhà Mị nghèo, cha mẹ ngày xưa lấy nhau phải vay bạc của nhà thống lý Pá Tra. Đến
khi mẹ cô chết, nợ vẫn chưa trả được, vậy nên, Mị đã thay cha mẹ gánh việc nương
rẫy để trả nợ cho nhà thống lý. Cô quả là một người con rất hiếu thảo!
Thế nhưng, mỗi năm "phải trả một nương ngô cho người ta" mà bao nhiêu năm vẫn
chưa hết nợ, thống lí Pá Tra đã bảo với cha Mị rằng:"cho tao đứa con gái này về làm
dâu, thì tao xoá hết nợ cho" và rồi xảy ra sự việc A Sử đến giả làm người yêu Mị bắt
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Mị về nhà hắn. Mị trở thành "con dâu gạt nợ" của nhà thống lí và bắt đầu những chuỗi
ngày khổ cực, đày đọa cả thể xác và tinh thần.
Sau đêm hôm ấy, Mị chính thức trở thành con dâu nhà thống lý Pá Tra. Mang danh là
con dâu nhà giàu thế nhưng cuộc sống của Mị lại chẳng khác gì kẻ tôi tớ, cả năm cả
tháng Mị phải làm quần quật như con trâu con ngựa trong nhà. Mị phải làm việc
không ngơi tay "Tết xong lên núi hái thuốc phiện, giữa năm thì giặt đay, đến mùa đi
nương bẻ bắp. Và dù đi hái củi, bung ngô, lúc nào cũng gài một bó đay trong cánh tay
để tưới sợi", "con ngựa con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn
bà con gái nhà này vùi vào việc cả ngày lẫn đêm".
Cuộc sống đày đọa về thể xác quanh năm suốt tháng khiến Mị trở nên lầm lũi "mị
tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa", "ở lâu trong khổ, Mị quen khổ
rồi". Cùng với sự áp bức về tinh thần đã biến Mị từ một cô gái xinh đẹp, yêu đời trở
nên chai lì về cảm xúc. Từ ngày bị A Sử bắt về "cúng trình ma", Mị đã cay đắng nghĩ
rằng mình đã trở thành người nhà thống lí "Ta là thân đàn bà, nó đã bắt về trình ma
rồi, chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi". Chế độ thần quyền tại Hồng Ngài đã
gián tiếp đẩy một cô gái như Mị trở nên tê liệt, trở thành một người không còn suy
nghĩ, sức sống hay cảm xúc.
Không chỉ thế, Mị còn là nạn nhân của chế độ cường quyền tàn ác mà đại diện ở đây
là cha con thống lí Pá Tra, chúng đã cướp đi tất cả hạnh phúc, tình yêu của cuộc đời
Mị, biến Mị trở thành một kẻ nô lệ không công cho nhà hắn.
Còn A Sử, Mị mang danh là vợ của hắn, thế nhưng, hắn đối xử với cô chẳng khác gì
một kẻ người ở, một người nô lệ, bởi hắn chưa từng cho Mị đi chơi dù là mùa xuân lễ
hội "chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết". Trong đêm tình mùa xuân, khi tiếng
sáo réo rắt cất lên ở nẻo xa, tâm hồn Mị chợt dạt dào những kỉ niệm về ngày trước, khi
cô còn được sống trong tự do và hạnh phúc. Mị uống rượu và muốn được đi chơi Tết
"Mị còn trẻ. Mị muốn đi chơi", thế nhưng, A Sử khi biết được ý định của Mị, đã tàn
nhẫn "xách một thúng sợi đay ra trói Mị vào cột nhà", "quấn luôn tóc Mị lên cột, Mị
không cúi, không nghiêng đầu được nữa".
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Mị sống trong nhà thống lý bị tước đoạt sự tự do, tước đoạt của niềm vui, tình yêu và
hạnh phúc của đời Mị. Nỗi đau đớn về thể xác và tinh thần đã khiến Mị trở nên tê liệt,
trở nên chai lì cảm xúc, trở thành một cái xác không hồn "Mị cúi mặt, không nghĩ
ngợi nữa", "Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Ở buồng Mị
nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông ấy mà trông ra. Đến bao giờ chết thì thôi".
Năm tháng ở nhà thống lí, Mị không còn thấy khổ, không còn biết đau nữa, cũng
không còn biết tự do là gì, yêu thương là gì. Và cái buồng nơi Mị nằm trở thành cái
địa ngục trần gian giam giữ không chỉ thể xác mà còn là tâm hồn của Mị, mà Mị nghĩ
phải đến lúc chết, cô mới được giải thoát.
Cực khổ là thế, bị đàn áp, áp bức đến tê liệt là thế, những tưởng tất cả khát vọng sống,
khát vọng hạnh phúc của Mị đã bị vùi dập, dập tắt hết. Nhưng không, cái sức sống ấy
nó ẩn mình tiềm tàng trong con người Mị và chợt bùng cháy lên thật mạnh mẽ trong
đêm tình mùa xuân và trong đêm Mị giải cứu A Phủ.
Khi tiếng sáo gọi bạn trong đêm hội mùa xuân Hồng Ngài cất lên cùng với tiếng
người cười nói, tiếng kèn, tiếng pao, lòng Mị đã dập dìu. Mị uống rượu để được say,
để được quên đi nhưng "lòng Mị đang sống về ngày trước, tai văng vẳng tiếng sáo gọi
bạn đầu làng". Tiếng sáo ấy như đánh thức cái khát khao tự do đang ngủ vùi trong sâu
thẳm Mị sống dậy để Mị chợt thấy "phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui như
những đêm Tết ngày trước". Mị nhận ra rằng "Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi".
Đây là khát vọng sống và sự phản kháng đầu tiên của Mị từ khi bước chân vào nhà
thống lý. Mị muốn được tự do, muốn được giải thoát "Nếu có nắm lá ngón trong tay
lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa".
Khát vọng sống, khát vọng tự do cứ theo tiếng sáo dập dìu bay đến bên Mị "trong đầu
Mị đang dập dờn tiếng sáo", và Mị muốn được ra ngoài, muốn được đi chơi như "bao
nhiêu người có chồng" khác. Vậy nên, "Mị quấn tóc lại. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt
phía trong vách" để chuẩn bị đi chơi.
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Ý thức cuộc sống đã trở về với Mị rồi! Khao khát sống, tự do, vui tươi bùng cháy
mạnh mẽ trong lòng Mị. Dù bị A Sử bắt đứng trói cột không cho đi chơi, nhưng tâm
hồn cô đã thoát lên, đi theo những tiếng sáo gọi bạn rồi "Trong bóng tối, Mị đứng im,
như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn, mị nghe thấy tiếng sáo đưa
Mị đi theo những cuộc chơi".
Tiếng sáo ngày xuân đã đánh thức khát vọng sống tiềm tàng trong con người Mị.
Tiếng sáo đã làm nó bùng cháy lên thật mãnh liệt, đã thôi thúc Mị có những phản
kháng đầu tiên của một con người có xúc cảm. Tiếng sáo ấy cũng đã thổi bùng lên
khát vọng tự do trong cô, đánh thức cảm xúc, ý thức về cuộc sống trong con người cô
"Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa".
Thế nhưng, sau đêm tình đó, Mị lại trở về những ngày trước, lại sống vô hồn, lầm lũi
như "con rùa nuôi trong xó cửa". Liệu có ai nghĩ rằng Mị sẽ có ngày vùng lên mà
thoát khỏi sự áp bức, thoát khỏi địa ngục trần gian này chăng?
Sự kiện A Phủ đánh mất bò, bị đánh rồi bị trói đứng vào cột làm xôn xao cả bản. Thế
nhưng, điều đó dường như chẳng làm ảnh hưởng gì tới Mi và cuộc sống của cô. Cô
vẫn lầm lũi như thế, "thản nhiên thổi lửa, hơ tay" như mọi ngày. Nếu A Phủ là cái xác
chết đứng chết ở đấy, cũng thế thôi". Mị không có xúc cảm, không còn thương xót cho
một con người đau khổ, đáng thương như thế bởi cảm xúc trong cô đã chai lì, đã tê liệt rồi!
Thế nhưng, cảm xúc trong Mị chợt ùa về chỉ khi Mị nhìn thấy "dòng nước mắt lấp
lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen" của A Phủ. Mị chợt nhớ về đêm tình năm
trước, khi cô cũng bị A Sử bắt trói đứng như thế "nước mắt chảy xuống miệng, xuống
cổ, không biết lau đi được". Một cảm giác thương xót chợt len lỏi cháy lên trong lòng
cô. Mị thương cảm cho số phận của A Phủ, cô đồng cảm bởi cô biết sự đau đớn mà A
Phủ đang phải trải qua "Trời ơi, nó bắt trói đứng người ta đến chết. Nó bắt mình chết
cũng thôi. ... chúng nó thật độc ác. Chỉ đêm mai là người kia phải chết, chết đau, chết
đói, chết rét, phải chết... Người kia việc gì phải chết".
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Mị thương cảm cho A Phủ, cô miên man trong dòng nghĩ ngợi, cô nghĩ A Phủ biết đâu
có thể trốn được và thống lí Pá Tra sẽ cho rằng cô là người thả A Phủ đi rồi "Mị liền
phải trói thay vào đấy. Mị chết trên cái cọc ấy". Nỗi sợ hãi bùng lên trong lòng cô, thế
nhưng, sự thương xót và đồng cảm đã chiến thắng sự sợ hãi, cô "rón rén bước lại",
"rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây mây", "gỡ hết dây trói trên người A Phủ" và "thì
thào được một tiếng: Đi đi". Mị đã giải thoát cho A Phủ, cho một con người bị áp bức
như Mị được trở lại với tự do.
Thế nhưng, khi nghe tiếng bước chân của A Phủ "quật sức vùng lên, chạy", "mị đứng
lặng trong bóng tối". Khát vọng sống chợt bùng lên mạnh mẽ trong lòng cô, thôi thúc
bước chân cô chạy "băng đi" theo A Phủ. Mị sợ cái chết, Mị muốn được sống, Mị
muốn được tự do và hạnh phúc, vậy nên Mị đã băng theo A Phủ và "thở trong hơi gió
thốc lạnh buốt: A Phủ cho ... ở đây chết mất".
Mị đã chạy thoát khỏi địa ngục trần gian giam cầm thể xác và tâm hồn Mị, thoát khỏi
những áp bức nô lệ của những kẻ cầm quyền. Hai con người đau khổ dìu nhau bước đi
trong bóng tối, băng qua rừng trong đêm lạnh. Hành động cắt dây trói giải thoát cho A
Phủ của Mị, cũng là hành động cắt dây trói giải thoát cho chính bản thân mình của cô,
thoát khỏi kiếp sống đày đọa, khổ cực. Chính khát vọng sống, tự do đã giúp cô làm được điều đó.
Tô Hoài đã rất thành công khi xây dựng hình tượng nhân vật Mị, đặc biệt là khi miêu
tả những diễn biến tâm lý phức tạp của cô. Ông đã dẫn dắt cho người đọc thấy tâm lý
của Mị từ những ngày cô còn được tự do đến khi bị đày đọa trong nhà thống lý rồi đến
khi vùng lên giải thoát cho bản thân. Tất cả đều được miêu tả rất xuất sắc. Ông còn tái
hiện được những phong tục của con người ở vùng núi Tây Bắc rất chân thực.
Tình huống truyện được xây dựng rất đặc sắc, là bức tranh sống động về chế độ cầm
quyền tàn bạo, độc ác của vùng núi Tây Bắc. Nhưng qua đó, làm hiện lên khát vọng
sống mạnh mẽ, tiềm tàng của những con người nơi đây.
Nhà văn đã xây dựng hình tượng nhân vật Mị vô cùng xuất sắc. Không chỉ mang tới
bức tranh về cuộc sống bị áp bức của những số phận con người nhỏ bé vùng Tây Bắc
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
mà còn vạch trần bộ mặt ác độc của bọn cầm quyền ở đó. Đồng thời Tô Hoài cũng
phát hiện ra những phẩm chất cao đẹp và sức sống tiềm tàng của những con người nơi
đây. Giá trị nhân đạo và giá trị hiện thực đều được tái hiện rất xuất sắc thông qua hình tượng nhân vật Mị.
Cảm nhận về nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 10
Trong đợt tiến quân vào miền Tây, Tô Hoài theo bộ đội chủ lực tham dự chiến dịch
giải phóng Tây Bắc. Nhà văn đã kể về những ngày tháng ấy với nỗi xúc động “cái kết
quả lớn nhất và trước nhất của chuyến đi là đất nước và con người miền Tây đã để
thương để nhớ cho tôi nhiều quá…Đó là một ám ảnh mạnh mẽ thúc đẩy tôi sáng tác”.
Truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” đã ra đời trong hoàn cảnh ấy. Tác phẩm viết về đồng
bào dân tộc Mèo trong quá trình đấu tranh giành quyền sống, tự do và hạnh phúc.
Nhân vật chính của thiên truyện là Mị người con gái xinh đẹp, trẻ trung tiềm tàng sức sống mạnh mẽ.
Mị tiêu biểu cho hình ảnh người phụ nữ miền núi trước cách mạng. Mị sống ở Hồng
Ngài. Cô là vợ của A Sử, con dâu của thống lí Pá Tra. Cũng như “tất cả những đàn bà
khốn khổ ra vào nhà quan”, Mị sống một cuộc sống buồn tủi với thân phận làm con
dâu gạt nợ. Làm vợ “A Sử với Mị không có lòng mà vẫn phải ở với nhau”. Còn gì
buồn hơn khi một người khát khao hạnh phúc như Mị, chạm gần được tới hạnh phúc
thì phải lấy một người không yêu mình. Cuộc sống ở nhà thống lí Pá Tra đày đọa thân
xác và khiến tâm hồn Mị ngày một khô héo. “Mỗi ngày Mị gần như không nói, lùi lũi
như con rùa nuôi trong xó cửa”.
Trong ngày Tết mọi người đi chơi, Mị uống rượu và say, lòng Mị sống lại những năm
tháng ngày trước. Tiệc rượu đã tan nhưng Mị vẫn không biết: “Rượu đã tan lúc nào.
Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa
nhà.” Trong đoạn này nhà văn đã diễn tả rất tinh tế diễn biến tâm lí của Mị. Men rượu
thấm, Mị muốn đi chơi, những khao khát sống trong Mị trỗi dậy mạnh mẽ hơn bao giờ
hết. Mị bỏ thêm mỡ vào dĩa đèn cho sáng như một hành động vô thức thắp sáng cuộc
đời. Mị với tay lấy cái váy hoa treo trong vách, chuẩn bị đi chơi thì A Sử trở về. Hắn
trói chặt Mị trên cột nhà và bỏ đi. Nếu trước đó, Mị là con người hoàn toàn vô cảm ,
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
không cảm xúc, không phản ứng trước áp bức, bất công đang đè nặng. Thì giờ đây,
bên trong con người ấy đang bừng lên sức sống mãnh liệt, những uất ức như vỡ òa.
“Hơi rượu còn nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi,
những đám chơi”. Tiếng sáo, tiếng hát đã dứt nhưng tất cả còn âm vang mãi trong Mị
“Hơi rượu tỏa, tiếng sáo, tiếng chó sủa xa xa…”
Trong đêm Mị uống rượu, chuỗi ngày kí ức tươi đẹp ùa về. Điệp khúc được lặp lại
nhiều lần trong đầu Mị: “Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Tác giả lặp lại
hai lần ý nghĩ ấy khi tiếng sáo cứ rập rờn trong tâm trí Mị. “Trong đầu Mị đang rập
rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi chơi. Mị quấn lại tóc…” Đó là sự
chiến thắng của bản năng, nó khiến Mị không sợ hãi. Mị chỉ mong được đi chơi, được
sống lại cảm giác hạnh phúc, ngắn ngủi trước đây. Tâm hồn Mị đang sống mãnh liệt,
vượt qua vẻ ngoài ủ ê câm lặng để tìm đến mong muốn đã ấp ủ sâu thẳm trong lòng có dịp bùng lên.
Giá trị nghệ thuật cao trong trường đoạn tâm trạng khi Mị uống rượu trong đêm mùa
xuân được miêu tả rất tinh tế. Tiếng sáo gọi bạn được nhắc lại ba lần như tín hiệu của
tuổi trẻ, tiếng chó sủa cũng là biểu hiện của người yêu đang tìm đến nhau. Tác giả đối
lập đời sống bên ngoài và đời sống bên trong để chứng tỏ sức sống tiềm tàng, chưa
bao giờ bị dập tắt của Mị mặc dù phải sống trong hoàn cảnh tăm tối. Dù bị trói, bị
hành hạ, sức sống ấy luôn tìm kiếm cơ hội để bùng lên. Sức sống của Mị tràn đầy thơ
mộng, bay bổng theo tiếng sáo đêm tình.
Qua đây cho ta thấy hình ảnh nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân để thấy rõ nghệ
thuật miêu tả tâm lí tài tình của nhà văn. Tô Hoài đã cho ta thấy bản năng đầy sức
sống của nhân vật trong khung cảnh ngột ngạt, tàn bạo. Tâm trạng của Mị là bài ca
đầy sức sống tiềm tàng trẻ trung không dập tắt được, đồng thời cũng là lời tố cáo thế
lực bạo tàn miền núi chà đạp con người.
Cảm nhận nhân vật Mị - Mẫu 11
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Tô Hoài trong giai đoạn
sáng tác sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Nội dung kể về cuộc đời đầy biến cố
của đôi vợ chồng trẻ người Mông là Mị và A Phủ trong chế độ thực dân, phong kiến.
Nhân vật Mị là một hình tượng nghệ thuật đặc sắc có ý nghĩa khái quát cao, tiêu biểu
cho cuộc sống đau khổ, tủi nhục và quá trình vùng lên tự giải phóng của đồng bào
miền núi Tây Bắc. Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm xuân với
những tình tiết chân thực và cảm động đã thể hiện sức sống mãnh liệt cùng khao khát
tình yêu cháy bỏng của Mị – người con gái xinh đẹp mà bất hạnh.
Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Vì đẹp người đẹp nết nên Mị được nhiều chàng trai trong
vùng để mắt tới. Tương lai của cô lẽ ra sẽ tốt lành, yên ấm, nhưng chỉ vì món nợ
truyền đời của cha mẹ mà Mị bị bắt về làm con dầu trừ nợ cho nhà thống lí Pá Tra.
Tuổi xuân của Mị đã bị A Sử, gã con trai xấc xược và hung bạo tước đoạt, giày xéo.
Quãng đời Mị sống trong nhà thống lí là chuỗi dài những đọa đầy, tủi nhục. Tuy danh
nghĩa là con dâu nhà quan lớn nhưng thực chất Mị chỉ là đầy tớ, nô lệ, bị coi rẻ hơn cả
con trâu, con ngựa. Đau khổ, cực nhục đã cướp mất tuổi xuân của Mị, biến cô thành
kẻ nhẫn nhịn và cam chịu. Lúc mới bị bắt về, Mị phản ứng quyết liệt, định ăn lá ngón
tự tử, nhưng rồi thương xót cha già, Mị không đành lòng chết. Đời Mị cứ thế lặng lẽ
trôi đi. Cuộc sống không còn ý nghĩa. Cô sống mà như đã chết. Đau khổ triền miên đã
làm cho Mị hóa thờ ơ, lạnh lùng. Mọi cảm xúc trong cô dường như đã chai lì. Tuy
nhiên, khát vọng sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt. Trong Mị luôn tồn tại hai con
người tưởng chừng đối lập: Con người bên ngoài lạnh lùng vô cảm và con người bên
trong có sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt.
Tác giả lấy khung cảnh mùa xuân, đêm xuân làm nền cho diễn biến tâm trạng của Mị.
Mùa xuân, đất trời tưng bừng màu sắc, rộn rã âm thanh, rất gần gũi với quãng đời hồn
nhiên, vui vẻ ngày trước của Mị: Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong,
ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những
lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa
xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ
nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió vã
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
rét rất dữ dội. Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi
trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ... Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân
chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi.
Đoạn văn tả cảnh mùa xuân trên vùng núi cao Tây Bắc với những hình ảnh đặc sắc
sinh động và đầy sức sống. Màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa của các cô gái
phơi trên các mỏm đá báo hiệu Tết đã đến gần. Tiếng cười ầm của đám trẻ con chơi
quay trên sân chơi trước nhà. Tiếng sáo thổi réo rắt rủ bạn tình đi chơi. Tiếng chó sủa
xa xa... Những đêm tình mùa xuân đã tới.
Sức sống tưng bừng của vạn vật mùa xuân đã làm cho tâm hồn Mị hồi sinh. Tâm trạng
Mị lúc này pha trộn giữa nhiều cung bậc cảm xúc: vui sướng và đau khổ, tủi nhục đến
mức muốn chết và khao khát sống. Những cảm xúc ấy đang trỗi dậy, cuộn xoáy, trào dâng trong lòng Mị.
Trong lúc trai gái và lũ trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn trên sân
chơi đầu bản thì Mị thiết tha bồi hồi khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình từ đầu núi vọng
lại. Mị nhẩm thầm bài hát quen thuộc mà thời con gái cô hay hát:
Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu.
Sau bao năm câm lặng trong đau khổ, có lẽ đây là lần đầu tiên người con dâu gạt nợ
khe khẽ cất tiếng hát thầm.
Cảnh vui xuân nhộn nhịp ở đầu bản và cảnh ăn Tết ồn ào trong nhà thống lí Pá Tra đã
tác động mạnh tới tâm hồn Mị, khiến cô nhớ lại thời con gái chưa xa. Lúc đầu, Mị
hành động theo thói quen một cách vô thức: Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy
hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Mị uống rượu mà như uống nỗi tủi hận, cay đắng vào
lòng, hay là Mị cố tình uống thế cho thật say để quên đi nỗi khổ? Tuy nhiên, hành
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
động ấy thể hiện một sự chuyển biến khác thường đang diễn ra trong tâm trạng người con gái đáng thương.
Bi kịch bắt đầu khi ý thức về bản thân của Mị đang trỗi dậy. Mị say rượu lịm mặt ngồi
đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát Men rượu đánh thức nỗi nhớ về phần đời đã
qua: Mị đang sống về ngày trước. Tiếng sáo gọi bạn tình văng vẳng bên tai Mị. Đấy là
tiếng sáo của tình yêu rạo rực, của tuổi thanh xuân căng đầy sức sống. Dường như lúc
này, Mị không còn là con dâu gạt nợ nhà thống lí Pa Tra nữa mà là cô gái xinh đẹp
đang uống rượu bên bếp lửa và thổi sáo: Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay
như thổi sáo. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị: Mị thổi sáo giỏi...
có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi tưởng về mùa xuân
tươi đẹp thời con gái, điều đó cho thấy con người thật của Mị đang hồi sinh. Khát
vọng sống như ngọn lửa đang bừng cháy trong tâm hồn Mị.
Diễn biến tâm trạng Mị rất phức tạp: Cô đang bị giằng xé bởi mâu thuẫn giữa thân
phận tù túng của người con dâu gạt nợ và mong muốn được tự do đi chơi Tết của cô
gái đang khao khát tự do và tình yêu. Liệu Mị có dám cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang
thít chặt lấy số phận mình để đến với những cuộc chơi vui vẻ, với tiếng sáo gọi bạn tình réo rắt du dương?!
Mải mê chìm đắm trong quá Khứ nên Mị tạm quên hiện tại: Rượu đã tan lúc nào.
Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà.
Mãi sau, Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi Mị từ từ bước vào
buồng. Tâm trạng Mị phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những
đêm Tết ngày trước. Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi.
Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy trong lòng khiến Mị càng thêm một phẫn uất
trước tình cảnh tủi nhục của mình. Bao nhiêu người có chồng mà vẫn đi chơi ngày Tết
đấy thôi. A Sử với Mị không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau. Mị muốn ăn lá
ngón cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Uất ức, nước mắt Mị ứa ra. Tiếng
sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường:
Anh ném pao, em không bắt,
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
Em không yêu, quả pao rơi rồi...
Mị muốn quên thời con gái ngày trước mà không sao quên được. Tiếng sáo cứ lửng lơ
trong đầu khiến cho Mị thiết tha bồi hồi.
Khi A Sử bất ngờ vào buồng để thay áo mới, tiếp tục đi rình bắt thêm con gái nhà
người ta đem về làm vợ; Mị lặng lẽ, thản nhiên xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn
cho sáng, quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa, rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị
không thèm nói một lời. Những hành động "nổi loạn" diễn ra trong khi tiếng sáo đang
rập rờn trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới,
khơi gợi khao khát yêu đương và hạnh phúc. Khi với tay lấy váy hoa... là Mị đã thực
sự sống lại thời con gái với bao ước mơ tươi đẹp.
Mị đã bừng tỉnh; quá khứ, hiện tại đan xen trong tâm hồn Mị. Hiện tại thì tăm tối, ngột
ngạt, mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lơ lửng bay ngoài đường, đánh thức quá khứ đẹp đẽ chưa xa.
Những hành động khác thường của Mị đã bị A Sử trấn áp phũ phàng. Sau câu hỏi
ngạc nhiên và giận dữ: Mày muốn đi chơi à?, A sử trói Mị bằng cả một thúng sợi đay,
quấn tóc lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Không có một
dòng nào miêu tả thái độ phản kháng của Mị. Suốt từ đầu đến cuối, Mị chỉ im lặng,
âm thầm cam chịu. Tuy vậy, ẩn chứa bên trong lại là một cô Mị hoàn toàn khác, một
cô Mị đang say mê sống với những kỉ niệm tình yêu. A Sử chỉ trói buộc được thể xác
chứ không thể trói buộc được tâm hồn Mị.
Miêu tả diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân, Tô Hoài
dường như đã nhập thân vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không
biết mình đang bị trói. Hơi rượu nồng nàn nâng đỡ tâm hồn Mị. Tai Mị vẫn nghe tiếng
sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đảm chơi. Tuy Mị chưa giải thoát được
thể xác nhưng Mị đã giải thoát được tâm hồn: Lòng Mị bồi hồi theo tiếng sáo: Em
không yêu, quả pao rơi rồi, Em yêu người nào, em bắt pao nào... Những vết dây trói
đau nhức đưa Mị trở về với thực tại đau đớn, khổ nhục. Mị vùng bước đi. Nhưng tay
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân
ngựa đạp vào vách... Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.
Mị đang sống với con người bên trong của mình: Chừng đã khuya... Mị nín khóc, Mị
lại bồi hồi nhớ đến thời điểm trai bản đến bên vách làm hiệu, rủ người yêu dỡ vách ra
rừng chơi. Lúc này, thực tại và quá khứ cứ đan xen vào nhau, giằng xé tâm hồn Mị.
Càng nhớ tới kỉ niệm cũ, Mị càng xót xa, đau khổ, phẫn uất trước thực tại phũ phàng :
Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức.
Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc
mê, lúc tĩnh. Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ.
Mị bàng hoàng tỉnh... Không một tiếng động. Mị thương những người đàn bà khốn
khổ sa vào nhà quan... Đời người đàn bà lấy chồng nhà giàu ở Hồng Ngài thì một đời
con người chỉ biết đi theo đuôi con ngựa của chồng. Mị chợt nhớ lại câu chuyện người
ta vẫn kể: Đời trước, ở nhà thống lí Pá Tra có một người trói vợ trong nhà ba ngày rồi
đi chơi, khi về nhìn đến thì vợ chết rồi. Nhớ thế, Mị sợ quá, Mị cựa quậy, xem mình
còn sống hay chết, cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói siết lại, day dứt từng mảnh thịt.
Như thế là cuộc trỗi dậy lần thứ nhất của Mị không thành. Mị không thể thoát khỏi địa
ngục trần gian là nhà bố con tên thống lí, nhưng Mị không còn là con ngựa, con rùa lùi
lũi nuôi trong xó cửa nữa. Mị đã sống lại những thời khắc của tuổi thanh xuân tươi trẻ
và tự do. Cuộc trỗi dậy ấy như một đợt sóng dâng lên rồi nhanh chóng tan ra, dù chưa
làm thay đổi cuộc đời Mị nhưng những đợt sóng ngầm của cảm xúc đến lúc nào đó sẽ
tuôn trào mãnh liệt mà bằng chứng là hành động Mị liều lĩnh cởi trói cứu A Phủ và
cùng anh trốn khỏi Hồng Ngài.
Ở đoạn văn này, tác giả miêu tả hành động của Mị rất ít, nhưng người đọc vẫn bị cuốn
hút bởi một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy, có một sức sống tiềm tàng mà
không một thế lực tàn ác nào vùi dập được. Không gian, thời gian, giọng kể chuyện
của tác giả đều phù hợp với diễn biến phức tạp của tâm trạng Mị. Tô Hoài đã dẫn dắt
người đọc dõi theo tâm trạng ấy, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa! Đoạn
văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm xuân thấm đẫm tính nhân văn, góp phần tô đậm
Văn mẫu lớp 12: Cảm nhận về nhân vật Mị
tính cách nhân vật Mị; thể hiện một cách chân thật và cảm động giá trị hiện thực và
tinh thần nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ.