Dãy núi nào là dãy núi cao và đồ sộ nhất Châu Á?

Dãy núi nào là dãy núi cao và đồ sộ nhất Châu Á?
1. Dãy núi cao và đồ sộ nhất Châu Á là gì?
Dãy núi cao và đồ sộ nhất Châu Á là dãy núi Himalaya hay còn gọi dưới tên
Hán Việt là dãy núi Hy Mã Lạp Sơn. Dãy núi Himalaya nằm ở châu Á và dài
khoảng 2.400 km, chạy qua nhiều quốc gia như Ấn Độ, Nepal, Bhutan,
Pakistan và Trung Quốc. Dãy núi này được bao phủ bởi tuyết suốt năm và
điều kiện thời tiết khắc nghiệt, điều này khiến cho việc leo núi trở thành một
thử thách vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, sự đẹp mê hồn của Himalaya đã thu
hút được nhiều người muốn chinh phục những đỉnh núi cao nhất thế giới.
Everest là đỉnh núi cao nhất trong dãy Himalaya, với độ cao 8.848 m. Nó đã
trở thành một trong những điểm đến du lịch nổi tiếng trên thế giới, thu hút
hàng ngàn du khách và người leo núi đến thăm và thử sức. Ngoài việc là nơi
tập trung những ngọn núi cao nhất thế giới, dãy Himalaya còn là một trong
những khu vực đa dạng sinh học lớn nhất trên thế giới, với nhiều loài động
thực vật và động vật sống trong môi trường khắc nghiệt này. Các nhà bảo vệ
môi trường cũng đang nỗ lực để bảo vệ sự đa dạng sinh học của dãy núi
Himalaya trước những nguy cơ do con người gây ra. Cuối cùng, dãy núi
Himalaya cũng có tầm quan trọng về mặt kinh tế và văn hóa. Nó là nơi sinh
sống của nhiều dân tộc và bộ tộc, với nền văn hóa đa dạng và phong phú.
Dãy Himalaya là nơi sinh sống của khoảng 52,7 triệu người, bao phủ 5 quốc
gia gồm Bhutan, Trung Quốc, Ấn Độ, Nepal và Pakistan. Phạm vi của Hindu
Kush ở Afghanistan và Hkakabo Razi ở Myanmar thường không được tính,
tuy nhiên cả hai đều là một phần của hệ thống sông Hindu Kush Himalaya
(HKH) cùng với Bangladesh. Himalaya có ảnh hưởng sâu sắc đến khí hậu
của khu vực, giúp giữ mưa gió mùa trên đồng bằng Ấn Độ và hạn chế lượng
mưa trên cao nguyên Tây Tạng. Ngoài ra, dãy núi Himalaya đã định hình sâu
sắc các nền văn hóa của tiểu lục địa Ấn Độ, với nhiều đỉnh núi thuộc dãy núi
Himalaya được coi là linh thiêng trong Ấn Độ giáo, Phật giáo và Kỳ Na giáo.
Các sông bắt nguồn từ dãy núi này cung cấp nước cho hàng triệu người và là
nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng quan trọng.
2. Sự ra đời của dãy Himalaya
Dãy núi Himalaya được hình thành từ sự va chạm giữa hai mảng lục địa lớn:
mảng Ấn-Úc và mảng Á-Âu. Theo học thuyết kiến tạo mảng, sự va chạm này
đã kéo dài suốt hàng triệu năm và dẫn đến sự nâng lên của các đá trầm tích
và đá biến chất. Himalaya được coi là núi nếp uốn, là kết quả của sự nén ép,
uốn cong và kéo giãn đá. Sự va chạm bắt đầu từ khoảng 70 triệu năm trước
khi mảng Ấn-Úc di chuyển về phía bắc với vận tốc khoảng 15cm/năm và va
chạm với mảng Á-Âu. Khoảng 50 triệu năm trước, mảng Ấn-Úc đã đóng kín
hoàn toàn đại dương Tethys, sự tồn tại của đại dương này được xác định
thông qua các đá trầm tích lắng đọng trên đáy đại dương và các núi lửa ở rìa
của nó. Vì các trầm tích này nhẹ, chúng được nâng lên thành núi thay vì bị
chìm xuống đáy đại dương. Mảng Ấn-Úc tiếp tục di chuyển theo chiều ngang
bên dưới cao nguyên Thanh Tạng làm cho cao nguyên này nâng lên. Cao
nguyên Arakan Yoma ở Myanmar và quần đảo Andaman và Nicobar thuộc
vịnh Bengal cũng được hình thành do sự va chạm này. Sự va chạm giữa hai
mảng lục địa lớn này đã tạo ra một trong những dải núi trẻ nhất trên Trái Đất - dãy núi Himalaya.
3. Hệ thống thuỷ văn của dãy Himalaya
3.1. Hệ thống con sông của dãy Himalaya
Dãy Himalaya không chỉ là một kho tài nguyên đá quý và khoáng sản quý giá,
mà còn là một nguồn cung cấp nước quan trọng cho các vùng lân cận. Dãy
Himalaya không tạo thành một lưu vực lớn, nhưng nó có vai trò quan trọng
trong việc tạo ra các con sông lớn. Các sông phía tây của dãy núi này được
cung cấp nước bởi sông Ấn - sông lớn nhất của Ấn Độ, và các con sông khác
như Jhelum, Chenab, Ravi, Beast, và Sutlej. Các sông này chảy vào biển Ả
Rập và cung cấp nước cho hàng triệu người ở các vùng lân cận.
Các sông chính khác của dãy Himalaya là sông Hằng, Brahmaputra và
Yamuna, cùng với các chi lưu khác. Brahmaputra bắt nguồn từ sông Yarlung
Tsangpo ở tây Tây Tạng và chảy về phía đông qua Tây Tạng và về phía tây
qua các đồng bằng Assam. Sông Hằng chảy từ phía bắc của Ấn Độ và qua
Bangladesh trước khi vào Vịnh Bengal qua vùng đồng bằng Sundarbans.
Tuy nhiên, dãy Himalaya đang đối mặt với các thách thức và nguy cơ do các
hoạt động nhân đạo và biến đổi khí hậu. Sự phá rừng và đốt rừng gây ra sạt
lở đất và tàn phá môi trường tự nhiên, và làm giảm nguồn cung nước của các
con sông. Ngoài ra, tuyết tan và nước lũ ngày càng trở nên khó kiểm soát,
gây ra thiệt hại đến những người dân sinh sống dọc theo các con sông này.
Vì vậy, việc bảo vệ và duy trì dãy Himalaya là rất cần thiết để bảo vệ môi
trường sống của các loài động thực vật và giúp các cộng đồng địa phương có
nguồn nước sạch và an toàn.
3.2. Hệ thống sông băng của dãy Himalaya
Dãy núi Himalaya là nơi tích tụ băng và tuyết lớn thứ 3 trên thế giới sau Nam
Cực và Bắc Cực, với khoảng 15.000 sông băng và khoảng 12.000 km³ nước
ngọt. Các sông băng nổi tiếng như Gangotri và Yamunotri ở Uttarakhand,
Khumbu ở khu vực đỉnh Everest, Langtang ở vùng Langtang và Zemu ở Sikkim.
Vì nằm gần chí tuyến Bắc, ranh giới băng tuyết vĩnh cửu của Himalaya nằm ở
độ cao lớn nhất trên thế giới, khoảng 5.500 mét (18.000 ft). So với các núi ở
xích đạo thuộc New Guinea, Rwenzori và Colombia, đường băng tuyết
của Himalaya cao hơn tới 900 mét (2.950 ft). Các khu vực cao hơn của dãy
núi này có tuyết phủ quanh năm, mặc dù chúng nằm gần vùng nhiệt đới, và
chúng là thượng nguồn của các con sông lớn có dòng chảy quanh năm.
3.3. Hệ thống hồ của dãy Himalaya
Khu vực Himalaya là một trong những khu vực có nhiều hồ nước ngọt lớn
nhất thế giới. Điều đó là do sự tích tụ của nước từ những cơn mưa và tuyết
rơi trên các đỉnh núi và dãy núi xung quanh. Hầu hết các hồ nằm ở độ cao
thấp hơn 5.000 mét, và kích thước của chúng giảm dần theo độ cao.
Đa số các hồ lớn thuộc dãy Himalaya đều nằm ở phía bắc của dãy núi.
Manasarovar là một trong số đó, với diện tích lên đến 420 km2 (160 dặm
vuông). Đây là một trong những hồ linh thiêng nhất của người Hindu và được
coi là một trong những hồ linh thiêng nhất thế giới. Nó nằm gần núi Kailash ở
độ cao 4.590 mét (15.060 ft) và là nơi diễn ra nhiều nghi lễ tôn giáo. Ngoài
Manasarovar, còn có rất nhiều hồ lớn khác ở Himalaya, bao gồm Rakshastal
với diện tích 250 km2 (97 dặm vuông) và nằm thấp hơn một chút so với
Manasarovar ở độ cao 4.575 mét (15,010 ft). Hồ Puma Yumco là một trong
những hồ cao nhất trong số các hồ lớn hơn ở độ cao 5.030 mét (16.500 ft).
Nó nằm ở Tây Tạng và là nơi cư trú của rất nhiều loài động vật hoang dã.
Trái ngược với phía Bắc, đi về phía nam của dãy núi, các hồ có kích thước
nhỏ hơn. Trong đó có thể kể đến hồ Tl y Cho, hồ Pangong, hồ Yamdrok,...
4. Khí hậu của dãy Himalaya
Kích thước rộng lớn, phạm vi độ cao khổng lồ và địa hình phức tạp của dãy
Himalaya có nghĩa là vùng núi này có nhiều loại khí hậu, từ cận nhiệt đới ẩm
ở chân đồi đến điều kiện hoang mạc khô, lạnh ở phía Tây Tạng của dãy núi.
Đối với phần lớn dãy Himalaya - ở phía nam của những ngọn núi cao, ngoại
trừ ở phía tây xa nhất, đặc điểm đặc trưng nhất của khí hậu là gió mùa. Mưa
lớn đến vào gió mùa tây nam vào tháng 6 và kéo dài đến tháng 9. Gió mùa có
thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến giao thông và gây ra những trận sạt lở đất
lớn. Nó cũng hạn chế cơ hội du lịch - mùa leo núi và trekking bị giới hạn trong
cả trước gió mùa vào tháng Tư/tháng Năm hoặc sau gió mùa vào tháng
Mười/tháng Mười Một (mùa thu). Nepal và Sikkim thường được coi là có năm
mùa: mùa hè, gió mùa, mùa thu, (hoặc sau gió mùa), mùa đông và mùa xuân.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến dãy núi Himalaya - dãy núi cao và
đồ sộ nhất Châu Á. Hy vọng bài viết này đã đem đến cho bạn đọc những kiến
thức bổ ích. Xin chân thành cảm ơn bạn đọc đã quan tâm theo dõi!
Document Outline

• Dãy núi nào là dãy núi cao và đồ sộ nhất Châu Á?
  • 1. Dãy núi cao và đồ sộ nhất Châu Á là gì?
  • 2. Sự ra đời của dãy Himalaya
  • 3. Hệ thống thuỷ văn của dãy Himalaya
    • 3.1. Hệ thống con sông của dãy Himalaya
    • 3.2. Hệ thống sông băng của dãy Himalaya
    • 3.3. Hệ thống hồ của dãy Himalaya
  • 4. Khí hậu của dãy Himalaya