Đề cương lịch sử đảng/ Trường đại học Nguyễn Tất Thành

lOMoAR cPSD| 46797209
Môn học Lịch sử Đảng Cộng Sản Việt Nam là 1 trong 5 môn học thuộc khoa học
Mác-Lê nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh ược giảng dạy trong hệ thống giáo dục ại học ở Việt
Nam. Đây là học phần bắt buộc sinh viên phải tích luỹ kiến thức.
Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là một chuyên ngành, một bộ phận của khoa học
lịch sử. Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng ịnh, là cả một
pho lịch sử bằng v ng. Đó chính là tính khoa học, cách mạng, giá trị thực tiễn sâu sắc trong
Cương lĩnh, ường lối của Đảng; là sự lãnh ạo úng ắn, áp ứng kịp thời những yêu cầu, nhiệm
vụ do lịch sử ặt ra; những kinh nghiệm, bài học có tính quy luật, lý luận của cách mạng Việt
Nam và những truyền thống vẻ vang của Đảng.
Nghiên cứu, học tập lịch sử Đảng không chỉ nắm vững những sự kiện, cột mốc lịch sử
mà cần thấu hiểu những vấn ề phong phú ó trong quá trình lãnh ạo và ấu tranh, ể vận dụng,
phát triển trong thời kỳ ổi mới toàn diện, ẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện ại hóa ất nước và hội
nhập quốc tế hiện nay.
5. MỤC TIÊU HỌC PHẦN
Mục tiêu tổng quát:
Mục tiêu của nghiên cứu, học tập môn học lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là nâng
cao nhận thức, hiểu biết về Đảng Cộng sản Việt Nam - ội tiền phong lãnh ạo cách mạng Việt
Nam ưa ến những thắng lợi, thành tựu có ý nghĩa lịch sử to lớn trong sự phát triển của lịch
sử dân tộc. Qua học tập, nghiên cứu lịch sử Đảng ể giáo dục lý tưởng, truyền thống ấu tranh
cách mạng của Đảng và dân tộc, củng cố, bồi ắp niềm tin ối với sự lãnh ạo của Đảng, tự hào
về Đảng và thế hệ trẻ gia nhập Đảng, tham gia xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh, tiếp
tục thực hiện sứ mệnh của Đảng lãnh ạo bảo vệ vững chắc Tổ quốc và xây dựng thành công
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Mục tiêu chi tiết: Môn học giúp người học -
Nhận thức ầy ủ, có hệ thống về sự lãnh ạo, ấu tranh và cầm quyền của Đảng lOMoAR cPSD| 46797209 -
Nhận thức rõ về Đảng với tư cách một Đảng chính trị-tổ chức lãnh ạo giai cấp
công nhân, nhân dân lao ộng và dân tộc Việt Nam. -
Từ kiến thức Lịch sử Đảng, nâng cao nhận thức chính trị về những vấn ề lớn
của ất nước, dân tộc trong mối quan hệ với những vấn ề của thời ại và thế giới, góp phần
giáo dục truyền thống, ạo ức cách mạng, nhân cách, lối sống cho thế hệ trẻ ể phê phán, ngăn
chặn, ẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, ạo ức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn
biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
6. NỘI DUNG HỌC PHẦN PHÂN BỔ THỜI GIAN STT Nội dung
Tổng số tiết Trong Ghi chœ Lý thuyết Bài tập, thảo luận 1 Chương Mở ầu 2 2 0 Máy chiếu 2 Chương 1 7 4 3 Mạng internet 3 giúp sinh viên Chương 2 7 4 3 học tập 4 Chương 3 9 5 4 hiệu quả 5 Cộng 25 15 10 Tiết 60 phút
Học phần ược kết cấu gồm 4 chương, cụ thể như sau:
CHƯƠNG 1 ĐỐI TƯỢNG, CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU, HỌC TẬP LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM -
Đối tượng nghiên cứu của khoa học Lịch sử Đảng là sự ra đời, phát triển và
hoạt động lãnh đạo của Đảng qua các thời kỳ lịch sử, các Cương lĩnh, đường lối, chủ trương,
chính sách lớn, quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện trong tiến trình cách mạng Việt Nam. -
Cơ sở phương pháp luận: Thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác
– Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. -
Các phương pháp nghiên cứu chủ yếu: Phương pháp lịch sử và phương pháp
lôgic, phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh… lOMoAR cPSD| 46797209 -
Việc nắm vững ối tượng và phương pháp nghiên cứu là hết sức quan trọng bởi
nó là cơ sở, là tiền ề ể i vào nghiên cứu các nội dung của môn học.
Nội dung chủ yếu của chương Mở ầu bao gồm:
1.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA MÔN HỌC
1.2. CHỨC NĂNG NHIỆM VỤ CỦA MÔN HỌC
1.2.1. Chức năng của khoa học Lịch sử Đảng
1.2.2. Nhiệm vụ của môn học
1.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, HỌC TẬP MÔN HỌC 1.3.1 Phương pháp luận
1.3.2. Các phương pháp cụ thể
Tài liệu tham khảo 1.
Hội ồng Trung ương chỉ ạo biên soạn giáo trình quốc gia các môn khoa học
Mác- Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, (2018), GiÆo tr nh Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam
(tái bản có sửa chữa, bổ sung), Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia-Sự thật, Hà Nội 2.
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Viện Lịch sử Đảng, (2018), Lịch
sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tập 1, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 3.
Nguyễn Thị Hoàn, (2006), X y dựng hệ thống kho tư liệu phim ảnh phục vụ
giảng dạy, học tập theo tổng hợp kiến thức m n học Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam, Đề tài cấp Bộ, nhánh số 14
CHƯƠNG 2 ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI VÀ LÃNH ĐẠO ĐẤU TRANH
GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930-1945)
Chương này cung cấp cho sinh viên những tri thức có tính hệ thống về quá trình ra
ời của Đảng Cộng sản Việt Nam (1920-1930), nội dung cơ bản, giá trị lịch sử của Cương
lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng và quá trình Đảng lãnh ạo cuộc ấu tranh giành ộc lập, giành
chính quyền (1930-1945). Từ việc nhận thức lịch sử thời kỳ ầu dựng Đảng, góp phần trang
bị cho sinh viên phương pháp nhận thức biện chứng, khách quan về quá trình Đảng ra ời và
vai trò lãnh ạo của Đảng trong cuộc ấu tranh giành ộc lập dân tộc, xác lập chính quyền cách lOMoAR cPSD| 46797209
mạng cũng như góp phần củng cố niềm tin của thế hệ trẻ vào sự nghiệp giải phóng dân tộc
và phát triển ất nước theo con ường cách mạng vô sản, sự lựa chọn úng ắn, tất yếu, khách
quan của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng Cộng sản Việt Nam từ thời kỳ ầu dựng Đảng.
2.1. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI VÀ CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ
ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG
2.1.1. Bối cảnh lịch sử
2.1.2. Nguyễn Ái Quốc chuẩn bị các iều kiện ể thành lập Đảng
2.1.3. Thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng
2.1.4. Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam
2.2. LÃNH ĐẠO ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN 1930-1945
2.2.1. Phong trào cách mạng 1930-1931 và khôi phục phong trào 1932-1935
2.2.2. Phong trào dân chủ 1936-1939
2.2.3. Phong trào giải phóng dân tộc 1939-1945
2.2.4. Tính chất, ý nghĩa và kinh nghiệm của Cách mạng tháng Tám năm 1945
Tài liệu tham khảo 1.
Viện nghiên cứu Chủ nghĩa Mác- Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Viện Lịch
sử Đảng, (1995), Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tập II, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2.
Trần Văn Giàu (1975), Sự phÆt triển tư tưởng ở Việt Nam từ thế kỷ XIX ến
CÆch mạng ThÆng TÆm-Hệ thức tư sản v sự thất bại của n trước nhiệm vụ lịch sử, Nhà
xuất bản Khoa học xã hội 3.
Trần Thị Thu Hoài, (2016), Sự biến ổi của ch nh trị ở Việt Nam từ 1858 ến
1945, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội
CHƯƠNG 3 ĐẢNG LÃNH ĐẠO HAI CUỘC KHÁNG CHIẾN, HOÀN THÀNH GIẢI
PHÓNG DÂN TỘC, THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (1945-1975)
Chương này cung cấp cho sinh viên những nội dung cơ bản, hệ thống về sự lãnh ạo
của Đảng ối với hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và ế quốc Mỹ xâm lược, hoàn lOMoAR cPSD| 46797209
thành giải phóng dân tộc, thống nhất ất nước thời kỳ 1945-1975. Từ ó giúp sinh viên có nhận
thức úng ắn thực tiễn lịch sử và những kinh nghiệm rút ra từ quá trình Đảng lãnh ạo hai cuộc
kháng chiến, nâng cao niềm tin vào sự lãnh ạo của Đảng và sức mạnh oàn kết của toàn dân
trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Trên cơ sở ó trang bị kỹ năng tìm chọn tài liệu
nghiên cứu, năng lực phân tích sự kiện, phương pháp úc rút kinh nghiệm lịch sử về sự lãnh
ạo kháng chiến của Đảng và ý thức phê phán những nhận thức sai trái về lịch sử của Đảng.
3.1. LÃNH ĐẠO XÂY DỰNG, BẢO VỆ CHÍNH QUYỀN QUYỀN CÁCH MẠNG,
KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC 1945-1954
3.1.1. Xây dựng, bảo vệ chính quyền cách mạng 1945 -1946
3.1.2. Đường lối kháng chiến toàn quốc và quá trình thực hiện từ năm 1946 ến năm 1950
3.1.3. Đẩy mạnh cuộc kháng chiến ến thắng lợi 1951-1954
3.1.4. Ý nghĩa lịch sử và kinh nghiệm của Đảng trong lãnh ạo kháng chiến chống Pháp và can thiệp Mỹ
3.2. LÃNH ĐẠO XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở MIỀN BẮC VÀ KHÁNG
CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC, GIẢI PHÓNG MIỀN NAM
THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (1954 - 1975)
3.2.1. Sự lãnh ạo của Đảng ối với cách mạng hai miền Nam - Bắc 1954 -1965
3.2.2. Lãnh ạo cách mạng cả nước 1965-1975
3.2.3. Ý nghĩa lịch sử và kinh nghiệm lãnh ạo của Đảng thời kỳ 1954 -1975
Tài liệu tham khảo 1.
Ban Chỉ ạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị, (2008), Chiến tranh
cÆch mạng Việt Nam 1945- 1975, thắng lợi v b i học. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2.
Bộ Ngoại giao, (2004), Mặt trận Ngoại giao với cuộc m phÆn Paris về Việt
Nam, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 3.
Lê Duẩn, (1975), Dưới lÆ cờ vẻ vang của Đảng v ộc lập tự do, v chủ nghĩa
xª hội tiến lŒn gi nh những thắng lợi mới, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội lOMoAR cPSD| 46797209
CHƯƠNG 4 ĐẢNG LÃNH ĐẠO CẢ NƯỚC QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ
TIẾN HÀNH CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI (1975-2018)
Chương này giúp sinh viên nắm ược ường lối, cương lĩnh, những tri thức về quá trình
phát triển ường lối và sự lãnh ạo của Đảng ưa cả nước quá ộ lên chủ nghĩa xã hội, tiến hành
công cuộc ổi mới từ sau ngày thống nhất ất nước năm ến nay (1975- 2018). Trên cơ sở ó
củng cố niềm tin của sinh viên về những thắng lợi của Đảng trong lãnh ạo ưa cả nước quá ộ
lên chủ nghĩa xã hội và tiến hành công cuộc ổi mới (19752018), củng cố niềm tin và lòng tự
hào vào sự lãnh ạo của Đảng ối với sự nghiệp cách mạng hiện nay. Đồng thời rèn luyện
phong cách tư duy lý luận gắn liền với thực tiễn, phát huy tính năng ộng, sáng tạo của sinh
viên; vận dụng những tri thức về sự lãnh ạo của Đảng vào thực tiễn cuộc sống.
4.1. LÃNH ĐẠO CẢ NƯỚC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC 1975-1986
4.1.1. Xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc 1975-1981
4.1.2. Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng và các bước ột phá tiếp tục ổi mới kinh tế 1982- 1986
4.2. LÃNH ĐẠO CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI, ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA,
HIỆN ĐẠI HÓA VÀ HỘI NHẬP QUỐC TẾ 1986-2018
4.2.1. Đổi mới toàn diện, ưa ất nước ra khỏi khủng hoảng kinh tế -xã hội 1986 - 1996
4.2.2. Tiếp tục công cuộc ổi mới, ẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện ại hóa và hội nhập quốc tế 1996-2018
4.2.3. Thành tựu, kinh nghiệm của công cuộc ổi mới
Tài liệu tham khảo 1.
Phạm Minh Chính, Vương Quân Hoàng, (2009), Kinh tế Việt Nam - Thăng
trầm v ột phÆ, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Hà Nội 2.
Đảng Cộng sản Việt Nam, (2015), BÆo cÆo tổng kết một số vấn ề l luậnthực
tiễn qua 30 năm ổi mới, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội lOMoAR cPSD| 46797209 3.
Nguyễn Thị Hoàn, (2017), Ch nh sÆch ối ngoại của Đảng cộng sản Việt Nam
với khu vực Đng Nam ` 1995-2006, Nhà xuất bản Lao ộng 7. GIÁO TRÌNH
Bộ Giáo dục và Đào tạo, (2019), GiÆo tr nh Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, (Sử
dụng trong các trường Đại học- Hệ không chuyên lý luận chính trị), Tài liệu tập huấn giảng dạy
8. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010), GiÆo tr nh Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam,
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2.
Đảng Cộng sản Việt Nam, (1995-2018), Văn kiện Đảng to n tập, tập 1 ến tập
65, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 3.
Đảng Cộng sản Việt Nam, (2011), Văn kiện Đại hội ại biểu to n quốc lần thứ
XI, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội 4.
Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội ại biểu to n quốc lần thứ
XII, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. Hà Nội 5.
Hồ Ch Minh to n tập, (2011), tập 1 ến tập 15. Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội
9. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ HỌC PHẦN:
- Ý thức học tập (chuyên cần và thảo luận trên lớp): 10% - Bài tập lớn: 30%
- Thi kết thúc học phần (tự luận và trắc nghiệm): 60% - Thang iểm: 10/10
Điều kiện dự thi học phần:
- Tham gia học tập trên lớp từ 80% số giờ trở lên
- Điểm chuyên cần>= 5 lOMoAR cPSD| 46797209
10. GIẢNG VIÊN GIẢNG DẠY
Giảng viên phụ trách: TS. Nguyễn Thị Hoàn Giảng viên giảng dạy: 1. TS. Nguyễn Hữu Công 2.
PGS. TS Trần Thị Thu Hoài 3. TS. Nguyễn Thị Hoàn 4. Ths. Phí Thị Lan Phương 5.
Ths.NCS. Nguyễn Thị Thắm 6.
Ths. NCS. Lê Thị Hồng Thuận
H Nội, ng y 30 thÆng 9 năm 2019 TRƯỞNG BỘ MÔN
HIỆU TRƯỞNG ( ã ký) ( ã ký)
TS. Nguyễn Thị Hoàn
PGS.TS Phạm Hồng Chương
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.
Hội ồng Trung ương chỉ ạo biên soạn giáo trình quốc gia các môn khoa học
Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh. (2018). Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng
sản Việt Nam (tái bản có sửa chữa, bổ sung). Nxb Chính trị Quốc giaSự thật, Hà Nội 2.
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Viện Lịch sử Đảng. (2018). Lịch sử
Đảng Cộng sản Việt Nam, Tập 1. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. lOMoAR cPSD| 46797209 3.
Nguyễn Thị Hoàn. (2006). Xây dựng hệ thống kho tư liệu phim ảnh phục vụ
giảng dạy, học tập theo tổng hợp kiến thức môn học Lịch sử Đảng cộng sản
Việt Nam, Đề tài cấp Bộ, nhánh số 14. 4.
Viện nghiên cứu Chủ nghĩa Mác- Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Viện Lịch sử
Đảng. (1995). Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tập II. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 5.
Trần Văn Giàu. (1975). Sự phát triển tư tưởng ở Việt Nam từ thế kỷ XIX ến
Cách mạng Tháng Tám-Hệ ý thức tư sản và sự thất bại của nó trước nhiệm vụ
lịch sử. Nxb Khoa học xã hội. 6.
Trần Thị Thu Hoài. (2016). Sự biến ổi của chính trị ở Việt Nam từ 1858 ến
1945. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 7.
Ban Chỉ ạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị. (2008). Chiến tranh
cách mạng Việt Nam 1945- 1975, thắng lợi và bài học. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 8.
Bộ Ngoại giao. (2004). Mặt trận Ngoại giao với cuộc àm phán Paris về Việt
Nam. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 9.
Lê Duẩn. (1975). Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng vì ộc lập tự do, vì chủ nghĩa
xã hội tiến lên giành những thắng lợi mới. Nxb Sự thật, Hà Nội.
10. Phạm Minh Chính, Vương Quân Hoàng. (2009). Kinh tế Việt Nam: Thăng
trầm và ột phá. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
11. Đảng Cộng sản Việt Nam. (2015). Báo cáo tổng kết một số vấn ề lý luậnthực
tiễn qua 30 năm ổi mới. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
12. Nguyễn Thị Hoàn. (2017). Chính sách ối ngoại của Đảng cộng sản Việt Nam
với khu vực Đông Nam Á 1995-2006. Nxb Lao ộng.
13. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2010). Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội lOMoAR cPSD| 46797209
14. Đảng Cộng sản Việt Nam. (1995-2018). Văn kiện Đảng toàn tập, tập 1 ến tập
65. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
15. Đảng Cộng sản Việt Nam. (2011). Văn kiện Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ
XI. Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội
16. Đảng Cộng sản Việt Nam. (2016). Văn kiện Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ
XII. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
17. Hồ Chí Minh. (2011). Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 1 ến Tập 15. Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội