-
Thông tin
-
Quiz
Chủ đề thuyết trình nhóm 6 pháp luật về phòng chống tham nhũng môn Pháp luật đại cương | Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Theo tài liệu hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về cuộc đấu tranh chốngthamnhũng (năm 1969) định nghĩa tham nhũng trong một phạm vi hẹp, đó là sựlợi dụng quyền lực nhà nước để trục lợi riêng.o Theo Ngân hàng Thế Giới (World Bank), tham nhũng là sự "lạm dụng quyềnlực công cộng nhằm lợi ích cá nhân".Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Pháp luật đại cương (HVNN) 58 tài liệu
Học viện Nông nghiệp Việt Nam 2 K tài liệu
Chủ đề thuyết trình nhóm 6 pháp luật về phòng chống tham nhũng môn Pháp luật đại cương | Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Theo tài liệu hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về cuộc đấu tranh chốngthamnhũng (năm 1969) định nghĩa tham nhũng trong một phạm vi hẹp, đó là sựlợi dụng quyền lực nhà nước để trục lợi riêng.o Theo Ngân hàng Thế Giới (World Bank), tham nhũng là sự "lạm dụng quyềnlực công cộng nhằm lợi ích cá nhân".Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Pháp luật đại cương (HVNN) 58 tài liệu
Trường: Học viện Nông nghiệp Việt Nam 2 K tài liệu
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 48302938
PHÁP LUẬT VỀ PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG
1. Khái quát về tham nhũng Khái niệm.
o Theo tài liệu hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về cuộc đấu tranh chống tham
nhũng (năm 1969) định nghĩa tham nhũng trong một phạm vi hẹp, đó là sự
lợi dụng quyền lực nhà nước để trục lợi riêng.
o Theo Ngân hàng Thế Giới (World Bank), tham nhũng là sự "lạm dụng quyền
lực công cộng nhằm lợi ích cá nhân". Tổ chức Minh bạch Quốc tế
(Transparency Interna 琀椀 onal - TI) cho rằng, tham nhũng là hành vi "của
người lạm dụng chức vụ, quyền hạn, hoặc cố ý làm trái pháp luật để phục vụ cho lợi ích cá nhân"
o Thuật ngữ “tham nhũng” lần đầu 琀椀 ên được sử dụng trong văn bản pháp
luật hình sự, đó là Luật số 57/L-CTN sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật
hình sự ngày 10 tháng 5 năm 1997.
o Tham nhũng tại Việt Nam là một vấn đề được chú trọng bởi xã hội ,được
dựng luật bắt đầu từ Pháp lệnh Chống tham những 1998,sau đó là Luật
phòng ,chống tham nhũng 2005 (Luật 2005),được sửa đổi ,bổ sung 2 lần, gồm 2007và 2012.
o Và hiện nay ở Việt Nam theo quy định tại khoản 1, Điều 3 của Luật Phòng,
chống tham nhũng năm 2018 đã nêu rõ: “Tham nhũng là hành vi của người
có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi’’ Đặc điểm. Chủ thể:
Người có chức vụ quyền hạn là do bổ nhiệm, bầu cử, tuyển dụng, hợp đồng hoặc
một hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực
hiện nhiệm vụ, công vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện
nhiệm vụ, công vụ đó. Bao gồm: lOMoAR cPSD| 48302938
• Cán bộ, công chức, viên chức;
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng trong cơ
quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ
sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, công nhân công an trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân;
• Người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp;
• Người giữ chức danh, chức vụ quản lý trong doanh nghiệp, tổ chức;
• Những người khác được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ và có quyền hạn trong
khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó.
• Đây là dấu hiệu để phân biệt hành vi tham nhũng với những hành vi vi phạm pháp
luật khác tuy cũng có yếu tố vụ lợi nhưng không phải là tham nhũng vì nó được
thực hiện bởi những người không có chức vụ, quyền hạn như hành vi trộm cắp tài
sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, buôn lậu… Hành vi có 琀 ợi:
Là việc người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn nhằm đạt
được lợi ích vật chất hoặc lợi ích phi vật chất không chính đáng. sử dụng chức
vụ, quyền hạn của mình như một phương 琀椀 ện để thực hiện hành vi trái pháp luật.
Hành vi của họ không xuất phát từ nhu cầu công việc hay trách nhiệm của người
cán bộ, công chức mà vì lợi ích riêng (cá nhân hay đơn vị mình). Thiếu yếu tố vụ
lợi thì hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn, làm trái công vụ của cán bộ công
chức cũng không bị coi là “tham nhũng” nói chung hay tội phạm về tham nhũng nói riêng.
Lợi ích đạt được khi tham nhũng có thể là lợi ích vật chất hoặc lợi ích vật chất
không chính đáng. Trong đó, lợi ích vật chất thể hiện ở rất nhiều dạng khác nhau,
nếu căn cứ vào đó để xác định thì sẽ không đầy đủ. Ngoài ra, các lợi ích vật chất
và 琀椀 nh thần có sựu đan xen rất khó phân biệt
Vụ án đưa nhận hối lộ của chuyến bay giải cứu người Việt Nam bị mắc kẹt tại
nước ngoài trong đại dịch Covid 19, 37 người trong 8 bộ, ngành bị bắt, trong đó lOMoAR cPSD| 48302938
có nhiều người là lãnh đạo bộ Ngoại giao, công an, y tế, giao thông vận tải, các
nhóm lợi ích từ nhiều cơ quan Nhà nước đã lợi dụng 琀 ịch bệnh trục
lợi hơn 165 tỷ đồng từ quyền cấp phép chuyến bay và nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Nguyên nhân và điều kiện. Khách quan.
Mức sống thấp, đời sống kinh tế, xã hội biến đổi nhanh chóng. Tham
nhũng thường xuất hiện ở những nước chậm phát triển hoặc đang phát
triển. sau gần 30 năm đổi mới, mặc dù Việt Nam đã đạt được những thành
tựu đáng kể nhưng đơi sống kinh tế, xã hội vẫn đang chuyển biến nhanh
chóng, mức sống của người dân còn thấp nên nạn tham nhũng có điều kiện xảy ra.
Quản lý yếu kém: khi xã hội biến đổi thì cơ chế quản lý cũ bị thay thế
nhưng nếp nghĩ, thói quen vẫn còn. Trong khi đó, cơ chế mới hình thành
sơ khai nên quá trình thực hiện lúng túng. Các chuẩn mực đánh giá không
rõ ràng vì thế lợi dụng danh nghĩa đổi mới, năng động sáng tạo để chiếm
đoạt tài sản, lợi dụng chủ trương xa hội hóa để thương mại hóa thu lại lợi ích
Mặt trái cơ chế thị trường: bên cạnh 琀
ực cơ chế thị trường Việt
Nam vẫn bộc lộ không ít nhược điểm. Đó là sự cạnh tranh khốc liệt, sự
ngự trị của đồng 琀椀 ền khiến mọi người 琀 ự phân
hóa giàu nghèo ngày càng rõ rệt, việc kiếm 琀椀 ềm trở thành sức ép,
xuất hiện tâm lý mọi việc đều là hoàng hóa có thể mua bán.
Tập quán không phù hợp, văn hóa bị lợi dụng; tập quán của người Đông
Á nói chung và người Việt Nam nói riêng đều có những điều kiện khiến
cho tệ nạn tham nhũng có cơ sở tồn tại và phát triển mà biểu hiện tập lOMoAR cPSD| 48302938
trung nhất là nạn quà cáp hối lộ. Nét văn hóa “miếng trầu là đầu câu
chuyện”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” vd đã và đang bị lợi dụng để thực hiện hành vi tham nhũng. Chủ quan
Hệ thống chính trị bộ máy nhà nước, hệ thống pháp luật yếu, cải cách
hành chính chậm: các bộ phận hệ thống chính trị chưa hoạt động đúng vị
trí, chưa rõ ràng trong phân cấp, phân quyền cụ thể, chưa ban hành được
hệ thống quy phạm đồng bộ, nhất quán. Cải cách hành chính chậm, cơ
chế “xin-cho” còn phổ biến, thủ tục hành chính phiền hà, chế độ, trách
nhiệm chưa ro ràng cơ chế quản lý tài chính công chưa chặt chẽ…
Sự lãnh đạo, chỉ đạo yếu, thiếu cơ chế phối hợp: chưa đề cao trách nhiệm
của người đứng đầu, chưa có kế hoạch, giải pháp phòng, chống tham
nhũng. Chức năng nhiệm vụ của nhiều cơ quan trong đấu tranh phòng
chống tham nhũng chưa rõ ràng, thấm chí chồng chéo thiếu cơ chế phối
hợp cụ thể, hữu hiệu. Cơ quan chuyên trách phòng chống tham nhũng
thường xuyên thay đổi vị trí, chức năng nhiệm vụ và cơ chế phối hợp
không ổn định hiệu quả.
Phẩm chất đạo đức của cán bộ, đảng viên suy thoái, không có tự giác rèn
luyện, tu dưỡng, không giữ được đạo đưc trong công tác quản lý, giáo
dục cán bộ, đảng viên còn yếu. Thậm chí một số bộ phận không nhỏ đảng
viên, cán bộ, công chức suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Thiếu công cụ phát hiện, xử lý, sự tham gia của nhân dân hạn chế: hoạt
động điều tra, kiểm toán, giám sát chưa được đáp ứng được yêu cầu, các
biện pháp phát hiện tham nhũng chưa hiệu quả; việc thu thập chứng cứ
để chứng minh hành vi phạm tội tham nhũng yếu. Sự tham gia của nhân
dân và báo chí còn chưa được quan tâm đúng mức; công tác tuyên truyền
nâng cao nhận thức của xã hội về đấu tranh chống tham nhũng chưa chuyển biến 琀 ực. lOMoAR cPSD| 48302938
CÔNG THỨC: Tham nhũng (Corrup 琀椀 on) = Độc quyền (Monopoly) +
Bưng bít thông 琀椀 n (Discre 琀椀 on) – Trách nhiệm giải trình thấp (Weak accountability)
“Tham nhũng là kẻ thù nguy hiểm của nhân dân, của bộ đội và của chính
phủ vì nó không mang gươm mang súng mà nó nằm trong các tổ chức của
ta để làm hỏng ta. Nó làm hỏng 琀椀 nh thần trong sạch và ý chí khắc khổ
của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức cách mạng ta là cần- kiệm liêm -
chính” CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
Tác hại ví dụ liên hệ
Tác hại về chính trị:
Trở thanh lực cản lớn đối với quá trình phát triển của đất nước. quan
điểm và tư duy đổi mới cùng với cơ chế pháp luật đúng đắn phù hợp có
thể bị tệ tham nhũng làm méo mó. Chủ trương đường lối chính sách của
Đảng bị cản trở và xuất phát từ mưu lợi cá nhâ; 琀 ục vụ và 琀
công tâm còn xa lạ với nền hành chính Việt Nam; một số lĩnh vực bị biến
thành đặc quyền đặc lợi của con cháu những người có chức, có quyền
hoặc những kẻ có 琀椀 ền… Tham nhũng xuất hiện nhiều trong các cấp
chính quyền cơ sở làm cho nhân dân bất bình bức xúc thậm chí làm giảm
lòng 琀椀 n của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng sự quản lý của Nhà nước vào 琀
ệt của chế độ nên đe dọa sự tồn vong của Đảng,
cũng như sự sống còn của chế độ.
Tác hại về kinh tế:
• Thất thoát tài sản quốc gia: Tham nhũng dẫn đến thất thoát tài sản quốc
gia dưới nhiều hình thức, bao gồm:
Hoạt động buôn lậu, trốn thuế, gian lận thương mại,...
Lãng phí tài sản công trong đầu tư, xây dựng, mua sắm,...
Trộm cắp, tham ô, chiếm đoạt tài sản công,... lOMoAR cPSD| 48302938
• Gây bất bình đẳng xã hội.
Tham nhũng làm gia tăng bất bình đẳng xã hội, tạo ra sự chênh lệch giàu
nghèo giữa các cá nhân, các nhóm lợi ích. Điều này dẫn đến bất ổn xã hội,
khó khăn trong việc xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ.
• Kìm hãm sự phát triển kinh tế.
Giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực, dẫn đến tăng chi phí sản xuất, giảm năng suất lao động.
Dẫn đến đầu tư kém hiệu quả, gây lãng phí nguồn lực quốc gia.
Tạo ra môi trường kinh doanh bất bình đẳng, gây khó khăn cho các doanh
nghiệp trong và ngoài nước.
Giảm niềm 琀椀 n của các nhà đầu tư, cản trở thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
• Gây tổn hại đến uy 琀 ốc gia Tham nhũng làm giảm uy 琀
ủa quốc gia trên trường quốc tế, gây khó khăn
cho các hoạt động kinh tế đối ngoại.
Trong năm2018 có rất nhiều vụ án lớn về kinh tế,tham nhũng được đưa
ra xét xử 1 trong số đó là vụ án Đinh La Thăng và đồng phạm phạm tội
“Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả
nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam
( PVN) gây thiện hại cho nhà nước gần 120 tỷ đồng.
Tác hại về xã hội:
• Tham nhũng thậm chí lan sang các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục gây bức
xúc trong dư luận, đặc biệt trong một số chương trình trợ cấp cho thương
binh liệt sĩ, các gia đình chính sách, thi đua khen thưởng, cứu trợ đồng bào bị thiên tai bão lũ,...
• Hành động tham nhũng là biểu hiện của sựu suy thoái, xuống cấp, xâm
phạm đến giá trị đạo đức và đảo lộn trật tự xã hội. Các giá trị đạo đức như lOMoAR cPSD| 48302938
long nhân ái, đức hy sinh, “lá lành đùm lá rách”,.. Không những được đề
cao mà ngày càng mai một đồng thời cổ vũ cho sự tham lam, ích kỉ,.. Ngày
một phát triển. Những hành vi “ăn cắp của công”, “đút lót”, “hối lộ”; các
cụm như “văn hóa phong bì”, “chạy dự án”, “chạy chức”, “chạy tội”,.. Đã
không còn xa lạ trong xã hội hiện nay.
Tham nhũng trong y tế: Tiêu biểu có thể nhắc đến vụ việc Việt Á. Công ty
này đã nâng giá kit xét nghiệp covid lên 45% và bán ra ngoài thị trường,
cùng với đó bị truy tố bởi hành động hối lộ hàng loạt quan chức . Có thể
nhắc đến một vài cái tên như ông Phạm Duy Tuyến – cựu giám đốc CDC
Hải Dương, Phạm Xuân hăng - bí thư Tỉnh ủy, chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn
Dương Thái - cựu chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương, nguyên trưởng Ban chỉ
đạo phòng, chống dịch của tỉnh.
Tham nhũng trong cứu trợ thiên tai : Ông Hà Thắm Cảnh, Hiệu trưởng
trường phổ thông dân tộc bán trú 琀椀 ểu học Tà Cạ ở huyện Kỳ Sơn, bị
cáo buộc tham ô gần 200 triệu đồng. Một phần trong số 琀椀 ền trên là
khoản cứu trợ mà các tổ chức, cá nhân đã ủng hộ khi xã Tà Cạ, huyện Kỳ
Sơn trải qua đợt lũ ống tàn phá gây thiệt hại nặng nề năm 2022.
2. Pháp luạt về phòng, chống tham nhũng
• Tầm quan trọng của việc phòng chống tham nhũng
Phòng, chống tham nhũng góp phần bảo vệ chế độ, xây dựng Nhà nước pháp quyền.
Phòng, chống tham nhũng góp phần tăng trưởng kinh tế
đất nước, nâng cao đời sống nhân dân.
Phòng, chống tham nhũng góp phần duy trì các giá trị đạo đức truyền thống, làm
lành mạnh các quan hệ xã hội.
Phòng, chống tham nhũng góp phần củng cố niềm 琀椀 n của nhân dân vào chế độ và pháp luật lOMoAR cPSD| 48302938
• Giải pháp phòng ngừa ví dụ minh họa.
Công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, đơn vị, tổ chức: phải công khai
hoạt động trừ nội dung thuộc bí mật Nhà nước, bí mật kinh doanh và nội dung khác
theo quy định pháp luật. Hình thức là công bố tại cuộc họp, niêm yết công khai tại
trụ sở làm, bằng văn bản, phát hành ấn phẩm, thông báo trên phương 琀椀 ện đại
chúng, trang thông 琀椀 n điện tử… Các cơ quan, tổ chức đơn vị báo chí, công dân,
cán bộ công chức viên chức và người lao động được yêu cầu cơ quan, tổ chức, đơn
vị cung cấp thông 琀椀 n theo quy định của pháp luật. Pháp luật quy định một số lĩnh
vực cụ thể phải thực hiện công khai, minh bạch gồm mua sắm côn và xây dựng cơ
bản ; quản lý dự án đầu tư xây dựng, tài chính vfa ngân sách nhà nước, quản lý sử
dụng đất; giáo dục, y tế, khoa học – công nghệ; tư pháp; tổ chức – cán bộ…
Công khai chế độ, định mức, 琀椀 êu chuẩn trong cơ quan, tổ chức đơn vị:
Thông thường có hai loại 琀椀 êu chuẩn, chế độ, định mức bị vi phạm liên quan
đến tham nhũng là các chế độ, định mức, 琀椀 êu chuẩn về lợi ích nhất là các
chế độ đối với người có chức vụ lãnh đạo, quản lý và các chế độ, định mức, 琀 椀 êu chuẩn có 琀
ất chuyên môn kỹ thuật. Theo quy định thì trong phạm
vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình các cơ quan nhà nước có trách nhiệm xây
dựng, ban hành và công khai và chấp hành các chế độ, định mức, 琀椀 êu chuẩn.
Nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, đơn vị ban hành các chế độ, định mức, 琀椀 êu chuẩn trái pháp luật.
Quy tắc ứng xử: Người có chức vụ quyền hạn khi thực hiện nhiệm vụ công vụ
và trong quan hệ xã hội phải thực hiện quy tắc ứng xử bao gồm các chuẩn mực
xử sự là những việc phải làm hoặc không được làm phù hợp với pháp luật và đặc
thù nghề nghiệp. Nhằm đảm bảo liêm chính, trách nhiệm, đạo đức công vụ,
ngoài ra pháp luật hiện hành có quy định về tặng quà và nhận quà tặng để loại
bỏ việc lợi dụng dẫn tới tham nhũng của người có chức vụ quyền hạn. Một số
cơ quan nhà nước ở trung ương và cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, xã
hội có thẩm quyền ban hành các quy tắc ứng xử của người có chức vụ quyền
hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị, các doanh nghiệp phải xây dựng văn hóa
kinh doanh thông qua quy tắc đạo đức nghề nghiệp, quy tắc đạo đức kinh doanh lOMoAR cPSD| 48302938
và xây dựng quy tắc ứng xử cơ chế kiểm soát nội bộ nhằm phòng ngừa tham nhũng.
Chuyển đổi vị trí công tác: Cơ quan, tổ chức, đơn vị định kỳ thực hiện chuyển đổi
cán bộ, công chứ,c viên chức làm việc tại một số vị trí công tác liên quan đến việc
quản lý ngân sách, tài sản của nhà nước; trực 琀椀 ếp 琀椀 ếp xúc và giải quyết
công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị cá nhân nhằm chủ động phòng người tham
nhũng. Các vị trí công tác cần chuyển đổi cho các lĩnh vực hải quan, thuế, kho bạc,
quản lý xây dựng cơ bản, quản lý cấp. phát các loại bằng, chứng chỉ, cảnh sát kiểm
soát các hoạt động tư pháp, tuyển dụng, đào tạo thi tuyển thi, nâng ngạch công
chức viên chức nhân sự và quản lý nhân sự.
Trách nhiệm người đứng đầu: Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm về việc
xảy ra hành vi tham nhũng chiếc cơ quan tổ chức đơn vị và mình quản lý phụ
trách tùy từng trường hợp. thế mà xác định mức độ trách nhiệm khác nhau của
người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu. có trường hợp họ phải chịu
trách nhiệm trực 琀椀 ếp của trường hợp liên đới chịu trách nhiệm tuy nhiên
xem lại chịu trách nhiệm của họ trong trường hợp bất khả kháng những hành vi
tham nhũng vượt ra ngoài. khả năng kiểm soát của họ họ không thể biết được
hoặc đã áp dụng các biện pháp cần thiết để phòng ngừa ngăn chặn hoặc trường
hợp người đứng đầu đã thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm ngăn chặn khắc
phục hậu quả xử lý. nghiêm minh báo cáo kịp thời với cơ quan tổ chức có thẩm
quyền về hành vi tham nhũng.
Cải cách hành chính, đổi mới công nghệ quản lý và phương thức thanh toán:
Nhà nước thực hiện cải cách hành chính nhằm tăng cường 琀 ộc lập và tự
chịu trách nhiệm của cơ quan tổ chức đơn vị thực hiện việc. Đẩy mạnh phân cấp
quản lý, phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn công khai, đơn giản hóa và hoàn
thành thủ tục hành chính. Cơ quan, tổ chức, đơn vị thường xuyên cải 琀椀 ến
công tác tăng cường áp dụng khoa học công nghệ trong hoạt động của mình.
Ngoài ra việc đổi mới phương thức thanh toán để kiểm soát chặt chẽ hơn các
giao dịch bằng 琀椀 ền mặt nhất là những khoản chi có sử dụng ngân sách nhà lOMoAR cPSD| 48302938
nước và các khoản chi liên quan đến cán bộ, công chức, viên chức cũng như giải
pháp mà các cơ quan tổ chức đơn vị cần thực hiện
Kiểm soát tài sản thu nhập: Cơ quan có chức năng kiểm soát tài sản thu nhập
gồm cơ quan thanh tra các cấp, cán bộ tòa án nhân dân tối cao, viện kiểm sát
nhân dân tối cao, cơ quan của Đảng cộng sản Việt Nam, cơ quan trung ương của
các tổ chức chính trị xã hội có nghĩa vụ kê khai tài sản thu nhập. Là cán bộ công
chức, sĩ quan, công an nhân dân, quân đội nhân dân, người giữ chức vụ từ phó
trưởng phòng trở lên, người ứng cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, tài
sản thu nhập phải kê khai cùng quyền sử dụng đất, nhà ở, công trình xây dựng
và các tài sản khác cho liền với đất, nhà ở công trình xây dựng. Tài sản, tài khoản
nước ngoài; kim khí quý, đá quý, 琀椀 ền, giấy tờ có giá và động sản khác và mỗi
tài sản có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên tài sản thu nhập biến động trong năm
giá trị từ 300 triệu đồng trở lên thì kê khai bổ sung. Thanh tra chính phủ xây
dựng và quản lý tập chung cơ sở dữ liệu quốc gia, việt kiểm soát tài sản, thu
nhập của người có chức vụ quyền hạn.
Giải pháp phát hiện tham nhũng
Phát hiện tham nhũng thông qua công tác kiểm tra của cơ quan quản lý nhà
nước: Các hành vi tham nhũng có thể diễn ra trong mọi lĩnh vực quản lý. Vì vậy,
công tác kiểm tra của các cơ quan quản lý có một ý nghĩa quan trọng trong việc
phát hiện các vụ việc tham nhũng. Trên thực tế, việc xác định 琀 ất và mức
độ của vụ việc tham nhũng cũng như trách nhiệm của những người vi phạm đòi
hỏi có nhiều thời gian và công sức. Vì vậy, Luật phòng, chống tham nhũng năm
2005 nhấn mạnh trách nhiệm của các cơ quan quản lý trong việc thường xuyên
琀椀 ến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các cơ quan, tổ chức, cá
nhân thuộc phạm vi trách nhiệm quản lý của cơ quan mình. Tuỳ từng vụ việc cụ thể, căn cứ vào 琀
ất và mức độ của nó mà có thể xử lý theo thẩm quyền
hoặc thông báo cho các cơ quan chức năng xử lý.
Theo Luật phòng, chống tham nhũng năm 2005, thủ trưởng cơ quan quản lý
Nhà nước có trách nhiệm thường xuyên tổ chức kiểm tra nhằm kịp thời phát
hiện hành vi tham nhũng. Khi phát hiện có hành vi tham nhũng, thì phải xử lý lOMoAR cPSD| 48302938
theo thẩm quyền hoặc thông báo cho cơ quan thanh tra, điều tra, viện kiểm sát
có thẩm quyền. Ngoài ra, Luật phòng, chống tham nhũng năm 2005 cũng quy
định trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong việc tự
kiểm tra nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị mình, kiểm tra việc thi hành nhiệm vụ,
công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức do mình quản lý để phát hiện
tham nhũng. Hình thức kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm cũng như trường
hợp kiểm tra đột xuất phải có những điều kiện nhất định. Việc kiểm tra đột xuất
được 琀椀 ến hành khi phát hiện có dấu hiệu tham nhũng.
Thống kê các cuộc thanh tra kiểm tra: Trong năm 2007, toàn ngành thanh tra đã triển
khai 14.928 cuộc thanh tra, kiểm tra, qua đó đã phát hiện vi phạm về tài chính là
8.327.165 tỉ đồng và 1.261.806 USD, vi phạm về đất đai là 10.483,76 ha. Đã kiến nghị xử
lý kỷ luật 234 tập thể, trên 2.300 cá nhân có sai phạm; chuyển cơ quan điều tra xử lý
hình sự 153 vụ, trên 200 đối tượng. -
Năm 2008, toàn ngành thanh tra đã triển khai 11.412 cuộc thanh tra hành
chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước. Tổng hợp kết quả từ 10.477 cuộc thanh
tra đã kết luận, cho thấy: phát hiện sai phạm 7.053,418 tỉ đồng, 287.847 USD,
12.308 ha đất; đã kiến nghị thu hồi về cho Nhà nước 3.808,376 tỉ đồng, 2.565 ha
đất; giảm trừ quyết toán và xử lý khác 2.873,726 tỉ đồng; kiến nghị xư lý hành chính
237 tập thể, 1.751 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 66 vụ việc, 95 người -
Năm 2009, ngành thanh tra đã triển khai 3.745 cuộc thanh tra trách nhiệm của
các cơ quan quản lý nhà nước, 10.037 cuộc thanh tra kinh tế - xã hội và 46.690 cuộc
thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. Qua thanh tra đã phát hiện nhiều tổ chức, cá
nhân có hành vi vi phạm trên các lĩnh vực; kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính đối với
829 tập thể, 3.186 cá nhân; xử phạt vi phạm hành chính 103.405 tổ chức, cá nhân;
chuyển cơ quan điều tra xử lý 95 vụ việc. lOMoAR cPSD| 48302938 -
Theo báo cáo sơ bộ của kiểm toán nhà nước, trong năm 2007 , ngành kiểm
toán đã 琀椀 ến hành 105 cuộc kiểm toán, qua đó đã phát hiện, kiến nghị xử lý về
tài chính 11.613 tỉ đồng, trong đó kiến nghị tăng thu cho ngân sách nhà nước và
tăng thu khác là 2.789 tỉ đồng, giảm chi cho ngân sách nhà nước 1.240 tỉ đồng, các
khoản nợ đọng phát hiện tăng thêm so với báo cáo của cơ quan quản lý thu ngân
sách nhà nướ là 265,6 tỉ đồng, các khoản phải nộp, hoàn trả và quản lý qua ngân
sách nhà nước là 6.084,7 tỉ đồng, các khoản nộp và giảm chi khác không thuộc ngân
sách nhà nước là 1.233 tỉ đồng. Kiểm toán nhà nước đã chuyển hồ sơ cho cơ quan
điều tra hồ sơ kiểm toán Dự án phát triển hạ tầng đô thị Bắc Thăng Long - Vân trì
và Đề án 112 để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với cá nhân có trách nhiệm để xảy ra sai phạm.
Phát hiện tham nhũng thông qua hoạt động thanh tra, kiểm toán, điều tra,
kiểm sát, xét xử, giám sát: Có thể thấy rằng, hoạt động thanh tra, kiểm toán đã
phát hiện ra rất nhiều sai phạm kinh tế có dấu hiệu tham nhũng hoặc có nguy
cơ dẫn đến tham nhũng nếu không được ngăn chặn kịp thời.
Chính vì vậy, các hoạt động này được quy định rất chặt chẽ và đầy đủ trong các
văn bản pháp luật cao nhất của Nhà nước. Các văn bản quy định về hoạt động
của các cơ quan này gồm có: Luật khiếu nại, tố cáo năm 1998; được sửa đổi, bổ
sung năm 2003 và năm 2005, Bộ luật hình sự năm 1999, Luật về hoạt động giám
sát của Quốc hội năm 2003, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2004, Pháp lệnh tổ chức
điều tra hình sự năm 2004, Luật thanh tra năm 2004 , Luật kiểm toán nhà nước
năm 2005. Theo quy định, cơ quan thanh tra, kiểm toán nhà nước, điều tra, viện
kiểm sát, toà án thông qua hoạt động thanh tra, kiểm toán, điều tra, kiểm sát,
xét xử có trách nhiệm chủ động phát hiện hành vi tham nhũng, xử lý theo thẩm
quyền hoặc kiến nghị việc xử lý theo quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm
trước pháp luật về quyết định của mình. Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội,
Đoàn đại biểu Quốc hội, hội đồng nhân dân, đại biểu Quốc hội, đại biểu hội đồng
nhân dân thông qua hoạt động giám sát có trách nhiệm phát hiện hành vi tham
nhũng, yêu cầu hoặc kiến nghị việc xử lý theo quy định của pháp luật. Chiến lược lOMoAR cPSD| 48302938
quốc gia phòng chống tham nhũng đến năm 2020 đã đưa ra giải pháp nhằm
nâng cao công tác thanh tra, kiểm tra xử lý tham nhũng.
Từ năm 2013 đến 2020, cả nước đã có hơn 1.900 vụ án tham nhũng bị điều tra,
xét xử; 131.000 đảng viên, trong đó có hơn 110 cán bộ thuộc diện Trung ương
quản lý (có 27 Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 4 Ủy
viên Bộ Chính trị, 30 sĩ quan cấp tướng thuộc lực lượng vũ trang) đã bị xử lý kỷ
luật. Riêng 6 tháng đầu năm 2021, liên quan đến tham nhũng đã có 266 vụ/646
bị can bị khởi tố, 250 vụ với 643 bị can bị truy tố. Ban Chỉ đạo PCTN Trung ương
đã kiểm tra xử lý kỷ luật 12 tổ chức đảng và 20 đảng viên thuộc diện Bộ Chính
trị, Ban Bí thư quản lý (trong đó có 3 ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương, 2 thứ
trưởng, 1 nguyên chủ tịch tỉnh, 1 nguyên phó bí thư tỉnh ủy, 13 sỹ quan cấp
tướng trong lượng vũ trang)
Các vụ án than nhũng lớn: Các vụ án tham nhũng lớn với cán bộ cao cấp được đưa
ra xét xử như: Vụ án PMU 18 của Bộ Giao thông vận tải xảy ra năm 2006.
Vụ án tại Tổng Công ty Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) với Trịnh Xuân Thanh và Đinh La Thăng.
Vụ vi phạm quản lý đất đai tại Đà Nẵng với 19 bị can và 2 cựu chủ tịch UBND TP.
Đà Nẵng; Vụ án nhận hối lộ tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, liên quan đến Thứ trưởng Bộ Ngoại giao.
Vụ thâu tóm đất vàng tại Công ty Nova Bắc Nam 79 và Novaland tại Đà Nẵng lên
quan đến hai cựu thứ trưởng Bộ Công an. Vụ án buôn lậu và sản xuất 200 triệu
lít xăng giả tại Đồng Nai,
Kết luận số 21 KL/TW ngày 25-10-2021 Hội nghị lần thứ tư BCH Trung ương
Đảng khóa XIII nêu: Triển khai quyết liệt, thường xuyên, toàn diện, đồng bộ công
tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành
án. Chủ động phát hiện sớm, xử lý nghiêm minh các vụ việc, vụ án tham nhũng,
琀椀 êu cực; kiên quyết thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án
hình sự về tham nhũng, kinh tế. lOMoAR cPSD| 48302938
Tố cáo và giải quyết tốc cáo về hành vi tham nhũng: Tố cáo là một kênh quan
trọng trong phát hiện hành vi tham nhũng. Luật phòng, chống tham nhũng quy
định những nguyên tắc chung và nội dung cơ bản của tố cáo hành vi tham nhũng.
Luật quy định cơ chế bảo vệ người tố cáo, quyền và nghĩa vụ của người tố cáo
và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị trong 琀椀 ếp nhận và xử lý tố cáo
hành vi tham nhũng, khen thưởng người tố cáo.
● - Vấn đề tố cáo và giải quyết tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật nói chung
đã được quy định trong Luật khiếu nại, tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi
hành. Luật phòng, chống tham nhũng năm 2005 quy định về tố cáo và giải
quyết tố cáo hành vi tham nhũng với hai nhóm nội dung sau:
● + Thứ nhất, quyền của công dân trong việc tố cáo hành vi tham nhũng, trách
nhiệm của công dân khi thực hiện quyền tố cáo. Người tố cáo phải tố cáo
trung thực, nêu rõ họ, tên địa chỉ, cung cấp thông 琀椀 n, tài liệu mà mình
có và hợp tác với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tố cáo.
Người tố cáo mà cố 琀
ố cáo sai sự thật phải bị xử lý nghiêm minh.
● + Thứ hai, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và những người có thẩm
quyền 琀椀 ếp nhận và giải quyết tố cáo của công dân đối với hành vi tham
nhũng. Luật phòng, chống tham nhũng nhấn mạnh trách nhiệm của cơ quan
nhà nước trong việc bảo vệ người tố cáo khỏi sự đe doạ và trả thù. Đây là
vấn đề rất quan trọng vì trong nhiều trường hợp, người bị tố cáo là những
người có chức vụ quyền hạn, thậm chí giữ chức vụ, quyền hạn rất cao nên họ
có nhiều cách để trả thù người tố cáo. Vì vậy, Nhà nước phải có những cơ
chế bảo vệ người tố cáo, tạo điều kiện để công dân 琀 ực phát hiện các
hành vi tham nhũng, cơ quan nhà nước kịp thời xử lý. Các hình thức tố cáo
+ Tố cáo trực 琀椀 ếp; + Gửi đơn tố cáo;
+ Tố cáo qua điện thoại; lOMoAR cPSD| 48302938
+ Tố cáo bằng thông điệp dữ liệu.
-Để tạo thuận lợi cho việc xử lý tố cáo và đề cao trách nhiệm của người tố cáo, hạn chế việc lợi dụng
quyền tố cáo để vu cáo, làm hại uy 琀
ự của người khác, Nghị định 120 cũng quy định: “Người
tố cáo phải nêu rõ họ, tên, địa chỉ, nội dung tố cáo và cung cấp các thông 琀椀 n, tài liệu liên quan đến
nội dung tố cáo mà mình có”
- Để tạo cơ sở pháp lý cho việc bảo vệ người tố cáo khỏi sự trả thù, trù dập, trước hết Nghị định quy
định những hành vi bị nghiêm cấm, bao gồm:
+ Đe dọa, xâm phạm đến 琀
ạng, sức khoẻ, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người
tố cáo, người thân của người tố cáo;
+ Đe doạ, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp, các hoạt động kinh doanh, nghề nghiệp của
người tố cáo, người thân của người tố cáo;
+ Ngăn cản, gây khó khăn cho việc thực hiện các quyền, lợi ích hợp pháp của người tố cáo
trong việc nâng ngạch, tăng bậc lương, phụ cấp, khen thưởng, bổ nhiệm và việc thực hiện
các quyền, lợi ích hợp pháp khác của người tố cáo, người thân của người tố cáo;
+ Phân biệt đối xử, lôi kéo người khác cản trở việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của
người tố cáo, người thân của người tố cáo;
+ Xử lý kỷ luật trái pháp luật, thay đổi công việc của người tố cáo, người thân của người tố
cáo với động cơ trù dập.
3. Pháp luật về hành vi tham nhũng và xử lý tham nhũng Các hành vi tham nhũng: lOMoAR cPSD| 48302938
• Từ các quy định của BLHS, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS, cùng các văn
bản hướng dẫn áp dụng BLHS và yêu cầu phòng ngừa, đấu tranh chống tham nhũng,
ngày 26 tháng 02 năm 1998, Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội đã ban hành Pháp lệnh số
03/1998/PL-UBTVQH10 - Pháp lệnh chống tham nhũng. Theo pháp lệnh này, các hành
vi tham nhũng bao gồm 11 loại hành vi.
• Sau gần 8 năm thực hiện Pháp lệnh chống tham nhũng, ngày 29 tháng 11 năm 2005,
Quốc hội khoá XI, tại Kỳ họp thứ 8 đã thông qua Luật phòng, chống tham nhũng. Điều
3 Luật này trên cơ sở kế thừa và phát triển Pháp lệnh chống tham nhũng năm 1998,
đã quy định 12 hành vi tham nhũng.
Các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước do người có chức vụ, quyền
hạn trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực hiện • Tham ô tài sản • Nhận hối lộ
• Đưa hối lộ, môi giới hối lộ
Luật phòng chống tham nhũng năm 2018 còn quy định 8 hành vi vi phạm pháp
luật về chống tham nhũng khác là:
● Vi phạm quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động cơ quan, tổ chức, đơn vị.
● Vi phạm quy định về định mức, 琀椀 êu chuẩn, chế độ.
● Vi phạm quy định về quy tắc ứng xử.
● Vi phạm quy định về xung đột lợi ích .
● Vi phạm quy định về chuyển đổi vị trí công tác của người có chức vụ, quyền hạn.
● Vi phạm quy định về nghĩa vụ báo cáo về hành vi tham nhũng và xử lý báo cáo về hành vi tham nhũng .
● Vi phạm quy định về nghĩa vụ trung thực trong kê khai tài sản, thu nhận, giải trình
nguồn gốc tài sản, thu nhập tăng thêm. lOMoAR cPSD| 48302938
● Vi phạm quy định về thời hạn kê khai tài sản , thu nhập hoặc vi phạm quy định
khác về kiểm soát tài sản, thu nhập.
Xử ly vi phạm pháp luật về tham nhũng:
Xử ly người tham nhũng:
Chủ thể: người có hành vi tham nhũng kể cả đã nghỉ hưu, thôi việc, chuyển công
tác; người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị;
người có thẩm quyền biết hoặc buộc phải biết có xung đột lợi ích mà không áp
dụng các biện pháp kiểm soát xung đột lợi ích; thành viên hội đồng quản trị,
thành viên hội đồng thành viên, chủ tịch công ty, tổng giám đốc, phó tổng giám
đốc, giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng và người giữ chức danh chức vụ
quản lý khác trong doanh nghiệp vi phạm quy tắc ứng xử. Hình thức xử lý :
Xử lý kỷ luật: Thực hiện đối với cán bộ, công chức, viên chức nếu chưa đến mức
xử lý hình sự gồm: khiển trách, cảnh báo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức
và buộc thôi việc. Trong đó hình thức giáng chức, cách chức chỉ áp dụng đối với
công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo quản lý; không áp dụng hạ bậc lương
giáng chứ đối với viên chức.
Xử lý hành chính: Thực hiện đối với người không là cán bộ, công chức, viên chức nếu
chưa đến mức xử lý hình sự bao gồm: cảnh cáo, phạt 琀椀 ền.
Xử lý hình sự: Thực hiện đối với cá nhân, pháp nhân thương mại thực hiện các
hành vi tham nhũng được quy định trong bộ luật hình sự. Hình phạt phổ biến là
tù có thời hạn, duy nhất trong một trường hợp mức thấp nhất của khung hình
phạt là cải tạo không giam giữ đến một năm; hai trường hợp mức cao nhất của
khung hình phạt là tử hình đồng thời với việc áp dụng hình phạt người tham
nhũng còn bị buộc thôi việc mất quyền đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (nếu có).
Xử lý dân sự: Trường hợp người tham nhũng gây thiệt hại cho nhà nước, cơ
quan, tổ chức, đơn vị hoặc người khác thì ngoài việc bị xử lý kỷ luật hoặc xử lý lOMoAR cPSD| 48302938
hành chính hay xử lý hình sự còn phải bồi thường thường thiệt hại đã gây ra
theo quy định của pháp luật dân sự.
Xử lý theo điều lệ, quy chế, quy định: Nếu người tham nhũng làm việc tại các tổ
chức chính trị, xã hội, hay các doanh nghiệp tổ chức khu vực ngoài nhà nước thì
ngoài bị xử lý theo quy định của pháp luật (nếu có) còn bị xử lý theo điều lệ, quy
chế, quy định của tổ chức, cơ quan, đơn vị đó
Ngoài ra, pháp luật quy định riêng trường hợp xử lý kỷ luật đối với người đứng
đầu, cấp phó người đứng đầu tham nhũng theo hướng họ bị xử lý nặng hơn.
Ngược lại, trường hợp người có hành vi tham nhũng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác 琀
ực hợp tác với cơ quan, góp phần hạn chế thiệt hại, tự
giác nộp lại tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả của hành vi tham nhũng thì
được xem xét giảm án hình thức kỷ luật, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, kiễn
hình phạt hoặc miễn trách nhiệm hình sự.
Xử lý tài sản tham nhũng:
● Tài sản tham nhũng được thu hồi, trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp
hoặc tịch thu. Cụ thể, đối với tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá
nhân bị hành vi tham nhũng chiếm đoạt, gây thất thoát.. thì được thu hồi, trả lại
chủ sở hữu. Việc thu hồi tài sản tham nhũng, khắc phục các thiệt hại, thất thoát
về tài sản do hành vi tham nhũng gây ga được coi trọng. Đối với tài sản bất hợp
pháp thu được từ hành vi tham nhũng hoặc tài sản bị sử dụng bất hợp pháp trong
tham nhũng trong trường hợp nhất định sẽ bị Nhà nước tịch thu. Việc tịch thu,
thu hồi tài sản tham nhũng đươc thực hiện bằng quyết định của cơ quan nhà nước
có thẩm quyền theo quy định cuả pháp luật.
● Trên cơ sở điều ước quốc tế mà nước CHXHCN Việt Nam là thành viên và phù hợp
với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam, chính phủ Việt Nam hợp tác
với Chính phủ nước ngoài trong việc thu hồi tài sản của Việt Nam hoặc của nước ngoài bị tham nhũng.
Trách nhiệm của công dân lOMoAR cPSD| 48302938
● Việc phòng, chống tham nhũng không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan Nhà
nước, tổ chức xã hội mà còn là trách nhiệm của mỗi công dân. Theo quy định tại
Điều 6 Luật phòng chống tham nhũng, Điều 24 Nghị định số 47/2007/NĐ-CP ngày
27 tháng 3 năm 2007 của Chính phủ ( cũng như quy định trong các văn bản khác
nêu trên), trách của công dân trong phòng, chống tham nhũng bao gồm các nội dung sau:
● Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về phòng, chống tham nhũng;
● Lên án, đấu tranh với những người có hành vi tham nhũng;
● Phát hiện, tố cáo hành vi tham nhũng;
● Hợp tác với các cơ quan có thẩm quyền trong việc xác minh, xử lý hành vi tham nhũng;
● Kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoàn thiện cơ chế, chính sách
pháp luật về phòng, chống tham nhũng;
● Góp ý kiến xây dựng pháp luật về phòng, chống tham nhũng