Đề cương môn Tư tưởng Hồ chí minh - trường đại học kinh tế- tài chính thành phố Hồ chí minh..

•
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH - NHÓM 2_LT1
I. Khái quát quan điểm của Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam
1. Tính tất yếu của sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam
Nghiên cứu lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin kết hợp với thực
tiễn Cách mạng thế giới nói chung và Cách mạng Việt Nam nói riêng,
Hồ Chí Minh nhận thức được từ rất sớm sự cần thiết phải có Đảng
Cách mạng để lãnh đạo cách mạng Việt Nam trên con đường giải
phóng dân tộc, giành độc lập tự do cho đất nước.
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là một tất yếu lịch sử, điều đó
xuất phát từ yêu cầu phát triển của dân tộc Việt Nam:
• Thứ nhất, các mâu thuẫn dân tộc, mâu thuẫn giai cấp phát
triển gay gắt dẫn tới nhu cầu đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp.
• Thứ hai, các phong trào yêu nước thất bại, cách mạng Việt
Nam đứng trước cuộc khủng hoảng về đường lối cứu nước và giai cấp lãnh đạo.
• Thứ ba, chủ nghĩa Mác - Lênin được Hồ Chí Minh truyền
bá vào Việt Nam, Kết hợp mạnh mẽ với phong trào công
nhân và phong trào yêu nước.
Thực tế quá trình Cách mạng Việt Nam vận dụng và phát triển tư
tưởng HCM đã nói lên rằng, sự ra đời, phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam trong suốt tiến trình phát triển của đất nước là một
nguyên tắc vận hành của xã hội Việt Nam từ khi có Đảng.
2. Vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam
Trong tác phẩm Đường Kách mệnh (1927), Hồ Chí Minh khẳng định:
“Cách mệnh trước hết phải có đảng cách mệnh, để trong thì vận động và tổ
chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp
mọi nơi. Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái
có vững thuyền mới chạy".
Từ khi ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam đã thể hiện rõ vai trò quan trọng trong việc:
• Lựa chọn con đường cách mạng đúng đắn cho dân tộc Việt Nam.
• Xác định chiến lược, sách lược đúng đắn cho từng thời kỳ, giai
đoạn cụ thể của cách mạng.
• Đề ra phương pháp cách mạng đúng đắn, phù hợp với chiến lược, sách lược đề ra.
• Tổ chức, đoàn kết, tập hợp lực lượng cách mạng trong nước và quốc tế.
• Thể hiện vai trò tiên phong, gương mẫu của Đảng viên.
=> Kết luận: Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, tồn tại và phát triển
chính là do nhu cầu tất yếu của xã hội Việt Nam từ đầu năm 1930 trở đi.
Đảng đã được toàn dân tộc trao cho sứ mệnh lãnh đạo đất nước trong sự
nghiệp giải phóng dân tộc và đi lên chủ nghĩa xã hội.
II. Vận dụng
1. Tầm quan trọng (những vấn đề đặt ra cho xh hiện nay)
Dựng nước đi đôi với giữ nước là quy luật tồn tại, phát triển tất yếu của
dân tộc - bài học truyền thống quý báu của tổ tiên ta trong lịch sử. Tuân thủ
quy luật và kế thừa bài học truyền thống đó, Ðảng ta đã vận dụng, phát triển
thành hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Việt Nam xã hội chủ nghĩa, trong đó bảo vệ Tổ quốc là điều kiện, tiền đề
quan trọng để xây dựng và phát triển đất nước nhanh, bền vững.
Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, Ðảng, Nhà nước đã ban hành
nhiều nghị quyết, kết luận, chỉ thị, văn bản làm cơ sở để lãnh đạo, chỉ đạo
toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc; trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) và Nghị quyết Trung
ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Ðây là
một trong hai chiến lược cơ bản, quan trọng hàng đầu của đất nước, đồng thời
là chiến lược quốc gia bao trùm, văn bản pháp lý nền tảng mang tính chỉ đạo
chiến lược đối với việc xây dựng và triển khai thực hiện các chiến lược chuyên ngành.
Đảng ta khẳng định quyết tâm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta
tận dụng thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, nâng cao vai trò và sự
lãnh đạo của Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, phát huy
sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và dân chủ XHCN, đẩy mạnh toàn
diện và đồng bộ công cuộc đổi mới, phát triển đất nước nhanh, bền vững,
thực hiện thắng lợi mục tiêu cao cả “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn minh”. Chúng ta có thể tự hào rằng: Sự lãnh đạo của Đảng là
nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, xứng đáng là
Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, Đảng của Chủ tịch Hồ Chí Minh
vĩ đại sáng lập và rèn luyện.
Kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng
tạo và phát triển phù hợp với thực tiễn Việt Nam.
Đổi mới mang tầm vóc và ý nghĩa cách mạng, là quá trình cải biến sâu
sắc, toàn diện và triệt để, là sự nghiệp cách mạng to lớn của toàn Đảng, toàn
quân và toàn dân ta, thể hiện tài năng lãnh đạo của Đảng ta.
Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân,
đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt
Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao
động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí
Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
Chúng ta ngày càng nhận thức đầy đủ, sâu sắc và toàn diện hơn về
vai trò của Đảng đối với nhiệm vụ đã đề ra. Từ đó cần phải khai thác
triệt để các yếu tố trong vai trò của Đảng vào quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước.
HCM nói: “Muốn khỏi đi lạc hướng, quần chúng phải có Đảng
lãnh đạo để nhận rõ tình hình, đường lối và xác định phương châm cho đúng”.
Đảng ta kiên định theo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp với thực tiễn Việt Nam hiện nay.
Đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử,
đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội và tình trạng kém phát triển, trở
thành nước đang phát triển, đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa và hội nhập quốc tế. Kinh tế tăng trưởng khá; nền kinh tế thị trường
định hướng XHCN từng bước được hình thành; chính trị - xã hội ổn
định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; văn hóa, xã hội có bước
phát triển mới; đời sống nhân dân từng bước được nâng lên; dân chủ
XHCN được phát huy và ngày càng mở rộng; đại đoàn kết toàn dân tộc
được củng cố và tăng cường. Sức mạnh tổng hợp của đất nước được tăng
lên; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ và chế độ
XHCN được giữ vững. Quan hệ đối ngoại ngày càng mở rộng và đi vào
chiều sâu. Vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao.
Những mốc son chói ngời đó chứng minh rõ tài năng lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam, một đảng duy nhất lãnh đạo cách mạng giải
phóng dân tộc ở Việt Nam. Chỉ điểm qua những kết quả nêu trên, chúng
ta có thể tự hào rằng: Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi
thắng lợi của cách mạng Việt Nam, xứng đáng là Đảng Cộng sản Việt
Nam quang vinh, Đảng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sáng lập và rèn luyện.
2. Thực trạng của sự vận dụng vấn đề. Thành tựu:
Đảng là nhân tố quyết định cho sự thắng lợi của đảng cộng sản Việt Nam. Đảng
lấy chủ nghĩa Mác-Lê nin làm tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động của
đảng. đảng đề ra đường lối chủ trương đúng đắn đem đến cho cách mạng việt nam
rất nhiều thành quả trên nhiều lĩnh vực: *Kinh tế
+Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN tiếp tục phát triển
+Kinh tế vĩ mô ổn định, tốc độ tăng trưởng được duy trì ở mức khá cao chất
lượng tăng trưởng được cải thiện quy mô và tiềm lực nền kinh tế tăng lên.
+Mạng lưới y tế được mở rộng,nhiều dịch vụ y tế kỹ thuật cao, tiên tiến được
áp dụng,nhiều chỉ tiêu về y tế đạt và vượt mục tiêu đề ra.
-> Trong bối cảnh kinh tế và thương mại toàn cầu suy giảm do tác động của đại
dịch Covid-19, nhờ có biện pháp phòng chống đúng đắn kịp thời, kinh tế nước ta
vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng bình quân khá cao(tốc độ tăng trưởng tổng sản
phẩm trong nước (GDP) đạt bình quân khoảng 6,8%/năm. Việt Nam trở thành một
trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực và thế giới.
*Văn hóa xã hội:
- Trình độ dân chí của người dân được nâng cao, giúp nhân dân phát huy được
quyền làm chủ, quan tâm đến đời sống nhân dân
Ví dụ: khi dịch bệnh covid 19 bùng nổ ở nhiều quốc gia đảng ta đã chỉ thị cho hãng
hàng không vn air line thực hiện các chuyến bay thẳng vào vùng tâm dịch về nước
với khẩu hiệu “không để ai bị bỏ lại phía sau” *Chính trị:
Ổn định, phát huy quyền làm chủ của nhân dân
Ví dụ: Trước những hành vi gây hấn trên biển Đông của Trung Quốc đối với 2
quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thì Đảng đã chủ trương đi theo đường lối mềm
dẻo khôn khéo về ngoại giao, quyết giữ vững độc lập cho nhân dân hòa bình cho
dân tộc. Chúng ta kêu gọi đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng đưa ra những bằng chứng, chứng cứ
*An ninh quốc phòng được giữ vững:
+ Cùng với kinh tế, xã hội, chính trị ổn định, quốc phòng, an ninh tiếp tục
được giữ vững và tăng cường; quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng
sâu rộng, đạt nhiều thành tựu nổi bật.
Ví dụ: VN được đánh giá cao về công tác phòng dịch bệnh trong nước cũng như hỗ
trợ các nước trên thế giới: hỗ trợ cho Lào, Cam-pu-chia, khẩu trang cho châu Âu, đồ bảo hộ cho Mỹ,…
+ Vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ đảng viên là những người có đạo đức,
kiên định theo chủ nghĩa MÁC-LÊNIN có ý thức nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ,…
Ví dụ: Khi Việt Nam ghi nhận ca mắc ca nhiễm mới sau gần 30 ngày không có ca
nhiễm trong cộng đồng Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã có cuộc họp ngay trong
đêm chỉ đạo các công tác phòng chống covid bên cạnh đó ông cũng thường xuyên
đến thăm hỏi động viên người dân ở khu cách ly hay những bác sĩ, chiến sĩ ở tuyến đầu chống dịch
+Mở cửa hội nhập Quốc tế tuy nhiên vẫn làm tốt công tác giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc
Ví dụ: Gia nhập các tổ chức kinh tế chính trị văn hóa giáo dục trên thế giới và
trong khu vực: WTO, WHO, ASEAN…
Chính nhờ sự hội nhập mở cửa QG đó mà đất nước chúng ta đã học tập được
những kinh nghiệm hay của các quốc gia, dân tộc khác trên Tg.
Hạn chế:
+ Một bộ phận không nhỏ các cán bộ Đảng viên bị suy thoái về tư tưởng chính trị
đạo đức, lối sống dẫn đến sa ngã vào chủ nghĩa cá nhân, lạm dụng quyền lực, ham
danh lợi, tham ô, tham nhũng
+ Công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức và quản lý về tư tưởng, lý luận còn nhiều bất
cập, thiếu gắn bó giữa nghiên cứu và thực tiễn: giữa cán bộ lý luận và cán bộ lãnh
đạo, chỉ đạo thực tiễn
+ Công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng lý luận còn hạn chế về chất lượng,
trung lập về nội dung, chương trình, giáo dục còn chậm đổi mới về phương pháp
+ Đấu tranh tư tưởng lý luận chưa theo kịp yêu cầu trong thời kỳ mới, đặc biệt là
trong thời điểm bùng nổ công nghệ thông tin và hội nhập toàn cầu
3. Nguyên nhân
a. Nguyên nhân của mặt thành tựu • Nguyên nhân chủ quan
• Nhờ có sự đoàn kết, thống nhất, nỗ lực phấn đấu, chung sức,
chung lòng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta
• Có được sự ủng hộ, giúp đỡ tin cậy và hợp tác quốc tế với các nước trên thế giới. • Nguyên nhân khách quan
• Được thừa hưởng những thành tựu to lớn quan trọng, có ý nghĩa
lịch sử qua hơn 30 năm đổi mới
• Vai trò lãnh đạo sáng suốt, đúng đắn của Đảng cộng sản
b. Nguyên nhân của mặt hạn chế • Nguyên nhân chủ quan
• Nguyên nhân và động cơ chủ yếu là do lòng tham của con người
• Do lối sống “ăn bám”, ỷ lại, lười lao động thích hưởng thụ của
một bộ phận, tầng lớp trong xã hội, đặc biệt là giới trẻ ngày nay
• Do cuộc sống, áp lực công việc, do môi trường xung quanh; do
giáo dục, do cơ chế và do chính bản thân mà đạo đức con người
ngày càng bị suy thoái, tha hóa
• Do tâm lý, “truyền thống văn hóa” và trình độ nhận thức của một
bộ phận người dân còn yếu kém • Nguyên nhân khách quan
• Việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa chưa triệt
để, không theo kịp được trình độ phát triển của hoạt động thực tiễn
• Công tác tổng kết thực tiễn còn chậm, thiếu hiệu quả, chưa giải
quyết vấn đề phát sinh
• Do âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch
• Ảnh hưởng mặt trái nền kinh tế thị trường
• Do trình độ phát triển còn thấp của đời sống xã hội 4. Giải pháp
• Tăng cường và đề phòng hơn nữa tránh xuất hiện tiêu cực trong nhà
nước, xây dựng Nhà nước trong sạch vững mạnh
• Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với nhà nước
• Mỗi cán bộ Đảng viên phải tự đánh giá được quyền lợi và trách
nhiệm của bản thân, luôn cố gắng hết sức mình giữ gìn sự trong
sạch của bản thân và nhà nước
• Cán bộ cấp cao phải làm gương cho cấp dưới noi theo
• Phát hiện tốt các tiêu cực trong Nhà nước từ sớm
• Cán bộ nhà nước phải là người phục vụ nhân dân tránh tình trạng
quan liêu tham nhũng không nghe tiếng nói của nhân dân khi
nhân dân thông báo các sai phạm phải có người nghe người xử lí.
• Nhân dân làm chủ và theo dõi giám sát các cán bộ trong quá trình làm việc
• Xử lí khắc phục tiêu cực trong nhà nước nhanh chóng và hiệu quả
• Luôn căn cứ vào tình hình thực tế để đề ra những kỉ luật và pháp luật phù hợp
• Tuyên dương khen thưởng những cán bộ, đảng viên có thành tích
xuất sắc trong công việc, đồng thời xử lí nghiêm khắc đối với những cán bộ quan liêu
• Tăng sự liên kết quần chúng nhân dân các cơ quan liên ngành
đoàn thể. Khi phát hiện có sự tiêu cực thì nhanh chóng xử lí
• Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật tôn trọng đảm bảo bảo vệ
quyền con người và quyền nghĩa vụ công dân
• Tiếp tục tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản trên tất cả các lĩnh vực
• Tiếp tục vận dụng, phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh ở mọi giai đoạn, mọi thời kỳ
• Phát huy sức mạnh dân tộc trong việc thực hiện những nhiệm vụ đặt ra
• Tăng cường công tác giáo dục cán bộ, đảng viên,tạo sự chuyển biến
thực sự về tư tưởng chính trị,đạo đức, lối sống
• Kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, hết lòng phấn đấu,
hi sinh vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân
• Rèn luyện cán bộ, đảng viên trong sinh hoạt thực tiễn.
• Nghiêm túc thực hiện tự phê bình và phê bình
• Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên
• Ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về đạo đức
-------> Bên cạnh đó bản thân chúng ta là một sinh viên đang ngồi trên ghế
nhà trường phải luôn rèn luyện học tập và tiếp thu những giá trị tốt đẹp quan
điểm chủ trương và điều lệ Đảng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây
dựng “Nhà nước trong sạch vững mạnh” để có thể trở thành một công dân
tốt, một sinh viên gương mẫu góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng phát
triển sánh vai với các cường quốc năm châu.