Câu hỏi trong triết học Mác-Lênin và ứng dụng thực tiễn | Môn Triết học Mac-Lenin - Đại học Mỹ thuật Công nghiệp

lOMoAR cPSD| 60794687
CÂU HỎI TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN
Câu 1: Phân tích định nghĩa “Vật chất” của Lênin? Anh (chị) hãy vận dụng định
nghĩa này vào quá trình đổi mới ở nước ta.
Câu 2: Phân tích quan điểm triết học Mác - Lênin về phạm trù “ý thức”? Anh (chị)
hãy vận dụng quan điểm này vào nhận thức của Đảng cộng sản Việt Nam trong quá
trình đổi mới đất nước.
Câu 3: Vận dụng lý luận mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức của triết
học Mác - Lênin để phân tích mối quan hệ giữa kinh tế và chính trị
Câu 4: Vận dụng lý luận mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức của triết
học Mác - Lênin để phân tích mối quan hệ giữa kinh tế và chính trị trong qua trình
đổi mới của nước ta.
Câu 5: Bằng lý luận và thực tiễn, anh (chị ) hãy chứng minh rằng cuộc đấu trạnh
giữa cái cũ và cái mới là quá trình khó khăn, lâu dài, phức tạp, cái mới có thể thất
bại tạm thời nhưng cuối cùng nó sẽ chiến thắng cái cũ.
Câu 6: Anh/chị hãy trình bày quan điểm triết học Mác - Lênin về đấu tranh giai cấp
và vai trò của nó đối với sự phát triển của xã hội có giai cấp đối kháng. Sự vận dụng
của Đảng cộng sản Việt Nam về đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ đi lên chủ
nghĩa xã hội của nước ta hiện nay như thế nào?
Câu 7: Anh/chị hãy vận dụng lý luận của triết học Mác - Lênin về cặp phạm trù
nguyên nhân - kết quả để phân tích vấn đề về nạn phá rừng ở nước ta hiện nay.
Câu 8: Anh/chị hãy vận dụng lý luận của triết học Mác - Lênin về cặp phạm trù
nguyên nhân - kết quả để phân tích vấn nạn bạo lực học đường ở nước ta hiện nay.
Câu 9: Trên cơ sở lý luận của triết học Mác - Lênin về các cặp phạm trù cơ bản của
phép biện chứng duy vật, anh (chị) vận dụng để phân tích câu tục ngữ: “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”.
Câu 10: Trên cơ sở lý luận của triết học Mác - Lênin về “ Con người và bản chất
của con người”, anh (chị) hãy vận dụng để đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực Việt Nam
Câu 11: Đảng ta đã vận dụng quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình
độ của lực lượng sản xuất như thế nào trong công cuộc đổi mới đất nước?
Câu 12: Trình bày nội dung, ý nghĩa quy luật về sự phù hợp của Quan hệ sản xuất
với trình độ phát triển của Lực lượng sản xuất. Chủ trương phát triển Giáo dục – lOMoAR cPSD| 60794687
Đào tạo ở nước ta hiện nay là để tập trung phát triển yếu tố nào trong lực lượng sản xuất? Tại sao?
Câu 13: Trình bày mối quan hệ giữa biện chứng giữa vật chất và ý thức. Nêu ý nghĩa
phương pháp luận. Hãy chỉ ra nguyên nhân sâu xa, hậu quả và phương hướng khắc
phục “lối sống thực dụng”./.
Câu 14: dựa trên nguyên lý của triết học M-L về mối quan hệ biện chứng giữa vật
chất và ý thức để phân tích mối quan hệ giữa giới tự nhiên và óc sáng tạo nghệ thuật
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP
Câu 1: Phân tích định nghĩa “Vật chất” của Lênin? Anh (chị) hãy vận dụng
định nghĩa này vào quá trình đổi mới ở nước ta.
- Quan điểm của CNDV của các nhà duy vật thời kỳ cổ đại về phạm trù vật chấtnhư thế nào?
- Quan điểm của các nhà duy vật thế kỷ XVII- XVIII về phạm trù vật chất như thếnào?
- Làm rõ cuộc cách mạng khoa học tự nhiên cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX vàchính
cuộc cách mạng tự nhiên lúc bấy giờ đã làm phá sản các quan niệm siêu hình về vật chất.
-> 3 phát minh 1895, 1896, 1897 .Năm 1895, Rơnghen phát hiện ra tia X. Năm 1896,
Beccoren phát hiện ra hiện tượng phóng xạ của nguyên tố Urani. Năm 1897 Tômxơn
phát hiện ra điện tử và chứng minh rằng điện tử là thành phần cấu tạo nên nguyên tử
-> chính phát minh này dẫn đến cuộc khủng hoảng về thế giới quan trong các nhà
khoa học tựu nhiên trực tiếp là các nhà vật lý học vi mô và nhân cơ hội đó thì CNDT
đã té nước theo mưa trong điều kiện đó để bảo vệ thành quả khoa học tự nhiên, để
bảo vệ CNDV, để bảo vệ CNDV biện chứng trước sự tấn công của CNDT thì Leenin
đã đưa ra định nghĩa vật chất.
- Làm rõ Bối cảnh nào mà Lênin đã đưa ra định nghĩa vật chất sau đó mới đi vàophân
tích định nghĩa vật chất
- Phân tích phương pháp định nghĩa riêng
- Phân tích nội dung của định nghĩa -> nội dung gồm 3 ý:
+ Vật chất là thực tại khách quan -> làm rõ phạm trù vật chất này lOMoAR cPSD| 60794687
Vật chất với tư cách là phạm trù tri Āt học là kết quả của sự khái quát
hóa, trừu tượng hóa những thuộc tính, những mối liên hệ vốn có của các sự vật,
nên nó phản ánh vật chất nói chung, vô hạn, vô tận, không sinh ra, không mất đi…
Vật chất là thực tại khách quan - cái tồn tại hiện thực bên ngoài ý thức và không
lệ thuộc vào ý thức. Đăc trưng quan trọng nhất của “vật chất” là thuộc tínḥ
khách quan, tồn tại độc lập với ý thức con người, không lệ thuộc vào cảm giác
chủ quan của con người cho dù con người có nhận thức được hay chưa nhận thức được…
+ Vật chất (dưới hình thức tồn tại cụ thể của nó) là cái có thể gây nên cảm giác
ở con người khi nó trực tiếp hoăc gián tiếp tác động đến các giác quan của coṇ người
+ Vật chất là cái mà ý thức chẳng qua chỉ là sự phản ánh của nó.
Chỉ có một thế giới duy nhất là thế giới vật chất. Còn các hiện tượng tinh
thần (cảm giác, tư duy, ý thức...) lại luôn luôn có nguồn gốc từ các hiện tượng
vật chất và những gì có được trong các hiện tượng tinh thần ấy (nội dung của
chúng) chẳng qua cũng chỉ là sự chép lại, chụp lại, phản ánh lại của các sự vật,
hiện tượng đang tồn tại với tư cách là hiện thực khách quan…
=> Rút ra ý nghĩa phương pháp luận
Chú ý: Ý nghĩa đầu tiên đã giải quyết hai măt vấn đề cơ bản của triết học trên lập ̣
trường của chủ nghĩa duy vật biện chứng
Mặt thứ 1: Giải quyết cái gì đã chống lại cái gì, phê phán cái gì, khẳng định cái gì?
Mặt thứ 2: Phê phán cái gì, khẳng định cái gì và chống cái gì?
Cung cấp nguyên tắc thế giới quan và phương pháp luận khoa học để đấu
tranh chống chủ nghĩa duy tâm, thuyết không thể biết, chủ nghĩa duy vật siêu
hình và mọi biểu hiện của chúng trong triết học tư sản hiện đại về phạm trù này.
Trong nhận thức và thực tiễn, đòi hỏi con người phải quán triệt nguyên tắc
khách quan, xuất phát từ hiện thực khách quan, tôn trọng khách quan, nhận thức
và vận dụng đúng quy luật khách quan... lOMoAR cPSD| 60794687
Vận dụng vào đổi mới đất nước:
Đổi mới của các nhà khoa học->Các dạng vật chất mà các khoa học cụ thể
nghiên cứu đều có giới hạn, có sinh ra có mất đi, chuyển hóa thành cái khác
chẳng hạn vật lý học có phạm trù nguyên tử, năng lượng, khối lượng…Sinh vật
học có phạm trù động vật, thực vật gen biến dị, di truyền…
Câu 2: Phân tích quan điểm triết học Mác - Lênin về phạm trù “ý thức”? Anh
(chị) hãy vận dụng quan điểm này vào nhận thức của Đảng cộng sản Việt Nam
trong quá trình đổi mới đất nước.
-Khái niệm: Ý thức là gì?
Ý thức là thuộc tính của một dạng vật chất đặc biệt, có tổ chức cao là bộ óc con
người, là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. - Nguồn gốc của ý thức:
Quan điểm của chủ nghĩa duy vật siêu hình
Quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng
Quan điểm của chủ nghĩa duy tâm
+ Nguồn gốc tự nhiên-> Phân tích bộ óc người phản ánh Thế giới khách quan,
sự tác động của thế giới khách quan lên bộ não người ntn?
+ Nguồn gốc XH -> Trong lao động -> có ngôn ngữ giao tiếp
-> Trong lao động: - Hoàn thiện dần các chức năng của bộ óc -
Từ dáng đi khom chuyển thành dáng đi thẳng -
Nhận thức sự vật có hệ thống, nắm được bản chất, quy luật… -
Nối dài các giác quan của con người- Hình thành ngôn ngữ. ->
Ngôn ngữ: - Chuyền tải tư duy, ý thức -
Đỡ lệ thuộc vào các đối tượng vật chất cụ thể-> Tư duy phát triển
Bản chất của ý thức
Bản chất ý thức là hình ảnh chủ quan của th Ā giới khách quan, là quá
trình phản ánh năng động, sáng tạo hiện thực khách quan của óc người.
Kết cấu của ý thức lOMoAR cPSD| 60794687 -
Các lớp cấu trúc của ý thức: tri thức, tình cảm và ý chí. Các yếu
tố trên có quan hệ biện chứng với nhau, trong đó tri thức đóng vai trò quan trọng nhất.
*Vận dụng quan điểm này vào nhận thức của Đảng cộng sản Việt Nam trong quá
trình đổi mới đất nước.
Câu 3: Vận dụng lý luận mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức của
triết học Mác - Lênin để phân tích mối quan hệ giữa kinh tế và chính trị
Câu 4: Vận dụng lý luận mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức của
triết học Mác - Lênin để phân tích mối quan hệ giữa kinh tế và chính trị trong
qua trình đổi mới của nước ta.
Sự tác động của kinh tế đối với chính trị
Theo C. Mác, giữa kinh tế và chính trị có mối quan hệ biện chứng với nhau.
Trong đó, quan hệ kinh tế là quan hệ xã hội cơ bản, quyết định mọi quan hệ về chính
trị. Giai cấp nào chiếm địa vị thống trị về kinh tế thì cũng chiếm địa vị thống trị trong
đời sống tinh thần của xã hội.
Sự tác động của chính trị đối với kinh tế
Chính trị tạo môi trường chính trị - xã hội ổn định, đáp ứng những điều kiện
cần thiết cho sự phát triển của kinh tế. Nói cách khác, chính trị lãnh đạo kinh tế, vạch
hướng đi cho kinh tế, tạo những điều kiện chính trị, xã hội cho kinh tế phát triển.
Đồng thời, chính trị bảo vệ, củng cố, phát triển hay cản trở, cải tạo, xóa bỏ một thành
phần kinh tế, một hướng phát triển kinh tế.
Câu 5: Bằng lý luận và thực tiễn, anh (chị ) hãy chứng minh rằng cuộc đấu
trạnh giữa cái cũ và cái mới là quá trình khó khăn, lâu dài, phức tạp, cái mới
có thể thất bại tạm thời nhưng cuối cùng nó sẽ chiến thắng cái cũ.
• Về mặt lý luận lOMoAR cPSD| 60794687
Quy luật phủ định của phủ định của phép tư duy biện chứng chỉ ra rằng: Bất
cứ sự vật hiện tượng nào trong thế giới đều trải qua quá trình sinh ra, tồn tại, phát
triển và diệt vong. Sự vật cũ mất đi được thay bằng sự vật mới. Sự thay thế đó là tất
yếu của quá trình vận động và phát triển của sự vật.
• Về mặt thực tiễn
Thực tế đã chứng minh vận cuộc đấu tranh giữa cái cũ và cái mới luôn là qúa
trình khó khăn, lâu dài, phức tạp, cái mới có thể thất bại tạm thời nhưng cuối cùng
nó sẽ chiến thắng cái cũ. Điều đó được minh chứng rõ ràng trong cuộc đấu tranh
giữa giai cấp phong kiến và giai cấp công nhân trong xã hội ta đưa đất nước đi lên
từ chế độ phong kiến bỏ qua tư bản chủ nghĩa đi lên chủ nghĩa xã hội.
Câu 6: Anh/chị hãy trình bày quan điểm triết học Mác - Lênin về đấu tranh giai
cấp và vai trò của nó đối với sự phát triển của xã hội có giai cấp đối kháng. Sự
vận dụng của Đảng cộng sản Việt Nam về đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá
độ đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta hiện nay như thế nào?
• Quan điểm triết học Mác - Lênin về đấu tranh giai cấp
Đấu tranh gia cấp là đấu tranh của bộ phận nhân dân này chống một bộ phận
khác, cuộc đấu tranh của quần chúng bị tước hết quyền, bị áp bức và lao động, chống
bọn có đặc quyền đặc lợi, bọn áp bức và bọn ăn bám, cuộc đấu tranh của những
người công nhân làm thuê hay những người vô sản chống những người hữu sản hay giai cấp tư sản.
• Vai trò của đấu tranh giai cấp đối với sự phát triển của xã hội có giai cấp đối kháng
Thứ nhất là: Đấu tranh giai cấp là một trong những động lực quan trọng, trực tiếp
của lịch sử. Đỉnh cao của cuộc đấu tranh giai cấp tất yếu sẽ dẫn đến cách mạng xã hội lOMoAR cPSD| 60794687
Thứ hai là: Đấu tranh giai cấp góp phần xóa bỏ các thế lực phản động, lạc hậu, đồng
thời cải tạo cả bản thân giai cấp cách mạng
Thứ ba là: Đấu tranh giai cấp giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản là cuộc đấu
tranh sau cùng trong lịch sử xã hội có giai cấp
Thứ tư là: Trong cuộc đấu tranh này, giai cấp vô sản phải biết cách sử dụng tổng
hợp mọi nguồn lực, vận dụng linh hoạt các hình thức đấu tranh
• Sự vận dụng của Đảng cộng sản Việt Nam về đấu tranh giai cấp trong thời
kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta hiện nay
Ở Việt Nam, đấu tranh trong giai đoạn quá độ là tất yếu. Bởi lẽ, ở nước ta hiện nay
còn có những lực lượng đi ngược lại lợi ích của dân tộc, của nhân dân, của cách mạng, của Đảng.
Câu 7: Anh/chị hãy vận dụng lý luận của triết học Mác - Lênin về cặp phạm trù
nguyên nhân - kết quả để phân tích vấn đề về nạn phá rừng ở nước ta hiện nay.
Nạn phá rừng ở Việt Nam là một trong những vấn nạn ở Việt Nam. Có rất
nhiều nguyên nhân dẫn đến nạn phá rừng tại Việt Nam trong nhiều giai đoạn, tuy
nhiên ta có thể chia chúng thành hai nhóm chính sau đây:
• Nguyên nhân khách quan
Do nền kinh tế Việt Nam đang trên đường phát triển nhanh và trở thành một nền
kinh tế nóng, mà cơ sở vật chất, trang thiết bị lại yếu kém không thể phát triển theo
kịp nền kinh tế hiện nay
• Nguyên nhân chủ quan
• Hiện diện tích rừng tự nhiên đang ngày càng giảm, trong đó có rừng thông. Một
trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng nêu trên là do người dân chưa có
nhận thức đúng đắn về quy hoạch đất rừng hợp lý, người dân sống ở khu vực
chung quanh vẫn có thói quen lên rừng chặt cây làm nhà, bán gỗ, đốn củi một
cách thiếu ý thức Hậu quả của việc phá rừng ở nước ta hiện nay lOMoAR cPSD| 60794687
Việc chặt phá rừng gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho môi trường và con người,
trong đó có thể kể đến như sau:
- Mất đa dạng sinh học. - Xói mòn đất -Thay đổi khí hậu
- Tiêu diệt một số loài sinh vật - Hạn hán, lũ lụt
- Giảm chất lượng cuộc sống….
Câu 8: Anh/chị hãy vận dụng lý luận của triết học Mác - Lênin về cặp phạm trù
nguyên nhân - kết quả để phân tích vấn nạn bạo lực học đường ở nước ta hiện nay.
Ngày nay, cùng với sự phát triển của xã hội, chúng ta được sống trong một
môi trường hiện đại, văn minh hơn. Bên cạnh những tác động tích cực thì những yếu
tố tiêu cực đang tác động đến giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên. Một trong
những điều đáng lo ngại đó là vấn nạn bạo lực học đường ở nước ta…
Từ tình hình trên có thể rút ra 03 nguyên nhân chính sau đây:
Thứ nhất, đó là nguyên nhân từ chính các em học sinh, sinh viên. Đây là lứa tuổi
mà tâm, sinh lý các em có nhiều biến đổi, suy nghĩ bồng bột, thích tự chứng tỏ bản
thân, dễ bị bạn bè rủ rê, lôi kéo, tâm lý có những nét bất ổn, đôi lúc bốc đồng, không
kiểm soát được hành vi bản thân.
Thứ hai, nguyên nhân từ môi trường gia đình và xã hội: môi trường đầu tiên mà mỗi
đứa trẻ được sinh ra tiếp xúc là gia đình, bố, mẹ là những người có ảnh hưởng đầu
tiên và quan trọng nhất đến việc hình thành tính cách, nhân cách và định hướng sống của con cái lOMoAR cPSD| 60794687
Thứ ba, nguyên nhân từ nhà trường: các trường học còn nặng về việc truyền thụ
kiến thức cho học sinh, đôi khi lãng quên nhiệm vụ giáo dục con người Nếu không
xử lý vấn này này thì hậu quả mang đến đó là:
Những hậu quả nghiêm trọng về thể chất và tinh thần của học sinh, sinh viên và cả
bản thân các học sinh, sinh viên thực hiện hành vi bạo lực..
Câu 9: Trên cơ sở lý luận của triết học Mác - Lênin về các cặp phạm trù cơ bản
của phép biện chứng duy vật, anh (chị) vận dụng để phân tích câu tục ngữ: “Tốt
gỗ hơn tốt nước sơn”.
Câu thành ngữ "Tốt gỗ hơn tốt nước sơn" có ý nghĩa triết học sâu sắc dựa trên
lý luận của triết học duy vật biện chứng. Đây là một câu thành ngữ phổ biến trong
văn hóa dân gian, và nó có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau. Theo triết học
duy vật biện chứng, vật chất được coi là cơ sở của thế giới và là nguồn gốc của mọi
hiện tượng và sự tồn tại. Vật chất không chỉ bao gồm các vật thể vật lý mà còn bao
gồm cả quá trình phát triển và biến đổi của chúng. Câu thành ngữ "Tốt gỗ hơn tốt
nước sơn" có thể được hiểu
- Giá trị thực tế
- Quan điểm về phát triển
- Quan điểm về giá trị cá nhân
Tóm lại, câu thành ngữ "Tốt gỗ hơn tốt nước sơn" có ý nghĩa triết học sâu sắc
dựa trên lý luận của triết học duy vật biện chứng. Nó nhấn mạnh sự quan trọng của
chất lượng và giá trị thực tế, quá trình phát triển và trưởng thành, cũng như giá trị cá
nhân trong đánh giá một vật phẩm.
Câu 10: Trên cơ sở lý luận của triết học Mác - Lênin về “ Con người và bản
chất của con người”, anh (chị) hãy vận dụng để đề ra các giải pháp nâng cao
chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam. lOMoAR cPSD| 60794687
C.Mác đã phân tích, phê phán quan niệm duy tâm và duy vật siêu hình về con
người một cách có luận cứ khoa học
C.Mác không chỉ coi con người là sản phẩm của sự phát triển cao nhất của tự
nhiên, gắn bó chặt chẽ và là thân thể vô cơ của tự nhiên, mà còn phân tích và làm
rõ bản chất xã hội của con người
Dựa vào lý luận này, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam, có
một số giải pháp quan trọng mà chúng ta có thể tập trung thực hiện. Trước hết, giáo
dục và đào tạo là yếu tố then chốt
Ngoài ra, cần thúc đẩy việc đào tạo nghề và phát triển kỹ năng cho người lao động
Tăng cường hệ thống quản lý nhân sự cũng là một phần quan trọng trong quá
trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Việc tạo ra một môi trường kinh doanh tích cực và sáng tạo cũng đóng một
vai trò quan trọng trong việc giữ chân và phát triển nguồn nhân lực
Câu 11: Đảng ta đã vận dụng quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với
trình độ của lực lượng sản xuất như thế nào trong công cuộc đổi mới đất nước?
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, trong hơn 35 năm qua nước ta đã đạt
được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng, phát trển
đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc
Từ Đại hội Đảng lần thứ VI, khởi đầu công cuộc đổi mới, Đảng ta đã nêu ra
quan điểm phát triển nền kinh tế hàng hóa có kế hoạch gồm nhiều thành phần đi lên
chủ nghĩa xã hội, với nhiều chế độ sở hữu
Tại Hội nghị Trung ương 6 khóa VI (3-1989), Đảng ta đã khẳng định: “Thực
hiện nhất quán chính sách cơ cấu kinh tế nhiều thành phần, coi đây là chính sách có
ý nghĩa chiến lược lâu dài, có tính quy luật từ sản xuất nhỏ đi lên chủ nghĩa xã hội;
trong đó mọi người được tự do làm ăn theo pháp luật; các đơn vị sản xuất kinh doanh
thuộc các thành phần kinh tế vừa hợp tác với nhau, bổ sung cho nhau, vừa cạnh tranh
với nhau trên cơ sở bình đẳng trước pháp luật”. lOMoAR cPSD| 60794687
Nhìn tổng thể trong hơn 35 năm thực hiện đường lối đổi mới đất nước đã đạt
được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng, phát triển
đất nước. Trong đó, có thành tựu về nhận thức và vận dụng quy luật về sự phù hợp
của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất ở nước ta.
Tiếp tục thống nhất nhận thức về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, nền kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường
Đảng có nhiều chủ trương, biện pháp để đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá nhằm phát triển lực lượng sản xuất, tạo “cốt vật chất” cho quan hệ sản xuất mới.
Có thể khẳng định công cuộc đổi mới là quá trình chúng ta ngày càng nhận
thức và vận dụng đúng đắn hơn quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với
trình độ phát triển của lực lượng sản xuất trong điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
Câu 12: Trình bày nội dung, ý nghĩa quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản
xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Chủ trương phát triển Giáo
dục – Đào tạo ở nước ta hiện nay là để tập trung phát triển yếu tố nào trong lực
lượng sản xuất? Tại sao?
• Khái niệm về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất
• Lực lượng sản xuất là sự kết hợp giữa người lao động với tư liệu sản xuất, bởi:
• Lực lượng sản xuất là sự kết hợp giữa người lao động với tư liệu sản xuất, bởi:
- Quan hệ giữa người với người trong việc chiếm hữu những tư
liệu sản xuấtchủ yếu.
- Quan hệ giữa người với người trong việc tổ chức, quản lý xã hội
và traođổi hoạt động cho nhau. lOMoAR cPSD| 60794687
- Quan hệ giữa người với người trong phân phối, lưu thông sản phẩm làm ra.
• Nội dung về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất
- Lực lượng sản xuất quyết định quan hệ sản xuất
- Sự tác động trở lại của quan hệ sản xuất đối với lực lượng sản xuất
• Ý nghĩa của phương pháp luận
Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất có
ý nghĩa vô cùng quan trọng, việc nhận thức đúng đắn quy luật này giúp cho việc
nắm bắt quan điểm, hoạch định đường lối, chính sách, là cơ sở khoa học để nhận
thức rõ sự đổi mới trong tư duy kinh tế của Đảng và Nhà nước ta.
Khi có xuất hiện mâu thuẫn giữa sự phát triển của lực lượng sản xuất với sự lạc hậu
của quan hệ sản xuất thì cần phải có những cuộc cải cách, đổi mới mà cao hơn là
một cuộc cách mạng chính trị để có thể giải quyết được mâu thuẫn, từ đó từng bước khôi phục.
Câu 13: Trình bày mối quan hệ giữa biện chứng giữa vật chất và ý thức. Nêu ý
nghĩa phương pháp luận. Hãy chỉ ra nguyên nhân sâu xa, hậu quả và phương
hướng khắc phục “lối sống thực dụng”.
• Mối quan hệ giữa biện chứng giữa vật chất và ý thức
Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức là mối quan hệ biện chứng mà trong đó
vật chất có trước, ý thức có sau, vật chất là nguồn gốc của ý thức và quyết định ý
thức nhưng không thụ động mà có thể tác động trở lại vật chất qua hoạt động của c
Thứ nhất: Vật chất có vai trò quyết định ý thức lOMoAR cPSD| 60794687
Thứ hai: Ý thức tác động trở lại vật chất
• Ý nghĩa phương pháp luận
• Nguyên nhân sâu xa, hậu quả và phương hướng khắc phục “lối sống thực dung’\ -
Nguyên nhân khách quan: Những tác động của điều kiện kinh tế, chính trị,
văn hóa, xã hội đã ảnh hưởng đến tư tưởng, tình cảm, lối sống của thanh niên, tạo
nên tâm lý sùng bái vật chất, coi trọng đồng tiền, đặt lợi nhuận lên trên hết; -
Nguyên nhân chủ quan: Sự tu dưỡng, rèn luyện của con người về đạo đức
cách mạng, bản lĩnh chính trị, năng lực học tập không thường xuyên
Tác hại của lối sống thực dụng:
Làm tha hóa con người, khơi dậy những ham muốn bản năng, cơ hội, chạy
theo hưởng lạc, những lợi ích trực tiếp trước mắt, xa rời những mục tiêu phấn đấu.
Điều này có thể dẫn đến một xã hội thiếu tinh thần và thiếu niềm tin vào những giá trị phi vật chất.
Câu 14: Dựa trên nguyên lý của triết học M-L về mối quan hệ biện chứng giữa
vật chất và ý thức để phân tích mối quan hệ giữa giới tự nhiên và óc sáng tạo nghệ thuật.
Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức, theo triết lý Mác Lênin, tạo
nên một hệ thống tương tác động lực, nơi cả hai yếu tố này không thể tách rời.
Điều này có thể được áp dụng để phân tích mối quan hệ giữa giới tự nhiên và óc sáng tạo nghệ thuật.
• Tác động của giới tự nhiên và óc sáng tạo nghệ thuật lOMoAR cPSD| 60794687
Giới tự nhiên đại diện cho vật chất không sống, bao gồm môi trường tự nhiên,
động và đứng yên. Vật chất trong giới tự nhiên định hình ý thức thông qua quá trình
tương tác và tác động lẫn nhau. Cây cỏ, núi non, dòng sông - tất cả là những phần
của giới tự nhiên được tác động và tác động trở lại, góp phần hình thành ý thức tự
nhiên. Óc sáng tạo nghệ thuật là sự nhận thức và tương tác của con người với thế
giới xung quanh. Nó bao gồm tri thức, ý chí và nhận thức về vẻ đẹp. Ví dụ, một đồng
cỏ xanh mướt có thể tạo ra ý thức về sự tươi mới và sự sống động, tác động lên tâm
hồn và cảm xúc của con người.
• Sự tác động trở lại của óc sáng tạo nghệ thuật đối với giới tự nhiên
Óc sáng tạo nghệ thuật là nơi tư duy, sáng tạo và ý thức sáng tạo của con
người. Nghệ sĩ, thông qua quá trình tương tác với vật chất, sử dụng ý thức để sáng
tạo ra các tác phẩm nghệ thuật. Môi trường sáng tạo, bao gồm nguyên liệu và công
cụ sáng tạo. Mọi vật chất đều mang trong mình một ý nghĩa tương tự như giới tự
nhiên. Một bức tranh, một bức tượng, hay một tác phẩm âm nhạc - đều là hình thức
của vật chất được tác động và tạo ra thông qua ý thức của nghệ sĩ.
Phần minh họa hay liên hệ các em mỗi người sẽ làm theo cách dẫn chứng
khác nhau, phần đề cương cô chỉ nêu như vậy nên áp dụng sao cho phù hợp nhé.
Chúc các em thi tốt.