ĐỀ CƯƠNG ÔN THI MÔN TƯỞNG HCM
Câu 1:
Tính tất yếu ra đời của chủ nghĩa hội Việt Nam (Lý do tại sao phải đi lên XHCN ?)
- Xuất phát từ quy luật vận động, phát triển khách quan của lịch sử xh loài người, xu thế tất yếu
của thời đại.
Chế độ hữu > xh phân chia + ngồi mát ăn bát vàng, giai cấp thống tr
+ làm lụng vất vả nhưng không tiền, của cải, giai cấp bị trị --> Mâu thuẫn xã hội.
- Ra đời từ chính sự tàn bạo của chủ nghĩa tư bản: Người dân Việt Nam chỉ tin vào những điều
mắt thấy tai nghe, sự tàn bạo của CN bản nhân dân đã cảm nhận trực tiếp, đồng thời nhìn thấy
những điều tốt đẹp CNXH do vậy người dân mới lựa chọn đi theo con đườnghội chủ nghĩa.
- Xét về con đường CM Việt Nam: Độc lập dân tộc mới chỉ cấp độ đầu tiên, đi lên chủ nghĩa
xã hội mới giải phóng được giai cấp, con người.
- HCM kế thừa tưởng CM không ngừng của chủ nghĩa Mác- Nin để luận chứng một cách
toàn diện khả năng đi tới chủ nghĩa xã hội từ một nước phong kiến, bỏ qua tư bản chủ nghĩa ở
nước ta.
- Tính tất yêu còn xuất phát từ tương quan so sánh lực lượng giữa giai cấp sảngiai cấp
sản trong cách mạng giải phóng dân tộc.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về bản chất, đặc trưng của CNXH Việt Nam
- Bản chất của chủ nghĩa hội giải phóng con người (cộng đồng nhân). Chủ nghĩa
hội là chế độ xã hội mà mọi thiết chế, cơ cấu xã hội đều hướng tới mục tiêu giải phóng con
người, đảm bảo cho con người được phát triển tự do, toàn diện.
Chủ nghĩa hội những đặc trưng bản chất như sau:
- Một, một chế độ chính trị dân chủ, do nhân dân làm chủ, mọi quyền hành, mọi lực lượng
đều nhân dân, nhà nước của dân,, do dân, và vì dân, dựa trên một khối đại đoàn kết toàn
n.
- Hai, chủ nghĩa xã hội có nền kte phát triển cao, tiếp thu khoa học kĩ thuật tiên tiến và hiện đi.
- Ba, chủ nghĩahội chế độ không còn áp bức bốc lột, bất công, dựa trên sự sở hữu hội về
tư liệu sản xuất và thực hiện phân phối theo lao động.
- Bốn, chủ nghĩahội mộthội phát triển cao về văn hóa, đạo đức, hệ thống quan hệ
hội dân chủ, công bằng, bình đẳng, con người được giải phóng, phát triển tự do toàn diện trong
sự hài hòa giữa xã hội với tự nhiên.
- Năm, công trình tập thể của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam,
chế độ dân chủ nhân dân được thành lập.
tưởng Hồ Chí Minh về động lực, trở lực của chủ nghĩa hội Việt Nam
* Động lực của chủ nghĩa hội
- Tất cả các nguồn lực, như: nguồn lực về vốn, khoa học kỹ thuật, con người... Trong đó nguồn
lực con người là bao trùm và quyết định nhất. Vì tất cả đều phải thông qua con người; nguồn
lực này là vô tận, trong đó trí tuệ con người càng khai thác càng tăng trưởng.
- Chú trọng khai thác các nguồn ngoại lực: Hợp tác, đặc biệt là với các nước xã hội chủ nghĩa
anh em, tranh thủ sự ủng hộ của nhân loại tiến bộ, các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học
kỹ thuật, ...
*Hồ Chí Minh đã chỉ ra những trở lực chủ yêu nhất:
Thứ nhất chủ nghĩa nhân - căn bệnh mẹ”, “bệnh gốc”, “kẻ thù hung ác nhất của chủ nghĩa
xã hội” từ đó “đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm”. (kẻ thù số một)
Thứ hai “Giặc nội xâm”: tham nhũng, lãng phí, quan liêu (tội nặng nhất -> Quan liêu chính là
chủ nghĩa cá nhân sinh ra).
Thứ ba tệ chia rẽ,phái, mất đoàn kết làm giảm sút uy tín sức mạnh của Đảng, của cách
mạng.
Thứ là tệ chủ quan, bảo thủ lười biếng không chịu học tập lý luận, học tập cái mới.
Câu 2:
Quan điểm của HCM về một số nguyên tắc, ớc đi, biện pháp xây dựng chủ nghĩa hội
trong thời kỳ quá độ.
2 nguyên tắc - 3 bước đi - 4 phương pháp
- Nguyên tắc :
+ Mọi tưởng, hành động đều phải thực hiện trên nền tảng chủ nghĩa Mác- Nin; học hỏi
kinh nghiệm các nước anh em, có sự vận dụng sáng tạo phù hợp với VN.
+ c định bước đi cần căn cứ vào điều kiện thực tế, nhu cầu, khả năng thực tế của nhân
n.
-> Thận trọng, tránh chóng vội, đốt cháy giai đoạn.
- Bước đi:
+ B1: Ưu tiên phát triển nông nghiệp, coi nông nghiệp mặt trận hàng đầu. (Vì Việt Nam có
điều kiện tự nhiên, có cơ sở để phát triển. Việt Nam có truyền thống làm nông nghiệp cho nên
người dân có kinh nghiệm, không cần đào tạo, cũng như giải quyết nạn đói, cung cấp nguyên
liệu để phát triển công nghệp. Không những thế việc phát triển nông nghiệp tạo ra công ăn việc
làm, cùng với đó, đầu tư vào nông nghiệp chi phí thấp, thu hồi vốn nhanh)
+ B2: Phát triển thủ công nghiệp, công nghiệp nhẹ.
+ B3: Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng.
-> Thận trọng, tránh nóng vội, đốt cháy giai đoạn.
- Biện pháp:
+ Kết hợp cải tạo - xây dựnghội mới.
+ Bảo vệ Tổ quốc, kháng chiến - xây dựnghội chủ nghĩa.
+ kế hoạch, biện pháp, quyết tâm. Trong đó, quyết tâm là tiêu chí hàng đầu.
+ Đem tài dân, sức dân làm lợi chon
-> Biện pháp thứ 4 biện pháp quan trọng nhất.
Câu 3:
tưởng HCM về mối quan hệ giữa độc lập n tộc CNXH
Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề để tiến lên chủ nghĩahội:
- Độc lập dân tộc là giá trị tinh thần, là ước mơ, hoài bão bao đời nay của dân tộc Việt Nam.
- Độc lập dân tộc tạo ra nguồn sức mạnh to lớn cho cách mạnghội chủ nghĩa
Chủ nghĩa xã hội là điều kiện vững chắc để đảm bảo nền độc lập dân tộc:
- Cách mạng giải phóng dân tộc phải phát triển thành cách mạng hội chủ nghĩa thì mới giành
được thắng lợi hoàn toàn
- Chủ nghĩahội với chế độ công hữu về liệu sản xuất sẽ dẫn đến xoá bỏ hoàn toàn, tận gốc
mọi sự áp bức, bóc lột, bất công về giai cấp, dân tộc.
VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TỪ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA HỘI
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY:
1. Giữ vững mục tiêu chủ nghĩahội
2. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, khơi dậy mạnh mẽ tất cả các nguồn lực, trước hết nội
lực để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
3. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại
4. Chăm lo xây dựng Đảng vững mạnh, làm trong sạch bộ máy nhà nước, đẩy mạnh đấu tranh
chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, thực hiện cần, kiệm xây dựng chủ nghĩa xã hội.
5. Đấu tranh chống suy thoái về tưởng chính trị, về đạo đức, lối sống, chống “tự diễn biến”,
“tự chuyển hóa”…
Câu 4:
Nguồn gốc ra đời của Đảng theo tưởng HCM?
Chủ nghĩa Mác-Lênin phong trào công nhân và phong trào yêu nước đã dẫn đến việc thành
lập Đảng CS Đông Dương vào đầu năm 1930.”
Nếu theo quan điểm Mác-LÊNIN ĐẢng cộng sản chỉ bao gồm Chủ nghĩa Mác Nin và phong
trào công dân thì theo tư tưởng HCM còn bao gồm cả phong trào yêu nước.
-> Đây chính là yếu tố sáng tạo của Bác.
- Chủ nghĩa Mác -> linh hồn của Đảng, kim chỉ nam định hướng cho Đảng.
- Phong trào yêu nước trong tư tưởng HCM:
+ Đấu tranh chống giặc ngoại xâm, yêu nước truyền thống tốt đẹp hàng nghìn năm của dân
tộc VN.
+ Phong trào yêu nước diễn ra mạnh mẽ từ khi thực dân Pháp chiếm VN.
+ Pt yêu nước của VN bao gồm cả các phong trào của nông dân và tầng lớp tri thức.
+ Phong trào yêu nước của VN một trong những nguyên nhân dẫn tới sự ra đời của Đảng.
- Phong trào công nhân: Giai cấp CN Việt Nam ra đời muộn, số lượng ít
-> Để trở thành lãnh đạo CM không phụ thuộc vào ra đời sớm hay muộn, ít hay nhiều.
Vì đặc điểm của giai cấp này mới là nguyên nhân.
Công nhân VN nh ý thức, kỷ luật cao, tinh thần đấu tranh triệt để, sự tiên phong cách mạng,
giai cấp này có quan hệ chặt chẽ với nhân dân, công nhân toàn thế giới và sớm giác ngộ lý luận
Mác-Lê nin.
VAI TRÒ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
* Vai trò của Đảng về mặt luận, theo Hồ Chí Minh thể hiện chỗ:
- Khi Đảng, để cách mạng thành công Đảng tập hợp, tổ chức, giáo dục, lãnh đạo quần chúng
tham gia cách mạng:
+ Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng. Nhưng sức mạnh đó chỉ có được khi quần chúng
nhân dân được tổ chức lại, một đường lối lãnh đạo đúng đắn. vậy yêu cầu cấp thiết của
cách mạng Việt Nam là phải có một chính cách mạng chân chính.
+ Sự ra đời, tồn tại của Đảng Cộng sản Việt Nam vừa đáp ứng yêu cầu cấp thiết của cách mạng
Việt Nam vừa phù hợp với quy luật vận động, phát triển của xã hội Việt Nam. Đảng Cộng sản
Việt Nam luôn xứng đáng đội ngũ tiên phong bộ tham mưu của giai cấpsản, của cả nhân
dân, có khả năng lôi kéo, tập hợp các tầng lớp nhân dân đứng lên làm cách mạng.
- Sau khi cách mạng thành công, vẫn cần sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Bởi vì:
+ nhân dân đã nắm chính quyền, nhưng giai cấp đấu tranh trong nước mưu đế quốc
xâm lược vẫn còn.
+ Vì phải xây dựng kinh tế, quốc phòng, văn hóa, xã hội cho nên Đảng vẫn phải tổ chức, lãnh
đạo, giáo dục quần chúng, để đưa nhân dân lao động đến thắng lợi cuối cùng (tập 8, tr.273-274,
2011)
* Vai trò của Đảng trong thực tiễn, theo Hồ Chí Minh thể hiện ở chỗ: Mục đích của Đảng Cộng
sản Việt Nam là giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người, ngoài ra Đảng
không mục đích nào khác. Trước những sai lầm, Đảng đều phát hiện sớm kịp thời sửa chữa
với một thái độ kiên quyết nhất. Nhờ vậy, Đảng đã trở thành nhân tố quyết định hàng đầu mọi
thắng lợi của cách mạng Việt Nam từ 1930 đến nay.
Bản chất của Đảng.
+ Thứ nhất, Hồ Chí Minh phải xây dựng một Đảng Cộng sản vững mạnh trong điều kiện một
nước thuộc địa lạc hậu, nơi mà giai cấp công nhân còn rất non trẻ và nhỏ bé
+ Thứ hai, Hồ Chí Minh khẳng định: Đảng CS VN Đảng của giai cấp CN, của nhân dân lao
động, và do đó, là Đảng của dân tộc VN.” -> Đây là một luận điểm sáng tạo của HCM.
- Theo như quan điểm của chủ nghĩa Mác: Đảng chỉ mang bản chất của giai cấp công nhân vì ở
đó chỉ đấu tranh giai cấp. Còn theo tưởng HCM Đảng mang bản chất của giai cấp CN, nhân
dân lao động và toàn thể dân tộc VN.
Làm thế nào để xây dựng nhà nước trong sạch, hoạt động hiệu quả?
Để xây dựng nhà nước hiệu quả, cần: đề phòng, khắc phục những tiêu cực; chống 3 thứ giặc
nội xâm; tăng cường pháp luật với giáo dục đạo đức cách mạng.
- Đề phòng, khắc phục những tiêu cực:
Cán bộ đề phòng 6 căn bệnh
+ Trái phép: Làm trái quy định pháp luật, lợi dụng công để trả thù tư.
+ Cậy thế: dùng quyền lực của mình tỏ ra hách dịch với nhânn.
+ Hủ hóa: ăn chơi xa xỉ , hoang phí ( buôn bán trái phép, tham nhũng)
+ Tư túng: bao che cho người thân, người quen phạm luật
+ Chia rẽ: bảo vện này, bảo vệ bên kia.
+ Kiêu ngạo: có quyền lên mặt với nhân dân.
Biện pháp khắc phục: 3 biện pháp, cán bộ không sợ sai lầm, chỉ sợ không quyết tâm sửa chữa
+ Đối với mình: cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư, tự sửa chính mình.
+ Đối với người: yêu thương, quý trọng, tin tưởng nhân dân, hết lòng phụng sự nhân dân,
lắng nghe ý kiến của dân.
+ Đối với việc: tận tụy với công việc
- Chống 3 thứ giặc nội xâm xâm: tham ô, lãng phí, quan liêu.
+ Với cán bộ, tham ô là ăn cắp, ăn bớt của công m của tư, đục khoét của nhân dân, tiêu
ít khai nhiều; lợi dụng của chung, của Chính phủ làm quỹ riêng cho địa phương mình, đơn vị
mình.
+ Lãng phí thể hiện dưới nhiều dạng, như:ng phí sức lao động, thời giờ, của công,
lãng phí nhiều khi tai hại hơn nạn tham ô.
+ Quan liêu cán bộ phụ trách xa rời thực tế, không đi sâu đi sát công việc, việc cũng
không nắm vững, chỉ đạo một cách đại khái, chung chung.
-> Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, ba loại giặc nội xâm này quan hệ mật thiết với nhau, do quan
liêu mà xảy ra tham nhũng, lãng phí.Hồ Chí Minh cho rằng, đây là một kẻ thù khá nguy hiểm vì
nó không mang gươm súng mà nó ở trong các tổ chức của chúng ta, để làm hỏng công việc của
chúng ta, nó làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí của cán bộ ta, những kẻ quan liêu, tham ô,
tham nhũng thì phá hoại tinh thần, tiêu hao của cải của Chính phủ và nhân dân ta.
- Tăng cường pháp luật với đẩy mạnh giáo dục, đạo đức, pháp luật.
+ Đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội kết hợp, bổ sung cho nhau trong
thực tế trị nướcnếu đạo đức thiên về tự nguyên, không bắt buộcmang tính khuyên răn
thì pháp luật mang tính chất bắt buộc và thể áp dụng trên toàn xã hội. Nếu vi phạm đạo đức
chỉ thể chỉ thể chịu phạt bằng lương tâm thì vi phạm pháp luật sẽ phải chịu trách nhiệm với
hình phạt thích đáng.
+ Trong lịch sử, muốn trị nước phải kết hợp giáo dục đạo đức tăng cường pháp luật.
Nếu chỉ tăng cường đạo đức hoặc chỉ chú trọng pháp luật sẽ xảy ra nhưng tình huống bất cập.
+ Cần nhấn mạnh vai trò của pháp luật, nhưng không được tuyệt đối pháp luật, phải xem
trọng cả giáo dục đạo đức.
=> Pháp luật là đạo đạo đức tối thiểu. Đạo đức là pháp luật tối đa.
Câu 5.
tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước kiểu mới Việt Nam
a. Quan niệm của Hồ Chí Minh về nhà nước của dân, do dân, dân
* Quan niệm về nhà nước của dân, do dân, vì dân
- Nhà nước của n:
+ Là nhà nước mà tất cả mọi quyền bính trong nước là của toàn thể nhân dân Việt Nam. Việc
nước việc chung, mỗi một con Rồng cháu Tiên, bất kỳ già trẻ, gái trai, giàu nghèo, nòi giống,
tôn giáo... đều phải ghé vai gánh vác một phần.
+ Dân là chủ nhà nước, mọi quyền lực đều thuộc về nhânn..... Quyền bính của cán bộ, công
chức nhà nước là do dân ủy nhiệm, giao phó.
+ Dân quyền bầu (ủy nhiệm)bãi miễn người thay mặt mình vào Quốc hộicác quan
quyền lực nhà nước; kiểm soát các công việc của NN; giám sát hoạt động của các đại biểu do
mình bầu ra thông qua các thiết chế dân chủ.
- Nhà nước do dân:
+ Nhà nước do dân lập ra - Dân cử ra các đại diện của mình tham gia quản nhà nước và xã
hội;
+ Nhà nước do dân xây dựng, ủng hộbảo vệ; nhà nước được dân phê bình, giám sát, tạo điều
kiện để nhà nước ngày càng hoàn thiện hơn.
+ Các cơ quan nhà nước, cán bộ công chức phải lắng nghe ý kiến nhân dân, liên hệ chặt chẽ với
nhân dân, chịu sự kiểm soát của nhân dân. Nhân dân có quyền bãi miễn các cơ quan nhà nước
nếu tỏ ra không xứng đáng với tín nhiệm của dân: "Nếu Chính phủ làm hại dân thì dân quyền
đuổi Chính phủ"
- Nhà nước n:
+ Mọi hoạt động của nhà nước đều phải vì nhân dân, hướng vào việc phục vụ nhân dân. Đem lại
quyền lợi cho nhân dân là mục tiêu cơ bản của nhà nước ta.
+ Mọi công chức nhà nước từ Chủ tịch nước trở xuống đều công bộc (người phục vụ chung
của xã hội) của dân
+ Chính quyền các cấp phải chăm lo cho dân từ việc lớn đến việc nhỏ, các cơ quan nhà nước
quản hội để lo cho dân: Nếu để cho dân đói, chính phủ lỗi, nếu để cho dân giét, chính
phủ có lỗi, nếu để cho dân không được học hành, chính phủ có lỗi...
+ Cán bộ nhà nước là người phục vụ, đồng thời còn là người lãnh đạo, người hướng dẫn của
nhân dân, phải "xứng đáng vừa người lãnh đạo, vừa người đày tớ thật trung thành của nhân
n”.
* Những biện pháp bản để xây dựng nhà ớc pháp quyền:
+ Hoàn thiện hệ thống pháp luật (hệ thống pháp luật đầy đủphù hợp với đời sốnghội)
+ Ra sức tuyên truyền giáo dục pháp luật trong cán bộ và nhân dân
+ Xây dựng chế kiểm tra giám sát hữu hiệu, đảm bảo cho pháp luật thi hành nghiêm minh
trong cán bộ và nhân dân
+ Tích cực nâng cao dân trí, nâng cao văn hóa chính trị, làm cho người dân biết hưởng quyền
dân chủ, biết dùng quyền dân chủ, dám nghĩ,m nói, dám làm, dám phê bình các quan nhà
ớc.
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước có đủ đức tài với những phẩm chất cơ bản:
Trung thành với cách mạngtổ quốc; nhiệt tình, thành thạo công việc hành chính, giỏi chuyên
môn, nghiệp vụ;
Dám phụ trách, dám quyết đoán, dám chịu trách nhiệm, liên hệ mật thiết với nhân dân, tự phê
bình và phê bình, có ý thức xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Mối quan hệ pháp luật đạo đức trong tưởng Hồ Chí Minh xuất phát từ những định
đề sau:
Thứ nhất, hệ quy chiếu được Chủ tịch Hồ Chí Minh sử dụng là cặp phạm trù lợi - hại. Theo đó,
Người quan niệm thi pháp luật và đạo đức đều nhằm mục đích thể hiện, thực hiện và bảo vệ lợi
ích con người những vấn đề quan trọng chỗ pháp luật đạo đức đem lại lợi ích cho ai, cho
số đông hay số ít giai cấp, tầng lớp trong xã hội.
Thứ hai, trên sở lấy lợi - hại làm hệ quy chiếu, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra quy luật chung
của các kiểu pháp luật giai cấp thống trị bao giờ cũng sử dụng đồng thời pháp luậtđạo
đức (kết hợp pháp luậtđạo đức) trong quản hội nhằm đem lại quyền lợi ích nhiều hơn
cho giai cấp thống trị, đồng thời tăng nghĩa vụ và rút bớt lợi ích của giai cấp bị trị.
Thứ ba, từ nhận thức, nắm bắt được quy luật chung, trên cơ sở nghiên cứu đường lối trị nước
bằng pháp luật (pháp trị)bằng đạo đức (đức trị, nhân trị) phương Đôngphương Tây, đối
chiếu với thực tiễn Việt Nam,
Thứ tư, nhận thức về pháp luật đạo đức cũng như mối quan hệ, sự kết hợp giữa chúng, chính
là nhận thức về con người và quan hệ giữa con người với nhau trong việc phân bổ lợi ích.
Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng Nhà ớc
Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh vềy dựng nhà nước mới có ý nghĩa rất lớn đối với
việc xây dựng nhà nước ta hiện nay. Việc vận dụng tư tưởng của Người về vấn đề này có thể
được xem xét dưới nhiều khía cạnh khác nhau. Sinh viên thể khai thác kỹ hơn một số gợi ý
sau:
- Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh vềy dựng một Nhà nước do nhân dân lao động chủ,
làm chủ.
- Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một Nhà nước pháp quyền thống nhất.
- Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh về tăng cường pháp luật phải đi đôi với đẩy mạnh giáo dục
đạo đức.
- Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh về chống tham ô lãng phí, quan liêu trong xây dựng nhà
ớc
- Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề kiểm soát quyền lực trongy dựng nhà nước...
Câu 6.
Trình bày nội dung tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết n tộc?
- Trong tư tưởng HCM, đoàn kết không đơn thuần là một phương pháp tập hợp lực lượng,
mục tiêu của cách mạng còn là đoàn kết
- Đoàn kết là chiến lược CM vì những do sau đây:
+ Các phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược đều thất bại, nguyên nhân chủ yếu là
do chưa xây dựng được khối đại đoàn kết toàn DT.
+ CM muốn thành công phải có lực lượng tham gia, lực lượng đó là khối ĐĐK toàn DT.
+ Mỗi một giai đoạn nhiệm vụ khác nhau, giai đoạno CM cũng cần phải ĐK.
+ ĐK điểm mẹ, điểm mẹ thành công, các điểm khác mới thành công
-> Chính vì xây dựng thành công khối đại dk, Chủ tịch HCM và Đảng ta đã lãnh đạo CMVN đạt
được rất nhiều thắng lợi to lớn
- ĐK là nhân tố đảm bảo cho sự thắng lợi của CMVN
“ĐK, ĐK ĐẠI ĐK; THÀNH CÔNG, THÀNH CÔNG, ĐẠI THÀNH CÔNG
- ĐĐKDT mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của CMVN.
+ 1951, HCM: “Mục đích của ĐLĐVN thể gồm trong 8 chữ ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN,
PHỤNG SỰ TỔ QUỐC”
+ ĐK là nhiệm vụ hàng đầu bởi: 1. CM muốn thành công phải có thực lực, thực lực đó chính là
khối Đại ĐKDT. 2. CM là sự nghiệp của quần chúng, do quần chúng, vì quần chúng.
Vấn đề xây dựng khối đại đoàn kết nước ta hiện nay?
1. Mục tiêu chung:
Tăng cường lòng tự tôn DT, chấn hưng đất nước, rửa cái nhục đói nghèo, lạc hậu đưa nước ta
hòa nhập với khu vực và thế giới.
2. Về chính trị:
Tạm gác lại bất đồng, ĐK mọi người Việt Nam trên sở mục tiêu chung: Dân giàu, nước
mạnh, DC, công bằng, văn minh.
3. Về Kinh tế:
Khuyến khích làm giàu chính đáng đi đôi với giúp nhau xóa đói, giảm nghèo
4. Về đối ngoại:
Nhận thức đúng về toàn cầu hóa, đưa nước ta hòa nhập với khu vựcthế giới.
Câu 7: Trình bày quan điểm Hồ Chí Minh về vai trò của đạo đức cách mạng, các chuẩn mực đạo
đức, các nguyên tắc rèn luyện đạo đức cách mạng. Liên hệ với việc rèn luyện đạo đức của sinh
viên hiện nay.
Vai trò của đạo đức cách mạng:
Đạo đức là gốc, nền tảng nhân tố chủ chốt của người cách mạng
- Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là một bộ phận không thể thiếu của ý thức xã hội, là
nền tảng tinh thần củahội. khả năng c động trở lạicải biến tồn tạihội. Giá trị
đạo đức tinh thần khi được con người tiếp nhận sẽ biến thành một sức mạnh vật chất to lớn.
- Hồ Chí Minh coi đạo đức gốc, nền tảng, nhân tố chủ chốt của người cách mạng.
- Đạo đức thước đo lòng cao thượng của con người. Người thường nhấn mạnh, “tuy năng lực
và công việc của mỗi người khác nhau, người làm việc to, người làm việc nhỏ, nhưng ai giữ
được đạo đức cách mạng đều là người là cao thượng”.
- Đạo đức còn động lực giúp chúng ta vượt lên khi khó khăn cũng như lúc thuận lợi trong quá
trình đấu tranh cách mạng.
- Đạo đức cách mạng không chỉ giúp cải tạo hội thành xã hội mới, xây dựng mỹ tục thuần
phong mà còn giúp người cách mạng tự hoàn thiện mình và không ngừng phát triển đi lên.
- Trong tương quan giữa đức tài, Hồ Chí Minh luôn coi đạo đức gốc”, “nguồn”, “nền
tảng” là nhân tố “chủ chốt” của người cách mạng.
Đạo đức là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của chủ nghĩahội:
- Theo Hồ Chí Minh, sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội chưa phải là ở lý tưởng cao xa, ở mức
sống vật chất dồi dào, tưởng được tự do giải phóng, trước hết những giá trị đạo đức
cao đẹp, ở những phẩm chất của những người cộng sản ưu tú, bằng tấm gương sống và hành
động của mình, chiến đấu cho lý tưởng đó trở thành hiện thực…
Các nguyên tắc xây dựng đạo đức mới
- Nói đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức.
- Xây đi đôi với chống, phải tạo thành phong trào quần chúng rộng rãi.
- Tu dưỡng rèn luyện đạo đức suốt đời thông qua thực tiễn đấu tranh cách mng
Các phẩm chất đạo đức của người Việt Nam
- Trung với nước, hiếu với dân.
- Yêu thương con người, sống tình nghĩa.
- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô .
- tinh thần quốc tế trong sáng.
Liên hệ với việc rèn luyện đạo đức của sinh viên hiện nay.
Thực hiện tốt “cần, kiệm, liêm, chính, chí công tư” theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Có tinh thần hợp tác, giúp đỡ đồng chí, đồng nghiệp;
Thực hành tiết kiệm, đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu. Tích cực đấu tranh
chống chủ nghĩa nhân, lối sống thực dụng, nói không đi đôi với làm, lợi dụng chức vụ để thu
vén lợi ích cho bản thân và gia đình;
Bản thân luôn giữ gìn cách, phẩm chất đạo đức cách mạng tính tiền phong, gương mẫu
của người đảng viên. Thực hiện tốt c Quy định của Ban chấp hành Trung ương về những điều
đảng viên không được làm;
Bản thân luôn nêu cao ý thức trách nhiệm và tinh thần phục nhân dân. Giải quyết tốt các đ
xuất, kiến nghị về quyềnlợi ích chính đáng của đảng viên quần chúng trong đơn vị tổ. Tích
cực đấu tranh với c biểu hiện cảm, quan liêu, hách dịch, nhũng nhiễu, gây phiền đối với
nhân dân.
Có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, thẳng thắn, sống sống đoàn kết tập thể, hoà nhã, gần gũi
với bạn đồng nghiệp nhân dân nơi trú. Quan hệ mật thiết với nhân dân. Tôn trọng
phát huy quyền làm chủ của nhân dân thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở;
ý thức trong tự phê bình phê bình. Biết tôn trọng lắng nghe ý kiến của người khác.
Tích cực đấu tranh với những biểu hiện chia rẽ, bè.
BÀI TẬP 1
CÂU 1.y trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng chủ nghĩa hội theo mô hình của Liên Xô, đúng hay sai,
vì sao?
Sai. HCM học tập theo con đường gphong dtoc LX nhưng vẫn những sách lược riêng
phù hợp với tình hình đất nc
1.2 Theo Hồ Chí Minh giặc ngoại xâm, giặc đói, giặc dốt kẻ thù nguy hiểm số một của chủ
nghĩa xã hội, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM kẻ thù nguy hiểm nhất của CNXH chủ nghĩa cá nhân
1.3 Luận điểm nào được xem sáng tạo ca Hồ Chí Minh trong quan điểm về dân chủ?
Nhà nc là của dân, do dân, vì dân. Dân có quyền lực cao nhất
1.4 giải tại sao theo Hồ Chí Minh, nhà nước dân chủ lại mang bản chất của giai cấp công
nhân?
GỢI Ý
- Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Mang định hướng xã hội chủ nghĩa
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
- Lực lượng xây dựng nhà nước liên minh công nông trí thức, do giai cấp công nhân lãnh đạo
1.5 Yêu thương con người là phẩm chất đạo đức quan trọng nhất trong đạo đức cách mạng, là tư
tưởng của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
trung với nước hiếu với dân.
Đây phẩm chất quan trọng nhất, bao trùm nhất và chi phối các phẩm chất khác.
Câu 2: (2 điểm)
Hãy lý giải vì sao theo Hồ Chí Minh phải xây dựng Đảng? Chỉ ra các nguyên tắc xây dựng, sinh
hoạt Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trong số các nguyên tắc ấy, nguyên tắc nào là quan trọng
nhất, vì sao?
Theo Hồ Chí Minh, việc y dựng Đảng cần thiết để giải quyết các vấn đề của đất ớc nhân dân
Việt Nam. Bác cho rằng, chỉ một Đảng cách mạng vững mạnh mới thể đưa đất nước đi đến độc lập,
tự do phát triển. Đồng thời cũng nhấn mạnh vai trò của Đảng trong việc giáo dục, tuyên truyền tổ
chức nhân dân tham gia vào cuộc cách mạng. Ngoài ra, bác cũng cho rằng việc xây dựng Đảng cần phải
dựa trên nguyên tắc độc lập, tự chủ, dân chủ tôn trọng quyền lợi của nhân dân.
=> Những nguyên tắc xây dựng, sinh hoạt Đảng:
Tập trung dân chủ (đây là nguyên tắc quan trọng nhất vì vừa phát huy sức mạnh của mỗi
người, vừa tạo nên sức mạnh tổng hợp của tổ chức.)
Tập thể lãnh đạo một người giỏi cũng k thể xem xét hết tất cả vấn đề, nhiều người
thì nhiều kinh nghiệm để thấy rõ tất cả các mặt của vấn đề.
Phê bình tự phê bình là để tăng cường tình đoàn kết trong đảng và giúp nhau cùng tiến
bộ
Kỷ luật nghiêm minh sức mạnh của Đảng. Đảng viên không chỉ chấp hành nghiêm
minh và tự giác kỷ luật của đảng còn phải gướng mẫu chấp hành kỷ luật của nhà nước
và đoàn thể nhân dân
Đoàn kết thống nhất trong Đảng cội nguồn sức mạnh của đảng đồng thời sở xây
dựng khối đaik đoàn kết dân tộc
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về những biện pháp xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Liên hệ với Việt Nam hiện nay.
Thứ nhất kiểm soát quyền lực nhà nước tất yếu xu hướng ta hóa quyền lực khuyết tật
bẩm sinh của bộ máy nhà nước.
Trước hết cần phải phát huy vai trò và trách nhiệm của Đảng cộng sản
Đảng đội tiên phong chiến đấu của giai cấp dân tộc, đảng cầm quyền kiểm soát quyền
lực nhà nước thông qua công tác kiểm tra
Thứ 2 phòng chống tiêu cực trong nhà nước, phải chống đặc quyền, đặc lợi các tiêu cực
khác, giữ cho nhà nước luôn trong sạch, vững mạnh
2 nội dung chính để xây dựng nhà nước trong sạch vững mạnh:
+Tăng cường pháp luật: hoàn thiện pháp luật, xử mọi sai phạm một cách nghiêm minh theo
đúng quy định của pháp luật. Điều này phù hợp với yêu cầu khác quan của nhà nước mới,
đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn: nước ta kinh tế tiểu nông, người dân chỉ quen sống theo luật tục
mà chưa quen sống theo pháp luật
+Tăng cường pháp luật phải đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức: Đức thực chất kết hợp đức
trị và pháp trị
= > Đạo đức pháp luật hai hình thái ý thức hội kết hợp, bổ sung cho nhau, nước ta
truyển thống đức trị, nhân dân rất coi trọng đạo đức, nhất đạo đức của người cầm quyền, kết
hợp với đức trị và pháp trị là một truyền thống trong đường lối trị nước ở phương đông cần được
kế thừa phát huy Phân tích tưởng Hồ Chí Minh về những biện pháp xây dựng nhà nước
trong sạch, vững mạnh. Liên hệ với Việt Nam hiện nay.
BÀI TẬP 2
CÂU 1.y trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Tại sao Hồ Chí Minh lại xác định bước đầu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa hội Việt
Nam phải lấy nông nghiệp làm mặt trận hàng đầu?0x
Vì nông nghiệp mặt trận hàng đầu, đảm bảo được an ninh lương thực VN có nhìu knghiem
trog sx nông nghiệp.
1.2 Luận điểm cho rằng chủ nghĩa đế quốc, các thế lực thù địch kẻ thù nguy hiểm số một của
chủ nghĩa xã hội là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM kẻ thù nguy hiểm nhất của CNXH thực dân đế quốc
1.3 Theo Hồ Chí Minh, tại sao cần xây dựng, chỉnh đốn Đảng?
Trong điều kiện Đảng đã trở thành Đảng cầm quyền, việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng càng phải
tiến hành thường xuyên hơn. Người chỉ rõ: Quyền lực nh chất hai mặt. Một mặt, quyền lực
sức mạnh to lớn để cải tạo hội cũ, xây dựng xã hội mới nếu biết sử dụng đúng. Mặt khác,
quyền lực cũng sức phoại ghê gớm nếu người nắm quyền lực bị thoái hóa, biến chất, biến
quyền lực của nhân dân thành đặc quyền của cá nhân…
1.4 Luận điểm cho rằng trong thời kỳ quá đó cần xóa bỏ các thành phần kinh tế phi hội chủ
nghĩa là chủ trương của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM trong tki quá độ cần phát triển kte nhiều thành phần, kte cần tạo đk cho kt
khác ptrien
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nguyên tắc nào nguyên tắc quan trọng nhất trong xây dựng rèn
luyện đạo đức mới?
Theo HCM, ngtac qtrong I nói phải đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức.
Câu 2: (2 điểm)
Hồ Chí Minh đã xác định những bước đi và những biện pháp nào trong xây dựng thời kỳ quá độ
Việt Nam? Trong những biện pháp ấy biện pháp nào được Hồ Chí Minh xem quan trọng
nhất, vì sao?
Những bước đi trong thời kỳ quá độ:
Ưu tiên phát triển nông nghiệp
Phát triển tiểu công nghiệp và công nghiệp nhẹ
Phát triển công nghiệp nặng
Những biện pháp:
Kết hợp cải tạo với xdung, trong đó xdung chủ yếu và lâu dài
Thực hiện đường lối phát triển kinh tế hội hài hoà
" đem tài n, sức dân, của dân làm lợi cho dân"=> Qtrong I
Theo chủ trương chỉ tiêu 1, biện pháp 10, quyết tâm 20
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước kiểu mới – nhà nước của nhân dân, do
nhân dân và vì nhân dân. Anh (chị) hãy liên hệ với Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
GỢI Ý
Ý 1
- Nhà nước của dân:
+ Nhà nước thuộc quyền sở hữu của dân, dân chủ, địa vị
cao nhất thuộc về dân
+ “Nhân dân” không phải nhà nước phi giai cấp, nhân
dân được hiểu là 4 giai cấp chính: công nông sản dân
tộc – tiểu tư sản
+ Quyền lực thuộc về nhân dân, nhân dân những quyền
lực cơ bản sâu đây
Quyền bầu cửứng cử vào quan nhà nước
quyền kiểm soát các đại biểu do mình bầu ra
quyền bãi miễn đại biểu nếu những đại biểu ấy tỏ
ra không xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân
+ Dân chủ nghĩa là dân vừa làm chủ và dân vừa chủ
+ Dân làm chủ, cán bộ là đày tớ trung thành của nhân dân,
nói đến thái độ, trách nhiệm của cán bộ trong phục vụ nhân
n
+ Biện pháp nào để đánh giá cán bộ, Chính phủ là gì?
Cán bộ trách nhiệm hướng dẫn, chỉ bảo cho dân
làm việc
Cán bộ giải quyết vướng mắc, khó khăn cho nhân dân
Ý 2
- Nhà nước do dân:
+ Nhân dân lập ra nhà ớc
+ Nhân dân tham gia vào công việc nhà ớc
+ Nhân dân đóng Thuế
1 điểm
Ý 3
- Nhà nước n:
+ Nhà nước phải phục vụ cuộc sống hàng ngày của nhân
dân, không được có đặc quyền đặc lợi, làm lợi cho dân.
+ quan nhà nước cán bộ quản nhà nước phải lấy sự
phục vụ nhân dân làm mục đích
+ Nhà nước không chỉ làm lợi cho dân, còn phảiu dân,
kính dân.
BÀI TẬP 3
CÂU 1.y trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Nguyên tắc xây dựng Đảng nào được Hồ Chí Minh xem quan trọng nhất?
Theo HCM, tập trung dân chủ là ngtac xdung Đảng là qtrong I
1.2 Theo Hồ Chí Minh, phẩm chất yêu thương con người là phẩm chất quan trọng nhất, quyết
định các phẩm chất khác trong đạo đức cách mạng, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM phẩm chất đạo đức qtrong I " trung vs nước, hiếu vsn"
1.3 Giặc ngoại xâm là kẻ thù nguy hiểm số một của chủ nghĩa xã hội là quan điểm của Hồ Chí
Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Kẻ thù nguy hiểm nhất của CNXH lf CN nhân
1.4 Luận điểm nào được coi sáng tạo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ?
CNXH là chế độ dân chủ. Đó là xã hội mà dân là chủ, dân làm chủ. Nhân dân phải giữ địa vị cao
nhất mà quyền lực nhất, mọi quyền hành lực lượng đều ở dân.
1.5 Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng chủ nghĩa hội theo mô hình của Liên Xô, đúng hay sai,
vì sao?
Sai……
Câu 2: (2 điểm)
Hãy phân tích sự thống nhất giữa tính giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc của nhà
nước dân chủ trong tư tưởng Hồ Chí Minh?
GỢI Ý
- Nhà nước dân chủ mang bản chất giai cấp công nn
- Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Mang định hướng xã hội chủ nghĩa
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
- Lực lượng xây dựng nhà nước liên minh công nông trí
thức, do giai cấp công nhân lãnh đạo
- Sự thống nhất giữa tính giai cấp, tính nhân dân và tính
dân tộc của nhà nước
+ Nhà nước không phải chỉ do giai cấp công nhân đấu tranh
kết quả đấu tranh của toàn thể nhân dân lao động, toàn
thể dân tộc Việt Nam
+ Nhà nước dân chủ không chỉ đáp ứng, đem lại lợi ích cho
giai cấp công nhân, còn đem lại lợi ích cho nhân dân lao
động, và toàn thể dân tộc Việt Nam
+ Nhà nước định hướng dân tộc giành độc lậptiến lên
chủ nghĩa xã hội.
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích nội dung cơ bản trong các phẩm chất đạo đức Trung, Hiếu, Cần, Kiệm, Liêm, Chính
trong tưởng Hồ Chí Minh. Liên hệ với việc rèn luyện đạo đức của bản thân sinh viên hiện nay.
BÀI TẬP 4
CÂU 1.y trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Luận điểm chủ trương xóa bỏ các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai….
1.2 Trở lực nào theo Hồ Chí Minh là nguy hiểm nhất trong xây dựng chủ nghĩa xã hội? sao?
Chủ nghĩa nhân sản(bao gồm: lực lượng sản xuất, quan hệ sản xuất, kiến trúc thượng tầng,
cs hạ tầng)
1.3 Phẩm chất Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư được Hồ Chí Minh xem là phẩm chất
quan trọng, quyết định nhất trong các phẩm chất của đạo đức cách mạng, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Phẩm chất đạo đức cách mạng trung vs nc, hiếu vs dân mới là qtrong I
1.4 Luận điểm cho rằng nguyên tắc tự phê bình và phê bình là nguyên tắc sinh hoạt Đảng quan
trọng, quyết định nhất, là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Qtrong I là tập trung dân chủ
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nhân dân những quyền lực chính trịo trong nhà nước dân chủ?
Câu 2: (2 điểm)
Hãy phân tích tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một nhà nước hiệu lực pháp mạnh mẽ?
GỢI Ý
- Nhà nước phải hợp Hiến, hợp pháp
- Ngay trong Bản yêu sách của nhân dân An Nam, Người đã
yêu cầu thực dân Pháp phải thực hiện một nền pháp lý cho
người Đông Dương như Châu Âu, thay thế các sắc lệnh bằng
việc ra các đạo luật
- Sau khi nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời,
Người quan tâm nhiều đến xây dựng Hiến Pháp Pháp
luật:
+ Kêu gọi Tổng tuyển cử trong cả nước vào ngày 6.1.1946
+ Chỉ đạo biên soạn 2 bản Hiến Pháp năm 1946 1959
=) nhà nước hoàn toàn mang tính hợp Hiến, hợp pháp
- Nhà nước quản hội bằng pháp luậtphải đưa
pháp luật vào đời sống xã hội
- Quản hội bằng nhiều cách, nhưng quan trọng nhất
bằng Hiến pháp và pháp luật
- Hồ Chí Minh yêu cầu phải phân công, hợp tác ràng, nhịp
nhàng giữa 3 cơ quan nhà nước nhưng Người cho rằng
không nhất thiết phải đi theo mô hình Tam quyền phân lập
của Phương Tây, vì quyền lực cuối cùng cũng thuộc về nhân
dân lao động.
- Phải biện pháp đưa pháp luật vào đời sốnghội:
+ Hoàn thiện hệ thống pháp luật
+ Thực thi pháp luật phải nghiêm minh, công bằng
+ Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu chấp hành
+ Nhân n phải hiểu và thực hành pháp luật….
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích làm những động lực trở lực trong xây dựng chủ nghĩa hội theo Hồ Chí Minh.
Theo anh (chị) trong các yếu tố đó, yếu tố nào quyết định nhất đến việc xây dựng chủ nghĩa
hội Việt Nam, anh (chị) cần làm để đóng góp vào sự nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc
hiện nay?
=> Theo HCM, động lực được biểu hiện ở các phương diện: vật chất và tinh thần; nội lực và
ngoại lực - Người khẳng định: động lực quan trọng và quyết định nhất là con người, là nhân dân
lao động, nòng cốt công nông trí thức. Người nhận thấy được động lực này sự kết hợp
giữa cá nhân với xã hội.

Preview text:

ĐỀ CƯƠNG ÔN THI MÔN TƯỞNG HCM Câu 1:
Tính tất yếu ra đời của chủ nghĩa hội Việt Nam (Lý do tại sao phải đi lên XHCN ?)
- Xuất phát từ quy luật vận động, phát triển khách quan của lịch sử xh loài người, xu thế tất yếu của thời đại.
Chế độ tư hữu > xh phân chia + ngồi mát ăn bát vàng, giai cấp thống trị
+ làm lụng vất vả nhưng không có tiền, của cải, giai cấp bị trị --> Mâu thuẫn xã hội.
- Ra đời từ chính sự tàn bạo của chủ nghĩa tư bản: Người dân Việt Nam chỉ tin vào những điều
mắt thấy tai nghe, sự tàn bạo của CN tư bản nhân dân đã cảm nhận trực tiếp, đồng thời nhìn thấy
những điều tốt đẹp ở CNXH do vậy người dân mới lựa chọn đi theo con đường xã hội chủ nghĩa.
- Xét về con đường CM Việt Nam: Độc lập dân tộc mới chỉ là cấp độ đầu tiên, đi lên chủ nghĩa
xã hội mới giải phóng được giai cấp, con người.
- HCM kế thừa tư tưởng CM không ngừng của chủ nghĩa Mác- Lê Nin để luận chứng một cách
toàn diện khả năng đi tới chủ nghĩa xã hội từ một nước phong kiến, bỏ qua tư bản chủ nghĩa ở nước ta.
- Tính tất yêu còn xuất phát từ tương quan so sánh lực lượng giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô
sản trong cách mạng giải phóng dân tộc.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về bản chất, đặc trưng của CNXH Việt Nam
- Bản chất của chủ nghĩa xã hội là giải phóng con người (cộng đồng và cá nhân). Chủ nghĩa xã
hội là chế độ xã hội mà mọi thiết chế, cơ cấu xã hội đều hướng tới mục tiêu giải phóng con
người, đảm bảo cho con người được phát triển tự do, toàn diện.
Chủ nghĩa hội những đặc trưng bản chất như sau:
- Một, là một chế độ chính trị dân chủ, do nhân dân làm chủ, mọi quyền hành, mọi lực lượng
đều ở nhân dân, có nhà nước của dân,, do dân, và vì dân, dựa trên một khối đại đoàn kết toàn dân.
- Hai, chủ nghĩa xã hội có nền kte phát triển cao, tiếp thu khoa học kĩ thuật tiên tiến và hiện đại.
- Ba, chủ nghĩa xã hội là chế độ không còn áp bức bốc lột, bất công, dựa trên sự sở hữu xã hội về
tư liệu sản xuất và thực hiện phân phối theo lao động.
- Bốn, chủ nghĩa xã hội là một xã hội phát triển cao về văn hóa, đạo đức, có hệ thống quan hệ xã
hội dân chủ, công bằng, bình đẳng, con người được giải phóng, phát triển tự do toàn diện trong
sự hài hòa giữa xã hội với tự nhiên.
- Năm, là công trình tập thể của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam,
chế độ dân chủ nhân dân được thành lập.
tưởng Hồ Chí Minh về động lực, trở lực của chủ nghĩa hội Việt Nam
* Động lực của chủ nghĩa xã hội
- Tất cả các nguồn lực, như: nguồn lực về vốn, khoa học kỹ thuật, con người... Trong đó nguồn
lực con người là bao trùm và quyết định nhất. Vì tất cả đều phải thông qua con người; nguồn
lực này là vô tận, trong đó trí tuệ con người càng khai thác càng tăng trưởng.
- Chú trọng khai thác các nguồn ngoại lực: Hợp tác, đặc biệt là với các nước xã hội chủ nghĩa
anh em, tranh thủ sự ủng hộ của nhân loại tiến bộ, các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, ...
*Hồ Chí Minh đã chỉ ra những trở lực chủ yêu nhất:
Thứ nhất là chủ nghĩa cá nhân - căn bệnh “mẹ”, “bệnh gốc”, “kẻ thù hung ác nhất của chủ nghĩa
xã hội” từ đó “đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm”. (kẻ thù số một)
Thứ hai là “Giặc nội xâm”: tham nhũng, lãng phí, quan liêu (tội nặng nhất -> Quan liêu chính là
chủ nghĩa cá nhân sinh ra).
Thứ ba là tệ chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết làm giảm sút uy tín và sức mạnh của Đảng, của cách mạng.
Thứ tư là tệ chủ quan, bảo thủ lười biếng không chịu học tập lý luận, học tập cái mới. Câu 2:
Quan điểm của HCM về một số nguyên tắc, bước đi, biện pháp xây dựng chủ nghĩa hội
trong thời kỳ quá độ.
2 nguyên tắc - 3 bước đi - 4 phương pháp
- Nguyên tắc :
+ Mọi tư tưởng, hành động đều phải thực hiện trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lê Nin; học hỏi
kinh nghiệm các nước anh em, có sự vận dụng sáng tạo phù hợp với VN.
+ Xác định bước đi cần căn cứ vào điều kiện thực tế, nhu cầu, và khả năng thực tế của nhân dân.
-> Thận trọng, tránh chóng vội, đốt cháy giai đoạn. - Bước đi:
+ B1: Ưu tiên phát triển nông nghiệp, coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu. (Vì Việt Nam có
điều kiện tự nhiên, có cơ sở để phát triển. Việt Nam có truyền thống làm nông nghiệp cho nên
người dân có kinh nghiệm, không cần đào tạo, cũng như giải quyết nạn đói, cung cấp nguyên
liệu để phát triển công nghệp. Không những thế việc phát triển nông nghiệp tạo ra công ăn việc
làm, cùng với đó, đầu tư vào nông nghiệp chi phí thấp, thu hồi vốn nhanh)
+ B2: Phát triển thủ công nghiệp, công nghiệp nhẹ.
+ B3: Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng.
-> Thận trọng, tránh nóng vội, đốt cháy giai đoạn. - Biện pháp:
+ Kết hợp cải tạo - xây dựng xã hội mới.
+ Bảo vệ Tổ quốc, kháng chiến - xây dựng xã hội chủ nghĩa.
+ Có kế hoạch, biện pháp, quyết tâm. Trong đó, quyết tâm là tiêu chí hàng đầu.
+ Đem tài dân, sức dân làm lợi cho dân
-> Biện pháp thứ 4 là biện pháp quan trọng nhất. Câu 3:
tưởng HCM về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc CNXH
Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề để tiến lên chủ nghĩa xã hội:
- Độc lập dân tộc là giá trị tinh thần, là ước mơ, hoài bão bao đời nay của dân tộc Việt Nam.
- Độc lập dân tộc tạo ra nguồn sức mạnh to lớn cho cách mạng xã hội chủ nghĩa
Chủ nghĩa xã hội là điều kiện vững chắc để đảm bảo nền độc lập dân tộc:
- Cách mạng giải phóng dân tộc phải phát triển thành cách mạng xã hội chủ nghĩa thì mới giành
được thắng lợi hoàn toàn
- Chủ nghĩa xã hội với chế độ công hữu về tư liệu sản xuất sẽ dẫn đến xoá bỏ hoàn toàn, tận gốc
mọi sự áp bức, bóc lột, bất công về giai cấp, dân tộc.
VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TỪ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA HỘI
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY:
1. Giữ vững mục tiêu chủ nghĩa xã hội
2. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, khơi dậy mạnh mẽ tất cả các nguồn lực, trước hết là nội
lực để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
3. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại
4. Chăm lo xây dựng Đảng vững mạnh, làm trong sạch bộ máy nhà nước, đẩy mạnh đấu tranh
chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, thực hiện cần, kiệm xây dựng chủ nghĩa xã hội.
5. Đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, về đạo đức, lối sống, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”… Câu 4:
Nguồn gốc ra đời của Đảng theo tưởng HCM?
“ Chủ nghĩa Mác-Lênin và phong trào công nhân và phong trào yêu nước đã dẫn đến việc thành
lập Đảng CS Đông Dương vào đầu năm 1930.”
Nếu theo quan điểm Mác-LÊNIN ĐẢng cộng sản chỉ bao gồm Chủ nghĩa Mác Lê Nin và phong
trào công dân thì theo tư tưởng HCM còn bao gồm cả phong trào yêu nước.
-> Đây chính là yếu tố sáng tạo của Bác.
- Chủ nghĩa Mác -> linh hồn của Đảng, kim chỉ nam định hướng cho Đảng.
- Phong trào yêu nước trong tư tưởng HCM:
+ Đấu tranh chống giặc ngoại xâm, yêu nước là truyền thống tốt đẹp hàng nghìn năm của dân tộc VN.
+ Phong trào yêu nước diễn ra mạnh mẽ từ khi thực dân Pháp chiếm VN.
+ Pt yêu nước của VN bao gồm cả các phong trào của nông dân và tầng lớp tri thức.
+ Phong trào yêu nước của VN là một trong những nguyên nhân dẫn tới sự ra đời của Đảng.
- Phong trào công nhân: Giai cấp CN Việt Nam ra đời muộn, số lượng ít
-> Để trở thành lãnh đạo CM không phụ thuộc vào ra đời sớm hay muộn, ít hay nhiều.
Vì đặc điểm của giai cấp này mới là nguyên nhân.
Công nhân VN có tính ý thức, kỷ luật cao, tinh thần đấu tranh triệt để, sự tiên phong cách mạng,
giai cấp này có quan hệ chặt chẽ với nhân dân, công nhân toàn thế giới và sớm giác ngộ lý luận Mác-Lê nin.
VAI TRÒ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
* Vai trò của Đảng về mặt luận, theo Hồ Chí Minh thể hiện chỗ:
- Khi có Đảng, để cách mạng thành công Đảng tập hợp, tổ chức, giáo dục, lãnh đạo quần chúng tham gia cách mạng:
+ Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng. Nhưng sức mạnh đó chỉ có được khi quần chúng
nhân dân được tổ chức lại, và có một đường lối lãnh đạo đúng đắn. Vì vậy yêu cầu cấp thiết của
cách mạng Việt Nam là phải có một chính cách mạng chân chính.
+ Sự ra đời, tồn tại của Đảng Cộng sản Việt Nam vừa đáp ứng yêu cầu cấp thiết của cách mạng
Việt Nam vừa phù hợp với quy luật vận động, phát triển của xã hội Việt Nam. Đảng Cộng sản
Việt Nam luôn xứng đáng là đội ngũ tiên phong là bộ tham mưu của giai cấp vô sản, của cả nhân
dân, có khả năng lôi kéo, tập hợp các tầng lớp nhân dân đứng lên làm cách mạng.
- Sau khi cách mạng thành công, vẫn cần có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Bởi vì:
+ Dù nhân dân đã nắm chính quyền, nhưng giai cấp đấu tranh trong nước và mưu mô đế quốc xâm lược vẫn còn.
+ Vì phải xây dựng kinh tế, quốc phòng, văn hóa, xã hội cho nên Đảng vẫn phải tổ chức, lãnh
đạo, giáo dục quần chúng, để đưa nhân dân lao động đến thắng lợi cuối cùng” (tập 8, tr.273-274, 2011)
* Vai trò của Đảng trong thực tiễn, theo Hồ Chí Minh thể hiện ở chỗ: Mục đích của Đảng Cộng
sản Việt Nam là giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người, ngoài ra Đảng
không có mục đích nào khác. Trước những sai lầm, Đảng đều phát hiện sớm và kịp thời sửa chữa
với một thái độ kiên quyết nhất. Nhờ vậy, Đảng đã trở thành nhân tố quyết định hàng đầu mọi
thắng lợi của cách mạng Việt Nam từ 1930 đến nay.
Bản chất của Đảng.
+ Thứ nhất, Hồ Chí Minh phải xây dựng một Đảng Cộng sản vững mạnh trong điều kiện một
nước thuộc địa lạc hậu, nơi mà giai cấp công nhân còn rất non trẻ và nhỏ bé
+ Thứ hai, Hồ Chí Minh khẳng định: “ Đảng CS VN là Đảng của giai cấp CN, của nhân dân lao
động, và do đó, là Đảng của dân tộc VN.” -> Đây là một luận điểm sáng tạo của HCM.
- Theo như quan điểm của chủ nghĩa Mác: Đảng chỉ mang bản chất của giai cấp công nhân vì ở
đó chỉ có đấu tranh giai cấp. Còn theo tư tưởng HCM Đảng mang bản chất của giai cấp CN, nhân
dân lao động và toàn thể dân tộc VN.
Làm thế nào để xây dựng nhà nước trong sạch, hoạt động hiệu quả?
Để xây dựng nhà nước có hiệu quả, cần: đề phòng, khắc phục những tiêu cực; chống 3 thứ giặc
nội xâm; tăng cường pháp luật với giáo dục đạo đức cách mạng.
- Đề phòng, khắc phục những tiêu cực:
• Cán bộ đề phòng 6 căn bệnh
+ Trái phép: Làm trái quy định pháp luật, lợi dụng công để trả thù tư.
+ Cậy thế: dùng quyền lực của mình tỏ ra hách dịch với nhân dân.
+ Hủ hóa: ăn chơi xa xỉ , hoang phí ( buôn bán trái phép, tham nhũng)
+ Tư túng: bao che cho người thân, người quen phạm luật
+ Chia rẽ: bảo vệ bên này, bảo vệ bên kia.
+ Kiêu ngạo: ỷ có quyền mà lên mặt với nhân dân.
• Biện pháp khắc phục: 3 biện pháp, cán bộ không sợ sai lầm, chỉ sợ không quyết tâm sửa chữa
+ Đối với mình: cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư, tự sửa chính mình.
+ Đối với người: yêu thương, quý trọng, tin tưởng nhân dân, hết lòng phụng sự nhân dân,
lắng nghe ý kiến của dân.
+ Đối với việc: tận tụy với công việc
- Chống 3 thứ giặc nội xâm xâm: tham ô, lãng phí, quan liêu.
+ Với cán bộ, tham ô là ăn cắp, ăn bớt của công làm của tư, đục khoét của nhân dân, tiêu
ít mà khai nhiều; lợi dụng của chung, của Chính phủ làm quỹ riêng cho địa phương mình, đơn vị mình.
+ Lãng phí thể hiện dưới nhiều dạng, như: Lãng phí sức lao động, thời giờ, của công,
lãng phí nhiều khi tai hại hơn nạn tham ô.
+ Quan liêu là cán bộ phụ trách xa rời thực tế, không đi sâu đi sát công việc, việc gì cũng
không nắm vững, chỉ đạo một cách đại khái, chung chung.
-> Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, ba loại giặc nội xâm này có quan hệ mật thiết với nhau, do quan
liêu mà xảy ra tham nhũng, lãng phí.Hồ Chí Minh cho rằng, đây là một kẻ thù khá nguy hiểm vì
nó không mang gươm súng mà nó ở trong các tổ chức của chúng ta, để làm hỏng công việc của
chúng ta, nó làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí của cán bộ ta, những kẻ quan liêu, tham ô,
tham nhũng thì phá hoại tinh thần, tiêu hao của cải của Chính phủ và nhân dân ta.
- Tăng cường pháp luật với đẩy mạnh giáo dục, đạo đức, pháp luật.
+ Đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội kết hợp, bổ sung cho nhau trong
thực tế trị nước vì nếu đạo đức là thiên về tự nguyên, không bắt buộc và mang tính khuyên răn
thì pháp luật mang tính chất bắt buộc và có thể áp dụng trên toàn xã hội. Nếu vi phạm đạo đức
chỉ có thể chỉ có thể chịu phạt bằng lương tâm thì vi phạm pháp luật sẽ phải chịu trách nhiệm với hình phạt thích đáng.
+ Trong lịch sử, muốn trị nước phải kết hợp giáo dục đạo đức và tăng cường pháp luật.
Nếu chỉ tăng cường đạo đức hoặc chỉ chú trọng pháp luật sẽ xảy ra nhưng tình huống bất cập.
+ Cần nhấn mạnh vai trò của pháp luật, nhưng không được tuyệt đối pháp luật, phải xem
trọng cả giáo dục đạo đức.
=> Pháp luật là đạo đạo đức tối thiểu. Đạo đức là pháp luật tối đa. Câu 5.
tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước kiểu mới Việt Nam
a. Quan niệm của Hồ Chí Minh về nhà nước của dân, do dân, dân
* Quan niệm về nhà nước của dân, do dân, vì dân - Nhà nước của dân:
+ Là nhà nước mà tất cả mọi quyền bính trong nước là của toàn thể nhân dân Việt Nam. Việc
nước là việc chung, mỗi một con Rồng cháu Tiên, bất kỳ già trẻ, gái trai, giàu nghèo, nòi giống,
tôn giáo... đều phải ghé vai gánh vác một phần.
+ Dân là chủ nhà nước, mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân..... Quyền bính của cán bộ, công
chức nhà nước là do dân ủy nhiệm, giao phó.
+ Dân có quyền bầu (ủy nhiệm) và bãi miễn người thay mặt mình vào Quốc hội và các cơ quan
quyền lực nhà nước; kiểm soát các công việc của NN; giám sát hoạt động của các đại biểu do
mình bầu ra thông qua các thiết chế dân chủ. - Nhà nước do dân:
+ Nhà nước do dân lập ra - Dân cử ra các đại diện của mình tham gia quản lý nhà nước và xã hội;
+ Nhà nước do dân xây dựng, ủng hộ và bảo vệ; nhà nước được dân phê bình, giám sát, tạo điều
kiện để nhà nước ngày càng hoàn thiện hơn.
+ Các cơ quan nhà nước, cán bộ công chức phải lắng nghe ý kiến nhân dân, liên hệ chặt chẽ với
nhân dân, chịu sự kiểm soát của nhân dân. Nhân dân có quyền bãi miễn các cơ quan nhà nước
nếu tỏ ra không xứng đáng với tín nhiệm của dân: "Nếu Chính phủ làm hại dân thì dân có quyền đuổi Chính phủ" - Nhà nước vì dân:
+ Mọi hoạt động của nhà nước đều phải vì nhân dân, hướng vào việc phục vụ nhân dân. Đem lại
quyền lợi cho nhân dân là mục tiêu cơ bản của nhà nước ta.
+ Mọi công chức nhà nước từ Chủ tịch nước trở xuống đều là công bộc (người phục vụ chung của xã hội) của dân
+ Chính quyền các cấp phải chăm lo cho dân từ việc lớn đến việc nhỏ, các cơ quan nhà nước
quản lý xã hội là để lo cho dân: Nếu để cho dân đói, chính phủ có lỗi, nếu để cho dân giét, chính
phủ có lỗi, nếu để cho dân không được học hành, chính phủ có lỗi...
+ Cán bộ nhà nước là người phục vụ, đồng thời còn là người lãnh đạo, người hướng dẫn của
nhân dân, phải "xứng đáng vừa là người lãnh đạo, vừa là người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.
* Những biện pháp bản để xây dựng nhà nước pháp quyền:
+ Hoàn thiện hệ thống pháp luật (hệ thống pháp luật đầy đủ và phù hợp với đời sống xã hội)
+ Ra sức tuyên truyền giáo dục pháp luật trong cán bộ và nhân dân
+ Xây dựng cơ chế kiểm tra giám sát hữu hiệu, đảm bảo cho pháp luật thi hành nghiêm minh
trong cán bộ và nhân dân
+ Tích cực nâng cao dân trí, nâng cao văn hóa chính trị, làm cho người dân biết hưởng quyền
dân chủ, biết dùng quyền dân chủ, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám phê bình các cơ quan nhà nước.
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước có đủ đức tài với những phẩm chất cơ bản:
Trung thành với cách mạng và tổ quốc; nhiệt tình, thành thạo công việc hành chính, giỏi chuyên môn, nghiệp vụ;
Dám phụ trách, dám quyết đoán, dám chịu trách nhiệm, liên hệ mật thiết với nhân dân, tự phê
bình và phê bình, có ý thức xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Mối quan hệ pháp luật đạo đức trong tưởng Hồ Chí Minh xuất phát từ những định đề sau:
Thứ nhất, hệ quy chiếu được Chủ tịch Hồ Chí Minh sử dụng là cặp phạm trù lợi - hại. Theo đó,
Người quan niệm thi pháp luật và đạo đức đều nhằm mục đích thể hiện, thực hiện và bảo vệ lợi
ích con người những vấn đề quan trọng là ở chỗ pháp luật và đạo đức đem lại lợi ích cho ai, cho
số đông hay số ít giai cấp, tầng lớp trong xã hội.
Thứ hai, trên cơ sở lấy lợi - hại làm hệ quy chiếu, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra quy luật chung
của các kiểu pháp luật cũ là giai cấp thống trị bao giờ cũng sử dụng đồng thời pháp luật và đạo
đức (kết hợp pháp luật và đạo đức) trong quản lý xã hội nhằm đem lại quyền và lợi ích nhiều hơn
cho giai cấp thống trị, đồng thời tăng nghĩa vụ và rút bớt lợi ích của giai cấp bị trị.
Thứ ba, từ nhận thức, nắm bắt được quy luật chung, trên cơ sở nghiên cứu đường lối trị nước
bằng pháp luật (pháp trị) và bằng đạo đức (đức trị, nhân trị) phương Đông và phương Tây, đối
chiếu với thực tiễn Việt Nam,
Thứ tư, nhận thức về pháp luật và đạo đức cũng như mối quan hệ, sự kết hợp giữa chúng, chính
là nhận thức về con người và quan hệ giữa con người với nhau trong việc phân bổ lợi ích.
Vận dụng tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng Nhà nước
Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước mới có ý nghĩa rất lớn đối với
việc xây dựng nhà nước ta hiện nay. Việc vận dụng tư tưởng của Người về vấn đề này có thể
được xem xét dưới nhiều khía cạnh khác nhau. Sinh viên có thể khai thác kỹ hơn một số gợi ý sau:
- Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một Nhà nước do nhân dân lao động là chủ, làm chủ.
- Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một Nhà nước pháp quyền thống nhất.
- Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về tăng cường pháp luật phải đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức.
- Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về chống tham ô lãng phí, quan liêu trong xây dựng nhà nước
- Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề kiểm soát quyền lực trong xây dựng nhà nước... Câu 6.
Trình bày nội dung tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc?
- Trong tư tưởng HCM, đoàn kết không đơn thuần là một phương pháp tập hợp lực lượng, mà
mục tiêu của cách mạng còn là đoàn kết
- Đoàn kết là chiến lược CM vì những lý do sau đây:
+ Các phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược đều thất bại, nguyên nhân chủ yếu là
do chưa xây dựng được khối đại đoàn kết toàn DT.
+ CM muốn thành công phải có lực lượng tham gia, lực lượng đó là khối ĐĐK toàn DT.
+ Mỗi một giai đoạn có nhiệm vụ khác nhau, giai đoạn nào CM cũng cần phải ĐK.
+ ĐK là điểm mẹ, điểm mẹ có thành công, các điểm khác mới thành công
-> Chính vì xây dựng thành công khối đại dk, Chủ tịch HCM và Đảng ta đã lãnh đạo CMVN đạt
được rất nhiều thắng lợi to lớn
- ĐK là nhân tố đảm bảo cho sự thắng lợi của CMVN
“ĐK, ĐK ĐẠI ĐK; THÀNH CÔNG, THÀNH CÔNG, ĐẠI THÀNH CÔNG”
- ĐĐKDT mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của CMVN.
+
1951, HCM: “Mục đích của ĐLĐVN có thể gồm trong 8 chữ ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN, PHỤNG SỰ TỔ QUỐC”
+ ĐK là nhiệm vụ hàng đầu bởi: 1. CM muốn thành công phải có thực lực, thực lực đó chính là
khối Đại ĐKDT. 2. CM là sự nghiệp của quần chúng, do quần chúng, vì quần chúng.
Vấn đề xây dựng khối đại đoàn kết nước ta hiện nay? 1. Mục tiêu chung:
Tăng cường lòng tự tôn DT, chấn hưng đất nước, rửa cái nhục đói nghèo, lạc hậu đưa nước ta
hòa nhập với khu vực và thế giới. 2. Về chính trị:
Tạm gác lại bất đồng, ĐK mọi người Việt Nam trên cơ sở mục tiêu chung: Dân giàu, nước
mạnh, DC, công bằng, văn minh. 3. Về Kinh tế:
Khuyến khích làm giàu chính đáng đi đôi với giúp nhau xóa đói, giảm nghèo 4. Về đối ngoại:
Nhận thức đúng về toàn cầu hóa, đưa nước ta hòa nhập với khu vực và thế giới.
Câu 7: Trình bày quan điểm Hồ Chí Minh về vai trò của đạo đức cách mạng, các chuẩn mực đạo
đức, các nguyên tắc rèn luyện đạo đức cách mạng. Liên hệ với việc rèn luyện đạo đức của sinh viên hiện nay.
Vai trò của đạo đức cách mạng:
Đạo đức là gốc, là nền tảng là nhân tố chủ chốt của người cách mạng
- Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là một bộ phận không thể thiếu của ý thức xã hội, là
nền tảng tinh thần của xã hội. Nó có khả năng tác động trở lại và cải biến tồn tại xã hội. Giá trị
đạo đức tinh thần khi được con người tiếp nhận sẽ biến thành một sức mạnh vật chất to lớn.
- Hồ Chí Minh coi đạo đức là gốc, là nền tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách mạng.
- Đạo đức là thước đo lòng cao thượng của con người. Người thường nhấn mạnh, “tuy năng lực
và công việc của mỗi người khác nhau, người làm việc to, người làm việc nhỏ, nhưng ai giữ
được đạo đức cách mạng đều là người là cao thượng”.
- Đạo đức còn là động lực giúp chúng ta vượt lên khi khó khăn cũng như lúc thuận lợi trong quá
trình đấu tranh cách mạng.
- Đạo đức cách mạng không chỉ giúp cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới, xây dựng mỹ tục thuần
phong mà còn giúp người cách mạng tự hoàn thiện mình và không ngừng phát triển đi lên.
- Trong tương quan giữa đức và tài, Hồ Chí Minh luôn coi đạo đức là “gốc”, là “nguồn”, là “nền
tảng” là nhân tố “chủ chốt” của người cách mạng.
Đạo đức là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội:
- Theo Hồ Chí Minh, sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội chưa phải là ở lý tưởng cao xa, ở mức
sống vật chất dồi dào, ở tư tưởng được tự do giải phóng, mà trước hết là ở những giá trị đạo đức
cao đẹp, ở những phẩm chất của những người cộng sản ưu tú, bằng tấm gương sống và hành
động của mình, chiến đấu cho lý tưởng đó trở thành hiện thực…
Các nguyên tắc xây dựng đạo đức mới
- Nói đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức.
- Xây đi đôi với chống, phải tạo thành phong trào quần chúng rộng rãi.
- Tu dưỡng rèn luyện đạo đức suốt đời thông qua thực tiễn đấu tranh cách mạng
Các phẩm chất đạo đức của người Việt Nam
- Trung với nước, hiếu với dân.
- Yêu thương con người, sống có tình nghĩa.
- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.
- Có tinh thần quốc tế trong sáng.
Liên hệ với việc rèn luyện đạo đức của sinh viên hiện nay.
– Thực hiện tốt “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Có tinh thần hợp tác, giúp đỡ đồng chí, đồng nghiệp;
– Thực hành tiết kiệm, đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu. Tích cực đấu tranh
chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống thực dụng, nói không đi đôi với làm, lợi dụng chức vụ để thu
vén lợi ích cho bản thân và gia đình;
– Bản thân luôn giữ gìn tư cách, phẩm chất đạo đức cách mạng và tính tiền phong, gương mẫu
của người đảng viên. Thực hiện tốt các Quy định của Ban chấp hành Trung ương về những điều
đảng viên không được làm;
– Bản thân luôn nêu cao ý thức trách nhiệm và tinh thần phục nhân dân. Giải quyết tốt các đề
xuất, kiến nghị về quyền và lợi ích chính đáng của đảng viên và quần chúng trong đơn vị tổ. Tích
cực đấu tranh với các biểu hiện vô cảm, quan liêu, hách dịch, nhũng nhiễu, gây phiền hà đối với nhân dân.
– Có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, thẳng thắn, sống sống đoàn kết tập thể, hoà nhã, gần gũi
với bạn bè đồng nghiệp và nhân dân nơi cư trú. Quan hệ mật thiết với nhân dân. Tôn trọng và
phát huy quyền làm chủ của nhân dân thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở;
– Có ý thức trong tự phê bình và phê bình. Biết tôn trọng và lắng nghe ý kiến của người khác.
Tích cực đấu tranh với những biểu hiện chia rẽ, bè.
BÀI TẬP 1
CÂU 1. Hãy trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội theo mô hình của Liên Xô, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Vì HCM học tập theo con đường gphong dtoc ở LX nhưng vẫn có những sách lược riêng
phù hợp với tình hình đất nc
1.2 Theo Hồ Chí Minh giặc ngoại xâm, giặc đói, giặc dốt là kẻ thù nguy hiểm số một của chủ
nghĩa xã hội, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM kẻ thù nguy hiểm nhất của CNXH là chủ nghĩa cá nhân
1.3 Luận điểm nào được xem là sáng tạo của Hồ Chí Minh trong quan điểm về dân chủ?
Nhà nc là của dân, do dân, vì dân. Dân có quyền lực cao nhất
1.4 Lý giải tại sao theo Hồ Chí Minh, nhà nước dân chủ lại mang bản chất của giai cấp công nhân? GỢI Ý
- Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Mang định hướng xã hội chủ nghĩa
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
- Lực lượng xây dựng nhà nước là liên minh công nông trí thức, do giai cấp công nhân lãnh đạo
1.5 Yêu thương con người là phẩm chất đạo đức quan trọng nhất trong đạo đức cách mạng, là tư
tưởng của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
trung với nước hiếu với dân.
Đây là phẩm chất quan trọng nhất, bao trùm nhất và chi phối các phẩm chất khác.
Câu 2: (2 điểm)
Hãy lý giải vì sao theo Hồ Chí Minh phải xây dựng Đảng? Chỉ ra các nguyên tắc xây dựng, sinh
hoạt Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trong số các nguyên tắc ấy, nguyên tắc nào là quan trọng nhất, vì sao?
Theo Hồ Chí Minh, việc xây dựng Đảng là cần thiết để giải quyết các vấn đề của đất nước và nhân dân
Việt Nam. Bác cho rằng, chỉ có một Đảng cách mạng vững mạnh mới có thể đưa đất nước đi đến độc lập,
tự do và phát triển. Đồng thời cũng nhấn mạnh vai trò của Đảng trong việc giáo dục, tuyên truyền và tổ
chức nhân dân tham gia vào cuộc cách mạng. Ngoài ra, bác cũng cho rằng việc xây dựng Đảng cần phải
dựa trên nguyên tắc độc lập, tự chủ, dân chủ và tôn trọng quyền lợi của nhân dân.
=> Những nguyên tắc xây dựng, sinh hoạt Đảng:
• Tập trung dân chủ (đây là nguyên tắc quan trọng nhất vì vừa phát huy sức mạnh của mỗi
người, vừa tạo nên sức mạnh tổng hợp của tổ chức.)
• Tập thể lãnh đạo vì dù một người giỏi cũng k thể xem xét hết tất cả vấn đề, nhiều người
thì nhiều kinh nghiệm để thấy rõ tất cả các mặt của vấn đề.
• Phê bình và tự phê bình là để tăng cường tình đoàn kết trong đảng và giúp nhau cùng tiến bộ
• Kỷ luật nghiêm minh là sức mạnh của Đảng. Đảng viên không chỉ chấp hành nghiêm
minh và tự giác kỷ luật của đảng mà còn phải gướng mẫu chấp hành kỷ luật của nhà nước và đoàn thể nhân dân
• Đoàn kết thống nhất trong Đảng là cội nguồn sức mạnh của đảng đồng thời là cơ sở xây
dựng khối đaik đoàn kết dân tộc
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về những biện pháp xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Liên hệ với Việt Nam hiện nay.
Thứ nhất là kiểm soát quyền lực nhà nước là tất yếu vì xu hướng ta hóa quyền lực là khuyết tật
bẩm sinh của bộ máy nhà nước.
Trước hết cần phải phát huy vai trò và trách nhiệm của Đảng cộng sản
Đảng là đội tiên phong chiến đấu của giai cấp và dân tộc, đảng cầm quyền và kiểm soát quyền
lực nhà nước thông qua công tác kiểm tra
Thứ 2 là phòng chống tiêu cực trong nhà nước, phải chống đặc quyền, đặc lợi và các tiêu cực
khác, giữ cho nhà nước luôn trong sạch, vững mạnh
2 nội dung chính để xây dựng nhà nước trong sạch vững mạnh:
+Tăng cường pháp luật: hoàn thiện pháp luật, xử lí mọi sai phạm một cách nghiêm minh theo
đúng quy định của pháp luật. Điều này phù hợp với yêu cầu khác quan của nhà nước mới, và là
đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn: nước ta kinh tế tiểu nông, người dân chỉ quen sống theo luật tục
mà chưa quen sống theo pháp luật
+Tăng cường pháp luật phải đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức: Đức thực chất là kết hợp đức trị và pháp trị
= > Đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội kết hợp, bổ sung cho nhau, nước ta có
truyển thống đức trị, nhân dân rất coi trọng đạo đức, nhất là đạo đức của người cầm quyền, kết
hợp với đức trị và pháp trị là một truyền thống trong đường lối trị nước ở phương đông cần được
kế thừa và phát huy Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về những biện pháp xây dựng nhà nước
trong sạch, vững mạnh. Liên hệ với Việt Nam hiện nay.
BÀI TẬP 2
CÂU 1. Hãy trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Tại sao Hồ Chí Minh lại xác định bước đầu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt
Nam phải lấy nông nghiệp làm mặt trận hàng đầu?0x
Vì nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, đảm bảo được an ninh lương thực và VN có nhìu knghiem trog sx nông nghiệp.
1.2 Luận điểm cho rằng chủ nghĩa đế quốc, các thế lực thù địch là kẻ thù nguy hiểm số một của
chủ nghĩa xã hội là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM kẻ thù nguy hiểm nhất của CNXH là thực dân đế quốc
1.3 Theo Hồ Chí Minh, tại sao cần xây dựng, chỉnh đốn Đảng?
Trong điều kiện Đảng đã trở thành Đảng cầm quyền, việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng càng phải
tiến hành thường xuyên hơn. Người chỉ rõ: Quyền lực có tính chất hai mặt. Một mặt, quyền lực
có sức mạnh to lớn để cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới nếu biết sử dụng đúng. Mặt khác,
quyền lực cũng có sức phá hoại ghê gớm nếu người nắm quyền lực bị thoái hóa, biến chất, biến
quyền lực của nhân dân thành đặc quyền của cá nhân…
1.4 Luận điểm cho rằng trong thời kỳ quá đó cần xóa bỏ các thành phần kinh tế phi xã hội chủ
nghĩa là chủ trương của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM trong tki quá độ cần phát triển kte nhiều thành phần, kte n² cần tạo đk cho kt khác ptrien
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nguyên tắc nào là nguyên tắc quan trọng nhất trong xây dựng và rèn luyện đạo đức mới?
Theo HCM, ngtac qtrong I là nói phải đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức.
Câu 2: (2 điểm)
Hồ Chí Minh đã xác định những bước đi và những biện pháp nào trong xây dựng thời kỳ quá độ
ở Việt Nam? Trong những biện pháp ấy biện pháp nào được Hồ Chí Minh xem là quan trọng nhất, vì sao?
Những bước đi trong thời kỳ quá độ:
• Ưu tiên phát triển nông nghiệp
• Phát triển tiểu công nghiệp và công nghiệp nhẹ
• Phát triển công nghiệp nặng Những biện pháp:
• Kết hợp cải tạo với xdung, trong đó xdung là chủ yếu và lâu dài
• Thực hiện đường lối phát triển kinh tế xã hội hài hoà
• " đem tài dân, sức dân, của dân làm lợi cho dân"=> Qtrong I
• Theo chủ trương chỉ tiêu 1, biện pháp 10, quyết tâm 20
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước kiểu mới – nhà nước của nhân dân, do
nhân dân và vì nhân dân. Anh (chị) hãy liên hệ với Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. GỢI Ý Ý 1 - Nhà nước của dân:
+ Nhà nước thuộc quyền sở hữu của dân, dân là chủ, địa vị cao nhất thuộc về dân
+ “Nhân dân” không phải là nhà nước phi giai cấp, mà nhân
dân được hiểu là 4 giai cấp chính: công – nông – tư sản dân tộc – tiểu tư sản
+ Quyền lực thuộc về nhân dân, nhân dân có những quyền lực cơ bản sâu đây
 Quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan nhà nước
 Có quyền kiểm soát các đại biểu do mình bầu ra
 Có quyền bãi miễn đại biểu nếu những đại biểu ấy tỏ
ra không xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân
+ Dân chủ nghĩa là dân vừa làm chủ và dân vừa là chủ
+ Dân làm chủ, cán bộ là đày tớ trung thành của nhân dân,
nói đến thái độ, trách nhiệm của cán bộ trong phục vụ nhân dân
+ Biện pháp nào để đánh giá cán bộ, Chính phủ là gì?
 Cán bộ có trách nhiệm hướng dẫn, chỉ bảo cho dân làm việc
 Cán bộ giải quyết vướng mắc, khó khăn cho nhân dân Ý 2 - Nhà nước do dân:
+ Nhân dân lập ra nhà nước
+ Nhân dân tham gia vào công việc nhà nước + Nhân dân đóng Thuế 1 điểm Ý 3 - Nhà nước vì dân:
+ Nhà nước phải phục vụ cuộc sống hàng ngày của nhân
dân, không được có đặc quyền đặc lợi, làm lợi cho dân.
+ Cơ quan nhà nước và cán bộ quản lý nhà nước phải lấy sự
phục vụ nhân dân làm mục đích
+ Nhà nước không chỉ làm lợi cho dân, mà còn phải yêu dân, kính dân.
BÀI TẬP 3
CÂU 1. Hãy trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Nguyên tắc xây dựng Đảng nào được Hồ Chí Minh xem là quan trọng nhất?
Theo HCM, tập trung dân chủ là ngtac xdung Đảng là qtrong I
1.2 Theo Hồ Chí Minh, phẩm chất yêu thương con người là phẩm chất quan trọng nhất, quyết
định các phẩm chất khác trong đạo đức cách mạng, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Theo HCM phẩm chất đạo đức qtrong I là " trung vs nước, hiếu vs dân"
1.3 Giặc ngoại xâm là kẻ thù nguy hiểm số một của chủ nghĩa xã hội là quan điểm của Hồ Chí
Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Kẻ thù nguy hiểm nhất của CNXH lf CN cá nhân
1.4 Luận điểm nào được coi là sáng tạo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ?
CNXH là chế độ dân chủ. Đó là xã hội mà dân là chủ, dân làm chủ. Nhân dân phải giữ địa vị cao
nhất mà quyền lực nhất, mọi quyền hành lực lượng đều ở dân.
1.5 Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội theo mô hình của Liên Xô, đúng hay sai, vì sao? Sai……
Câu 2: (2 điểm)
Hãy phân tích sự thống nhất giữa tính giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc của nhà
nước dân chủ trong tư tưởng Hồ Chí Minh? GỢI Ý
- Nhà nước dân chủ mang bản chất giai cấp công nhân
- Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Mang định hướng xã hội chủ nghĩa
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
- Lực lượng xây dựng nhà nước là liên minh công nông trí
thức, do giai cấp công nhân lãnh đạo
- Sự thống nhất giữa tính giai cấp, tính nhân dân và tính dân tộc của nhà nước
+ Nhà nước không phải chỉ do giai cấp công nhân đấu tranh
mà là kết quả đấu tranh của toàn thể nhân dân lao động, toàn thể dân tộc Việt Nam
+ Nhà nước dân chủ không chỉ đáp ứng, đem lại lợi ích cho
giai cấp công nhân, mà còn đem lại lợi ích cho nhân dân lao
động, và toàn thể dân tộc Việt Nam
+ Nhà nước định hướng dân tộc giành độc lập và tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích nội dung cơ bản trong các phẩm chất đạo đức Trung, Hiếu, Cần, Kiệm, Liêm, Chính
trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Liên hệ với việc rèn luyện đạo đức của bản thân sinh viên hiện nay.
BÀI TẬP 4
CÂU 1. Hãy trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Luận điểm chủ trương xóa bỏ các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao? Sai….
1.2 Trở lực nào theo Hồ Chí Minh là nguy hiểm nhất trong xây dựng chủ nghĩa xã hội? Vì sao?
Chủ nghĩa cá nhân tư sản(bao gồm: lực lượng sản xuất, quan hệ sản xuất, kiến trúc thượng tầng, cs hạ tầng)
1.3 Phẩm chất Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư được Hồ Chí Minh xem là phẩm chất
quan trọng, quyết định nhất trong các phẩm chất của đạo đức cách mạng, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Phẩm chất đạo đức cách mạng trung vs nc, hiếu vs dân mới là qtrong I
1.4 Luận điểm cho rằng nguyên tắc tự phê bình và phê bình là nguyên tắc sinh hoạt Đảng quan
trọng, quyết định nhất, là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
Sai. Qtrong I là tập trung dân chủ
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nhân dân có những quyền lực chính trị nào trong nhà nước dân chủ?
Câu 2: (2 điểm)
Hãy phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một nhà nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ? GỢI Ý
- Nhà nước phải hợp Hiến, hợp pháp
- Ngay trong Bản yêu sách của nhân dân An Nam, Người đã
yêu cầu thực dân Pháp phải thực hiện một nền pháp lý cho
người Đông Dương như Châu Âu, thay thế các sắc lệnh bằng việc ra các đạo luật
- Sau khi nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời,
Người quan tâm nhiều đến xây dựng Hiến Pháp và Pháp luật:
+ Kêu gọi Tổng tuyển cử trong cả nước vào ngày 6.1.1946
+ Chỉ đạo biên soạn 2 bản Hiến Pháp năm 1946 và 1959
=) nhà nước hoàn toàn mang tính hợp Hiến, hợp pháp
- Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật và phải đưa
pháp luật vào đời sống xã hội
- Quản lý xã hội bằng nhiều cách, nhưng quan trọng nhất là
bằng Hiến pháp và pháp luật
- Hồ Chí Minh yêu cầu phải phân công, hợp tác rõ ràng, nhịp
nhàng giữa 3 cơ quan nhà nước nhưng Người cho rằng
không nhất thiết phải đi theo mô hình Tam quyền phân lập
của Phương Tây, vì quyền lực cuối cùng cũng thuộc về nhân dân lao động.
- Phải có biện pháp đưa pháp luật vào đời sống xã hội:
+ Hoàn thiện hệ thống pháp luật
+ Thực thi pháp luật phải nghiêm minh, công bằng
+ Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu chấp hành
+ Nhân dân phải hiểu và thực hành pháp luật….
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích làm rõ những động lực và trở lực trong xây dựng chủ nghĩa xã hội theo Hồ Chí Minh.
Theo anh (chị) trong các yếu tố đó, yếu tố nào quyết định nhất đến việc xây dựng chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam, anh (chị) cần làm gì để đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?
=> Theo HCM, động lực được biểu hiện ở các phương diện: vật chất và tinh thần; nội lực và
ngoại lực - Người khẳng định: động lực quan trọng và quyết định nhất là con người, là nhân dân
lao động, nòng cốt là công – nông – trí thức. Người nhận thấy được ở động lực này có sự kết hợp
giữa cá nhân với xã hội.