Đề cương chương 2.Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

lOMoARcPSD| 45562685
Hoàn cảnh lịch sử: Đây là giai đoạn đế quốc mỹ từng bước thiết lập chế độ chủ
nghĩa thực dân kiểu mới ở miền nam và xây dựng chính quyền tay sai Ngô Đình
Diệm từng bước xé bỏ hiệp định giơnevơ đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân
ta. Thực hiện chính sách tố cộng diệt công với phương châm giết nhầm còn hơn bỏ
sót. Vì vậy phong trào cách mạng miền nam chịu những tổn thất hết sức nặng nề. Về
phía ta Đảng kiên trì lãnh đạo nhân dân đấu tranh chính trị.
Tuy nhiên trước những đòi hỏi của ptrào CM miền nam Đảng ta đã từng bước tìm
tòi để xây dựng đường lối CM ở miền nam và đc đánh dấu bằng nghị quyết hội nghị
TƯ lần 15 tháng 1 năm 1959. ND:
• Hội nghị 15 họp bàn về Cách mạng Miền Nam
• Tình tình hình miền nam với tinh thần cơ bản là tiếp tục cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân, sử dụng bạo lực cách mạng với hai lực lượng là chính trị
với vũ trang / kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh quân sự tiến tới khởi
nghĩa vũ trang giành chính quyền về tay nhân dân
• Nhận định 2 nhiệm vụ chiến lược: cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Miền Bắc và
cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam=> Tính chất khác nhau, có mối quan hệ hữu cơ
• Phương hướng chung: giữ vững hòa bình, thống nhất đất nước, tạo điều kiện
đưa cả nước đi lên XHCN
• Nhiệm vụ cơ bản ở cách mạng Miền Nam: giải phóng khỏi ách thống trị của
đế quốc ; thực hiện độc lập dân tộc và người cày có ruộng; hoàn thành cách
mạng dân tộc dân chủ ở Miền nam
• Cách mạng Miền Nam có khả năng hòa bình phát triển, tuy ít, song Đảng cần
tranh thủ để thay đổi cục diện chính trị có lợi cho cách mạng Ý nghĩa: mở
đường cho cách mạng tiến lên
• Thể hiện rõ bản lĩnh độc lập sáng tạo của Đảng trong những năm tháng khó khăn
• Là quá trình hình thành chiến lược chung cho cách mạng cả nước
2. Nội dung đường lối chung của cách mạng Việt Nam được nêu tại Đại hội toàn
quốclần thứ III của Đảng (9/1960).
• Hoàn chỉnh chiến lược chung của cách mạng VN trong giai đoạn mới. Đặc điểm Nội dung Nhiệm vụ chung
Tăng cường đoàn kết toàn dân đấu tranh giữ vững hòa bình lOMoARcPSD| 45562685
• Đẩy mạnh cách mạng XHCN ở miền Bắc, tiến hành cách mạng dân tộc dân chủ ở Miền Nam
• Thực hiện Thống nhất nước nhà,hoàn thành độc lập dân tộc và dân chủ trong cả nước
• Góp phần xây dựng phe XHCN và bảo vệ hòa bình Đông Nam Á và thế giới Mục tiêu chiến lược 2 nhiệm vụ:
+ tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc + giải
phóng miền Nam khỏi ách thống trị của đế quốc Mỹ và bọn tay sai
• 2 nhiệm vụ giải quyết mâu thuẫn chung của cả nước giữa nhân dân ta với đế
quốc Mỹ, bọn tay sai của chúng
• Thực hiện mục tiêu trước mắt là giải phóng miền Nam thống nhất Tổ quốc Mối quan hệ cách
Có quan hệ mật thiết với nhau mạng 2 miền Thúc đẩy lẫn nhau Vai trò, nhiệm vụ
Cách mạng ở miền Bắc:
của cách mạng mỗi + xây dựng tiềm lực và bảo vệ căn cứ địa cả nước miền
+ hậu thuẫn cho cách mạng miền Nam
+ Chuẩn bị cho cả nước đi lên XHCN
+ giữ vai trò quyết định nhất đối với sự phát triển của toàn bộ
cách mạng Việt Nam đối với sự thống nhất nước nhà Cách mạng ở miền Nam:
+ quyết định trực tiếp đối với sự nghiệp giải phóng miền
Nam, thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà
+ hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước. Con đường thống
Kiên trì con đường thống nhất đất nước theo hiệp định Giơ nhất đất nước ne vơ
Sẵn sàng thực hiện hiệp thương tổng tuyển cử hòa bình thống nhất đất nước
Con đường tránh sự hao tổn xương máu tổ quốc và theo
xu hướng chung toàn thế giới
Triển vọng cách Là quá trình đấu tranh cách mạng vô cùng gay go, gian khổ, phức tạp, mạng
lâu dài chống đế quốc Mỹ
Đại hội đã bầu HCM làm chủ tịch và Lê Duẩn làm Bí Thư thứ nhất Ý nghĩa
+ đường lối kết hợp với chiến lược cách mạng tại đại hội 3 lOMoARcPSD| 45562685
có ý nghĩa lý luận và thực tiễn to lớn
+Thể hiện tư tưởng của đảng: độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội
+ Tạo được sức mạnh tổng hợp ( hậu phương- tiền tuyến, 3
dòng thác cách mạng thế giới, sự đồng tình của Liên Xô- Trung quốc)
+ Thể hiện tinh thần độc lập tự chủ và sáng tạo của đảng +
Đạt được thành tựu trong xây dựng CNXH ở miền Bắc và
thắng lợi chống các chiến lược chiến tranh ở Miền Nam lOMoARcPSD| 45562685
I. BỐI CẢNH LỊCH SỬ SAU CÁCH MẠNG THÁNG 8 THẾ GIỚI TRONG NƯỚC
Sau cuộc chiến tranh thế giới II, cục diện khu VN trở thành quốc gia độc lập, tự do. Nhân
vực và thế giới có sự thay đổi lớn, có lợi cho
dân VN từ nô lệ, bị áp bức trở thành chủ CMVN.
nhân của chế độ dân chủ mới. -ĐCS trở thành
-Nhiều nước ở Đông Trung Âu được sự ủng
Đảng cầm quyền - lãnh đạo cách mạng trong
hộ, giúp đỡ của LX đã lựa chọn phát triển
cả nước, nhất là việc hình thành hệ thống theo CNXH.
chính quyền CM với bộ máy thống nhất từ
-LX trở thành thành trì của CNXH. Phong
TW> cơ sở, ra sức phục vụ lợi ích cho Tổ
trào gpdt ở các thuộc địa châu Á, Phi, quốc, nhân dân. MỹLatinh dâng cao
Phe đế quốc chủ nghĩa nuôi dưỡng âm mưu
vào, trực tiếp bảo trợ sử dụng quân đội Nhật
mới “chia lại hệ thống thuộc địa thế giới”; ra
giúp sức cho quân Pháp để xâm lược VN lần
sức tấn công, đàn áp phong trào CM the giάι. 2. Khi đó cả nước còn 6 vạn quân Nhật
-Do lợi ích cục bộ của mình, các nước lớn
Hoàng thua trận chưa giải giáp.
không có nước nào ủng hộ lập trường độc lập, *Xã hội Việt Nam: Chính quyền CM vừa
địa vị pháp LÍ của Nhà nước VNDCCH. >
thành lập, chưa được củng cố, lực lượng còn
CM 3 nước Đông Dương đối mặt với nhiều
non yếu. 2 triệu dân chết đói, 95% dân số thất
bất lợi, khó khăn, thử thách hết sức to lớn,
học và mù chữ, Kinh tế xơ xác, tiêu điều; nghiêm trọng.
50% ruộng đất bỏ hoang, tài chính kiệt quệ.
*Ngoại xâm và nội phản: -Miền Bắc (vĩ tuyến Các Thủ tục lạc hậu, thói hư tật xấu, tệ nạn
16 trở ra): 20 | vạn quân Trung Hoa Dân quốc phổ biến. > Tình hình trên đã đặt vận mệnh
kéo vào nước ta theo sau các Đảng phái tay
nước ta rơi vào tình thế “Ngàn cân treo sợi
sai:VN Quốc Dân Đảng, ,...với âm mưu thâm
tóc”, “Tổ quốc lâm nguy CMVN cùng lúc
độc “diệt Cộng,cầm Hồ, phá Việt Minh” -
phải đối phó, giải quyết vấn đề cấp bách: nạn
Miền Nam (vĩ tuyến 16 trở vào): Anh kéo
đói, nạn dốt, nạn ngoại xâm.
II. CHỦ TRƯƠNG VÀ SỰ CHỈ ĐẠO CỦA ĐẢNG TRONG XÂY DỰNG BẢO VỆ CHÍNH
QUYỀN CM(1945-1946) VÀ Ý NGHĨA
Ngay khi mới ra đời, nước VNDCCH đối mặt với: giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm. Vận mệnh
đất nước “ngàn cân treo sợi tóc” -> đưa ra chị thị “Kháng chiến kiến quốc” và đưa ra những biện pháp cụ thể
1. Chống giặc đói đẩy lùi nạn đói
• Tổ chức chỉ đạo các phong trào vận động lớn như: tăng gia sx, lập hũ gạo tiết
kiệm, Tổ chức Tuần lễ Vàng, gây Quỹ độc lập, Quỹ Đảm phụ quốc phòng.
• Bãi bỏ thuế thân và nhiều thứ thuế vô lý, giảm tô
• Sữa chữa đê điều, khuyến nông, tịch thu ruộng đất đế quốc, khai phá đất hoang
• Khôi phục hđ nhà máy công xưởng
• Dựng lại ngân khố qgia, phát hành đồng giấy bạc
• Nạn đói đẩy lùi, đs ổn định, tinh thần dtoc phát huy cao độ, góp phần động viên kc miền nam
2. Chống giặc dốt xóa mù chữ
• Ptrao “Nha bình dân học vụ” toàn dân học chữ quốc ngữ
• Xd nếp sống, đs văn hóa mói đẩy lùi tệ nạn, hủ tục thói quen cũ • Mở lại các trg học lOMoARcPSD| 45562685
• Cuối năm 1946 hơn 2,5 triệu ng bt đọc, viết chữ quốc ngữ, đs cải thiện nd tin
tưởng bve chính quyền cm
3. Xd chế độ mới và chính quyền CM
a. Xd củng cố chính quyền CM
• Tổ chức bỏ phiếu bầu cử Toàn quốc
• Ban soạn Hiến pháp mới, xd bộ máy chính quyền trong sạch,dân chủ
• Mở rộng mặt trận dân tộc thống nhất, tổ chức củng cố lực lượng vũ trang, cũng
như cơ sở căn cứ địa CM
b. Đấu tranh bảo vệ chính quyền
• Tạm thời hòa hoãn vs quân Tưởng ở miền Bắc, kc chống Pháp ở Miền Nam
• Tạm thời hòa hoãn với td Pháp và gạt quân Tưởng ra khỏi miền Bắc nước ta
• Chuẩn bị những đk cần thiết cho cuộc toàn quốc kc
-> Đảng, đứng đầu HCM, đề ra chủ trương, quyết sách đúng đắn trên tất cả mặt trận: chính trị, kinh
tế, XH, an ninh, quốc phòng, đối ngoại. Với thế lực thù địch, Đảng thực hiện chiến lược mềm dẻo
”Dĩ bất biến, ứng vạn biến”, lợi dụng mâu thuẫn, giành tgian củng cố lực lượng. Với đường lối
chính trị sáng suốt, Đảng động viên được sức mạnh đoàn kết toàn dân, củng cố, giữ vững chính
quyền, đưa CM vượt qua tình thế hiểm nghèo, cb cho cuộc kc lâu dài chống Pháp. Đồng thời nêu
cao tinh thần tự lực, tự cường, quyết tâm bảo vệ nền tự do độc lập. Tăng cường tinh thần đoàn kết
dtoc, dựa vào sự ủng hộ và tgia nhiệt tình toàn dân.