CHƯƠNG 3: XÃ HỘI HỌC LAO ĐỘNG - Công tác xã hội | Trường đại học Lao động - Xã hội

CHƯƠNG 3: XÃ HỘI HỌC LAO ĐỘNG 
I. THỰC TRẠNG LAO ĐỘNG, VIỆC LÀM VÀ THẤT NGHIỆP
Mặcdùnướctacótỷlệthamgialựclượnglaođộnglớnvàtỷlệthấtnghiệp
thấp,nhưnglaođộngcóviệclàmphichínhthức,phihộnôngnghiệplạikhá cao.
TăngtrưởngnăngsuấtlaođộngcủaViệtNamtrongcácngànhsảnxuấtvàdịch
vụvẫncònởmứcthấphơnnhiềusovớicácnướckháctrongkhuvực.Điều
nàychothấythịtrườnglaođộngViệtNamthiếuổnđịnh,việclàmchưađầyđủ
vàbềnvững,vớinăngsuấtlaođộngthấp.
CóthểthấythịtrườnglaođộngViệtNamđãcónhữngbướctiềnquantrọng
trongvàithậpkỷqua.Điềunàyđượcthểhiệnquamứclươngcaohơn,tốcđộ
giảmđềuđặncủacácviệclàmtrongngànhNôngnghiệpvàphápluậtlaođộng
đượccảithiện.Nhưngmặcdùcónhữngtiếnbộnhưvậy,gầnmộtnửangườisố
laođộngViệtNamvẫnđanglàmviệctrongngànhNôngnghiệp–ngànhcó
năngsuấtlaođộngvàthunhậpthấp.
Nhìnchung,năngsuấtlaođộngvàlươngcủaViệtNamtươngđổithấpsovới
cácnềnkinhtếkháctrongkhuvựcASEAN.
Tómlại,cơcấudânsốvàngởViệtNamthểhiệntỷlệlớndânsốtrongđộtuổi
laođộngvàgiảmtỷlệphụthuộc.NếuViệtNamcóthểtạorađủviệclàmcó
chấtlượngcaođểđápứngnguồnlaođộngđangmởrộng,cóthểđẩymạnhtốc
độpháttriểnkinhtếvàgiảiquyếtnhữnglỗhồngtrênthịtrườnglaođộng.
Đồngthời,sựổnđịnhkinhtếvĩmôvàcácthểchếvềthịtrườnglaođộngvững
mạnhhơnsẽgiúptạoramộtmôitrườngkinhdoanhtốthơn,thuhútđầutưvà
kíchcầu.Thêmvàođó,cảithiệnchấtlượnggiáodục,đàotạovàchấtlượng
củacácnhàcungcấpdịchvụviệclàmsẽgiúpngườilaođộngViệtNamvà
ngườitìmviệcđápứngđượccácnhucầucủadoanhnghiệpvàngànhnghềvà
nắmbắtnhữngcơhộiviệclàmmớivàtốthơn.
II. XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI LAO ĐỘNG VÀ LÀM VIỆC
Cùngvớiquátrìnhđổimớiđấtnước,nhiềugiảipháptạoviệclàmchongười
laođộng,giảiquyếtvấnđềlaođộng–việclàmđãđượccáccấp,cácngành
quantâmnhằmtạođộnglựcthúcđẩypháttriểnkinhtế,ổnđịnhchínhtrị-xã
hội.Tuynhiên,chấtlượnglaođộnghạnchếđangngàycànggâynênnhữngáp
lựclớnđốivớivấnđềgiảiquyếtviệclàmchongườilaođộng.Dovậy,việc
làmrõthựctrạngvànhữngvấnđềcòntồntạicủalaođộngViệtNamtronggiai
đoạnhiệnnaylàvấnđềcầnthiết.
Thực trạng lực lượng lao động tại Việt Nam
-ViệtNamlànướccóquymôdânsốlớn,thápdânsốtươngđốitrẻvàbắtđầu
bướcvàothờikỳ“cơcấudânsốvàng”vớinguồnnhânlựcdồidàonhấttừ
trướcđếnnay.Tínhđếnhếtnăm2017,dânsốnướctađạt96,02triệungười,
trongđónữchiếmkhoảng48,94%.Giatăngdânsốtrongnhữngnămquakéo
theogiatăngvềlựclượnglaođộng.Đâylàmộtlợithếcạnhtranhquantrọng
củaViệtNamtrongviệcthuhútđầutưnướcngoàigópphầnpháttriểnkinhtế -xãhội.
-Xétcơcấulựclượnglaođộngtheogiớitính,tỷlệlaođộngnamlạinhiềuhơn
nữvớitrên50%laođộnglànamgiới.
-Hiệnnay,lựclượnglaođộngvẫntậptrungđôngnhấtởkhuvựcĐồngbằng
sôngHồng(chiếmtrên22%),tiếpđếnlàkhuvựcBắctrungbộ,Duyênhải
miềnTrung(trên21%)vàĐồngbằngsôngCửuLong.Đâylàcáckhuvựccó
diệntíchđấtrộng,tậptrungnhiềuthànhphốlớn,khuđôthịvànhiềukhucông
nghiệp,thuậnlợichoviệcsảnxuấtkinhdoanhnênthuhútđôngđảolaođộng
tậptrungởnhữngkhuvựcnày.Nhữngkhuvựcchiếmtỷlệthấp,lànhữngkhu
vựccódiệntíchđấthẹp,nhiềuđồinúi,ítkhuđôthịvàkhucôngnghiệpnên
khôngthuhútnhiềulaođộngđếnđây.
-Cơcấulựclượnglaođộngphântheo2khuvựcthànhthịvànôngthôncũng
cósựchênhlệchlớn.Nhìnchung,lựclượnglaođộngởnướctachủyếutập
trungởkhuvựcnôngthôn,chiếmkhoảnggần70%.
Một số vấn đề đặt ra
Thờigianqua,mặcdùlựclượnglaođộngtăngcảvềsốlượngvàtrìnhđộ
chuyênmôn,songvẫncònnhiềuvấnđềđặtrađốivớilựclượnglaođộngViệt
Namhiệnnay,cụthể:
Mộtlà,laođộngphânbốkhôngđềugiữacácvùng:
-Năm2017,lựclượnglaođộngchủyếutậptrungởcácvùngĐồngbằngSông
Hồng(21,8%),ĐồngbằngSôngCửuLong(19,1%),BắcTrungbộvàDuyên
hảimiềnTrung(21,6%),cácvùngcònlạichiếm17,2%.
Hailà,chấtlượnglaođộngthấp,chủyếulàlaođộngnôngnghiệp,nôngthôn,
chưađápứngđượcyêucầupháttriển:
-NguồncunglaođộngởViệtNamhiệnnayluônxảyratìnhtrạngthiếu
nghiêmtrọnglaođộngkỹthuậttrìnhđộcao,laođộngmộtsốngànhdịchvụvà
côngnghiệpmới.
-Tỷlệlaođộngđượcđàotạonghềcònthấp,kỹnăng,taynghề,thểlựcvàtác
phonglaođộngcôngnghiệpcònyếunênkhảnăngcạnhtranhthấp.
-KỷluậtlaođộngcủangườiViệtNamnóichungchưađápứngđượcyêucầu
đặtravìphầnlớnchưađượctậphuấn.
Balà,cònnhiềuràocản,hạnchếtrongdịchchuyểnlaođộng:
-Phầnlớnlaođộngdicưchỉđăngkýtạmtrú,khôngcóhộkhẩu,gặpkhókhăn
vềnhàở,họctập,chữabệnh...trìnhđộhọcvấncủalaođộngdicưthấpvà
phầnđôngchưaquađàotạonghề.
-Hầuhếtcáckhucôngnghiệpvàkhuchếxuất–nơisửdụngđến30%lao
độngdicưkhôngcódịchvụhạtầngxãhộilaođộngdicưítcócơhộitiếpcận
vớicácdịchvụxãhộicơbản.
-Nguồncunglaođộngkhôngcókhảnăngđápứngnhucầupháttriểnkinhtế
củacácvùng,cáckhucôngnghiệp,khuchếxuất.
Một số định hướng
Xuthếhộinhậpvàứngdụngkhoahọckỹthuậtngàycàngmạnhmẽsẽtác
độnglàmbiếnđổithịtrườnglaođộng,cụthểsẽcónhiềungànhnghề,công
việctruyềnthống/thủcôngsẽmấtđiđồngnghĩavớiviệcngườilaođộngsẽ
mấtđinhiềucơhộiviệclàmnhưngnócũngmởracơhộixuấthiệnnhiều
ngànhnghề,côngviệcmớiđòihỏiítnhâncôngvàchấtlượnglaođộngởtrình
độngàycàngcaohơn.
ĐốivớiViệtNam,mộtquốcgiacóxuấtphátđiểm,nềntảng,trìnhđộ(công
nghệ,nguồnnhânlực…)hạnchếthìthịtrườnglaođộngsẽgặpnhiềuthách thứcnhư:
-Nguồnlaođộngdồidào,giárẻsẽkhôngcònlàyếutốtạonênlợithếcạnh
tranhvàthuhútđầutưnướcngoài
-Sứcépvềvấnđềgiảiquyếtviệclàmvớisựgiatăngtỷlệthấtnghiệphoặc thiếuviệclàm
-Thiếuđộingũnguồnnhânlựcchấtlượngcao,nhấtlàmộtsốngành/lĩnhvực
chủlựcnhưbưuchính,viễnthôngvàcôngnghệthôngtin…
-Chấtlượnglaođộngởnướctathấp,chưađápứngyêucầupháttriểnkinhtế,
cơcấungànhnghềđàotạocónhiềubấtcập.
-Cònthiếunghiêmtrọnglaođộngkỹthuậttrìnhđộcao,laođộngtrongmộtsố
ngànhcôngnghiệpmới.
-Vẫncòntìnhtrạngmấtcânđốicung–cầulaođộngcụcbộgiữacácvùng,
khuvực,ngànhnghềkinhtế.
Giải pháp phát triển thị trường lao động
Đểkhắcphụcnhữngtồntại,hạnchếtrên,trướcmắtthịtrườnglaođộngViệt Namcần:
-Tiếptụcđượcpháttriểntheohướnghiệnđạihóavàthịtrường.
-Khuônkhổluậtpháp,thểchế,chínhsáchthịtrườnglaođộngcầnsớmđược kiệntoàn.
-Chútrọnghỗtrợlaođộngdicưtừnôngthônrathànhthị,cáckhucông
nghiệpvàlaođộngvùngbiên;hỗtrợtạoviệclàmchonhiềuđốitượngkhác nhau
-Bêncạnhđó,nângcaonănglực,tuyêntruyền,kiểmtra,giámsát,đánhgiá
thựchiệndựán,trongđó:
-Tăngcườngđàotạo,tậphuấn,bồidưỡngnângcaonănglựcchocánbộquản
lýnhànướcvềviệclàm;phốihợpvớicácđơnvịliênquanxâydựngkhung
chươngtrìnhvàtổchứcđàotạo,tậphuấnchođộingũtưvấnviêncủatrung
tâmdịchvụviệclàm;Thôngtin,tuyêntruyềntrêncácphươngtiệnthôngtin
đạichúngvềlaođộng,việclàm,nhấtlàcholaođộngnôngthôn,laođộngdicư
vàcácđốitượnglaođộngđặcthù...
III. KHOẢNG CÁCH GIỚI TRONG THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Khoảngcáchgiớitrongthịtrườnglaođộngcóthểbaogồmsựchênhlệchvề
mứclương,cơhộinghềnghiệp,vàđốixửxãhộigiữanamvànữ.Điềunàycó
thểtạoranhữngtháchthứcvềbìnhđẳngvàcơhộipháttriểnnghềnghiệp.
ỞViệtNam,kinhtếhọcvềgiớilàmộtlĩnhvựcnghiêncứucòntươngđốimới
mẻ.Tuynhiên,trongnhữngnămgầnđây,đãcómộtsốnghiêncứuđượcthực
hiệnvềvấnđềnày.Cácnghiêncứunàyđãchỉrarằng,ởViệtNam,phụnữvẫn
phảiđốimặtvớinhiềutháchthứcđểthamgiavàpháttriểntrongthịtrườnglao
động,chẳnghạnnhưđịnhkiếngiới,phânbiệtđốixửvàcơhộitiếpcậngiáo
dụcvàđàotạohạnchế.ViệcnghiêncứuvềkinhtếhọcvềgiớiởViệtNamsẽ
gópphầnthúcđẩybìnhđẳnggiới,pháttriểnkinhtếxãhộivàxâydựngmộtxã
hộicôngbằnghơn.
Xétcơcấulựclượnglaođộngtheogiớitính,tỷlệlaođộngnamlạinhiềuhơn
nữvớitrên50%laođộnglànamgiới.Tuynhiên,sựchênhlệchnàykhông
đángkểvàchothấylaođộngnữchiếmmộtlượngđôngđảo.Tỷlệthấtnghiệp
củalaođộngnữkhácaosovóilaođộngnamdohạnchếvèsứckhỏe,những
mâuthuẫngiữasinhđẻ-vàlàmviệc,cơhộitìmđượcviệclàmvừaýsaukhi
sinhlàthấp.Đólàsựphâncônghoạtđộng,vaitròtrongxãhộichonamvànữ.
Sựphâncônglaođộngtheogiớitínhtrongviệclàmmộtphảnlàdokhácnhau
vềcơhộicủanamvànữ.
IV. PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI 4.1 Khái niệm 
-Phâncônglaođộngxãhộilàsựphâncônglaođộngxãhộiracácngành,các
lĩnhvựcsảnxuấtkhácnhau,tạonênsựchuyênmônhóasảnxuấtthànhnhững
ngànhnghềkhácnhau
4.2 Các hình thức của phân công lao động
-Phâncônglaođộngtheogiới:Hầuhếtcácquanđiểmgiớitrênthếgiớiđều
thuộcmộttronghaitrườngphái(truyềnthốnghoặctiếnbộ).Quanđiểmgiới
truyềnthốngchorằngvaitròcủaphụnữvànamgiớitronggiađìnhkhông
bìnhđẳngnhưnhau.Namgiớithườnggiữvaitròngườiraquyếtđịnhvàtrụcột
giađìnhtrongkhiphụnữcóvaitròlàngườimẹvànộitrợ.Ngượclại,quan
điểmgiớitiếnbộlạighinhậnvaitròcủaphụnữvànamgiớitronggiađìnhlà ngangnhau
-Phâncônglaođộngtheođộtuổi:
Nhómthanhniên(dưới25tuổi):
+)Thườngcónănglượngvàsựsángtạo
+)Thíchhợpchocácvịtríđòihỏiđổimớivàlinhhoạt
+)Cóthểthamgiavàocácdựánnghiêncứuvàpháttriển
Nhómtrungniên(25-45tuổi):
+)Đadạngkỹnăngvàkinhnghiệm
+)Thườngổnđịnhvàcókhảnăngquảnlýcôngviệc
+)Đượcgiaotráchnhiệmlớnhơnvàthamgiaquátrìnhraquyếtđịnh
Nhómtrungniêncao(45-60tuổi):
+)Cókinhnghiệmsâurộngvàkiếnthứcchuyênsâu
+)Thườngcókhảnănggiảiquyếtvấnđềvàđưaraquyếtđịnhhiệuquả
+)Đàotạovàhướngdẫnnhómlàmviệc
Nhómngườicaotuổi(trên60tuổi):
+)Cungcấpsựổnđịnhvàkhảnănglàmviệcchămchỉ
+)Cóthểgiúpđỡcácthếhệtrẻvàchiasẻkinhnghiệm
+)Phùhợpvớicácvịtrítưvấn,đàotạovàquảnlý
-Phâncônglaođộngtheovùng/khuvực:mỗivùngsẽtậptrungvàonhững
ngànhnghềmàhọcóthếmạnh
4.3 Vai trò của phân công lao động 
-Sựphâncônglaođộngtrongxãhộilàmcơsởchungchomọinềnsảnxuất
hànghóa,chínhsựphâncônglaođộngtrongxãhộilàmchosứclaođộngtrở
thànhhànghóa.Sựphâncônglaođộngđặtcơsởchoviệchìnhthànhnhững
nghềnghiệpchuyênmôn,nhữngngànhsảnxuấtsẽdẫnđếnchuyênmônhóa
đặctrưngsẽlàyếutốquyếtđịnhsựkhaitháccóhiệuquảvàpháthuythếmạnh
củavùng.Sựphâncônglaođộngápdụngtiếnbộkhoahọckỹthuậtvàosản
xuấtsẽdẫnđếnchuyênmônhóa,nângcaotaynghềvàtăngnăngsuấtlao động.
4.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến phân công lao động 
-Phânhóagiàunghèo:làmộtvấnđềxãhộitấtyếucủamọixãhộiloàingười.
Bởilẽcứcósựphâncônglaođộngxãhộilàcósựphânhóagiàunghèo.Sự
phânhóagiàunghèocóthếthấydướinhiềuhìnhthứcvàởkhắpnơi.Đơngiản
nhấtvàdễnhìnthấynhấtlànhữngngườigiàusốngtrongtrungtâmthànhphố
vànhữngngườinghèosốngởngoạiôthànhphố,thậmchísốngởnhữngkhu
tạmbợ,ổchuột
-Sựphânchiathànhcácgiaicấpnhư:giaicấpcôngnhân,nôngdân,cácgiai
tầngnhưtầnglớptríthức,tầnglớptríthức,tầnglớpthươngnhân,tầnglớp
doanhnhân,vàcácnhómnghềkhácnhưbácsĩ,giáoviên,ngườilaođộng...
vàcảsựphântầngxãhộithànhnhữnggiaitầngnhưlãnhđạo,tầngquảnlívà
nhữnggiaitầngbịlãnhđạo,quảnlí...
-Cácmốiquanhệcung–cầulaođộng:thịtrườnglaođộngtrongnhữngđiều
kiệncủađườnglốiđổimới,khungcảnhquốctế,trongnước,pháttriểnkhoa
họccôngnghệvàthựctiễntriểnkhaithựchiệnluậtgiáodục,chiếnlượcphát
triểnnguồnnhânlựcthúcđẩysựhìnhthành,pháttriểnvàhoànthiệnthịtrường laođộng
-Xuthếtoàncầuhóa:toàncầuhóaxétvềbảnchấtlàquátrìnhgiatăngmạnh
mẽnhữngmốiliênhệảnhhưởng,tácđộnglẫnnhautrêntấtcảcáclĩnhvựccủa
đờisốngkinhtế,xãhội,chínhtrịgiữacácquốcgia,cácdântộctrêntoànthế
giớihìnhthànhcáccôngtyquốctếkhổnglồcóảnhhưởngngàycànglớn V. QUAN HỆ XÃ HỘI
1. Khái niệm quan hệ lao động
-Quanhệlaođộnglàmộtdạngcủaquanhệxãhội
-Kháiniệm:Quanhệlaođộnglànhữngmốiquanhệcánhânvàtậpthể,giữa
nhữngngườilaođộngvàngườisửdụnglaođộngtạinơilàm,cũngnhưcác
mốiquanhệgiữacácđạidiệncủahọvớinhànước.
-Nhữngmốiquanhệnhưthếxoayquanhcáckhíacạnhnhư:Luậtpháp,kinh
tế,xãhộihọcvàtâmlýhọcbaogồmnhữngvấnđềnhư:Tuyểndụng,thuê mướn,v...v
-Nhữngngườisởhữunàysẽthuêhoặcmuasứclaođộng,kếthợpvớicácyếu
tốđầuvàokhácđểsảnxuấtrahànghoá,dịchvụsaochođạtlợinhuậntốiđa.
Ngườilaođộngcũngsẽtìmnơibánsứclaođộngcủamìnhsaochocólợinhất.
Quanhệlàmcôngănlươnglàquanhệlaođộngđặctrưngnhấtcủanềnkinhtế
thịtrường.Từđó,quanhệlaođộngchỉxuấthiệnởnhữngnơicóthuêmướn
laođộngmangtínhcôngnghiệpđểsảnxuấtvậtphẩm,hànghoávìmụctiêulợi nhuận.
-Còncácchủsởhữunhỏđứngratổchứckinhdoanh,sửdụnglaođộngchính
mìnhhaycủagiađìnhmình,hoặccóthuêmướnlaođộngnhưngđểlàmrasản
phẩmdùngtronggiađìnhthìkhôngchịusựđiềuchỉnhphápluậtvềquanhệ laođộng
-Chủthểcủaquanhệxãhộibaogồmcáccánhânđơnlẻ,cáctổchứcđạidiện
củahọởcáccấpkhácnhauvàcácchủthểđóngvaitròquảnlý,hỗtrợ
-3đặcđiểmcủaquanhệlaođộng:
+Chỉmốiquanhệqualạigiữangườilaođộngvàngườisửdụnglao động
+Chịusựđiềuchỉnhvềmặtpháplývànhữngcanthiệptrựctiếpkhicần
thiếtcủanhànước
+Diễnratấtcảtrongcácngànhnhưngmốiquanhệnàytrởnênphức
tạphơnởnhữngngànhsửdụngnhiềulaođộng.Đặcbiệtlàngànhcông nghiệp
-Quanhệlaođộngcótínhxãhộivìkhithamgiavàocùngmộtquanhệcác
bênkhôngchỉliênquanđếnnhauvềlợiíchkinhtếmàcầnđượcthoảmãnvề
giátrịtinhthần.
2. Một số hình thức quan hệ lao động
-Có4hìnhthứcquanhệlaođộngởViệtNam
+Quanhệlaođộnggiữanhânviênchứcvớixínghiệpcơquannhà nước
+Quanhệlaođộngtrongtổchứcsảnxuấttậpthể
+Quanhệlaođộnghìnhthànhtrongviệcthuêmướnlaođộnggiữacác
chủhộtưnhân,chủxínghiệptưnhânvớingườilàmthuê.
+QuanhệlaođộnggiữangườilaođộngViệtNamvớicácchủdoanh
nghiệpcóvốnđầutưnướcngoàiđangsảnxuấtkinhdoanhtheoluậtđầu
tưnướcngoàitạiViệtNam
-Trongquanhệlaođộng,ngườilaođộngphảithựchiệnhoạtđộnglaođộng
nàođó,cònbênsửdụngthìphảitrảcônghoặclươngvàđảmbảođiềukiệnlao
độngcầnthiếtcủahọ.Hợpđồnglaođộnglàhìnhthứcpháplýchủyếuvàphổ
biếnnhấtcủaquanhệlaođộng.Hợpđồnglaođộngphảinằmtrongkhuônkhổ
cácquyđịnhluậtphápvềhợpđồngcủamỗinướcvàthườngđượcxếpvàoloại
hợpđồngthuêmướndịchvụlaođộng
-Hợpđồnglaođộngcánhânlàhìnhthứcpháplýđểxáclậpquanhệgiữa
ngườicósứclaođộngvàngườimướnthêulaođộng.Nótạođiềukiệncho
ngườilaođộngthựchiệnquyềnlàmviệc,quyềntựdolựachọncôngviệcvà
nơilàmviệcphùhợpvớibảnthân,đồngthờilàcơsởđểngườisửdụnglao
độngtuyểnchọnlaođộngphùhợpvớiyêucầucủađơnvịmình.
-Thoảướclaođộngtậpthểđểđiềuchỉnhvàgiảiquyếtcácmâuthuẫnphát
sinh.Đểcó“bảnthoảướclaođộng”Cần“thươnglượngtậpthể”Làquátrình
thảoluậnvàđàmphángiữagiớichủsửdụnglaođộngvàcôngđoàn.Thoảước
laođộngtậpthểcóthểtiếnhànhởcáccấpnhư:Trungương,địaphương,vùng,
ngành,doanhnghiệp.Thoảướccấptrênsẽlàcơsởchothoảướctậpthểcấp dưới
3. Cơ chế hoạt động của quan hệ lao động
3.1Cơchếhaibên
-Cơchếhaibênlàbấtkỳquátrìnhnàomàbằngcáchđónhữngsựdànxếphợp
táctrựctiếpgiữangườisửdụnglaođộngvàngườilaođộng
-Đặcđiểmcủacơchếhaibên:
+Chỉcóhaibênthamgialàngườilaođộng,ngườisửdụnglaođộngvà
sựtươngtácgiữahaibênlàtrựctiếp
+Cơchếhaibênvậnhànhtrongkhuânkhổluậtphápvànhữngchính
sách,quyđịnhdochínhphủbanhành
+Cơchếhaibêngiảiquyếtnhữngvấnđềmangtínhđặcthùcủangành,
địaphương,cácvấnđềcụthểtạinơilàmviệc,nênhoạtđộngtươngđối
thườngxuyêndễdẫntớinguycơxungđột
3.2Cơchếbabên
-Cơchếbabênlàsựtươngtáctíchcựccủachínhphủ,ngườisửdụnglaođộng
vàngườilaođộng.Mộtquátrìnhbabênbaogồmviệcthamkhảoýkiến,
thươngthuyếthoặccùngđưaraquyếtđịnh,phụthuộcvàocáchthứcđãđược
nhấttrígiữacácbênliênquan
-Nhằmtăngcườngđốithoạixãhộihướngtớimụctiêucơbảnlàxâydựngmối
quanhệlaođộnghàihoà,ổnđịnh
-Đặcđiểmcơchếbabên:
+Nhànướchướngdẫnngườilaođộngvàngườisửdụnglaođộngxây
dựngmốiquanhệhàihoà,ổnđịnh.Chínhphủquyếtđịnhvàcôngbố
mứclươngtốithiểuchung,vàmứclươngtốithiểuvùng,ngànhcho
từngthờikỳsaukhilấyýkiếncủatổngliênđoànlaođộngViệtNamvà
đạidiệnngườisửdụnglaođộng.
+Tồntạivàvậnhànhởcấpquốcgia,ítvậnhànhởcấpngànhvàđịa
phương.Khôngtồntạiởcácdoanhnghiệp
+Vấnđềcácbêncùngquantâmlàgiảiquyếtcácđịnhhướngchính
sách,cácquyếtđịnhtrongcơchếbabên
+Cácbênthamgianhấtthiếtphảithôngquacáctổchứcđạidiện
+Chỉcósựbìnhđẳngcủangườisửdụnglaođộngvàngườilaođộng.
Chínhphủlàngườiquyếtđịnhcuốicùng.
4.Thực trạng quan hệ lao động ở Việt Nam
-Thựctrạngquanhệlaođộngthôngquahệthốngphápluật:
+Thànhlậpuỷbanquanhệlaođộng-làtổchứcphốihợpbabênởcấp
quốcgiatưvấnchochínhphủhoạchđịnhcácchínhsách,phápluật
nhằmthúcđẩyvàpháttriểnquanhệlànhmạnh.
+Thànhlậptrungtâmhỗtrợpháttriểnquanhệlaođộngnhằmtham
vấn,tưvấnhoàgiảichocácbênởcấpdoanhnghiệptrongviệcthương
lượngcácvấnđềliênquanđếnquanhệlaođộng.
-Thựctrạngquanhệlaođộngthôngquahệthốngtươngtácxãhội:
+Côngđoànhoạtđộngởcấptrungươngvàđịaphươngcónhữnghoạt
độngtươngđốipháttriểnnhưngởdoanhnghiệpchậmvàít.
+Chưacósựtươngthíchgiữatổchứcđạidiệnngườilaođộngvàtổ
chứcđạidiệnngườisửdụnglaođộngởcấpngành,khuvực. Câu hỏi :
Câu 1 : Phân công lao động ở Việt Nam hiện nay có bao nhiêu hình thức ?  A.3 B.2 C.4 D.5
Trảlời:A.Baogồmhìnhthứcphâncôngtheogiớitính;theođộtuổivàtheo vùng/khuvực.
NếutrảlờilàBvớiđápánlàPhâncônglaođộngcábiệtvàphâncônglaođộngxã
hộithìcũngđúngNHƯNGcụthểởVNhiệnnaycó3hìnhthứcphâncônglaođộng
rõràngnhưtrên.(nàylàtheogiáotrình)
Câu 2 : Quan hệ lao động trong tổ chức là quan hệ giữa: 
A.Ngườisửdụnglaođộngvànhànước
B.Ngườisửdụnglaođộngvàngườilaođộng
C.Ngườilaođộngvànhànước.
D.Ngườilaođộng,ngườisửdụnglaođộngvànhànước ĐápánB
Câu 3 : Hiện tại Việt Nam có tỷ lệ thất nghiệp cao hay thấp ? A.Cao B.Thấp
ĐápánB.HiệnVNcólựclượngthamgialaođộngcaovàtỷlệthấtnghiệpthấp.
Câu 4 : Có bao nhiêu cơ chế hoạt động của quan hệ lao động  A.4 B.5 C.2 D.3
ĐápánC.Cơchế2bênvàcơchế3bên
Câu 5 : Trong thị trường lao động có chênh lệch về mức lương của nam và nữ không ?  A.Có B.Không
ĐápánA.Tuytỷlệnữthamgialaođộngcaonhưngmứclươngcủanữlạicótỷlệ thấphơnnam