Chính trị ngoại giao - Lịch sử văn minh thế giới 2 | Trường Đại Học Duy Tân

Chính trị ngoại giao
Philippines đã đánh dấu sự chuyển biến mạnh mẽ trong cách thích ứng với sự gia
tăng ảnh hưởng của Trung Quốc định thời kỳ Tổng thống Rodrigo Duterte theo
hướng Manila ngày càng gần gần với Trung Quốc hơn trong quan hệ chính trị -
ngoại giao nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của Trung Quốc cũng như gia tăng quan hệ
kinh tế song phương. Kể từ khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte thực hiện
chuyển công du Trung Quốc mang tính “phá băng” quan hệ hai nước vào tháng 10
2016, đồng thời ông Duterte tuyên bố chia tay với Mỹ. Sự kiện này đã đánh dấu
bước chuyển mới trong quan he của Manila với Trung Quốc và Washington. Về
mặt thực chất. sự gia tăng quan hệ với Trung Quốc chủ yếu trong lĩnh vực kinh tế,
và Mỹ vẫn là đối tác an ninh then chốt của Philippines. Cách thể hiện của Tổng
thống Duterte trong quan hệ với Trung Quốc và Mỹ thế hiện nước này đang thực
hiện một chính sách ngoại giao cân bằng giữa hai cường quốc này theo hướng gia
tăng kinh tế với Trung Quốc và tiếp tục quan hệ đồng minh quân sự với Mỹ. Hay
nói một cách khác, Philippines đang thực hiện chính sách ngoại giao độc lập và cân bằng hơn.
Từ khi Tổng thống Philippines Duterte lên nắm quyền, chính quyền Manila đã
chuyển từ chính sách ngoại giao cứng rắn trong quan hệ với Trung Quốc sang gia
tăng tiếp xúc linh hoạt hơn với Bắc Kinh, Theo đó, ông Duterte đã thực hiện một
số biện pháp nhằm thắt chặt quan hệ với Trung Quốc như: (i) Ca ngợi hết lời về
Trung Quốc và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong những lần phát biểu
trước công chúng; (ii) Tiết chế khẳng định chiến thắng hợp pháp của Philippines
đối với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông; (iii) Tuyên bố những thay đổi đối với
các hoạt động quân sự mà có thể khiến Trung Quốc "tức giận"; (iv) Cho phép máy
bay, tàu Trung Quốc hạ cảnh hoặc cập cảng tại thành phố Davao; (v) Mời chào
thương nhân và các nhà đầu tư Trung Quốc1.
Tổng thống Philippines khen ngợi Trung Quốc và Chủ tịch Tập Cận Bình trước khi
lên đường tham dự diễn đàn châu Á Bác Ngạo tại đảo Hải Nam. Phát biểu tại
Manila vào 9/4/2018 trước chuyền công du tới Trung Quốc, Tổng thống
Philippines Duterte cho rằng cần phải tăng cường quan hệ với Trung Quốc bởi
Trung Quốc sẵn sàng đầu tư vào Philippines. Ông nói với phóng viên rằng: “Tôi
cần Trung Quốc. Hơn ai hết tại thời điểm này đối với cuộc sống dân sinh của
1 1. Pia Ranada (2018), "5 ways Duterte made good on his pivot to China", Rappler, November 20, 2018,
https://www.rappler.com/ nation/217079-5-ways-duterte-made-good-on-pivot-china-xi-jinping.
chúng tôi... Tôi sẽ không nói những gì không tốt”, và ông cũng không tiếc lời ca
ngợi Tập Cận Bình khi nói với phóng viên rằng: “Tôi đơn giản là yêu mến Tập Cận
Bình. Ông ấy là người thấu hiểu các vấn đề của tôi và sẵn lòng giúp đỡ, vì thế tôi
sẽ nói “cảm ơn Trung Quốc"2. Ông cũng gọi Trung Quốc là “nhân tố quan trọng”
trong việc thúc đẩy cơ sở hạ tầng và khôi phục thành phố Marawi.
Từ ngày 18 đến ngày 21/10/2016, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tiến
hành chuyến thăm Trung Quốc. Sự kiện này đánh dấu bước chuyển một cách rõ
ràng hơn trong cách tiếp cận của Philippines trong quan hệ với Trung Quốc, đó là
việc ông Duterte đã bắn tín hiệu “khôi phục toàn bộ” quan hệ giữa Manila và Bắc
Kinh. Trong khi đó, Philippines liên tục “dội những gáo nước lạnh" vào quan hệ
đang ấm lên của Philippines với Mỹ. Liệu đây có phải là sự thay đổi “về chất”
trong quan hệ giữa Philippines với Trung Quốc hay không, hay đó chỉ là “thuật
ngoại giao” hay thay đổi cách tiếp cận để gia tăng lợi ích, giảm bớt sức ép nhất là
sức ép từ sau sự kiện Tòa Trọng tải quốc tế (PCA) phán quyết phần thắng cho
Manila trong vấn đề Biển Đông ngày 12/07/2016.
Trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, hai
bên đã đạt được một số kết quả nhất định, theo như đánh giá từ phía Trung Quốc
thì qua hệ hai bên bước vào kỳ nguyên mới. Ngày 20/10/2016, sau cuộc hội đàm
song phương tại Đại Lễ đường Nhân dân ở thủ đô Trung Quốc, Chủ tịch Trung
Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã chứng kiến lễ
ký kết 13 thỏa thuận trong các lĩnh vực thương mại, hợp tác văn hóa, du lịch,
chống ma túy và hàng hải giữa hai nước. Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp
Philippines, Ramon Lopez cho hay các thoa thuận vừa ký có tổng trị giá tới 13,5 tỷ USD.
Theo như Tuyên bố chung giữa Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và Cộng hòa
Philippines ngày 21/10/2016, trong đó nhấn mạnh, “hai bên cam kết căn cứ vào
nguyên tắc quốc tế được công nhận, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật
Biển năm 1982, tăng cường hợp tác giữa các bộ phận cảnh sát biển hai nước, ứng
đối với chủ nghĩa nhân đạo, vấn đề môi trường và các sự việc khẩn cấp trên biển
như các vấn để an toàn con người, tài sản trên biển và bảo vệ môi trường biển3”.
Đồng thời, “hai bên tăng cường lòng tin, chấp hành tốt “Bản ghi nhớ hợp tác quốc
2 Raul Dancel (2018), "Philippine-China ties a model for 'positive engagement', says President Duterte", The Straits
Times, APR 10, 2018, https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/philippine-china-ties-a-model for-positive-
engagement-says-president-duterte.
3 “中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明,新华社,2016 年 10 月 21 , 日
http://news.xinhuanet.com/world/2016-10/21/c_1119763493.htm.
phòng Trung Quốc - Philippines”, tăng cường viện trợ nhân đạo, giảm thiểu thiên
tai, duy trì giao lưu hợp tác khu vực4”.
Kinh tế là một trọng điểm của chuyến thăm Trung Quốc của ông Duterte lần này.
Ông Duterte và đoàn tùy tùng, doanh nhân hơn 200 người có chuyến thăm cấp cao
đầu tiên tới Trung Quốc. Trước thềm chuyển công du, nhà lãnh đạo Philippines đã
nhiều lần ám chỉ việc xem xét lại quan hệ với Mỹ và định hướng lại chính sách
ngoại giao độc lập với Washington. Trong Tuyên bố chung, hai bên cũng cũng nhất
trí phát triển mạnh mẽ hơn hợp tác kinh tế và không gian tăng trưởng hai nước, hai
bên cam kết sẽ phát huy bổ sung ưu thế cho nhau thông qua khung hợp tác “Bản
nghi nhớ về tăng cường mậu dịch, đầu tư và hợp tác kinh tế, không ngừng thúc đẩy
hợp tác thương mại, đầu tư và kinh tế, tăng cường quan hệ kinh tế trong các lĩnh
vực ưu tiên của hai nước5”. Đồng thời, “hai bên cũng nhận thức được những thành
tựu kinh tế - xã hội đạt được của “Kế hoạch phát triển 5 năm hợp tác kinh tế
thương mại Trung Quốc - Philippines (2011 - 2016)", và đạt được cam kết về “Quy
hoạch phát triển” thông qua việc ký kết “Bản nghi nhớ về lập phương án quy hoạch
phát triển hợp tác kinh tế”.
Đối với vấn đề Biển Đông, trong Tuyên bố chung, hai bên cũng trao đổi cách nhìn
nhận đối với vấn đề Biển Đông. Hai nước nhắc lại vấn đề tranh chấp ở Biển Đông
không phải là toàn bộ trong quan hệ Trung Quốc - Philippines. Hai bên cũng trao
đổi ý kiến quan trọng đối với việc xử lý vấn đề Biển Đông phù hợp với các bên6.
Tiếp đến, từ ngày 16 - 19/3/2017, Phó Thủ tướng Trung Quốc Uông Dương đã có
chuyến thăm ông Duterte tại quê nhà của Tổng thống Philippines ở thành phố
Davao, hai bên cũng đạt được một số thỏa thuận hợp tác quan trọng. Tiếp đến,
Tổng thống Philippines Duterte đã đến Trung Quốc tham dự Diễn đàn cấp cao hợp
tác Quốc tế lần thứ nhất của sáng kiến “Một vành đai một con đường” được tổ
chức tại Trung Quốc từ ngày 14 - 15/5/2017. Bên lề Diễn đàn này, Chủ tịch Trung
Quốc Tập Cận Bình đã gặp riêng Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và Tổng
thống Indonesia Joko Widodo. Ông đã nhấn mạnh rằng cả Philippines và Indonesia
đều là các đối tác quan trọng trong BRI và Trung Quốc muốn đạt được kết quả phát
triển đổi bên cùng có lợi bằng cách tăng cường hợp tác về xây dựng cơ sở hạ tầng,
thương mại, đầu tư và trao đổi giữa nhân dân 2 nước.
4 “中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明,新华社,2016 年 10 月 21 , 日
http://news.xinhuanet.com/world/2016-10/21/c_1119763493.htm.
5 “中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明,新华社,2016 年 10 月 21 , 日
http://news.xinhuanet.com/world/2016-10/21/c_1119763493.htm.
6 “中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明,新华社,2016 年 10 月 21 , 日
http://news.xinhuanet.com/world/2016-10/21/c_1119763493.htm.
Đáng chú ý là chuyến thăm Philippines của Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc
Lý Khắc Cường từ ngày 15 - 16/11/2017 đã đánh đầu bước phát triển mới trong
quan hệ hai nước. Trong chuyến thăm này, Thủ tướng Lý Khắc Cường nhấn mạnh
việc Trung Quốc mong muốn tăng cường kế nổi chiến lược phát triển với
Philippines, điều này phù hợp với yêu cầu về xây dựng cơ sở hạ tầng quy mô lớn
của phía Philippines, phát huy năng lực tự thân và ưu thế kinh nghiệm xây dựng cơ
sở hạ tầng, phát triển hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng và xây dựng các kế hoạch
trung và dài hạn, và tin tưởng vào sự hợp tác ổn định lâu dài giữa Trung Quốc và
Philippines tại thị trường hai nước và cộng đồng quốc tế7. Đồng thời, Tổng thống
Philippines Duterte cũng cho rằng, “chuyến thăm của Thủ tướng Lý Khắc Cường
là chuyến thăm Philippines đầu tiên của người đứng đầu Chính phủ Trung Quốc
trong vòng 10 năm trở lại đây, có ý nghĩa vô cùng to lớn. Trung Quốc là người bạn
tốt và đối tác hợp tác chân thành của Philippines. Cảm ơn phía Trung Quốc có
những ủng hộ quý báu đối với xây dựng cơ sở hạ tầng, đối với sự duy trì sự ổn
định quốc gia của Philippines; hoan nghênh các doanh nghiệp Trung Quốc đến
Philippines đầu tư và phát triển sự nghiệp, và hy vọng sẽ học tập được kinh nghiệm
phát triển của Trung Quốc8”. Kết thúc chuyển thăm Philippines của Thủ tưởng
Trung Quốc Lý Khắc Cường, hai bên đã đưa ra. Tuyên bố chung trong đó nhấn
mạnh “hai bên đồng gi thúc đẩy và làm phong phú hơn nữa trong việc thiết lập
quan hệ song phương trên cơ sở nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, chân thành, binh
đẳng và cùng có lợi9". Đồng thời, hai bên cũng đã ký kết với nhau 13 văn bản hợp
tác nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện hai nước
Từ ngày 8 - 14/4/2018, Tổng thống Duterte đã tham dự Diễn đàn Bác Ngao tổ chức
tại tỉnh Hải Nam, Trung Quốc. Trong cuộc gặp gỡ với Chủ tịch Trung Quốc Tập
Cận Bình bên lề Diễn đàn, Tổng thống Philippines Duterte cũng kêu gọi Trung
Quốc đầu tư vào hạ tầng cơ sở Philippines. Đồng thời, hai bên cũng bàn về khả
năng hợp tác khai thác chung trên Biển Đông. Tuy nhiên, ông Duterte cũng trấn an
các nước có tranh chấp ở Biển Đông rằng Philippines sẽ chỉ bàn chuyện khai thác
chung với Trung Quốc trong những khu vực chỉ có tranh chấp giữa Philippines và Trung Quốc mà thôi10.
7 “李克强同杜特尔特举行会谈:推动中菲关系健康稳步前行”, ,20171116, 中国新闻
http://www.chinanews.com/gn/2017/11-16/8377607. shtml.
8 “李克强同杜特尔特举行会谈:推动中菲关系健康稳步前行, 4,20171116, 中国新闻
http://www.chinanews.com/gn/2017/11-16/8377607. shtml.
9 中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明,新华社,2016 年 10 月 21 日,
http://news.xinhuanet.com/world/2016-10/21/c_1119763493.htm.
10 “Mr. Duterte meets with Mr. Xi on joint development in the East Sea” VOA, April 13, 2018,
https://www.voatiengviet.com/a/ong-duterte-gap-ong tap-ban-chuyen - declaration-thac-general-tren-bien- dong/4344293.html.
Một sự kiện nổi bật trong tiến triển quan hệ hai nước đó là việc Chủ tịch Trung
Quốc Tập Cận Bình đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Philippines trong hai
ngày 20 - 21/11/2018. Đây là chuyển thăm của người đứng đầu Nhà nước Trung
Quốc tới Philippines trong vòng 13 năm kể từ sau chuyến thăm Philippines của
Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào vào tháng 4/2005. Chuyến thăm Trung Quốc
lần này của ông Tập Cận Bình đánh dấu nấc thang mới trong quan hệ giữa hai
nước kể từ sau chuyển thăm “phá băng” quan hệ hai nước của Tổng thống
Philippines Duterte vào năm 2016.
Chuyến thăm Philippines của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã mang tính đột
phá” không chi trong quan hệ giữa hai nước Trung Quốc và Philippines mà còn thể
hiện bước tiến lớn trong chiến lược khu vực của Bắc Kinh. Trong khuôn khổ
chuyến thăm, hai bên đã đạt được rất nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực tử
chính trị - ngoại giao, kinh tế, cho đến an ninh chiến lược, trong đó có vấn đề Biển
Đông. Cụ thể, ngày 20/11/2018, lãnh đạo hai nước đã chứng kiến lễ ký kết 29 thỏa
thuận hợp tác trên nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục, văn hóa và phát triển khu
công nghiệp nhằm cũng thúc đẩy cơ sở hạ tầng cũng như các hợp tác xã nông
nghiệp. Đặc biệt là hai nước đã ký kết “Bản ghi nhớ cùng thúc đẩy việc xây dựng
“một vành đại một con đường””” và “Bản ghi nhớ về hợp tác khai phát dầu khí, hai
bên cũng đã quy hoạch chung tương lai phát triển quan hệ song phương và đạt
được nhận thức chung quan trọng. Đặc biệt, trong Tuyên bố chung, hai nước đã
“thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, đối
đãi với nhau chân thành thẳng thắn, bình đẳng cùng có lợi, hợp tác cùng thẳng11”.
Bên cạnh đó, ông Tập Cận Bình đã có bài phát biểu dài về quan hệ Trung Quốc -
Philippines. Đặc biệt, ông Tập Cận Bình lưu ý rằng hai nước cùng chung các lợi
ích rộng lớn ở Biển Đông, có thể tiếp tục quản lý những bất đồng thông qua tham
vấn hữu nghị, thúc đẩy hợp tác thiết thực trên biển và đóng góp thích hợp cho hòa
bình và ổn định khu vực cũng như sự thịnh vượng của người dân. Ông Tập Cận
Binh nhấn mạnh, Trung Quốc ủng hộ vai trò của Philippines với tư cách là nước
điều phối các quan hệ đối thoại Trung Quốc - ASEAN. Trung Quốc sẵn sàng phối
hợp với Philippines để nâng cấp quan hệ Trung Quốc - ASEAN và hợp tác Đông
Á. Theo ông, Trung Quốc và Philippines, đều là các nền kinh tế mới nổi ở châu Á,
nên tăng cường phối hợp và hợp tác trong các vấn đề quốc tế và khu vực12. Đông
thời, ông Duterte cũng cho biết, phía Philippines tán đồng với các nước trong khu
11 中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明”, , 2018 1121, 中华人民共和国外交部
https://www.fimprc.gov.cn/web/zyxw/t1615198.shtml.
12 “习近平同菲律宾总统杜特尔特举行会谈 双方决定建立中菲全面战略 合作关系”,中国新闻网,2018 年 11 月
20 日,http://www.chinanews.com/ gn/2018/11 -20/8681653.shtml.
vực cùng duy trì hòa bình ổn định ở Biển Đông, tích cực thúc đẩy sự phát triển
quan hệ ASEAN với Trung Quốc. Phía Philippines sẽ phối hợp chặt chẽ với phía
Trung Quốc trong khuôn khổ hợp tác đa phương như tại Liên hợp quốc.
Trong Tuyên bố chung giữa Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và Cộng hòa
Philippines, hai bên cũng đã nhất trí cho rằng, quan hệ quân sự là bộ phận quan
trọng trong quan hệ nước nước, cổ đông góp cho duy trì hòa bình ổn định khu vực.
Đồng thời, hai bên sẽ cùng thực hiện tốt Bản ghi nhớ hợp tác các vấn đề quốc
phỏng giữa hai nước, tăng cường hợp tác thực tế trên các lĩnh vực như chống
khủng bố, cứu trợ nhân đạo, giảm thiên tai, duy trì hòa bình, v.v... Đồng thời, phía
Trung Quốc cam kết tiếp tục ủng hộ những nỗ lực của chính phủ Philippines trong
cuộc chiến chống ma túy và tội phạm ma túy, Trung Quốc sẽ tăng cường hợp tác
với Philippines trong các lĩnh vực như chống ma túy, buôn bản phi pháp các sản
phẩm hóa học chế tạo ma túy, chia sẻ thông tin tình báo, làm án chung, cai nghiện
ma túy, v.v13.. Trong Tuyên bố chung cũng nêu rõ, từ năm 2019 đến 2021, mỗi năm
Trung Quốc sẽ cùng cấp 50 suất học bổng cho sinh viên Philippines. Hai bên cũng
sẽ thực hiện tốt “Kế hoạch chấp hành Hiệp định hợp tác văn hóa 2019 – 2023" đã
ký kết, khuyến khích tăng cường hợp tác giao lưu giữa các cơ quan tổ chức văn
hóa hai bên. Phía Trung Quốc cũng khởi động việc xây dựng Trung tâm văn hóa
Trung Quốc tại Philippines'14
Hơn nữa, Philippines cũng đã tổ chức Hội nghị Manila Diễn đàn Bác Ngao với chủ
đề “Cùng hành động thúc đẩy phát triển chung thời đại mới” từ ngày 22 -
23/3/2019 tại khách sạn Shangri-la Fort thành phố Taguig, Philippines. Chủ đề của
hội nghị lần này phủ hợp với chủ đề Diễn đàn Bác Ngao 2019 là “Cộng đồng
chung vận mệnh, phối hợp hành động, cùng phát triển”. Đây là lần đầu tiên trong
vòng 18 năm Diễn đàn Bác Ngao tổ chức các hội nghị tại Philippines. Hội nghị
mới khoảng 5.000 người, bao gồm có khoảng 170 tổ chức thương mại, khoảng 300
khách mời của Philippines và Trung Quốc chủ yếu là những người đứng đầu trong
giới thương mại hay các hiệp hội thương mại, và đông đảo giới truyền thông hai
nước. Hội nghị này với mục đích thúc đẩy sự liên kết giữa các doanh nghiệp Trung
Quốc và Philippines, thúc đẩy sự giao lưu và hợp tác giữa Philippines và Trung Quốc.
13 “中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明”, 2018 F-11JJ21 El,
中华人民共和国外交部。
https://www.fmpre.gov.cn/web/zyxw/t1615198.shtml.
14 “中华人民共和国与菲律宾共和国联合声明”,中华人民共和国外交部 2018F1121,
https://www.fmprc.gov.cn/web/zyxw/t1615198.shtml.
Gần đây nhất, Tổng thống Philippines tham dự Diễn đàn cấp cao hợp tác Vành đai
và Con đường lần thứ hai tại Bắc Kinh, Trung Quốc vào ngày 25 - 27/4/2019.
Trong khuôn khổ diễn đàn này, Tổng thống Philippines Duterte đã hội kiến với
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 25/4/2019, hai bên đều nhấn mạnh
tầm quan trọng của quan hệ hữu nghị Philippines - Trung Quốc. Theo như truyền
thông chính thức của Trung Quốc phản ánh thì ông Duterte trong cuộc hội đàm với
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cho biết: “Tôi đến Trung Quốc là vì hòa
bình và phát triển. Trung Quốc là người bạn tốt đáng tin cậy lâu dài. Phía
Philippines sẽ kiên trì chính sách ngoại giao độc lập tự chủ. Tôi mong muốn cùng
Chủ tịch : Tập Cận Bình loại bỏ lo âu, kiên định lòng tin, khiến cho hợp tác hữu
nghị luôn luôn trở thành chủ lưu trong quan hệ Philippines - Trung Quốc. Phía
Philippines trận đẩy lòng tin đối với việc cùng xây dụng một vành đai một con
đường”, mong muốn tận dụng cơ hội tốt mà "một vành đai một con đường” đem
lại, thực hiện mục tiêu phát triển quốc gia. Phía Philippines mong muốn xử lý ổn
thỏa vấn đề trên biển, không làm ảnh hưởng đến sự phát triển quan hệ hai nước15”.
Theo như truyền thông của Philippines ngày 25/4/2019, ông Duterte đã ca ngợi lợi
ích mà kế hoạch “Một vành đai một con đường" của Trung Quốc đem lại cho quan
hệ Trung Quốc - Philippines. Ông Duterte còn cho rằng “Diễn đàn (“một vành đai
một con đường đem lại cơ hội khác đó là cơ sở để Philippines và Trung Quốc tin
tưởng lẫn nhau, tôn trọng nhau và xây dựng tình hữu nghị, nó còn có ý nghĩa
phong phủ là tạo dựng lại và nhắc lại quan hệ song phương quý báu, và quan hệ hai
nước Trung Quốc - Philippines từ nay về sau sẽ tiếp tục vững mạnh hơn”.
Mặc dù quan hệ Philippines - Trung Quốc tiến triển một cách nhanh chóng dưới
thời kỳ Tổng thống Rodrigo Duterte, song người dân Philippines vẫn thể hiện thái
độ không mấy tin tưởng vào Trung Quốc. Nhân cơ hội Chủ tịch Trung Quốc Tập
Cận Bình thăm Philippines tháng 11/2018, tờ Rappler của Philippines ngày
20/11/2018 cho biết, theo như kết quả điều tra của Viện Nghiên cứu “Trạm Khi
tượng Xã hội” (Social Weather Stations, SWS) tiền hành từ ngày 15 - 23/9/2018 về
mức độ tin tin nhiệm đối với các nước và công bố ngày 20/11/2018 như sau: 70,
người Philippines có thái độ tương đối tín nhiệm đối với Mỹ, chỉ có khoảng 27%
người Philippines có cách nhìn khác nhau đối với Trung Quốc. Cụ thể mức độ
đánh giá tín nhiệm của người dân Philippines đối với Trung Quốc ở mức “kém”
với -16 điểm, trong khi đó với Mỹ thì đạt mức “rất tốt” với 59 điểm, còn Nhật Bản
thì được đánh giá là "bình thường” với 8 điểm. Bên cạnh đó, theo như văn bản giải
15 “习近平会见菲律宾总统杜特尔特” 2019-04-25 http://www 、新华网、
. xinhuanet.com/politics/leaders/2019- 04/25/c_1124415361.htm.
thích của SWS chỉ ra vấn đề Biển Đông (Philippines gọi là Biển Tây Philippines),
người Philippines vẫn duy trì lập trường chống lại Trung Quốc. Đồng thời, kết quả
điều tra của SWS còn cho thấy, khoảng 84% người Philippines được hỏi đều cho
rằng họ phản đối Trung Quốc về việc nước này cải tạo đảo và quân sự hóa ở Biển
Đông, 86% số người được hỏi cho rằng cần phải gia tăng sức mạnh quân sự của
Philippines, đặc biệt là sức mạnh hải quân'16. Kết quả điều tra xã hội học này cũng
đã phản ánh thái độ của người dân Philippines đối với Trung Quốc và Mỹ. Do vậy,
việc ông Duterte thực hiện chính sách ngoại giao chuyển hướng từ Mỹ sang Trung
Quốc sẽ vấp phải những trở ngại không nhỏ từ thái độ người dân trong nước. Điều
này sẽ tác động mạnh mẽ tới việc ông Duterte có thể tiếp tục giành được sự ủng hộ
của người dân đối với nhiệm kỳ Tổng thống tiếp theo của mình hay không, phụ
thuộc rất nhiều vào cách ông hành xử trong quan hệ với Trung Quốc và Mỹ.
16 “习近平到访之际 菲律宾一民调结果出炉中国得负分”, , 2018-11-20, 多维新闻
http://news.dwnews.com/global/news/2018-11-20/60099389 . html:“近平访菲律宾 民调曝菲民众早在中美间做 出选择 多维新闻 ”,
, 2018-11-21, http://news.dwnews.com/global/news/2018-11-21 /60099775. html.