




Preview text:
Chất nào sau đây là chất béo? A. Etyl acrylat B. Tripanmitin
1. Chất nào sau đây là chất béo? A. Etyl acrylat B. Tripanmitin
Đáp án đúng: B. Tripanmitin Giải thích:
Chất béo là 1 loại hợp chất hữu cơ phức tạp, có thành phần chủ yếu là các
gốc hiđrocacbon no hoặc không no, được ester hóa với gốc axit béo. Chất
béo có thể tồn tại ở dạng lỏng, rắn hoặc bán rắn ở nhiệt độ thường.
Etyl acrylat là 1 chất hữu cơ có công thức hóa học C2H5COOCH2CH3. Etyl
acrylat là 1 este của axit acrylic và rượu etylic. Etyl acrylat không phải là chất
béo vì không có gốc axit béo. Gốc axit béo là 1 gốc hiđro no hoặc không no,
có từ 4 đến 24 nguyên tử cacsbon, không có đủ nguyên tử cacbon để được
coi là gốc axit béo. Vì vậy, Etyl acrylat không có gốc axit béo, do đó không phải là chất béo.
Tripanmitin là chất béo vì có chứa gốc axit béo. Trong tripanmitin, 3 gốc axit
béo là axit oleic, axit linoleic và axit palmitic, đều có từ 16 đến 20 nguyên tử cacbon.Tính chất Etyl acrylat Tripanmitin Thành phần
Gốc axit không no + gốc ancol
Gốc glixerol + 3 gốc axit no Số nhóm chức 2 4 Liên kết -COOC- + CH2 = CH -COOC- + - COOC + -COOC- Tính tan Không tan trong nước Không tan trong nước Nhiệt độ nóng chảy Thấp Cao Năng lượng Thấp Cao
So sánh cấu tạo của etyl arcylat và tripanmitin với định nghĩa và tính chất của chất béo
Như vậy, etyl acrylat và tripanmitin đều có thành phần gồm gốc axit và gốc
ancol. Tuy nhiên chỉ có 1 nhóm chức este, trong khi tripanmitin có 4 nhóm
chức este. Etyl acrylat có 1 liên kết đôi C=C, trong khi tripanmitin không có liên kết đôi nào.
2. Giới thiệu chất béo
Chất béo là những hợp chất hữu cơ có thành phần chính là este của glixerol
với các axit béo. Chất béo có nhiều trong thực phẩm, là nguồn cung cấp năng
lượng quan trọng cho cơ thể. Chất béo là 1 trong 3 chất dinh dưỡng đa lượng
thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein. Chất béo cung cấp năng lượng,
giúp cơ thể hấp thụ vitamin tan trong chất béo và bảo vệ các cơ quan nội
tạng. Chất béo được tạo thành từ 2 phân tử nhỏ hơn là axit béo và glixerol.
Axit béo là 1 loại hợp chất hữu cơ có chứa 1 chuỗi carbon dài và 1 nhóm
chức carboxyl. Glycerol là 1 loại hợp chất hữu cơ có 3 nhóm hydroxyl.
Chất béo là 1 loại hợp chất hữu cơ có thành phần chính là các gốc axit béo
và gốc glixerol. Chất béo có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau,
dựa trên thành phần hóa học, cấu trúc phân tử và tính chất vật lý.
3. Cấu tạo hóa học của chất béo
Chất béo là este của glixerol và các axit béo. Glixerol là 1 hợp chất hữu cơ có
3 nhóm hydroxyl (-OH). Axit béo là 1 hợp chất hữu cơ có 1 chuỗi cacbon dài,
có thể có hoặc không các liên kết đôi.
Công thức tổng quát của chất béo là: C3H5(OOC-R)3
Trong đó R là gốc axit béo. Chất béo có thể được phân loại thành 2 loại chính
là chất béo bão hòa và chất béo không bão hòa. - Chất béo bão hòa
Chất béo bão hòa là loại chất béo có các liên kết đơn giữa các nguyên tử
cacbon trong mạch cacbon. Công thức cấu tạo của 1 chất béo bão hòa đơn
giản là: C3H5(OOC-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3)3
Trong đó R là gốc axit béo bão hòa, có 16 nguyên tử cacbon. Chất béo bão
hòa thường có trạng thái rắn ở nhiệt độ phòng.
- Chất béo không bão hòa
Chất béo không bão hòa là loại chất béo có các liên kết đôi hoặc 3 giữa các
nguyên tử cacbon trong mạch cacbon. Công thức cấu tạo của 1 chất béo
không bão hòa đơn giản là: C3H5(OOC-CH2-CH=CH-CH2-CH3)3
Trong đó R là gốc axit béo không bão hòa, có 18 nguyên tử cacbon, có 1 liên
kết đôi. Chất béo không bão hòa thường có trạng thái lỏng ở nhiệt độ phòng. 4. Axit béo
Có rất nhiều loại axit béo khác nhau, được phân loại dựa trên số lượng kết
đôi và vị trí của các liên kết đôi trong mạch cacbon.
+ Axit béo no: Là loại axit béo không có liên kết đôi.
+ Axit béo đơn không bão hòa: Là loại axit béo có 1 liên kết đôi.
+ Axit béo đa không bão hòa: Là loại axit béo có 2 hoặc nhiều liên kết đôi.
Các loại axit béo phổ biến bao gồm:
+ Axit palmitic (C16:O) là 1 axit béo bão hòa, có 16 nguyên tử cacbon và không có liên kết đôi.
+ Axit stearic (C18:O) là 1 axit béo bão hòa, có 18 nguyên tử cacbon và không có liên kết đôi.
+ Axit oleic (C18:1) là 1 axit béo đơn không bão hòa, có 18 nguyên tử
cacbon và 1 liên kết đôi.
+ Axit linoleic (C18:2) là 1 axit béo đa không bão hòa, có 18 nguyên tử
cacbon và 2 liên kết đôi.
+ Axit linolenic (C18:3) là 1 axit béo đa không bão hòa, có 18 nguyên tử
cacbon và 3 liên kết đôi.
5. Tính chất của chất béo
- Tan trong dung môi hữu cơ. Chất béo là hợp chất phân cực, do đó chứng
không tan trong nước. Tuy nhiên, chất béo lại tan trong các dung môi hữu cơ
không phân cực như ete, benzen, cloroform,...
- Không tan trong nước. Chất béo không tan trong nước là do phan tử chất
béo có dấu trúc phân cực, trong khi phân tử nước có cấu trúc phân cực mạnh.
Khi chất béo tiếp xúc với nước, các phân tử nước sẽ cố gắng bao quanh các
phân tử chất béo, nhưng điều này sẽ làm tăng năng lượng của hệ thống. Do
đó, chất béo sẽ không tan trong nước và sẽ nổi lên trên bề mặt nước.
- Có nhiệt độ nóng chảy cao. Nhiệt độ nóng chảy của chất béo phụ thuộc vào
loại axit béo mà chúng chứa. Các axit béo bão hòa có nhiệt độ nóng chảy cao
hơn các axit béo không bão hòa. Điều này là do các axit béo bão hòa có cấu
trúc thẳng hơn, khiến chúng dễ dàng xếp chồng lên nhau hơn.
- Là nguồn cũng cấp năng lượng dồi dào. Chất béo cung cấp năng lượng dồi
dào cho cơ thể. 1 gram chất béo cung cấp 9 calo, cao hơn nhiều so với
carbohydrate (4 calo/gram) và protein (4 calo/gram). Chất béo là nguồn năng
lượng dự trữ chính của cơ thể, được lưu trữ trong các mô mỡ. 4. Bài tập minh họa
Câu 1: Chất nào sau đây là chất béo? A. Etyl acrylat B. Tripanmitin C. Axit oleic D. Xà phòng Đáp án đúng: B Giải thích:
Etyl acrylat là 1 este của axit acrylic và etanol. Axit acrylic là 1 axit không no,
còn etanol là 1 ancol. Do đó, etyl acrylat không phải là chất béo.
Tripanmitin là 1 triglixerit, là 1 loại chất béo. Triglixerit là este của glixerol và 3
axit béo. Do đó, tripanmitin là chất béo.
Axit oleic là 1 axit béo đơn không bão hòa. Do đó, axit oleic là chất béo.
Xà phòng là sản phẩm của phản ứng thủy phân chất béo với 1 lượng nhỏ axit
hoặc kiềm. Do đó, xà phòng không phải là chất béo.
Câu 2: Chất béo có thể được phân loại thành mấy loại chính? A. 2 loại B. 3 loại C. 4 loại D. 5 loại Đáp án đúng: B Giải thích:
Chất béo có thể được phân loại thành 2 loại chính là chất béo bão hòa và chất béo không bão hòa.
Chất béo bão hòa là loại chất béo có liên kết đơn giữa các nguyên tử cacbon trong mạch cacbon.
Chất béo không bão hòa là loại chất béo có các liên kết đôi hoặc 3 giữa các
nguyên tử cacbon trong mạch cacbon.
Câu 3: Chất béo bão hòa thường có trạng thái ở nhiệt độ phòng là A. Rắn B. Lỏng C. Khí D. Không xác định Đáp án đúng: A Giải thích:
Chất béo bão hòa thường có trạng thái rắn ở nhiệt độ phòng. Điều này là do
các liên kết đơn trong mạch cacbon của chất béo bão hòa làm cho chúng có
cấu trúc cứng và chặt chẽ hơn.
Câu 4: Chất béo không bão hòa thường có trạng thái ở nhiệt độ phòng là A. Rắn B. Lỏng C. Khí D. Không xác định Đáp án đúng: B Giải thích:
Chất béo không bão hòa thường có trạng thái lỏng ở nhiệt độ phòng. Điều
này là do liên kết đôi tỏng mạch cacbon của chất béo không bão hòa làm cho
chúng có cấu trúc mềm và lỏng hơn.
Câu 5: Chất béo không bão hòa có lợi ích có sức khỏe hơn chất béo bão hòa là do
A. Chất béo không bão hòa có hàm lượng cholesterol thấp hơn.
B. Chất béo không bão hòa có hàm lượng axit béo omega-3 cao hơn
C. Chất béo không bão hòa có khả năng chống oxy hóa cao hơn
D. Cả A, B, và C đều đúng Đáp án đúng: D Giải thích:
Chất béo không bão hòa có hàm lượng cholesterol thấp hơn chất béo bão
hòa. Chất béo bão hòa có hàm lượng cholesterol cao, có thể gây hại cho sức
khỏe, dẫn đến các bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường và béo phì.
Chất béo không bão hòa có hàm lượng axit béo omega-3 cao hơn chất béo
bão hòa. Axit béo omega-3 là những axit béo không bão hòa đa, có lợi ích
cho sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường và béo phì.
Chất béo không bão hòa có khả năng chống oxy hóa cao hơn chất béo bão
hòa. Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của các gốc tự
do, là những phân tử có thể gây hại cho tế bào.
Do đó, chất béo không bão hòa có lợi ích cho sức khỏe hơn chất béo bão
hòa là do cả A, B và C đều đúng.
Câu 6: Chất béo có thể được phân loại thành 2 loại chính dựa trên:
A. Số lượng liên kết đôi trong mạch cacbon
B. Số lượng liên kết đơn trong mạch cacbon
C. Số lượng axit béo trong phân tử
D. Số lượng nguyên tử cacbon trong phân tử Đáp án đúng: A Giải thích:
Chất béo có thể được phân loại thành 2 loại chính là chất béo bão hòa và
chất béo không bão hòa. Chất béo bão hòa có các liên kết đơn trong mạch
cacbon, còn chất béo không bão hòa có các liên kết đôi hoặc 3 trong mạch cacbon.
Document Outline
- Chất nào sau đây là chất béo? A. Etyl acrylat B. T
- 1. Chất nào sau đây là chất béo?
- 2. Giới thiệu chất béo
- 3. Cấu tạo hóa học của chất béo
- 4. Axit béo
- 5. Tính chất của chất béo
- 4. Bài tập minh họa