Đề cương chi tiết học phần Kinh tế học đại cương | Đại học Thăng Long

lOMoARcPSD| 39099223
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
BỘ MÔN KINH TẾ HỌC
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Hà Nội, ngày tháng năm 2020
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
1. Tên học phần: Kinh tế học ại cương (General Economic)
2. Mã học phần: EC101
3. Ngành ào tạo: Ngành Kế toán, Tài chính – Ngân hàng, Quản trị kinh doanh
4. Mô tả học phần: Học phần Kinh tế học ại cương là sự kết hợp một số kiến thức cơ bản
của kinh tế học vi mô và vĩ mô ể giúp sinh viên - những người mới làm quen với cách
thức tư duy như những nhà kinh tế học – có thể hiểu, tự phân tích và ánh giá các vấn ề
kinh tế ơn giản. Với lý thuyết về cung, cầu, hệ số co giãn, ảnh hưởng của việc ánh thuế
ến thị trường cùng với một số chỉ tiêu cơ bản của kinh tế vĩ mô như GDP, tăng trưởng
kinh tế, lạm phát, thất nghiệp và thị trường vốn, sinh viên sẽ có sự hiểu biết ầy ủ hơn về
cơ chế vận hành của nền kinh tế và vai trò của chính phủ trong việc thúc ẩy tăng trưởng kinh tế. -
Học phần kinh tế học ại cương ược học vào năm thứ 1. -
Học phần kinh tế học ại cương cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh
tế học vi mô và vĩ mô làm nền tảng trước khi sinh viên học những học phần chuyên sâu
về kinh tế học vi mô và vĩ mô.
5. Số tín chỉ (TC): 3
6. Điều kiện tiên quyết: Không
7. Thời lượng (giờ): 45 giờ (mỗi giờ 55 phút), trong ó: - Lý thuyết (LT): 30 giờ - Bài tập (BT): 15 giờ
8. Mục tiêu chung của học phần:
• Giúp sinh viên nắm ược một cách có hệ thống các nguyên lý vận hành của kinh tế thị trường. 1 lOMoARcPSD| 39099223
• Cung cấp hệ thống kiến thức cơ bản của kinh tế học vi mô như lý thuyết cung – cầu,
hệ số co giãn cùng một số chỉ tiêu cơ bản của kinh tế vĩ mô như GDP, tăng trưởng
kinh tế, lạm phát và thất nghiệp.
• Giúp sinh viên làm quen với cách thức tư duy như các nhà kinh tế học – có thể hiểu
và phân tích các vấn ề kinh tế ơn giản.
9. Chuẩn ầu ra học phần:
Sau khi học xong học phần Kinh tế học ại cương, sinh viên có thể: - Về kiến thức:
• Hiểu ược các nguyên lý cơ bản của kinh tế học.
• Trình bày ược các khái niệm cơ bản của kinh tế vi mô như cung – cầu, hệ số co giãn,
hiệu quả thị trường cũng như các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô cơ bản như GDP, tăng trưởng,
lạm phát và thất nghiệp.
• Đánh giá ược tác ộng của các chính sách thuế và kiểm soát giá của chính phủ tới kết cục của thị trường. - Về kỹ năng:
• Sử dụng thành thạo một số công cụ toán học cơ bản như ồ thị, phương trình trong
phân tích các vấn ề kinh tế.
• Có khả năng tìm hiểu và giải áp các vấn ề thực tế về kinh tế học - Về thái ộ:
• Yêu thích tìm hiểu về các kiến thức kinh tế học cũng như các vấn ề kinh tế - xã hội liên quan.
• Phát triển ược khả năng tự học của bản thân.
10. Tài liệu học tập:
- Giáo trình: N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học, Nhà xuất bản Thống kê, (tập I &II). - Tài liệu tham khảo:
1) David Begg (2012), Kinh tế học vi mô, Nhà xuất bản Thống
kê. 2) David Begg (2012), Kinh tế học vĩ mô, Nhà xuất bản Thống kê. 3) Vũ Kim Dũng
và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học, Nhà xuất bản Đại học kinh tế quốc
dân, (tập I &II). 4) Michael Parkin (2017), Microeconomics (13th edition), Pearson,
University of Western Ontario. 2 lOMoARcPSD| 39099223
5) Michael Parkin (2017), Macroeconomics (13th edition), Pearson,
University of Western Ontario.
11. Đánh giá sinh viên: - Chuyên cần: 10%
- Đánh giá quá trình: 30%
- Thi kết thúc học phần: 60%
+ Hình thức thi: Trắc nghiệm kết hợp tự luận +Thời gian thi: 90 phút
12. Nội dung chi tiết:
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ KINH TẾ HỌC (5 tiết lý thuyết, 2 tiết bài tập) 1.1 Khái
niệm ối tượng nghiên cứu của kinh tế học 1.2
Các bộ phận của kinh tế học
1.2.1 Kinh tế học vi mô và vĩ mô
1.2.2 Kinh tế học thực chứng và chuẩn tắc 1.3
Các nguyên lý của kinh tế học
1.3.1 Các nguyên lý chi phối quá trình ra quyết ịnh của cá nhân
1.3.2 Các nguyên lý liên quan ến cách thức con người tương tác với nhau
1.3.3 Các nguyên lý nghiên cứu nền kinh tế với tư cách là một tổng thể
Nội dung bài tập: Bài tập vận dụng tính chi phí cơ hội. Vẽ ường ngân sách, xác ịnh sự dịch
chuyển của ường ngân sách, tính chi phí cơ hội khi di chuyển dọc theo ường ngân sách.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 1, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 1; 2 & 3.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 1, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 1
CHƯƠNG 2. LỢI ÍCH TỪ THƯƠNG MẠI 3 lOMoARcPSD| 39099223
(3 giờ lý thuyết, 1 giờ bài tập+ thảo luận) 2.1
Đường giới hạn khả năng sản xuất (PPF) 2.1.1 Khái niệm
2.1.2 Xây dựng ường PPF 2.2
Lợi ích từ thương mại
2.2.1 Nguyên tắc lợi thế so sánh và lợi thế tuyệt ối
2.2.2 Lợi ích từ thương mại
Nội dung bài tập: Câu hỏi trắc nghiệm và thảo luận về các vấn ề: ặc iểm và so sánh ường
giới hạn khả năng sản xuất trong iều kiện nền kinh tế không trao ổi và có trao ổi; vị trí tương
ối của các iểm so với ường giới hạn khả năng sản xuất, vị trí tương ối giữa các ường giới
hạn khả năng sản xuất với nhau. Các bài tập cơ bản về trao ổi hàng hóa dựa vào lý thuyết
lợi thế tuyệt ối và lợi thế tương ối( lợi thế so sánh)
Tài liệu tham khảo: Vũ Kim Dũng (2010), “Hướng dẫn thực hành Kinh tế học vi mô”, Nhà
xuất bản thời ại, chương 1
CHƯƠNG 3: CUNG VÀ CẦU (5 tiết lý thuyết, 3 tiết bài tập) 3.1 Thị trường và các cấu
trúc thị trường
3.1.1 Thị trường và một số khái niệm
3.1.2 Cấu trúc thị trường 3.2 Cầu
3.2.1 Khái niệm cầu, phân biệt lượng cầu và nhu cầu. 3.2.2 Luật cầu
3.2.3 Biểu cầu, hàm cầu và ường cầu.
3.2.4 Những yếu tố quyết ịnh ến lượng cầu của một cá nhân.
3.2.5 Sự di chuyển dọc ường cầu và sự dịch chuyển của ường cầu. 3.3 Cung
3.3.1 Khái niệm cung, phân biệt lượng cung và cung ứng. 3.3.2 Luật cung.
3.3.3 Biểu cung, hàm cung và ường cung.
3.3.4 Các yếu tố quyết ịnh ến lượng cung của một cá nhân 4 lOMoARcPSD| 39099223
3.3.5 Sự di chuyển dọc ường cung và sự dịch chuyển của ường cung 3.4
Cân bằng cung cầu
3.5 Sự thay ổi của lượng và giá cân bằng khi có sự thay ổi của cung, cầu Nội dung bài
tập: Xác ịnh giá và lượng cân bằng của thị trường, sự thay ổi của trạng thái cân bằng khi có
sự thay ổi của cung hoặc cầu thị trường. Tính tổng doanh thu tại trạng thái cân bằng. Xác
ịnh dư thừa, thiếu hụt trên thị trường ở mức giá cao hoặc thấp hơn giá cân bằng. Sử dụng ồ
thị cung cầu thị trường phân tích sự thay ổi của giá và lượng cân bằng trên thị trường khi
có sự thay ổi của cung/cầu thị trường.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 1, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 4.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 1, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 2
CHƯƠNG 4: HỆ SỐ CO GIÃN (3 tiết lý thuyết, 2 tiết bài tập) 4.1 Hệ số co giãn của cầu
4.1.1 Hệ số co giãn của cầu theo giá
4.1.2 Hệ số co giãn của cầu theo thu nhập
4.1.3 Hệ số co giãn chéo của cầu
4.2 Hệ số co giãn của cung 4.3
Một số ứng dụng của hệ số co giãn
Nội dung bài tập: Tính hệ số co giãn oạn và co giãn iểm của: ộ co giãn của cầu và cung
theo giá; ộ co giãn của cầu theo thu nhập và ộ co giãn giá chéo của cầu. Dựa trên hệ số co
giãn theo thu nhập xác ịnh hàng hóa thông thường hay thứ cấp. Dựa trên ộ co giãn giá chéo
của cầu xác ịnh hai hàng hóa bổ sung hay thay thế. Dựa trên ộ co giãn của cung và cầu thị
trường tại trạng thái cân bằng, xác ịnh hàm cung/hàm cầu tuyến tính của thị trường.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 1, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 5.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 1, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 3 5 lOMoARcPSD| 39099223
CHƯƠNG 5. HIỆU QUẢ THỊ TRƯỜNG (2 tiết lý thuyết, 1 tiết bài tập) 5.1 Thặng dư
của người tiêu dùng
5.1.1 Sự sẵn sàng thanh toán
5.1.2 Tính thặng dư của người tiêu dùng thông qua ường cầu
5.1.3 Ảnh hưởng của sự thay ổi giá cả tới thặng dư của người tiêu dùng
5.2 Thặng dư của người sản xuất
5.2.1 Chi phí và sự sẵn sàng bán
5.2.2 Tính thặng dư của người sản xuất thông qua ường cung
5.2.3 Ảnh hưởng của sự thay ổi giá cả tới thặng dư của người sản xuất
5.3 Hiệu quả thị trường
Nội dung bài tập: Tính thặng dư sản xuất, thặng dư tiêu dùng và tổng thặng dư của thị
trường tại mức giá cân bằng. Tính thặng dư sản xuất, thặng dư tiêu dùng của thị trường
trong trường hợp mức giá cao hoặc thấp hơn giá cân bằng.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 1, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 7.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 1, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 7
CHƯƠNG 6: CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ (5 tiết lý thuyết, 4 tiết bài tập) 6.1
Các biện pháp kiểm soát giá của chính phủ 6.1.1 Giá trần 6.1.2 Giá sàn
6.2 Tác ộng của thuế
6.2.1 Thuế ánh vào người mua
6.2.2 Thuế ánh vào người bán
6.2.3 Hệ số co giãn và ảnh hưởng của thuế
6.3 Chi phí xã hội của việc ánh thuế
6.3.1 Chi phí xã hội của việc ánh thuế
6.3.2 Các yếu tố quyết ịnh ến chi phí xã hội của việc ánh thuế 6 lOMoARcPSD| 39099223
6.3.3 Mối quan hệ giữa thuế, chi phí xã hội và nguồn thu từ thuế
Nội dung bài tập: Xác ịnh lượng dư thừa hoặc thiếu hụt của thị trường khi chính phủ áp ặt
giá trần hoặc giá sàn có ràng buộc. Tính thặng dư sản xuất và thặng dư tiêu dùng của thị
trường khi chính phủ áp ặt giá trần hoặc giá sàn có ràng buộc. Xác ịnh giá người mua nhận,
giá người bán trả sau thuế khi chính phủ ánh thuế theo sản phẩm vào người mua hoặc người
bán trên thị trường. Tính gánh nặng thuế cho người mua và người bán. Tính khoản mất
không do thuế gây ra. Tính doanh thu thuế của chính phủ. Xác ịnh giá người mua trả, giá
người bán nhận sau khi chính phủ trợ cấp.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 1, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 6 & 8.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 1, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 7 và Chương 13
CHƯƠNG 7: ĐO LƯỜNG THU NHẬP VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
(4 tiết lý thuyết, 1 tiết bài tập)
7.1 Một số chỉ tiêu o lường thu nhập
7.1.1 GDP và các phương pháp tính
7.1.2 Các chỉ tiêu khác về thu nhập
7.2 Tăng trưởng kinh tế
7.2.1 Khái niệm, công thức tính.
7.2.2 Năng suất, yếu tố quyết ịnh tăng trưởng.
7.2.3 Các yếu tố ảnh hưởng ến sự gia tăng năng suất.
Nội dung bài tập: Tính GDP danh nghĩa, thực tế và chỉ số iều chỉnh GDP. Tính tốc ộ tăng trưởng kinh tế.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 2, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 22 & 24.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 2, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 14 7 lOMoARcPSD| 39099223
CHƯƠNG 8: LẠM PHÁT VÀ THẤT NGHIỆP (4 tiết lý thuyết, 1 tiết bài tập) 8.1 Lạm phát
8.1.1 Khái niệm và phân loại lạm phát
8.1.2 Chỉ số giá tiêu dùng và cách tính lạm phát.
8.1.3 Tác ộng của lạm phát
8.1.4 Nguyên nhân gây ra lạm phát (theo lý thuyết lượng tiền)
8.2 Thất nghiệp
8.2.1 Khái niệm và o lường.
8.2.2 Phân loại thất nghiệp
8.2.3 Tác ộng của thất nghiệp.
8.3.3 Một số nguyên nhân gây ra thất nghiệp.
Nội dung bài tập: Tính Chỉ số giá tiêu dùng CPI các năm. Tính tỷ lệ lạm phát theo CPI và
chỉ số iều chỉnh GDP. Tính tỷ lệ thất nghiệp, tỷ lệ tham gia lực lượng lao ộng.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 2, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 23, 28 & 26.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 2, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 17
CHƯƠNG 9: TIẾT KIỆM, ĐẦU TƯ VÀ THỊ TRƯỜNG VỐN VAY
(2 tiết lý thuyết, 1 tiết bài tập)
9.1 Các thể chế tài chính trong nền kinh tế thị trường
9.1.1 Thị trường tài chính
9.1.2 Trung gian tài chính
9.2 Tiết kiệm và ầu tư trong hệ thống tài khoản thu nhập quốc dân
9.2.1 Một số ồng nhất thức quan trọng
9.2.2 Ý nghĩa của tiết kiệm và ầu tư
9.3 Thị trường vốn vay
9.3.1 Cung và cầu về vốn vay
9.3.2 Cân bằng trên thị trường vốn. 8 lOMoARcPSD| 39099223
9.3.3 Sự dịch chuyển của ường cung, ường cầu vốn và những thay ổi của trạng thái cân bằng.
Nội dung bài tập: Xác ịnh tiết kiệm/ ầu tư quốc dân; thặng dư/thâm hụt ngân sách của chính
phủ. Sử dụng mô hình thị trường vốn vay ể phân tích tác ộng một số chính sách thuế/thâm
hụt ngân sách ối với lãi suất và ầu tư trong nền kinh tế.
Tài liệu tham khảo:
N.Gregory Mankiw (2003), Nguyên lý kinh tế học - tập 2, Nhà xuất bản Thống kê, Chương 25.
Vũ Kim Dũng và Nguyễn Văn Công (2012), Giáo trình kinh tế học- tập 2, Nhà xuất bản
Đại học kinh tế quốc dân, Chương 16 TRƯỞNG KHOA TRƯỞNG BỘ MÔN
LÃNH ĐẠO PHÊ DUYỆT HIỆU TRƯỞNG 9