




Preview text:
Đất nào giữ nước tốt? Loại đất nào sau đây giữ nước tốt nhất?
1. Tìm hiểu chung về đặc tính của các loại đất
Muốn biết về loại đất nào giữ nước tốt nhất thì việc đầu tiên mà chúng ta cần
nắm rõ là các khái niệm, đặc điểm của các loại đất: đất cát, đất sét, đất sét, đất thịt. Theo đó:
- Đất cát: là loại đất trong đó cát chiếm hơn 70% trọng lượng. Đất cát dễ thấm
nước nhất nhưng lại không có khả năng giữ nước tốt, có thể nói là kém. Đất
cát chịu tác động nhiệt rất mạnh, dễ nóng, dễ lạnh. Đất cát nghèo chất dinh
dưỡng và các chất kei kết, dễ bị xói mòn
- Đất sét là loại đất chứa hơn 65% sét. Nó có tính chất hoàn toàn ngược lại
với đất cát. Khó thấm nước nhưng lại giữ được nước tốt hơn, đất sét chặt.
Đất sét khó nóng lên nhưng lại lâu nguội sét chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn đất cát
- Đất thịt: là loại đất mang tính chất trung gian giữa đất cát và đất sét. Nếu là
đất thịt nhẹ thì nó có tính chất ngã về đất cát, có đất thịt nặng thì có tính chất
nghiêng về đất sét. Rất thích hợp cho việc xây dựng công trình thủy sản.
2. Loại đất giữ nước tốt nhất? Giải thích?
Theo như đặc tính của các loại đất và để xét được khả năng giữ nước, chất
dinh dưỡng tốt của đất phụ thuộc vào các hạt cát, limon, stes, chất mùn. Đất
chứa nhiều hạt có kích thước càng bé, đất càng chứa nhiều mùn, khả năng
giữ nước và chất dinh dưỡng sẽ càng tốt. Theo vậy thì đất giữ nước tốt nhất
chính là đất sét, sau đó đến đất thịt và cuối cùng là đất cát. Vì khả năng giữ
nước tốt nên đất sét được coi là loại đất tốt nhất cho cây trồng. Nói đất sét là
loại đất giữ được nước tốt nhất vì:
- Đất sét gồm các loại khoáng chất phyl osilicat giàu các oxide và hidroxide
của silic và nhôm cũng như bao gồm một lượng lớn nước tham gia vào việc
tạo cấu trúc và thay đổi theo từng loại đất sét
- Đất sét có kết cấu cực kỳ đặc, phần lớn các hạt khoáng của nó là các hạt
sét rất mịn. Do đó khả năng lưu thông nước trong lòng đất bị hạn chế. Đất dễ
bị ngập úng khi mưa và nứt nẻ khi khô hạn. Nhưng loại đất này tương đồi
giàu dinh dưỡng. Bởi các hạt sét mang điện tích âm nên chúng thu hút và giữ
đưuọc các hạt mang điện tích dương như canxi, kali, magie
- Nước có xu hướng đọng thành vũng trên mặt đất, khó ngấm sâu vào trong đất
- Đất sét có độ kết dính cao. Khi đất ẩm, nó rất dẻo, chúng ta có thể nhào nặn
chúng dễ dàng. Khi đất khô, nó tạo thành các khối cứng. Có thể ví chúng như
những khối bê tông sinh học
- Trong quá trình làm đất và trồng trọt, đất sét bám dính vào giày và các dụng
cụ làm vườn rất chắc, tạo thành các cục lớn không dễ tách ra
Bên cạnh đó, có thể tìm hiểu đôi chút về đặc điểm của loại đất sét như:
- Đất sét là chất mềm dẻo khi ẩm, điều này có nghĩa là rất dễ tạo dạng cho nó
bằng bàn tay. Khi khô nó trở nên rắn chắc hơn và khi bị "nung" hay làm cứng
bằng nhiệt độ cao, đất sét trở thành rắn vĩnh cửu. Thuộc tính này làm cho đất
sét trở thành một chất lý tưởng để làm các đồ gốm sứ có độ bền cao được sử
dụng cả trong những mục đích thực tế cũng như dùng để làm đồ trang trí
- Đất sét còn được sử dụng làm vật liệu chống thấm nước cho các công trình
thủy lợi: Cống rãnh, đập ngăn nước....
- Đất sét được phân biệt với các loại hạt đất đá nhỏ khác có trong đất, chẳng
hạn như bùn nhờ kích thước nhỏ của chúng, hình dạng tạo bông hay tạo lớp,
khả năng hút nước cũng như chỉ số độ dẻo cao. Trong các nguồn tài liệu
khác nhau thì người ta chia đất sét ra thành ba hay bốn nhóm chính như sau:
kaolinit, montmoril onit - smectit, il it và chlorit (nhóm cuối cùng không phải lúc
nào cũng được coi là một phần của đất sét và đôi khi được phân loại như là
một nhóm riêng, trong phạm vi phyl osilicat)
- Có khoảng 30 loại đất sét nguyên chất khác nhau trong các nhóm này
nhưng phần lớn đất sét tự nhiên là các hỗ hợp của các loại khác nhau này
cùng với các khoáng chất đã phong hóa khác.
3. Đất sét nên trồng những loại cây nào?
Đất sét là loại đất bao gồm các hạt khoáng rất mịn và không nhiều chất hữu
cơ. Loại đất này khá dính vì không có nhiều khoảng trống giữa các hạt
khoáng. Và khả năng thoát nước của nó kém. Do vậy những khu vực đất sét
dễ bị ngập úng trong mùa mưa và khô hạn vào mùa hè. Đất sét thường có ở
các vùng đồi núi, gần biển, hoặc vùng đồng bằng. Ở nước ta, đất sét tập
trung nhiều ở Bình Phước, Đắk Lak, tiêu biểu là kỳ quan đường hầm đất sét
ở Đà Lạt. Để có thể nhận biết được đất nào là đất sét thì ta có thể dựa trên
các dấu hiệu như nước có xu hướng đọng thành vũng trên mặt đất, khó
ngấm sâu vào trong đất. Nên là nếu quý khách bắt gặp loại đất nào có hiện
tượng như vậy và có màu nâu hơi đen sẫm thì đó khả năng là đất sét. Thêm
vào đó để nhận biết rõ hơn thì sẽ căn cứ thêm vào độ kết dính cao. Khi đất
ẩm, nó sẽ rất dẻo và chúng ta có thể nhào nặn chúng một cách dễ dàng. Còn
khi đất khô sẽ có hiện tượng đông cứng, có thể ví chúng như những khối bê
tông sinh học. Trong quá trình làm đất và trồng trọt, đất sét bám dính vào giày
và các dụng cụ làm vườn rất chắc, tạo thành các cục lớn không dễ tách ra.
Với những đặc tính có lợi này của đất sét, thì đất sét rất phù hợp để trồng các
loại cây như cây lúa nước, lúa nếp, cây sen, cây súng, rau muống dây, bông
cải xanh, súp lơ, bắp cải, đậu ve, cải xoăn, cải bẹ và các loại cây lấy củ như
khoai tây, khoai lang, khoai môn, củ cải trắng, củ cải đó. Một số loại rau xanh
như cà chua, mướp đắng, bầu bí, ớt, cam, quýt, chanh bưởi. Khá nhiều loại
cây thích hợp với đặc tính giữ nước tốt nhưng lại có khả năng thoát nước
kém. Nhưng người dân hoàn toàn có thể trồng được nhiều loại cây khác nếu
như biết cách cải tạo đất đúng cách theo quy trình mà chúng tôi hướng dẫn
trong mục số 4 của bài viết
Một số ưu điểm của đất sét có thể kể đến khi trồng câ như nhiệt độ trong đất
sét thay đổi chậm hơn so với nhiệt độ không khí, đất sét có kết cấu chặt nên
giữ được nhiều nước và chất dinh dưỡng hơn. Đất sét chứa nhiều keo vì vậy
dễ hấp thụ được lượng lớn các chất dinh dưỡng, giữ nước và giữ phân tốt.
Các chất hữu cơ có trong đất sét sẽ phân giải chậm nên thành phần hữu cơ
trong đất được tích lũy nhiều hơn đất cát. Đất sét cũng khá mềm, hấp thụ
dinh dưỡng tốt, ít khi bị xói mòn, rửa trôi. Nếu người dân biết cách cải tạo thì
đất sé có thể trồng nhiều loại câu khá thuận lợi
Tuy nhiên bên cạnh đó, đất sét cũng có nhiều mặt hạn chế, nhược điểm trong
việc trồng cây như: vì cấu trúc khá chặt nên khả năng thoát nước, thoáng khí
rất kém, dễ gây ngập úng ảnh hưởng đến cây trồng. Khi bị hạn hán hay thiếu
nước thì đất rất dễ bị nứt nẻ. Điều này dễ làm đứt rễ cây trong đất, gây chết
cây. Cây trồng khó phát triển tự nhiên trên đất sét và năng suất kém. Cần
nhiều công sức và thời gian chăm sóc của bà con nông dân khi canh tác trên loại đất này
4. Cách cải tạo đất sét hiệu quả
Để việc cải tạo đất sét đạt hiệu quả cao nhất, người dân cần thực hiện trên
toàn bộ khu vườn, Nếu chỉ cải tạo đất trong từng hố trồng riêng lẻ, thì chỉ có
hiệu quả trong một khoảng thời gian rất ngắn. Cây trồng có thể sẽ phát triển
rất tốt trong khoảng thời gian này. Tuy nhiên, đến khi rễ cây cần vươn xa hơn,
chúng sẽ bị chặn lại bởi phần đất không được cải tạo xung quanh hố trồng.
Và cây bị chững lại, không thể phát triển khỏe mạnh được như bình thường
nữa. Quý khách có thể tiến hành việc cải tạo đất thông qua các cách sau đây:
Cách 1: Cải tạo đất bằng bổ sung chất hữu cơ:
- Rải đều các chất hữu cơ lên bề mặt đất cần cải tạo. Đảm bảo lớp hữu cơ
phủ trên đất có độ dày từ 15 đến 20 cm
- Dùng xẻng, quốc để đào xới và trộng lẫn bề mặt hữu cơ vừa rải với lớp đất
trên cùng dày khoảng từ 15 đến 30 cm
- Cấu trúc đất sẽ được cải thiện khi các vi sinh vật trong đất hoạt động để
phân hủy các chất hữu cơ được thêm vào. Các loài sinh vật tiêu biểu như
giun, dế, kiến, mối... Chúng như những người thợ cày cần mẫn ngày đêm sẽ
đào xới, vận chuyển các chất hữu cơ vào sâu trong lòng đất. Người dân nên
có các biện pháp bảo vệ và tăng số lượng các sinh vật ấy. Để quá trình cải
tạo đất sét diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn
- Ngay sau khi hoàn thành quá trình trộn lẫn trên, người dân có thể lên luống
và trồng cây được ngay. Mỗi năm, bạn cần bổ sung hữu cơ cho đất dưới
dạng phân hữu cơ từ 1 đến 2 lần mỗi năm. Để quá trình cải thiện cấu trúc đất
được tiếp tục diễn ra. Ngăn ngừa việc khu vườn trở lại trạng thái đất sét nặng như ban đầu
- Những tàn dư thực vật sau mỗi mùa vụ thu hoạch là một nguồn vật liệu hữu
cơ tuyệt vời cho khu vườn. Thay vì mất công làm sạch khu vườn bằng cách
thu dọn lá và các tàn dư thực vật. Hãy để chúng được phân hủy một cách tư
nhiên. Giúp cung cấp một lượng hữu cơ cho đất trồng
Cách 2: Trồng các loại cây, cỏ có tác dụng cải tạo đất:
- Một số loại cỏ có tác dụng tốt khi cải tạo đất là cỏ Vetiver, cỏ Muồng Vàng,
cỏ Xuyến Chi... Các loại cỏ này có đặc điểm chung là bộ rễ cực dài, khỏe, có
khả năng đâm xuyên qua các tầng đất tốt. Giúp mang nước, không khí và các
chất dinh dưỡng vào sâu trong đất. Bên cạnh đó, chúng còn là nguồn sinh
khối hữu cơ tại chỗ. Và che phủ mặt đất, tạo môi trường thuận lợi cho sinh vật phát triển.
- Đặc biệt người dân có thể trồng chuối trong khu vườn của mình. Rễ của
chuối có khả năng đâm xuyên, phá sét cực kỳ nhanh
Cách 3: Bổ sung vi sinh cho đất
Hệ vi sinh trong đất có vai trò rất quan trọng. Chúng giúp cải thiện cấu trúc
đất trồng. Quá trình hoạt động của vi sinh có tác dụng chuyển hóa dinh
dưỡng trong phân bón, phân giải các chất hữu cơ trong đấtm chuyển hóa các
chất khó tan thành dễ tan. . Giúp cây trồng dêc dàng hấp thụ dinh dưỡng và
sinh trưởng thuận lợi hơn
- Như vậy, nếu hệ vi sinh vật trong đất phong phú và hoạt động hiệu quả thì
cấu trúc của đất sét sẽ được cải thiện rất nhiều. Để tăng cường hệ vi sinh
trong đất, người dân có thể: bón phân hữu cơ, bón vôi, tưới nước, phủ xanh
nền đất trồng. Trồng luân canh hoặc xen canh các loại cây trồng khác với cây
họ đậu nhằm tận dụng hệ vi sinh vật cộng sinh rễ, tăng cường hàm lượng đạm trong đất.
- Hạn chế các loại thuốc bảo vệ thực vật hóa học, các loại phân vô cơ tránh
làm ảnh hưởng đến hệ sinh vật tròn đất
- Bón thêm phân vi sinh, để bổ sung thêm lượng vi sinh vật có ích vào đất trồng
Lưu ý rằng sau mỗi mùa hay mỗi năm, người dân nên thu thập mẫu đất và
xét nghiệm để kiểm tra sức khỏe hay tình trạng của đất. Như vậy sẽ có thể
kịp thời bổ sung cho đất những dinh dưỡng đang bị thiếu hụt một cách hiệu quả và kịp thời.
Document Outline
- Đất nào giữ nước tốt? Loại đất nào sau đây giữ nướ
- 1. Tìm hiểu chung về đặc tính của các loại đất
- 2. Loại đất giữ nước tốt nhất? Giải thích?
- 3. Đất sét nên trồng những loại cây nào?
- 4. Cách cải tạo đất sét hiệu quả