Đề cương môn Chủ nghĩa xã hội khoa học  - trường đại học kinh tế- tài chính thành phố Hồ chí minh

NỘI DUNG ÔN TẬP CUỐI KỲ MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC CHƯƠNG 1.
1. Tiền đề tư tưởng lý luận TRƯC TIẾP hình thành bộ phận chủ nghĩa xã hội khoa học là gì? o %) • • •■ • o • •
2. Học thuyết Tiến hoá; Định luật Bảo toàn và chuyển hoá năng lượng và Học thuyết Tế bào được xem là cơ
sở khoa học cho sự ra đời của học thuyết nào?
3. Nhà tư tưởng xã hội chủ nghĩa Xanh Ximông đã đề cập đến nội dung nào sau đây?
4. Giá trị của tư tưởng xã hội chủ nghĩa không tưởng phê phán là gì?
5. Học thuyết nào của C.Mác và Ph.Ănghen bàn về “hình thái kinh tế - xã hôi” và chỉ ra bản chất của sự vận
động, phát triển xã hội loài người?
6. Học thuyết nào của C.Mác và Ph.Ãnghen đã khắc phục một cách triệt để những hạn chế có tính lịch sử
của chủ nghĩa xã hội không tưởng - phê phán?
7. Nguyên nhân nào dẫn đến những hạn chế mà các trào lưu xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa không tưởng mắc phải?
8. Ph. Ãngghen đã đánh giá: “Hai phát hiện vĩ đại này đã đưa chủ nghĩa xã hội trở thành một khoa học”. Hai phát kiến đó là gì?
9. Ai đã đưa ra quan niệm “CNXH là sự phản kháng và đấu tranh chống sự bóc lột người lao động, một cuộc
đấu tranh nhằm hoàn toàn xoá bỏ sự bóc lột”?
10. Tác phẩm nào đánh dấu sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học? CHƯƠNG 2
11. Phạm trù nào được coi là cơ bản nhất, là xuất phát điểm của chủ nghĩa xã hội khoa học?
12. Trong quá trình sản xuất vật chất hiện đại, ai là chủ thể của quá trình đó?
13. Thuộc tính cơ bản nào là nguyên nhân chính dẫn đến giai cấp công nhân trở thành đối kháng với giai cấp tư sản?
14. Xã hội hóa và phân công lao động xã hội mới, các hình thức bóc lột giá trị thặng dư đã làm cho diện mạo
của giai cấp công nhân hiện đại như thế nào?
15. Những biến đổi của giai cấp công nhân hiện đại so với thời kỳ của Mác đã tác động như thế nào đến sứ
mệnh của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản?
16. Hiện nay, cơ cấu ngành nghề của giai cấp công nhân đã thay đổi to lớn, nền công nghiệp hóa, tự động hóa,
áp dụng phổ biến công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo vào sản xuất. Xét theo thuộc tính kinh tế - xã hội,
giai cấp công nhân tồn tại như thế nào?
17. Sau khi cách mạng vô sản thành công, giai cấp công nhân sẽ thay đổi về địa vị xã hội như thế nào?
18. Trải qua thời kỳ quá độ rất lâu dài khi xây dựng thành công chủ nghĩa cộng sản, bản thân giai cấp công
nhân biến đổi thế nào?
19. Ở Việt Nam cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX giai cấp công nhân trước hết phải làm cuộc cách mạng gì?
20. Giai đoạn thực hiện cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, giai cấp công nhân Việt Nam thực • • • •
hiệ•n sứ mệ•nh là lãnh đạo• cuộc thông q ua o? •cách mạng• o o ■lực l•ượng•nào
21. Giai cấp nào sản sinh ra người đào huyệt chôn giai cấp tư sản?
22. Trong xã hội, trí thức được gọi là gì?
23. Trí thức theo và chịu ảnh hưởng hệ tư tưởng của giai cấp nào?
24. Trong phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và trong chế độ tư bản chủ nghĩa, mâu thuẫn giữa giai cấp
công nhân (giai cấp vô sản) và giai cấp tư sản thể hiện như thế nào?
25. Đặc trưng cơ bản nhất của giai cấp công nhân nói chung là gì?
26. Hiện nay giai cấp công nhân bán sức lao động chân tay và lao động trí óc thậm chí một số chủ yếu bán
sức lao động với kỹ thuật cao, giá trị ngày càng lớn do đó họ bị bóc lột giá trị thặng dư như thế nào?
2l. Cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ ngày càng hiện đại, giai cấp công nhân thay đổi như thế nào?
28. Hiện nay, có một số công nhân có cổ phần ở doanh nghiệp, sự thay đổi này dẫn tới thực tế gì ở các nước tư bản chủ nghĩa?
29. Theo khái niệm giai cấp công nhân, về sở hữu đối với tư liệu sản xuất giai cấp công nhân sở hữu như thế nào?
30. Trên thế giới, quy luật hình thành và phát triển Đảng cộng sản của giai cấp công nhân là gì?
31. Theo Mác và Ăngghen, cơ sở chính trị - xã hội của Đảng Cộng sản là:
32. Theo Lênin, trong nền sản xuất tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân hiện đại chỉ có thể sống với điều
kiện là kiếm được việc làm và chỉ kiếm được việc làm, nếu lao động của họ:
33. Những biến đổi và khác biệt của giai cấp công nhân hiện đại so với giai cấp công nhân truyền thống thế kỷ XTX là:
35. Tại sao giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội?
36. Theo Ăngghen: “Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa tạo ra một lực lượng bị buộc phải hoàn
thành cuộc cách mạng ấy, nếu không thì sẽ bị diệt vong”. Lực lượng mà Ăngghen nhắc đến trong đoạn
trích trên là lực lượng nào? CHƯƠNG 3.
37. Học thuyết về hình thái kinh tế - xã hội do C.Mác và Ph.Ăngghen khởi xướng, được V.LLênin bổ
sung, phát triển và hiện thực hóa trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở đâu?
38. Cơ sở xác lập lý luận về các hình thái kinh tế - xã hội là gì?
39. Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên lĩnh vực chính trị là: • %)1 • o • • •
40. Tiền đề và điều kiện quan trọng cho sự ra đời của hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa?
41. Theo C.Mác, xã hội cộng sản chủ nghĩa phải được "thoát thai” từ xã hội:
42. Theo CNXHKH, tiền đề vật chất quan trọng cho sự thay thế hình thái kinh tế - xã hội tư bản chủ nghĩa
bằng hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa là gì?
43. Cuộc cách mạng vô sản là cuộc cách mạng của giai cấp nào?
44. Đặc trưng về phương diện kinh tế của Chủ nghĩa xã hội là gì?
44. Theo quan điểm của của CN.XHKH, quá độ từ CNTB lên CNCS có những hình thức nào?
45. Theo quan điểm của của CN.XHKH, hình thái kinh tế - xã hội phát triển cao nhất, kết tinh của văn minh nhân loại là:
46. Theo quan điểm của của CN.XHKH, từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội tất yếu phải trải qua thời kỳ nào?
47. Theo quan điểm của của CN.XHKH, nội dung nào sau đây không thuộc thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội?
48. Đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên lĩnh vực kinh tế là gì?
49. Đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên lĩnh vực chính trị là gì?
50. Cho đến nay, thời kỳ quá độ trực tiếp lên chủ nghĩa cộng sản từ chủ nghĩa tư bản phát triển đã từng
diễn ra ở quốc gia nào?
51. Chọn ý sai về đặc trưng của chủ nghĩa xã hội:
52. Các hình thức quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa cộng sản là:
53. Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là bước quá độ:
54. Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam diễn ra trên phạm vi cả nước bắt đầu từ khi nào?
55. Tại sao nói, quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ quan chế độ tư bản chủ nghĩa là sự lựa chọn duy nhất
đúng của cách mạng Việt Nam trong thời đại ngày nay? CHƯƠNG 4
56. Khoảng thế kỉ VII - VI trước công nguyên, các nhà tư tưởng Hy Lạp cổ đại sử dụngthuật ngữ
“demoskratos” để nói đến vấn đề gì?
57. Theo Chủ nghĩa Mác - Lênin, dân chủ tựu chung có những nội dung nào?
58. Theo Chủ nghĩa Mác - Lênin, dân chủ có thể hiểu là gì?
59. Dân chủ là một trong những mục tiêu tổng quát của cách mạng Việt Nam trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội:
60. Theo Chủ nghĩa Mác - Lênin, Dân chủ xã hôi chủ nghĩa đươc hiểu là gì?
61. Một trong những nội dung về mối quan hệ giữa dân chủ xã hội chủ nghĩa và nhà nước xã hội chủ nghĩa?
62. Một trong những nội dung về mối quan hệ giữa dân chủ xã hội chủ nghĩa và nhà nước xã hội chủ nghĩa?
63. Theo chủ nghĩa xã hội khoa học, dân chủ là một phạm trù lich sử vì:
64. Theo V.I.Lênin, con đường biện chứng của quá trình phát triển dân chủ là gì?
65. Theo V.I.Lênin, dân chủ với tư cách là một hình thái nhà nước, kiểu nhà nước sẽ mất đi trong xã hội nào?
66. V.LLênin đã dự đoán thời điểm nào dân chủ - một hình thức nhà nước tất yếu sẽ tiêu vong?
67. Khi xem xét dân chủ ở góc độ là một giá tri xã hội mang tính toàn nhân loại, Chủ tich Hồ Chí ' •
Minh cho rằng:
68. Một trong những quan niệm của Chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ ở phương diện quyền lực là gì?
69. Theo quan niệm của Đảng cộng sản Việt Nam, nhà nước dân chủ là gì?
70. Một trong những quan niệm của Chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ ở phương diện tổ chức và quản lý xã hội là gì?
71. Bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa về phương diện kinh tế?
72. Nhà nước xã hội chủ nghĩa mang bản chất của giai cấp nào?
73. Trong xã hội có giai cấp, dân chủ được thực hiện thông qua hình thức nào?
74. Điền vào chỗ trống. Căn cứ vào phạm vi tác động của quyền lực nhà nước, chức năng của nhà nước
được chia thành chức năng ... và chức năng ...:
75. Hãy cho biết sự khác biệt về chất giữa sự thống tri của giai cấp vô sản và sự thống tri của các
giai cấp bóc lột trước đây?
76. Sự khác biệt của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam so với các nhà nước pháp quyền khác là gì? CHƯƠNG 5
77. Sự biến đổi về cơ cấu xã hội - giai cấp gắn liền và qui định bởi sự biến đổi của loại hình cơ cấu nào?
78. Hãy chọn phương án ĐÚNG nhất về cơ cấu xã hội - giai cấp?
19.Xu hướng biến đổi chủ yếu của các giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là gì?
50. Yếu tố nào quyết định sự liên minh các giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội?
51. Theo C.Mác và Ph.Ăngghen, “những người bạn đồng minh tự nhiên” của giai cấp công nhân là ai?
52. Điền cụm từ còn thiếu vào chỗ trống trong khẳng định sau của V.I.Lênin: “Nếu không (...) với nông dân
thì không thể có được chính quyền của giai cấp vô sản”?
53. Dưới góc độ chính trị - xã hội, môn CNXH.KH tập trung nghiên cứu cơ cấu xã hội nào?
54. Vị trí của cơ cấu xã hội - giai cấp trong cơ cấu xã hội là gì?
55. Trong thời kỳ quá độ lên CNXH, mức độ liên minh, xích lại gần nhau giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã
hội tùy thuộc vào yếu tố nào?
Sổ. Biến đổi nào KHÔNG có tính quy luật của cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá độ lên CNXH?
Sl. Bộ phận nào ở Việt Nam hiện nay là lực lượng nòng cốt trong liên minh công - nông - trí thức?
SS. Các giai cấp, tầng lớp trong cơ cấu giai cấp - xã hội trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay bao gồm:
S9. Tính quy luật phổ biến của sự biến đổi cơ cấu xã hội - giai cấp ở Việt Nam trong thời kỳ quá độ lên
chủ nghĩa xã hội đó là:
90. Hãy chọn phương án SAI về nội dung chính trị của liên minh các giai cấp, tầng lớp ở Việt Nam hiện nay?
91. Nguyên nhân để xu hướng phát triển cơ cấu xã hội - giai cấp ở Việt Nam trong thời kỳ quá độ mang tính
đa dạng và thống nhất là do:
92. Sự biến đổi cơ cấu xã hội - giai cấp ở Việt Nam trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ngoài mang
tính đặc thù còn mang đặc điểm gì khác?
93. Giai cấp nào là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước ở Việt Nam?
94. Giai cấp nào có vị trí chiến lược trong sự nghiệp CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn ở Việt Nam?
95. Trong thời kỳ quá độ lên CNXH, đội ngũ nào được xác định là rường cột, chủ nhân tương lai của đất nước?
96. Liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam được thể hiện trong những nội dung cơ bản nào? CHƯƠNG 6
97. Trong nội dung Cương lĩnh dân tôc của Lênin, nội dung nào là quyền thiêng liêng của các dân tộc?
98. Tại sao nói tôn giáo mang tính quần chúng?
99. Hãy cho biết thế giới quan của tôn giáo? 100.
Vì sao tôn giáo mang tính chính trị? 101.
Trong các nội dung của quyền dân tộc tự quyết thì quyền nào được coi là cơ bản nhất? 102.
Vì sao phải có quan điểm lịch sử khi giải quyết vấn đề tôn giáo trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? 103.
Theo chủ nghĩa Mác - Lênin, dân tộc là quá trình phát triển lâu dài của? 104.
Tiêu chí cơ bản để phân biệt các tộc người khác nhau? 105.
Văn hóa bao gồm văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể ở mỗi tộc người phản ánh truyền thống,
lối sống, phong tục, tập quán, tín ngưỡng, tôn giáo của: 106.
Lịch sử phát triển của các tộc người gắn liền với: 107.
Trong một quốc gia có nhiều tộc người, thì dựa vào căn cứ nào để phân thành tộc người đa số và tộc người thiểu số? 108.
Xu hướng xích lại gần nhau thể hiện ở sự liên minh của các dân tộc trên cơ sở lợi ích chung về? 109.
Các dân tộc đều có nghĩa vụ và quyền lợi ngang nhau trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội,
không dân tộc nào được giữ đặc quyền, đặc lợi về? 110.
Trong một quốc gia có nhiều dân tộc, quyền bình đẳng dân tộc phải được thể hiện trên cơ sở? 111.
Quyền tự quyết dân tộc bao gồm quyền tách ra thành lập một quốc gia dân tộc độc lập, đồng thời
có quyền tự nguyện liên hiệp với dân tộc khác trên cơ sở? 112.
Dù tôn giáo hướng con người vào niềm tin, hạnh phúc hư ảo của thế giới bên kia, song nó luôn
phản ánh khát vọng của những người lao động về một xã hội? 113.
Các tôn giáo và hoạt động tôn giáo bình thường, các cơ sở thờ tự, các phương tiện phục vụ nhằm
thỏa mãn nhu cầu tín ngưỡng của người dân được Nhà nước xã hội chủ nghĩa? 114.
Công tác tôn giáo có liên quan đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, các cấp, các ngành, các địa
bàn và chính sách gì của Đảng và Nhà nước ta? 115.
Quan hệ dân tộc và tôn giáo ở Việt Nam chịu sự chi phối mạnh mẽ bới tín ngưỡng truyền thống.
Trong đó, ở cấp độ quốc gia, đỉnh cao của sự hội tụ, đoàn kết thống nhất cộng đồng dân tộc Việt Nam
biểu hiện ở tín ngưỡng: 116.
Trong quan điểm cơ bản của Đảng ta về vấn đề dân tộc, nội dung nào là vấn đề chiến lược cơ bản,
lâu dài, đồng thời cũng là vấn đề cấp bách của cách mạng Việt Nam? CHƯƠNG 7 117.
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, gia đình được hình thành, duy trì và củng cố chủ yếu dựa trên cơ sở nào? 118.
Chức năng cơ bản và riêng có của gia đình là gì? 119.
Đâu KHÔNG phải là cơ sở chế độ hôn nhân tự nguyện trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? 120.
Quan hệ nào của gia đình được coi là mối quan hệ tự nhiên, là yếu tố mạnh mẽ nhất gắn kết các
thành viên trong gia đình với nhau? 121.
Tại sao gia đình là một hình thức cộng đồng xã hội đặc biệt? • • o • • o o • • 122.
Điều kiện và tiền đề kinh tế - xã hội để xây dựng gia đình trong thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội là gì? 123.
Quan hệ nào trong gia đình vừa thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ, vừa là một quyền lợi thiêng
liêng giữa các thành viên trong gia đình? 124.
Trong xã hội dựa trên chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất thì quan hệ xã hội và quan hệ gia đình o • • • • 1 • • 1 • o
tất yếu sẽ dẫn đến điều gì? 125.
Yếu tố nào sau đây KHÔNG thuộc chế độ hôn nhân tiến bộ? 126.
Gia đình là nơi để con cái trưởng thành, đồng thời còn là nơi lưu giữ điều gì? 127.
Theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, kết hôn giả tạo có nghĩa là gì? 128.
Theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, Tảo hôn có nghĩa là gì? 129.
Để thực hiện các quan hệ cơ bản của gia đình ở Việt Nam hiện nay cần phải tuân thủ nguyên tắc nào? 130.
Theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, điều kiện về độ tuổi kết hôn ở Việt Nam hiện nay • o ' • • • • %!
được quy định như thế nào? 131.
Đâu KHÔNG phải là tiêu chuẩn gia đình văn hoá ở Việt Nam hiện nay? 132.
Sự biến đổi chủ yếu của chức năng kinh tế, tổ chức tiêu dùng trong gia đình Việt Nam hiện nay là gì? 133.
Trước năm 2000, quy mô gia đình thông thường là 2-3 thế hệ cùng chung sống. Lí do nào càng về
sau, quy mô gia đình càng nhỏ, chỉ từ 1-2 thế hệ (theo thống kê của Tổng cục thống kê, tháng 4/2019)? 134.
Theo Tổng cục thống kê tháng 4/2019, tại thành phố Hồ Chí Minh, tỉ suất sinh rất thấp (1,3
con/mẹ). Lí do nào được đưa ra để giải thích số liệu này? 135.
Luật lao động Việt Nam đã thể hiện vai trò quan trọng của gia đình thông qua ngày lễ kỉ niệm gì? 136.
Quan điểm của người Việt là gia đình phải có đông con, đặc biệt là con trai. Quan điểm này do ảnh hưởng từ điều gì?